V
een gebed zonder einde
Plannen voor
en
Het duvelhok wordt
koninklijk geopend
Herinrichting
Nieuwlandstraat.
Tilburgse groen
speelvoorzieningen
O
l
DENISSEN
HONDA
f 2.000
VERF-BEHANG
BEHANGMARKT
Besterdring 79
1984 - pagina 28
De Tl
g@lKoerier
7
Oplage: 79.550 ex.
I
vel be
door Paul Vroom
o’s in
>67
dat de plannen slechts
Spelen in het
r
Tilburg
gen
zijn
Lees verder op blz. 11
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
Tel. 42.60.42
Jules Verneweg 104.
winkelcentrum
T
se[
WO
plannen bleven.
vrijdag
in
Koningin
Beatrix
groen
of kamperen
in het park
extra voordeel op
de Honda Jazz
en Civic.
Hebt U huls-aan-huls verspreldli
centraal Brabant, wij verzorgen dit
prijzen.
et er wel bezuinigd
W stellen dan ook
oog op -
lijkere ve
Auto Oisterwijk
Boxtelsebaan 24
Oisterwijk
04242-15959
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir. T. de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
J. VAN LOON-OTTEN
Hasseltstraat 178
Til-
van
BEGRAFENISONDERNEMING
Wilhelminapark 127
Tel. 42.55.25 b.g.g. 43.33.70
Donderdag 30 augustus 1984
28ste jaargang nr. 1377
i oorlog en 1
I. Heemkunde}:
e verzorgd door
lemans, e.a.
Coen
Een *Schuh-Mine» of schoenenmijn.
Dergelijk verradelijk tuig hadden de
Duitsers in grote aantallen verdekt
opgesteld rondom de Poppelseweg.
Redactie-advertentie-afdeling en administratie
N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg
Tel. 013 430783-430898
Sluitingstermijn voor advertenties
en redactie dinsdagavond 22.00 uur.
Vi langs u.
capel van
1 De l
VERENIGINGENMARKT
«BRADERIE
Verspreidingsburo «Tilburg»
Tal. 013-632474
Volgens
verenigir
keers- en
daar-
neelvoorzie-
t Stad er het
“-gmet an-
io,v groen en
Torzienin-
nige wijken
het zal nie-
vooral
rijken van Til-
ue verdeling t<
>are ruimte. Ii
'j hebben ver
nis lang is on
zijn dat soort
het met minder
meer bijkrijgen,
ling. Zo stellen I
men als camping
meer aandacht te
kinderen.
verschijnt In geheel Tilburg,
Golrle, Blei, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel EnechoL Oisterwijk,
Moergestel en Hllvarenbeek
als overda
nemen ai
ie de begr
aTo°
De woi
O.L.V.
spreekt van
daar een ge
Dat fietspad loopt
ii de kapel: be-
:r gereden, dat
ïlman geeft des
alternatief
van de
meente een
./.000,- De
3 ton meer
bevrijd
eproject
Albert
(Goirie, 1984).
men en P.H.
De bevrijding van
Jreda, 1983.
als volgt onderve,
65,7 detailhandel
u,<f tc Kantoren, 7,1 ver
eende sector zoals tandarts en
rökaat, 2,9 galerie en 12,9 ge- I
le woningen. Daarvan worden er
door de economische belangheb-
i bewoond: dat is 58 Het
telt 46 detailhandelpercelen,
van Ktnnn Pr Ippo
soop af fabriek
•emaakt
tegen tocht
‘rhoud
ZONNEHEMELS
BRUINKUREN
nergens beter en goedkoper
Bruincentrum Nederland
Piusplein 22 - Tilburg - Tel. 358630
gen en uitvoerige uitleg van het Duvel
hok er kon bij de restauratie gebruik
gemaakt worden van allerlei maatrege
len op het gebied van bouwen, ging de
gemeente op 7 februari 1983 overstag
en dezelfde dag nog werd begonnen
met de klus. Die klus is nu op een oor
na gevild. Leesverderopblz.il
D'
Oo.-
JOO'
900-
600'
Bij het schrijven van deze afle
vering is o.m. gebruik gemaakt
van
- Goirie in
1940-1944.
Goirie
Schillei
- J.C.G.W.
