k
Radio Tilburg in
kerst- en nieuwjaarssfeer
3
V
I
Over vuurwerk
en boze geesten
i-
•X
E
Lï
gillende keukenmeiden,
rotjes, donderslagen,
vuurpijlen, Bengaals vuur, enz.
80
’’...En dankzij dat
veel te korte lontje,
heb ik nu I
eindelijk
een
hondje.”
’’....Toen Joop me
dat bosje rotjes gaf
yX was ik in één
klap van
m n
^puistjes
tb af”
X-SiS La™ai
986 -pagina 20
DE TILBURGSE KOERIER
Woensdag 24 december 1986 - pagina 21
«86
md. en speelt op
I
Vuurwerk. Hou tleuk.
Spookuur
L
Klinken
wen
het
de
Til-
werkne-
ie leiders
werd het o
tere afstand tc
oten
i ge
inen
ver-
ia! vel
)k
e zij god i
is Johan
lame en uitzendii
Weytmans,
Ik.
i Radio Tilburg
leste verhalen uit.
ïschreven hebben,
inspreken. De
rste en tweede
Radio Tilbt
gramma staan
van eerste kerstda^
het teken van Kerst
en van 18 tot 1
schreven. Zo zt
en Veronique Nas.
Vuurwerk. Hou deuk.
no alleen
Verenigde
banken.
t zoiets gepaard en met veel
luid is nodig als we althans i
van vuurwerk
van
Tein
igstel- gol
maar Frs
het alle vis
was
Medewerkers
zoeken de twee
De kinderen die ze
mogen ze zelf op t
verhalen worden
kerstdag uitgezor
een verhaal insturen, moeten
vergeten naam, adres en telefc
mer in hun brief te vermelden.
Ook in Tilbt
gehouden, en
raad. De uitsla
een afsj
zeer succesvol, denszen
igszins te slag
plaats door de
1 het thuis-
be' dicht
van
foor
In Nederland vonden dit jaar parle
mentsverkiezingen plaats. Doordat de
s in de buurt van
in Bemmel. trom-
ilmes, bas. Peter
)urg werden verkiezingen
wel voor de gemeente-
ag was hier voornamelijk
ing van landelijke ten-
ïwel hier en daar ook de
plaatselijke politiek zelf enige invloed
op het stemgedrag zal hebben gehad.
De WD werd in zeteltal vrijwel gehal
veerd: naast de 1
der liberalen mag hier uv uniuwi «vi-
den gesignaleerd van de «affaire-Lam-
bers» die eind 1985 tot enige partijpo
litieke commotie leidde.
Niet voor niets leidde het :'-
van het buskruit in Europa l
de van de middeleeuwen in. Grote
kastelen konden immers met h
buskruit ingenomen worden. Een
flinke lading van dat s“'-
juiste manier aangebract.., —tr—
zelt de dikste muren.
koor van 't Heike zingt
Gregoriaanse misgezangen. Verder
worden uitgevoerd: «Von Himmel-
hoch» van Felix Mendelsohn, «in dul
ce jubilo» van Karl Löwe en «Die Kö-
nige» van Peter Cornelius.
Samen met de kerkgangers zingt het
koor «Wij komen tesamen», «De her
dertjes lagen bij nachte», «Nu sijt wel-
lekome» en «Ere zij god in onze da
gen». Organist is Johan Koch. De
techniek van opname en uitzending is
in handen van Martin Weytmans; pro-
duktie: Wim Marschalk
Dit najaar werd West-Europa opge-
hrikt door een aantal Zwitserse ter
reurdaden: deze om hun saaiheid en
geldzucht bekend staande bergbewo
ners bleken onbekommerd en op grote
schaal de Rijn vol te gooien met che-
j.misch afval, opzettelijk of door ontoe-
Reagan mislukte groten- reikende veiligheidsmaatregelen. Hoe
j—brand bij het
.uvz in Basel was
r een fikse gif-
Vest-Duitsland en
ld, waarbij zowat
vt loodje legde en
cwater uit de Rijn
In Driel werden de sluizen wagenwijd opengezet, zodat het vergif
tigde Rijnwater zo vlug mogelijk naar de Noordzee zou kunnen
ioorstromen. Amsterdam gebruikt bijvoorbeeld Rijnwater voor de
drinkwaterbevoorrading. Intussen zijn er «afspraken» gemaakt
met de landen waar de Rijn doorstroomt.
