4b 300 jaar Nederland- Engeland herdenking G VORSELAARS VORSELAARS JUL slEN 00,- 50,- Postzegeluitgifte 50,- 1989 DeRieteijwereld 998 NIEUW NOG NOOIT ZO’N OPRUIMING! WACHT GEEN DAG 299 TA Rieten stoelen Bijzondere briefkaart 100 jaar zwembond Braderie/- ’schj Verenigingenmarkt Westermarkt 1988-pagina 14 DE TILBURGSE KOERIER rd 191B Nabij winkelcentrum Wagnerplein, zijstraat Oftenbachstraat 14 straat 53 eeuw brenj rd- Voor al uw: VHS VIDEORECORDER I I WetttHjke aanbetaling. Effectieve rente 19.8% Afbeeldingen kunnen at Von Suppéstraat 35 Tilburg Tel.: 013-551933 vanaf: 279 vanaf: 99 vanaf: 299 vanaf: 499 vanaf: 399 vanaf: 139 aten, I en oranje I7 d Enj kere i S O Molenstraat 41A GOIRLE Tel. 013/34 90 34 •zwoels thema i rech- 55+25, MAGNETRON Normaal 499 1 MAXWELLPRIJS I Wtkf Goirkestraat 16-18 TILBURG Tel. 013/32 14 81 WASCOMBINATIES vanaf 1099 WAS AUTOMAAT wa- am- een «JTO- 1 zijn lade- toenadering ig in het hu- ..veede) Prin- :hter van Jt van Karei ilijk bete- een zeld- ie wereld- t ogenblik De niet va de tweede riode heeft Reeds v.a. 49, 50 Diverse andere goedkope aanbiedingen lan- van jn Nor- was de novem- i Neder- auto- en cylinder- sleutels op CODE MAXWELL: Gunstig betalen va. 30,- per maand* Alleen bij MAXWELL: Compact-disc Autoradio's Koelkast Vrieskasten Vrieskisten Stofzuigers de kroon aangebode ding van een «Lm apnl werden van Oranje- en gemalin Prinses tion> (II) herdenken die na ocht in 1688 tot koning deed vrezen van t de gecombi- mie, door de -heel E :r zijn er in lange vrijheid tzlJn die imm 0 550 600 1& GARANTIES Frankrij me enke zette hij een grote stap naar het door hem zo consequent nagestreefde machtsevenwicht in Europa onder zijn leiding. Door zijn regering kwam e* Engeland een einde aan een k reeks van jaren vol binnenlandse flicten. «Dutch William> wist met J scherp gevoel voor realisme dank zij de thans in een wet vastgelegde beginnen- »t om dankzij tsevenwicht iu daarmee Nederlandse De verzelfstandiging van PTT pe 1/1/1989 is aanleiding tot de uitgift» van een bijzondere postzegels van 7‘ cent. De zegel zal verschijnen op 3 ja nuari. De andere bijzondere postzegels ii 1989 zijn: 7 februari 1989: twee post Nederlandse Vak- 5 cent); 14 maar een postzegel (75 cent) ter gele- ad van het 40-jarige bestaan vai J-Atlantische Verdrags-Orga JAVO); 11 april 1989: een se ie Zomerpostzegels met bij boekje. Het thema van dt mde monumenten, zegels en bijslag Vorselaars geeft U ook het beste advies en de meeste service in doe-het-zelven: Vakbekwaam personeel met gespeciali seerde vakkennis per afdeling geven U een betrouwbaar en deskundig advies en een optimale service. Waar vindt U dat vandaag de dag nog? Vorselaars is werkelijk het meest komplete doe-het-zelf centrum in Tilburg: Meer keuze in gereed schap, meer ijzer waren, een kompleet assortiment hout- en plaatmateriaal, alles in wand- en vloer bedekking, enzovoorts, enzovoorts. Nog beter, nog meer mogelijkheden AKAIMIDISET-STEREO Normaal 998 A AA MAXWELLPRIJS Q33 Normaal 899 CAA MAXWELLPRIJS V W W AKAIVIDEO Normaal 1299 MAXWELLPRIJS Draagbare KLEUREN-TV’Sjgg SAMSUNG MAGNETRON Meer mogelijkheden Normaal 599 <QQ MAXWELLPRIJS WWW STEREO- MIDISET Radio dubbel cassette platenspeler boxen enz. Normaal 499 MAXWELLPRIJS een aanzic tegensta^ 3 verzame ïsloten eind een Prins i politie- ïland de n om or- i, de in- KLEUREN-TV Teletext, lor» beeld afstandsbediening Nergens goedkopen Normaal 1499 MAXWELLPRIJS 979 KLEUREN-TV Grootste beeld 70 