I Jl INRUIL (ALS NIEUW) KLEUREN-TV x Bartels Audio-Video 398, VANMAK Ook uw adres voor afraste- Handelsonderneming bv ringspalen,puntdraad,bind- Ledeboerstraat 50, Tilburg, draad e.d.. 5 Tijdschrift Tilburg gaat derde jaargang in 1699, Team Streek VVV 10 mei op t.v. 4* Vernieuwde Citroën-Service bij VARAS aan het Piusplein SCHORTEN Uitvoering fietspadenplan Tilburg-Noord RKI Rode Kruis Gordijnen Rellen op Veldhoven, weverswoningen en een vervallen monument Expositie Anita v.d. Bergh-Dielen Wij hebben voor moeder Coba Pulskens vergeten? Leo v. lersel MERS OP 10 IN NACKS campagne 1985: het grote verschil De Masai in de Spoel Verkeersrichting Atjehstraat VI ©koppelmons Woordenboek Tilburgs Dialect zeer uitgebreid Eindhovense winnaar in de aktie «voor 1,- naar Spanje» Donderdag 9 mei 1985 - pagina 11 nei 1985-pagina 10 DE TILBURGSE KOERIER .’s le 1000, Per rol. 1LBURG Tweede druk werd een echt boek >0 stuks topper uit 51-56-66 cm breed jks ack van 140 Met en zonder Teletext Financiering mogelijk iasaus, in 1 1,95 le s, iets aparts. Besterdring 87, tel. 431489 Vertrouwd en niet duur □itenlandse jong alle soorten Glas oop van een st gratis NU 9,95 k andags gesloten 12,90 15,35 136,18 25,87 162,05 1 3,80 23,80 43,90 8,35 52,25 I 2,95 18,£5 4,07 25,52 aar ervaring n tech, dienst de voorlichting srpe prijzen teletext en met sewijs 100% nagezien door onze eigen technische dienst voor jarenlang kijkplezier Met en zonder afstandsbediening lste hier- aagse naar volks- dat van was ont weien op litenverf is JZONOL otel i vers 1 kilo burg MH) van uit- Besterdplein 3 Tilburg - Tel. 426584 en i te- van 50 Tel. 422976 dus gewoon ,75, doos 'Op Op ne keuze in el- dbekleding en ang Buren) vers gebak ig 3,95 palewein KOPA Ook inruil videorecorders in voorraad v.a. 698,- van gel volde definit Bosch aangeve oproer door eer zijn daar tel i woensdag uur hi net Ja In de jaren '79 t./m. '82 is met in spraak een fietspadenplan gemaakt voor Tilburg-Noord. Dit plan was be doeld Om het fietsverkeer m.n. op de hoofdwegen veiliger te maken en ter verhoging van de aantrekkelijkheid van het fietsen in Tilburg-Noord. In de week van 20 mei zal begonnen seltlaan als de Vlashoflaan in de eerste worden met de uitvoering van de eerste r 1 fase van het fietspadenplan Tilburg- Noord. 1 door de ieder ge- fietspad --te v.a. nu598, Hoe snel de tijd heenvliedt en hoe vlug we dus ook oud werden, blijkt maar weer eens uit het tijdschrift «Tilburg». Naar ons gevoel is het pas een luttel tijds geleden opgericht maar zie: inmiddels ligt nummer één van de derde jaargang voor ons op de schrijftafel. Een beter bewijs voor de juistheid van het initiatief, dat de redactie destijds met de oprichting van het blad heeft genomen, is nauwelijks denkbaar. «Tilburg» is springle vend en voorziet in een behoefte. Met volledige garantie Het is in de wereld niet eerlijk ver- gekend, deeld. Dat weet iedereen. Soms zijn de men. De tegenstellingen klein, in een aantal ge- geveer 4,9 vallen schrijnend. Met schrijnende te- gaan dat h genstellingen wordt het Rode Kruis lijks geconfronteerd. Het kent de isituaties, de gevoelens van wan- en verdriet van de slachtoffers j en weet dat met een simpel in hen die zich aan de tegen- ’ende pool van tegenstellingen veel aan de nood kan wor- Aanstaande donderdag 9 mei treedt de Belgische formatie «de Masai» op in de Spoel, Fabrieksstraat 22 in Til burg. De muziek van «de Masai» is te vergelijken met die van T.C. Matic. De zaal is vanaf 22.00 u. open. Bij wijze van proef