9(E
1
Tilburg 40 jaar bevrijd
- nooit meer fascisme
m
Tilburg
in de öorlo;
Het RIAGG verleent hulp
Ol
Wi
Volgende week in teken herdenking
HTING
u tyogeiï jtMief
de Binnenlandsche Strijdkrachten
- -
.©Sv-
DE TILBURGSE KOERIER
>ber 1984-pagina 6
Donderdag 18 oktober 1984 - pagina 7
deze
che aftocht alle gevallen concenti
N.S.B.’ers. bijna alle gevallen de
(vé<
(.-TV,
Duitse
krijgsgevangenen worden bij Hilvarenbeek afgevoerd door glunde
rende militairen van de Irene-brigade.
Wilhelm In*.
I Moet uw ring opgestuurd I
worden om op maat I
f gemaakt te worden? I
-! Dan kocht U niet bij
I Hoogers juwelier I
Want die doet 4
i dat zelf voor U. s
ven
niet
eigen mat<
>lemen?
«I f
ejroblemen?
leel
n een lage prijs.
HODEN BRABANT
?QH0Hei0SZ0^
langzaam
hout had
i «verbeter de
klinkt hem
stand.
door PauyVroom
itie maakt van
ste plek in huis,
en functionele
jr krijgt er een
an deze echte
burg doel-
luit België
Canadezen
iting. Turn-
schrikwekkend
mocht prol
schotten te
arrestatie of
stonden in
Deze
af op
daarop
daags i
zich als
Spionage
Hoe dan ook, nu de bevrijders ons
land zo dicht genaderd waren werden
de spionage-aktiviteiten van het verzet
nog belangrijker dan tevoren: elke
Duitse troepenbeweging, elke wisse
ling van positie werd voortaan van be
tekenis voor de aanvallende operaties
der geallieerden en moest dus doorge
geven worden.
Deze verhoogde verzetsactiviteiten
lokten, natuurlijk, de meest barbaarse
tegenmaatregelen van Duitse zijde uit.
De angst voor een op handen zijnde
nederlaag maakte het toch al bestiale
regime helemaal tot een weerzinwek
kend wraakmonster.
zien over de v
aansluitend L
Anne Frank komt
tussen het fascis- Ve
aa is er nog
Vervolg van blz. 1
Het zou toch nog jaren duren
voordat de westelijke geallieerden - de
Verenigde Staten, Groot-Brittannië,
Canada, aangevuld met «vrije» Polen,
Fransen, Belgen en Nederlanders, dat
tweede front zouden openen. Hierbij
moeten we overigens aantekenen dat
de geallieerde landingen en daaropvol
gende opmars in Italië vreemd genoeg
niet «telde» als tweede front.
Dat tweede front kwam er pas toen
de Anglo-Amerikanen zichzelf sterk
genoeg achtten om het Derde Rijk,
Nazi-Duitsland, in een snelle, succes
volle veldtocht te kunnen verslaan.
Een aanzet tot een oplossing lijkt
hem te liggen in het besef, wat moet
o*-«eien, dat we er iets aan moeten
i en de slogan «verbeter de wereld,
begin bij jezelf» klinkt hem niet on
waarachtig in de oren.
lage akku-prijs
Polen en Welshmen
Nu pas werd dus ook Tilbi
wit voor de bevrijders. Vanu
trokken Britten, Polen en
op in onze richt w
de bevrijders al ingehaald;
Poppel was van Duitsers gezuiverd.