cm, stereo, teletext, afstandsbediening. WAT EEN VOORDEEL! Normaal 2099 4 A A A MAXWELLPRIJS I Nederland is 1688/1689 het irin een Nederlandse stadhou- Britse troon bestijgt om dankzij alliantie een machtsevenwicht in uropa te vestigen en daarmee het jrtbestaan van de Nederlandse na- te verzekeren. Voor beide lande vanaf 549 zegelafdruk op de briefkaart is /an een bestaande postzegel. Voor veede keer in de na-oorlogse pe- PTT Post voor een bnef- ifdruk laten ont- geko- voor taart door er een j gingen acte particulieren en de «markt» waren aan c u interesse h nemen, dan den. Voor meer 01^-681866, vx 013-685548. TILBURG SCHOUWBURGPROMENADE TEL.: 013/427753 Cmaninen s sonv ofotne' 1000 merkartikelen, gratis proberen van de meeste apparaten gewoon ëën goeie zaak MAXWELL jn eerste taak was de verdediging e Republiek die in dat «ramp- •“gelijk door Frankrijk en Enge- 11 van Duitse zijde door Munster sulen was binnengevallen. Ook deze aanvallen uiteindelijk i weerstaan, bleven de tomeloze ies van de koning van Frankrijk e evenwicht verstorende factor in Eui Willem III zette de traditie van zijn aanvaarding ervan introduceerde het huis voort en zocht opnieuw toenade- constitutionele koningsschap en maak- ring tot Engeland. Deze toenadering te van Groot-Brittannië een parlemen- kwam onder meer tot uiting in het hu- taire democratie, zij het nog niet in de welijk met zijn nicht, (de tweede) Prin- moderne zin van het woord. Het Britse ses Maria Stuart, een dochter van Ja- parlement verzekerde zijn koning van cobus, de broer en opvolger van Karei krachtige steun in de oorjog tegen II. Nadat haar vader koning was ge- Frankrijk. Hij wachtte dan ook niet worden, kon Maria beschouwd wor- lang met Britse toetreding tot het den als troonopvolgster. Groot Verbond van Wenen, het tegen van viuvuK lie in Nede J vonden er jke turele en wetenschappelijke ders meebrachten, evenals hun comn leid. Ie relaties en hulpbronnen. In land vond deze ontwikkeling nu een ongekende voortzetting. Wortels van de Moderne Tijd De Nederlandse inbreng bij de vor ming van de moderne Britse maat schappij is in feite gedurende de gehele zeventiende eeuw omvangrijk. Hij is fietsenhandel ontwikkelt zich positief Hoewel de afzet van nieuwe fietsen in 1987 dan wel gepaard met vermindering van het wat is tegengevallen verkoop van 844.000 aantal verkooppunten. In 1986 stonden er fietsen moet de marktontwikkeling bin- 3.969 erkende fietsenvakhandelaren geregis- nen de fietsenhandel als positief worden ge- treerd; dit aantal is inmiddels teruggelopen zien. Dat blijkt als je naar de omzetcijfers tot 3.812 ondernemingen. Opmerkelijk is kijkt. De gezamenlijke omzet van de Neder- het feit dat de verkoop van fietsen via de landse onderdelenindustrie beliep in 1986 in vakhandel met vijf procent is gestegen tot totaal drieënzeventig miljoen gulden; in de vijfentachtig procent en dat de afzet via wa- eerte drie kwartalen bedroeg deze omzet al renhuizen met drie procent is gedaald tot eenenzeventig miljoen. twee procent van de totale verkoop. Dit on- Wat de omzetsnelheid in fietsen betreft is derstreept dat de Nederlandse konsument duidelijk sprake van een gezondere situatie veel waarde toekent aan kwaliteit en servi- dan in de voorafgaande jaren. De vaste ce. Dat blijkt uit de toenemende belangstel- voorraad fietsen bij de vakhandel is kleiner ling voor de duurdere fietsen. Het aandeel geworden en dat maakt betere bedrijfsresul- van de fietsen van meer dan zevenhonderd