I Gemeente-archief niet alleen voor historici TE GAST BIJ HET GEMEENTE ARCHIEF Bewaren archief afweging van belangen SMIL€ SAV€ 2 5 halen, 4 betalen! specialist JS? JSJ Kn pag.19 pag-23 BRIOSSEN T7 ARMAND BASI In dit nummer: BELLAIR kees van asten uw fietsbanden -•J Van Lieshout stationsstraat 49 «iburg Van de wijs fill Nieuwe huisvesting aan de Bredaseweg en in Rijsbergen Li js 1988-pagina 28 s@ Koerier 7 Oplage: 88.900 ex. Piusoord gaat veranderen lot, O n HIK L iwd i deel Piusstraat 96 - Tilburg - Tel 013-363369 Lees verder op biz. 5 Maria Kessels Foto: Geert van Loon Eén van de vijf paviljoenen die gesloopt gaan worden op Piu#oord. 11a De nieuwe behuizing van het Tilburgse Gemeente-archief Lees verder op blz. 5 5 kurkcentrum new wintercollection '88-’89 Telefoonstraat 34 WEEKENDRECLAME: ZIE PAGINA Dg Donderdag 25 augustus 1988 32e jaargang nr. 1573 jkheden. 5 streven 1. in een oud pa- Koerier bv^ Jouwes Oprichter: J.H.G. de Beer ver- van Vrijdag en zaterdag F dan Zijn groot- gewe heer Hor- dood vast Maria Kes LAKVERF hoogglans of zijdeglans kleur naar keuze 1 kg 9,95 3 kg 25,00 BEHANGRESTANTEN v.a. 1per rol J. VAN LOON-OTTEN Hasseltstraat 178 (hoek van Hogendorpstraat) redactie-advertentie-afdelmg en administratie: N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg Tel. 013/368805 sluitingstermijn voor advertenties en redactie dinsdagavond 22.00 uur Begrijpelijk Mensen uit ’n andere wereld saaie entourage met stapels o pier. Mathijs Kessels (links) en dokter Bloemen. BARCELONA Uitgave: De Tilburgse Dir. T. de Beer-Dc redaseweg. ningen als Piv< -Brabant 1-1 Rijsber Interieur van een van de afdelingen van «de Muziekfabriek» van Kessels. (Foto’s: Gemeentearchief Tilburg) verschijnt in geheel Tilburg, Golrle, Rlel, Loon op Zand, Udenhout, Berkel Enschot, Olsterwljk, Moergestel en Hllvarenbeek Rondom Hart van Brabant Wijnpraatje Gemeentenieuws Uit-agenda Sport Films Kuituur/Amusement B W-besluiten Politieberichten Autopraat k Parochienieuws Op vrijdag 16 september a.s. wordt de nieuwe behuizing van de Gemeentelijke Archiefdienst Tilburg officieel geopend. Daarmee krijgt de Lancierskazeme een waardige bewoner en de archiefdienst, evenals voorheen, een waardig ge bouw. De Tilburgse Koerier zal in 'n aantal bijdragen aandacht schenken aan het Gemeente-Archief. Daarbij zal telkens voor een andere invalshoek worden ge kozen. ZONNELAMPEN Bruiningslampen Wolff Cosmolux te Solarium k H Ag 09 N Philips I» 1 /)7> Cosmolux S I» «A A£ BellariumS 4 7)77 ZONNEKUREN Per keer 8,- 11 keer 75,- Enschotsestraat 133 - Tel. 422769 waarop binnen Piusoord stevig nage dacht werd over de zorg die Piusoord verleent aan de geestelijk gehandicap ten die er wonen en ook de organisatie werd geëvalueerd. De jongste plannen van Piusoord die al in de inleiding meld werden, zijn een uitvloeisel die heroriëntatie. Verouderde situatie «We hebben te maken met een ver ouderde situatie», aldus de heer Botte lier vorige week donderdag tijdens een bijeenkomst waarop hij de plannen van Piusoord nader toelichtte. Botte ls. lier: «De paviljoenen die we willen slo- mensen met talloze mogelijl pen zijn zo slecht en verouderd dat Daar gaan we nu van uit. We geen enkele Nederlander er nog in zou nu veel meer dan vroeger een normale willen wonen. Daar komt bij dat onze leefsituatie na met groepen die zo zelf- bewoners in die paviljoenen niks voor standig mogelijk draaien. Ook de zichzelf hebben. Er zijn zelfs geen deu- ouders van onze bewoners nemen een ren in de toiletten, die hebben er nooit belangrijke plaats in de zorg die wij ingezeten. Toen in de jaren zestig die bieden. We staan er samen voor: Pius- paviljoenen gebouwd werden was dat