4b
300 jaar Nederland-
Engeland herdenking
G
VORSELAARS
VORSELAARS
JUL
slEN
00,-
50,-
Postzegeluitgifte
50,-
1989
DeRieteijwereld
998
NIEUW
NOG NOOIT ZO’N OPRUIMING!
WACHT GEEN DAG
299
TA
Rieten stoelen
Bijzondere briefkaart 100
jaar zwembond
Braderie/-
’schj Verenigingenmarkt
Westermarkt
1988-pagina 14
DE TILBURGSE KOERIER
rd 191B
Nabij winkelcentrum Wagnerplein, zijstraat Oftenbachstraat
14
straat 53
eeuw
brenj
rd-
Voor al uw:
VHS VIDEORECORDER
I
I
WetttHjke aanbetaling. Effectieve rente 19.8% Afbeeldingen kunnen at
Von Suppéstraat 35 Tilburg Tel.: 013-551933
vanaf: 279
vanaf: 99
vanaf: 299
vanaf: 499
vanaf: 399
vanaf: 139
aten,
I en oranje
I7
d
Enj
kere i
S
O
Molenstraat 41A
GOIRLE
Tel. 013/34 90 34
•zwoels
thema
i rech-
55+25,
MAGNETRON
Normaal 499 1
MAXWELLPRIJS I
Wtkf
Goirkestraat 16-18
TILBURG
Tel. 013/32 14 81
WASCOMBINATIES
vanaf
1099
WAS
AUTOMAAT
wa-
am-
een
«JTO-
1 zijn
lade-
toenadering
ig in het hu-
..veede) Prin-
:hter van Jt
van Karei
ilijk bete-
een zeld-
ie wereld-
t ogenblik
De
niet va
de tweede
riode heeft
Reeds v.a. 49, 50
Diverse andere
goedkope
aanbiedingen
lan-
van
jn Nor-
was de
novem-
i Neder-
auto- en cylinder-
sleutels op CODE
MAXWELL: Gunstig betalen va. 30,- per maand*
Alleen bij MAXWELL:
Compact-disc
Autoradio's
Koelkast
Vrieskasten
Vrieskisten
Stofzuigers
de kroon aangebode
ding van een «Lm
apnl werden
van Oranje- en
gemalin Prinses tion>
(II) herdenken die na
ocht in 1688 tot koning
deed vrezen van t
de gecombi- mie,
door de
-heel E
:r zijn
er in
lange
vrijheid
tzlJn die imm
0 550 600
1&
GARANTIES
Frankrij
me
enke
zette hij een grote stap naar het door
hem zo consequent nagestreefde
machtsevenwicht in Europa onder zijn
leiding. Door zijn regering kwam e*
Engeland een einde aan een k
reeks van jaren vol binnenlandse
flicten. «Dutch William> wist met J
scherp gevoel voor realisme dank zij de
thans in een wet vastgelegde beginnen-
»t om dankzij
tsevenwicht iu
daarmee
Nederlandse
De verzelfstandiging van PTT pe
1/1/1989 is aanleiding tot de uitgift»
van een bijzondere postzegels van 7‘
cent. De zegel zal verschijnen op 3 ja
nuari.
De andere bijzondere postzegels ii
1989 zijn: 7 februari 1989: twee post
Nederlandse Vak-
5 cent); 14 maar
een postzegel (75 cent) ter gele-
ad van het 40-jarige bestaan vai
J-Atlantische Verdrags-Orga
JAVO); 11 april 1989: een se
ie Zomerpostzegels met bij
boekje. Het thema van dt
mde monumenten,
zegels en bijslag
Vorselaars geeft U ook het beste advies
en de meeste service in doe-het-zelven:
Vakbekwaam personeel met gespeciali
seerde vakkennis per afdeling geven U
een betrouwbaar en deskundig advies
en een optimale service. Waar vindt U
dat vandaag de dag nog?
Vorselaars is werkelijk
het meest komplete
doe-het-zelf centrum
in Tilburg:
Meer keuze in gereed
schap, meer ijzer
waren, een kompleet
assortiment hout- en
plaatmateriaal, alles in
wand- en vloer
bedekking, enzovoorts,
enzovoorts.
