Paw paw l I 515 De geschiedenis van Baarle-Nassau en Baarle-Hertog 445 '95 |95 Als je deze strandbal opblaast wordt'ie mag|C" zaak jSTl Pointing r Dusters- en Doe-het-zelf- pakketten P.T.T. L. van lersel )8.- =WAARDEBON= Goud Zilv< ELEKTRONIKA tot 50% tot 50 tot50% tot 30% trans vanaarle J "*9 nachtkleding j95 ipperij O.x «Tilburg helpt Polen» PPruiniing ff P. MEYS v/h Meys v. Gorp Goirkestr. 52, tel. 359526 Opruiming s oPruiming U van 10 'er^n20%l Doublévan20% ^OrI°g^vanl0% njantartikelentot30 porting Interessante artikelen in tijdschrift «Tilburg» juli 1985 pagina 8 DE TILBURGSE KOERIER Donderdag 11 juli 1985 - pagina 9 3-432629 aan in N; staan sen •h bij Ebt ge pen DRIJF I 3-353566 IENST iting door Uw ondermodespecialist AAL AGFA E0 (vier gulden) Ook voor printenservice Wilhelminapark 142a (nabij hoek Goirkestraat) Tilburg GERS GERS Besterdplein 3 - Tel. 426584 Leharstraat 104 A - Tel. 557500 Zie de Agfa Magic-Bal Een dolle strandbal met een klein balletje erin. Nu gratis bij 2 schitterende Agfacolor kleurenfilms Gereedschap gebruikt bij de fabrikage van kaatsballen en een niet afgewerkte kaatsbal (foto colL Jef van Gils) Wij zijn er weer Lijnsheike 45, Tilburg Tel. 556283 5 het .■kerd ie te- denis scl jeves- len- korting op één dubbel pak AGFA XR films zolang de voorraad strekt Zie onze etalage IKASTEL Broekhovenseweg 58, tel. 43.37.14 1ANSAC Korvelseweg 255, tel. 42.33.56 noud Huren la in zelf dat gest Her en I ders rein l kele burg> raa 231, Ton Wagemakers (tekening John Goeijers, gemeente-archief 1985). thuiswever /aard Juwelier Goudsmid sAtitwi i op het de bal- t met een be- mmakers en IERRY BLANCS ENDAT 1983 i?5 Op het nippertje ischrift voor geschie- tuur, ver lichtingen comen bij Tilburgs Tilburg, rijdschrift r in de versprei Nederla kend vanuit het ~ite, 5 kilom land België gesche Dat deze vreeir Deze tekst werd voor ons welwillend af staan door de VVV Baarle Nassau ertog en de directie van «Den Engel Landgoed Schaluinen». de jaren leeft ver- vdvuldig /eest hier- nog steeds lat deze si gaar is. De ings- Voor veranderingen in telefoonaansluiting ierlan- voor zich op eigen ter- it. Om er maar eens en- □jn eigen tebestuur, randweer, t instel- ing, tele- trouwens i Nas- Plattegrond van de weverswoning Jaonneke Janssens, Hasseltstraat Tilburg (ca. 1900). Reconstructie Goirle krijgt in de carnavalstijd tersgat». Die naam heeft een verleden, In 1552 al werden er in Goirle ballen g< sport die toen e" len wordt betwijf meer wordt uit d Mr UW FOTOGRAAF heer van Breda zit, met Evi land. Zijn vrijgoed van Her in die tijd meent het land land E servicewagens varing. Dat be- één voorrijkos- Tijdelijk bij inlevering van onderstaande waardebon, 4,- korting op één dubbelpak Agfacolor XR kleurenfilms en na tuurlijk de AGFA MAGIC-BAL kado op de bekende hoek LUXE- EN HUISH. ARTIKELEN Dorpaatraat 5, Goirle, tel. 34.21.71 Jeugd - een tuin vol louter spel en vreugd en hemelhoge dromen omsloten door een muur die het gedoe en onbegrip vah de grote wereld keert en besproeid door zonnelicht dat elke schijn van schaduw weert. ISSILLON Jaonneke Janssens als t werkzaam was. De moeite wa jende i i u-r3 de rland en nvt onmo- 't een af- itegendeel stand van Publikaties Onder het kopje «Tilburg kort» wordt aandacht geschonken aan de achtste uitgave van de Lindeboom, het jaarboek van het Gemeente Archief Tilburg, aan het boek Oude Fabrieks