o
liïïi
Tilburgse psychologen onderzoeken knakenkaart
40*
k
1985
Wie neemt de gemeentelijke
slachtplaats over?
Bteb'boni
J_
Gemeente wil van het abattoir af
drie koningen
weer
Gelukkig nieuwjaar
Zondag
zingen
de
-fat
SUPERBINGO DE SCHELF
Wij wensen al
onze lezers een
voorspoedig
0
s@ Koerier
Oplage80.655 ex.
ienst
ELKE DONDERDAG EN ZATERDAG
Eigen bijdrage maatregel medicijnen
>ij zijn
atheek
cgroe
i de
MODERN LICHT
HOOGSPOOR
NS.-Pleln 10, Tilburg, 013-425182
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
Tel. 42.60.42
Jules Verneweg 104.
Meer dan jeans alleen.
257.
Besterdring 60
Bisschop Zwijsenstraat 64A
Leuke mode waar
je snel bij moet zijn
OPRUIMING
showroommodellen
10 - 50 KORTING
Raak, I Guzzini, Indoor, etc.
itsen in
l driekonin-
plaatsheeft,
Bejaarden voornamelijk de klos--
o'
De
Donderdag 2 januari 1985
29e jaargang nr. 1394
5 personen in één auto gratis kien
v. Heeswijkstraat 3, Udenhout, tel. 04241-1819
Vrijetijdskleding
'ge
uren
uit
kse verkoop af fabriek
i maat gemaakt
tegen tocht
--‘erhoud
laats onder
itgever, in-
■mdingen en
op weg
zalen de luis-
fraaie vorste-
In welke
a precies
nog niet duidelijl
'BV. Als
ovema-
i dat de
in bezit
rechtstreeks
worden op maat geni
dubbele dichting teg
vragen geen onderhc
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
leren
krij-
gebruik
de ge-
en schminkartikelen
iryolan en Grimas.
JANSEN, Korvelseweg
Tel. 013/430801.
den, lijkt
woorden v
de plannen van het kollege
W levensvatbaar blijken te
Feest-, fop-
o.a. Kry
En zo is het nieuwe jaar schier
onopgemerkt weer naderbij geslo
pen - het weer deed ons al maan
denlang eerder denken aan de
vroege herfst dan aan de winter en
pas op de allerlaatste dag van 1984
behaagde het de weergoden ander
halve vlok natte sneeuw over Til
burg te laten neerdwarrelen.
Het kollege van Burgemeester en Wethouders van Tilburg heeft in principe besloten de gemeentelijke slachtplaats ge
heel of gedeeltelijk af te stoten. Privatiseren heet dat in ambtelijke termen. De mogelijkheden tot privatisering zullen op kor
te termijn onderzocht worden. Zodra de resultaten van het onderzoek bekend zijn, zal de gemeente een definitief besluit ne
men. De gemeente wil privatiseren omdat het slachthuis niet langer meer gebruikt wordt als vleeskeuringsplaats. Dat is niet
meer nodig omdat enkel het rijk nog maar vlees keurt Voorheen mocht ook de gemeente dat. In het slachthuis werd niet
alleen vlees gekeurd: er werd en wordt nog steeds geslacht. Vleesgrossiers maken tegen een financiële vergoeding gebruik
van de slachtplaats waar loonslagers het werk doen. Uitgangspunt bij het principebesluit van het kollege is dat het slachthuis
gehandhaafd blijft.
