ITIaas
Straks begint Zoetemelk
aan zijn vijftiende Tour
J
Jacht op de komeet
\KT'
Sportverenigingen
en kostenstijgingen
5,
G ijzen
«Zonder mijn fiets word ik gek»
1,1 <s4ntanc] Vilke.
IUUR!
k
NEMEF)
El Parkeren voor de deur
Drie ruimtetuigen al op weg naar het rendez-vous met
LOTEN
OCCASION ORGELS
tilburg
Gordijnen
\ELG!E)
Shop
JIGER
©koppelmans
Halleyin maart 1986
•-"'«TOWSrea4usr
Donderdag 27 juni 1985 - pagina 15
mi 1985-pagina 14
DE TILBURGSE KOERIER
i.
Tel. 013-425197
Besterdring 151A - Tilburg
*79,-
EDRIJF
313-353566
DIENST
Korvelseweg 56 1^013/424283.
LIPS
nK
Lanceerdatum
Passage langs Halley
at...
Tot 3000,-
Tot 1000,-
iond
950,-
Yamaha D2B
Cosmovox F 10 950,-
2500,-
Cosmovox F 20 990,-
350,—
3000,-
Thomas
en
Thomas 1164 850,-
ViscountC 120 600,—
500,-
Solina GL
300,-
Eminent TB
•Duur?;»
me
Al onze orgels worden met garantie verkocht
Brochure van
Katholieke Hogeschool verschenen
>g 203
436401
Historische boodschappen
onheilsbode ziekteverwekker
2250,-
1900,-
>er dan
tkers
04160-37734
vond koopavond
i uit
y in
van
een
die
UW CONTACTLENS
CENTRUM
Elka 520
Hammond
L+Leslie
Hammond
L+Leslie
Hammond
X 5 port.
luurglas
iligheidsglas
rspex
iegels
HET
J, tel. 321481
tel. 344789
t samen-
trainingsgroe-
)tor
aat
tie
van
in het do:
c -»• Zo
lezen over theorieën die l
--"ven als stukken van
die afkomstig is vt
Marsc' *-
sterrenkur
15 december ’84
21 december ’84
5 januari’85
2 juli ’85
14 augustus ’85
meten,
cundij
\NDGELD
IG;
s
3:
'3,50 gulden
'3,00 gulden
'2,70 gulden
'2,40 gulden
Hammt
L122
zuinigen,
—eatiespi
ten ontsnaj
[alley weer l
76 jaren terug te
st. annaplein 16, tel. 430617
Parkeren geen probleem
/ergeet snel en
g. En zodoende
t j een misluk-
worden van ver-
smensen
raar. Na
een Zoals
I zei hun i
niet
6 maart '86 - 10.000 km
9 maan ’86 - 10.000 km
8 maan ’86 - +5 miljoen km
13 maart ’86 - 500 km
8 maart ’86 - 200.000 km
Ruimtevaar
tuigen
VEGA 1 (SU)
VEGA2(SU)
MS-T5 (JAP)
GIOTTO (ESA)
PLANET-A (JAP)
JULIANA VAN STOLBERGSTRAAT 7 en 25, TILBURG
Tel. 013/365025
■nd in alle
f°“ectie sierade^^en mooie
gebracht. n In vervulling
000
IAAR
u op vakantie gaat
goed hang- en
en het bijmaken
2000-
Tot 6000,-
Yamaha
C605 5800,-
SolinaF217 4700,-
HammoHd ƒ4000,-
r~
muziekhuis
Vt fï Juwelier Goudsmid
- Wilhelminapark 142a (nabij hoek Goirkestraat) Tilburg
Ook sportverenigingen krijgen steeds vaker te maken met de gevolgen van bezuinigingen
.bij de overheid. In veel gemeenten worden de huren van sportaccommodaties verhoogd, be
paalde kosten naar de sportverenigingen overgeheveld, subsidies verlaagd, enz. Sommige
sportverenigingen hebben ai enige tijd ervaring met dit probleem en hebben maatregelen ge
nomen om deze lastenverzwaringen op te vangen. Andere verenigingen zullen binnen afzien
bare tijd hiermee te maken krijgen en kunnen wellicht profiteren vna de ervaringen van eerst
genoemde verenigingen.
