o
Opheffing dreigt
Aandacht voor metaalindustrie en
sigarenfabrieken in Tilburg
b
Blerconcours staat voor de deur
de Zeeuw
Toekomst Gemeentelijke Woningdienst
Sinterklaaspuzzel 1985
MARY-LEE
-
S
v. Lieshout’s
1985-pagina 32
Koerier
In dit nummer:
Oplage: 81.970 ex.
.27
Bij de Zeeuw
slaagt de Sint altijd!
Winkelcentrum OEN BESTERD
Winter
GARENCENTRALE
blijkt goed aan te slaan.
Zie pag. 20
In jongste
aflevering van
tijdschrift
bij-
die
24 carnavalsverenigingen doen mee
i iTiiüBfi
■leemt weer bezit van
Vrijdag en zaterdag
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
5 halen
4 betalen
De uitslag van onze
Sinterklaaspuzzel vindt
u op bladzijde 19
Donderdag 28 november 1985
29e jaargang nr. 1439
Zelfbedienings-
afdeling
van de
Oosterse tapijten
Korvelseweg 259-261
Tel. 013-424754
TILBURG
De Perzen-specialist bij uitstek!
'Uitgave: De Tilburgse Koerier bv^1
Dir. T. de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
nl. het
swing"-1
van 1
n als de cor-
i zich achter
>at moet nog
Alle tapijten met certificaat
Keuze uit 1.000-en
10 tot 30% goedkoper dan elders
Grote collectie in ambachtelijk tin
Zie onze etalages
“el is
>ouw.
'ats
duur-
deze
vol-
Rijk
t het
blijven
jonnen,
2 bijzondere
liken en een
ZONNEHEMELS
300,- tot 1000,- goedkoper
hemels v.a. 795,- compleet
BRUINKUREN
nergens beter en goedkoper
met garantie, 8,50 per keer.
Bruincentrum Nederland
Piusplein 22 - Tilburg - tel. 35.86.30
Redactie-advertenlie-afdeii'.g en administratie:
N.S.Plein 14 5014 DA Tilburg
Tel. 013/3688U5
Sluitingstermijn voor advertenties en
redactie dinsdagavond 22.00 uur. J
De derde maatregel is optii
ring van het onderhoud. Var
maatregel verwacht
We strooien weer met
geld in onze
ST NICULAAS-
AKTIE
bijna 13.000,- gulden
aan prijzen, cash in ’t
handje
Winkel ook daarom in
JPEN BEblERU
Op de valreep kregen wij dit prachtige gedicht toegestuurd in verband met
onze sinterklaaspuzzel. Bij deze drukken wij het hier af zoals wij het ontvingen.
Het gedicht is gemaakt door Matthijs Witlox uit de Tongelose Hoefstraat uit
Tilburg.
geroepen,
waren: de
mingcorpo-
ïreniging,
Speculaasbroodjes
en
saucijzen
Bakkerijen
Hoefstraat 151 - Rozenstraat 54
Reeds meer dan 100 jaar
iscule parachutistjes:
Winter neemt weer b
talte
ige-
ima-
sting in treft de
CAFÉ
W/QE LAMME
^ÏWOEDZAK
Heuvel - Tilburg
Zaterdagavond a.s.
vanaf 21.00 uur
live-optreden van
De
t onvermeld mag blijven dat het
in de grote zaal ontworpen is
Koppelmans en dat Hennie van de
brein is achter het decor in land te
Til-
irgse markt en een aantal Tilburgse
neden «sprong daar in». Zij gingen
‘i specialiseren in het repareren van
:hine-onderdelen voor de wolstof-
nindustrie en in sommige gevallen
ook zelf onderdelen vervaar
digen. Sommige van deze smeden
«dachten groot» en vervaardigden
zelfs stoomketels - een heel karwei in
die tijd maar wel lonend want het Til-
burgs machinepark had al zo’n hon-
derdveertig jaar geleden een hoge
<stoomgraad». Aldus ontstonden de
Tilburgse machinefabrieken en andere
metaalverwerkende bedriji
de Tilburgse «metaalna.,..