V oorbeeldbedrijf
Het abattoir dateert van 1924. Het
was een zogenaamd «voorbeeldbe
drijf». Het abattoir moest toendertijd
het voorbeeld geven hoe er uit oogpun
ten van volksgezondheid en hygiëne
geslacht kon worden. Daarom ook
werd er in het abattoir een keurings
dienst opgenomen die door de ge
meente geleid werd zoals overigens het
hele abattoir tot op de dag van van
daag door de gemeente geleid werd. In
dat laatste gaat nu dus verandering ko-
ZONNEHEMELS
300,- tot 1000,- goedkoper
hemels 895,- compleet
BRUINKUREN
nergens beter en goedkoper
met garantie, 8,50 per keer
Bruincentrum Nederland
Piusplein 22 - Tilburg - tel. 35.86.30
enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
eigen vakkundige montageteams
ook in elke kleur leverbaar
raadpleeg ons vrijblijvend bij u muis
Ook komende zondag weer zuilen de koninkjes en koninginnetjes zich
begeven in het hart van Brabant om er langs de deuren en in diverse 1
teraars en toeschouwers te laten gemeten van hun gezangen en hun 1
lijke tooien.
En ook dit jaar hopen de jonge Balthazars, Melchiors en Caspars de nodige
schuimpjes, zuurtjes en duiten toegestopt te krijgen gedurende hun tochten die
traditioneel tegen het eind van de middag en vroeg in de avond plaatsvinden.
viuou wel
deel elêen bijdrage te
gehaald do°,rJvoor de“
zoals te
tregel hadden
i door per re-
ragen.
Het besluit om de gebruiker een deel
van de benodigde/voorgeschreven me
dicijn zelf te laten betalen is officieel
aangekondigd als «eigen bijdrage
maatregel voor medicijnen» en staat
bij de meeste mensen beter bekend als
de «knakenkaart». De maatregel
houdt namelijk in dat ziekenfondsver
zekerden vanaf 1 februari 1983 per re
cept van de (huis)arts 2,50 zelf beta
len, met een maximum van 125,- of
wel 50 zelf te betalen knaken per jaar.
Om een en ander na te kunnen gaan
kreeg en krijgt elke ziekenfondsverze
kerde aan het begin van elk jaar een
kaart met 50 vakjes erop. Telkens wan
neer de verzekerde een recept bij de ging
apotheker gaat ophalen en daarbij zijn gelijk
rijksdaalder betaalt, zet de apot’
een stempeltje in een vakje. Is de 1
vol, dan hoeft de verzekerde dat j
geen eigen bijdrage meer te be tale...
hij is daarvan gevrijwaard door de vol-
Lastenverlichting
De onderzoekers van de Tilburgse
Hogeschool suggereren dan ook in de
conclusie van hun rapport dat voor
met name bejaarde chronische medi-
cijngebruikers een lastenverlichting
verwezenlijkt zou moeten worden: of-
door het jaarmaximum van de
n bijdrage te verminderen, ofwel
5 groepen de geldig
heidsduur van het «vrijwaringsbewijs»
na het behalen van de 125,- grens in
het eerste jaar met nog een jaar te ver
lengen.
men als de
van B Vr
zijn.
Exploitatie
Omdat in 1984 de keuringsdk
kwam te vervallen en overgenomen
werd door het rijk is nu een van de be
langrijkste gemeentelijke bemoeienis
sen met het slachten weggevallen: het
keuren. Daarom ook voelt de gemeen
te er weinig voor het abattoir nog lan
ger te exploiteren. Of die exploitatie
door derden overgenomen kan wor-
Snel ingeburgerd
Dat waren dus de overwegingen die
leidden tot de invoering van de «kna
kenregeling». De kaart raakte betrek
kelijk snel ingeburgerd en na bijna
twee jaar in gebruik te zijn is het pro- probi
test ertegen vrijwel verstomd (waarom, cept
dat is een andere zaak). De zieken
fondsen in Nederland beschouwen
zichzelf sinds jaar en dag als de belan
genbehartiger van de verplicht verze
kerden, onder meer door te ijver
voor een kwalitatief goede gez~-
heidszorg tegen voor de verzet
aanvaardbare kosten. Tegen die ach
tergrond leek het ’t Algemeen Zieken
fonds Schiedam - Vlaardingen- Maas- geva
sluis zinvol om de effecten van de in- cons
voering van de eigen bijdragemaatre-
gel voor geneesmiddelen wetenschap
pelijk te laten onderzoeken. Hierbij
werd als gezegd gekozen voor de Til
burgse Hogeschool, waar het onder
zoek werd uitgevoerd onder leiding
van dr. S. Maes en dr. Th. Poiesz, res
pectievelijk verbonden aan de vak
groep klinische psychologie/gezond
heidspsychologie en de vakgroep eco
nomische psychologie (van de subfa
culteit der psychologie).