Nog beter, nog meer mogelijkheden
AKAIMIDISET-STEREO
Normaal 998 A AA
MAXWELLPRIJS Q33
Normaal 899 CAA
MAXWELLPRIJS V W W
AKAIVIDEO
Normaal 1299
MAXWELLPRIJS
Draagbare
KLEUREN-TV’Sjgg
SAMSUNG MAGNETRON
Meer mogelijkheden
Normaal 599 <QQ
MAXWELLPRIJS WWW
STEREO- MIDISET
Radio dubbel cassette platenspeler
boxen enz. Normaal 499
MAXWELLPRIJS
een aanzic
tegensta^
3 verzame
ïsloten eind
een Prins
i politie-
ïland de
n om or-
i, de in-
KLEUREN-TV
Teletext, lor» beeld afstandsbediening
Nergens goedkopen Normaal 1499
MAXWELLPRIJS 979
KLEUREN-TV
Grootste beeld 70 cm, stereo, teletext,
afstandsbediening. WAT EEN VOORDEEL!
Normaal 2099 4 A A A
MAXWELLPRIJS I
Nederland is 1688/1689 het
irin een Nederlandse stadhou-
Britse troon bestijgt om dankzij
alliantie een machtsevenwicht in
uropa te vestigen en daarmee het
jrtbestaan van de Nederlandse na-
te verzekeren.
Voor beide lande
vanaf 549
zegelafdruk op de briefkaart is
/an een bestaande postzegel. Voor
veede keer in de na-oorlogse pe-
PTT Post voor een bnef-
ifdruk laten ont-
geko-
voor
taart door
er een j
gingen acte
particulieren en
de «markt»
waren aan c
u interesse h
nemen, dan
den. Voor meer
01^-681866, vx
013-685548.
TILBURG SCHOUWBURGPROMENADE
TEL.: 013/427753
Cmaninen
s
sonv ofotne'
1000 merkartikelen, gratis
proberen van de meeste
apparaten
gewoon ëën goeie zaak
MAXWELL
jn eerste taak was de verdediging
e Republiek die in dat «ramp-
•“gelijk door Frankrijk en Enge-
11 van Duitse zijde door Munster
sulen was binnengevallen. Ook
deze aanvallen uiteindelijk
i weerstaan, bleven de tomeloze
ies van de koning van Frankrijk e
evenwicht verstorende factor in Eui
Willem III zette de traditie van zijn aanvaarding ervan introduceerde het
huis voort en zocht opnieuw toenade- constitutionele koningsschap en maak-
ring tot Engeland. Deze toenadering te van Groot-Brittannië een parlemen-
kwam onder meer tot uiting in het hu- taire democratie, zij het nog niet in de
welijk met zijn nicht, (de tweede) Prin- moderne zin van het woord. Het Britse
ses Maria Stuart, een dochter van Ja- parlement verzekerde zijn koning van
cobus, de broer en opvolger van Karei krachtige steun in de oorjog tegen
II. Nadat haar vader koning was ge- Frankrijk. Hij wachtte dan ook niet
worden, kon Maria beschouwd wor- lang met Britse toetreding tot het
den als troonopvolgster. Groot Verbond van Wenen, het tegen
van viuvuK
lie in Nede
J vonden er
jke turele en wetenschappelijke
ders meebrachten, evenals hun comn
leid. Ie relaties en hulpbronnen. In
land vond deze ontwikkeling nu een
ongekende voortzetting.
