V
Matagalpees Dagboek
Op de fiets door India,
een apart verslag
F
3
MEN
EET GEZOND EET VIS
Gordijnen
©koppelmans
VERSE MOSSELEN
REMMERS-DE JAGER
Fiets wint nog steeds
aan populariteit
!5,-
PJE
1989-pagina 12
Donderdag 13 juli 1989-pagina 13
DE TILBURGSE KOERIER
Marie
inten
25
snell
zijn
?n
d. 432292
geopend
iger
ien
Jen Tijssen. Geen
Vervolg van blz. 1
Dinsdag 13 juni 1989.
lans,
1989.
Professionele haarhulp voor dames en heren
tensia,
teren
Is
sorting
>aar
lastafels in
st. annaplein 16 tel. 430617
Parkeren geen probleem
de Indiaase fami-
<e tijd verbleef.
i een
g ook
ïperkt
Verse groenten en sauzen
euwste
HTING
ng en fumé
F VISSPECI AAL ZAAK
k BESTERDRING 27 TILBURG,TEL 420424
Del-
nge-
zijn
tukje
iets
i als
we d
landelas
idee,
:rdg<
ien van
cust van
i uit,
mans en
zou er
land c
weeg d
teland
mg m<
jaren: steeds kon i
aantal gefietste
steld worden. Daarbij
j a 70 miljoen kilon
als toeristen ii
i immers de maat weten om de
ste hoeveelheid thee te kunnen af-
een zaal. De jongens slapen
een kamer. De gehele
ing bestaat uit 95 leerlin-
i wonder dat het de laatste 10 kilomet
de brug was weggespoeld. (Foto Jen
nog
uit de c
en prol
bedwants'
ral ratten nu
Marion Brun op het fietspad langs de National Highway richting Bombay..
"“creëerd, waarbij ze
'jnen te trekken v
normen van de Ind
Wellicht is dit beeld
weest. Je t
airen aan, die
ital gebouwen
ver
een jezi
ehel- dat
uaoi iettoacuAoaiAeld
Indiase sa-
in den lijve
irion is een sari bij d<
lie waar zij geruime
lishoudelijk
«belangnj-
moest be-
alleen de
er in rang
Kaasje, kaasje...
Pure kwaliteit van uw kaasspecialist
'tkaasbolkka
Besterdring 155, Tilburg Tel. 013-423972
^^^■■^■^■■■■^^■kaas-vleeswaren-saladesl
d: Ma
:hikbare stoe-
‘“■>n als er een man op
die onze kleren uit
moest koken en poet-
en met
ze mee
kennis-
lenlands fietsverkeer
jrtief en recrea-
«u. wat verplaat-
in school, werk en/of
'jkt de fiets als ver-
s meer in de smaak
zigerswereldje enigsins overdreven,
maar het is de indruk die wij ervan
kregen. Na enkele dagen besloten we
dan ook verder te fietsen. Het was lek
ker om weer eens «westers» te eten,
westerse muziek te horen, andere reizi
gers te ontmoeten, Nederlands te spre
ken, te zwemmen. Maar het leverde
heel gemengde gevoelens op en we
voelden er ons toch niet thuis.
Twee kilometer buiten dit stadje be
gon India weer, van de invloed van het
toerisme was niets meer te merken. Je
vraagt je af of het jammer is of juist
een geluk, dat zovele toeristen dit an
dere India niet ontdekken. Wat bren
gen zij teweeg in hun Indiase enclaver,
met hun westers voedsel, hasjish, walk-
topless gezonnebaad? Wat
gebeuren als iedereen het platte-
opging? Wat brengen wij zelf te-
door al fietsend het Indiase plat-
>d te gaan verkennen? Het zijn in
teressante vragen, waarmee je weer
verder kunt worstelen tijdens je ont
dekking van India, én van jezelf...
Toerisme
Tenslotte gaan de
aan die dagen dat we
van India zaten, in een j
op het Toeristische Spoor,
den lang hadden we zo onj
enkele buitenlander gezk
eens zaten we er midden
tels en «dure» tc
van de stad, Ind
aantallen in een anc
slotte de rugzakrei
ander gede
budget kwr
zakkers.
lebei overeind:
binnengedron-
•“'■en'kist naast
letterlijk
Volgens recente
traal Bureau
gedachten terug hebben Nede
aan de oostkust ;aar in eigen
plaatsje gelegen
>oor. Vier maan- eensl
igeveer geen
ien. Toen in-
i in: g ■-
toeristen in één v
idiase toeristen in g"'“*
ider gedeelte, en
eizigers in weer een
ieelte. Gezien ons eigen lage
vwamen wij terecht bij de rug-
Na die lange tijd op
teland was dat wel even een overgang:
opdringerige Indiërs die goedkope ka
mers aanbevelen; stalletjes met fruit,
batiklappen, ansichtkaarten en hout
snijwerk; fluisterende verkopers van
hasjish en allerlei speciale pijpjes om
het spul te roken; njen met restau
rantjes met westers voedsel, zoals fri
tes, pannekoeken, pizza’s, fruitsappen.