«Tilburg» zeggen betekende tot een
jaar of twintig geleden bijna automa
tisch: denken aan textielfabrieken.
Haar plaats in de vaderlandse geschie
denis heeft de schoonste stad immers
vooral aan de wolstoffenindustrie te
danken, waarvan Tilburg ruim ander
halve eeuw lang nationaal het belang
rijkste centrum was.
Toch rookt
leen de schoo
ken. Ook de metaali
onze stad altijc
ingenomen - e
in: op dit mom
Tilburg en de
NS de grootste wt
(na de gemeente 2
deze bedrijx
de Cuysericken, de winnaars van vorig jaar
Wederom organiseert de Muziekcommissie van de Camavalsstichting Til
burg het Blerconcours en wel op zaterdag 30 november a.s. Dit jaar nemen maar
liefst 24 verenigingen deel aan de strijd om het Tilburgse Carnavalslied 1986. Aan
vang van het Blerconcours is om 20 uur, waarbij de deelnemers zowel in de grote
zaal alsook in de studiozaal van de Schouwburg zullen optreden. De Schouwburg
opent haar deuren om 19.15 u. De presentatie in de grote zaai is in handen van
Rein Steures en Franca Zoontjes, terwijl Rinus van Berkel de presentatie in de
Studiozaal voor zijn rekening zal nemen.
In de grote zaal zullen naast de deelnemende «Blèrders» nog 2
acts te zien zijn, nl. het openingsballet van de revue «Kannen en Kruit
optreden van de swingende Richard Imanto.
Na afloop van het Blerconcours zal stadsprins Dinipel I de prijzen uitreiken
in de studiozaal. Kaarten voor dit ieder jaar weer spectaculaire gebeuren zijn te
verkrijgen aan de kassa van de Schouwburg.
Prijzen
Er zullen drie jury’s gevormd wor
den die de optredens van de 24 deelne
mende carnavalsverenigingen gaan be-
Eén jury zal de tekst beoor-
camavaleske muzikale as-
«’"’'••esenteerde. Een ande-
esentatie beoordelen
te zaal,
eksjury
jerking
Problemen
Het is allang bekend dat de
Gemeentelijke Woningdienst in finan
ciële problemen verkeert. De algemene
bedrijfsreserve is te laag, dat is een van
de belangrijkste oorzaken. Een andere
belangrijke oorzaak is dat het groot
J—- J aan het woningbezit van de
ijke Woningdienst die
-el kost. Dat dat groot on
weer te
heel
ingdienst
ceert. De r’~
laag, dat L
irzaken. Een a
belangrijke oorzaak is dat het c
onderhoud aan het woningbezit va
Gemeentelijke Woningdienst
dienst teveel kost. Dat dat gr<
deroud zoveel geld kost, heeft -
maken met het feit dat de GWD
wat oude huizen in haar bezit heeft die
voor een deel al opgeknapt zijn of nog
opgeknapt moeten worden.
Het is dus niet vreemd dat de ge
meente ging onderzoeken hoe het ver
der moet met de GWD. Daartoe werd
er een overleg in het leven
Deelnemers aan dat overleg
gemeente, de Unie van Wou
raties, de Tilburgse Bouwver
;nde vereni-
ze, in
grote zaal,
i alle groe-
verschljnt In geheel Tilburg,
Golrle, Riet, Loon op iand, Udenhout,
Berkel Enschot Olsterwljk,
Moergestel en Hiivórenbeek
waar
:uw la
sntrur
kten er in Tilburg niet al-
loorstenen van textielfabrie-
Inijverheid heeft in
jd een belangrijke plaats
en ze neemt die nu nog
iment zijn VOLT/Philips
je Hoofdwerkplaats van
verkgevers van Tilburg
zelf) - een positie die
jven overigens ook al inna
men toen de textielnijverheid nog vol
op floreerde. De metaalindustrie is al
tijd de tweede industrie in Tilburg ge
weest en staat nu, na het verdwijnen
van de textiel, op de eerste plaats.