Poolse soldaten hadden bij Baarle
Nassau/Hertog de grens overschreden
en het «dubbeldorp» bevrijd; op 4 ok
tober veroverden de mannen van gene
raal Maczek Alphen. Op 4 oktober
werd Hilvarenbeek door de Welsh Fu
seliers bevrijd. De Britse en Poolse be
vrijders stonden op minder dan tien
kilometer van Tilburg. Na de teleur
stelling van Dolle Dinsdag leek nu de
bevrijding echt nog maar een kwestie
van uren. Het zouden er ruim vijfhon-
derdvijftig worden: pas op 27 oktober,
meer dan drie weken na Hilvarenbeek,
halen de Tilburgers hun bevrijders
binnen.
der voor. Een aantal gijzelaars werd op
straat uit een vrachtwagen gehaald en
ter plaatse door de Grüne Polizei ver
moord. De lijken bleven soms, op last
van de Duitsers, dagen liggen als af-
-,kkcad voorbeeld - niemand
sroberen de stoffelijke over-
«.e verwijderen, op straffe van
c of erger. In Duitsland zelf
in de straten van de steden
Het bericht van de landing in Nor-
mandië bracht de bevolking van de be
zette gebieden in een jubelstemming
evenzeer als het de Duitsers nerveus
maakte. Voorlopig was voor beiderlei
emoties nog weinig reden.
Weinig schot
Het had er de schijn van of het
Tweede Front toch nog te vroeg was
geopend: de eerste twee maanden na
de invasie waren de aanvalsdoelen der
geallieerden nog bij lange na niet be
reikt; integendeel, begin augustus 1944
waren de Anglo-amerikanen met hun
troepen bij wijze van spreken nog nau
welijks verder dan de Normandische Kcna
stranden. Maar vanaf 4 augustus 1944
Mededeeling van H.M. Koningin Wilhelmina
meldden, zonder
proces werden doodgeschoten.
Gijzelaars
In Nederland kwam dit soort
schuwelijke tonelen naarmate de gi
Beerde positie er beter werd, steeds
1 af-
geal- allang
is va- gijzela;
Front nadert
Ondertussen leek het front zeer snel
Tilburg te naderen. Op 7 september
stonden de Britten bij Geel, in België
en de geallieerden trokken snel noord
waarts. Maar zij lieten Tilburg wèl
links liggen. 18 september 1944 werd
Eindhoven bevrijd, twee dagen later
Nijmegen. De daarop volgende poging
om Arnhem met de Rijnbruggen in
handen te krijgen - de operatie «Mar
ket Garden», mislukte jammerlijk.
Wel hadden de geallieerden nu een be
trekkelijk smalle strook bezet die liep
van Neerpelt in Belgisch Limburg via
Valkenswaard, Eindhoven, Veghel tot
iets benoorden de Waal bij Nijmegen:
de zogeheten corridor.
Corridor
Doordat deze corridor smal was en
dus erg kwetsbaar voor Duitse tegen
aanvallen, diende het bevrijde gebied
vooral naar het westen te worden uit
gebreid: dit was niet alleen noodzake
lijk om de kwetsbaarheid van de corri
dor te verminderen, maar voorname
lijk om de al bevrijde haven van Ant
werpen ook daadwerkelijk te kunnen
gebruiken voor de aanvoer van men
sen en materieel.
kwam er schot in de opmars. De ene
plaats na de andere moesten de Duit
sers overgeven en op 25 augustus werd
Parijs bevrijd.
ze gebeurtenissen speelden zich
woensdag 6 september en de
>pvolgende dagen: een teken dat
s na Dolle Dinsdag de Duitsers
alweer meester van de zaak voel
den en hun barbaarse streken zonder
angst voor directe represailles durfden
uit te halen.
D-Day
Zover was het op 6 juni 1944, D-
Day, de dag waarop de invasie van het
Europese vasteland vanuit het westen
een aanvang nam.
KLEUREN-T.V.b
(véééél MaWiuren)
K.-TV, grootbeeld: 67 cm
met teletekst
3^78^2.813/0
Na 3 jaren: K.-TV teruggeven en
wr opnieuw b*glnn>n
Graetz K.-TV KOPEN
67 cm. grootbeeld
met teletekst: 1.798,-
3 jaren verzekering 250,-
Totale kosten: 2.048,-
Besparing 765,40 plus gratis
thuisbezorgd en aangesloten op
bestaande antenne.
Drie jaren financieren zonder
aanbetaling (op P.L.-basis) kost,
incl.verzekering:
36 X 65,” - 2.345,-
Voordeel 468,-« en K.-TV is dan
uw eigendom.
