V
Een nieuwe vorm van leren
in
Studiekringen voor ouderen
E
E
1
EN SPECIALIST
Ouderen-
wijzer
PATIENT, GELD...
Hei
y
SCRIPTUM
COLOFON
«I
Spreekuren en
telefoonnummers
INCONTINENTIE:
het verborgen probleem
U"
:s
Oudere alleenstaande
werkenden
Wonen op latere leeftijd
Bijzondere hulp van de
Hulpcentrale: thuiszorg
DE TILBURG!
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 24 november 1988 - pagina 8
len ge-
sl, Kor-
(Vervolg van b
arop
>ping
Ad de Vet
m
I
Samen iets uitzoeken en werken aan een concreet produkt.
Foto: Marties v. Brunschot.
jenomen
Koerier
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I of
veel
i van een dia-klank-
jrlei alledaagse pro-
sn soms
Je beste
Burg. v. C
W. d
op
is
iver
Redactieraadsadres
Redactieraad Seniorenwijzer,
p/a Lange Schijfstraat 107,
5038 TT Tilburg, tel. 350505
Kopij
Kopij kan opgestuurd worden
functior
-■-lijke
bijee
stand’; 1
De eers,
houden
velpl
Deze
Ier karakter
eenkoms^.
worden aan<
Het pro<
Tijdens
beeld
blemer
Tjeerd Bakker
Peter Elshout
(eindredacteur)
icques Joosten
im Kalkhoven
Ad Konings
>atlënt
.ig op
J, dan
'9 zijn beurt
digde bedrag
in de specia-
Op vrijdags
burgemeest
meente Ois
toonstelling
vogelsoorte
toonde de 1
langstelling
voor mooie
Tilburgse Kruisvereniging
Kantooruren van 8.30 tot 12.30 u. en van 13.00 tot 18.00 u.
Het adres luidt: Lage Witsiebaan 29, tel. 636620.
Stichting Gezinszorg
iw pe.o^ni
iformatiemt
kunt.
dag zal
ouden voor al die ot
tiebijeenkomst van
skundigen zitten kit
De gemeente Tilburg heeft in
de begroting 1989 een bedrag
van 10.000,- bestemd om
daarmee te onderzoeken of er
in Tilburg
bestaansmogelijkheden zijn
voor een zogenaamde
«Université du Troisième Age»,
een soort onderwijs/leervorm
voor ouderen. Hoe die
«Université du Troisième Age»
er uit gaat zien, is niet bekend.
Toch zou het wel eens zo
kunnen zijn, dat die onderwijs/
leervorm sterke gelijkenis zal
vertonen met de zogenaamde
Studiekringen voor ouderen. In
een aantal plaatsen in
Nederland draaien die
Studiekringen voor ouderen al,
ondermeer in Oss. Wij togen
naar Oss en spraken daar met
Marie-Louise Helmes,
werkzaam bij de Stichting
Volwassenen Educatie regio
Oss en steunfunctionaris
Brabant voor Studiekringen.
van incontinentie zijn: in-
g-incontinentie en druppel-
350505.
9.00 tot
Diverse steden in Nederland
hebben grootse bouwplannen
opgezet als prestige-objecten in
een grootschalige stijl ter ver
fraaiing van de binnenstad. Ook
Tilburg blijft niet achter en bouwt
winkelgalerijen met daarboven
een glazen koepel. Na de
Schouwburgpromenade, liggen
er nu de plannen voor de Emma-
galerij, want het winkelcircuit in
het centrum moet uitgebreid
worden.
Dus weer een nieuwe winkelser-
re erbij, je houdt er droge voe
ten, dat wel, maar of er veel voet
stappen gezet zullen worden: de
projectontwikkelaar zal het we
ten! Of de binnenstad er be-
woonbaarder en leefbaarder c
wordt, vooral in de avonduren,
de vraag. Ik onderschrijf liev
de leuze uit de Nieuwmarktbuurt
in Amsterdam: «Wij willen een
stad met buurten waar wonen,
spelen, werken, leren en winke
len vlakbij en door elkaar ge
beurd voor jonge en oude men
sen». Daar had de projectont
wikkelaar nog niet aan gedacht!
