o
Monumentenzorg in Tilburg
I
«Zaal 16» opent in november
Van 1920 tot 1936 mocht tijdens de kermis
geei^terke drank woroengeschonken
O
z
CAFEBILLARD
Expositie in Informatiecentrum
Twee mussen
OPRUIMING
TE HUUR
Fiaw kapel tot theaterruimte
^0°^
Wegens vakantie
gesloten van
14julit/m
2 augustus
Tilburg
Kultuurstad
BELEGGEN
IN BELGIË
VAKANTIE-BEZORGERS
GEVRAAGD
TE HUUR
30 ...60%
In dit nummer:
«Eenen Tilburger heeft het gère goed»
ypogefs
jutöelieïs
Ge2ich' op de OU(Je
anno 1986
Koerier
!6 juni 1986 - pagina 22
Oplage: 83.250 ex.
Uitgt
markt
54
Lees verder op blz. 11
:ië-
de
OPSLAGRUIMTE
Aanmelden alleen voor deze twee datums
tel. 013-560593
jen
Geschiedenis
Tuinstraat 16,Tilburg csoiï-4J556i
8
T
De i
actuele damesmode
en leermode
Voor de donderdagen 17 juli en 7 aug.
vragen wij bezorgers voor div. routes in Tilburg.
Donderdag 3 juli 1986
30e jaargang nr. 1469
Met
nomeen
te bevragen:
01615/5151
na 18.00 uur
013/344208
dagelijks geopend
te Goirle 300 m2
KORTINGEN
van
Kermisvierders in 1923 poserend voor
het café van C. De Brouwer, dat was
gevestigd aan de Koningstraat.
(Foto-archief gemeente Tilburg)
- rechtstreekse verkoop af fabriek
- worden op maat gemaakt
- dubbele dichting te<
- vragen geen onder):
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
jave: De Tilburgse Koerier bv^
Dir. T, de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
aan muziek, to-
dans, mime, beeldende kunst,
ittheater, straattoneel, straatmu-
werd ook de Vereniging
kaffee Karree opgericht.
>p af fou.
laakt
tegen tocht
srhoud
pag. 13
pag.15
pag.15
pag.15
pag-17
pag. 19
Pag 1»J
pag. 3
Pag. 3
Pag- 7
pag. 13
vat de
en de
t bulde-
sren, dat
lederlandsche
van Open-
Vrijdag en zaterdag
Vruchten
sloffen
5 halen
4 betalen
v. Lieshout’s
Bakkerijen
Hoefstraat 151 - Rozenstraat I
Reeds meer dan 100 jaar
BISTRO
L’ESCARGOT
Weekmenu
32,90
Reserved ng<
430738 of 555899
Geopend v.a. 17 uur
Heuvelring 37 - TILBURG
SPAARKREDIET
SPAARBANK
Grens 11-13, POPPEL
Tel. 09-3214658280
Op grens Goirle (Poppel)
hoge steenweg 18, den bosch
heuvelstraat 102, tilburg
\gSKF ransportwielen
^Iritxxg jules verneweg 14 industrieterrein tel 013 321316
In 1982
Kollektief
Besterdplein 32 - Tel. 425086
Westermarkt 21 - Tel. 673072
BENDEHOOGEN
Koestr. 140,013-434903
L J VAKFOTOGRAAF
Iedereen kent nog wel het oude Elisabethziekenhuis aan de Johannis van Beverwijckstraat in Tilburg. Het oude zie
kenhuis. Dat ziekenhuis is al jaren geleden verhuisd naar een riante nieuwbouw aan de Hilvarenbeekseweg. Een deel van het
oude ziekenhuis is gesloopt en inmiddels zijn op die plaats woningen gebouwd. Een stuk, een deel van het zogenaamde carré-
gedeelte, is niet gesloopt. Het betreft hier de voorgevel met de inrijpoort en de westelijke vleugel. De oostelijke vleugel is we)
gevallen onder de slopershamer zodat men eigenlijk niet meer kan spreken van een carré. Maar semantisch zijn er wel meer
vreemde kronkels in onze taal aan te wijzen, dus een kniesoor die zich hier aan stoort. Het deel wat niet gesloopt is, mocht
van de gemeente behouden blijven op voorwaarde dat er sociaal-kulturele aktiviteiten in gehouden moesten worden. Een an
dere voorwaarde was dat de gemeente geen extra geld zou gaan uitgeven om de gebouwen te behouden en dat diezelfde ge
meente het beheer en de exploitatie niet op zich wilde nemen. Daartoe richtten enkele enthousiastelingen de stichting Carré
op. Dat was in 1982.