Wortels van de Moderne Tijd
De Nederlandse inbreng bij de vor
ming van de moderne Britse maat
schappij is in feite gedurende de gehele
zeventiende eeuw omvangrijk. Hij is
fietsenhandel ontwikkelt zich positief
Hoewel de afzet van nieuwe fietsen in 1987 dan wel gepaard met vermindering van het
wat is tegengevallen verkoop van 844.000 aantal verkooppunten. In 1986 stonden er
fietsen moet de marktontwikkeling bin- 3.969 erkende fietsenvakhandelaren geregis-
nen de fietsenhandel als positief worden ge- treerd; dit aantal is inmiddels teruggelopen
zien. Dat blijkt als je naar de omzetcijfers tot 3.812 ondernemingen. Opmerkelijk is
kijkt. De gezamenlijke omzet van de Neder- het feit dat de verkoop van fietsen via de
landse onderdelenindustrie beliep in 1986 in vakhandel met vijf procent is gestegen tot
totaal drieënzeventig miljoen gulden; in de vijfentachtig procent en dat de afzet via wa-
eerte drie kwartalen bedroeg deze omzet al renhuizen met drie procent is gedaald tot
eenenzeventig miljoen. twee procent van de totale verkoop. Dit on-
Wat de omzetsnelheid in fietsen betreft is derstreept dat de Nederlandse konsument
duidelijk sprake van een gezondere situatie veel waarde toekent aan kwaliteit en servi-
dan in de voorafgaande jaren. De vaste ce. Dat blijkt uit de toenemende belangstel-
voorraad fietsen bij de vakhandel is kleiner ling voor de duurdere fietsen. Het aandeel
geworden en dat maakt betere bedrijfsresul- van de fietsen van meer dan zevenhonderd
taten mogelijk. gulden is in het afgelopen jaar met
Door sanering van onrendabele bedrijver! is liefst zeventien procent gestegen.
de fietsenhandel beter in staat in te spelen ook een duidelijke voorkeur voor
op de wensen van de konsument, al gaat dit lands fabrikaat.
niet alleen zichtbaar te maken op tra- pa’s grote mogendheden. Voortaan
ditioneel Nederlands geachte terreinen zou dit land zich betrokken weten bij
als de drooglegging in East Anglia, de het Europese samenstel van machten
tuinbouw, de visserij, de scheepvaart, met zijn wereldwijde uitstraling.
de textielnijverheid en de kanalenaan- Voor Groot-Brittannië is 1689 het
leg voor trekschuiten. Evenzeer is hij jaar van de «Glorierijke Omwente-
terug te vinden in de onder Willem en ling» en de «Verklaring der Parlemen-
Maria opgerichte Bank of England taire Rechten», het begin van de con-
(gëïnspireerd op de activiteiten van de stitutionele monarchie. Ook de eerste
toen reeds bestaande Amsterdamse stappen op weg naar de Onafhanke-
Wisselbank), de «uitvinding» van de lijkheidsverklaring van Ameirka moe-
Staatsschuld en de Stichting van het ten in dit licht worden gezien; Willem
ringshuis van Lloyds of Lon- was als Koning van Engeland immers
ik zijn Nederlandse elementen ook souverein over de Britse koloniën
-jn Amerika.
Voor Nederland is 1688/1689 het
jaar waarin een Nederlandse stadhou
der de
deze
Europ
Huygens en Isaac New- voorn
riden tijdens de regering tie tc
Maria lid van de Britse Voor beide landen gezamenl
«atschappij voor de kent de te herdenken periode
i Natuurwetenschap- zaam hoogtepunt waarvan de
jke Royal Society. wijde betekenis juist op dit o
r van de kroning, meer dan waard is te worden uitgedra-
iygens langdurig in Lon- 8en-
"c Manifestaties
In 1984 werd door de Nederlandse
Britse regeringen een aanbeve-
Cultureel
.vxdrag gedaan om in 1988/1989 in
beide landen een serie herdenking»"
en manifestaties te organiseren, die
recht doet aan het belang voor beide
landen van de gebeurtenissen van
1688/1689 en op een veelheid van
vlakken de volle betekenis van de Ko-
ning-Stadhouder en zijn wereld aan de
orde zullen stellen. Daarnaast zullen
tens eveneens de huidige resultaten
',Qn die nauwe band
ttannië en de Nedet
getoond op het gebied van
nijverheid en bij de invoerin
IHIII. deme financieel-ecor
tend Pes’ de ontwikkeling
j hj. en techniek, en de
Speciaalzaak in;
manou-meubelen
gekleurde rieten stoelen 1 -
div soorten lectuurmanden La.
Chinese bamboegordi/nen
rotan tenen en
biezen kinderstoeltjes
flessenmanden I W
ruime collectie I
hengselmanden B
poppewagens en -wiegen
Korvelseweg 24, TILBURG - Tel. 013 3604 34
autosleutels
reparaties van
sloten
huisnummers
XXT*
sleutel mèt
geheugen
de nieuwe
I MEHR''Fordsleutels
1 autosleutels met speciaal profiel voor o.a..