Restwaarde na 3 jaren 700,- (bij
inruil)
Totale besparing:
1.168,40
Uw nieuwe K.-TV wordt dan bij
Inruil nog véél goedkoper.
Drie jaren verzekering houdt in:
drie jaren geen kosten zoals
voorrijden, arbeidsloon, onderdelen,
BTW, enz. enz.
Mëer inlichtingen?
Vraag dan bij:
Muziekhuis
Jul. v. Stolbergstr. 7
Tilburg-Tel. 013-363049
Tilburgs oudste Radio-TV-zaak
Reeds meer dan 62 jaar een begrip
voor vertrouwen en service.
Eigen technische dienst
(Oude Kerkstraat 4 (zijstraat
Bisschop Zwijssenstraat) j
Standrecht
Het politiestandrecht werd inge
voerd. Niet alleen werden gevangen
igers in paniek genomen verzetsstrijders uitvoerig ge-
die op dinsdag 5 marteld en daarna vermoord, niet al-
lederland len wachtte joden en onderduikers in
te aftocht alle gevallen concentratiekamp en in
bijna alle gevallen de dood - ook vol
strekt onschuldigen waren niet meer
veilig.
het oorzakelijke samenhang moeilijk te ge-
i die ven is maar dat is volgens hem ook
cijfers niet per se noodzakelijk. «We kunnen
1983/ desondanks toch konkluderen dat on
ze samenlevingsstruktuur niet gezon
der geworden is vergeleken met vroe
ger», zo stelt hij.
Zieke maatschappij
Problemen van mensen hebben met
zichzelf te maken en/of met anderen.
Umet Hoever êaat dat «anderen»? Hebben
“Ifde *ancleren» in een aantal f
Tliik schuld aan de problemen
Problemen staan
iedere tijd heeft
Zo ook onze t
schappij mensen z
den we de heer Adr
De heer Admira
vraag bevestige;
maar stelt daar i
rofessionelerD
a lakende antwoord verwa
irden en de oplossin"
obleem is tr -
i eenduidig
laar toch...
leerd als de dader (eigenlijk meer: de
veroorzaker) van de «moordaanslag»
niet binnen 24 uur meldde. Rond
L.dddemacht werden ze echter naar
huis gestuurd terwijl ook de huizen
weer mochten worden betrokken.
Als gijzelaar werden nu drie voor
aanstaande burgers ingerekend, wie
als de ontsnapte
betrapte onderduiker zich niet meldde.
Verdienste
Het is alleen aan de uiterste inspan
ningen van de toenmalige burgemees
ter van Tilburg, de N.S.B.’ers Hon-
dius, te danken dat de Duitsers erin
berustten dat de vluchteling inmiddels
“g in België was aanbeland en de
laars ongedeerd lieten gaan.
men onder één dak:-wat zijn
voor- en nadelen van? Volgen
raai is het een groot goed 1
verschillende deskundigen i
gebouw te zitten. Het is
voor overleg. Daarnaast is he
besparend, een ekonomisch
wat in deze tijd ook zwaar
kunt met meer mensen gebr.
van dezelfde voorzieningen, zoals 1
voorbeeld video-apparatuur. Toen
hulpverleningsinstellingen die
het RIAGG zit4—
bouwen verspreic
waren de kosten hoger». Daar tegen
over stelt Admiraal dat het RIAGG
wel op moet passen voor vers
king nu in één gebouw de huipvene- M
ningsinstellingen verzameld zijn. «Dat \la
moeten we voorkomen», aldus Admi-
raai.