Kamphuis,
Goirie. Bre
£aler«a9r
Afgelopen maandag zijn de leden van de raadscommissies ruimtelijke ordening,
openbare werken, stadsvernieuwing en onderwijs, sport en gezondheidszorg door
wethouder Lambers en wethouder Timmermans, bijgestaan door medewerkers van
Publieke Werken, uitvoerig geïnformeerd over het beleidsplan «Groen en Spe
len». Dat plan is op 22 augustus door B W behandeld en op 13 september zul
len de leden van de betreffende raadscommissies er hun oordeel over geven. Het
idee dat aan het beleidsplan ten grondslag ligt, is dat er sprake is van een oneven
redige verdeling van groen- en speelvoorzieningen in de wijken van Tilburg. Om
dat er bezuinigd moet worden door de gemeente, acht het college van B W het
eerlijk dat er naar verhouding bezuinigd wordt. Dat houdt in dat sommige wijken
r en speelvoorzieningen moeten doen en andere wijken er
Dit alles met in het achterhoofd het idee van een eerlijkere verde-
B W voor een stuk van het Leypark af te halen en te bestem-
3 en volkstuinen. In de Oude Stad 'hebben B W het voornemen
te schenken aan groenvoorzieningen en speelgelegenheden voor
Tevens verzorgen wij de begrafenis
sen voor de protestantse begrafenis
onderneming.
Tel. 42.55.25, b.g.g. 43.33.70
elkaar: Hilvarent
en dorpsgemeenschap met een
a opzichte van «de» stad, in dit i
i als een der hoofdplaa
ns de stichting en de winkeli
ging is dat in strijd met het
en vervoersplan. De heer Jansen
daarover: «Het betreffende gebied is
een verkeersbedrijfsgebied en daarin
t zo’n fietspad niet». De woord-
;rder van de stichting C
Nood, Mr. Poelman spreek
onzalig plan. «Het is daar i
van rust en stilte.
vlak langs de deur van de
zoekers worden omver
kan niet». De heer Poelman
gevraagd te kennen geen
voor de fietsroute te zien.
«Het 1
er Duvel
motto v
stenaars die een
ge fabriek huurde
stenaars waren Ad
Blondel, Hans
Hans Claesen. In t
ven zij les aan anderen.
ten zij de tijd rijp
I een gezamenlijk o
I ken en er een soort
I te maken. Dat werkc
I gevonden op
in de Nieuw!
werd er verhuisd i
I de St. Josephstr
oningin Wisselende eigenaars
133 in TUSSen dit verhaal door loopt het
■r^s. verhaal van het knokken van het Du-
nc velhok voor haar ruimte. Het pand
was in 1953, toen het leeg kwam te
staan eigenlijk afgeschreven en rijp
voor de sloop. Het Duvelhok wilde
echter groeien en was van mening dat
het gebouw ideaal was voor haar
ideeën. Stukje bij stukje werden er
ruimtes opgekalefaterd.
werd de situatie penibel. Be
lt het Duvelhok aan de Ra-
itercentrum in
rtoe zou het
>rden om
suwbouw.
Duvelhok
lar plannen
Leleg-
had
ko-
1 de
t pand
echter
i tegen de
kon drie
Oproep aan
onze lezers
Vanaf vorige week besteden wij
in deze reeks ook aandacht aan de
lotgevallen van Riel, Goirie, Hilva-
renbeek, Moergestel, Oisterwijk,
Udenhout, Berkel-Enschot en
Loon-op-Zand tijdens de Tweede
Wereldoorlog.
Wij vragen dan ook onze lezers
in *de dorpen» of daarbuiten die
materiaal hiervoor bezitten, ons dit
tijdelijk te willen afstaan.
Reacties - liefst schriftelijk -
zijn welkom bij de auteur, op de re
dactie van de Tilburgse Koerier.
Kapel O.L.V. Ter Nood
Een verhaal apart is de fietsroute
achterlangs de Oude Markt en langs
de kapel van Onze Lieve Vrouw Ter
Nood. De fietsroute verbindt de
Nieuwlandstraat met het Stadhuis
plein over de Oude Markt. De winke
liersvereniging Nieuwlandstraat en
omstreken heeft tijdens de inspraak
avonden al gewezen op het gevaar dat
deze fietsroute met zich meebrengt.
Onlangs kregen de winkeliers, onver
wacht, bijval van het bestuur van de
stichting O.L.V. Ter Nood.
Die stichting bekritiseerde de ge
meente in haar voornemen die fiets
route te gaan voorzien van rood asfalt.
De hamvraag
De winkeliersvereniging zou het
liefst zien dat haar plan alsnog uitge
voerd zou kunnen worden omdat dat
het beste plan is.
«De uiteindelijke vraag waar het om
draait is de volgende: wat heeft de ge
meente voor haar winkelcentrum in
het hart van de stad over? Een mooie
winkelstraat die aansluit op een be
staande, is een opwaardering voor het
hele winkelcentrum, daar zal toch
iedereen het mee eens zijn», verzucht
de heer Jansen.
