Zaterdag 8 en zondag 9 maart open-dagen voor Tilburgers
Dorps gebied ^Tilburg
Ilïïï
4
Een monument van een museum opent haar poorten
Will Jones
I
1
DE BOKHAMER: EEN RIJK VERLEDEN
Jan de Vocht
De laatste 3 weken
OPHEFFINGSUITVERKOOP
De winter
is voorbij
Muziek en show in
Tilburg-Centrum
DE NIEUWE
BLUEBIRD
NU MET KORTINGEN van 30 tot 60%
PERZISCHE TAPIJTEN
v. Lieshout’s
-
Energie-
besparingsplan
Textielbuurt
■K
W' 1
In dit nummer:
3
Auit
No
de
e
zie pag. 22
Vrijdag en zaterdag
Appel-briossen
vlaagt over het land in
ren
A NISSAN
zie pagina 19
Kozijnen, veranda’s, pergola’s, enz...
Aanstaande
zatermiddag
GARAGE
DENKSINBVa
B en W-BeilultenlIJst
Menselijk bekeken
Vrouwenkrant jubilee
Cursussen
Parochienieuws
Sport
s Koerier bv^
)ouwes
5 halen
4 betalen
Bezoek onze
ARENDONK-JAARMARKT-STAND
JOEP STRAATMAN
Noordhoekring 19, Tilburg, 013-422584, t.o. brandweerkazerne
na
seritu
burg
ble wi
gen. I
men,
'n "besterd zaak"
is een
beste zaak
urg
en
de
aldus
dan op
snoe]
Het huis van Tinus van Helvoirt
met een deel van de familie. Deze
woning is helaas verloren gegaan.
LET OP
Nog 3 dagen
EXTRA KOOPJES
van restant zomer- en
winterschoenen
SCHOENHANDEL
TROMMELS
Hasseltstr. 174 tel. 432126
10 en 11 maart is de winkel
gesloten voor een opknapbeurt
In «DE STER»
itgave: De Tilburgse
Dir. T. de Beer-Dc
Oprichter: J.H.G. de Beer
BISTRO
UESCARGOT
5-gangen menu
29,80
Reserveringen
430738 of 555899
Heuvelring 37 - TILBURG
ZONNEHEMELS
300,- tot 1.000,- goedkoper
hemels v.a. 795,- compleet
BRUINKUREN
nergens beter en goedkoper
met garantie, 8,50 per keer.
Bruincentrum Nederland
Piusplein 22 - Tilburg - tel. 35.86.30
11/15/17
....pag, 12
....pag. 13
...pag. 13
....pag. 16
pag. 21
....pag. 25
Bakkerijen
Hoefstraat 151 - Rozenstraat 54
Reeds meer dan 100 jaar
,95
v.a. 6,95
v.a. 6,95
v.a. 16,95
BEHANGMARKT
Besterdring 79
J. VAN LOON-OTTEN
Hasseltstraat 178
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
- rechtstreekse verkoop af fabriek - enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
- worden op maat gemaakt - eigen vakkundige montageteams
- dubbele dichting tegen tocht - ook in elke kleur leverbaar
- vragen geen onderhoud - raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
Renoveer en isoleer voor eens en altijd Jules Verneweg 104. Tel. 426042
Op maandag 17 maart wordt het Nederlands Textielmuseum officieel
geopend door minister Brinkman van (o.a.) Cultuur. Voor het zover is
krijgt de bevolking van Tilburg echter al de gelegenheid om de nieuwe be
huizing van het museum uitgebreid in ogenschouw te nemen. Aanstaande
zaterdag en zondag, telkens van 12.00-17.00 uur staan de poorten van het
Mommerscomplex uitnodigend open vooral voor alle Tilburgers en ande
re geïnteresseerden die dit waarlijk schitterende museum al voor de ope
ning eens - gratis - willen bezichtigen.
Rondom Hart van Brabant
P®9-
Portret Gemeenteraad ....pag.
Culilnt Normaalpag. 7
Kuituur/Amuument
CAFE
/lOE LAMME
®5Ml0edzak
Heuvel - Tilburg
Zondag 9 maart a.s.
Live optreden van
Aanvang 21.00 uur
Burg. Jansenstraat 52-56
Tilburg 013/683911
ze winter
nog niet A.
ken mag i
eerste kat
dat de vc^
hun eerste, zij
telied.