Grauwe-ouwe popmuziek zoals The
Rolling Stones, Bob Dylan, Bob Marly
en Pink Floyd is overal te horen. Hier
zien we ineens twee Indiase bedelaars
ïter zo rustig was op de weg: die om een roepie vragen. Ook een
i Tijssen) Franse bedelaar, die zegt zijn paspoort
cijfers van het Cen-
voor de Statistiek (CBS)
ierlanders het afgelopen
ui eigen land samen 11,6 miljard
imeter afgelegd. Dit feit is in over
eenstemming met de ontwikkeling van
de laatste jaren: steeds kon een toena-
- me in het aantal gefietste kilometers
gro je 1 vastgesteld worden. Daarbij komt nog-
n gedeelte eens zo>n -jq miljoen kilometer, die Ne-
n in grote derlanders als toeristen in het buiten-
~n ten‘ land onder de fietswielen door laten
glijden.
jij de rug- Wat het binnenlands
het plat- betreft is niet alleen sport
overgang: tief fietsen populair. Ook
singen naar en van
winkel betreft blijk
voersmiddel steeds
te vallen.
schikking, en daarin moest het alle
maal gebeuren: koken, eten, slapen,
ruzie maken, kinderen maken. Zelfs de
brommer stpnd in de kamer.
We baanden ons in het donker een
weg terug naar «ons huisje», wasten
ons nog met water uit een emmer, wat
aap. we uit de dorpshut opgepompt had-
niet den, en probeerden te slapen. Muskie
ten, bedwantsen, kakkerlakken en
al ratten maakten het ons die keer gelijks
bepaald gemakkelijk. Midden in verschi
lacht schoten we allebei overeind: ben eer
t was ons huisje binnengedron- vooral
op een ijzeren'kist naast nen. Door
Tongen. Om je letterlijk laria-koorts, r
ken... lever gëïnfect
was
kon e*
Toen d
ste teke
snogs
Deze
lijk en f
en betrokke
er een hecht
moeder verzot^
wat ze aan moede
had. Dagelijks
buik, ontroerer
Marion
anderde de posit
stuk. Hij mocht steeds mei
pen in dat Indiase heiligde
vrouw: de keuken. Samer
beerd voedsel te bereider
wel binnen zou kunnen houdt
Indiaas eten zonder al te v»
zonder hete pepers, zonder
pap en
Terug
April 1987. Terug in New Delhi, en
tijd om te gaan. Met weemoed denken
we terug aan onze fietsen. 5.000 kilo
meter waren het «onze maatjes». Nu
hebben we ze achtergelaten bij «onze»
Indiase familie. Niet als een sti
barmhartigheid of om zonodig i
goeds te willen doen, maar gewoon
«familiefietsen». Als we weer eens te
rug komen in India, kunnen we zo
weer op de fiets weg...
Inmiddels is het 1989, maanden ge
leden keerden we terug in Nederland.
Na vier maanden vonden we een huis
om in te wonen, zelfs met een tuin.
Marion vond al snel een baan, Jen be
sloot zijn studie af te maken. Het huis
wordt al meer en meer een «thuis».
«Kunnen jullie wel weer wennen?»,
vraagt iedereen op zijn tijd heel be
langstellend. «Jawel», zeggen we dan,
«maar soms...»
Stimuleren
Naast de Stichting Fiets is de Stich
ting Natuur en Milieu één van de orga
nisaties die de stijgende populariteit
van de niet-gemotoriseerde tweewieler
toejuichen. Laatstgenoemde stichting
pleit er bij de overheid voor, om het
fietsgebruik verder te stimuleren. Vol
gens de Stichting Natuur en Milieu
zou er jaarlijks 150 miljoen gulden be
schikbaar moeten komen voor Reis
voorzieningen, zoals fietsroutes en be
waakte rijwielstallingen. De stichting
wil dat het autorijden binnen 20 jaar
met de helft is verminderd vanwege de
enorme schade aan milieu, natuur en
landschap. Dit departement gaat voor
dezelfde periode echter uit van een
groei in het autoverkeer van 25 pro
cent.
toch
juiste
meten!