De winkeliersvereniging Nieuwlandstraat en omstreken is al jaren aan het ijve
ren voor een andere, publieksvriendelijke inrichting van de Nieuwlandstraat.
De huidige inrichting is hen een doorn in het oog. De gemeente voelt wel iets
voor een herinrichting maar heeft er niet zoveel geld voor over als de winkeliers
vereniging graag zou willen. Op een haartje na was de winkeliersvereniging geho
noreerd ih haar wensen. Haar plannen werden door B W goedgekeurd op 28
eptember 1982. De pot waaruit de realisering van die plannen betaald zou moeten
vorden, was echter 5 dagen van te voren op. Dat hield in
Hoe anders zag Goirie er in 1940
uiteen dorp met alleen onder de
rook van Tilburg, maar ook onder de
zelfde soort rook die van de schoor
stenen der textielfabrieken. Ofschoon
Goirie in 1940 maar goed vijfendertig
honderd zielen telde (tegen achttien
duizend nu) was het een echt indus-
triedorp. Het grootste deel van de be
roepsbevolking werkte in een der tex
tielfabrieken - bij van Puijenbroek,
van Besouw, Peijnenborg, van Broek
hoven, de Tilkamwol. De boerenbevol
king maakte een relatief gering deel uit
van de Goirlenaren. De armoede was
in Goirie veel groter dan in bijvoor
beeld Hilvarenbeek en al had ook in
Goirie vrijwel iederen een eigen groei
tetuintje, toch was de voedselsituat
er gedurende de oorlogsjaren veel oi
gunstiger dan op een «echt boeren
dorp». (lees verder pagina 7)
3 ton meer
Voor de herinrichting
Nieuwlandstraat wil de geme
bedrag uittrekken van 237.(
winkeliersvereniging vraagt
om er een mooie winkelstraat van te
maken waarin zowel auto’s, fietsers in
twee richtingen als voetgangers zich
thuis voelen.
«Oh, er zijn voorbeelden genoeg
noemen van zo’n kombinatie, niet
Tilburg echter. Maar wij
der gekeken dan onze neus
dermeer in België. Daar 2
kombinaties te vinden».
de buurtparken die er gaan komen op
het oude ziekenhuisterrein (1 ha groot)
en op het Stuyvesantplein (2,2 ha
groot).
Camping in het Leypark
«De verdeling jdopt niet», zo menen
B W. Daar willen ze wat aan gaan
veranderen en veranderen gaat er so
wieso toch wat. Op het onderhoud van
de groenvoorzieningen wordt vanaf
vorig jaar 10% bezuinigd. Vorig jaar
heeft dat al geresulteerd in het kappen
van struiken op diverse plaatsen m de
stad. Niet iedere Tilburger was daar zo
blij mee. Er is nu ongeveer 15 ha aan
heesters verdwenen om plaats te ma
ken voor gazonnen. Volgens de oude
plannen zou er nog eens 37,5 ha aan
heesters moeten verdwijnen. Maar
B W zijn toch wat beducht gewor-
voor de protesten van de bevol-
-*-»;n nu jn ggjj vacant voor
te kappen en om te zet-
Met tegenzin buigt de winkeliersver
eniging zich over alternatieven van
hun eigen plan: «We willen het ’t liefst
niet half», aldus de heer
-
De Nieuwland-
i straat dichterbij v
J J Aanstaande vrijdag, 31 augustus, morgen dus, zal Hare Majesteit Kom
In het gebied Nieuwlandstraat j Beatrix haar opwachting maken bij het Duvelhok in de St. Josephstraat
en de verlengde Heuvelstraat zijn j Tilburg. Zij zal de officiële opening verrichten van het nagenoeg geheel ger
op het moment ongeveer 125 perso- reerde Duvelhok; een werkcentrum voor beeldende vorming wat onder de
nen in de detailhandel werkzaam. ting Musische Vorming tilburg ressorteert.
I Dat gebied telt 70 percelen en die Met deze opening wordt een punt gezet achter een jarenlang gevecht tot behoud
I kunnen als volgt onderverdeeld I van het Duvelhok tegen overheden en bedrijven. Het Duvelhok werd in 1863 ge-
I worden: 65,7 detailhandel en ho- I bouwd in opdracht van een katoenweverij en kwam in 1953 leeg te staan. In 1979
I reca, 11,4 kantoren, 7,1 ver- I is het gebouw, althans het voorste deel, op de landelijke monumentenlijst geplaatst
zorgende sector zoals tandarts en I en nu, anno 1984, is het bijna helemaal gerestaureerd. Slechts de schoorsteen aan
advokaat, 2,9 galerie en 12,9 ge- de voorkant ontbreekt nog.
