OH DENNEBOOM
OH DENNEBOOM
lil
Sin»®
Een jaar
na viering
750-jarig bestaan
ol
L
lesom
0 j
l'C
llllï-1®
sr 1987 —pagina 14
DE TILBURGSE KOERIER
Woensdag 23 december 1987 - pagina 15
cultuurstad van Europa
De Brandenburger poort.
Checkpoint Charlie.
den.
Martin Matschinsky-Denninghoff
r beschikt het
ietal jaar over een t
LI’
i
I
sculptuur «Berlin», vervaardigd uit chroomnikkel, van Brigitte en J
op de middenberm van de Tauentzienstrasse met op de achtergrond de Gedachtniskirche.
ACHTUHG
5ie verlassen jetzt
West-Berlin
enwerking tussen
i C.A.D. zou zowel
erkers als ook pa
veel goeds beteke-
raag. Mensen gaan
el drinkers naar de
is de weg terug erg
en Drugs in West-
i opgezet. Huisart-
ers die direct door
ikeld om risicovolle
>en kunnen worden
BERLïJN in 1988
s-ca-1
e op
i Recrea-
accessoi-
^ëefoveï Ku?st is erDov®ral in Berlijn. Een geslaagd voorbeeld voor kunst in het centrum van de stad is de
...ut er nu- -
-s die uw
nog plezieriger kun-
lenen genoeg dus om
ag eens te gaan rond-
iow van Robbesom.
:t ooste-
theater
ket. Dit pakket be-
:ombicassette-rollo’s
ster, keuken service-
lepaneel, afzuigkap,.
lt/12 Volt met accu-
nk, voortentverlich-
service-luik, 4 hoek-
iel houder en
i ook contact opne-
Korvelseweg 142
oonnummer 013-
W
w
Berlijn. Voor de een het culturele centrum van Midden-Europa, voor de ander wat de westelijke
sector betreft slechts een etalage die getuigt van een slechte smaak. En waarschijnlijk zijn voor
beide opinies talloze argumenten aan te dragen. Het is een afgezaagd gezegde om Berlijn een stad
vol tegenstellingen te noemen. Maar deze omschrijving is daarom nog niet geheel in strijd met de
werkelijkheid. Het contrast beperkt zich niet tot de deling van de stad in oost en west. Berlijn is een
wereldstad, maar tegelijkertijd liggen er enige dorpse kernen binnen haar grenzen. De stad is
kleurrijk rondom de bekende winkelboulevard Kurfürstendamm en kleurloos in de wijk Kreuzberg.
En ook wat dit laatste betreft, kunnen de meningen nogal uiteenlopen. Wat kleurrijk of kleurloos
wordt genoemd, is vaak een kwestie van smaak en daarover valt spreekwoordelijk te twisten. Hoe
men na een bezoek aan de stad ook over Berlijn mag denken, verveeld heeft men zich zelden of
nooit. Niet in de laatste plaats dank zij het ruime
aanbod aan culturele activiteiten. En in 1988 valt op
cultureel gebied ongetwijfeld nog veel meer te beleven,
nu de stad voor 1988 is uitgeroepen tot
Europese cultuurstad.
Ze weten echter
van de juiste be-
otte is het C.A.D.,
;t van alcoholpro-
eren om ze aan te
lijk bereikbaar of
eerstelijnswerkers.
iwen als een stedeljk gebied
Je kernen met een dorps ka-
West-Berlijn bestaat voor
uit bos. Daarnaast bestaat het ge-
uit landbouwgrond, terwijl rivieren
op-
der-
In bijna iedere huiskamer wordt in de maand
december de huiskamer opgesierd door een
kerstboom. Grote en kleine bomen, versierd
met kerstballen, figuurtjes, verlichting, enge
lenhaar en een piek. Waar komt deze ge
woonte vandaan? En hoe worden kerstballen
gemaakt?
Kerstmis is een eeuwenoud
heidenen was het het f
den weer langer, met ai
er de betekenis van de
ven. De kerstboom L
geweest. yrc:--- -- :-
noten en denneappels
steeds, zij het op een
ken van kerstballen.
s --1I
ndheid bij publiek
daarbij een eerste
lere zullen daartoe
vorden ingesteld in
nsen uit de omge-
•k in hun eigen ge-
3. terecht kunnen.
:n voor artsen en
rs cursussen opge-
nen en behandelen
ren. Verder zullen
erkers een poosje
ichappelijk werkers
verken, niet alleen
rkers te ondersteu-
r zelf iets van te le-
GLASBLAZEN
De meeste kerstballen zijn gemaakt van glas. De produktie
van deze ballen vindt plaats in West-Duitsland en in de Oost
bloklanden. In de Oostbloklanden geschiedt de produktie
met de hand, een kunst op zich. We gaan nogmaals even te
rug in de tijd. Het glasblazen ontstond in bosrijke gebieden.