Deze woorden van Joop Zoetemelk dateren van februari. Die dag, op een drijvend restaurant in de Amsterdam
se dokken, was Nederlands populairste renner erg bedroefd. De beslissing om definitief afscheid te nemen van de
Tour woog hem zichtbaar zwaar. Hij had moeite om zijn emotie te onderdrukken en hij was de eerste die zich
losmaakte uit de drukte die gewoonlijk gepaard gaat met de officiële voorstelling van een wielerploeg. Toen Joop
in de vestiaire zijn jasje ophaalde zagen we hem een traan van zijn wang vegen...
Waar komen ze vandaan
Omtrent het ontstaan van kometen
staat men nog altijd in het domein van
de veronderstellingen. Zo hebben we
gelezen over theorieën die kometen be
schrijven als stukken van planeten of
materie die afkomstig is van vulkaan
uitbarstingen op Mars of Jupiter.
De huidige sterrenkundigen kennen
meer krediet toe aan de theorie vol-
ge- gens welke kometen ontstaan uit inter-
lond stellaire stof die door de zwaartekracht
van de zon wordt samengebald. De ba
sisstofwolken zouden voortkomen van
de beweging van de zon doorheen spi
ralen van de Melkweg waarbij zij stuit
op stofwolken die deze materie dus in
ons zonnestelsel achterlaten. In het
Melkwegenstelsel zou zich een grote
onzichtbare wolk bevinden, samenge
steld uit meteoren en kometen. Bewe
gende sterren kunnen die doen «uit
eenstuiven», zodat die ook weer enor
me banen gaan beschrijven.
(laa®teprijiaay
Welnee.'.’;
t hét minis- in waardoor d<
leid en Cul- hoog moet. Da
x>r Sociaal- in een neerwaai
:k gevraagd een v~h=gi__
manier waarop echter onvermijde
t cr-o— o-met kostenstij- zonder andere
gingen. Doel van dit onderzoek was het ma- blijkt vooral het
ken van een brochure waaruit sportvereni-
gingen ideeën kunnen opdoenhoe op deze
lastenverzwaringen te reageren.
Onderzoek
Tegen deze achtergrond heeft
terie van Welzijn, Volksgezondhe._
tuur aan het IVA-Instituut voor
Wetenschappelijk Onderzoek-
onderzoek te doen naar de
sportverenigingen omgaan
fen^van
:n daarom zal de ESA de voege
iotto zo precies mogelijk pen.
lik makend van de gege- Verleidelijk maar gevaarlijk blijkt het be-
ische ruimte- zuinigen op de trainingskosten van het se-
n lectieteam te zijn. Dit eerste team bepaalt
immers het gezicht van de vereniging naar
buiten toe. De prestaties van dit team bepa
len de publiciteit die de vereniging krijgt,
vormen de basis voor de sponsoring en heb
ben een wervende kracht op nieuwe leden.
Het aantrekken van een goedkopere trainer
zet een neerwaartse spiraal in gang. De spel-
ra aan oooru uic cikc k*aliteit onüaag’ degradatie is het ge-
.opn.m.nuaktOok
aan boord om de sa- de vereniging, de aanwas van nieuwe leden
jp «taart tp meten, loopt terug, enzovoorts.
lge n u
rdt Brochure
In de brochure die speciaal geschreven is
voor sportverenigingen worden nog tal van
andere maatregelen besproken op het ter-
■ein van accommodatiegebruik, kantinebe-
r, sponsoring, financiële acties en zelf-
«v.kzaamheid van de leden. Een exemplaar
de brochure (±75 pagina’s) is verkrijg-
r door ld-,- over te make.. J
derlandse Middenstandsbank
banknummer 68.65.13.886 (o
van de bank: 109.53.61) ten
ln Stichting IVA te Tilburg, onder
ln van «Sportverenigingen en ko
gen».