wordt de rijrich ting van de Atjehstraat omgedraaid. Deze wijziging is op 7 mei ingevoerd. Als blijkt (onder andere uit reacties bewoners) dat de verkeersmaatre- ildoet, dan wordt over 3 maanden itief besloten tot invoeren van een rijrichting van de Bataviastraat naar de Celebesstraat. nu 189, c te beslui- slechts de in uitvoering deze fase zijn fase uit te voeren. Er is gekozen voor de Stokhasseltlaan omdat deze druk ker is en goedkoper in de uitvoering. M soort gaas **exBTW 8 Zeskant verzinkt kippegaas' I rol van 10 meter, hoogte 100 cm gZeskant verzinkt 1 kuikengaas' rol van 50 meter, hoogte 180 cm VierkanF Verzinkt rol van 25 meter, I - hoogte 50 cm 20,- Vierkant geplastificeerd^ harmonica, -- rol van 10 meter hoogte 100 cm fSS SPan^aad^eplastïficeerd rol van 100 meter 15,60 j^^MPuntdraad geplastïfic^»Vri rol van 100 meter 21 45 I Het deel dat nu in uitvoering men wordt omvat de volgent' aan beide kanten van de He tussen Gorinchemsebaan en seltlaan komen vrijliggende fit no® eindoplost buro DISI Van all 75% volledig deelnamefon, mensen braderie van de braderie werd de bekendgemaakt, die uite Einhoven terechtkwam. Het was Dhr. Ad Stoffelen, Fanklinstraat 22 te Einhoven, die nu mede winnaar werd van een 10-daag geheel verzorgde vakantiereis no Spanje. ling van een voord» woor- Tilburgs dialect, -nstellers uiteindelijk 1 naast een grarnma- alle woordvarianten herdtgangen ruikt dienen dit boekje ‘rat van ja- /ens kunnen al uw behang- rk laten verzor- Op vrijdag 10 mei wordt u geadviseerd na het journaal om 20.30 uur naar Ne derland 1 te kijken. Die avond presenteert Eddie Becker een nieuwe NCRV-t.v. quiz genaamd «Schatten en Schieten». lste informatrice Marlou van Dun van Streek VW Hart van Brabant wordt geassisteerd door Yvonne ,Uytendaal, Chris Verhoeven en André Jansen. Zouden ze in staat zijn deze quiz té winnen. Kijkt u zelf maar was gevestigd - wordt aan de achterzij de gecompleteerd met een parkeer plaats voor ruim 200 auto’s natuur lijk een ongekende weelde in het hartje van de stad. VARAS b.v. is een Universeel gara gebedrijf dat echter gespecialiseerd is in Citroen, een merk, waarvan het be drijf ook alle modellen nieuw kan leve ren. Bij VARAS b.v. is iedere automo bilist welkom, of hij zich nu voortbe weegt in een bejaarde Eend of in een splinternieuwe CX Turbo en de servi ce is er boven alle lof verheven. Jammer is dat die buitenlandse her komst van dergelijke woorden in het boekje niet wordt vermeld: «etymolo gie is even tijdrovend als interessant» - wordt hierover in het voorwoord op gemerkt. Toch is een etymologische noot bij dialectwoorden even onmis baar als bij de algemeen beschaafde taal - en bovendien buitengemeen be langwekkend. Het lijkt ons daarom onontkoom baar dat een volgende druk van dit werkje - die ongetwijfeld ook weer met honderden vermeerderd zal zijn - is voorzien van beknopte etymologische aantekeningen. Een mogelijkheid die door de samenstellers trouwens ook uitdrukkelijk open wordt gehouden. (industrieterrein Noord) Dagelijks open tot 17.30, zater- Telefoon 013-684911dagochtend van 9.00 tot 12.00 u. OP ALLE ANDERE SOORTEN GAAS 10% KORTING IN DE MAAND MEI! Spellingsgids Die samenstellers - (Els Klaassen, Jan Smits, Henk van Rijen, Frans van lersel en Wil Sterenborg) hebben in hun meteen al onmisbare werkstuk ook een beknopte «spellingsgids» van het Tilburgs dialect opgenomen, waar in verder wordt uitgelegd öp welke manier men tewerk is gegaan bij het vaststellen van de hier gehanteerde spelling. Voör