Opel, Mercedes, Lancia, Alfa Romeo en
Saab
«gaatjessleutels, voor o.a. Lips, Kaba,
«as „ie. gekomen als een
«William the Conqueror», een velen een toevlucht vontfen In Neder- menspel tussen de politieke machten te n *60TvZtSft! r numte
r™.. maar als een «William the land, Engeland en in het overwegend bereiken. Dit maakte krachten vrij J toetreding tot de knng van Euro- het beschrijven van de briefkaart
Deliverer», als een Redder, om op de protestantse Noord-Ierland. De katho- voor een ontwikkeling die Engeland in
dringende bede van een groot deel der liek geworden Jacobus II kwam steeds de 18de eeuw tot grote macht en aan-
bevolking een einde te maken aan de meer in de greep van Lodewijk XIV. zien zou brengen.
onrust en onvrede onder zijn steeds ty- Ook hij gedroeg zich steeds onver- In de hand gewerkt, werd dit proces
rannieker optredende schoonvader en draagzamer. Dit leidde tot veelsoortige door de toestroming van Nederlandse
oom, Koning Jacobus II. Geheel uit conflicten in heel Engeland. Prins Wil- kennis op allerlei terrein en veel Ne-
het veld geslagen door de bijval die lem III had reden tot grote ongerust- derlands kapitaal Nederland had in
zijn schoonzoon kreeg, talmde Jacobus heid. De vreedzame relatie met Enge- zijn Gouden Eeuw een opmerkelijke
dagenlang alvorens tot een besluit te land liep gevaar en de Franse over- voorsprong genomen op de terreinen
1 ren. Toen ontbond hij de weinige macht op het continent deed vrezen van wetenschap, technologie en econo-
xxvixi nog trouw gebleven troepen', voor een herhaling van de gecombi- mie, welke nog extra was vergroot
het Grootzegel van het Britse neerde Engels-Franse aanval van 1672. door de toevloed van vluchtelingen uit
Come and Save England S
Inmiddels had zich een aanzienlijke turele en wetenschappelijke vermogen
groep vooraanstaande tegenstanders meebrachten, evenals hun commercië-
van Jacobus in Den Haag verzameld. Ie relaties en hulpbronnen. In Enge-
Mede op hun voorstel besle-™ J--
juni 1688, toen er ook nog
van Wales geboren was, zeven i
ke en kerkelijke leiders in Engel
Prins van Oranje uit te nodigen
de op zaken te komen stellen,
vloed van het parlement te herstellen
en de vrijheid van godsdienst te waar-
PTT Post geeft op 23 augustus 1988
een bijzondere briefkaart uit ter gele
genheid van het 100-jarig bestaan van
de Koninklijke Nederlandse Zwem
bond (KNZB). De briefkaart heeft een
waarde van 55 cent en is ontworpen
door de Rotterdammer Amo Bauman.
borgen. Hun boodschap, overgebracht
door een als eenvoudig matroos ver
ing momde admiraal, luidde in het kort
lu- «Come and save England». Prins Wil
lem had zowel door afstamming als
huwelijk zelf ook rechten op de Britse
troon. De Britse uitnodiging om over
te steken, betekende voor hem de mo
gelijkheid om Engeland definitief aan
zijn zijde te krijgen in de strijd tegen
de, als van een supermacht, onstuit
baar lijkende Franse expansiedrang
die het voortbestaan van de republiek
bedreigde. Hij aarzelde dan ook niet
lang om na de steun der Staten-
Generaal te hebben verkregen, de uit
nodiging te aanvaarden. Zelden was er
in de geschiedenis door één man - met
bovendien een zwakke gezondheid -
een onderneming op touw gezet, zo ge
wichtig voor de Europese samenleving
en tevens zo afhankelijk van talloze
onberekenbare factoren.