Vorige eeuw
Maar in de vorige eeuw waren er
nog geen grote metaalindustrieën in
Tilburg, wel kleine en middelgrote be
drijven. Deze hadden overigens direct
of indirect vrijwel allemaal te maken
met de textielbranche: immers, het
machinepark van een textielfabriek be
staat voor een belangrijk deel uit me
taal. Bovendien zitten er aan die ma
chines onderdelen die door het veel
vuldig gebruik vaak kapot gaan en ge
repareerd moeten worden. Kwamen de
(grote) machines voor de textielfabrie
ken veelal uit Engeland, België en het
Duitse Ruhrgebied, bij reparaties was
het wel erg lastig om telkens iemand
machinefabriek uit het buiten
laten komen.
over-
uogelijke
komen
>mst van
waar-
ïreens tem
de in Til-
ingcorporaties,
w van de opvat- sloop
tingen van het departement hierover. Meer
Bij het afwegen van de alternatieven is daar
met name van belang dat de mogelijk- der
heid wordt veilig gesteld door het ge
meentebestuur om het r--”--’—--
tingsbeleid ook
te geven». De
zamenlijk str
king van de i
Tilburg.
Aanvullende maatregelen
Het Overleg geeft in haar
port aan dat hoe de keuze v™
komst van de GWD ook
aanvullende maatregelt
moeten worden. Er wor
genoemd. Verkoop
van het bezit maar dc
zekere factoren kunnen c.
effecten van deze maatregel
Overleg nog niet worden aa
De tweede maat
ineens. Dat
ties en C
maatregel
Ook eenvoudig nietwaar? Maar
wel met een dubbele bodem want ge
lovig was Huygens beslist.
Intussen sneeuwt het nog s
niet hard, dus hij zal wel niet i
liggen. Maar de winter is begc
dat wel!!!
tiatt 2 fit 100"
Hfe zinder wie is uur gaan zilte,
want steunde gavgqul me.
we Uurqaalte WucWcpig dus mar t pitte,
Wa.nl 100'dender w mar niet
Ons zcwppoe halter tiaar ULlgeheette
Wunldzc pawned dag en naacht
oaK de meenshe blaaierde buna twee tveehe
ifcarVe zeej 1W'; 'lis tach aa bil vraacht
Otue yadder zeej: des aaauwde tiende keert
ih Hrèeg we Uau dieje kroont
Ze meessen urn ai Dun Jtaag lutdeele",
dan wervel wir rustig taf laatidl"
Hl Veld_ hil ttiakhetliih. asgur ara begint,
mar des mar ifcur aa uurhe cfdrie.
dan yravgde ey eeaga aaf wie ut Uurzint,
Want ge vent ze zat mar niet
ttlar tvdz, we zètiuur wir wlüeknvtazae.
al wast wir tin tül gezwaai.
d)è' tiiml ttie Weg dèggid toch wie doet
we var de preèzzumar Uur at plezier
Ge deel tneej geur de ld, en nie vmdèt mz>et.
en dorrcmi nek deet, javrwir;
dtedankt bl^rier!"
Woensdag 27 november, gisteren dus, is het eindrapport van de Commissie Overleg Toekomst Gemeentelijke Woning
dienst Tilburg openbaar geworden. De eindconclusie van de deelnemers aan het overleg is dat de Gemeentelijke Woning
dienst het beste opgeheven kan worden. Het woningbezit zou dan ondergebracht moeten worden bij de huidige woningcorpo
raties die er in Tilburg zijn. Een definitieve beslissing hierover hoeft pas eind 1987 genomen te worden door de gemeenteraad
nadat een werkgroep de overdracht van het gemeentelijk woningbezit heeft voorbereid.