Ons wacht weer de frisse voor
jaarsluchten, het prille groen, de
uitbottende knoppen, het kattenge-
jammer, de zwaluwen: het voor
jaar. Want staat de lente niet voor
het voorjaar?
Ach ja, de winter heeft lang ge
noeg geduurd, hij was mooi maar
het is weer tijd voor een andere tijd.
Daarom: maak ruimte voor het
nieuwe, voor een nieuwe lente!
jJiteres M. Vasalis zegt het
gedicht Voorjaar» uit haar
Parken en woestijnen» als
LAKVERF
Beperkt aantal kleuren
1 kg 7,50 3 kg 17,50
6 kg 30,-
BEHANG
Restanten vanaf 1
Struktuurbehang V.a.
Autobehang
Vogelbehang
Schuimvinyl
verschijnt In geheel Tilburg,
Golrle, Blei, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel Enschot, Olsterwljk,
Moergestel en Hllvarenbeek
Redactie-advertentie-afdelmg en administratie
N.S.Plein 14 - 5014 DA Tilburg
Tel. 013/368805
Sluitingstermijn voor advertenties en
redactie dinsdagavond 22.00 uur.
Marie van Gorp. Eens per jaar kwa
men alle lagere schoolkinderen uit de
Bokhamer bij Marie van Gorp samen
en kregen van haar een rode medaille
omgehangen. Vervolgens ging Marie
met de stoet kinderen te voet naar de
Hasseltse kerk voor het bij wonen van
de mis. Deze zich ieder jaar herhalende
gebeurtenis stond bekend als de kinds
heid.
Van Helvoirt herinnert zich ook
Tooke de visboerin. Ook zij was een
kleurrijk figuur. Tooke ging met de
viskar langs de deur om haar waar te
slijten. Vooral op donderdag en vrij
dag, want zoals gebruikelijk werd er
op vrijdag geen vlees gegeten.
Lees verder op blz. 9
Nederlands Tex-
treft omvang en
grote museum
gehad - waar-
ts geringschat-
de andere mu-
i zeggen.
Pextielmus
t in een fraai en
iden geschikt
verswoningen stond meestal het weef
getouw. Van Helvoirt weet zich te her
inneren dat er nog tot het midden van
de jaren ’30 thuis werd geweven. De
meeste mensen hadden een dagtaak in
de Tilburgse textiel en deden het thuis
werk erbij om hun inkomsten te ver
groten. «Om deze inkomsten op peil te
brengen hadden enkele andere bewo
ners van de Bokhamer een snoepwin
keltje», aldus van Helvoirt. «De man
werkte dan op de fabriek en de vrouw
verkocht snoep aan huis. Voor één
cent kon je in die tijd al aardig wat
snoepen».
Kindsheid
Van de bewoners in de Bokhamer in
het midden van de twintiger jaren her
innert Harry van Helvoirt zich o.a.
^SKF transportwielen
tilburg. Mes venx»weg 14 industrieterrein te<:013 321316^
Het winkelend publiek zal aanstaan
de zaterdag in het centrum van Tilburg
weer vermaakt worden met muziek
show. Van 13.00 u. tot 15.00 u. zal
drumband de Tirolers door het cen
trum gaan, al muziek makende. De or
ganisatie van deze aktiviteit is weder
om in handen van de Stichting Tilburg
Centrum, een vereniging van centrum-
winkels.
Momenteel is er in het Gemeentelijk Informatiecentrum een tentoonstelling
over recente ontwikkelingen in het gebied de Bokhamer/Reitse Hoevenstraat. Dit
gebied is voor Tilburg van grote cultuur-historische waarde. Van de woningen in
het 7 ha grote gebied staan er 14 geregistreerd als monument, waaronder 5 als
rijksmonument Opvallend is ook het dorps karakter van de Bbkhamer.
De gemeente wil de historische waarde van het gebied in stand houden en zo
mogelijk versterken. Het past binnen dit beleid om, daar waar nodig, bestaande
woningen te restaureren en nieuwe huizen te bouwen. De restauratie en nieuw
bouw zal daarbij aangepast worden aan het oorspronkelijke karakter van het ge
bied de Bokhamer.