oord en de ouders. In dit verband wil een voorbeeld van hoe er gedacht werd ik niet onvermeld laten dat geen enke- over de verzorging van geestelijk ge- le bewoner gedwongen zal moeten ver- handicapten. Het denken over die ver- huizen naar Rijsbergen. Het zal alle- ingen gerea- zorging heeft zich ontwikkeld. Zwak- maal in overleg met de ouders en voor v te Rijsber- zinnigen zijn mensen die een aantal zover mogelijk met de bewoners dingen niet kunnen maar he Huize Piusoord is tegenwoordig een zelfstandige stichting. Dat is zo sinds vorig jaar. Daarvoor was Piusoord een onderdeel van de Daniël de Brouwer- stichting. Vanwege de steeds duidelij ker wordende tendens in de gezond heidszorg om de zorg voor geestelijk gehandicapten te regionaliseren werd de behoefte aan een zelfstandig Pius oord steeds groter. Zoals gezegd, in 1987 werd die verzelfstandiging een feit. De heer P.E.M. Bottelier werd tot algemeen directeur benoemd door het nieuwe bestuur van de nieuwe stich ting. Het jaar 1987 was ook het tijdstip Mia Kessels, in de volksmond Marietje of Maria genoemd, werd op 2 maart 1889 geboren. Ze was de dochter van Mathijs Kessels en Phi lomena Crijns, die zich in 1886 in Tilburg gevestigd hadden. Ze kwa men uit Heerlen waar Mathijs in 1880 gestart was met een fabriek van muziekinstrumenten. In Til burg zette hij die fabriek voort in samenwerking met de wol koopman Hoosemans. Samen richtten ze in 1897 een grotere, nieuwe fabri gelegen aan het «I veer op de plaats waar zich nu de loodsen van Van Gend Loos be vinden. «De paviljoenen die we willen slo- mense zijn zo slecht en verouderd dat Daar i enkele Nederlander er nog in zou wonen. Daar komt bij dat onze iets in die paviljoenen niks voor jchzelf hebben. Er zijn zelfs geen deu- en in de toiletten, die hebben er nooit ngezeten. Toen in de jaren zestig die >aviljoenen gebouwd werden was dat oord en de ot :cn voorbeeld van hoe er gedacht werd ik niet onvermelu ""•r de verzorging van geestelijk ge- le bewoner gedwonj ■andicapten. Het denken over die ver- huizen naar Rijsbe 'orging heeft zich ontwikkeld. Zwak- maal in overleg r een aantal zover mogelijk iet zijn ook plaatsvinden». Hallo jongens en meisjes! Willen jullie volgend jaar op vakantie in Spanje? Kom dan op donderdag «de Tilburgse Koerier» voor ons bezorgen. Iedereen vanaf 15 jaar kan bellen voor diverse wijken in Tilburg en Oisterwijk. Tel. 04255-1762 Diep gehandicapten In Piusoord verblijven geestelijk ge handicapten van uiteenlopende ge stoordheid. Dat houdt onder meer in dat er echt diep gehandicapten wonen waarvan sommigen alleen maar vege teren. Voor die diep gehandicapten worden ook nieuwe voorzieningen ge troffen. Voor hen komt een dagver blijf, iets wat ze tot nu toe altijd heb ben moeten ontberen. «Nee, voor hen is er momenteel geen andere ruimtë dan de twee paviljoenen waar ze nu in wonen. Per paviljoen leven 24 bewo ners met elkaar in één grote zaal. Op dit moment komen ze maar éénmaal per week uit de groep. Dat is veel te weinig, maar we hebben te weinig mo gelijkheden. Gelukkig gaat dat veran deren. Er komt dus een dagverblijf voor deze groep waarin diverse aktivi- teiten ontplooid kunnen worden. We verwachten dat de gedragsmoeilijkhe- den van een aantal van deze bewoners daardoor af zullen nemen», aldus Bot telier. Uw warme bakker Reeds meer dan 100 jaar Hoefstraat 151 Oerlesestraat 211 dag te luisteren hoe zijn kinderen, en later zijn kleinkinderen, musi ceerden». Kessels is de geschiedenis van de 586 in Tilburgse industrie ingegaan als een kwa- uiterst bekwaam en humaan werk gever. Het respect dat zijn perso neel voor hem had, is nooit beter gebleken als tijdens de drie dagen waarop