Veranderd
consumptiegedrag
Het onderzoek vond plaa
verzekerden van de opdracht;
woners van Schiedam, Vlaarc
komen en vuilnisbakken zijn voor elke
liefhebber vrij toegankelijk: kinde
kunnen zo medicijnen in handen 1
gen die bij onverantwoord
juist kwalijke gevolgen voor
zondheid kunnen hebben.
t niet zo’n moeilijk te beant-
vraag.
Feit is immers dat er momenteel
zo’n 150 mensen bij het slachthuis
werken en niet in dienst van de ge
meente zijn. Die mensen zijn er werk
zaam via de al eerder genoemde vlees
grossiers die daar hun vlees laten
slachten. Slechts 15 mensen die op h
slachthuis werken, doen dat in dien
van de gemeente.
Verliezen
Een andere reden waarom de ge
meente van het slachthuis af wil, is dat
in de toekomst de positie van het
slachthuis er niet rooskleuriger op
wordt. In de toekomst worden er na
melijk verliezen verwacht, onder ande
re door de beperking van de overheid
op het uitbreiden van varkensmesterij-
en. Die verliezen komen dan direkt
voor rekening van de gemeente.
Risico’s
Uitgangspunt bij de overname van
het slachthuis door derden is dat het
slachthuis kan blijven bestaan. Dat
kan dan wel betekenen dat de gebrui
kers van het slachthuis de risico’s die
aan de exploitatie verbonden zijn, mee
zullen dragen. In welke vortn het
slachthuis nou precies zal blijven
voortbestaan is nog niet duidelijk. Dan
kan in de vorm van een NV of
het gaat om een gedeeltelijke
me dan kan het denkbaar zijn
gemeente een aantal aandelen ii
zal krijgen.
In april 1985 zal het kollege van B
W definitief haar standpunt bepalen.
Het onderzoek is dan al gedaan. Naar
verwachting zal de gemeenteraad in ju
ni 1985 een beslissing nemen over het
standpunt van B W.
Vrijbank
Bij het abattoir is altijd een zoge
naamde vrijbank geweest. Men kon
daar tegen gereduceerde prijzen vlees
kopen dat wel was goedgekeurd maar
niet lang bewaard kon blijven. Die
vrijbank werd de laatste jaren uit so
ciale overwegingen gehandhaafd. Of
de vrijbank nade privatisering ver
dwijnt is nog niet duidelijk. Dat is na
melijk afhankelijk van die privatise
ring. De vrijbank zal geen beding zijn
bij de privatisering.
Terwijl wij dit schrijven - op
woensdag 2 januari - zijn alle
knusse winterfeesten weer geconsu
meerd en schrijden wij met ferme
blik de toekomst tegemoet. Een
toekomst die voorlopig winter heet
- ook al bergt januari de belofte
van de lente reeds in zich.
Winter dus de eerste tijd en dat
niet alleen op meteorologisch ge
bied. Weliswaar heeft onze rege
ring van kleine en grote onderne
mers, hun advocaten en bankiers
de eer opgeëist voor de economi
sche opleving die we het vorig jaar
mochten beleven, de werkelijke re
denen lagen in de Amerikaanse fi
nanciële politiek en kwamen vooral
de voor de export werkende Neder
landse bedrijven, in het algemeen
de grotere ondernemingen, ten goe
de. Voor de kleine en middelgrote
ondernemingen bleven de vooruit
zichten even somber als voor het
merendeel der werkelozen, uitke
ringsgerechtigden en gepensioneer
den: weinig reden tot juichen en de
voorspellingen dat dit jaar de be
scheiden op gang gekomen econo
mische groei alweer zal worden af-
geremd stemmen evenmin tot
vreugde.