Wat cijfers
Bijna iedereen kan terecht bij
RIAGG: van 0 tot 90 jaar. De me
kliënten van het RIAGG kan i
toch vinden in de leeftijd van 5 jar*
50 jaar. Opvallend is dat tot 15 j
aantal jongens wat hulp vraagt
krijgt bij het RIAGG beduidend gr
ter is dan het aantal meisjes: 211 mei
jes tegenover 426 jongens. Na de 15
jaar slaat dit beeld om in het tegen
deel. Tot 45 jaar blijken er dan veel
meer vrouwen een beroep te doen op
het RIAGG dan mannen: 2.133 vrou-
Poolse tanks overschrijden de Belgisch-Nederlandse grens bij Baarle-Nassau, op 2 oktober 1944.
Wanneer er een verzetsdaad was ge
pleegd en de bezetter had de uitvoer
ders ervan niet weten te achterhalen - zich
of zelfs wanneer een gevangene had midc
weten te ontkomen arresteerden de huis gesmuiu
Duitsers een aantal willekeurige bur- weer mochten w
3an de üinneniflnUHIKï Jllljwgers, voorbijgangers op straat bijvoor- Als gijzelaar
n de volgende mededeeling uit namens beeld, of de bewoners van tien opeen- aanstaande burgers
Op Zondag 3 September 1944 zond a io volgende huizen, en voerden hen als ook de kogel wachtte
ttM. de Koningin: gijzelaars mee - gijzelaars die, wanneer -
L^dgenooten, GiI wett, dat onze land-, zee- e« de gezochte personen zich niet binnen
Gil weet dat de bevrijdbiide ixindgenooten en daarbij kranigeen bepaalde tijd bij de bezettingsau-
luchtmacht schouder aan binnenlandsche strijders het groote toriteiten meldden, zonder vorm van
Ik wil U thans tneedeelen, dat ik r™ „„.,>,,v,i ,an Generaal Eisenhower.
Nederland.
Tot spoedig weerziens!
Antwerpen bevrijd
In een steeds hoger tempo rolde de
geallieerde oorlogsmachine noord
waarts; op twee september over
schrijdt zij de Frans-Belgische grens,
de dag daarop is Brussel al bevrijd om
slechts een dag later te worden gevolgd
door Antwerpen.
Het wekt dan ook weinig verwonde
ring dat deze gebeurtenissen de Duit
sers en hun handlanger*
brachten: een paniek die op dinsdag 5
september bijna overal in Nederland
tot een overhaaste, chaotische
leidde van Duitsers en v«».
Overhaast en ook voorbarig, zou snel
blijken.
ue week van 20-27 oktober in verschillende wijk- en buurthuizen
liseerd.
igende week ziet er als volgt uit:
genheid om er over na te praten.
Vanaf zondag 21 oktober t./m. v*11-1- '*4:
oktober is er doorlopend een tent
ling over de 2de Wereldoorlog te bezie
gen in het Wijkcentrum. Het centrun.
ma., do., en vr. geopend vanaf 13.00 uur, en
voor op di. en wo. vanaf 9.30 uur.
film WIJKCENTRUM T KIEVITSLAER,
Reinevaartstraat 55: woensdag 24 oktober
om 14.00 uur voor kinderen van 9
jaar de film «Bertus of Achmed?-.
kinderen van 6 t./m. 8 jaar wordt er
verhaal voorgelezen. Bij beide activite
kan er nagepraat worden.
Donderdag 25 oktober draait ’s av“J*
de film «De Oplossing»; voor een korte
houd, zie bij Wijkcentrum Theresia.
Vrijdag 26 oktober, tentoonstelling van
tekeningen, gemaakt door leerlingen van de
drie basisscholen in het Wandelbos. Het is centrum mm
van 15.30 uur tot 17.30 uur in de grote zaal. 20.00 uur, voor een k
Een aantal tekeningen wordt ingelijst en ving, zie Wijkcentrum
komt in het Wijkcentrum te hangen. Dit was het wat de
Verder is er gedurende de hele week, van betreft, de hele week wordt op za
ma. 22 okt. t./m. vr. 26 okt. een tentoonstel- oktober afgesloten in de Schouwbt
Vervolg van blz. 1 wen tegenover 1 698 mannen. Na 1
Over de vormen van hulpverlening 45ste jaar zijn er iets meer vrouwen
die bij het RIAGG worden toegepast, hulp vragen dan mannen. Deze i
zullen wij het niet hebben, dat zou bin- zijn ontleend aan het jaarverslag
nen dit bestek te ver voeren. 1983 van het RIAGG.