P.S.
er in het clubhuis Korvel een spreekuur
juderen die naar aanleiding
n de vorige dag nog met vra-
daar om u verder op weg te
Gemeens
Maar er
strating is
geleden ver
ook meteer
De bestrati:
kruispunten
dat er motii
de talloze s<
sluitingen v
den niet v
naar een gi
om daar en
brengen. Er
probeert me
kiezen. De
dacht geschi
straatmeubi
Anna het pa
eigen paaltji
ontworpen,
De beplan
hoofdstuk. I
na sterk ger
beplanting,
in de Akker
verse murei
plant, etc.
nieuw gebot
heeft men
gele kalkzai
het oudere 1
opgetrokker
nieuwe met
gekleurde st
St. Anna. N
zijn doordat
bouw of woi
manier afge
het werkt e
huizen opk
hebben, hoi
ning met di
eens niet e
maar een t
steriele witt
lijk geel bijv
op, dat in
n door de Stich-
lucatie regio Oss
«Dat kan in
tief klein bedrag van een tot en
kele tientjes, met name om de
kosten van een herhalingscon-
sult.
De ervaring leert dat juist oudere
mensen een groter beroep doen
op de hulp van een specialist en
dat ook daarom juist zij het
meest te maken krijgen met de
ze onplezierige situatie.
Deze gang van zaken is ter ore
gekomen van de sociaal raads
man. Hij is daarvan geschrok
ken. Een eerste contact met een
specialist leverde als argument
op: «We doen dat omdat er door
veel patiënten slecht, niet of veel
te laat wordt betaald. De incas-
so-activiteiten leveren ons te
veel tijd en moeite op.»
De sociaal raadsman is van me
ning dat dit «normale bedrijfsri
sico» niet op de patiënten in het
algemeen moet worden afge
wenteld.
Hij wil daarom een onderzoek
instellen naar de feitelijke aard
en omvang van dit probleem.
U, als patiënt, kan hem daarbij
helpen door uw ervaringen aan
hem kenbaar te maken.
Dit kan op verschillende manie
ren, te weten telefonisch, schrif
telijk en persoonlijk op het
spreekuur ’s morgens tussen
09.00 en 12.00 uur.
Mag de raadsman, in uw eigen
belang, op u rekenen?
Het adres is: Sociaal raadsman,
Gasthuisring 51, 5041 DR Til
burg. Telefoon: 013-367110.
Oudere alleenstaande werkenden van 55-65 jaar, die niet
meer verdienen dan 1 van het minimumloon (maximumloon
moet niet meer dan eenderde hoger zijn dan het minimum
loon), krijgen de mogelijkheid om de werkweek te verkorten
tot 30 uuispf huishoudelijke hulp te nemen.
Daarvoor kunnen deze alleenstaande ouderen een financiële
tegemoetkoming krijgen.
Om voor de zogenaamde taakverlichtende voorziening
aanmerking te kunnen komen, moet er sprake zijn van dr
gende arbeidsongeschiktheid als gevolg van dubbele belas
ting veroorzaakt door combinatie van werk en huishoudelijke
werkzaamheden.
De regeling is bedoeld om te voorkomen dat door korter wer
ken de betrokken oudere minder zou gaan verdienen.
I
I
Seniorenwijzer
Wordt eenmaal in de
twee weken opg<
in de Tilburgse K
Redactieraad
I
i®"’’
I Jac<
Win,
I
(voorzitter)
I
I
I
I
I
naar het redactie-adres of naar
de Tilburgse Koerier,
I NS-Plein 14, 5014 DA Tilburg,
tel. 368805.
Maatschappelijk effect
Een dergelijke manier van bezig zijn, I
heeft persoonlijke voordelen: men I
blijft actief, men is met iets concreets I
bezig, men ontmoet andere mensen I
en men is maatschappelijk nuttig be- I
zig. Marie-Louise: «Samenvattend kun I
je zeggen dat de Studiekring de eigen I
bevindingen niet alleen aanwendt ten I
behoeve van de deelnemers, er wordt I
ook naar buiten getreden, er is een I
maatschappelijk effect.»