Dit is in het kort het antwoord dat de Commissie Overleg geeft op de vraag hoe het moet met de toekomst van de Gemeen
telijke Woningdienst. Een reactie van de gemeente en de Tilburgse woningcorporaties kunnen wij u niet geven aangezien die
bij het ter perse gaan van deze Koerier nog niet bekend waren gemaakt.
staan te lezen in het artikel «De me
taalnijverheid in Tilburg 1830-1900»,
dat Giel van Hooff voor het tijdschrift
«Tilburg» vervaardigde. In dezelfde
aflevering verscheen een bijdrage van
Ton Thelen onder de titel «Sigarennij
verheid in Tilburg, een terreinverken
ning».
Sigaren
Kwam de Tilburgse metaalbewer-
kende industrie op in de schaduw van
de textielnijverheid, bij de sigarenin
dustrie is het anders: deze ontleende
haar bestaan dus niet aan het feit dat
de textielfabrikanten zoveel sigaren
rookten. De fabrikage van sigaren is
niet eerder begonnen dan in 1826, toen
in Kampen de eerste Nederlandse si
garenfabriek met de produktie startte.
Vóór die tijd was het genotmiddel
tabak alleen bekend in de vorm van
snuiftabak, pruimtabak en kerftabak
voor de pijp. De tabaksfabricage ver
spreidde zich vanuit Kampen vrij snel
over heel Nederland, waarbij een flink
gedeelte van de produktie in Brabant
terechtkwam. Eindhoven en Den
Bosch waren hier aanvankelijk de
voornaamste centra, terwijl in de loop
van de vorige eeuw het belang van
Den Bosch afnam en de produktie
voor een groot deel in de Kempen, ten
zuidwesten van Eindhoven, terecht
kwam; reden daarvoor: de lage lonen
in deze streek. Tilburg komt in die rij
van tabaksverwerkers nog nauwelijks
voor: in het midden van de negentien
de eeuw is er alleen wat sigarenfabri-
kage in eenmansbedrijfjes en fabriek
jes met een of twee arbeiders. Pas rond
de eeuwwisseling zijn er in Tilburg een
aantal grote sigarenfabrieken te signa
leren, waaronder de firma’s Majoie en
v.d. Voort met het merk «Gulden
Vlies»), Anderegg, Sala, Maas Jong-
bloets en van Os.
Voorts herdenkt in deze aflevering
van «Tilburg» gemeente-archivaris
drs. G. Steijns zijn deze zomer overle
den voorganger drs. H. Schurinck, ar
chivaris van Tilburg van 1940 tot 1972.
De rubriek «Tilburg kort» sluit dit
nummer af.
Tilburg-tijdschrift voor geschiede
nis, monumenten en cultuur ver
schijnt vier keer per jaar en is ver
krijgbaar in de goede boekhandel.
Een jaarabonnement kost 27,50,
over te maken op AMRO-bank. re
keningnummer 428163343.
De straten zagen er wit uit, er
waren alweer verschillende slippar
tijen en de eerste sneeuwpoppen
verrezen weer in tuinen en parken:
winter in november. Op dit mo
ment valt wederom iets wits uit de
lucht dat het midden houdt tussen
motsneeuw en echte sneeuw.
Sneeuw: het is en blijft iets 1
zonders, zeker de eerste sneeuw
valt.
Afgelopen zondag overleed de
dichter Cees Buddingh. Een
«sneeuw» gedicht van hem gaat als
volgt:
Sneeuw bij avond
Voor het slapen gaan kijk ik nog
even naar buiten:
dikke, donzige vlokken dwarrelen
omlaag
als minis
Koning H
de aarde.
En ik tuur er vol vertedering naar.
Maar vroeger zou ’t in mij hebben
gejuicht:
Morgen sneeuwballen gooien!»