Aanstaande maandag, 2 juli wordt «GJOTTO* gelanceerd, een Europees ruimte
vaartuig dat onderzoek gaat doen naar de komeet van Halley, die het komend voor
weer aan het voor ons zichtbare firmanent zal verschijnen. Een verschijning die
om de 76 jaar voordoet. Zo ook in het jaar 1302, waarin de Florentijnse schil-
-p een «Aanbidding van het kindje Jezus*. En van
daar weer de naam van het maandag te lanceren apparaat voor ruimte-onderzoek.
Vandaar dat men nu besloot de midde
len die de ruimtevaartwetenschap ter
beschikking stelt, in te zetten om één
van de belangrijkste kometen, namelijk
Halley, eens van nabij te gaan bekijken
als zij in het jaar 1986 door ons zonne
stelsel zal vliegen, zoals dat om de 76
jaar gebeurt.
Verscheidene landen hebben een
programma opgesteld waarbij zij vijf
ruimtevaartuigen plus een wereldcom-
rnunicatienet zullen inschakelen om
Halley op diverse manieren te observe
ren.
dat het plotselinge verdwijnen
enorme diererl, de dinosaurus-
miljoen jaar geleden, ver-
:rd door het inslaan van
komeet op aarde,
'ot in onze dagen
ziekten aan pa:
toegeschreven, o.m.
:pen. De Britten Hc;
singhe zijn er van
tijn de staartsterren via de at
[jn„ tekiemen op i
ujt houden rekening
--ifs mee
ie eerst
Kometen of «staartsterren’
volksmond ze ook noemt,
mensen altijd gefascineerd,
gejaagd, aanleiding
hoopsdaden tot de e
-j- theorieën en voorsf
loopbaan van de mens als
-wat
J t dat
s je plaats nog
Want zeg nu
voor nog een
eb dit jaar nog
hooggebergte
eerste vijftien
c nog minstens
s eigenlijk niet
*-“ti Raas,
overweging wel meege- van de komeet..
igrijkste reden is dat ik positie. Zij zijn
n nog niet kan missen. Daar rijke sterrenkui
bij dat Raas mij heeft ge- gempat» L
e nadrukkelijke mededeling veel
AMBITIE
Dat Joop het in zijn vijftiende ronde
van Frankrijk uitsluitend bij de rol van
baankapitein wil houden is echter niet
waar. In de loop van het gesprek kan hij
zijn ambitie niet verbergen en in een on
bewaakt ogenblik laat hij zich zowaar
ontvallen Daarbij probeer ik natuur
lijk zelf zo hoog mogelijk in het eindklas
sement te komen, zonder dat er wat dat
betreft een druk op mijn schouders rust.
Ik wil geen verwachtingen wekken, maar
ik zal het helemaal niet gek vinden als ik
de best geklasseerde renner uit onze
ploeg word. Maar het kan even goed zijn
ngs bestaat uit het inten
de van jeugdleden. De
lsej echter af. Met de g
werd maar Zciucu uc
reikt. Niet -
jeu dat meer d<u. ov®
de sport doet.
Een ongunstig neveneffect van dergelijke
wervingsacties blijkt het uitbreken van een
ware concurrentieslag tussen de lokale
sportverenigingen te zijn. Die slag leidt tot
een verspilling van geld en mankracht en
kent uiteindelijk alleen maar verliezers.
Om het verlies aan jeugdleden te compen-
v.uuuuv.», ...oo. seren kan men rich beter richten op bevol-
lergierekèningen kingsgroepen met een lage sportdeelname
en een groeiend aandeel in de totale bevol-
king. Interessant in dit verband zijn de 35-
Contributie plussers. Het succesvol werven van leden
Als tegenmaatregel om de lastenverzwa- onder de 35;P,ussers vereist overigens wel
ringen het hoofd te kunnen bieden, blijkt van sportverenigingen,
contributieverhoging voorzichtig gehan- 35'P u,ssers aJn geinteresseenf m
opzij te zetten. Zo staat bij hen de ongebon
denheid in de weekends voorop. Met andere
woorden: sportverenigingen zullen met een
ander sportaanbod moeten komen. Te den
ken valt daarbij vooral aan conditietraining,
fitheidsoefeningen en recreatiesport.
ide verenigingen hebben bij de
"Lig het profijtbeginsel door
gevoerd. Leden die nog kosten met zich
meebrengen (het selectieteam, competitie-
spelers, leden van die trainingen en lessen
volgen, intensieve accommodatiegebruikers)
moeten daarvoor een extra bijdrage betalen.