«Veel mensen worden afgeschrikt als I
ze het woord Studiekringen horen. I
Men denkt al snel aan schoolse, intel-
lectuele toestanden. Studeren of leren I
kan men echter ook door te doen, I
door dingen uit te zoeken, door te pra- I
ten met anderen. Dat laatste is het ge- I
val bij de Studiekringen zoals die ons I
voor ogen staan», aldus Marie-Louise. I
En ze vervolgt: «Belangrijk is wel dat j
men zich graag met leeftijdsgenoten I
wil verdiepen in actuele onderwerpen. I
dat men graag «onder de mensen» wil I
blijven, dat men zich actief met de ge- I
kozen onderwerpen wil bezighouden I
en dat men zelf de inhoud van die bij- I
eenkomsten mee wil bepalen. Een bij- I
zondere vooropleiding is absoluut niet I
nodig, want iedereen brengt een be- I
paalde kennis in, waar anderen van I
kunnen leren.»
Op zaterdag 10 december start
Teleac een nieuwe serie «Oude-
renwijzer». In 6-wekelijkse televi-
sie-uitzendingen wordt informatie
gegeven over de volgende the
ma’s: huisvesting, gezondheid, fi
nanciële positie, bezigheden en
relaties.
Ouderen zelf staan centraal en
vertellen hoe ze leven.
Op dinsdag 13 december gaat
ook een radioprogramma van
start op Radio 5.
Het cursuspakket kost 29,-, te
bestellen bij Teleac maar ook te
koop in boekhandel en warenhui
zen.
Al enige tijd is het merkbaar en
voelbaar dat de ziekenfondsen
en de specialisten in de gezond
heidszorg niet zo’n beste relatie
met elkaar hebben.
Voorheen kon je als patiënt een
voudigweg afspraken met spe
cialisten maken, geholpen wor
den en daarna weer huiswaarts
keren zonder zelf je portemon
nee open te hoeven doen. Het
betalingsverkeer ging dus aan
de patiënt voorbij. Het zieken
fonds betaalde rechtstreeks aan
de specialist.
Door een conflict tussen beide
partijen is dat nu voorbij. De pa
tiënt ontvangt de rekening en
moet die inleveren bij het Zie
kenfonds. Zodra het Zieken
fonds het geld aan de patiënt
heeft betaald (door storting op
zijn bank of girorekening), dan
stort de patiënt op
weer het verschuldic
op de rekening var.
list.
Dit systeem houdt in dat je, als
patiënt, nooit zelf direct aan de
specialist hoeft te betalen!
Maar... wat blijkt nu de laatste
tijd?!
Er zijn specialisten die van de
patiënt eisen dat hij/zij vóór de
behandeling contant betaalt. Er
is zelfs al gebleken, dat een spe
cialist, bij achterwege blijven
van de betaling vooraf, de be
handeling of het onderzoek wei
gerde! In veel gevallen gaat het
dan overigens wel om een rela-
produkt. Dat produkt kan een video
film zijn, een diaserie, een rapport of
verslag, etc. Mogelijke onderwerpen
of thema's kunnen zijn: verkeersveilig
heid, ouderenreizen, bewegwijzering
in openbare gebouwen, woonvormen
voor ouderen, etc. In Oss heeft een
groep bijvoorbeeld een videofilm ge
maakt over ouderen en verkeer samen
met de politie en een MTS uit deze
stad. Een andere groep heeft een keer
een diaserie over Studiekringen voor
ouderen gemaakt. Als ik voorlichting
geef over Studiekringen, dan gebruik
ik die serie altijd, want die geeft een
heel goed beeld van de Studiekrin
gen.»
Actief
«Het zijn dus geen vrijblijvende bijeen
komsten», aldus Marie-Louise. «De
Met «incontinentie» wordt in de volksmond in het algemeen
bedoeld, dat iemand niet in staat is zijn urine op te houden.
Er is ook incontinentie van ontlasting, daar gaan we in dit ar
tikel niet verder op in. Incontinentie is een probleem dat bij
iedereen kan voorkomen, jong of oud, man of vrouw. De
meeste patiënten zijn echter boven de 55 jaar. Vrouwen heb
ben veel vaker last van incontinentie dan mannen. Van alle
mensen boven de 60 jaar kan 30% zijn plas niet ophouden. Er
is dus sprake van een groot probleem.