sinds t
it gekomer
transacties tu
al snel werden ge-
te-schandaal kost-
1 Nixon in 1974
Kinderen
Maar ook zal Radio Tilburg kerstver
halen uitzenden die door kinderen
schreven zijn. Als ze snel zijn, kum
kinderen tot twaalf jaar hun eigen v
haal opsturen naar Radio Tilbt
postbus 555, 5000 MB Tilburg,
verhaal moet ongeveer één normaa
papier (A4) lang zijn; op de enveloppe
zetten: «kerstverhaal».
van
leuks
ze gesuuv
i band ir
i op eerst
inden. Kinderen die
n dus niet
ïfponnum-
zulke in- coalitie van het eerste kabinet-Lubbers
voor evenveel zetels haalde als ze voor de
Rea- verkiezingen bezat en doordat beide
s zijn regeringspartners zich hadden uitge
oebied sproken ten gunste van een voortgezet-
tiek, geniet te coalitie kon vrij snel na de verkiezin-
:diet bij het gen het kabinet Lubbers II aantreden,
veel loyali- waarin zich overigens al de nodige
:r- barstjes en schev-*’
jk daan. Een van Gj
jk het imago van m
"t Financiën. Dat t
koppen die is, komt doordat
,v. deze af- tot dire~*
t die van
liggen.
Zou het al eens onderzocht zijn, of in de geschiede
nis «opwindende» jaren, vol van gebeurtenissen,
worden afgewisseld door saaie en stille periodes?
Misschien en als er in zo’n afwisseling enig systeem
zou zitten, was het natuurlijk weer interessant om uit
te vlassen hoe en wat - etcetera. Aan de andere kant
kun je je afvragen wat «saai» en «stil» is: wanneer er
op politiek of militair gebied weinig voorvalt, betekent
dat nog niet dat er op andere terreinen juist geen re
volutionaire veranderingen zouden kunnen plaats
hebben.
Ook elders werd een dictator verdre
ven: in Haïti, aan de andere kant van
de aardbol maar ook op een eiland,
ging de jeugdige tiran Jean-Claude Du
valier (óóit door zijn vader aan de
macht geholpen) «vrijwillig» in bal
lingschap. Hij liet het armste land ter
wereld vooralsnog in grote chaos ach
ter.
1 twaalf uur, op het
iet jaar wisselde, gin-
1 maken met alle at-
voorhanden had-
dus vooral, potten
Door dat lawaai
ooze geesten wegja-
met het oude jaar. Ze
_ji dat die boze geesten
wegbleven: dat ze erg
Ml waren en niet meer
Terwijl het CDA in Tilburg een zetel
verloor en de kleine partijen fors moes
ten inleveren bleek de PvdA hier de
tge- grote winnaar - zij verdubbelde haar
zet- zeteltal, een positief resultaat dat waar
schijnlijk grotendeels op het credit van
de landelijke politiek moet worden ge
schreven: de Tilburgse PvdA had in de
jaren voor de laatste verkiezingen meer
a haar eigen ondergang gewerkt dan
aan een versterking van haar electorale
positie.
Tegenover het vertrek van onder
wijsfaciliteiten uit Tilburg, zoals de
Verkeersakademie, staat het behouden
van Letterenfaculteit en subfaculteit
psychologie voor de Katholieke Uni-
versiteit Brabant - vanaf september de
nieuwe naam voor de Katholieke Ho
geschool. Het behoud van de twee stu
dierichtingen is een goed voorbeeld
van su-- J" rrTTr>
menser
daar natuur
maa
ken
Hoe
niet door
zeteltal vrijwel gehal- geringski
landelijke teruggang ,ang: W£
hier de invloed wor- verdwener
«affaire-Lam- mJn het t
nige partijpo-
Naast internationale conflicten vor-
1 schandalen ook altijd de krenten
de niet steeds even smakelijke
nieuwsbrij.