L^aor staat soms tegenover dat er korting op
J- -ontributie wordt verleend als men vrij-
In de loop van de tijden werden een
j massa dingen in verband gebracht met
het verschijnen van kometen - want
Halley is maar één belangrijke telg van
een heel grote familie.
Kometen zijn inderdaad talrijk en
I de astronomen hebben ze zelfs inge-
I deeld in klassen. Zo noteren we de Ko-
I houtek-klasse (honderdtal exempla-
I ren) die zeer ver verwijderd blijven; de
I West-klasse 450), met omlooptijd
I van 16.000 tot 2 miljoen jaren; de Hal-
ley-klasse (16 stuks) met een baan van
I minder dan 200 jaar maar meer dan 20
I jaar, de Ponns-Winneche-klasse
I 100) die 5 tot 20 jaar nodig hebben
I om hun omloop af te leggen en de En-
che-klasse (enkeling) die om de 3 jaar
en 115 dagen terugkeert.
I De geschiedenis vermeldt dat het
I verschijnen van «de komeet»
I daarmee werd meestal Halley bedoeld
omdat het de helderste is - als een te
ken van onheil werd beschouwd. In
I het jaar 60 hechtte de Romeinse Kei-
I zer Nero geloof aan het verhaal van
I zijn sterrenwichelaar volgens welke de
I woede van de komeet moest worden
gekoeld door een aantal menseq te of-
I feren en zodoende zou hij zelf worden
gespaard. Nero heeft toen het meren-
deel van zijn familie laten uitmoorden
- zijn moeder incluis - plus een deel
van de Romeinse adel. Er zijn ook ver
halen opgetekend volgens welke de In
ca’s vermoedelijk een paar kinderen
slachtofferden om de wraaklust van
een godheid te koelen zodat zij zich
niet zou bedienen van de dodende ko-
meetstaart.
Maar er zijn ook voorbeelden
meer recente tijden. Toen Halley
1910 verscheen kwam de sheriff v
Oklahoma City juist op tijd om e
meisje te bevrijden toen een sekte,
zich de «Heilige Volgelingen» noem
de, klaar stond om haar te slachtoffe
ren.
Halley is ook vaak beschouwd als
vormen^^^^ngever
sieracien gebied van
■n worden bijvoor-
jassage van kome-
r>m. kwaadaardige
.loyle en Wrick
■~n overtuigd dat
uv atmosfeer ziek-
aarde doen neerdalen. Zij
sning met een theorie dat
kometen zelfs meer dan vier miljard ja
ren geleden de eerste levende cellen op
aarde brachten. Men kan van deze ver
halen een eindeloze bloemlezing sa
menstellen. Sommige veronderstellin
gen schijnen dan weer een steviger
grond te hebben, zoals de versie vol
gens welke het verschijnsel op 30 juni vier seconde
1908 in de streek van de Tungaska-ri- aJn er ^PPai
vier in Siberië, waarbij wouden in een "gt,
hele streek werden weggeblazen, het
kelijke neerstorten van een kleine komeet zou
David 4jn geweest.
n», zoals de
hebben de
■efascineerd, vrees aan
ding gegeven tot wan
de opbouw van allerlei
oorspellingen. Reacties
s hij tegenover vreemde
verschijnselen staat die hij niet kan ver
klaren. We kunnen in de loop van de
geschiedenis spreken van de steeds
weerkerende «kometenkoorts».
In onze tijd ligt dat wel een beetje
anders, alhoewel we nog talrijke be
langstellenden hebben die zich graag
bezig houden met vreemde verschijnse
len. Daarnaast zijn er echter de weten
schapslui en die zitten ook in de greep
van de komeet... zij het in een andere
n kritisch, sceptisch. Tal-
<undigen hebben studies
gemaakt van kometen, maar zo heel
I zijn ze nog niet te weten gekomen.