gebouwen in Nederland van P. Nijhof, aan het jubileumboek van NOAD dat uitgekomen is ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van die voetbalvereni ging en aan het jaarverslag van de Ar cheologische Werkgemeenschap. k met allerlei wetens- en be- Kuuwaardige zaken op het gebied wetenschap en cultuur is het gehe- ve-gebied ook nog bijzonder natuur- en landschapsschoon nog mooie omliggende steden :n aan beide zijden van de offi- iheidsglas jack en broek moesten toch hoognodig in ®ton( de was) en bleef tenslotte roerloos liggen blJ“a met m’n neus in het vochtige zand. AI Het gejuich van de kleine killers klief de als een mes door de magere dennen. Een kogelronde witte hond sloop nieuws gierig naderbij, snuffelde aan m’n oor en likte m’n nek. Even volhouden, porde ik $tuuI mezelf aan, geen half theaterwerk doen. :een Een van de jochies bracht zijn snoet vlak leenJ bij de mijne, z’n koppie gloeide van op- imen verwor caar achterna. leerde in de een v; is ook dat er ze er de V0Qr tweede woonverbl lamen van eigen bezit, waarbij dan modatie en warm- en zwembaden aanwezig zijn. :r te- zijn s jende tuatii B ia11 anders over, 1 trouwde sfeer len hun Baarle Baarle-Nassau-1 geografisch merkwas-J’o leen in Europa, dc een bijzondere naam toegemeten: «Ballenfrut- een verleden dat ver terug gaat in de tijd, uvi. gemaakt, met name voor het kaatsspel, een erg populair was. Of Goirle de hegemonie had in het maken van bal- /vijfeld. In Tilburg werd dit ambacht ook al beoefend. Dit en nog veel de doeken gedaan in een lang artikel van de hand van Jef van Gils verschenen tweede nummer in de derde jaargang van het tijdschrift - i dburg», een tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur. Het artikel waar wij op doelen, is getiteld: «Zin en onzin over de ballenmakerij». vordt verder gevuld met een bijdrage van Ton Wagemakers over van de weverswoning en met een overzicht van recente publikaties szers van het tijdschrift van belang kunnen zijn. <^ring en bewondering t.«v «Als U niet echt dood t~ met een volle mond de kauwgummetje... anders de smaakmaker trok hij z’n plakkende ka- ken van elkaar. «Laat maar», o, nereus, «smikkel jij je fietsband zet maar lekker op, ik heb een ander idee» En met het vermoede bezit van een Oad» steekschop en opblaasbal ergens op zol der beloofde ik de volgende dag een paar schatten te begraven, die zij bij vondst mochten behouden. Het vreugdegehuil brak alle records. De horden vogels rondom in bomen en struiken kwetterden vrolijk mee, want kinderen en dieren delen dezelfde belan gen en verstaan eikaars taal. Een bezoek aan de Poolse zieken huizen is een delegatie van «Tilburg e.o. helpt Polen» die onder leiding stond van de heer Ton van der Putten, jna noodlottig geworden. Afgelopen woehsdag op de smalle weg naar Czestochowa gaf een land- bouwtractor geen richting aan en Mar ti Dieltjes kon alleen de aanrijding voorkomen door een ogenblikkelijke stuurcorrectie. Daarbij scnoot de auto i zo goed als nieuwe, die we ge ld hadden!) tweemaal over de kop en kwam in een sloot langs de weg, en een boom tot horende kerkdorper Ulicoten en het Bel; en het inderdaad r. doende Nederlands men zich kruis- en I lijkse kermis het landelijk ilstand. Total loss. Godzijdank was er niemand ernstig cwetst, maar voor je in een ver land t een moeilijke taal de belangrijkste KKenae Ka- assistóntie hebt, heeft dat