Niet verambtelijken
Vijf hulpverleningsinstellingen sa-
len onder één dak: wat zijn daar de
;n van? Volgens Admi-
een aantal gevallen geen groeie
hovnrriorliilr schuld aan de problemen van iemand? doen
Wt knetpn Problemen staan niet op zichzelf,
voordeel iedere ^jd heeft haar eigen problemen,
telt Je °°k onze Maakt de maat-
>ruik maken “haPPy muense" ?ie ^“8 le8‘
bii- den we de heer Admiraal voor,
j jJe De heer Admiraal neigt ernaar die
nu in vraa8 bevestigend te beantwoorden
ïtten in^jf ^arte ge- ™ar sftelt. daa,r ™teen .naast dat,va"
eid over de stad zaten, de professionele hulpverlening met het
en hoger». Daar tegen- ^nakende antwoord verwacht mag
RIAGG worden en de oplossing evenmin. Het
erambtelij- probleem is te gekompficeerd om daar
een eenduidig antwoord bij te geven.
_”_P t->_’ Maar toch... «De werkzaamheden van
mensen tegenwoordig zijn te onper-
uuo /-.Mon SOOnlijk. Aan het begin van de lopende
band staat iemand die iets doet en niet
of nauwelijks weet hoe het eindpro-
ït vij het dukt er uitziet, laat staan dat hij het
0 tot 90 jaar. De meeste helemaal zelfstandig zou kunnen ma-
het RIAGG kan men ken. Daarnaast hebben mensen tegen-
i de leeftijd van 5 jaar tot woordig, vergeleken met vroeger, meer
'lend is dat tot 15 jaar het vrijetijd gekregen en toch hebben ze
mlp vraagt en steeds meer haast: het is een jachtige
u,^duidend gro- maatschappij die ons omringt en niet g
**;ts: 211 meis- iedereen kan daar tegen. De opkomst
van de computers past in dit beeld, er
treedt een verkilling op die hand in
hand gaat met een saaier en monoto
ner wordende samenleving», aldus Ad
miraal. Hij voegt er aan toe dat een
Op 27 oktober is het 40 jaar geleden dat Tilburg is bevrijd. Daarom worden J*
gemeente door het Oranjekomitee allerlei activiteiten georganiseerd. In dit komitee
winkeliers, mensen van de vroegere Irenebrigade en mensen vanuit de literaire en culturele
hoek. Het komitee heeft hiervoor verschillende zalen in de schouwburg afgehuurd. De bedoe
ling van dit alles is om een groot feest op te zetten.
Daarom vindt het komitee tegen fascisme en racisme het belangrijk dat er activiteiten wor
den georganiseerd rond de 27ste oktober, die toegespitst zijn op de huidige situatie en actuele
gebeurtenissen. Het komitee tegen fascisme en racisme is 2 jaar geleden ontstaan in reactie
op pamfletten van CP (Centrumpartij) en NVU (Nederlandse Volksunie). Het komitee tracht
een barrière op te richten tegen fascistische en racistische tendensen en groeperingen. De
middelen daarbij zijn actieve informatie in onderwijs, buurthuizen, mede-organisaties van
evenementen, stand-work, etc.
Daarom ook worden er in de w"'-
allerlei activiteiten georganis
Het programma voor volg
WIJKCENTRUM THERESIA, Nijver-
straat 42: dinsdag 23 oktober, van 19.00 uur
tot 20.15, voor kinderen van 9-12 jaar een
diaserie over een grootvader die met zijn
kleindochter door Tilburg wandelt en haar
vertelt over de oorlog.
Diezelfde avond, vanaf 20.30 uur
iedereen vanaf 12 jaar, draait er een
«De Oplossing». Een spannende film waar
in een familie een oplossing zoekt voor hun
financiële problemen en daarbij voor een
keuze komt te staan.