Joop startte het seizoen op denderen- dat mijn prestaties in het klassement niet
de wijze. Hij won zowaar de Tirreno- voorop staan. Hij vindt het belangrijk
Adriatic©, verreden in erbarmelijke dat hij als ploegleider een verlengstuk in
weersomstandigheden. In de Ronde van de koers heeft. Dat zou ik dan moeten
Romandie liet hij opnieuw een zeer goe- zijn. Kijk, kwaliteit zit er genoeg in onze
de indruk. Hij eindigde er vierde. En ploeg, maar er is te weinig ervaring. In
daarmee werd hij weer door twijfel over- het streven naar overwinningen maken
mand. «Zou ik misschien toch nog een de jonge renners nog veel fouten. In dat
Tour in de benen hebben begon hij opzicht kan ik hen de nodige raad geven,
zich af te vragen. Een man voor het eindklassement heb-
Intussen is het verdict gevallen. Insi- ben we niet. Dus zullen we ons moeten
ders, collega’s, vrienden hadden hem op richten op dagsuccessen en misschien
het hart gedrukt niet op de vraag van zijn kunnen we een trui pakken van een of
nieuwe ploegbestuurder in te gaan, maar ander nevenklassement»,
toen Jan Raas heel eventjes aandrong,
wist Joop dat hij het gevecht tegen zich
zelf ook een vijftiende keer zou aan gaan.
Waarom Voor het geld en de eer moet
hij het niet doen, zijn sponsor verplicht
hem niet. Voor de populariteit hoeft het
ook niet. Jopie geeft volgende verkla
ring «Als ik het niet zou doen, zou ik
tijdens de Tour mijn eigen ronde rijden
en ik weet dat zulks veel erger is voor
mij.»
Jopie bekent zelfs dat hij de principië
le beslissing om naar de ronde te gaan
eigenlijk al genomen had alvorens Raas
met het voorstel op de proppen kwam.
«Natuurlijk heb ik er goed over nage
dacht. Ik weet dat ik niet meer bovenaan
in het klassement kan eindigen, maar ik
weet ook dat ik nog erg waardevol kan
zijn voor de ploeg. Ik mag er dan 39 zijn,
maar ik ben ervan overtuigd dat mijn
conditie beter is dan van vele jongeren.
Ik besef dat de ronde ook een lijdensweg
kan worden. In dat geval hoop ik dat het
publiek mij niet genadeloos zal afmaken,
al weet ik dat die kans bestaat. Maar ik
wil dat risico nemen, misschien tegen be
ter weten in. Maar ik fiets verdorie nog
zó graag.» En Joop trekt een gezicht dat
_m begrip vraagt, kijkt naar de grond als
een trouwe hond die zo juist van zijn
baas een standje heeft gekregen.
BEGRIP
Joop reageert verontwaardigd als hem
gevraagd wordt of geld soms het hoofd
motief was om opnieuw zijn ja-woord te
geven. «Geld interesseert me op dit ogen
blik niet», zegt hij. «Ik word door Kwan
tum goed betaald voor mijn normale
werk. Misschien verdien ik iets extra’s
met deze ronde, daar heb ik nog niet over yaflr
nagedacht. Dat is niet mijn mentaliteit zich um m /u m
Ik behoor tot de generatie die eerst wti Giofto komeet op
presteren alvorens er over geld gesproken wppr naam van hft maanda
wordt. Het is inderdaad waar dat in mijn
kontrakt staat dat ik de Tour niet hoef te
rijden en het is ook waar dat ik tijdens de
ronde een fiks aantal criteriums kon rij
den in West-Duitsland. Ik neem aan dat
de sponsor mijn beslissing om de Tour te
rijden zal honoreren, maar dat is niet
tnijn eerste zorg. Laten we ons eerst maar
eens helemaal op de Tour concentreren.»
We willen Zoetemelk graag geloven als
hij zegt dat geld bijkomstig is, dat het
vooral de liefde voor de fiets is die hem
terug naar de Tour heeft gedreven.