De problemen met water en voedsel
leidden de eerste weken tot nogal wat
maag- en darmstoomissen. Een onver
wacht aantal verplichte rustdagen
werd ingelast: het is moeilijk fietsen
met zware aanvallen van diarree...
Langzamerhand bouwden we echter
weerstand op en kregen we meer vat
op hetgeen we naar binnen kregen. De
laatste maanden van de tocht verlie
pen dan ook een stuk eenvoudiger.
Wat die eerste twee maanden tot een
extra beproeving maakte, was het feit
dat Marion malaria kreeg. Dit on
danks het slikken van malariatablet-
ten. We hadden het geluk dat we op
dat moment net bij een Indiase familie
verbleven die we toevallig ontmoet
hadden. Zij waren bovendien zeer ver
trouwd met de verschijnselen van ma
laria, ze kregen het zelf vrijwel elk jaar
en deden alsof het een griepje was.
Desalniettemin was Marion 10 dagen
zwaar ziek, met hevige koortsaanvallen
en rillingen. De dokter kwam bijna da-
hs en Marion kreeg een achttal
:hillende medicijnen. Indiërs heb-
een heilig geloof in het slikken van
J veel en verschillende medicij-
- de medicijnen zakte de ma-
maar nu bleek ook nog de
r geïnfecteerd te zijn. Het gevolg
dat Marion 6 dagen vrijwel niets
eten en met de dag verzwakte.
n dan na anderhalve week de eer-
vKenen van herstel optraden, woog
slechts 46 kilogram...
dagen van ziekte waren moei-
frusterend, maar door de zorg
'eenheid van de familie werd
schte band geschapen. De
jrgde Marion met alles
oederlijke liefde te geven
_s masseerde ze Marion’s
ontroerend om te zien. Omdat
n niets binnen kon houden,
ie de positie van Jen ook
c. Hij mocht steeds meer meet
in dat Indiase heiligdom van de
Samen werd gepro-
:n wat Marion
houden. Eerst
i eten zonder al te veel zout,
hete pepers, zonder vet; toen
spaghetti. Toen dat alles niet
Eten
Behalve het vinden van slaapplaat
sen leverde het Indiase voedsel in het
begin nogal wat problemen op. Vooral ze
op het platteland is het voedsel wat je
in de restaurantje voorgezet krijgt, heel
simpel en eentonig: rijst, linzensaus,
groenten-curry’s. Voor ons was het
vaak gewoonweg te vet en veel te heet
gekruid. Geleidelijk wen je wel enigs
zins aan dat hete eten, maar het heeft
wel wat traantjes gekost. We zijn ter
afwisseling ook steeds meer op onze
eigen brander gaan koken. Het voor
deel is dat je wat gevarieerder en meer
naar eigen smaak kunt eten. Het
maakt een fietsdag echter wel zwaar
der. Na het vinden van een slaapplaats
moet je ook nog eens de bazaar op om
te zien of er wat eetbaars in de aanbie
ding ligt en dan moet je ook nog eens
zelf gaan koken.
Ook de wijze waarop de gemeente haar
organisatie heeft opgezet klinkt lo
gisch. Alleen hier is een goed resultaat
afhankelijk van goedopgeleide men
sen. En daaraan ontbreekt het helaas.
Dat blijft het probleem van dit land.
Veel mensen met een goede opleiding,
vaak genoten in het buitenland, ver
blijven nog steeds in dat buitenland.
De algemene klacht over het eigen on
derwijs is dat de resultaten gebrekkig
„a<u. ^11, ook omdat de leraren niet ade
laren Quaat zijn geschoold.. De twee leraren
talen Engels die ik spreek op de middelbare
school zijn niet voor hun taak opge
leid. De oudste heeft door vroegere
werkzaamheden engels leren spreken,
terwijl de jongste een paar jaar engels
als bijvak heeft gehad op de universi-
teit.
werkte, werd er zelfs wortelstamp uit
de keuken tevoorschijn getoverd!