Het schandaal van het jaar op poli
tiek gebied is nog geen twee maanden
oud: «Irangate», zoals de sinds begin
november aan het licht gekomen, al
dan niet wettige transacties tussen
Amerika en Iran al snel werden
noemd. Het Watergate
te president Richard
luscne Ook °P bet Amerikaanse continent
Rj- ligt Suriname, de voormalige Neder-
Jte landse kolonie die dit jaar vrijwel uit-
«een sluitend op negatieve wijze in het
nieuws kwam: door de onderdrukken
de aktiviteiten van het regime-Bouter-
se, de gevolgen daarvan of de acties
daartegen. De tegenactie van Ronnie
Brunswijk, aanvankelijk 2
=i uc inmiddels weer enig
“f neren, niet in de laatste plaa
n innerlijke verdeeldheid van
tsom front: de anti-Bouterse gezinde Surina- ve
mers in Nederland. <f
Over enkele dagen gaat er weer voor miljoenen de lucht in. We heb
ben het over vuurwerk: over zevenklappers, rotjes, kanonslagen, gillen
de keukenmeiden, strijkers, vuurpijlen, Bengaals vuur, etc. Vele miljoe
nen Nederlanders zullen op woensdagnacht 31 december naar buiten
gaan om 12.00 u. om het nodige af te schieten, maar ook om te kijken en
te genieten van vooral mooie vuurpijlen. Het oude jaar wordt wegge
schoten en het nieuwe jaar wordt knallend onthaald. Met pracht en
praal gaat zoiets gepaard en met veel geluid.
Dat geluid is nodig als we althans uitgaan van de oorspronkelijke be
tekenis van het afsteken van vuurwerk met de jaarwisseling, wist u dat?
had zitten s;
ever ze kor
eurde.
hebben we geweten: wij eer-
-tburgers, die door het
informatiesys-
Sovjet-Unie nu
mondjesmaat en
lange periode zo ongeveer te
imen wat er gebeurd was. De
j-,ste van te
type: zichtbare
nauwelijks en
isgevaarlijke van het ver-
mpgebied de eerste tijd na
strofe was aan niets zichtbaars
laars te merken. Door de ramp
kerncentrale kwam straling
zie je niet, voel je niet, hoor je
ruik je niet, maar dodelijk is
wel; tenzij je vlakbij de brand
siitrale kwam ook niet metéén,
^n de straling
.1 mvt lui ue omgeving
1 of de hele Oekraïne: door
verd de stralingswolk achter-
is over alle windstreken ver-
lardoor zowel Egyptische ka-
1-1- erse lamme-.
iuuov .i.wKpoeder en
ïrvlees onbruikbaar wer-
,::k wel waar te
meetapparatuur
vrij snel na de
en vervolgens in
dat er iets verschrik-
zijn baan. Of «Irangate» ook
grijpende gevolgen zal hebben
Amerika’s huidige leider Ronald I
gan, valt te betwijfelen. Ondanks
frequent gestoethaspel op het gebi
van de internationale politiek,
Reagan nog steeds veel kredi
Amerikaans publiek en zeer veel loya^-
teit van de kant van zijn (ex-)medewer-
kers. Bovendien heeft het «mogelijk
onwettig handelen» zich waarschijnlijk
buiten voorkennis van de president
voltrokken, zodat tussen de koppen die
ongetwijfeld gaan rollen n.a.v. J-
faire hoogstwaarschijnlijk niet
The Great Communicator zal li
succesvol lobbyen van de KUB-
en in Den Haag - al wordt hier en
aar natuurlijk gefluisterd dat het alle-
laal afgesproken werk en doorgesto-
cn kaart was.
dan ook, voor Tilburg is het
lorgaan van de Deetman-verma-
skuur aan de KUB van groot be
varen letteren en psychologie
Ml, dan zou wellicht op ter-
J bestaan zelf van de KUB in
gevaar zijn gekomen - en daarmee de
kern van Tilburg-onderwijsstad.