taten mogelijk. gulden is in het afgelopen jaar met Door sanering van onrendabele bedrijver! is liefst zeventien procent gestegen. de fietsenhandel beter in staat in te spelen ook een duidelijke voorkeur voor op de wensen van de konsument, al gaat dit lands fabrikaat. niet alleen zichtbaar te maken op tra- pa’s grote mogendheden. Voortaan ditioneel Nederlands geachte terreinen zou dit land zich betrokken weten bij als de drooglegging in East Anglia, de het Europese samenstel van machten tuinbouw, de visserij, de scheepvaart, met zijn wereldwijde uitstraling. de textielnijverheid en de kanalenaan- Voor Groot-Brittannië is 1689 het leg voor trekschuiten. Evenzeer is hij jaar van de «Glorierijke Omwente- terug te vinden in de onder Willem en ling» en de «Verklaring der Parlemen- Maria opgerichte Bank of England taire Rechten», het begin van de con- (gëïnspireerd op de activiteiten van de stitutionele monarchie. Ook de eerste toen reeds bestaande Amsterdamse stappen op weg naar de Onafhanke- Wisselbank), de «uitvinding» van de lijkheidsverklaring van Ameirka moe- Staatsschuld en de Stichting van het ten in dit licht worden gezien; Willem ringshuis van Lloyds of Lon- was als Koning van Engeland immers ik zijn Nederlandse elementen ook souverein over de Britse koloniën -jn Amerika. Voor Nederland is 1688/1689 het jaar waarin een Nederlandse stadhou der de deze Europ Huygens en Isaac New- voorn riden tijdens de regering tie tc Maria lid van de Britse Voor beide landen gezamenl «atschappij voor de kent de te herdenken periode i Natuurwetenschap- zaam hoogtepunt waarvan de jke Royal Society. wijde betekenis juist op dit o r van de kroning, meer dan waard is te worden uitgedra- iygens langdurig in Lon- 8en- "c Manifestaties In 1984 werd door de Nederlandse Britse regeringen een aanbeve- Cultureel .vxdrag gedaan om in 1988/1989 in beide landen een serie herdenking»" en manifestaties te organiseren, die recht doet aan het belang voor beide landen van de gebeurtenissen van 1688/1689 en op een veelheid van vlakken de volle betekenis van de Ko- ning-Stadhouder en zijn wereld aan de orde zullen stellen. Daarnaast zullen tens eveneens de huidige resultaten ',Qn die nauwe band ttannië en de Nedet getoond op het gebied van nijverheid en bij de invoerin IHIII. deme financieel-ecor tend Pes’ de ontwikkeling j hj. en techniek, en de Speciaalzaak in; manou-meubelen gekleurde rieten stoelen 1 - div soorten lectuurmanden La. Chinese bamboegordi/nen rotan tenen en biezen kinderstoeltjes flessenmanden I W ruime collectie I hengselmanden B poppewagens en -wiegen Korvelseweg 24, TILBURG - Tel. 013 3604 34 autosleutels reparaties van sloten huisnummers XXT* sleutel mèt geheugen de nieuwe I MEHR''Fordsleutels 1 autosleutels met speciaal profiel voor o.a.. Opel, Mercedes, Lancia, Alfa Romeo en Saab «gaatjessleutels, voor o.a. Lips, Kaba, «as „ie. gekomen als een «William the Conqueror», een velen een toevlucht vontfen In Neder- menspel tussen de politieke machten te n *60TvZtSft! r numte r™.. maar als een «William the land, Engeland en in het overwegend bereiken. Dit maakte krachten vrij J toetreding tot de knng van Euro- het beschrijven van de briefkaart Deliverer», als een Redder, om op de protestantse Noord-Ierland. De katho- voor een ontwikkeling die Engeland in dringende bede van een groot deel der liek geworden Jacobus II kwam steeds de 18de eeuw tot grote macht en aan- bevolking een einde te maken aan de meer in de greep van