heel wat tijd, zei ik ge- *nsPann*ng en zenuwen gekost. Het t’sband zelf wrak mocht van de politie niet op het tnJpr idee» t>ureau blijven staan, en omdat de wie- oude ‘en en de motor het nog deden, is de wagen nog een honderd kilometer naar de stad gereden: op alle mogelijke ma nieren dichtgebonden met touwen en zeilen tegen het uit elkaar vallen. Van zelfsprekend had de Nederlandse dele gatie erg veel bekijks. Gelukkig dat het niet regende, want alle ruiten waren versplinterd en de deuren hingen er aan als vaatdoeken. Het moedige drietal heeft de reis ge deeltelijk per trein, gedeeltelijk met van de ziekenhuizen gekregen auto’s voortgezet: want het werk moest door gaan! Afgelopen maandag zijn ze op gehaald in Helmstedt, vol schrammen en bulten, en - zoals nu blijkt - met gekneusde ribben, beschadigde wervels en een lichte hersenschudding. U zult Ton van der Putten dan ook g de komende weken missen op het ma gazijn in de Gasthuisring 7 (iedere za terdag tussen 10.00 en 14.00 uur). Zijn vurigste wens is dat zijn plaatsvervan gers het drukker zullen hebben dan ooit. Komt u ook? Nu aan de vi tingen vrijwel van PTT-Tek consumenten! zijn in de vrs tingen en vers de voorzienir de consument wil aanbrengen. Met de introductie van het doe-het- zelf-pakket meent PTT haar assorti ment zodanig uitgebreid te hebben dat !^et onZ® aan dit verlangen wordt tegemoetgeko- (<Tilbu men. Bovendien wordt met het bieden waar doe|e'n van deze voorziening voorkomen dat Het ^jdschrift wfl de abonnee op onoordeelkundige wijze de inricbtin8 gaat sleutelen aan zijn eigen aanslui- die voor de ting. Dat brengt namelijk nsico s met zich mee voor de abonnee zelf - de belstroom kan oplopen tot meer dan 100 volt - en voor de kwaliteit van het Natuur '”'i tegen uw veronderstelling in geeft deze formule toch als merk- Tegelijk een hechte saamhorigheid en samenwerking tussen twee verschil- merkenswa van le enclave-j rijk aan n«i met ook r* en dorpen ciële landsgrens. /raag naar eerste aanslui- voldaan is, zal de groei lecommunicatie op de mtenmarkt vooral te raag naar tweede aansl_. randeringen in de bestaan- ingen. De ervaring leert dat snt deze veranderingen zelf Weverswoning Ton Wagemakers heeft in zijn zesde artikel over de inrichting van wevers- woningen gebruik gemaakt van het in- ..„j. terview als methode. Hij is in gesprek over met vermoedelijk de enige Tilburger de Si die zich nog thuiswever kan noemen: Cul Jaonneke Janssens. Samen r“ ren zij in vraag en antwooK woning in de Hasseltstraat 21 door? Volgens Jef van Gils is in ieder t jej artikel dat over het «ballenfrutten» ma. gaat, te lezen dat de produktie in de kend l^de eeuw geleidelijk terugloopt en in raren de 18de ophield. Van Gils vraagt zich in zijn artikel af of dat wel waar. Met behulp van enkele verklaringen toont hij aan dat het maken van ballen tot ver in de 18de eeuw in Goirle bleef plaatsvinden. Zeker na de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748) vond er een opbloei plaats die volgens de plaatselijke regenten geëindigd was in 1776. Hoewel de produktie toen aan merkelijk terugliep en nagenoeg stil viel, bleef Goirle volgens Jef van Gils actief op het gebied van de handel in ballen. Legpuzzel In het direct enclave-gebied zelf is men steeds tegelijkertijd zowel in de Nederlandse provincie Noord-Brabant als in de Belgische provincie Antwer pen. In de verschillende