«De mensen weten niet wat het wiel
rennen voor mij betekent.' Misschien ko
men de wat jongere renners er op den
duur ook wel achter hoe moeilijk het is
als je voor het einde van je loc;v
staat en als je dan absoluut niet weet i
er daarna komt. En zeker als je weet
je op grond van je prestaties j“
waard bent in het peloton. V
zelf, ben ik echt te slecht vo
ronde van Frankrijk Ik heb i
goed meegedraaid. In het hc
kan ik nog altijd met de e
mee, in tijdritten behoor ik
bij de subtop. Maar dat is
de reden dat ik ja heb gezegd tegen
al heeft het in de overweging wel ir
speeld. De belang
het wielrennen
komt nu nog t
vraagd met de
dat ik in de middenmoot eindig. Wat dan
nog In dat geval kan ik alleen maar zeg
gen dat ik mijn best heb gedaan. Ik ver
trouw er vooral op dat de mensen begrip
voor mijn standount zullen hebben. In
het verleden heb ik er toch mede voor ge
zorgd dat ze veel plezier aan de wieler
sport hebben beleefd.»
Blijft achter alles de vraag openstaan
wat een man als Joop drijft om nog zo’n
gevaarlijk avontuur als een nieuwe ronde
van Frankrijk te beginnen. Gevaarlijk in
die zin dat hij er niets te winnen maar
misschien veel te verliezen heeft. Want je
mag je dan in de loop van vele jaren heb
ben ontpopt als toonbeeld van overzette-
lijkheid, als voorbeeld van een sportman
die ondanks zijn roem en fortuin een ne
derig mens is gebleven die nog steeds een
huldiging ondergaat als een blij kind dat
zo juist een handvoel snoepjes heeft ge
kregen, maar de massa vergeet snel en
oordeelt vaak onverstandig. F
is de kans groot dat hij bij
king het slachtoffer kan won
nietigende kritiek. Maar zoals gezegd
neemt hij dat risico, Joop stapt weer in
het avontuur omdat hij zonder zijn fiets
niet kan leven. Hij wil blijven koersen en
wat dat betreft spreken volgende slot
woorden boekdelen «Misschien is het
wel de angst om te moeten stoppen die
me verder drijft. Soms voel ik me inder
daad bang. Ik wil niet stoppen. Mijn ein
de mag nog niet komen omdat ik niet
weet wat ik zonder de wielrennerij moet
beginnen. Ik heb een goed draaiend ho
tel, ik hoef me in financieel opzicht geen
zorgen te maken. Maar wat moet ik in
een hotel Ik word er gek. Mijn wereld is
het fietsen. Ik heb er alles aan te danken
en ik wil het nog niet in de steek laten.
En ik vrees de dag dat ik er definitief
moet mee ophouden. God wat vrees ik
die dag...»
een aankondiger van heel bijzondere dersteld
gebeurtenissen. De komeet is afge- van de e
beeld op het fameuze tapijt van sen, zo’n 65 r
Bayeux als het hemelverschijnsel dat oorzaakt werd
de inval van de Normandiërs in Enge- een k:
land bij Hastings in 1066 aankondigde Tot
en het sneuvelen van Koning Harald. beeld
Een ander typisch voorbeeld van de ted
aanwezigheid van Halley bij grote ge- gnePen-
beurtenissen is de voorstelling uit 1301 ^^asil
op het schilderij van de Florentijn
Giotti di Bondone van de aanbidding
van het kind Jezus door de Wijzen Un
het Oosten. De kunstenaar ging er van
uit dat de Ster van Bethlehem de ko
meet Halley is geweest. Het geloof aan
deze theorie is gedurende lange tijd
taai in leven gebleven, maar het precie
ze geboortejaar van Christus is histo
risch niet met volledige zekerheid vast
te stellen (thans wordt het jaar 7 vóór
Christus volgens onze tijdrekening als
hoogstwaarschijnlijk aanvaard). Maar
alleszins valt het toch niet uit te maken
of het toen ging om een werke’”’
doortocht van Halley. Volgens La.iu
Hughes uit Sheffield, bekwaam astro
noom en vorser op gebied van de ba
nen der hemellichamen, is de «Ster
van Bethlehem» een conjunctuur van
planeten geweest waarbij Jupiter en
Satumus op dat moment in het ster
renbeeld van de Vissen kwam en daar
door een bijzonder helder sterrenbeeld
vormden.