Lodewijk XIV. zien zou brengen. onrust en onvrede onder zijn steeds ty- Ook hij gedroeg zich steeds onver- In de hand gewerkt, werd dit proces rannieker optredende schoonvader en draagzamer. Dit leidde tot veelsoortige door de toestroming van Nederlandse oom, Koning Jacobus II. Geheel uit conflicten in heel Engeland. Prins Wil- kennis op allerlei terrein en veel Ne- het veld geslagen door de bijval die lem III had reden tot grote ongerust- derlands kapitaal Nederland had in zijn schoonzoon kreeg, talmde Jacobus heid. De vreedzame relatie met Enge- zijn Gouden Eeuw een opmerkelijke dagenlang alvorens tot een besluit te land liep gevaar en de Franse over- voorsprong genomen op de terreinen 1 ren. Toen ontbond hij de weinige macht op het continent deed vrezen van wetenschap, technologie en econo- xxvixi nog trouw gebleven troepen', voor een herhaling van de gecombi- mie, welke nog extra was vergroot het Grootzegel van het Britse neerde Engels-Franse aanval van 1672. door de toevloed van vluchtelingen uit Come and Save England S Inmiddels had zich een aanzienlijke turele en wetenschappelijke vermogen groep vooraanstaande tegenstanders meebrachten, evenals hun commercië- van Jacobus in Den Haag verzameld. Ie relaties en hulpbronnen. In Enge- Mede op hun voorstel besle-™ J-- juni 1688, toen er ook nog van Wales geboren was, zeven i ke en kerkelijke leiders in Engel Prins van Oranje uit te nodigen de op zaken te komen stellen, vloed van het parlement te herstellen en de vrijheid van godsdienst te waar- PTT Post geeft op 23 augustus 1988 een bijzondere briefkaart uit ter gele genheid van het 100-jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Zwem bond (KNZB). De briefkaart heeft een waarde van 55 cent en is ontworpen door de Rotterdammer Amo Bauman. borgen. Hun boodschap, overgebracht door een als eenvoudig matroos ver ing momde admiraal, luidde in het kort lu- «Come and save England». Prins Wil lem had zowel door afstamming als huwelijk zelf ook rechten op de Britse troon. De Britse uitnodiging om over te steken, betekende voor hem de mo gelijkheid om Engeland definitief aan zijn zijde te krijgen in de strijd tegen de, als van een supermacht, onstuit baar lijkende Franse expansiedrang die het voortbestaan van de republiek bedreigde. Hij aarzelde dan ook niet lang om na de steun der Staten- Generaal te hebben verkregen, de uit nodiging te aanvaarden. Zelden was er in de geschiedenis door één man - met bovendien een zwakke gezondheid - een onderneming op touw gezet, zo ge wichtig voor de Europese samenleving en tevens zo afhankelijk van talloze onberekenbare factoren. Dutch William laria de beste rechten j zeker niet als prins- troon wenste plaats te kroon aan Maria en i deze de zeer belangrijke .claration of Rights» --- Jie de rechten van het tent ten opzichte van de v— i sterke beperkte koningsma J-1 “richten overe Nederlands de wereld. erd örn de Een breeds scala van tentoonstellin- inburgh op |en’ theaterprodukties, wetenschappe- organiseert zat ;houwd als “jke symposia en de populaire confe- wederom hun j se navolger renties, T.V.