B.fr. 7%5jr.
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
- enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
- eigen vakkundige montageteams
- ook in elke kleur leverbaar
- raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
Jules Verneweg 104. Tel. 426042
Evenals vorig jaar wordt in Tilburg-
Centrum op zaterdag 30 augustus een
kulturele manifestatie georganiseerd
door de Winkeliersvereniging in sa
menwerking met Schouwburg-Tilburg,
Theater «Zaal 16» en de Tilburgse
Muziekschool. De manifestatie draagt
de naam: Tilburg - Kultuurstad. Op
een aantal podia en kramen in de stad
zullen verenigingen en instellingen uit
Tilburg en de regio zich kunnen pre
senteren.
Gedacht wordt o.a.
neel,
straat
ziek.
Mocht U ook belangstelling hebben,
dan kunt U een inschrijfformulier ver
krijgen bij Secretariaat Tilburg-Cen-
trum.
verschijnt In geheel Tilburg,
Goirle, Rlel, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel Enschot, Olsterwljk,
Moergestel en Hllvarenbeek
Films
Rondom Hart van Brabant
Cuisine Normaal
Kuituur/Amusement
Begeleid en
beschermd wonen.
Stichting Blut
Bredaseweg open..
166 sculpturen
Parochienieuws
Sport
^B W-besluiten...
j- r deed - was de socie
„hriftelijk verzoeken met üv
legging rekening te houden.
de vorige eeuw probeerden so
ciaal bewogen personen, organisaties
moralisten het drankgebruik onder
arbeidende bevolking terug te drin
gen. «’t Buitensporig genot van be
dwelmend vocht, de dronkenschap,
wordt steeds in de hand gewerkt door
dat de kermis niets aanbiedt, wt
aandacht van de kroeg afleidt, e
ïring werd kroeg in, de kroeg uit, onder ’t
ti waar de ren van de schandelijkste lieden
Het enige is kermis», aldus de Ne
uitspraak Vereeniging tot Beperking vat
en dat bare Dronkenschap in 1874.
verder op blz. 7
Speciaal nummer
De Stichting tot het behoud van Til-
burgs Cultuurgoed heeft in samenwer
king met de gemeentelijke monumen
tencommissie een brochure uitgegeven
onder de titel «Vier beschermde stads
gezichten in Tilburg». Deze brochure
verschijnt als het 12de nummer van
het tijdschrift «Tilburg». Het eerste
exemplaar is tijdens de opening aan
wethouder Krosse aangeboden door
de voorzitter van de Stichting, ir. R.
van Putten.
Nu, anno 1986 zijn we vier jaar ver
der en hoe gaat het met het Carré? De
stichting heeft de afgelopen jaren niet
stil gezeten. Meer dan 40 kunstenaars
hebben werkruimte gevonden in het
Carré. Ook zijn er ongeveer 15 niet-
commerciële instellingen thuis in het
Carré. Eén instelling, beter: één groep
verdient nadere belangstelling en dat
is de groep die zich bezig houdt met
het realiseren van een theaterruimte in
de voormalige kapel van het oude zie
kenhuis. Zaal 16 heet het theater
en in november van dit jaar zullen er
de eerste voorstellingen gegeven wor
den.