Dutch William
laria de beste rechten
j zeker niet als prins-
troon wenste plaats te
kroon aan Maria en
i deze
de zeer belangrijke
.claration of Rights»
--- Jie de rechten van het
tent ten opzichte van de v—
i sterke beperkte koningsma
J-1 “richten overe
Nederlands
de wereld.
erd örn de Een breeds scala van tentoonstellin-
inburgh op |en’ theaterprodukties, wetenschappe- organiseert zat
;houwd als “jke symposia en de populaire confe- wederom hun j
se navolger renties, T.V.-uitzendingen, informatie-
xxiv- ve publicaties, sportuitwisselingen,
TV ge- muziek- en toneeluitvoeringen, educa-
”rijn vis’ie óp het konmg- tieve programma’s, toeristische attrac-
(aangepast) contract tus- ties’ vaartochten, zeilwedstrijden
onderdanen was in zijn herdenkingsbijeenkomsten
ver de tolerantie en eeliik- waarue tonen van de geschiedenis
Lï huidige generaties in beide lan
Er is zowel een Brits als een N*
lands herdenkingscomité gevormd,
welke onderling nauw samenwerken.
Binnen de comités hebben speciale
werkgroepen de organisatie van de di
verse manifestaties ter hand genomen,
ide landen geniet de herdenking
koninklijke bescherming.
De jaren 1988 en 1989 beloven voor de kroon aangeboden na hun aanvaar-
Britten en Nederlanders heel bijzonder ding van een «Bill of Rights» en op 11
te worden. Zij zullen in die jaren geza- apnl werden zij gekroond tot Koning
menlijk Prins Willem III van Oranje- en Koningin. De «Glorious Revolt.
Nassau en zijn Britse gemalin Prinses tion» was een feit geworden en het be-
Maria Stuart (II) herdenken die na wind van «William-and-Mary» aange-
Willems overtocht in 1688 tot koning vangen. Het was de kortste omwente-
en koningin van Engeland werden ge- ling uit de Britse geschiedenis en er
kroond in 1689. Deze herdenking werd vrijwel geen druppel bloed bij
vormt de bekroning van 300 jaar vrij- vergoten,
wel ononderbroken vriendschap tus-
sen beide volkeren. De benarde uren Stadhouder
van de Tweede Wereldoorlog toen Prins Willem III was de 8 dagen na
Britten en Nederlanders schouder aan de dood van zijn vader geboren zoon
schouder streden en het begrip Enge- van Prins Willem II van Oranje-Nas-
landvaarder een geheel eigen gestalte sau en (de eerste) Prinses Maria Generaal
kreeg, zullen veel Nederlanders heb- Stuart, de oudste dochter van de Britse nodiging i
ben gevoeld als een hoogtepur*J
relatie. De manifestaties in
1989 zullen
uitsluitend L
beseffen van de verstrengeling van
twee verwante volkeren, slechts ge
scheiden (en verbonden) door het wa
ter van de Noordzee. Zoals koningin
Elizabeth I reeds in 1585 verkla
de Hollanders zijn voor de Enj
«the most ancient and familiar r
hours» die immers «by c
guage of long time (have
bled and termed man and wife».
De enige met succes bekroonde
ding op de Engelse kust na die
Willem de Veroveraar en zijr
mandische strijders in 1066, i
grootscheepse operatie van 15 i
ber 1688 onder leiding van een
landse prins uit het Huis van Oranje: pa. V
Stadhouder Willem III, de achterklem- huis
zöon van de Vader des Vaderlands.
Hoe en waarom slaagde hij waar ande
ren faalden? Wat betekent zijn succes
voor Groot-Brittannië en Nederland,
ja, zelfs de wereld - toen en nu?
Koers West-Noordwest
De overtocht van de Prins was in de
vroege ochtend van 11 november, een
uur voor hoogwater, begonnen bij de
oude marinebasis Hellevoetsluis. Het
was overigens al de tweede keer dat de
vloot zee koos. Enkele weken eerder
had men in een vliegende storm na an
derhalve dag het Haringvliet weer
moeten binnenlopen. De voor die tijd
enorme landingsvloot bestond uit 45
oorlogsbodems, 10 branders, 20 galjo
ten en 300 gehuurde transportschepen
met aan boord 7.000 man scheepsvolk,
16.000 soldaten, 3.000 paarden, de
koets van de Prins, een drukpers, een
smidse en niet te vergeten militaire uit
rusting en leeftocht voor de zeereis en
de eerste dagen aan wal. Om de tegen
stander te misleiden koerste de stad
houderlijke vloot eerst West-Noord
west maar wendde onder de Engelse
oost-kust de stevens naar het zuiden
om vervolgens via Dover langs de kust
te zeilen. Trouwens voor Dover Het
Prins Willem zijn scheepskapel psal
men en soldatenliederen blazen. Vol
gens de overlevering zag het zwart van
de juichende mensen op de witte krijt-
trotse yjQQj on(jer vol
jtrok. Bij Brixham aan de
Devonshire werd het ex-
ontscheept. De mannen
de kust, de paarden
ord gehesen en bereik- Engeland bleef echter een wat onze-
--c Prins en kere relatie en Frankrijk werd steeds
en met een staatsiesleep gevaariijker, niet alleen voor de repu-
:ht. Dit was het specta- bliek, maar voor heel Europa.