-uitzendingen, informatie- xxiv- ve publicaties, sportuitwisselingen, TV ge- muziek- en toneeluitvoeringen, educa- ”rijn vis’ie óp het konmg- tieve programma’s, toeristische attrac- (aangepast) contract tus- ties’ vaartochten, zeilwedstrijden onderdanen was in zijn herdenkingsbijeenkomsten ver de tolerantie en eeliik- waarue tonen van de geschiedenis Lï huidige generaties in beide lan Er is zowel een Brits als een N* lands herdenkingscomité gevormd, welke onderling nauw samenwerken. Binnen de comités hebben speciale werkgroepen de organisatie van de di verse manifestaties ter hand genomen, ide landen geniet de herdenking koninklijke bescherming. De jaren 1988 en 1989 beloven voor de kroon aangeboden na hun aanvaar- Britten en Nederlanders heel bijzonder ding van een «Bill of Rights» en op 11 te worden. Zij zullen in die jaren geza- apnl werden zij gekroond tot Koning menlijk Prins Willem III van Oranje- en Koningin. De «Glorious Revolt. Nassau en zijn Britse gemalin Prinses tion» was een feit geworden en het be- Maria Stuart (II) herdenken die na wind van «William-and-Mary» aange- Willems overtocht in 1688 tot koning vangen. Het was de kortste omwente- en koningin van Engeland werden ge- ling uit de Britse geschiedenis en er kroond in 1689. Deze herdenking werd vrijwel geen druppel bloed bij vormt de bekroning van 300 jaar vrij- vergoten, wel ononderbroken vriendschap tus- sen beide volkeren. De benarde uren Stadhouder van de Tweede Wereldoorlog toen Prins Willem III was de 8 dagen na Britten en Nederlanders schouder aan de dood van zijn vader geboren zoon schouder streden en het begrip Enge- van Prins Willem II van Oranje-Nas- landvaarder een geheel eigen gestalte sau en (de eerste) Prinses Maria Generaal kreeg, zullen veel Nederlanders heb- Stuart, de oudste dochter van de Britse nodiging i ben gevoeld als een hoogtepur*J relatie. De manifestaties in 1989 zullen uitsluitend L beseffen van de verstrengeling van twee verwante volkeren, slechts ge scheiden (en verbonden) door het wa ter van de Noordzee. Zoals koningin Elizabeth I reeds in 1585 verkla de Hollanders zijn voor de Enj «the most ancient and familiar r hours» die immers «by c guage of long time (have bled and termed man and wife». De enige met succes bekroonde ding op de Engelse kust na die Willem de Veroveraar en zijr mandische strijders in 1066, i grootscheepse operatie van 15 i ber 1688 onder leiding van een landse prins uit het Huis van Oranje: pa. V Stadhouder Willem III, de achterklem- huis zöon van de Vader des Vaderlands. Hoe en waarom slaagde hij waar ande ren faalden? Wat betekent zijn succes voor Groot-Brittannië en Nederland, ja, zelfs de wereld - toen en nu? Koers West-Noordwest De overtocht van de Prins was in de vroege ochtend van 11 november, een uur voor hoogwater, begonnen bij de oude marinebasis Hellevoetsluis. Het was overigens al de tweede keer dat de vloot zee koos. Enkele weken eerder had men in een vliegende storm na an derhalve dag het Haringvliet weer moeten binnenlopen. De voor die tijd enorme landingsvloot bestond uit 45 oorlogsbodems, 10 branders, 20 galjo ten en 300 gehuurde transportschepen met aan boord 7.000 man scheepsvolk, 16.000 soldaten, 3.000 paarden, de koets van de Prins, een drukpers, een smidse en niet te vergeten militaire uit rusting en leeftocht voor de zeereis en de eerste dagen aan wal. Om de tegen stander te misleiden koerste de stad houderlijke vloot eerst West-Noord west maar wendde onder de Engelse oost-kust de stevens naar het zuiden om vervolgens via Dover langs de kust te zeilen. Trouwens voor Dover Het Prins Willem zijn scheepskapel psal men en soldatenliederen blazen. Vol gens de overlevering zag het zwart van de juichende mensen op de witte krijt- trotse yjQQj on(jer vol jtrok. Bij Brixham aan de Devonshire werd het ex- ontscheept. De mannen de kust, de