Men had namelijk hout nodig om ovens te kunnen stoken
waarin het glas kon smelten. In die tijd gebeurdadat glasbla
zen bij mensen thuis. Tegenwoordig zijn glasblazers in grote
fabriekshallen bezig een smalle buis, onder verhitting, tot een
bal te blazen. In allerlei soorten en maten. Na afloop wordt
het resterende glazen halsje eraf getikt. Na afkoeling worden
de ballen meestal verzilverd. Aan de binnenkant van de bal
wordt dit zilverlaagje aangebracht. De bal wordt vervolgens
omgedraaid op een spijker «geprikt» zodat hij kan drogen.
Vaak wordt de zilveren bal dan voorzien van een kapje, waar
mee de bal opgehangen kan worden. Vervolgens wordt de bal
verpakt in dozen en gedistribueerd. Een ander gedeelte van
de zilveren ballen wordt echter gedecoreerd. Met een kwastje
wordt lijm op de bal aangebracht, in de vorm van figuurtjes.
Gewone stippen, maar ook kerstmannen, engeltjes, etc...
Daarna wordt deze bal met lijm in een bak met glitters ge
dompeld. Zo ontstaan glitterfiguurtjes. Andere ballen worden
kleurrijk beschilderd. Het resultaat is een prachtig ged
reerde bal en allemaal handgemaakt.
vuvud religieus feest. In de tijd van de
feest van de zonnewende: de dagen wer-
andere woorden: een licht-feest. Later is
i de geboorte van Jezus Christus aan gege-
is daarbij altijd een essentieel onderdeel
roeger werd deze boom opgesierd met vruchten,
enneappels. Ook nu versieren we onze boom nog
andere manier. We staan stil bij het ma
lt een alcoholpro-
het nodig dat men-
m onderkennen en
dp. Daar kan het
:randeren. Het kan
en dat mensen die
plaats terecht ko
enkunnen worden.
It u graag eens pra-
ver een voor u be-
eemt u dan contact
het maatschappe-
andere eerstelijns
innen u verder hel-
•n I?87 vierde Berlijn haar 750-jarig bestaan. Waar
schijnlijk bestaat de stad al wat langer, maar in documen
ten uit het jaar 1237 wordt het stadsdeel Cölln voor het
eerst genoemd. Al spoedig zal Berlijn zich ontwikkelen tot
een belangrijke handelsstad. Van een eenvoudige handels-
nederzetting aan de rivier de Spree is de stad uitgegroeid
tot een metropool met ruim drie miljoen inwoners. Twee
miljoen van hen leven in West-Berlijn.
Obstakel
Veel mensen verbinden Berlijn nadrukkelijk met de
muur die de stad in oost en west verdeeld. In de ochtend
van 13 augustus 1961 werd met de bouw van «de Muur»
begonnen. Op dit moment worden de beide stadsdelen
over een lengte van 45 kilometer door de Muur van elkaar
gescheiden. Daarbij komt nog zo’n 120 kilometer hek
werk, dat West-Berlijn gescheiden houdt van Oostduits
grondgebied dat niet tot Oost-Berlijn wordt gerekend.
Wie vanaf de grensovergangpost «Checkpoint Charlie»
in de richting van het voormalige parlementsgebouw de
Rijksdag langs de westkant van de Muur wandelt, wordt
geconfronteerd met een aaneenschakeling van zeer kleur
rijke afbeeldingen en leuzen die met spuitbussen zijn aan
gebracht. Sommige bijzonder fraai en kunstzinnig. De ver
twijfeling vanwege de kunstmatige splijting van de stad
wordt er echter met door weggenomen.
De gebouwen die aan beide zijden vlak naast de Muur
zijn gelegen, dragen nog steeds de sporen van de Tweede
Wereldoorlog. Ruim veertig jaar na de capitulatie van
Berlijn is de inslag van kogels en granaten op veel plaatsen
nog duidelijk te zien. Wie één van de platforms langs de
Muur bestijgt om een blik naar de oostelijke sector te wer
pen, wordt dikwijls vanuit de dichtstbijzijnde uitkijkpost
gadegeslagen door een dienstdoende «Volkspolizist», in
de volksmond meestal «Vopo» genoemd. Het hoge obsta
kel van beton roept een naargeestige stemming op. Vooral
als het donker is. Ook het vlak langs de Muur gelegen kan
toor van Axel Springer kan daar weinig aan veranderen.
Hoe men ook tegen de deling van Duitsland en Berlijn
aan moge kijken, de beruchte Muur lijkt niets anders dan
een weinig verheffend symbool van menselijk onvermo
gen.