Contact
Het contact met deze familie is uit
gegroeid tot het hoogtepunt van wat
we aan ervaringen tijdens onze fiets
tocht hebben opgedaan. Daarbij heb
ben we wel ontzettend veel profijt ge
had van de basis-cursus Hindi, die we
tijdens de voorbereiding van onze reis
gevolgd hadden (Hindi is, samen met
Engels, de voornaamste taal van In
dia). In die negen maanden hebben we
hen in totaal vijf keer bezocht. Mede
door de ziekte van Marion veranderde
onze positie al snel van «gast» tot «fa-
milie-lid». Daardoor waren we al gauw
staat om elke dag de normale bood-
avnappen op de bazaar te doen, waar
door we min of meer in staat wa
voor ons verblijf in natura te betalv..
en we niet op hun kosten hoefden te
leven. Het heeft overigens wel wat
strijd gekost om dat «dagelijkse bood
schappen doen» geaccepteerd te krij
gen.
Nergens hebben we de L
menleving zo direct en aan
Goeie fiets-landkaarten zijn er voor
India (nog) niet; een reisgids die ook
geschikt is voor fietsers bestaat niet.
De normale reisgidsen beschrijven de
interessante plekken van India op het
gebied van historie, cultuur, architec
tuur, natuurschoon, folklore e.d. Daar
door volgen bijna alle toeristen in gro
te lijnen hetzelfde spoor. Op dat spoor
zijn de faciliteiten voor toeristen rede
lijk tot goed. Als je als fietser je eigen
weg gaat, ligt dat wel even anders. Bo
vendien lag onze interesse ook nog
eens op het gebied van plattelandsont
wikkeling, waardoor we helemaal diep
op het platteland terecht kwamen.
In het begin hadden we met name
problemen om elke nacht een slaap
plaats te vinden. In India wordt rUvt
gekampeerd, we hadden er daarom
vanaf gezien een tentje mee te nemen, voorj
Dat zou elke avond mensenmassa’s niet
rond dat tentje veroorzaken. Dan had- de nach
den we net zo goed fietsen met 10 ver- een kat
snellingen en fietscomputer mee kun- gen en ineens o*
nen nemen om al die mensen bij het ons bed gespro
tentje weg te houden... dood te schrikke
Buiten de Indiase steden zijn er nau
welijks hotels of hotelletjes te vinden.
Geleidelijk aan ontdekten we dat er
tocht elke nacht wel een slaapplaats
opdook. Om er een paar te noemen: de
dharmsala, een nachtverblijf voor In
diase pelgrims; meestal zijn het beton
nen blokjes zonder emg meubilair
waar je dan je matje en slaapzak uit gf£
kunt rollen. Het geeft je de kans van
nabij iets mee te maken van het luid
ruchtige leven van de Indiase pelgrims.
Ze komen laat in de avond aan met
hun bussen, radio’s, kook- en slaapge-
rei, produceren een ontstellende hoe
veelheid lawaai en zijn voor dag en
dauw al weer bezig om alles gereed te
maken voor hun vertrek. Nou ja, van
je eigen nachtrust komt niet al te veel
terecht, maar je ziet wel iets van het
Indiase leven...
Een andere mogelijke slaapplaats is
de ashram: een soort woon-werkge
meenschap op spirituele of ideologi
sche basis, waar je vaak wel voor één
of meerdere nachten kunt verblijven.
Grotere dorpjes hebben altijd wel
een schoolgebouwtje, waar de hoofd
onderwijzer je voor een nachtje in een
klaslokaal kan laten slapen. Het
schoohneubilair is vaak zo schaars dat
het nauwelijks in de weg staat.
Zo valt er ook wel te slapen in de
tuin of op de binnenplaats van een
tempel.
Tenslotte is er in India het systeem
van dakbungalows, een nog door de
Britten opgezet netwerk van een soort
bungalows met een viertal kamers. Ze
zijn bedoeld voor rondtrekkende amb
tenaren. Alhoewel ze officieel niet voor
toeristen zijn, kun je er toch meestal
wel een slaapplaats krijgen. Als je om
vijf uur ’s middags plotseling met je
fiets bij zo’n bungalow verschijnt, ter
wijl het volgende stadje nog tientallen
kilometers verderop ligt, wordt je zel
den een kamer geweigerd. Als de be
schikbare kamers tenminste niet volge
boekt zijn door ambténaren, wat we
wel eens meemaakten. Of als de desbe
treffende bungalow, die je dan na lang
zoeken gevonden hebt, niet afgebrand
is, wat we ook wel eens meemaakten.