paarden ord gehesen en bereik- Engeland bleef echter een wat onze- --c Prins en kere relatie en Frankrijk werd steeds en met een staatsiesleep gevaariijker, niet alleen voor de repu- :ht. Dit was het specta- bliek, maar voor heel Europa. --X--X- Behalve door grote machtsontplooi- een zegetocht ing en willekeur werd de regering van lp 7 december de Franse «Zonnekoning» Lodewijk XIV ook gekenmerkt door groeiende onverdraagzaamheid op godsdienstig gebied. Het Edict van Nantes, waarbij ééns vrijheid van godsdienst gewaar borgd was, werd door hem in 1685 herroepen. Dit bracht een grote uit tocht van Hugenoten op gang waarvan velen een toevlucht vonden in Neder- .ingeland en in het overwegend Hestantse Noord-Ierland. De katho- c geworden Jacobus II kwam steeds meer in de greep van Lodewijk XIV. hij gedroeg zich steeds onver- uiaagzamer. Dit ifficten in Winkeliersvereniging Westermarkt 3 september a.s. Ujkse braderie/vere- s deze markt tekst en uitleg uvnciten en zodoen- =ren voor 1989 zijn: 7 feb*ualI voorgaande jaren zegels gewijd aan de T natie aan verem- beweging (55 en 75 ■ence geven. Ook i989: een postzegel idwerkers zijn op genheid van het 40-ii welkom om hun de Noord- brengen. Mocht nisatie (NA deel te óe van drie lanmel- s]ag en t u vóór sene is «varende monumenten». D< iders, tel. waarden van zegels en bijslag zijn: -rkel, tel. 55+30, 65+35 en 75+35 cent; 9 me 1989: een serie van twee Europa CEPT-postzegels (55 en 75 cent). De CEPT-zegels hebben als thema «kin derspelen»; 20 juni 1989: de viering van 150 jaar spoorwegen in Nederlam is aanleiding tot de uitgifte van een se rie van drie bijzondere postzegels (55, 65 en 75 cent); 5 september 1989: een de afzender. De zegelafdruk toont een postzegel (75 cent) ter gelegenheid van tekening uit een zweminstructie uit “et 100-jarige bestaan van de Konink- 1930, tegen de achtergrond van de Hjke Nederlandse Voetbalbond rimpeling van water van een zwembad. (KNVB); 3 oktober 1989: een postze Verder is een aantal dames te zien die 8el (75 cent)naar aanleiding van de ra- hebben behoord tot een Amsterdamse tificatie van het Verdrag van Londen waterpoloploeg uit ongeveer 1920. In 150 jaar geleden; najaar 1989: kinder- de zegelafdruk staat de waarde van de postzegels: een serie van drie zege briefkaart en het woord «Nederland». met bijslag en een velletje. Het then Onder de aanduiding van de afzender van de serie is «Het kind en zijn tw, is op de briefkaart de volgende tekst ten>- De zegelwaarden zijn 55+2 vermeld: 100 jaar Koninldijke Neder- 65+35 en 75+35 cent. T -gekote x kaart is te koop naa£t de gewone brief- iterdag wederom hun jaarlijkse 1 nigingenmarkt. Tijdens kunnen verenigingen tc’ geven over hun activiteit de een goede promotie voer trijden en hun doel. Net als de v- zal de zal er een grote variat svoor gingen acte de presence landen. particuHeren en standwerkvi;, Neder- de «markt» van harte welkom c de man te brengen, hebben om hieraan n kunt u zich nog aé informatie kunt i jub bellen met Frank Dond 13-681866, of Elbe van Bert igen, ische de juichende mensen op rotsen toen zijn trotse viert tuig voorbijtrok. Bij Brixham Torbay in Devonshire werd peditieleger ontscheept. De i waadden naar de kust, de werden over boord gehesen er ten zwemmend het land, de de zijnen werder - aan wal gebracl culaire begin van wat binnen enkele dagen zou worden tot e~- door Zuid-Engeland. Op werd de omgeving van Londen bereikt. Daarmee was het ongelooflijke waag stuk