1 ^door^econonuschebelangheb 1 «Het Duvelhok ls pas Duvelhok als houwen. Snel daarna kwam er kera-
I I cr Duvelhok op s.aau was in 1969 he, -J W IrI kwam ook
vwr Lge ondernemers Blondel’ Hans van Zummeren en gemaakt. Fotografie en meubels ont-
I Voorbeelden daarvan ziin nla Hans Claesen-In hun eigen ateliers ga- werpen en maken kwam er toen
I tenhan^ ven “j les aan anderen*» 1969 ach- Ieder jaar werd er een stukje van
I de Noorman Café Noir en anti I ten “J de dJd riJP om voor hun lessen gebouw bÜ «gekraakt» en groeide het
I quar^Nüico f I een gezamenlijk onderkomen te zoe- Duvelhok langzaam maar gestaag.
Dit heeft o.a. te maken met het I ken e,n er ®en werkcentrum van «Concurrentie»
J feit dat de huren van de winkels in I te maken- Dat werkcentrum werd even In de jarcn ’73J74 kreeg het duvel
de Nieuwlandstraat lager zijn dan I gevonden op de zolder bij Teira Nova hok «concurrentie» van de stichting
in de Heuvelstraat. J de Nieuwlandstraat en snel daarna Kunstzinnige Vorming Tilburg die i
Daarnaast is een kenmerk van I werd er verhuisd naar het Duvelhok in de stadsschouwburg gevestigd was.
de Nieuwlandstraat dat men er ge- de ,St- Josephstraat. Het Duvelhok Die stichting hleld rich bezig met
varieerd aanbod van produkten werd toen voor het werkcentrum van jeugdateliers en belangenbehartiging
kan aantrejfen omdat er een rede- de kunstenaars gehuurd door Terra van kunst voor de sch00ljeugd. In die
lijke hoeveelheid speciaalzaken ge- N°va- Enkel de zolder werd m gebruik jaren werd er toen een samenwerirings.
I vestigd is in dat gebied. 1 genomen en er werden lessen gegeven verban(j opgezet tussen de stichting
ILm de disciplines schilderen en beeld- Kunstzinnige Vorming Tilburg en het
Duvelhok vanwege subsidie-technische
redenen. Het resultaat van het samen-
werkingsverband was een fusie tussen
beide instellingen op 1 augustus 1979.
De stichting Musische Vorming
burg was toen een feit. Het beleid
het Duvelhok bleef gebaseerd op pro
fessionele uitoefening van kunsten
door professionele kunstenaars.
Bij n overlijden in uw familie, zo
wel s nachts als overdag, belt u
eerst one, wij nemen al de zor
gen, betreffende de begrafenis of
eventueel crematie van u over
De geschiedenis van Tilburg, ook tijdens de oorlog, is een heel andere dan die
van in grootte, in geschiedenis of in ligging vergelijkbare steden zoals Breda, En
schede of Eindhoven. Hetzelfde gaat op voor de dorpen rondom Tilburg de stede
ling is misschien geneigd al die plaatsen gemakzuchtig over één kam te scheren
terwijl niets minder waar is; zo lijken Hilvarenbeek, Goirie en Riel als leefge
meenschap onderling nauwelijks op elkaarHilvarenbeek, nu, maar vooral in de
veertiger jaren een duidelijk gesloten dorpsgemeenschap met een hechte struc
tuur, een eigen positie innemend ten opzichte van «de» stad, in dit geval Tilburg,
met een niet onbetekenend verleden als een der hoofdplaa Kempen en
een grotendeels agrarische structuur.
Dit is het eenendertigse artikel
in de serie over de lotgevallen van
het Hart van Brabant en zijn be
woners gedurende de jaren van de
Tweede Wereldoorlog. Tilburg in
de oorlog: een vlag, die overigens
de lading niet helemaal dekt, aan
gezien het in de bedoeling ligt ook
het «oorlogsverleden» van Til-
burgs omgeving aan bod te laten
komen.
«Tilburg in de oorlog» wordt
geproduceerd in samenwerking
met de Gemeentelijke Archief
dienst.
Uw opmerkingen, aanvullingen
of persoonlijke bijdragen blijven
overigens welkom bij de auteur ter
redactie van de Koerier en even
eens bij de heren G. Kobes en R.
Peeters van de archiefdienst in het
Paleis-Raadhuis.