Nachtmis ’t Heike
Op eerste kerstdag zendt Radio Til
burg de kersteucharistieviering uit, die
de nacht ervoor in de kerk van ’t Heike
wordt opgenomen. De eucharistievie-
ring wordt uitgezonden op 25 decem
ber vanaf 10.30 uur. Daaraan vooraf
gaand, vanaf 10 uur, zendt Radio Til
burg licht-klassieke kerstmuziek uit.
Celebrant van de eucharistieviering
is pastoor Ooms. De preek wordt ver
zorgd door pastor Ben Kaay. Het koor
van ’t Heike o.l.v. Jan Michielse zingt
de h. mis in B-dur van Wolfgang Ama
deus Mozart, Kv 275. Het mannen-
Maar ja, we hebben het over
feestvuurwerk. En met name c
het vuurwerk dat ter gelegenl
van de jaarwisseling wordt ontsto
ken. Waar komt dat gebruik
eigenlijk vandaan? Het oude jaar
wordt weggeschoten en het nieu
we jaar wordt knallend verwel
komd. Maar is dat wel juist?
Als we ons verplaatsen in de tij
den dat men nog veel meer ge
loofde in slechte en goede geesten,
dan vinden we daar e?“
woord. Middernacht was in dxv
tijden een heel belangrijk uur.
Dan gingen de geesten spoken en
kwamen je bezoeken. Twaalf uur:
het spookuur. Vooral met de jaar
wisseling is zo’n uur vreselijk be
langrijk. Stel je voor dat de slech
te geesten komen, dan blijven ze
misschien wel het hele jaar han-
Nieuwjaar
Op donderdag 1 januari 1987 zendt
Radio Tilburg tussen 13 en 15 uur
twee uur extra uit. Daarin o.a. de
ideeën van Tilburgers, onder wie bur
gemeester H. Letschert en Slot-voor-
zitter J. Boukens, over het nieuwe jaar.
In de extra uitzending kunnen Til
burgers telefonisch via de radio hun
voornemens en nieuwjaarswensen
overbrengen. De nummers van de tele
foonlijnen die Radio Tilburg daarvoor
openstelt, zullen op 1 januari zelf be
kend gemaakt worden. De lijnen staan
alleen open voor wensen en voorne
mens, dus niet voor verzoekplaten.
Radio Tilburg zendt dagelijks uit
van 12 tot 13 uur en van 18 tot 19 uur.
De uitzendingen zijn via de kabel te
beluisteren op 92.4 MHz van de FM-
band.
En als u er nog aan twijfelt of
1 alle boze geesten echt wel ge-
J vlucht zijn, dan doet u er goed
aan uw glas te heffen en te klin
ken met alle aanwezigen. De
klank van tegenelkaar stotende
glazen jaagt namelijk de boze
geesten ook weg. Niet te hard'en
niet te vaak. In het eerste geval
komt u niet aan drinken toe, in
het tweede geval ziet u na enige
tijd roze muizen met witte stip
peltjes.
Enne... doet u wel voorzichtig
met al dat vuurwerk. Denk aan
uzelf, aan uw gasten of gastheer
en aan de huisdieren. Overmoed
J op het gebied van vuurwerk straft
zichzelf hard af
De Rijn-affaire toont naast vele an
dere zaken aan dat democratie niet al-
tijd kan zorgen voor oplossingen die in
het belang van het publiek zijn. Alle
vier de Rijnoeverstaten zijn democra
tisch geregeerde landen; desondanks
weten de internationaal opererende
chemische industrieën zich tot op he
den aan effectieve controle te onttrek
ken en kunnen ze onbelemmerd voort
gaan met het vergiftigen van het milieu
- waarin toch ook hun eigen 1
mers en ook de kinderen van d<
moeten zien te leven.