van de expeditie eigenlijk al ge slaagd. Koning De Prins was tweede .Vuuom Veroveraar, maar als e»" ‘een Ru<u ie bede van een j king een einde te n en onvrede onder ïker optredende schoonvader Koning Jacobus II. Geheel lagen door de bijval .i-oor. kreeg, talmde Jacobus oalvorens tot een besluit te komen. Toen ontbond hij de weinige hem nog trouw gebleven troepen, wierp het Grootzegel van het Britse rijk in de Theems en verbrandde zijn staatsstukken. Zo goed als zonder eni ge tegenstand te hebben ontmoet had de Pnns Londen omsingeld. Op 23 de cember werd Jacobus door hem in staat gesteld naar Frankrijk te vluch ten, zijn gezin achterna en op Eerste Kerstdag 1688 werd Prins Willem door een speciaal Convent van parlementa riërs belast met de Britse staatszaken. Op 6 februari 1689 werd hem met zijn inmiddels eveneens te Londen aange komen Britse gemahn, Prinses Maria, l Eng ten van de 5 herdenking 300 jaar vrij- vergoten. ajn zijde te krijgen in de strijd tegen toen reeds bestaande Ams endschap tus- ju»,,.i„_ de, als van een supermacht, onstuit- Wisselbank), de «uitvinding» benarde uren ^idunouaer baar ijjkencje Franse expansiedrang Staatsschuld en de Stichting v ereldoorlog toen Prins Willem III was de 8 dagen na die het voortbestaan van de republiek verzekeringshuis van Lloyds o: Iers schouder aan de dood van zijn vader geboren zoon bedreigde. Hij aarzelde dan ook niet don. Ook zijn Nederlandse eler het begrip Enge- van Prins Willem II van Oranje-Nas- lang om na de steun der Staten- te vinden in de landeHjk georganiseer- 1 eigen gestalte sau en (de eerste) Prinses Maria Generaal te hebben verkregen, de uit- de administratie, de geldsanering, de ierlanders heb- Stuart, de oudste dochter van de Britse nodiging te aanvaarden. Zelden was er dagbladjournalistiek, de architectuur, mt in deze Koning Karel I. Na veel tegenwerking in de geschiedenis door één man - met de land-en tuinbouw, de medische we- mamfestaties in 1988 en van de machtige Statenvergadering in bovendien een zwakke gezondheid - tenschap en de natuur- en sterrenkun- ook jongeren de méér dan de Republiek der Verenigde Provin- een onderneming op touw gezet, zo ge- de. landeHjke betekenis doen ciën was Prins Willem III in 1672 on- wichtig voor de Europese samenleving Christiaan H- T- verstrengeling van der druk van oorlogsomstandigheden en tevens zo afhankelijk van talloze ton waren beiden’tijdens de regering ilkeren, slechts ge- die noodlottig dreigden te worden, op onberekenbare factoren. van Willem en Maria Hd van de Britse 22-jarige leeftijd met de functies van wir Koninldijke Maatschappij voor de i-w. koningin zijn voorvaderen belast. Hij werd stad- 1 Juten W illiaill Verbreiding van Natuurwetenschap- jaarje; houder van de belangrijkste provincies Aangezien Maria de beste rechten pen, de invloedrijke Royal Society. ders zijn voor de Engelsen en kapitein-generaal-admiraal van le- had, maar Willem zeker niet als prins- tn iasq hel iaar van krnninp ancient and familiar neigh- ger en vloot. gemaal naast de troon wenste plaats te verbleif LJ^angdurig K ÏZ die immers «by common lan- Zijn eerste taak was de verdediging nemen, werd de kroon aan Maria en den Huveens en Newton irriteerden of long time (have, been) resem- van de Republiek die in dat «ramp- Willem samen aangeboden. Aan deze en inspireerden elkaar diepgaand. jaar» tegelijk door Frankrijk en Enge- constructie werd de zeer belangrijke Christiaan Huygens is bekend door 1984 werd door de N» land