gemeenschap pelijke straten, die allen dezelfde naam dragen, zijn de Belgische en Neder landse kris-kras door elkaar liggende huizen slechts van elkaar te onder scheiden door dc orde der huisnumn schildjes bovendier van de kleuren van hun eiger le vlag. Dit vindt zijn weerg anders en is karakt hele samenleving in Hertog. Niet ten onrechte heeft men dit woongebied de grootste legpuzzel ter wereld genoemd. Jammer dat oorlog, brand en soms ook onbegrip zo weinig tastbaars van de historie hebben overgelaten. Er z weliswaar nog zeer oude boerderijer (Boshoen, Veldbraak) en woonhuizen (Singel, Loveren) en de oeroude en stoere Kempense toren van de Hertog- se kerk in het centrum op de Singel. En voor wie zich wil verdiepenn in de rijke, bewogen en veelbeachreven schiedenis van beide oeroude d< staat een keur van werken ter bes king, bron historici sen. In dit worden pastoor wen) en uit meer Perre, rector v.v mans en dr. Wig= Want vanuit de ingewikkelde situt bekijkt, 1 nomisch, fiscaal, nationaal c„ tionaal recht of vanuit n’importe wel hoek dan ook, het blijft in alle opzich ten en met al zijh facetten het merk waardigste en meest unieke gebied op onze aardbol en wel niet het minst op dat van de ruimtelijke ordening. Op de nu verzuurde boskruimels tus sen huis en winkels moeten eens Kelten, ^buronen en andere wilde snuiters hun helios- en dageraadsdansen hebben bot gevierd. Nu springen er in de lengende dagen kleuters rond om met volle over gave koi-boi te spelen. Gisteren drukten ze mij, argeloze wandelaar, onverhoeds hun schietijzers in de rug en maakten me uit voor smeri- ^e."va" ^acm zijn r J 6 dering en bewondering elkaar achterna, r oiai loss. Daartegen protesteren zou kinderach- „Als U niet echt dood bent», sliste hij S7' tig geweest zijn, dus begon ik met me met een volle mond 'krijgt U een ®ekv wezenloos te schrikken en snel in de kauwgummetje... anders niet». Als met broek van John Wayne te kruipen, c’ ruwe bink die zijn hele lange leven op de lp, uw smalle rand van een wilde-westendood iet mogelijk gebalanceerd heeft. Ik probeerde er iets jalen, zodat moois van te maken, trekkebeende naar ode rand van de zandbult en liet me als zekerheid te zeggen is waar bij óns dé een zak Zeeuwse kleibintjes vallen toen officiële landsgrens loopt. de koi-bois mij het volle pond lood ga in plaats daarvan werd een grens- ven. Paw paw! Met een verkrampte bak- overeenkomst gemaakt, waarbij van kes rolde ik een Paar meter door (mijn 5.732 percelen grond afzonderlijk de nationaliteit werd vastgesteld. En het zijn nu een aantal van deze percelen Landelijk karakter Bewuste handhaving van het lande lijke karakter, dat is waar beide ge meenten naar streven, wat niet weg neemt dat zij vanzelfsprekend toch wel meegaan met hun tijd via uitbreidings plannen, wegenaanleg, ontginning, enz. De beide Baarles zijn dus in de loop der eeuwen als woongemeenten nog al wat veranderd in de gunstige zin des woords, maar toch zonder dat het oorspronkelijk karakter daardoor in ’t gedrang is gekomen. Dat spreekt duidelijk bij een bezoek aan de bijbe- Baarle is werkelijk een oase van rust, een weldoend vakantie-oord en vooral een prachtige woongemeente. Bovendien is de centrale ligging ten opzichte van grote omliggende ge- meenten van belang. Naar Turnhout “’s* ird. I^m' r”21 "e„ voo^en dk bovendien is vanuit die steden Baarle L vrijwel om het uur per openbare bus- In' Baarle-Nassau- beSen^ 06 SP°orwegStationS te Baarle-Nassau bezit een prachtig complex sportvelden en voor zwem- liefhebbers-zonaanbidders is er het (verwarmde) gemeentelijk openlucht van zwembad, prachtig gelegen tegen een beschutte bosrand, voorzien van een z.'Jn zonneweide, speeltuinen, kantine, njen kleuterbad en alle bijbehorende ac- m) en de oeroude en C°M?t°tSrtvarendheid wordt er ge- mse toren van de Hertog- werkt aan lannen om vefti. 