De meest voorkomende vormen v
spannings-incontinentie, aandrang-
incontinentie.
Inspannings-incontinentie treedt op bij bewegen, bijvoor
beeld bij sporten, hoesten, tillen, e.d. Deze vorm van inconti
nentie komt hoofdzakelijk bij vrouwen voor en is te wijten aan
het slecht functioneren van de sluitspier of van de bekkenbo-
demspieren waarop de blaas als het ware rust. Via fysiothera
pie kan verslapping van bekkenbodemspieren worden ver
holpen. Bepaalde geneesmiddelen kunnen de activiteit van
de blaasspieren verbeteren. In veel gevallen zal met succes
via operatief ingrijpen inspanningsincontinentie kunnen wor
den verholpen.
Aandrang-incontinentie ontstaat als gevolg van het plotseling
samenknijpen van de blaasspier, waardoor er een niet te
stoppen neiging ontstaat om te plassen. Deze vorm van in
continentie kan onverwachts op elk moment optreden.
Met moderne geneesmiddelen is het mogelijk om bij onge
veer 60% van de patiënten goede resultaten te bereiken.
Druppel-incontinentie komt vooral op oudere leeftijd voor en
meer bij mannen dan bij vrouwen.
Meestal zijn dan prostaatproblemen de oorzaak.
Als deze vorm van incontinentie het gevolg is van slecht wer
kende bekkenbodemspieren, dan kunnen oefeninger
helpen. Als de oorzaak in de prostaat ligt, is operatie d(
oplossing.
Er bestaat een landelijke vereniging Incontinenten. Deze ver
eniging wil bevorderen dat incontinente mensen volwaardig
kunnen functioneren in de samenleving.
De Landelijke Vereniging Incontinenten is te bereiken via
postbus 3440, 5203 DK Den Bosch, telefoon 073-422668.
Hebt u met het ophouden van uw urine moeite, ga dan altijd
eerst naar uw huisarts. Deze zal u helpen of verwijzen.
Marie-Louise vertelt dat er in Oss al
drie jaar Studiekringen voor ouderen
gedraaid worden. «De gemeente Oss
was één van de acht experimenteer-
gemeentes. Dat experimentele karak
ter is er inmiddels van af en we draai
en nu met financiële steun van de ge
meente. Vervolgens legt ze uit wat
Studiekringen voor ouderen nou
eigenlijk zijn en hoe ze werken. Marie-
Louise: «Eigenlijk moet je praten over
Studiekringen van en voor ouderen.
Het idee is afkomstig uit Denemarken.
Ouderen vanaf 55 jaar vormen met on
geveer 10 a 15 personen een groep
die meestal eenmaal per week bij el
kaar komt. In die groep wordt tijdens
de eerste bijeenkomsten een thema
afgesproken waarmee verder gewerkt
wordt. Zeer belangrijk is dat dat wer
ken uiteindelijk moet leiden tot een
Het spreekuur van de Stichting Gezinszorg is op alle werk
dagen van 8.30 tot 9.30 u. Het adres en telefoonnummer zijn:
Stationsstraat 5-5a, tel. 397911
Hulpcentrale
De Hulpcentrale is een onderdeel van de Stichting Vrijwilli-
gerscentrale. Spoorlaan 320, Tilburg, telefoon 43584. Dag en
nacht bereikbaar, ook in het weekend.
Aanbod: eerste hulp in geestelijke en sociale nood; prakti
sche burenhulp (vervoer, vriendschappelijk huisbezoek,
boodschappen doen, e.d.); thuiszorg en oppas gehandicapte
ouderen; informatie op maatschappelijk gebied.
Stichting Bejaardenwerk Tilburg
Centraal bureau: Lange Schijfstraat 107, tel.
Spreekuren: maandag tot en met donderdag van
10.00 uur.
Maatschappelijk werk
Informatie over bereikbaarheid kunt u krijgen bij het centraal
bureau, Korvelplein 11, tel. 368885.