In het nieuwe boek over de geschie- ook trouw elk jaar i
denis van de Tilburgse kermis, «Veel teiten schriftelijk
vermaak en weinig wol», wordt ruim- droogk
schools aandacht besteed aan het feit Al in
dat de Tilburgers juist tijdens de ker
mis heten merken dat ze het «gère en
goed» hadden. Een zeer interessant de
hoofdstuk gaat over het drankmis
bruik, wat uiteindelijk resulteerde in
de drooglegging van de kennis: van
1920 tot 1936 motht tijdens de Til
burgse kermis geen drank geschonken
worden. Een klasse-uitzondering werd
gemaakt voor de sociëteiten waar de
gegoede stand bijeen kwam. H“*
wat de burgemeester na een t
van de Hoge Raad kon doen -
De Tilburgse correspondent van een Utrechts maandblad schreef in 1858 naar
aanleiding van de kennis: «’t Vermaak der burgerij bestaat in dansen, bier en ge
never drinken van 's morgens tot 's avonds». Als het kermis was, werd inderdaad
veel gedronken en dan met name sterke drank. Dat er veel gedronken werd, is
zeer verklaarbaar: de kennis was het enige feest in het jaar. De arme, arbeidende
bevolking spaarde driftig voor dat feest en reken maar dat dan de bloemetjes wer
den buitengezet. Of zoals Uri Nooteboom dat schreef in «Land en volk in Bra
bant»: «Feesten, dat konden de Tilburgers. Eens in het jaar vielen de getouwen
stil, eens in het jaar werden de blommetjes buitengezet, hadden alle keukenmei
den een vrijer en een plezierig gezicht en was iedere arbeider het heertje. Men
zeide wel: Eenen Tilburger heeft het gère goed. En zij, die dat zeggen, hebben ge
lijk, want het is waar. Waarom zou hij alleen bidden en hard werken en het niet
graag goed hebben?»
Die vereniging ging zich bezighouden
met het beheer en de koërdinatie van
de kapel en met het uitbaten van een
café naast de kapel. Van de kapel werd
nauwelijks gebruik gemaakt. Het bleek
namelijk dat die ruimte weinig ge
schikt was voor verschillende activitei-
ten’ Lees verder op blz. 11
Redactie-advertentie-atdeling en administratie
N.S.Plein 14 - 5014 DA Tilburg
Tel. 013/368805
Sluitingstermijn voor advertenties en
redactie dinsdagavond 22.00 uur.
Op 1 juli heeft wethouder Krosse van financiën en cultuur in het
Gemeentelijk Informatiecentrum de expositie «Monumentenzorg in Til
burg» geopend. Doel van de expositie is de belangstelling en de betrok
kenheid van de Tilburgse bevolking bij de zorg voor monumenten te be
vorderen.
Monumentenzorg in Tilburg» duurt tot 1 november van dit jaar en is
voor iedereen vrij toegankelijk. De openingstijden zijn: dinsdag tot en
met vrijdag van 9.00-17.00 uur en maandag en zaterdag van 13.00-17.00
uur. De expositie geeft een inzicht in de gemeentelijke monumenten
zorg, die zich met name de laatste jaren heeft toegespitst op de aanwij
zing van «Beschermde Stadsgezichten».
Tilburg telt op dit moment 56 rijks-
monumenten en op de gemeentelijke
monumentenlijst staan 105 objecten.
In de loop van dit jaar worden aan de
ze lijst nog eens 35 objecten uit het ge
bied binnen de ringbanen toegevoegd.
Belangrijke restauraties die dit jaar
van start gaan, zijn de derde fase van
het bekende Mommerscomplex aan de
Goirkestraat en het stallencomplex
van de Lancierskazeme aan de St.-Jo-
sephstraat.
deze expositie, waarvan het fe-
n «Beschermde Stadsgezichten»
een belangrijk onderdeel uitmaakt,
wordt ingegaan op de totale gemeente
lijke monumentenzorg. Op een over
zichtelijke en makkelijk toegankelijke
wijze wordt ingegaan op vragen als
«Wat zijn monumenten en bescherm
de stadsgezichten», «Waarom bescher
men wij monumenten» en «Wie kun
nen monumenten beschermen». Daar
naast komen aan bod de taken van de
gemeente en de consequenties van een
monumentenbeleid voor gemeente en
particulieren.
«Monumentenzorg in Tilburg» is
een initiatief van de afdeling Voorlich
ting en Inspraak, het Gemeentearchief,
de dienst Publieke Werken en de mo
numentencommissie van de gemeente.
Was het met Simon Vestdijk
die ooit beweerde dat alles in een
verhaal een functie moet hebben,
dat alles moet kloppen Hij ver
duidelijkte dat met het voorbeeld
van vallende mussen. «Als*, zo be
weerde hij, «een schrijver schrijft
dat het zó warm is dat de mussen
van het dak vallen, dan moet dat
precies passen in het verhaal.