en van Duitse zijde door Munster «Bill», later «Declaration of Rights» zijn slingeruurwerk. Ook bouwde hij en de Britse regeringen een en Keulen was binnengevallen. Ook verbonden, die de rechten van het par- een voor die tijd revolutionaire tele- ^et kader van het nadat deze aanvallen uiteindehjk wa- lement ten opzichte van de van toen af SCoop waarmee hij de ringen van Sa- Verdrag gedaan om in 1988 ren weerstaan, bleven de tomeloze am- aan sterke beperkte koningsmacht tumus ontdekte, en ontwildrelde hij de beide landen een pvx.v bities van de koning van Frankrijk een vastlegde en in veel opzichten overeen- golftheorie van het Hcht Isaac Newton en manifestaties -- kwam met Willems eigen ideeën. De verwierf wereldfaam door zijn revolu- recht doet aan L ervan introduceerde het tionaire Principia Mathematica, de 1,^,e“ov5n de - le koningsschap en maak- «Wiskundige Principes van de bewe- 1688/1689 en op een -Bnttannië een parlemen- ging der krachten m het heelal» en v>akken de volle beteker "og niet in de door de ontdekking van de samenstel- ning-Stadhouder en zijn van het woord. Het Bntse ung van het Ucht uit de kleuren van orde zullen steUen- Da: --’--ent verzekerde zijn komng van het spectrum. Twee andere beroemde telkens eveneens de huidige ■xi aviitige steun m de oorjog tegen leden van de Royal Society in die tijd van dle nauwe band tussen Groot’ Franknjk. Hij wachtte dan ook niet waren de door zijn microscoop ver- Bnttannië en de Nederlanden worden lang met Britse toetreding tot het maard geworden Nederlander Antho- getoond °P het gebied van handel en Groot Verbond van Wenen, het tegen ny Van Leeuwenhoek en de Britse nijverheid en bij de invoering van mo- scheikundige Robert-Boyle, de naam- derne fmancieel-economische princi- gever van de als Wet van Boyle bekend Pes> deL ontwikkeling van wetenscb geworden theorie over volume en in- tecbniek, en de verspreiding v<m wendige druk van gassen. De interna- ^«lands en Bnts cultuurgoed over tionaal beroemde medicus Herman Boerhaave die gevraagd werd om de medische faculteit van Edint te zetten, kan worden besef de belangrijkste Nederlandse navolger van Newton. De grote pohtieke filo soof John Locke die vermaard worden door zijn schap als een sen vorst en onderdanen was in zijn geschriften over de tolerantie en gelijk- ^a' gerechtigdheid duideUjk beïnvloed de door zijn ballingschap in Nederland van 1681 tot 1688. De voornaamste ar- an chitect van Willem II en collega van Christopher Wren, de hugenoot Da niël Marot, werkte in Londen en ont wierp in Nederland Paleis Het Loo. Bij yer?f n dit alles was de Republiek andermaal *n beic de «vrachtvaarder van Europa» - dit- konink maal door de systematische distributie van Engelse ideëen op het vasteland. Herdenkingen In de jaren 1688 en 1689 voltrok zich de ontwikkeling welke tussen Ne derland en Groot-Brittannië de unieke band schiep die in de sindsdien ver- ranknjk genchte bondgenootschap streken ondanks en. iet de repubhek de Dut se keizer en kde handelsbotsing ter zee, efn vrijwel ononderbroken vriendschap oplever- de. Was de culminatie in de Bnts-Ne- derlandse vriendschap in de Tweede Wereldoorlog te vinden, ook tijdens de Tachtigjarige Oorlog streed men reeds gezamenlijk voor het terugwinnen van j en verdraagzaamheid, idealen uiv immers ook de overtocht van Wil lem III hebben geïnspireerd. Meer dan Villems geboorte in 1650 of zijn ■r

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1988 | | pagina 15