de totstandkomir° «wetenshappelijk verantwo^,, denhoek van het Tilbur waarnaar de samens streven, en waarin tica-gedeelte ooit alle woord' zoals die in de diverse hen van onze stad werden gebn te worden opgenomen, is een onmjsbare basis, resultaat renlang lofwaardig speurwerk. Tilburgs dialect» is uitgegeven door Drukkerij Piet Smits, Korvelseweg 46, Tilburg, waar het ook verkrijgbaar it. st. annaplein 16. tel. 430617 Parkeren geen probleem Op Koninginnedag, 30 april jl. is tijdens de traditionele Korvel Braderie het eer ste exemplaar aangeboden van het woordenboek «Tilburgs Dialect». Nadat bin nen een jaar tijds al twee kleinere boekjes over hetzelfde onderwerp in recordtem- po uitverkocht waren, is nu het aantal publicaties over onze stad verrijkt met een heus woordenboek van 82 pagina's - een boek dat geen rechtgeaarde Tilburger, ex-Tilburger of belangstellende in taal en dialect zal willen missen. Basiswoordenschat Wat hier ook van zij: over het resul taat van het werk der Tilburgse dialec tologen, zoals dat in het net versche nen woordenboekje is vastgelegd, kun- Übentgek als u méér betaalt voor weinig zaken in beweging te krij gen - lijken het lot van de molen van Schraven te hebben bezegeld. De auteur van het artikel vindt dit nu ook weer niet zo’n ramp, omdat er in Ne derland én in Noord-Brabant nog rela- sns intact zelf betekent sloop t laatste overblijfsel 1 de, stad ig geno- ide zaken: leikantlaan 1 Stokhas- ietspaden. Op woensdag 15 mei a.s. om 19.00 uur i.i net Jan van Besouwhuis te Goirle wordt er een schilderijen-expo- sitie geopend met werken van Anita van den Bergh-Dielen. De opening zal wórden verricht door burgemeester A.H.M. van den Wildenberg. De tentoonstelling is geopend van 16 mei tot en met 25 mei. Op 16 mei (Hemelvaartsdag) en op zondag 19 mei van 14.00 tot 18.00 uur; op de ove rige dagen van 11.00 tot 22.00 uur. Het Jan van Besouwhuis ligt aan de Thomas van Diessenstraat, nr. 1. genstellingen dagelijks gecc noods?.__;' hoop er, van nabij gebaar var overligger bevinden, den gedaan. In zijn campagneperiode, die loopt van 27 mei tot en met 9 juni, doet het Nederlandse Rode Kruis een beroep op iedereen bij te dragen aan de hr’- verlening t.b.v. mensen hebben. Immers... het veel en weinig schuilt ii van veel mensen hun dragen. Oudst bekende foto van de Broekhovense molen, omstreeks 1900. De zojuist verschenen aflevering het tijdschrift bevat behalve een voerige rubriek «Tilburg kort» met nieuws over recent verschenen boeken en brochures over Tilburg een drietal uitgebreide artikelen. Molen van Schraven Jacques Akerboom, Federatie Noordbrabants Monumen- veer niet zo’n ramj Ierland én in Noor,, tief veel van dergelijke moler zijn; voor Tilburg r1' het verlies van het van de vele molens, die ooit in hebben gestaan. Annekee van Gorp Tilburg-redacteur Ton Wagemakers zet zijn onvolprezen serie «Tilburgse Textieltekens» voort met een artikel over «De weVerswoning van Anne kee». Annekee van Gorp-van Pelt was, als een der weinige, honderdjarigen die Tilburg in vroegere tijden kende, een van de bekendste bewoners van de Reitse Hoevenstraat - en met name van de - voor een groot deel gelukkig bewaarde - wevershuisjes daar en in het Bokhamergebiedje. Anna Cornelia van Pelt werd in 1805 geboren en stierf in 1907. Zij stamde uit een echte weversfami- en ook haar man, Bernardus van jrp en haar zoons Pietje :es waren wevers. Thuisv te verstaan, vakmensen uitoefenden, waar het g- grootste deel van de ruimte thuiswevers werkten