Maar dan duikt er altijd wel weer «Nooi
een behulpzaam iemand op die iets reisgic
voor je regelt. In het geval van die af- niet mee a
gebrande bungalow werden we meege- thuis over
nomen naar een rij kleine huisjes en. tijd eerst water aangebo
:nd. De eens uit dat hun water
rein» is en dat je daar r-
of tabletjes in moet doen en
een half uur moet wachten... I
fietsen heb je nog eens extra
aan veel vocht. Dat lost“"
veel thee te drinken,
al te krijgen is. The<
en melk, soms c a.
damom («special tea»), maar dat zijn
we wel lekker gaan vinden. Het pro
bleem zat meer in de glazen: de simpe- in st
le theestalletjes langs de weg hebben scha
uiteraard nooit stromend water. De
theeverkoper spoelt de hele dag de gla
zen af in een emmer met steeds troebe
ler wordend water. In het begin van
onze fietstocht dachten we eens slim te
zijn en namen onze eigen plastic mok
ken mee. Maar de theeverkoper vulde
eerst zijn eigen glazen alvorens die in
onze mokken over te gieten: hij moest
nomen naar een rij
werd er eentje voor ons geopend. De
man die ons hielp, legde stralend uit
dat de desbetreffende ambtenaar er
niet was en dat we dit huis wel voor
een nachtje mochten gebruiken. Het
was wel even schrikken toen de deur
open ging: overal etensresten, stof,
wegschietende kakkerlakken, vuilnis,
en een afschuwelijke stank. De man
vertelde dat hij drie huizen verder
woonde en dat we hem altijd mochten
roepen als we iets nodig hadden. Wel,
we veegden de etensresten naar buiten
en lieten de deur openstaan om de
stank weg te laten trekken. Inmiddels
hadden de kinderen uit de buurt zich
verzameld en sloegen met grote be
langstelling onze activiteiten gade.
Vooral toen we gingen koken was de
verwondering enorm. Het betrof ons
kleine benzinebrandertje. Helaas was
de benzine op toen we nog maar half
klaar waren met koken. Ik liep naar
het huis van de man die ons geholpen
had en legde ons probleem uit. Een
benzinepomp bleek er niet te zijn in
deze omgeving, maar: geen probleem,
met een slangetje slurpte hij een halve
liter benzine uit zijn brommer en we
konden weer vooruit.
Later op de avond kwam dezelfde
behulpzame man ons halen, we moes
ten thee komen drinken. Dat beteken
de dat we ook weer vanalles te eten
voorgeschoteld kregen, maar we wis
ten het beperkt te houden tot thee.
Rondkijkend in hun huisje vroegen we
ons af hoe deze familie hier met zijn
achten konden leven. Slechts twee klei
ne kamertjes hadden ze tnt hun he
ervaren als in de totaal zes weken die
we bij «onze familie» hebben doorge
bracht. Nergens anders hebben we zo
geworsteld met andere waarde- en nor
menpatronen, andere opvattingen over
tijd, kleding, status, uiterlijk vertoon,
rollenpatronep, houding en verplich
tingen ten aanzien van de buitenwe
reld. We waren te gast bij deze fainile,
groeiden er steeds meer in en kozen er
voor de rollen te spelen die van ons
verwacht werden. Soms was dat heel
moeilijk en confronterend: Marion die
van één van de twee bescl
len op moest staan
bezoek kwam; die
moest wassen, moest koken en
sen; die mooi moest zijn in sari en
een stip op het voorhoofd als
op bezoek moest bij familie of
sen.
Voor Jen
werk te 1
ker» zake
slissinj
straat
en
v?rdwij- meisjes op
e andere met acht op
iemand schoolbevolkir
tudeerd gen-
Bij de evaluatie van junta en Til-
burgse delegatie blijkt dat op gebieden
als waterleiding, waterafvoer, onder-
houd van wegen, etc., er nuttige ge-
3 sprekken zijn geweest tussen onze
r®.o mensen van P.W. en die van Matagal-
pa. De mogelijke hulp die we kunnen
bieden zal nader moeten worden beke
ken. Ook komt duidelijk over dat de
verschillende projecten van afgebaken
de omvang die via Tilburg zijn opge-
ondersteuning moeten behouden
lat met hulp vanuit Tilburg nieuwe
project611 moeten worden opgezet,
iveneur Mieke’ de voorzitter van de SSTN, is
iveneur uitsteken<| Op de hoogte van de noden
V<^r' en ze heeft kijk op de manieren waar-
®e.5>' op geholpen kan worden. Het is de
ignjKe taak van de SSTN en de gemeente om
*n Tilburg voldoende steun te verkrij-
gen van organisaties en particulieren.