Door de hele geschiedenis heen
wordt de terugkerende' komeet ver
meld. Heel bijzondere aandacht
noot ze van een Engelsman, Edmc
Halley, en ze werd ook bedacht met
zijn naam. Deze man, geboren in 1656,
legde een heel bijzondere belangstel
ling aan de dag voor de wetenschap
pen en was o.m. bevriend met Isaac
Newton. Edmond Halley kon zich met
het fortuin van zijn vader - een rijke
zeepzieder - heel wat permitteren na
tuurkundige experimenten, o.m. met
een duikersklok, ook expedities op zee
naar het zuidelijk halfrond, studie te
Parijs enz. Hij was wel een briljant
iemand, een zoeker die ook over een
rijke dosis fantasie beschikte.
Hij ging banen van kometen bereke
nen, beging daarbij grote vergissingen,
o.m. waar hij veronderstelde dat die
banen rechtlijnig waren. Dat heeft hij
later veranderd en anders uitgedacht,
tot hij tot het besluit kwam dat een
merkelijke komeet om de 76 j
moest terugkeren in de nabijheid van
de zon. Halley stierf in 1742 maar had
voorspeld dat de komeet opnieuw te
zien zou zijn in 1758.
Het bleek juist te zijn een Duits
amateur-astronoom, Johann Palitzach,
was kerstdag 1758 alle beroepsr
te vlug af en nam de komeet ws
Edmond Halleys dood had men
aantekening gevonden waarin hij
«dat het eerlijke nageslacht zeker i
zou weigeren te erkennen dat een En
gelsman de komeet het eerst ontdek
te». Zo gebeurde het ook de komeet
kreeg de naam Halley.
Deze Brit heeft ook heel wat theo
rieën op papier gezet, o.m. dat de
zondvloed veroorzaakt zou zijn door
een komeet via een botsing met de aar
de, waardoor de oceanen hevig werden
opgezweept. Halley noemde de Kaspi
sche Zee ook een mogelijke krater van
een komeet. Meermaals werd veron-
H alley komt eraan
Wat er ook van zij, Halley komt, zo
als in 1910, precies op tijd op ons af.
De baan rond de zon is schematisch
aangeduid op bijgaande tekening,
waarop men ook ziet welke ruimtetui-
1 op- gen op de komeet worden afgestuurd,
jaar Sterrenkundigen en ruimtedeskun-
digen willen nu meer te weten komen
over deze reusachtige klomp van stof
en gruis, ijs, ammoniak en methaan.
Dat is de zogeheten «kop» en de staart
ontstaat pas wanneer onder invloed
van de zonnewind allerlei deeltjes ont
snappen, die dan een staartvorm aan
nemen en het zonlicht weerkaatsen.
- Is men merkt hebben vele landen
inspanningen in één programma
gecoördineerd (merkwaardige samen
werking waarbij de Amerikanen
geen eigen ruimtevaartuigen zenden
(budgettaire redenen) maar wel het
wereldwijd communicatienet van de
NASA inschakelen.
De ESA (Europese ruimtevaartorga
nisatie) liet het belangrijkste toestel
voor dit programma bouwen, de
Giotto, genaamd naar de schilder die
in 1301 de komeet op doek bracht. Dit
kleine ruimteschip zal op 2 juli 1985
door een Ariane-raket vanaf de basis
Trainer
Kourou in Frans-Guyana worden ge- Een forse kostenpost bij veel sportvereni-
lanceerd. gingen vormt de betaalde trainers. Ook op
Op 13 maart 1986 zal dit schip een die kosten proberen de verenigingen te be-
soort van kamikaze-vlucht door de zuinigen. Vooral bij de competitie- en re-
staart van de komeet uitvoeren op creatiespelers worden bepaalde trainers op
slechts 500 km van de kop. De botsing 8°^°^
met solieder delen van Halley is niet interessLte Latregel is het
denkbeeldig en daarom zal de ESA de voegen en vergroten van de trainin
koers van Giottn 7r' r,Terte« mnopliik
richten, gebruik ma».viiu
vens die door de Russis
vaartuigen Vega-1 en Vega-2, die de
cember vorig jaar vertrokken, zullen
worden doorgeseind.