Op een ander terrein lijken de
vooruitzichten voor dit jaar wat
zonniger: er zijn tekenen die erop
wijzen dat de grimmige oude heren
in Moskou en Washington iets
meer mildheid hebben ingebracht
in hun dodelijke spel met vooral de
levens der Europeanen («bij ons,
zonder ons, over ons») als inzet.
Voeg daarbij dat de overheid de
werkgelegenheid in de door haar
zelf gecontroleerde sectoren - met
name die van ambtenaren en trend
volgers - tegen het advies van de
meeste Nederlandse economen in
blijft verminderen en de conclusie
kan bijna niet anders zijn dan dat
onze hoop nu vooral moet zijn ge
richt op arbeidstijdverkorting.
Ook hier moeten we oppassen
niet te vroeg te juichen: door de
technologische ontwikkelingen ge
raken juist in die takken van het
bedrijfsleven die het voor de wind
gaat steeds meer arbeidsplaatsen
overbodig zodat de kreet «A TV
iedereen uit de WW» veel te opti
mistisch is.
Ie knakenkaart, het «vrijwaringsbe
wijs».
Veel protest
Tegen deze regeling kwamen zoals
te verwachten viel vooral in het begin
veel protesten. De maatregel zou met
name degenen die van een minimaal
inkomen rond moeten leven nog eens
onaanvaardbaar belasten. Daarnaast
zou misbruik van de knakenkaart voor
de hand liggen: wist men het met de
huisarts op een akkoordje te gooien
dan zou men de medicijnen die men
anders, bijvoorbeeld, tien keer telkens
in kleine hoeveelheden bij de apotheek
ging halen, nu met een flinke lading te-
o jk kunnen inslaan en zo negen
maal de verschuldigde rijksdaalder in
kaart eigen zak houden.
aien: Medicijnenoverschot
De kabinetsmaatregel had nog een
ander oogmerk behalve dat van de be
zuiniging: al jaren bestond «in brede
kring» de indruk dat er veel meer me
dicijnen door de apotheken werden af
geleverd dan er door de gezamenlijke
patiënten in Nederland vervolgens
werden gebruikt. Deze - niet door on
derzoek hard gemaakte - veronderstel
ling had ook weer twee kanten: in de
eerste plaats betekende oververstrek-
king natuurlijk verspilling van over
heidsgeld, maar ook van dure en
schaarse grondstoffen - daarnaast be
tekende de kans dat de consument niet
gebruikte medicijnen achteloos via
vuilnisbak of toiletpot zou lozen een
bedreiging voor volksgezondheid en
milieu: de w.c. komt uit op het riool
waardoor de soms gevaarlijke chemi
caliën in het oppervlaktewater terecht-
Lenen voor anderen
Ook is zich het verschijnsel gaan
ïren voordoen dat men geneesmiddelen van
’ezond- anderen is gaan gebruiken: maar liefst
ekerde 16% van de geënquêteerden die niet
het maximum van 125,- hebben be
taald zegt aan deze - alweer: niet on-
vaarlijke - methode van medicijn-
wiisumptie te doen.
Van de «maximumbetalers» vindt
tweederden der ondervraagden de
maatregel ongunstig, van degenen die
niet het jaarlijks maximum betalen
staat ruim de helft (56%) positief of
neutraal tegenover de «knakenrege
ling». Vrijwel alle leden van de onder
zochte groep geven aan de huidige re
geling overigens de voorkeur boven al
ternatieve bezuinigingsmaatregelen.