Ik ben van mening dat je voorbij kunt
gaan aan de discussie over de politiek
in Nicaragua, zeker als je niet erg goed
bent ingevoerd in de concrete proble
matiek daar. Er is alleen al om huma
nitaire redenen alles voor te zeggen het
de mensen daar mogelijk te maken
meer te profiteren van de positieve
verworvenheden van onze welvarende
samenleving. Een bezoek van i
week, hoe goed de voorbereiding
is geweest, bezorgt slechts een bep:
inzicht in de complexe situatie.
Jan Timmemu
juni IS
in de handboeien geslagen en v
nen in het voertuig. De twee
worden gefouilleerd. Nadat
van de politie een lijst heeft besti
worden de jongelui weer losgelaten en
gaat eenieder weer zijn gang. Hoewel
alles er erg luidruchtig aan toe ging,
zeker de komst en het vertrek van het
voertuig, heb ik niet kunnen volg'”1
wat er aan de hand is gewe
op straat wel meer militair
vaak alleen zijn. Een aanU
wordt bewaakt. Daaronder^valt ook
ons hotel. Dag en nacht bevindt zich
aan de ingang een semi-militair, voor- ae
zien van een door hem graag getoonde “et
revolver. Of er al dan niet sprake is
van een repressief bestuur, heb ik niet nroje
kunnen beoordelen in die kort
Ook in het gesprek met de gom
van de provincie dat we deze dag
den, wordt geen duidelijkheid b
den. Wel geeft hij aan dat belangrij
benoemingen, en hij noemt directe
ren van scholen en ziekenhuis, politie
ke benoemingen zijn. Ook vermeldt hij
dat de politieke vorming op school, en
v" heeft het dan over vorming over-
^Jcomstig de gedachten van de rege
ringspartij, een belangrijke rol inneemt
binnen het lesprogramma. Tijdens het
bezoek aan de verpleegstersopleiding
■ordt dat ook bevestigd. Opmerkelijk
dat deze opleiding vooral wordt be
zocht door meisjes, de jongens vormen
slechts 10%, die afkomstig zijn uit de
J -i:-ver van Ma.
lat bepaalde
huis gaan
Jen was al dat huis
laag, hij werd op
ken aangesproken, r
ingen nemen, mocht wel a
it op, stond een stuk hoger
i status.
«Ontdek India, ontdek jezelf» is een
slogan van het Indiase toeristenburo.
Als je zo’n stuk de Indiase samenle
ving induikt, betekent dat inderdaad
een hele confrontatie met jezelf en
daarmee ook een ontdekking van je
zelf.
Zo hebben ook de weken die we bij
de ontwikkelingsorganisaties op het
platteland hebben doorgebracht ons
veel geleerd over India. Tijdens he fiet
sen zie je veel ellende, armoede, droog- je ner
te, schaarste, vanalles wat kapot is, door
verwaarloosd is, niet deugt. Dan kan baad wordt
gemakkelijk tot een sceptische en cyni- ben hier blij
sche houding ten aanzien van India gecre
leiden: «Het is toch allemaal maar el- schijt
lende». Maar dat is slechts één kant.
Door zo’n verblijf bij een familie voel
je warmte, gastvrijheid, hartelijkheid,
sfeer. De inspanningen van bijvoor
beeld ontwikkelingsorganisaties laten
je zien dat India volop in beweging is,
__t er mogelijkheden liggen, dat er
plaats is voor een optimistischer per
spectief.
Als ik ’s nachts om half één toevallig hij hi
uit het raam van mijn hotelkamer naar eenkc
buiten kijk, zie ik op het kruispunt een
vijftal jongelui met elkaar staan te pra
ten. Vanuit één van de vier straten na
dert een patrouille. Deze spreekt de worn
jongens aan. Er ontstaat een discussie, is da'
die er in eindigt dat de patrouille via zocht -
de mobilofoon versterking vraagt. De- slechts o
ze arriveert snel daarna in de vorm van dorpen. Deze liggen vaak ve
een militair voertuig. Eén van de jon- tagalpa, hetgeen betekent da
gens weet zich te verschuilen, daar het leerlingen bijna nooit naar huis go’n
vierde huis in de straat wat naar achter tijdens de opleiding, maar dat ze in
springt. Twee andere jongens worden tern zijn. Daarbij slapen ze met 74
Dames- en herenpruiken
Haanveving voor dames
e Alle Fusion methoden voor heren
e Haartransplantatie en haarinplant
Laserbehandelingen voor huidziekten
en kaalheid
Behandeling uitsluitend na afspraak
Haarwerken 5021 GV Tilburg 013-360023
N
144
oopavon^j
Slapen
Die eerste twee fietsmaanden waren
erg zwaar. Meermalen hebben we toen
tegen elkaar gezegd: «Als het zo door
gaat, stoppen we ermee». Geleidelijk
aan ging het echter steeds beter en
slaagden we erin onszelf beter staande
te houden in de Indiase samenleving.