Een heel eenvoudig gedicht dat
toch veel zegt over jong geweest
zijn en ouder worden.
Iemand die ruim 300 jaar geleden
leefde en ook gedichten schreef,
was Constantijn Huygens. Dit ge
dicht, wij hebben het aangepast
aan de huidige spelling, is geda
teerd op 17 december 1641.
Aan de sneeuw
Droog water, koele wol, wit roet,
fijngehakte veren,
Wees welkom boven op mijn beste
hoed en kleren,
Ik begrijp niet waarom men u met
reden haten zou,
U, die ons van boven Warmte brengt
samen met de kou.
- rechtstreekse verkoop af fabriek - enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
- worden op maat gemaakt - eigen vakkundige montageteams
- dubbele dichting tegen tocht - ook in elke kleur leverbaar
- vragen geen onderhoud - raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
Renoveer een isoleer voor eens en altijd Jules Verneweg 104. Tel. 426042
transportwielen
JiRxxg juies vemeweg.14-industrieterrein tel:O13321316
Het tijdschrift Tilburg, onder redactie van Ronald Peeters en Ton
Wagemakers, is alweer bijna aan zijn vierde jaargang toe. Dezer dagen
verscheen het voorlaatste nummer van de derde jaargang, waarin vooral
aandacht voor twee aspecten van Tilburgs economische geschiedenis: de
metaalnijverheid in de vorige eeuw en de sigarenindustrie.
komt voor de publieksprijs. Die pu
blieksprijs bestaat uit opname van het
liedje op de B-kant van het plaatje dat
naar aanleiding van het Blerconcours
wordt uitgebracht. Op de A-zijde komt
het winnende nummer dat aangewezen
wordt door de beide andere jury’s. De
plaat zal ongeveer 2 weken na het
Blerconcours in de platenzaken in Til
burg te koop zijn. Voor de beste
nieuwkomer van dit jaar zal er ook een
prijs beschikbaar zijn.
raties*CdtiGVmre”lfêde bh^0°W° maatre^el is °Ptimalise-
ken. Het Rijk had twee waarnemers bij maatregel verwacht he^Overleg geen
het overleg zitten. belangrijke financiële besparingen.
j)oe| De vierde maatregel houdt in een
gefaseerde aanpak van de onderhouds-
Het doel van het overleg werd als plannen en systematisch onderhoud en
volgt geformuleerd: «Via open over- beheer van de woningen. Dat kan ech-
leg, waarbij in principe alle mogelijke ter tot kapitaalvernietiging leiden als
vananten bespreekbaar zijn, komen het rijk dezelfde nonnen van onder-
met voorstellen over de toekomst van houd blijft hanteren want er zullen
de Gemeentelijke Woningdienst, waar- dan woningen opgeknapt moeten wor-
bij gestreefd wordt naar overeenstem- den die daar eigenlijk nog niet aan toe
rning tussen de gemeente en de in Til- zijn.
burg gevestigde woningcorporaties, De vijfde aanvullende maatregel
zulks met inachtneming van de opvat- sloop en vervangende nieuwbou
tingen van het departement hierover. Meer slopen en nieuwbouw in plaat
iet afwegen van de alternatieven is daarvan betekent hogere huren; duur
name van belang dat de mogelijk- der wonen dus. De effecten van c
I wordt veilig gesteld door het ge- maatregel zijn het Overleg niet 1
lestuur om het volkshuisves- doende duidelijk. Overleg met het I
in de toekomst gestalte in dezen is nodig, zo konstateert
deelnemers zouden ge- Overleg.
treven naar een gezondma- De zesde aanvullende maatregel be-
sociale volkshuisvesting in treft de bouw van premiehuurwonin-
gen door sociale verhuurders. Hier kan
volgens het Overleg een positieve in
vloed vanuit gaan.