Bejaarden
Een van de voornaamste constate
ringen van de onderzoekers is tenslotte
dat jüist die groep verzekerden, die zo
wel in medisch als in financieel opzicht
in de ongunstigste situatie verkeert -
de groep der bejaarden met name - het
Bij haar aantreden in het najaar van 1982 maakte het huidige kabinet-Lubbers duidelijk, zonder nonsens te willen begin- Maassluis dus. Er is echter geen reden zwaarst door de maatregel is getroffen:
nen met al die bezuinigingen die voorafgaande regeringen ai hadden aangekondigd maar lang niet helemaal volvoerd. Een van Om aan te nemen, dat het consumen- van diegenen die het maximum-jaarbe-
de jachtterreinen waarop de overheid nogal wat bezuinigingsbuit bijeen dacht te schieten was en is dat van de gezondheids- tengedrag op het gebied van genees- drag hebben betaald (officieel: het
zorg. Als onderdeel van een veel omvangrijker operatie werd besloten, ook voor medicijnen de gebruiker zelf mee te laten middelen in de Rijnmond veel afwijkt vrijwaringsbewijs hebben) behoort
betalen. Naar het effect van die maatregel, die al op 1 februari 1983 werd ingevoerd, heeft een aantal wetenschappers van de van het Nederlands gemiddelde. De 62% tot de groep der 65-plussers.
Katholieke Hogeschool Tilburg een onderzoek ingesteld, waarvan de resultaten zojuist openbaar zijn gemaakt. centrale conclusie van de Tilburgse on
derzoekers is, dat sinds de invoering
van de «knakenkaart» bijna driekwart
van de ziekenfondsverzekerden (70%)
zegt dat ze «een veranderd medisch
consumptiegedrag vertonen»: oftewel,
bewuster de gang naar de apotheker
maken dan tevoren. Van degenen die
hun «knakenkaart» in 1983 volledig
hadden opgebruikt - en dat waren
voornamelijk ouderen - zegt een c
minder medicijnen te hebben u
dan vroeger, terwijl anderen
verwachten viel de maatr
iberen te ondervangen
t meer medicijnen te vrs
Over enkele weken gaan Ameri
kanen en Russen in Genève en el
ders weer met elkaar praten over
wapenbeheersing en andere moge
lijkheden om de vrede althans in
ons deel van de wereld ook dit jaar
te bewaren. Ondanks de wat cyni
sche stelling «.een economische cri
sis wordt overwonnen door een oor
log te voeren» zijn de supermach
ten in dit nucleaire tijdperk wel ge
noodzaakt deze stelling te negeren
en andere wegen te zoeken om uit
de inderdaad op wereldniveau zeer
zorgwekkende economische crisis
te geraken.
En voor de Tilburgers, de mid-
den-brabanders, wat zou 1985 voor
ons in petto hebben Hopelijk niet
alleen de komende lente om naar
uit te zien. Hoewel, ook hier
groeien de bomen steeds meer naar
beneden. De gemeente snoeit zelj
zo in haar groenvoorzieningen dat
er alleen nog maar gras overblijft
op tientallen plaatsen die eerst wer
den opgevrolijkt door planten, bloe
men, bomen en struiken.
Ook het echte bos in de omge
ving van Tilburg gaat er niet op
vooruit: volgens de zure-regenkaart
van Nederland zijn erg veel bomen
in het lommerrijke recreatiegebied
rondom Tilburg er slecht aan toe.
In plaats van met onze uitlaat
gassen - en daarmee zure regen -
verspreidende auto’s door de bossen
in de buurt te gaan «wandelen»
zouden we misschien met een boek-
ske in een hoekske kunnen gaan
zitten - maar ook dat is minder
aanlokkelijk dan vroeger; door de
nieuwe boeteregeling die de on
achtzame lezer zakken vol geld
kost en door de verminderde
dienstverlening van de bibliotheek
is het aantal gebruikers van de bieb
spectaculair verminderd: die ver
mindering geldt trouwens voor alle
faciliteiten die vroeger in veel rui
mere mate dan nu door gemeente
of andere overheden werden gesub
sidieerd. Privatisering profijtbe
ginsel, het zijn hele leuke manieren
om de overheidsuitgaven te beper
ken - maar de burgers moeten dan
wel bereid en vooral in staat zijn de
kosten zelf voor hun rekening te
nemen, anders is verdere verar
ming van heel het sociale en cultu
rele leven onherroepelijk het ge
volg.