Maar confronterend was het vaak wel.
Naast de gebruikelijke problemen
waar elke India-reiziger mee te kam
pen krijgt - de drukte, het chaotische,
het lawaai, de immense tegenstellingen
tussen rijk en arm, de andere cultuur,
het voedsel, de taal, de houding van de
mensen - kampten wij met een aantal
praktische problemen. Omdat we de
tocht helemaal zelfstandig maakten
zonder ondersteuning van een of ande
re reisorgnisatie, moesten we ook hele
maal onze eigen weg vinden. Een
boeiende opdracht, maar zeker in het
begin toch nog niet zo eenvoudig.
Marion Brun en Jen Tijssen vertrokken in april 1986 naar Azië. In mei 1988
keerden ze terug, een schat aan ervaringen rijker. Hun tocht begon met een elf
jaar oud busje, dat werd omgebouwd tot camper. Na drie maanden in Turkije
rondgezworven te hebben met dit busje, waren ze gedwongen terug te keren naar
Nederland: het lukte hen niet om in Turkije een doorreis-visum voor Iran te krij
gen. Na een onverwacht, maar warm en hartelijk weerzien met familie, vrienden
en kennissen, vertrokken ze - na deze «tussenstop» van drie weken in Nederland -
opnieuw. Ditmaal per vliegtuig, bestemming: New Delhi, India. Daar reisen ze 9
maanden per fiets over het platteland van India. Verbleven 3 maanden in Pakistan
en vertrokken over de Karakoram Hihgway naar China. Ze zwierven 6 maanden
door China en Tibet, 2 maanden door Nepal.
Tenslotte namen ze in Peking de trein naar Nederland: De Trans-Siberian Ex
press, dwars door Noord-China, Mongolië, Rusland, Polen, Oost- en West-Duits-
land. Om uiteindelijk terug te keren in Goirie. Een fase uit hun leven is afgesloten:
zwaar, soms heel moeilijk, met tal van ups en downs, maar... intens de moeite
waard!
Hier treft u enkele fragmenten aan uit hun relaas over hun fiestocht door India.
April 1987. Wéér terug in New Del
hi, waar onze fietstocht 9 maanden ge
leden begonnen was. Vanavond zijn
we terug geweest naar dat straatje in
de oude binnenstad van Delhi, waar
we toendertijd een hotelkamertje geno
men hadden. Het is er nog even druk
en chaotisch als toen. Hetzelfde res
taurantje waar dezelfde bezwete man
nen in grote pannen vóór op straat het
eten voor je ogen klaar maken. Het
aanbod is simpel en de Indiase curry’s
blijven te heet naar onze smaak. Het
went wel, maar toch niet echt.
Ook zit daar nog dezelfde theever
koper als toen, die ons zowaar nog
herkent! Dat komt waarschijnlijk om
dat we toen nogal opvielen: na enkele
dagen verschenen we plotseling met
twee spiksplinternieuwe Indiase fiet
sen bij ons hotelletje; het verhaal dat
we met die fietsen door India zouden
gaan trekken baarde nogal wat opzien.
We hadden besloten Indiase fietsen te
gebruiken omdat je daarmee veel min
der aandacht trekt dan met uit Neder
land meegebrachte fietsen met 10 ver
snellingen en fietscomputer. In India
zijn dergelijke fietsen een nog onbe
kend verschijnsel en we hadden niet
zo’n zin om negen maanden lang ge
duldig te werken van een voor- en ach-
ter-derailleur uit te leggen aan de altijd
aanwezige Omstanders. Om over de
fietscomputer nog maar te zwijgen...
Indiase fietsen zijn redelijk van kwa
liteit, vrij goedkoop, en bijna overal
zijn fietsenmakers en reserve-onderde-
len aanwezig. Als je je fiets eens ergens
neerzet of hem per trein of op het dak
van een bus wilt laten vervoeren, hoef
je niet zo voor^jchtig en bezorgd te
zijn.