igens-o-
iieurtjes hebben voorge- jarei
1 die barstjes bezoedelde aan
minister O. Ruding van
hij nog altijd minister
t hij niet werd verkozen
tot directeur van het Internationale
Monetaire Fonds. En samen met de af
gang van Amsterdam als kandidaat
voor de Olympische Spelen in 1992 te
kent Rudings nederlaag het afkalvende
gewicht van Nederland op internatio
naal gebied.
jn vol te
opzettelijl
iligheidsmaat
zat het dan? Nadat een I
chemisch bedrijf Sandoz
uitgebroken, spoelde er
~olf vandaaruit via West
x rankrijk door ons land
alk vis in de rivier het
er tijdelijk geen drinkw:
gehaald mocht worden.
Na het Sandoz-ongeluk bleek dat
1CSC’ nog een flink aantal andere chemische
bedrijven, meest Zwitserse, de
?t^*e voortdurend en op ongekend g
schaal vervuilen. Dat de rivier «een
open riool» is, weten we al tientallen
jaren. Waar de vermaningen van mi-
lieu-deskundigen er voor hebben ge
zorgd dat sommige rivieren in Europa
en Noord-Amerika inmiddels wat be
ter worden «behandeld», is het met de
Rijn daarentegen steeds verder ber
gegaan, ook figuurlijk. Alom is men
middels bijvoorbeeld tot de slotsom
eèen- gekomen dat Rijnwater eigenlijk ner-
«rk 8ens meer a's drinkwater gebruikt zou
’en worden.
e Rijn-affair
zaken aan c
burg heeft voor de komende feestdagen extra activiteiten op het pro-
m. Naast de uitzending van de nachtmis van ’t Heike op de ochtend
lag. staan ook de middag- en avondedities van Radio Tilburg in
rstmis. Voor die normale uitzenduren (dagelijks van 12 tot 13 uur
19 uur) hebben Tilburgse schrijvers/joumalisten kerstverhalen ge-
zullen verhalen te horen zijn van o.a. Carla Wijntjes, Paul Spapens
Zo lijkt het nu bijna afgelopen
op het eerste gezicht een betrek
saai jaar geweest te zijn, althans op het
vlak van de internationale politiek.
Schrikwekkende conflicten op grote
schaal voltrokken zich niet en de top
ontmoeting tussen Michail Gorbatsjov
en Ronald P~~"~
deels.
De belangrijkste gebeurtenissen van
het jaar speelden zich af op een terrein
dat doorgaans minder in de belang
ling staat dan de grote politiek, 1
dat zeker zoveel invloed oefent op
leven van de mensheid. Het milieu 1
dit jaar het haasje.
Werd vorig jaar vooral het Ameri
kaanse continent getroffen door vrese
lijke natuurrampen, in 1986 had r
name Europa te lijden van rampen
een grote invloed op het milieu uitoe
fenden en nog zullen uitoefenen, maar
die weinig met de ontembare krachten
der natuur te maken, hebben en daar
entegen alles met de lichtzinnige on
verantwoordelijkheid van de mens.
Overal ter wereld, maar met name in
Europa en het aangrenzende Midden
oosten en Centraal-Azië, heeft de
naam Tsjemobyl een lugubere en
waarschuwende bijklank gekreg»"
In dit plaatsje, gelegen in het zuid- gens
westen van de Sovjet-Unie plofte op 26
april een kerncentrale uit elkaar door-
dat een aantal functionarissen wat met
de knoppen had zitten spelen: ze wil
den kijken hoever ze konden gaan tot
er iets gebeurde.