Een wandelingetje door de stad
is misschien een goedkoop alterna
tief - al heeft de opvallende film
«Stad» laten zien dat het hart van
Brabant nauwelijks uit iets anders
bestaat dan kale, winderige vlakten
waarop vroeger fabrieksgebouwen
stonden - of die brutaalweg «Ko
ningsplein, het gezellige centrum
van Tilburg» heten.
En het no-nonsense kabinet? - Dat
heeft alle reden om tevreden te zijn:
een onderzoeker schat dat er in de elf
maanden van 1983 waarin de maatre
gel van kracht was, al zo’n 260 miljoen
gulden op medicijngebruik bespaard is
ten opzichte van 1982.
Straatjury
Ook dit jaar is een speciale straatju
ry ingesteld ter beoordeling van de ko
ningen. In Tilburg is deze jury samen
gesteld uit een aantal wijkagenten van
de Tilburgse politie.
Bijzonder leuk dat de politie nu eens
niet de straat op hoeft om de orde te
handhaven, maar een aantal kinderen
wil belonen voor hun optreden, met
een vrolijke middag in de Tilburgse
Stadsschouwburg op zaterdag 2 fe
bruari of een gratis voetbalkaartje.
V oetbalwedstrijd
of schouwburgnamiddag
Zoals reeds enkele jaren het geval is,
kunnen de kinderen met Driekonin
genzingen (zowel straat- als lokatiezin-
een kaartje winnen voor een vro-
j middag in de Tilburgse Stads
schouwburg, die dit jaar is gepland op
zaterdag 2 februari.
Nieuw dit jaar is, dat het bestuur
van Willem II 1.000 gratis voetbal-
kaartjes beschikbaar stelt voor een be
langrijke en spannende voetbalwed
strijd op zondag 27 januari om 14.30
uur tegen de koploper in de eerste divi
sie FC VW. De kinderen zullen wor
den ondergebracht in vak H.
Daarnaast worden de kinderen ver
zocht in hun originele driekonin-
genkledij te komen, waaruit een jury
een groep kiest die de aftrap mag ver
zorgen en die verder de wedstrijd in de
ereloge mag volgen.
Rabo-wisselbokaal
Naast het straatgebeuren zal in Til-
en 9 omliggende gemeenten in 24
ties, in wedstrijdverband worden
om de fel begeerde Rabo-
een aantal andere
e prijzen,
kinderer
nemen, zal een sp^
bakken koek wor
een aantal 1
bakken, die
de eerder
of schouwt
De
itgebe
mde
Aanstaande zondag is het 6 januari en dat betekent het feest van de heilige burg en 9
Driekoningen. De komst van deze «wijzen uit het oosten» («wijzen» en «konin- lokaties, in wedstrijdv
gen» waren destijds kennelijk dezelfden) naar het Jezuskindje in de stal van Beth- gezongen om de fel 1
lehem waar ze hem hun gaven van wierook, mirre en goud aanboden, wordt bijna wisselbokaal, plus c
tweeduizend jaar later nog steeds met overgave herdacht in Tilburg en de omlig- waardevolle prijzen,
gende dorpen. Aan alle kinderen, die hieraan deel-
speciaal daarvoor ge
erden aangeboden. In
koeken is een boon inge-
s voor het hele groepje aan
genoemde voetbalwedstrijd
/burgmiddag toegang biedt.
Rabo-wisselbokaal winnaars
worden verwacht, 2 februari in de
Schouwburg, waar tijdens het middag
programma, hen deze trofeeën feeste
lijk zullen worden uitgereikt. Dit geldt
voor de winnaars in de Tilburgse loka
ties.
Een overzicht van de plaat
Midden-Brabant, waar het drie
genzingen groepsgewijs
vindt u elders in dit blad.