Reputatie
Groot-Berlijn is te beschouwen als ccr. si
dat omgeven wordt door enkele kernen met
rakter. De oppervlakte van West-Berlijn
maar liefst 16 procent uit bos. Daarnaast b
bied voor 7,2 procent uit landbouwgrond, terwijl
en enkele omvangrijke meren zo’n 6,5 procent van het op
pervlak in beslag nemen. Het is dan ook niet verwondti-
lijk dat de stad een veelheid aan recreatiemogelijkheden in
huis heeft die men in eerste instantie niet in een stedelijk
gebied zou verwachten. Berlijn biedt de recreant onder
meer strandbaden, zeilscholen, trimbanen, ski-accommo-
datie en diverse andere mogelijkheden voor actieve sport
beoefening.
Maar een wereldstad is geen wereldstad zonder een
nachtleven dat tot de verbeelding spreekt. Wat dit betreft,
zal de liefhebber in Berlijn ongetwijfeld aan zijn trekken
komen. En wie de Berlijnse «Kneipen», discotheken en
clubs niet zo apprecieert, zal op cultureel gebied zijn
hartje kunnen ophalen.
De ministers van Cultuur van de Europese Gemeen
schap hebben Berlijn voor 1988 uitgeroepen tot Europese
cultuurstad. De stad treedt daarmee in de voetsporen van
Athene, Florence en Amsterdam die deze titel in respec
tievelijk 1985, 1986 en 1987 mochten dragen. Berlijn lijkt
in dit opzicht zeker geen slechte keuze. Als theaterstad
heeft Berlijn in de jaren twintig een grote reputatie opge
bouwd die uitstraalt tot op de dag van vandaag. Ondanks
een donkere periode ten tijde van het Nazi-regime.
Nieuw hoogtepunt
In de bloeiperiode van de twintiger jaren telt Berlijn
meer dan zeventig theaterpodia. Heden ten dage neemt
het theaterleven in het cultuuraanbod van de stad nog al
tijd een belangrijke plaats in. Op het culturele vlak heeft
Berlijn echter nog veel meer te bieden. En van de uitver
kiezing tot Europese cultuurstad zullen in dit opzicht on
getwijfeld nog extra impulsen uitgaan.
West-Berlijn telt momenteel achttien podia voor theater
en dans en circa 150 vrije theatergroepen. De meer dan
tweehonderd kunstgalerieën zijn een belangrijke stimulans
voor de om en nabij 2.000 beeldende kunstenaars in de
stad. Op muzikaal gebied zijn nagenoeg alle schakeringen
vertegenwoordigd. Jazz, het brede terrein van de popmu
ziek en klassiek. Het Berlijns Philharmonisch Orkest on
der leiding van Herbert von Karajan geniet wereldfaam.
En op het terrein van film, literatuur, architectuur, mode
en industriële vormgeving laat West-Berlijn zich eveneens
niet onbetuigd.
Na de viering van het 750-jarige bestaan in 1987 zal het
nieuwe jaar voor het modieuze West-Berlijn een nieuw
hoogtepunt vormen. Maar hoe zit het nu met Oost-Berlijn
in cultureel verband? Met Oost-Berlijn zit het wel goed,
want deze stad «ademt» cultuur. Op de eerste plaats kan
vastgesteld worden dat de meeste historische gebouwen
van Berlijn in de oostelijke sector zijn gelegen. Verder
vindt men in Oost-Berlijn meer dan twintig musea waar
kunst- en historische materiaal uit binnen- en buitenland
wordt tentoongsteld.
Weinig diplomatiek
Heel bijzonder is dat de Oostberlijner gebruik kan ma
ken van meer dan vijfhonderd bibliotheken. Op deze
voorzieningen zal voorzover bekend niet bezuinigd wor-
Daamaast kan men terecht in 20 filmtheaters en 30
theaters voor muziek en toneel. Verder
lijk deel van Berlijn sinds een drietal ja
voor revue en variété.
Wat Oost-Berlijn aan cultuur te bieden heeft, past voor
treffelijk bij de benoeming van (West)-Berlijn tot cultuur
stad van Europa. Of dit aanbod mede van invloed is ge
weest op deze benoeming, is niet waarschijnlijk, maar het
maakt de uitverkiezing van de stad meer dan aanvaard
baar.