--X--X- Behalve door grote machtsontplooi-
een zegetocht ing en willekeur werd de regering van
lp 7 december de Franse «Zonnekoning» Lodewijk
XIV ook gekenmerkt door groeiende
onverdraagzaamheid op godsdienstig
gebied. Het Edict van Nantes, waarbij
ééns vrijheid van godsdienst gewaar
borgd was, werd door hem in 1685
herroepen. Dit bracht een grote uit
tocht van Hugenoten op gang waarvan
velen een toevlucht vonden in Neder-
.ingeland en in het overwegend
Hestantse Noord-Ierland. De katho-
c geworden Jacobus II kwam steeds
meer in de greep van Lodewijk XIV.
hij gedroeg zich steeds onver-
uiaagzamer. Dit
ifficten in
Winkeliersvereniging Westermarkt
3 september a.s.
Ujkse braderie/vere-
s deze markt
tekst en uitleg
uvnciten en zodoen-
=ren voor 1989 zijn: 7 feb*ualI
voorgaande jaren zegels gewijd aan de T
natie aan verem- beweging (55 en 75
■ence geven. Ook i989: een postzegel
idwerkers zijn op genheid van het 40-ii
welkom om hun de Noord-
brengen. Mocht nisatie (NA
deel te óe van drie
lanmel- s]ag en
t u vóór sene is «varende monumenten». D<
iders, tel. waarden van zegels en bijslag zijn:
-rkel, tel. 55+30, 65+35 en 75+35 cent; 9 me
1989: een serie van twee Europa
CEPT-postzegels (55 en 75 cent). De
CEPT-zegels hebben als thema «kin
derspelen»; 20 juni 1989: de viering
van 150 jaar spoorwegen in Nederlam
is aanleiding tot de uitgifte van een se
rie van drie bijzondere postzegels (55,
65 en 75 cent); 5 september 1989: een
de afzender. De zegelafdruk toont een postzegel (75 cent) ter gelegenheid van
tekening uit een zweminstructie uit “et 100-jarige bestaan van de Konink-
1930, tegen de achtergrond van de Hjke Nederlandse Voetbalbond
rimpeling van water van een zwembad. (KNVB); 3 oktober 1989: een postze
Verder is een aantal dames te zien die 8el (75 cent)naar aanleiding van de ra-
hebben behoord tot een Amsterdamse tificatie van het Verdrag van Londen
waterpoloploeg uit ongeveer 1920. In 150 jaar geleden; najaar 1989: kinder-
de zegelafdruk staat de waarde van de postzegels: een serie van drie zege
briefkaart en het woord «Nederland». met bijslag en een velletje. Het then
Onder de aanduiding van de afzender van de serie is «Het kind en zijn tw,
is op de briefkaart de volgende tekst ten>- De zegelwaarden zijn 55+2
vermeld: 100 jaar Koninldijke Neder- 65+35 en 75+35 cent.
T -gekote
x kaart is te koop naa£t de gewone brief-
iterdag
wederom hun jaarlijkse 1
nigingenmarkt. Tijdens
kunnen verenigingen tc’
geven over hun activiteit
de een goede promotie voer
trijden en hun doel. Net als de v-
zal de zal er een grote variat
svoor gingen acte de presence
landen. particuHeren en standwerkvi;,
Neder- de «markt» van harte welkom c
de man te brengen,
hebben om hieraan
n kunt u zich nog aé
informatie kunt i
jub bellen met Frank Dond
13-681866, of Elbe van Bert
igen,
ische
de juichende mensen op
rotsen toen zijn trotse viert
tuig voorbijtrok. Bij Brixham
Torbay in Devonshire werd
peditieleger ontscheept. De i
waadden naar de kust, de
werden over boord gehesen er
ten zwemmend het land, de
de zijnen werder -
aan wal gebracl
culaire begin van wat binnen enkele
dagen zou worden tot e~-
door Zuid-Engeland. Op
werd de omgeving van Londen bereikt.