Groter en kleiner
Als het om groen- en spec
ningen gaat, komt de Oude St
slechtste vanaf. In vergelijking r
dere wijken is daar het minste g’
zijn er daar de minste speelvoor
“n voor kinderen. Sommige
zijn erg ruim bemeten en hvi 1
mand verwonderen dat dat
geldt voor de buitenwijken v;
burg. Natuurlijk heeft de verdeling te
maken met de beschikbare ruimte. In
de Oude Stad is die ruimte vooral in
genomen door woningen, parkeer
plaatsen en kantoren. Zo is er in de
Oude Stad geen grote groenvoorzie
ning te vinden. Buiten de Oude Stad
zijn er wel grote groenvoorzieningen:
het Leypark, het Wandelbos en het
Quirijnstokpark. Daarnaast zijn er
buiten de Oude Stad nog de volgende
kleinere parken: het Westerpark, het den r
Brücknerpark, het Stokhasseltpark, king en stellen
het park Gorinchemsebaan en de nog maar 5 ha
schermzone in de Blaak. Alles bij el- ten in gazons,
kaar opgeteld komt men tot een totaal Natuurlijk moet er wel bezuinigd
oppervlak van 123,5 ha buiten de worden en B W stellen dan ook
Oude Stad. De Oude Stad moet het voor om, met het oog op die bezuini-
doen met het Wilhelminapark, het gingen en een eerlijkere verdeling van
Groenewoudpark en het Alpenpark bij de groen- en speelvoorzieningen in de
het nieuwe Elisabethziekenhuis. In to- stad, de volgende maatregelen te ne-
taal komt dit neer op 5,9 ha park. men-
Daarbij moet dan nog geteld worden
Vijf dagen te laat
De voorzitter van de winkeliersver
eniging, de heer Jansen, praat nog met
enige emotie over die periode. «Onze ecn
winkeliersvereniging werd door de ge- t
meente als voorbeeld gesteld. Wij had- ‘,oer(
den onze zaakjes prima voor elkaar, Noo(
het plan was waterdicht, het was door
berekend door Publieke Werken, we
hadden er diverse inspreekavonden
aan besteed zodat iedereen zijn zegje
had kunnen doen en daarmee hadden
we rekening gehouden... en toen dat!
Vijf dagen te laat terwijl dat niet aan
ons lag maar aan een trage afwerking
bij de gemeente. Wij waren met de
voorbereidingen van het plan begon
nen in 1979».
«Nu zouden we het met een slechter
plan moeten doen: de gemeente heeft
dat toegegeven. Het plan is gewoon
slechter omdat het goedkoper is en er
een aantal zaken niet kunnen zoals bij
voorbeeld een egalisering van het weg
dek zoals in de Heuvelstraat. De De
afvoerkolken moeten dan verhoogd
worden en dat kost een smak geld. Het
gevolg is dat de herinrichting maar
half gebeurt en misschien is het wel zo
dat je iets wat je half doet, maar beter
kunt laten».
.rnemers.
1 daarvan zijn pla-
tmy, stripwinkel Eric
Café Noir en anti-
»n In Tilburg of
Ingei
I tegen concurrerende
ik subsidie
de b<
:rkrui
ibels
O rechtstreekse verkoop
e worden op maat genie
O dubbele dichting tege
O vragen geen onderhui
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
eigen vakkundige montageteams
ook in elke kleur leverbaar
raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
luimtes opgekalefaterd.
In 1977 werd de situatie
Ka verkocht het Duvelhok
bobank die er een computer
wilde gaan vestigen. Daart
pand afgebroken moeten wor
plaats te maken voor nieuwbouw.
Door aandringen van het
bij. zag de Rabobank af van har t
het en verkocht het in 1979 aan een bele
gingsmaatschappij. Het Duvelhok h
toen te weinig geld om het zelf te k
pen. Per 1 november 1979 moesten
huurders van het Duvelhok het
el" verlaten. Het Duvelhok spande e
gerechtelijke procedures aan
beleggingsmaatschappij en I
jaar uitstel van ontruiming bereiken.
Dit leidde ertoe dat de beleggings
maatschappij verder afzag van plan
nen met het Duvelhok en het pand
weer wilde verkopen.
De Stichting Musische Vorming Til
burg, waar het Duvelhok onder valt,
had in de tussentijd driftig zitten reke
nen en kwam tot de conclusie dat het
financieel haalbaar was om het Duvel
hok zelf te kopen. De jaarlasten zou
den dan niet hoger zijn dan de jaarlas
ten in geval van huur: het was budget
tair neutraal. De gemeente was in eer
ste instantie niet erg enthousiast en
ontraadde het plan. Maar na aandrin-