Men weet dus niet of de Giotto die
vlucht zal overleven, maar alleszins re
kent men op een waamemingstijd van
vier uren. Daarvoor heeft de Giotto
een kleurencamera aan boord die elke
vier seconden een i
laraten a
g van de staart te r
deeltjes te tellen en hun scheiki
samenstelling na te gaan. Ook wordt
het magneetveld rond de komeet gere
gistreerd. Al die gegevens zullen via
een schotelantenne naar de aarde wor- -B-r—-
den geseind, waarbij 40.000 bits per van accommcriatiegebn
seconde zullen woeden verwerk..
Het is een hele onderneming waarbij van d
circa duizend beroepsastronauten en baar,
vele duizenden amateurs zullen wor
den betrokken. Men wil de grote gele
genheid niet laten ontsnappen, want in
1986 trekt Halley weer het heelal i:
om pas over 76 jaren terug te keren.
la’s) is verkrijg-
ken naar de Ne-
nk te Tilburg,
(gironummer
name van
._r vermelding
kostenstijgin-
koopkracht van de huishoudens houdt con
tributieverhoging het risico van ledenverlies
vaardoor de contributie nog verder om-
Daardoor dreigt de vereniging
neerwaartse spiraal terecht te komen,
i verhoging van de contributie kan
-lijdelijk zijn voor verenigingen
:re inkomstenbronnen. Dit
het geval te zijn bij de zaal-
sportverenigingen zonder eigen kantine die
r - gemiddelde voor 63% van hun inkomsten
lastenverzwarmgen te reageren. afhankelijk zijn van de contributie-opbreng-
Om deze brochure te kunnen samenstel- sten
len zijn gesprekken gevoerd met bestuursle- Verschillenc
den van 28 sportverenigingen gevestigd in contributieheffing
een vijftal gemeenten die de afgelopen jaren gevoerd. Leden
forse tariefstijgingen en/of subsidieverlagin- meebrengen (het
gen in de sportsector hebben doorgevoerd. speiers, leden van die trainingen
De takken van sport die m het onderzoek volgen
vertegenwoordigd waren, zijn: badminton, moeten d^TOr'<^’«trTbijdiw'betaie...
handbal, gymnastiek, volleybal, tennis en Daar staat soms tegenover dat er korting o"
zwemmen. de contributie wordt verleend als men vrv
Kostprijzen en willigerswerk voor de vereniging verricht,
privatisering Leden werving
De gemeenten uit het onderzoek baseer- Steeds meer sportverenigingen krijgen te
den tot voor enkele jaren hun tarieven Vbor maken met een afnemende aanwas van
sportaccommodaties op historische ontwik- jeugdleden. De belangrijkste oorzaak is het
kelingen. Een eenmaal vastgesteld tarief gedaalde geboortecijfer. De meest voorko-
werd jaarlijks verhoogd met het toegestane mende tegenmaatregel van de verenigingen
percentage. Vier gemeenten zijn onlangs bestaat uit het intensiveren van de werving
overgegaan op tarifering op basis van de van jeugdleden. De onderzoekers raden dit
kostprijs. Invoering van dit tarievenstelsel echter Met de gevoerde wervingsacties
werd gevolgd door een bezuinigingsoperatie werd maar zelden het beoogde resultaat be-
waarbij de dekkingspercentages werden ver- reikt- Niet 20 verwonderlijk als men beseft
hoogd; dat wil zeggen: de subsidies werden dat m^er dan 80* van de jeugd reeds aan
verminderd en de eigen bijdrage van dc J
sportverenigingen gingen omhoog.
Bij één van de onderzoeksgemeenten wer
den de veldsportaccommodaties geprivati
seerd. Dit houdt in dat de gemeente de in
vesteringskosten betaalt, maar dat de ex
ploitatie volledig voor rekening van de ge
bruiker komt. Ze moeten dus niet alleen de
velden en gebouwen onderhouden, maar
ook de verzekeringen en energierekeningen
betalen.