overig voor een vaste patroon, in van Annekee en haar familie Het plan heeft enkele tegenslagen •-J waaronder financiële proble- u kosten van het plan zijn on- Heik geveer 4,9 miljoen. Er werd van uitge- en S\ gaan dat het rijk 80 van de uitvoe- Liszt ringskosten voor zijn rekening zou ne men. Toen bleek dat het rijk slechts 50 van de uitvoeringskosten zou subsi diëren, was het noodzakelijk 1 ten om in eerste instantie s eerste fase van het plan te nemen. De kosten van ongeveer 2,5 miljoen. De oostelijke rijbaan van de Stokhas seltlaan wordt een in 2 richtingen te berijden fietspad. Ten noorden van de ’leikantlaan (tussen Stokhasseltlaan Sweelincklaan) komt door de Frans ^uztstraat, Schubertstraat, Verhelst- laan, Verheijstraat een fietsvriendelijke route, veelal in de vonn van rode fiets- suggestiestroken. De bewoners van de ze straten krijgen nog een bewoners- brief met nadere informatie. Door het maken van doorsteekjes nabij deze route ontstaan betere fietsverbindin- gen met het WAgnerplein en de brug gen over het kanaal. Ten oosten van de Sweelincklaan wordt e^n vrijliggend r:—--1 aangelegd dat m beide rich tingen te berijden is. Op dinsdag 14 mei wordt in wijkcentrum de Schans 123, een informatieavond gehouden, waarop vragen over de uitvoering van de eerste fase van het fietspadenplan kunnen worden gesteld. Aanvang: 20.00 uur. woord «haawmaaw» schijnt oorspron kelijk ook van d’n Hasselt afkomstig, of mogelijk van de «Gurkese turken». Als men u toevoegt dat u een «pee- steeker» bent, bedoelt men daarmee dat u erg op uw centen zit. Dit woord is een van de aanwinsten in deze nieu we druk, evenals bijvoorbeeld de «pör- tefeseedeure», Tilburgs voor «dubbele schuifdeuren met glas» zoals die in veel vooroorlogse woningen voorkwa men tussen vóór- en achterkamer. Het woord heeft een Franse oorsprong: porte-brisée betekent o.a. schuifdeur en zo zijn er talloze woorden die van uit andere talen dan het Nederlands rechtstreeks in het Tilburgs dialect ver basterd zijn. Tijdens de braderie aan de Korvel- seweg te Tilburg, die op Koninginne- Can dé onde“rioekeïs de’m^IuVr dag een overweldigende belangstelling omtrent het samenstellen van de trok (zeker 100.000 bezoekers), werd lijst, deed de emoties hoog oplaaiei door Reisburo DISMA, die sedert 1 maart 1985 een reisburo opende aan het St. Annaplein 12 te Tilburg waar U voor alle vakantiezaken recht kunt, een ‘aktie gevoerd i «voor 1,- naar Spanje». Hiervoor werd *een deelnameformu- lier verstrekt waarop 4 vragen dienden te worden beantwoord. Daarna moest een rebus worden opgelost met als jssing In de wolken met Reis- SMA. lie deelnameformulieren was dig juist ingevuld. Uit de irmulieren bleek dat ook van ver buiten Tilburg deze i hebben bezocht. Na afloop prijswinnaar teindelijk in je, Rein en liswevers, wel tenoverleg, levert een bijdrage over te verstaan, vakmensen die hun stiel «De molen van Schraven», de molen- uitoefenden, waar het getouw het romp op de hoek Broekhovenseweg/ grootste deel van de ruimte innam. De Ringbaan Zuid. De titel van Akker- thuiswevers werkten overigens ook boorps relaas «Bij het verdwijnen van voor een vaste patroon, in het geval een monument» spreekt boekdelen en van Annekee en haar familie was dat gaat er kennelijk van uit dat dit restant de fabriek van Janssens-de Horion. van een uit 1846 stammende stelling- Ondanks de spreekwoordelijk slech- directeur van de molen binnen afzienbare tijd onder de te verdienste in de Tilburgse textiel slopershamer zal vallen. Dit