4 centnim op de Smgel. te maken JedbSX'gl- ^t er Uhmende goed geoutil- leerde kampeerbednjven zijn, midden OrP5n in de prachtige natuur, is in dit gebied want van oudsher is Baa£ een “oo^ van grote inspiratie geweest voor voof bu tlo4ouw in en andere wetenschapsmen- en verband mogen hier zeker de B Xnverblijf in huur of leer nabije tijden dr. v.d. modatie en warm- en koudwater v.d. Broek, dr. Brekel- rigand Ritter. Want vanuit welk gezichtspunt men Geschiedenis ingewikkelde situatie in Baarle ook ShJk mwkundï “el de lJ“s,e lomiseh, finaal, nalwnaal in 54 v. Chr. In de geschiedenisboeken treffen we de naam Baarle voor het eerst aan in 992, wanneer gravin Hil- sondis haar bezittingen in het land van Strijen, waartoe Baarle behoort, bij de stichtingsakte vermaakt aan de abdij van Thom (Limburg). en (het Nederlandse elgisch Zondereigen) nog ouderwets aan- ise Castelré, waar i ’s zondags vermaakt met handboog en waar de jaar- lis een hoogtepunt vormt in jk bestaan. Achteraf, in het ’echte’ leven voelde ik mij vaak genomen: de muur rond mijn vergulde dromen had het te vlug begeven, stond al met al maar even. K. Eiband die tezamen vormen de ruim 30 Belgi sche enclaves (het huidige Belgische Baarle-Hertog) afzonderlijk van elkaar eid over het grondgebied van het landse Baarle-Nassau en, gere- •’et centrum van de ge- p, p .„lometer van het moeder- - beiden. uvz-v vreemde toestand door allerlei verwikkelingen heef oorzaakt ligt voor de hand. Veeh zijn dan ook de pogingen gewe aan een einde te maken en nc sommigen van mening dat uatie ongezond en onhoudbas laarlenaren zelf denken daar echter Zij willen deze hun ver- r niet meer missen en wil- behouden zoals het is: -Hertog als historisch, en staatkundig unicum het lerkwaardigste dorp. En dat niet al- :en in Europa, doch óók ter wereld! de lonen van de linnenwevers in Goirle juist omhoog gingen. Daarnaast speel de volgens van Gils de vergrijzing van de ballenhandelaars en -makers in Goirle een belangrijke rol in de teloor gang van deze bedrijfstak. Vervolgens gaat van Gils in procédé dat gevolgd werd om i len te fabriceren en eindigt schouwing over de baller schoenmakers en de laatste ballenma kers. Al met al een zeer lezenswaardig en interessant artikel, goed gedocumen teerd en met verstand van zaken en en thousiasme geschreven. telefoonnet - er kunnen storingen op treden. Het principe van het doe-het-zelf- pakket berust erop dat de aansluit2 V^afSjulia.szüninde^efoon. en Pnmafoonwmkels van PTT zoge- verandering is gerealiseerd. Wie naamde doe-het-zelf-pakketten te aansiullsch6ema *oigt> geen koop. Met deze pakketten kan de con- Ugheidsris^>s en weet zich verzek sument zelf een tweede toestel aanslu.