Daarmee was het ongelooflijke waag
stuk van de expeditie eigenlijk al ge
slaagd.
Koning
De Prins was
tweede .Vuuom
Veroveraar, maar als e»"
‘een Ru<u
ie bede van een j
king een einde te n
en onvrede onder
ïker optredende schoonvader
Koning Jacobus II. Geheel
lagen door de bijval
.i-oor. kreeg, talmde Jacobus
oalvorens tot een besluit te
komen. Toen ontbond hij de weinige
hem nog trouw gebleven troepen,
wierp het Grootzegel van het Britse
rijk in de Theems en verbrandde zijn
staatsstukken. Zo goed als zonder eni
ge tegenstand te hebben ontmoet had
de Pnns Londen omsingeld. Op 23 de
cember werd Jacobus door hem in
staat gesteld naar Frankrijk te vluch
ten, zijn gezin achterna en op Eerste
Kerstdag 1688 werd Prins Willem door
een speciaal Convent van parlementa
riërs belast met de Britse staatszaken.
Op 6 februari 1689 werd hem met zijn
inmiddels eveneens te Londen aange
komen Britse gemahn, Prinses Maria,
l Eng
ten van de
5 herdenking
300 jaar vrij- vergoten. ajn zijde te krijgen in de strijd tegen toen reeds bestaande Ams
endschap tus- ju»,,.i„_ de, als van een supermacht, onstuit- Wisselbank), de «uitvinding»
benarde uren ^idunouaer baar ijjkencje Franse expansiedrang Staatsschuld en de Stichting v
ereldoorlog toen Prins Willem III was de 8 dagen na die het voortbestaan van de republiek verzekeringshuis van Lloyds o:
Iers schouder aan de dood van zijn vader geboren zoon bedreigde. Hij aarzelde dan ook niet don. Ook zijn Nederlandse eler
het begrip Enge- van Prins Willem II van Oranje-Nas- lang om na de steun der Staten- te vinden in de landeHjk georganiseer-
1 eigen gestalte sau en (de eerste) Prinses Maria Generaal te hebben verkregen, de uit- de administratie, de geldsanering, de
ierlanders heb- Stuart, de oudste dochter van de Britse nodiging te aanvaarden. Zelden was er dagbladjournalistiek, de architectuur,
mt in deze Koning Karel I. Na veel tegenwerking in de geschiedenis door één man - met de land-en tuinbouw, de medische we-
mamfestaties in 1988 en van de machtige Statenvergadering in bovendien een zwakke gezondheid - tenschap en de natuur- en sterrenkun-
ook jongeren de méér dan de Republiek der Verenigde Provin- een onderneming op touw gezet, zo ge- de.
landeHjke betekenis doen ciën was Prins Willem III in 1672 on- wichtig voor de Europese samenleving Christiaan H- T-
verstrengeling van der druk van oorlogsomstandigheden en tevens zo afhankelijk van talloze ton waren beiden’tijdens de regering
ilkeren, slechts ge- die noodlottig dreigden te worden, op onberekenbare factoren. van Willem en Maria Hd van de Britse
22-jarige leeftijd met de functies van wir Koninldijke Maatschappij voor de
i-w. koningin zijn voorvaderen belast. Hij werd stad- 1 Juten W illiaill Verbreiding van Natuurwetenschap-
jaarje; houder van de belangrijkste provincies Aangezien Maria de beste rechten pen, de invloedrijke Royal Society.
ders zijn voor de Engelsen en kapitein-generaal-admiraal van le- had, maar Willem zeker niet als prins- tn iasq hel iaar van krnninp
ancient and familiar neigh- ger en vloot. gemaal naast de troon wenste plaats te verbleif LJ^angdurig K ÏZ
die immers «by common lan- Zijn eerste taak was de verdediging nemen, werd de kroon aan Maria en den Huveens en Newton irriteerden
of long time (have, been) resem- van de Republiek die in dat «ramp- Willem samen aangeboden. Aan deze en inspireerden elkaar diepgaand.