Warm is het, zo warm dat de
mussen van het dak vallen, maar
in welk verhaal
In ieder geval in het verhaal dat
geschreven werd in die bloedhete
zomer van 1986. Een zomer die er
onder andere voor zorgde dat er op
een zonnige zondag op het strand
van Scheveningen alleen nog maar
staanplaatsen over waren. En het
merendeel van de mensen die er
niet lagen of stonden, zaten in ki
lometerslange files en zagen die
dag nooit de zee. Op die dag op
die bijzonder warme dag in juni
1986 vielen er mussen van het dak
en in Tilburg was er één persoon
die dat gezien had. Niemand an
ders had het opgemerkt want
iedereen stond of lag aan het
strand en de rest zat binnenshuis
want buiten was het veel te warm.
Die ene Tilburger stond in de
Heuvelstraat op de plaats waar
doordeweeks meestal een draaior
gel zijn klanken over het winke
lend publiek uitstort. Hij keek
naar de neus van zijn schoen die
bewoog op de denkbeeldige maat
van de muziek van het draaiorgel
dat er niet was. Maar dat gaf niks.
De neus van die schoen had geen
echte muziek nodig. Je zou zelfs
kunnen zeggen dat er in die neus
zelf muziek zat zoals er in onze
hoofdfiguur zelf ook muziek stak.
Die vergelijking wordt begrijpelijk
wanneer er bij dit verhaaltje een
foto van onze held bij gedrukt kon
worden. Dat kan echter niet maar
stelt u zich onze held maar voor
als een klein, bijna tijdloos man
netje, gekleed in een lange leren
jas, voor deze gelegenheid zonder
mouwen en voor deze keer ook niet
met een touw om het middel dicht
geknoopt. Wat korte, grijze
haartjes steken her en der uit het
hoofd van onze held. Wat voor mu
ziek past bij deze beschrijving:
draaiorgelmuziek natuurlijk, dat u
dat niet kon raden
Het liedje van de neus van de
schoen van onze held was afgelo
pen en de neus stopte terstond met
bewegen. Onze held beloonde het
muziekje met een ietwat hol klin
kend lachje.
Nog steeds lachend wendde hij
zijn hoofd om naar een etalageruit
waar hij pal voorstond. Even ver
stomde het lachje om na een aar
zelende pauze nog luider te klin
ken, én holler.
Die lach bevroor plotselinger
suisde iets langs de rechterschou
der van onze held en er was een
dof plofje hoorbaar naast zijn
rechterschoen. Onze held maakte
een pasje zijwaarts, draaide zich
vervolgens een kwartslag om en
keek naar de grond. Weer klonk,
in het begin nauwelijks hoorbaar,
een hol, hoog lachje. Op ongeveer
35 centimeter voor zijn voeten, uit
één van die voeten was zojuist nog
muziek gekomen, lag een mus.
Zo te zien was het diertje voor
goed uitgeteldde pootjes staken
omhoog het kopje lag ietwat ge
knakt zijwaarts en uit het sna
veltje blonk een droppeltje bloed.
Onze hoofdfiguur bleef kijken en
lachen. Tussen het dode moment
van zijn uitademen en het moment
van inademen was het even stil.
Net lang genoeg voor onze held om
weer een plofje te horen, ditmaal
achter hem. Hij draaide zich 180
graden en voor hij uitgedraaid
was, klonk alweer het bijna geluid
loze begin van dat hoge, holle lach
je. Want vóór hem lag wéér een
dode mus. Onze held draaide zich
al lachend nog een keer om als
wilde hij zich er van vergewissen
dat het hier om twee verschillende
mussen ging. En jawel, het waren
twee verschillende mussen. Een
onbedaard gelach echoodde hol
door de Heuvelstraat.
Wij weten wat de doodsoorzaak
was van de twee mussende
warmte. Ze waren door de hitte
van het dak gevallen. Onze held
wist dat niet maar dat is voor het
verhaal ook niet belangrijk. Even
min is het van belang te weten wat
uit dit verhaal echt is en wat ver
zonnen is. Belangrijk in dit ver
haal is wel dat het warm was, zó
warm als het de afgelopen dagen is
geweest, en dat de mussen van het
dak vielen.
rW
«B