Zoals twee Nederlanders moeten ervaren, is het niet al
tijd even gemakkelijk om een ééndagsbezoek aan Oost-
Berlijn te brengen. Aangezien de uiterlijke verschijning
van de twee - die luisteren naar de naam Inga en Diederik
- niet in de smaak valt bij de grensbeambten op het me
trostation «Friedrichstrasse», wordt hen op weinig diplo
matieke wijze de toegang tot de hoofstad van de Duitse
Democratische Republiek ontzegd. Als de jongelui zich
nauwelijks een half uur later melden bij een andere grens
overgang, het bekende «Checkpoint Charlie», blijkt hun
uiterlijk wel te voldoen aan de Duitse Democratische stan
daard. Wel worden zij met Duitse grondigheid gefouil
leerd en gecontroleerd, maar dat is niet ongebruikelijk bij
jongeren die de grens willen passeren. Het pakje shag ont
komt dan ook met aan een test met röntgenstralen. Maar
na de nauwgezette controle en de verplichte geldwissel ten
bedrage van 25 Westduitse marken ligt ook voor Inga en
Diederik de weg open naar Oost-Berlijn.
Speciale dimensie
Voor het verkeer tussen West- en Oost-Berlijn komt een
beperkt aantal doorlaatposten in aanmerking, waarvan
«Checkpoint Charlie» het meest bekend is. Veel mensen
passeren de grens echter ook ondergronds op ’t metrosta
tion Friedrichtstrasse». De rit «op» Oostberlijns grond
gebied voert langs een aantal afgesloten en slecht verlichte
vooroorlogse stations, die in de loop der tijd nogal zijn
verwaarloosd. De verlaten «spookstations» zouden niet
misstaan in een science-fictionfilm en geven de korte reis
naar de andere zijde een speciale dimensie.
In vergelijking met haar zusterstad maakt Oost-Berlijn
een sobere indruk. Maar als men het heeft over dit sober
karakter, wil men nog weleens overdrijven. Er is een op
vallend minder druk verkeer dan in West-Berlijn en het
straatbeeld wordt minder sterk bepaald door de automo
biel. Dit is echter niet zo vreemd als men zich realiseert
dat het openbaar vervoer hier vele malen goedkoper is dan
in West-Berlijn. Het nagenoeg ontbreken van particulier
ondernemerschap heeft onder meer als gevolg dat in de
stad veel minder neon-reclames zijn aangebracht. Maar
Oost-Berlijn is langzaam maar zeker bezig om haar cen
trum te vernieuwen. Een sprekend voorbeeld hiervan is de
modernisering van de «Alexanderplatz», die kan wed
ijveren met soortgelijke prestige-objecten aan de andere
zijde. Of een ingrijpende vernieuwing van Oost-Berlijn
niet ten koste gaat van het historische karakter, is een
punt van discussie. De stad lijkt haar traditionele sober
heid echter een beetje van zich af te schudden. Het is daar
om niet uitgesloten dat de toerist uit het westen, die door
gaans thuis én op straat sterk visueel wordt gestimuleerd,
zich steeds beter zal gaan thuisvoelen in Oost-Berlijn.
Als de toerist na een dagje Oost-Berlijn vergeten mocht
zijn dat hij of zij «aan de andere kant» is, zal het her
nieuwd passeren van «de Muur» het geheugen onverbid-
dèlijk opfrissen. En op korte termijn zal dit waarschijnlijk
wel zo blijven. Vrij recente ontwikkelingen in de verhou
ding tussen de grootmachten kan deze hoop nog een
beetje versterken. En hoewel dit al met al concreet weinig
betekent voor het gedeelde Berlijn, geeft het aan het begin
van 1988 enig perspectief voor de toekomst.
itige «rolling home»
iuring ervan door de
iet wegverkeer, voor-1
imperiaal die te be-
vaste buitentrap aan
de caravan.
c niet stil blijft staan
feit dat een deel van
ergie in de Knaus-
1 kan worden tegen
nne-panelen op het
TREND
In Nederland worden nog steeds het meest zilveren ballen ge
kocht. Hetzelfde geldt voor Duitsland. Hoe zuidelijker je
komt, des te kleurrijker de kerstboom versierd wordt. België
en Frankrijk zijn daar goede voorbeelden van.
Zo’n 30% van de bevolking koopt echter modischer kleuren.
We denken aan mintgroen, zachtroze, maar ook goud, rood
en groen. Het aanbod is in diverse winkels en warenhuizen op
kleur ingedeeld: ballen, figuurtjes, kaarsen, kaarsekandelaars,
servetten, servetringen en alles om uw eigen kerststukje te
maken. Heel nieuw dit jaar zijn gekleurde figuurtjes in 60-er
jaren-stijl. Autootjes, matroosjes, stofjes en clowns die uw
boom een traditioneel aanzicht geven. Daarnaast vinden
witte en transparante kerstballen en
kerstballen met een parelmoerglans terug.
ept een naarge
Ook het vlak
inger 1
en de
•e beruc
nd syi
ütterende Knaus-ca-
ie par excellence
i Robbesom
vernieuwde 1
oek meer da
;ebreid en veel
rden. U vindt
e accessoires
-’-^ierigr-
gene
eens te
v van Rc
8»
MSB