- behoud van de kwahteit van d{ ten, of een telefoontoestel verplaatsen. lefoonvoorziening. Ballenfrutters In een uitvoerig artikel schetst Jef van Gils dat de hegemonie in het r ken van ballen niet vanzelfsprekc wj I bij Goirle lag. Ook in Tilburg waren Beplanting ballenmakers en er zijn aktes waaruit 1 blijkt dat in 1617 een van origine OOSSCneWeg Goirlenaar zich in Rotterdam gevc- tigd had en daar het vak van balie De gemeente heeft de struiken die maker beoefende. Ook trokken Goir- staan in de bermen van de Bosscheweg lese «ballenfrutters» naar Delft, tussen het spoorwegviaduct en de ge- Tot hoelang ging het ballenmaken meentegrens met Berkel-Enschot weg gehaald. De bermen worden ingezaaid met gras. De reden hiervoor is dat de beplan ting van de bermen voor een deel is af gestorven door bevriezing en voor een deel overwoekerd door onkruid. De uit veiligheidsoverwegingen ge plante haag en de bomen blijven uiter aard gehandhaafd. Informatie «Tilburg», tijdschrift voor ge enis, monumenten en cultuur :hijnt viermaal per jaar. Inli» r het tijdschrift zijn te bekc lige Tilburger de Stichting tot Behoud van kan noemen: Cultuurgoed, Beeklaan 57 te reconstrue- postcode 5032 AB. Het tijd ordvorm de «Tilburg» is ook verkrijgbaar 231 alwaar boekhandel. Op het einde van de 12de eeuw had Godfried van Schoten, heer van Breda, het kasteel van Breda in bezit, met het zuidelijk daarvan liggend Lu. voorvaderen hadden dit als gekregen van de voorgangers vt tog Hendrik I van Brabant. In werd echter over het recht op h van Breda getwist tussen de Hertog en de Graaf van Holland, Dirk VII. Waarschijnlijk gedwongen stond Godfried het land af aan de Hertog, bij Charter van 1190. Tegelijkertijd echter gaf Hendrik het hem weer *- rug, maar nu als leengoed. Zodoer.uv erkende Godfried het recht aan de Hertog, met gevolg dat de Graaf van Holland in 1203 verklaarde verder van zijn rechten af te zien. Als dank nu voor deze erkenning voegde de Hertog bij de in leengeving bij het land uitgestrekte bossen en ven nen, die Godfried nooit bezeten had. Terwijl hij het hele land van Breda leen gaf aan Godfried, behield hij alle bewoonde cijnsgoederen, en werd Baarle-Hertog. Het overige deel, waarbij de toege voegde vennen, gaf hij in leen aan de heren van Breda (de Graven van Nas sau) in de loop der tijden verloor de Hertog over dit gebied alle zeggen schap. En van toen af ontstond het onder scheid tussen Baarle het gedeelte on der Naussau als deel van de baronie van Breda, bij de Generaliteitslanden gevoegd en het gedeelte onder Hertog, als deel van de Baronie van Turnhout, bij de Zuidelijke Nederlanden. Het merkwaardige nu is, dat deze gebiedsverdeling door allerlei ingewik kelde verwikkelingen is blijven best»"" door de eeuwen heen en dat noch bij de Vrede van Munster in 1648, noch bij de vestiging van het Koninkrijk der Nederlanden na de Franse overheer sing in 1815, noch zelfs na de Belgi sche opstand in 1830 enige verande ring werd aangebracht. Wél werd bij het daaropvolgei Tractaat van Maastricht in 1843 grens vastgesteld tussen Nederli België maar ook toen bleek het gelijk om rondom Baarle tot e doende regeling te komen. Inte" werd bij dit Tractaat de toestai toen onaangetast en gehandhaafd om dat langs het grondgebied van Baarle (tussen grenspaal 214 en 215) het over een afstand van 36 km niet mogelijk bleek de juiste grens te bepalen, zouai ook heden ten dage eigenlijk niet met *---* *- is waar bij ons de andsgrens loopt, lts daarvan werd een jmst gemaakt, waarbij celen grond afzonderlijl In de 19de eeuw is de ballenmakerij een kleinschalige bedrijvigheid gewor den