terwijl het weet Annekee voldoende geld te spa lofwaardig tegendeel van deze treur- ren om na verloop van tijd vlakbij haar niswekkende sloop, een restauratie van eigen huis twee weverswoningen bij te de molen tot de oude luister, nog kort laten bouwen voor haar zoons. Hoe geleden veel meer tot de mogelijkhe- dat thuisweven in zijn werk ging, hoe den leek te behoren. Gebrek aan inte- zo’n weverswoninkje eruit zag en nog resse van de kant van de gemeente Til- meer interessante bijzonderheden over burg - een vaker voorkomend euvel in het dagelijks leven van deze «oertil- dergelijke gevallen - evenals van het burgers» leest u in genoemd artikel publiek - in onze brave stad slechts v®n T°n Wagemakers. Rellen Henk van Doormalen schrijft over een door hem ontdekt procesdossier over de ongeregeldheden in de wijk Veldhoven in 1858, die ontaardden in rellen en schermutselingen met de po litie. Van Doormalen schetste deze ge beurtenissen al eerder beknopt, in het Tilburgs jaarboek De Lindeboom, af levering VI (1982). Het verhaal toont aan dat ook in die tijd kleine oorzaken grote gevolgen konden hebben. Het begint met een nogal ondernemende jongeman, die op vrijersvoeten naar de gunst van meer dan één huwbaar meisje dingt, maar twee keer een blauwtje oploopt. Spotlied Buurtgenoten uit de Veldhoven ma ken een spotliedje op de onfortuinlijke minnaar en dat liedje slaat aan: lang zamerhand wordt het ’s avonds door tientallen zanglustigen ten gehore ge bracht en alle betrokkenen worden er in over de hekel gehaald. Sommigen daarvan zint dit niet en zij roepen er de politie bij, hetgeen de zaak eerst recht uit de hand doet lopen. Er wordt steeds harder gezongen en de politie deelt steeds raker klappen uit; het ein de van het lied is dat er vanuit Den troepenversterkingen worden /oerd die het tot een waar vo geëscaleerde zangfestijn, ;n samenscholingsverbod al i meeste belangstelling jan, voorgoed het zwijgen i leggen. Alles over deze opwindende affaire kunt u lezen in Henk van Doormalens artikel. Het staat in «Tilburg». Het tijdschrift is voor 6,95 verkrijgbaar in de boekhandel. Een van de moedigste verzetsmen sen uit Tilburg en omgeving was en is ongetwijfeld Coba Pulskens. Op het einde van de Tweede Wereldoorlog vond zij de dood in het concentratie kamp Ravensbrück, waar zij zich vrij willig opofferde voor een jonge zwan gere vrouw. Zij werd naar Ravens brück gedeporteerd omdat de Duitsers onderduikers bij haar in huis hadden gevonden aan wie zij onderdak ver leende. Werd Coba Pulskens op 4 mei herdacht? Nauwelijks, moet het ant woord zijn. Slechts één persoon plaats te op die dag bloemen bij de plaquette van Coba Pulskens in de Kapel O.L. Vrouwe ter Nood in de Kapelhof bij de Oude Markt. Een gebaar dat brede re bijval verdiende. Afgelopen maandag, 6 mei is aan het Piusplein 40-43 Garage VARAS b.v. van start gegaan. Dit gebeurde na een bijzonder geanimeerde receptie die tot in de kleine uurtjes heeft geduurd. Garage VARAS huist in een vooral bij Citroën-rijders in Tilburg en omstre ken reeds jarenlang bekend pand. De nieuwe firma zet een traditie van service voort in een aantal ruimtes, dat sinds j.l. maandag aanzienlijk is uitge breid met een overzichtelijk onderde lenmagazijn, waar de particulier te recht kan voor alle Citroën-onderdelen en accessoires, terwijl het voorste ge deelte van de ruim 200 m2 grote nieu we ruimte in beslag wordt genomen door een «Sikkens Colour Center», het enige in Tilburg. In deze «verfwinkel» kunnen duizenden kleuren