jaar» tegelijk door Frankrijk en Enge- constructie werd de zeer belangrijke Christiaan Huygens is bekend door 1984 werd door de N»
land en van Duitse zijde door Munster «Bill», later «Declaration of Rights» zijn slingeruurwerk. Ook bouwde hij en de Britse regeringen een
en Keulen was binnengevallen. Ook verbonden, die de rechten van het par- een voor die tijd revolutionaire tele- ^et kader van het
nadat deze aanvallen uiteindehjk wa- lement ten opzichte van de van toen af SCoop waarmee hij de ringen van Sa- Verdrag gedaan om in 1988
ren weerstaan, bleven de tomeloze am- aan sterke beperkte koningsmacht tumus ontdekte, en ontwildrelde hij de beide landen een pvx.v
bities van de koning van Frankrijk een vastlegde en in veel opzichten overeen- golftheorie van het Hcht Isaac Newton en manifestaties --
kwam met Willems eigen ideeën. De verwierf wereldfaam door zijn revolu- recht doet aan L
ervan introduceerde het tionaire Principia Mathematica, de 1,^,e“ov5n de -
le koningsschap en maak- «Wiskundige Principes van de bewe- 1688/1689 en op een
-Bnttannië een parlemen- ging der krachten m het heelal» en v>akken de volle beteker
"og niet in de door de ontdekking van de samenstel- ning-Stadhouder en zijn
van het woord. Het Bntse ung van het Ucht uit de kleuren van orde zullen steUen- Da:
--’--ent verzekerde zijn komng van het spectrum. Twee andere beroemde telkens eveneens de huidige
■xi aviitige steun m de oorjog tegen leden van de Royal Society in die tijd van dle nauwe band tussen Groot’
Franknjk. Hij wachtte dan ook niet waren de door zijn microscoop ver- Bnttannië en de Nederlanden worden
lang met Britse toetreding tot het maard geworden Nederlander Antho- getoond °P het gebied van handel en
Groot Verbond van Wenen, het tegen ny Van Leeuwenhoek en de Britse nijverheid en bij de invoering van mo-
scheikundige Robert-Boyle, de naam- derne fmancieel-economische princi-
gever van de als Wet van Boyle bekend Pes> deL ontwikkeling van wetenscb
geworden theorie over volume en in- tecbniek, en de verspreiding v<m
wendige druk van gassen. De interna- ^«lands en Bnts cultuurgoed over
tionaal beroemde medicus Herman
Boerhaave die gevraagd werd om de
medische faculteit van Edint
te zetten, kan worden besef
de belangrijkste Nederlandse navolger
van Newton. De grote pohtieke filo
soof John Locke die vermaard
worden door zijn
schap als een
sen vorst en onderdanen was in zijn
geschriften over de tolerantie en gelijk- ^a'
gerechtigdheid duideUjk beïnvloed de
door zijn ballingschap in Nederland
van 1681 tot 1688. De voornaamste ar- an
chitect van Willem II en collega van
Christopher Wren, de hugenoot Da
niël Marot, werkte in Londen en ont
wierp in Nederland Paleis Het Loo. Bij yer?f n
dit alles was de Republiek andermaal *n beic
de «vrachtvaarder van Europa» - dit- konink
maal door de systematische distributie
van Engelse ideëen op het vasteland.
Herdenkingen
In de jaren 1688 en 1689 voltrok
zich de ontwikkeling welke tussen Ne
derland en Groot-Brittannië de unieke
band schiep die in de sindsdien ver-
ranknjk genchte bondgenootschap streken ondanks en.
iet de repubhek de Dut se keizer en kde handelsbotsing ter zee, efn vrijwel
ononderbroken vriendschap oplever-
de. Was de culminatie in de Bnts-Ne-
derlandse vriendschap in de Tweede
Wereldoorlog te vinden, ook tijdens de
Tachtigjarige Oorlog streed men reeds
gezamenlijk voor het terugwinnen van
j en verdraagzaamheid, idealen
uiv immers ook de overtocht van Wil
lem III hebben geïnspireerd. Meer dan
Villems geboorte in 1650 of zijn
■r