Marietje Kessels werd ver mist. Tot diep in de nacht door- zocht het personeel de stad en de nieuwe fabriek in, omgeving. Te voet of met de kar be- «Bels lijntje» onge- gaven ze zich naar Goirle en Hilva- :s waar zich nu de renbeek om geruchten te controle- - - - - ren. Een van hen kwam zelfs op de eerste dag van de vermissing al op het idee om te zoeken op de gewel ven van de kerk in de Noordhoek. Samen met koster Van Istendaal beklom hij de wenteltrap en zocht hij vluchtig op het gewelf. Bij de plaats waar twee dagen later het li chaam gevonden werd, kwamen ze echter niet. Het is niet verwonderlijk dat de creatieve Kessels de tragische ge beurtenissen die het gezin in augus tus 1900 óverkwamen, op papier heeft vastgelegd. In een soort dag boek beschijft hij de spanningen, de hoop, en de teleurstellingen van het gezin tijdens de dagen waarop hun dochtertje vermist werd, en uitein- De fabriek, waaraan ook een uit- delijk het intense verdriet nadat geverij van bladmuziek voor fanfa- haar lichaam gevonden was. In een res en harmonieën gekoppeld was, van de aangrijpende passages ver groeide snel en wist zich te onder- haalt Mathijs Kessels hoe hij van scheiden door de kwaliteit van de commissaris Caarls verneemt dat instrumenten. Kessels werd hofle- zijn dochtertje waarschijnlijk dood verancier en won met zijn produk- is. Haar lichaam is dan nog niet ge- ten en de eigen harmonie - die ge- vonden. «Ónmogelijk te schetsen», heel bestond uit werknemers-jaar- schrijft Kessels, «wat in het vader lijks wel enige medailles en onder- hart op dit ogenblik omging. Daar scheidingen, van Leeuwarden tot waren duizend messen die het door- Fontainebleau. Bovendien was hij, boorden!» Enige uren later wordt zoals zijn kleinzoon Max Horbach ook het laatste sprankje hoop weg vertelt, een zeer veelzijdig man. Hij genomen. De huisarts en huisvriend schreef verhalen, operettes en mu- van de familie, dokter Bloemen, is ziek, en dirigeerde zelf zijn zeventig dan op zijn beurt boven in de kerk man sterke harmonie. «Zijn groot- geweest en heeft daar officieel de ste genoegen», zegt de heer Hor- dood vastgesteld van de elfjarige bach, «was het echter om op zon- Maria Kessels. In deze serie kijkt de Tilburgse Koerier vooruit naar de publikatie bij Boekhandel Gianotten van het boek Moordhoek, geschreven door Ed Schilders. Op basis van nooit eerder gepubliceerde bronnen be schrijft Schilders daarin de legenda rische «Zaak Kessels» uit het Til burg van 1900: de droevige moord op de elfjarige Maria Kessels in de kerk van de Noordhoek. Dat we aan het begin staan van weer een studiejaar is duidelijk. De redactie van de Tilburgse Koerier wordt werkelijk overspoeld met aankondigingen van cursussen, trainingen, opleidingen, etc. In de meeste gevallen gaat het om oplei dingsactiviteiten met een niet com mercieel karakter. Dit wil niet zeg gen, dat in het land weinig of geen opleidingsinstituten op commercië le basis hun moderne cursusmate riaal en net zo moderne cursuslei ders aanprijzen. Integendeel: de wildgroei lijkt algemeen. Op zich is dat niet zo’n probleem. Als het re guliere onderwijs in het gedrang komt, wordt het echter serieus. Niemand weet wat voor school typen volgend jaar weer geïntrodu ceerd zullen worden. En misschien is het over 2 jaar weer anders. De minister weet niet wat zijn ambte naren aan het bakkeleien zijn. De ambtenaren maken zich op hun beurt bezorgd over de invoering van het volgende stelsel voor studiefi nanciering. Je weet maar nooit met dit dynamisch «onderwijsbeleid». In de politiek bestaat enige on duidelijkheid over een nota die één dezer dagen is uitgelekt. En of deze nota nu wel of geen bedreiging