eindrap- De zevende aanvullende maatregel
voor de toe- tenslotte is een herverkaveling van het
vok uitvalt, er bezit van sociale verhuurders. Het
-•"gelen getroffen Overleg meent dat het nauwelijks
„orden er zeven doenlijk is het gehele sociale huurwo-
van een gedeelte ningbezit te herkavelen om te komen
ioor een aantal on- tot een doelmatiger complexvorming
de financiële en tot pen meer evenwichtig opge-
egel door het bouwd woningbezit. In een beperkt
iet worden aangegeven, aantal gevallen zou het wel gunstig
atregel is huurharmoni- zijn, bijvoorbeeld op die plaatsen waar
satie ineens. Dat kan alleen als de cor- de Gemeentelijke Woningdienst ons
poraties en de gemeente zich achter een van de corporaties slechts een be-
deze maatregel stellen. Dat moet nog perkt aantal woningen in een wijk be
nader onderzocht worden. zit terwijl er andere corporaties zijn
die hier wel meer complexen hebben.
De positieve gevolgen zullen echter be
perkt blijven naar oordeel van het
Overleg.
Huurders
Het Overleg is van mening dat pas
in de definitieve fase van de besluit
vorming de huurders bij de kwestie be
trokken hoeven te worden. Dat zou
dan kunnen gebeuren met inachtne
ming van de bestaande en gebruikelij
ke inspraakregels daaromtrent.
Rondom Hart van Brabant pag. 3
Filmspag. 3
Tilburgse Kruisvereniging pag. 7
Tilburgs wijnpraatjepag. 7
Cuisine Normaalpag. 7
B W besluitenpag.ll
De Kring moet blijvenpag.ll
Menselijk bekekenpag. 15
Kuituur/Amusement.... pag.17/23
Cursussenpag.23
Gilde van Autovakluipag.24/25
ParochienieuwspagJ
Sportpag.30/31
Autobeurspag.32
optrei
navals
oordelen. I
delen en het
peet van het geprest
re jury zal de pres
naar uiterlijk vertoon. Deze twee,
zullen hun werk doen in de grote
In de Studiozaal zal een publiek
beoordelen welke groep in aanmerl
Niet
decor i_
door Peter 1
Knoet het brei
de Studiozaal.
Deelnemers Van smid tot industrieel
Er bestond dus een gat in de
T S1?!i d^.lneipende verem- burgse markt en een aantal Tilbur
gingen. Alle 24. Hier komen ze, m smt°
volgorde van optreden in de grote zaal.
Ook in de Studiozaal zullen alle groe- mac(
pen die avond optreden. fenin
20.10 u. 1. Blaos en Pieplust - Flepstep- gingen ze o
pers; 20.15 u. 2. Stoethaaspels; 20.20 u. 3. digen. Sor
Philistijnen; 20.25 u. 4. Meukelèrs; 20.30 u.
5. Möllekus; 20.35 u. act.: Richard Imanto;
20.45 u. 6. Frutschuppers; 20.50 u. 7. Bunt-
stekers; 20.55 u. 8. Blaokpappers; 21.00 u.
9. Bierpompen; 21.05 u. 10. Naagers; 21.10
u. act: openingsballet revue «In Kannen en derdveertig jaar geleden een 1
Kruiken»21.20 u. 11. Biste Bende; 21.25 u. «stoomgraad». Aldus ontstonden
12. Fènpruuvers; 21.30 u. 13. Laaileuters; Tilburgse machinefabrieken en andt
21.35 u. 14. Reestaem; 21.40 u. 15. Vatte- metaalverwerkende bedrijven. Beken-
b!e„n; 21;15 u' pauze’ 2215 16’ Tunnel’ de Tilburgse «metaalnamen» werden
ssazi-s es,-«.5.'
21Vipkus; 22.45 u. 22. Stuntelèrs; 22.50 u. Blerk 1883) en van der Schoot 1895)-
23. Kloskus; 22.55 u. 24. Tunnukus. Deze en andere interessante zaken