Steeds meer ouderen willen zo lang mogelijk zelfstandig wo
nen. Liefst in een vertrouwde omgeving.
De mogelijkheden daarvoor worden gelukkig steeds groter,
omdat allerlei nieuwe ontwikkelingen zich aandienen. Deze
ontwikkelingen zijn bij ouderen zeker niet altijd bekend.
Daarom zullen er de komende maanden meerdere informatie
bijeenkomsten georganiseerd woeden over wonen en zelf
standig blijven.
De eerste informatiebijeenkomst over wonen zal worden
op donderdag 8 december in buurthuis Korvel,
plein 196. Aanvang 14.00 uur. Toegang is gratis.
leze eerste bijeenkomst krijgt een wat feestelijker en officië-
tkter, omdat ze de start vormt van de voorlichtingsbij-
isten over wonen. Deze bijeenkomsten zullen tijdig
aangekondigd.
igramma van 8 december.
3 de bijeenkomst zal er met behulp
ëen indruk worden gegeven van aller
jn die ouderen ondervinden.
Met een vragenlijst krijgt u de gelegenheid om de wensen en
knelpunten in uw persoonlijke situatie,aan te geven.
Er is ook een informatiemarkt ingericht, waar u met uw eigen
vragen terecht kunt.
De volgende c1"
worden gehouv.,
van de informatk
gen zitten. Desk
helpen.
Voor meer informatie kunt u terecht bij Stichting Bejaarden
werk Tilburg, tel. 350505.
Het komt voor dat ouderen niet alleen kunnen zijn vanwege
hun gezondheid. Familie, kennissen, Gezinszorg en Kruis
werk slagen er dan soms niet in om elk uur van de dag aan
wezig te zijn. Een vrijwilliger van de Hulpcentrale kan in een
dergelijk geval de helpende hand bieden. Het kan hierbij,
overdag of in de avond, gaan om kleine huishoudelijke klus
sen zoals boodschappen halen, iemand naar het toilet helpen
of eên kopje thee zetten en om enkele uren per dag iemand
gezelschap houden. Ook is het mogelijk om een vrijwilliger in
te zetten voor het waken in de nacht bij patiënten die thuis
verzorgd worden.
De Hulpcentrale zoekt als er een vrijwilliger ingezet wordt,
zoveel mogelijk samenwerking met Gezinszorg, Kruiswerk en
de familie.
Wilt u meer informatie of gebruik maken van deze hulpverle-
ningsmogelijkheid: bel 433584. Dag en nacht is de Hulpcen
trale bereikbaar.
Kadertrainingen
Marie-Louise merkt tot slot
Oss de Studiekringen
ting Volwassenen Edu
georganiseerd worden,
andere plaatsen natuurlijk anders ge
regeld worden. Belangrijk is wel dat er
door de diverse instellingen, die met
ouderen werken, samen over gepraat
kan worden. Al is het alleen maar om
te weten van elkaar waar men mee be
zig is.» Marie-Louise Helmes verzorgt
samen met Bob Nauta kadertrainingen
voor hen die Studiekringen willen
gaan leiden. Dat zijn meestal mensen
die op professionele basis groepen
draaien. Wilt u meer weten over die
kadertrainingen of over de Studiekrin
gen in het algemeen, dan kunt u con
tact opnemen met de Stichting Vol
wassenen Educatie regio Oss, Project
Ouderen Educatie, Kruisstraat 94,
5341 HG in Oss, tel. 04120-38060
(’s morgens).
groepsleden moeten zich actief op- I
stellen, zaken uitzoeken, afspraken I
maken, telefoneren, etc. Natuurlijk I
maken de groepsleden van de Studie- I
kring van te voren afspraken met el- I
kaar wie wat gaat doen en hoe. Op I
een volgende bijeenkomst worden de I
resultaten en vorderingen doorge- I
sproken, er worden nieuwe onderlin- I
ge afspraken gemaakt. Zo wordt ge- I
werkt aan wat uiteindelijk het produkt I
moet zijn: een videofilm, een diaserie, I
een rapport, een boek, etc., afhanke- I
lijk van wat men in het begin afgespro- I
ken heeft.