vormt voor de vakken aardrijks kunde en geschiedenis, het is niet de eerste keer dat aan het nut van deze vakken wordt getwijfeld. Kies exact is het motto. Stellen we ons eens voor dat we op de Tilburgse scholen alleen maar leerlingen aan- treffen, die exact hebben gekozen. Het gevolg is, dat onderwijzend personeel in niet-exacte vakken overbodig wordt. De leerling zal na verloop van tijd niet meer weten waar Goirle ligt. Sterker nog: de leerling zal na verloop van tijd niet meer weten, dat Goirle in het verle den zelfs bestaan heeft. De leerling weet de meest afschrikwekkende berekeningen op de computer, de ideale levenspartner van de toe komst, uit te voeren. Is er iets wat ontbreekt? De ouderen zullen zich in het jaar 2000 zelf moeten bedruipen. Iedereen heeft per slot vdn reke ning voor exact gekozen. Verzor ging?... Hulpverlening?... Nooit van gehoord. Het onderwijs een op- voende taak...? Algemene vor ming...? Nooit van gehoord. Is het niet eens tijd om onze kinderen en jongeren weer onderwijs te geven en niet van de wijs te brengen? Wanneer spreken we van archivalia? Welke archieven worden bewaard en waarom Wie maakt gebruik van het archief en het daar aanwezige mate riaal En is hetgeen ik aan zal treffen niet een klein beetje in overeenstem ming met het beeld dat veel mensen hebben van het archief? Vragen die in m’n hóófd spelen als ik nadenk over mijn aanstaande kennismaking met een voor mij geheel onbekend terreinde Gemeentelijke Archiefdienst Tilburg. Ik vind dat een organisatie die nauw betrokken is bij het behoud van de his torie en cultuur van onze stad regelma tig in de belangstelling mag staan. Het Gemeente-Archief is een instelling, die hier bij uitstek aan tegemoet komt. Te vens dringt het tot me door - want la ten we eerlijk zijn - dat deze kolom men niet enkel gebaseerd zijn op ’n ge schiedkundige belangstelling. Het ar chief staat immers in de actualiteit. Op Piusoord aan de Bredaseweg in Tilburg gaat binnenkort het een en ander veranderen. De belangrijkste wijziging wel de sloop van vijf paviljoenen op het middenterrein. Daarvoor in de plaats komen nieuwe, moderne woningen die onderdak zullen bieden aan 48 geestelijk gehandicapten. De vijf paviljoenen bieden momenteel onderdak aan 212 geestelijk gehandi capten. Een rekensommetje leert dat er dan 164 geen onderdak meer kunnen vinden op Piusoord. Die 164 zullen verhuizen naar de gemeente Rijsbergen waar Piusoord ook gaat bouwen. Deze plannen van Piusoord komen enerzijds voort uit de noodzaak tot betere huisvesting van de geestelijk gehandicapten op Piusoord aan de Bredaseweg. Anderzijds hebben deze plannen alles te maken met de behoefte van een meer gelijkmatige spreiding van voorzieningen als Piusoord over de provin cie Noord-Brabant. Omdat een groot deel van de bewoners van Piusoord afkomstig is uit West-Brabant lag het voor de hand dat in die omgeving gezocht werd naar mogelijkheden voor nieuwbouw. De keus is gevallen op Rijsbergen omdat de geeste lijk gehandicapten daar naar verwachting vrij makkelijk kunnen intergreren met de bestaande bevolking. Voordat er op het terrein van Piusoord gesloopt gaat worden, zal er eerst gebouwd worden. Er moet namelijk vervangende woonruimte zijn voordat de paviljoenen tegen de vlakte gaan. Een ander onderdeel van de plannen van Piusoord is ook het voornemen een dagverblijf voor diep gehandicapten te bouwen op het terrein aan de Bredaseweg. Voorts zulen er winkelvoorziening:- liseerd worden voor de bewoners en groepsleiding. De totale kosten van het gehele project, inclusief nieuwbouw gen, bedragen ongeveer 40 miljoen. - 1

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1988 | | pagina 1