In juli 1983 verscheen het rap
port «De blaaikes waaien bin
nen». Dit rapport werd gepubli
ceerd door de Woonwinkel in sa
menwerking met het Energieburo
de Knijpkat en de Stichtmg Be-
wonersondersteuning Goirke-
Hasselt. In dit rapport wordt in
gegaan op de hoge stookkosten in
de Textielbuurt, die grotendeels
veroorzaakt wordt door slecht
stookgedrag van de bewoners en
technische gebreken van de wo
ningen en de verwarmingsinstal-
laties. In april 1985 verschijnt het
verslag van twee jaar ijveren voor
stookkostenverlaging door het
Woonlastencomité. Dat verslag
draagt de voor zichzelf sprekende
titel «Mieren over kieren». Er
werden nadien wat kieren gedicht
en de Gemeentelijke Woning-
dienst stelde een isolatieplan op.
Dat isolatieplan bestond uit het
aanbrengen van dubbele begla
zing. Isolatie van de spouwmuren
werd door de GWD niet verant
woord geacht, vanwege het feit
dat de spouwen vervuild zijn.
Het Woonlastencomité Textiel
buurt heeft nu in samenwerking
met de Stichting Bewonersonder-
steuning Goirke/Hasselt een
energiebesparingsplan opgesteld
dat de naam draagt «Energiebe
sparingsplan Textielbuurt».
Dit plan wordt vandaag, don
derdag 6 maart om 20.00 u. be
sproken in buurthuis de Haze
laar, Textielstraat 110-112 door
het Woonlastencomité en de
raadscommissie voor Volkshuis
vesting en Milieu.
Directe aanleiding tot deze drie
rapporten was de constatering
dat in de Textielbuurt in plaats
van het landelijke gemiddelde
van een verbruik van 2.300 m3
gas per jaar de bewoners uitko
men op een gemiddeld jaarlijks
gasverbruik van 2.600 m3.
Lees verder op blz. 17
Een schitterend museum, letterlijk generaties die anderhalve
een monument van een museum, want werkten in deze tak van nij
het is ondergebracht in een van de
oudste bewaard gebleven textiel fa
briekscomplexen van Tilburg: de voor
malige fabriek van «Chrisje» Mom-
mers aan de Goirkestraat.
Een betere plaats en een betere be
huizing had men voor dit nieuwe mu
seum nauwelijks kunnen uitzoeken: de
Goirkestraat is nog altijd een straat pa£
van allure en is dan ook terecht aange- tieimusclJ
wezen als «beschermd stadsgezicht». opzethet
Vroeger was de Goirkestraat met zijn dat 'pjibL
vele textielfabrieken, fabrikantenwo- mee wij
ningen én arbeidershuisjes alsmede de tends
kerk, een echte «textielstraat» en daar- sea jn "‘r
door bij uitstek ook een Tilburgse j_jet
straat- dus nu
geheel t
gebouw»
doende exj
kantoe
vangstr
museui
inrichting gem
niet om: alles I
textielmuseum
gekost.
Maar er zijn redenen genoeg om dat
miljoenenbedrag een terechte uit*"'
te vinden. Het nieuwe museum i
alleen in - en uitwendig een bouwkun- lang bestaa
dig monument, een specimen van in- oprichting t
dustrirele archeologie - in overdrach- na de Eerst
telijke zin is ook een monument voor te zijn, 1
de Tilburgers, met name voor de vele burg-pr<
procurat
fabriek i
tropole-Sc
de om in i
Tilburgse
soort
Over het verleden van het Bokha-
mergebied weet Harry van Helvoirt
(70), geboren en getogen in de Bokha
mer, nog veel te vertellen. Zelf woont
hij met zijn gezin in het rijksmonu
ment Bokhamerstraat 33, een pand dat
volgens archeologen stamt uit 1633 en
toen niet meer was dan een schop. La
ter zijn daar steeds stukken aange
bouwd. In 1979 is het huis volledig
herbouwd volgens de oorspronkelijke
staat. Het zijn dan ook de genoemde
jaartallen die vermeld worden op een
gevelsteen naast de voordeur.