autolak voor elk merk automobiel en naar elke smaak worden samengesteld, onder het welsprekende motto «5000 kleuren - wat kan je gebeuren». Deze op maat vervaardigde kleuren worden voor de klant in een spuitbus gedaan en het ge mak dient die klant ook nog door de handzame verpakkingen waarin ande re zaken verkrijgbaar zijn, zoals pla muur, bij het grote Sikkens Service Center in Tilburg alleen in verpakking van minimaal 2 kilo te krijgen maar bij het Sikkens Color Center aan het Pius plein in ponds verpakking te koop. Naast de gezéllige, tot binnenlopen uitnodigende nieuwe ruimte waarin onderdelenmagazijn en kleurencen- trum zijn ondergebracht, opereert ga rage VARAS b.v. ook in de vertrouw de ruimten aan de andere kant van de inritde fraaie showroom met plaats voor zo’n 12 automobielen (meest Ci- troëns, maar u treft er nu ook een fraaie Vol vosport wagen aan) en daar achter de werkplaats, het warm klop pend hart van het garagebedrijf. Op twee speciale bruggen kunnen hier kleine en grote personenauto’s aan alle kanten worden bekeken en gerepa reerd. Helemaal achterin het complex bevindt zich de plaatwerkerij van Garage Varas b.v., waar «blikschade» en dergelijke onaangenaamheden kun nen worden verholpen door het 5 man sterke team van automobieldeskundi- gen dat het bedrijf op de been heeft. Het garagepand aan het Piusplein - waar vanaf 1935 Tilburgs oudste Ci- troën-garage, die van Jo v.d. Brekel, in ------- J - t Over de fasering is indertijd 4 9 juni, doet het inspraakgroep gesteld dat in it iCruis een beroep val de Sweelincklaan en Heikantlaan igen aan de hulp- snel uitgevoerd zouden moeten wor- en die het minder den. Iers... het verschil tussen g schuilt in de bereidheid Stokhasseltlaan i.ov.1 hun steentje bij te Het is binnen het beschikbare bud get niet mogelijk om zowel de Stokhas- Wie de afgelopen tijd aandachtig de nen wij als Tilburgers evenals andere plaatselijke pers heeft gevolgd zal het niet belangstellenden, tevreden zijn, ontgaan zijn dat ons dialect de gemoederen In vergelijking met het tweede boek- der amateurvorsers op dit gebied heftig je over dialect, in januari van dit jaar heeft beroerd. Het belangrijkste strijdpunt verschenen en op zich ook weer een bleek telkens opnieuw niet zozeer te zijn of uitbreiding van een uitgave van konin- burgs dialect gerekencte'iordS: ginneda*g"1984n - heeft dit eerste echte als wel de vraag hoe de desbetreffendé «boek» heel wat te bieden. Allereerst woorden gespeld dienen te worden. Ook de is de lijst met Tilburgse dialectwoor- beantwoording van de vraag, welke persoon den meer dan verdubbeld: het aantal of instantie de autoriteit bezit, de dialect- is nu op omstreeks 1500 gebracht: een spelling officieel goed te keuren en aan wie basiswoordenschat waarmee elke van de onderzoekers de meeste eer toekwam rechtgeaarde Tilburger vooruit kan. Etymologie Ontbreekt Jaie*°°rden Verder zijn in het boek bij vrijwel alle woorden gebruiksvoorbeelden gege ven. «Ét Gurke leej ön geene kaant», betekent bijvoorbeeld dat de herdt- gang ’t Goirke over de spoorlijn ligt, tenminste bekeken vanuit het stand punt van een «kaajbuuter», een Til burger van bezuiden de spoorlijn. Het Ondanks de spreekwoordelijl te verdienste in de Tilburgse weet Annekee voldoenc ren om na verloop van t\, eigen huis twee weverswoi laten bouwen voor haar dat thuisweven in z zo’n weverswonir'" meer interessant het dagelijks burgers» lees van Ton Wagemakers

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1985 | | pagina 11