Het begon al goed toen we de fiet
sen kochten. De fietsenhandelaar was
enthousiast over ons idee, een extra
stevige bagagedrager werd gemonteerd
en we werden de avond voordat we
aan onze tocht zouden beginnen uitge
nodigd om bij hem te komen eten.
Toen we die avond naar de winkel van
de handelaar fietsten, hadden we al en
kele dagen geoefend om te wennen aan
het Indiase verkeer. Behalve het feit
dat het verkeer links was, hadden we
niet veel meer verkeersregels kunnen
ontdekken. Die eerste dagen waren we
dan ook bang en heel voorzichtig in
die verkeerschaos van auto’s, bussen,
scooters, rickshaws, fietsers, voetgan
gers en vee. Bij de winkel aangekomen,
nam de fietsenmaker ons met z’n twee
ën achterop zijn scooter mee naar zijn
huis, een moordende en doldwaze rit
van zo’n 10 kilometer dwars door het
spitsuur van Delhi. Daar werden we
vriendelijk ontvangen door een verba
zingwekkend aantal familieleden en
kregen we voor het eerst de gelegen
heid bij Indiase mensen thuis mee te
eten. Het was heel veel en heel heet...
De fietsenmaker was geen erg strikte
hindoe, want hij schonk volop sterke
drank. Met menig glaasje achter zijn
kiezen bood ie om half elf aan ons
weer terug te brengen. Inmiddels was
het spitsuur wel voorbij, maar vanwege
de alcohol was de scooterrit ditmaal
niet minder imponerend. Met knik
kende knieën stapten we bij de fietsen
winkel af, bedankten de goeie man
vriendelijk, beloofden hem een kaartje
te sturen vanaf ons «verste punt» en
begaven ons toen op onze nieuwe fiet
sen zonder licht terug naar onze hotel
kamer. De volgende morgen allebei
zwaar aan de diarree, het vertrek werd
twee dagen uitgesteld...
verloren te hebben en die om tien roe
pies vraagt. Voor een restaurantje, on
der een palmboom, zit een groepje
rugzakkers wat te blowen, walkman
erbij, koptelefoons op het hoofd, cas
settes liggen in het rond. Een bedelaar
vraagt om geld. Ze geven hem een ba
naan, maar de bedelaar hoeft die niet;
hij wil een cassette...
’s Avonds hebben we gegeten in één
van die restaurantjes: harde westerse
muziek, relatief duur westers eten, veel
geblow, haveloze, soms kapotte en bij
de dames nogal wat «blote» kleren. Af
en toe ook wat bedelaars, waaronder
ditmaal enkele Westerse Sadhus («hei
lige mannen»). Behalve het bedienen
de personeel is er geen Indiër te zien!
We raakten aan de praat met enkele
rugzak-reizigers, waaronder enkele
Nederlanders. Leuk om weer eens Ne
derlands te spreken! Ze vertelden dat
velen van deze budgetreizigers in enke
le maanden een min of meer vast cir
cuit afleggen door India: ze hebben
hun eigen Toeristische Spoor. Velen
kennen elkaar dan ook, ze komen el
kaar regelmatig wel hier of daar tegen.
«Hoogtepunt en vaste prik» voor de
meesten is Kerstmis vieren aan de
stranden van Goa en Kovalam aan de
Westkust van India. Ze wisselen erva
ringen uit, geven elkaar reistips door,
vooral met betrekking tot goede en
goedkope overnachtingsmogelijkhe
den. Ze doen allemaal zo’n beetje het
zelfde via min of meer dezelfde route.
We hadden de indruk dat deze mensen
op hun manier «een goeie tijd hebben»
in India, waarbij het leren kennen van
India en het contact met de Indiërs
wat minder belangrijk is.
Als we de volgende morgen een kijk-
:men op het strand zien we dat er
r sommigen ook topless gezonne-
wordt. Deze buitenlanders heb-
iixv* o lijkbaar een «eigen eilandje»
“J, waarbij ze zich weinig aan
van de waarden en
idiase samenleving,
d van het rugzakrei-
Ook met het Indiase drinkwater
hadden we aanvankelijk problemen.
«Nooit water drinken», schrijven de
jdsen vastberaden. Dat valt echter
als je veel bij Indiase mensen
:r de vloer komt: je krijgt al-
boden. Leg maar
r voor jou «on
ar eerst druppeltjes
doen en minimaal
uur moet wachten... Door het
behoefte
l. <osten we op door
die altijd en over-
_.iee, met veel suiker
ook met gember en kar-
cial tea»), maar dat zijn
gaan
in de _1'
lang
strome