In het begin van de twintiger jaren
stonden er vooral weverswonmgen en
enkele boederijen in het Bokhamerge-
bied. De boerderijen, waaronder die
van boer Elisen, zijn helaas verloren
gegaan. In de voorkamer van de we-
Groot museum
“aamaast is het 1
tuseum, wat bet
:t het eerste «echte»
Iburg ooit heeft g
wij overigens niets
is of onaardigs over c
)nze stad willen ze^
Nederlands Textielmuseum is
i ondergebracht in een fraai en
ovoor zijn doeleinden geschikt
gebouwencomplex waarin behalve vol-
ncMduidtie doende expositieruimten o.a. een flink
Het Mommerscomplex is een Rijks- kantoorgebouw, een restaurant, ont-
monument dat in de achter ons liggen- vangstruimte, film- en videozaal, een
de jaren op een bijna perfecte wijze is museUmwinkel en diverse leslokalen
gerestaureerd (voor enkele gebouwen voor educatieve doeleinden zijn onder
op en nabij het Mommerscomplex is gebracht,
die restauratie nog aan de gang).
Het bedrag dat met restauratie en Lambert de Wijs
nrichting gemoeid was liegt er ook Ho(
bijeen heeft het nieuwe
i zo’n 8,5 miljoen gulden
Dinsdagnamiddag begon een
druilerige regen uit de grijs gewor
den lucht te vallen. Die regen
maakte een einde aan een winter
die we ons nog lang zullen heugen.
Heel de maand februari kon zowat
op het ijs doorgebracht worden, het
weer was zonnig en een griepgolf
sloeg onverbiddelijk toe.
Natuurlijk mogen we in deze be
knopte terugblik de Elfstedentocht
niet vergeten en de 22ste verjaar
dag van het Tilburgse carnaval.
De meeste hoogtepunten van de-
•r zijn voorbij, de griepgolf
helemaal. Voor al die zie-
als troost gelden dat de
atjes weer gezien zijn en
vogels begonnen zijn met
het aarzelende, len-
meuwe, voc
De dicht
in het gei
bundel «J
volgt.
Voorjaar
Het licht
stooten
wekkend het kort en straf geflonker
der blauwe wind-gefronsde slooten;
het gras gloeit op, dooft uit, is don
ker.
Twee lammren naast een stijf
grauw schaap
staan wit, bedrukt van jeugd in 't
gras...
Ik had vergeten hoe het was
en dat de lente niet stil bloeien
zacht droomen is, maar hevig
groeien,
schoon en hartstochtelijk beginnen,
opspringen uit een diepe slaap,
wegdansen zonder te bezinnen.
Commissie
Het zou echter - o.a. bij gebrek aan
voldoende museum-objecten - nog bij-
30 jaar duren voordat er opnieuw
rieus over een textielmuseum in Til-
urg zou worden gesproken. Dit keer
leven de plannen niet zonder gevol-
In 1954 brachten Dr. F. Vercam-
Prof. W.R. Heere en Dr. Liemur
een rapport uit aan de gemeenteraad
Lees verder op blz. 9
Het «nieuwe» textielmuseum is ab
soluut niet te vergelijken met het
«oude» aan de Gasthuisring, een voor
malige fabrikantenvilla waarin sinds
1958 het Nederlands Textielmuseum
uitgaaf Was gevestigd. Ofschoon dit «typisch
is niet Tilburgse» museum dus nog niet zo-
iwkun- lang bestaat, dateren de plannen tot
al van veel eerder, van vlak
uv ruiste Wereldoorlog om precies
’J i, toen in 1919 de bekende Til-
irg-promotor Lambert de Wijs (zelf
ocuratiehouder bij Lombarts textiel-
uut». aan de Heuvel, de latere Me-
’-Schouwburg) het idee lanceer
de heersende hausse voor de
wolindustrie te komen tot
een soort permanente textiel-jaarbeurs
annex museum.
Erg veel is er toen niet terechtgeko
men van de Wijs’ ideeën tot dat in
1925 een commissie uit de Tilburgse
gemeenteraad werd ingesteld die om
trent eventuele stichting van een tex
tielmuseum advies vroeg en ook kreeg
van de Rijkscommissie van Advies in
zake de musea, wier voorzitter, de be
faamde historische prof. J. Huizinga
op 6 januari 1927 aah de Tilburgse
commissie schreef: «Wij zijn van me
ning dat een aan de textielnijverheid
gewijd museum in Tilburg zeer zeker
reden van bestaan heeft en ook zal
blijken levensvatbaarheid te hebben».
a eeuw lang
werkten in deze tak van nijverheid die
tot aan het begin der zestiger jaren ver
uit de grootste bron van werkgelegen
heid in Tilburg en omgeving was en te
vens de motor van Tilburgs groei en
welvaart «van heidorp tot industrie
stad».