Nu, dat hebben
der dan de sovjetburger
gebrekkig werkende
teem, waaronder de S
eenmaal leeft, maar mon
over een lar--
weten kwamen wat er a
ramp was een van de eersti
voren geheel onbekend tyj
symptomen waren er m
ook het levensgevaarlijke van net ver- Goed VOOf #de democratie>
blijf in het rampgebied de eerstetijd na kwam dit jaaf van de Fili ijnen
de catastrofe was aan mets zichtbaars Ged de steun van
of voelbaars te merken. Door de ramp wist Cofazon A ino het
met de kerncen rale kwam straling dentsch te verwerVen ondanks de
maar op termijn En de straling be- JchtLotte eilandrepubliek grondig
de wind werd de s ralingswolk achter- daannee P moeilijkl£
eenvolgens over alle windstreken ver- „J,.
spreid waardoor zowel Egyptische ka- nmhlrapn vnrmon al iaJïdanö
toen, Turkse hazelnoten. Ierse lamme- a
ren Nederlandse melkpoeder en
Zweed rendiervlees onbruikbaar wer- het lan JgMet de guerrina’s is on]angs
den. Straling is namelijk wel waar te een wa tllstanëd overeengekomen.
nemen door verfijnde meetapparatuur De moeilijkheden kan Aqui-
en zo merkte men al vnj sne na de no alleen j behulp Van de
ramp eerst in Zweden en vervolgens in Verenigde Staten en van de westerse
Noordoost Polen, dat er iets verschrik- 6
kelijks was gebeurd.
Door allerlei gunstige omstandighe
den zijn de gevolgen van «Tsjemobyl»
lang niet zo catastrqfcrfPSlsxze hadden
kunnen zijn en toch zal deze milieu
ramp nog jarenlang gevolgen hebben
voor natuur, mens en dier in heel Euro
pa, half Azië en het Midden-Oosten.
Twee dingen hebben we - hopelijk -
geleerd van Tsjemobyl: dat een onge
luk in een klein hoekje zit en dat man-
kementen aan een betrekkelijk kleine
kerncentrale ingrijpende gevolgen kun- ™enj
nen hebben voor immense gebieden,
letterlijk voor zowat de halve wereld.
Na «Tsjemobyl» zeggen de verant
woordelijken overal ter wereld dat ze
hun veiligheidsmaatregelen tot onge
kende hoogte hebben opgevoerd - en
nog nooit werden er zo veel manke
menten en storingen aan kerncentrales
bekend over de hele wereld als in het
halve jaar na «Tsjemobyl».
Vuurwerk is al oud. Waarschijn
lijk het eerst gebruikt in China. Dan
praten we over duizenden jaren ge
leden. Vast staat in elk geval dat het
buskruit, een noodzakelijk onder
deel voor vuurwerk, in China veel
eerder uitgevonden is dan in Euro-
pa. Wanneer precies weten de ge- w
leerden niet. Roger Bacon, een En
gelsman die in de dertiende eeuw
leefde, heeft een recept voor bus
kruit samengesteld.
Mogelijkerwijze was hij de eerste
Europeaan die op dit gebied een bij
zondere prestatie leverde. Een pres
tatie die overigens voor heel wat el
lende gezorgd heeft in oorlogen en
veldslagen. Want als ergens bus
kruit voor een ware revolutie heeft
gezorgd dan is dat wel op het gebied
rlogvoeren. Met het buskruit
M mogelijk de vijand op gro-
J te bestoken.
gebruik gen om je jedere nacbt om twaalf
herein- uur het boogd op boj te brengen.
^het Dat ma8 natuurlijk niet. Wat de-
den onze voorouders daaraan?
Welnu,’ om
moment dat hc J
gen ze kabaal ma
tributen die ze v
den. Trommels dt
over en pannen ook. 1
iheid wilden ze de boz1
gen, samen n
hoopten dan
inderdaad v
geschrokker
terug durfden te komen.
En toen kwam het buskruit:
eeuwen later en daarmee ook het
vuurwerk. Het vuurwerk werd
vanaf die tijd gebruikt om met de
een ant- jaarwisseling lawaai te maken en
as in die zo de boze geesten weg te jagen.
Maar vermoedelijk was in die tijd
het geloof in boze geesten al min
der geworden. Toch bleef die ge
woonte bestaan en tot in onze da
gen toe.
Daarom steken wij vuurwerk
af: simpel en alleen om de boze
geesten op de vlucht te jagen.
Het is maar dat u het weet!!!!
igrijl
spol
1986
celiik
X i