maar van Gils merkt op dat in de jaren 1850-1860 zeker niet van een kwijnende bedrijfstak kan worden ge sproken. Hij staaft die uitspraak met een gemeenteverslag uit 1853. In dat jaar ook bloeide de kaatssport in Friesland weer op. In het gemeentever slag van 1858 wordt melding gemaakt van twee Goirlese kaatsballenmakerij en die dat jaar onafgebroken werk zaam zijn geweest. In 1872 is het ech ter afgelopen met de ballenproduktie. Oorzaken daarvan zijn volgens Jef van Gils concurrentie van Friese schoen makers die ook kaatsballen gaan ma ken en de steeds lager wordende lonen van de ballenmakers in Goirle terwijl Op papier een schijnbaar onontwarbare situatie, die doet veronderstellen dat in de gemeenschap Baarle-Nassau en Baarle-Hertog iedere dag nieuwe moeilijkhe den met zich meebrengt op bestuurlijk gebied en ook op het persoonlijke vlak. Doch de werkelijkheid is juist tegenovergesteld en waar ter wereld vindt men zo danig innig en ingewikkeld samengaan van twee gemeenten van verschillende na tionaliteit? Midden in de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau en nog altijd van het centrum uit 5 km verwijderd van de zuidelijker gelegen officiële landsgrens tussen Nederland en België, bevinden zich een dertigtal grotere en kleinere stuk jes Belgisch grondgebied, die kris-en-kras verspreid liggen over het Nederlandse grondgebied en gebracht zijn onder één noemen de Belgische gemeente Baarle- Hertog. Waarschijnlijk baar resultaat eei lende volkeren. Wir-war van officiële instellingen De Belgen zowel als de Nede oefenen elk voor zich op eigei het gezag uit. Om er maar evi te noemen: elk heeft zijr urgemeester en gemeente™ radhuis, politie, douane, brandweer postkantoor, scholen, kerkelijke lingen, elektriciteitsvoorziening, foon, munt (waarmee men t*w wederkerig zowel in Hertog als in sau terecht kan), enz., enz. Denkt u echter vooral niet dat dit de gemeentenaren scheidt in twee duide lijk herkenbare groepen. Neen: ieder gaat rustig naar de kerk die hem het meest aanspreekt, koopt in de Belgi sche of Nederlandse winkels waar dit het voordeligst uitkomt en dit kan op wisselende tijdstippen nogal eens ver schil opleveren, omdat de economische en fiscale stelsels van beide landen nog al eens uiteenlopen. Theoretisch gesproken zit het er nog altijd in dat men bij een of andere overtreding voor zijn eigen huisdeur bekeurd kan worden door een politie man uit een ander land, maar in de praktijk loopt dat allemaal nog al los. Gezegd kan worden dat het rustig accepteren en profiteren van enigszins vreemde toestanden de bevolking van 'de beide gemeenten in het bloed zit. Maar ook op ander gebied wordt ge toond dat gezond verstand en chauvi nisme twee geheel aparte zaken zijn in Baarle. Zo werd b.v. de waterleiding in bei de gemeenten aangelegd door toedoen van Nassau, terwijl Hertog zorgde voor een prima riolering met een zui veringsinstallatie, lozend op een Nas- saus riviertje. Ja, Baarle mag zeker een toonbeeld genoemd worden van een heid, eenheid van volkeren zonder dat het eigen karakter er onder lijdt. Men zou kunnen zeggen: «Zoals Baarle is, moet Europa worden». In Baarle heeft alles een internationaal tintje. Juist daarin schuilt dan ook voor een groot deel de aantrekkingskracht, uitgeoe fend op de toeristen en bezoekende vreemdelingen.

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1985 | | pagina 9