Woensdag 24 oktober om 14.00 uur voor
kinderen van 4-8 jaar komt er een poppen
kast. We verklappen nog niets, maar het
wordt heel spannend.
Donderdag 25 oktober is er i.s.m. buurt
centrum Loven-Besterd een avond georga
niseerd die plaatsvindt in Buurtcentrum Lo-
:sterd, Koestraat 164, en begint om
tur. Er is een diaserie te zien over de
rken van het facisme en aansluitend
mt er een spreker van de Anne Frank
chting, die een link legt t
me van toen en nu. Hierna
gele
ien er vanuit de ling «Tekens aan de wand», aangevuld met
komitee zitten eigen materiaal en een videoband «Op zoek
mensen vanuit de literaire en culturele naar te zien in het Wijkcentrum,
m de schouwburg afgehuurd. De bedoe-
e BUURTHUIS BINNENSTAD, Anto-
niusstraat 3: hier wordt op dinsdag 24 okto
ber, om 20.00 uur de film «De Oplossing»
gedraaid. Voor een korte inhoud, zie Wijk
centrum Theresia.
BUURTHUIS DE NACHTEGAAL, Ka
pelstraat 9a: op zondag 27 oktober, komt er
in dit buurthuis in de discoruimte een pop
groep die anti-fascistische en -racistische
liederen brengt. Voor ouderen komt er ca
baret en zang en de kinderen kunnen die
dag schildem en aan handenarbeid doen.
vrijdg 26 WIJKWERKCENTRUM NOORD-z
atoonstel- HOEK organiseert i.s.m. BUURTCEN-
’'«jchti- TRUM IN DE BOOMTAK een tentoon-
ini is stelling in het buurtcentrum, Boomstraat
81, gedurende de gehele week.
BUURTCENTRUM LOVEN’BES-
TERD, Koestraat 164: op initiatief van dit
- centrum draait er op dinsdag 23 oktober,
9 t./m. 12 een diaserie van Pieter Panes op de Lovense
ïd?». Voor Scholen; woensdag, 24 oktober, is diezelfde
ir een diaserie te zien in het Buurtcentrum, om
teiten 14.30 uur; donderdag, 25 oktober, is er om
14.30 uur een videoband over oud-verzets-
ivonds strijders te zien, ’s Avonds is er i.s.m. Wijk-
>rte in- centrum Theresia een avond georganiseerd;
voor verdere informatie zie bij Wijkcentrum
Theresia, de avond begint om 20.00 uur;
vrijdag, 26 oktober, draait ook in dit Buurt
centrum de film «De Oplossing», rond
uur, voor een korte inhoudsbeschrij-
zie Wijkcentrum Theresia.
e Wijk- en Buurthuizen
wordt op zaterdag 27
--burg.
t ."de
f(3)
DE BEVRUDING VAN NEDERLAND
september 1944- mei 1945
(g) Operatie' Mirket Garden 17 9-1944
Operatie "Pheasant". 22-10 1944
Drama
Twee dagen na dolle dinsdag, op 7
september 1944, dreigde zich ook in
Tilburg een drama af te spelen. Een
onderduiker had zich in zijn overmoed
op straat gewaagd maar werd, bij de
brug op het Lijnsheike, door twee
«Grünen», leden van de gevreesde
Ordnungspolizei, aangehouden. Hij
vluchtte weg en een der Duitsers
schoot op hem, maar was kennelijk als
schutter een beginneling want hij raak
te zijn maat, die later aan zijn verwon
dingen overleed.
Sisser
Meteen na het verkeerd terechtgeko
men schot heten de Duitsers een aan
tal huizen aan het Lijnsheike ontrui
men teneinde ze in brand te steken,
ook een «normale» gang van zaken in
zulke gevallen. Vervolgens werden er
10 mannen uit de buurt als gijzelaar
opgepakt. Zij zouden worden gefusil-
WintchoKn
I V«Nnd«m J I
- 'I
l* ^^«vordin
