10 - 30%
JEVEÜ
Verleden, heden en toekomst
van de Tilburgse industrie
dia
KORTING
W'
MjLSTOflfNPROGRAMMA
Veel ex-textielarbeiders nog werkloos
Sanitair
Mommers Co.:
Wollenstoffenfabriek zonder kleerscheuren
iffen bv
De nieuwe
GE
LRKT
Anti-racisme en -fascismeweek
L*
Manifestaties op Beekse Bergen
tijdens Hemelvaartsweekend
Landelijke
actiecaravaan
in Tilburg
oed
1SEL
Oisterwijk
«Volksfeest Biest-Houtakker 1984»
audio-video
1 oneel m
I
«Allicht» is uit
Donderdag 31 mei 1984 - pagina 15
DE TILBURGSE KOERIER
ei 1984-pagina 14
:heepj
met I
rsteen
BIJ BARTELS
Het smalle Wilhelminakanaal.
ters
8.00 uur
el. 013-364031
ireda-Noord
uitgevoerd met goede
cisme.
21.30 uur volgt
uitkeringen, actie
Hels gaat!
r van Eijck
straling
aarden
passen,
bert nooit,
echt.
zorgen,
toen.
Prijs afgebeeld
model195,-.
Koopavonden
geopend
EEUROHAL
9.00-17.00 uur
tre
Prijzen
excl. B.T.W.
en een
e situa-
J van 14.00
voor kinde
eest begint
).00 uur in
vossenhol
ur 076/141285
ar de Makro.
sntrum
tel.:
013-431489
L Goirle
TILBURG
om
Jren,
male
zie je hoe
als een be-
familie. Er
Iden, zoals
- op h.
alle v
De
Werk voor-
zijn de zie-
natuurlijk
jan van
laarhoven bv
tel 013
|g| 436033*
Wilhelmmapark 7-5041 EA Tilburg
/ooral in West
I moest
Allee
industrieterrein
gemeente hoopt
tdere ondememir
waarbij heeft Ine
'c van de Investe-
eling (IPR). Het Rijk
irocent van de inves-
i een bedrijf dat zich
Besterdring
Winkelcen
n nog een
de werk-
«De
Waalwijk en
aen worden
tr Waalwijk
proken
ussie over
deze partij.
Enschotsestraat 238. Nabij N.S.-Plein
Tel. 421904 b.g.g. 320439. Tilburg
van de wereldberoemde
merken o.a. Louis de
Poortere, KVT, Kroon en
Richelieu
EENMALIGE VERKOOP
Tijdens het Hemelvaartsweekend worden in recreatiepark Beekse Bergen niet
alleen de Nederlandse kampioenschappen heteluchtballonvaren gehouden, maar
vinden ook tal van andere manifestaties plaats.
Bezoekers kunnen op Hemelvaartsdag deelnemen aan de Atari-computershow
die van 13.00 tot 17.00 plaatsvindt.
Op zaterdag 2 juni is recreatiepark Beekse Bergen één van de zeven eindpunten
van de landelijke fietstocht van de milieu-organisatie Greenpeace.
Modelbotenclub «Titanic» geeft een schitterende show met op schaal gebouwde
boten op zondag 3 juni.
en deelnemerskaar- De Stichting Verenigde Oisterwijkse
bij: Karin Zeedijk, Spelers geeft een opvoering van «De
goede mens van Sezuan», een parabel-
stuk van Bertold Brecht op 3, 9, 10 en
17 juni.
Mom-
geleden, da,
;n kleine afvs
veel orders. De
>r het
jn de
DE BESTE IN ALLE TESTEN!
VHS het meest verkochte
systeem
Frontlader
5-motoren - direct drive!
Spoelen met beeld
Stilstaand beeld
14-dagen-timer
Scherpteregelaar
Digitale teller
De beste videorecorder die u
onder de 2.000.- kunt kopen!
1.798.-
i worden. Hierna
;r het al dan niet
87-91. Tilburg. 01
DE HOVEL
345537
Stadsdienst
lijn 4/5
stopt bijna
voor de deur
Volop
parkeerruimte
Lange tijd werd het gezic
en vooral de textielindustrie
mensen hun brood in de textiel,
arbeiders zijn werkloos. Tilbi
pijnlijke dood gestorven. G.
mogelijkheden om die klap o
een verloren generatie a. w»>
die meer dan 500 personen in dienst
hebben, de Dienst Sociale V'-
ziening en de Volt. Verder zijn
kenhuizen en de gemeente na
grote werkgevers».
een alternatief
Mustert.
'erdieping krijg
zou volgens seizo<
u kunnen er bij er
J3or. Er zijn een
lucht,
club E
meest fantastische
trampoline. Bij het
rij van Dal is in de
op de verschillende mark- sante tentoonstelling
marktkooplui en standwer- gereedschappen niet
■se kunstenaars o.a de van ambachtshede-
kers, schoenmakers, etc.
deze
41°
leven van
De Kauka-
goede mens
in Brabant nog redelijk in het bedrijfs
leven worden opgenomen. Maar sinds
die tijd lukt dat niet meer. En al gauw
'jg je dan het ’boom-effect’. Ieder
ïizoen krijgt een boom er een jaarring
sn wordt dikker. Zo heb je nu ook
dikke boom met jaarringen van
werkloze schoolverlaters. En bomen
kunnen oud worden».
(Peter BRUUNS)
Anno 1984 zijn er niet veel textielfabrieken meer over. Naast een viertal spin
nerijen en enkele veredelingsbedrijven, zijn er nog slechts twee volledige wollen-
uivii stoffenfabrieken, Aabe en Mommers Co. De huidige Aabe-fabriek bestaat
«Tot eigenlijk nog maar twee jaar. In 1982 ging de oude (Sigmacon) Aabe failliet. De
ratie nieuwe Aabe-fabriek die in 1982 uit het financiële moeras is opgetrokken, is het
predikaat 'Koninklijk' kwijtgeraakt, al prijkt die benaming nog met grote letters
op de neonreclame. Op het ogenblik lijkt Aabe de moeilijkheden van enkele jaren
geleden te boven te komen, ondermeer door de succesvoile produktie van brand
werende stoffen.
De enige wollenstoffenfabriek die de textielcrisis werkelijk zonder kleerscheu
ren heeft overleefd, is de fabriek van C. Mommers Co.
In het weekend van 2 en 3 juni is het
weer zover, het rustige Biest-Houtak-
ker bruist dan van de aktiviteiten.
In dit dorp wordt dan voor de zeven
de keer het «Biestse Volksfeest» geor
ganiseerd.
Dit volksfeest wat elk jaar vele dui
zenden bezoekers trekt, wordt georga
niseerd door de elf verenij
Biest-Houtakker. Het volksf®
op de zaterdagavond om 20/
de grote feesttent aan het
met een grandioos familiebal m.m.v.
het orkest «The music makers».
Het Landelijk Beraad Uitkeringsge
rechtigden (LBU) trekt tot 29 juni met
een grote caravaan door Nederland. In
deze karavaan die de naam «Rond-je-
zekerheid» draagt, wordt met name
aandacht besteed aan de alternatieven
voor het huidige regeringsbeleid die
door uitkeringsgerechtigden zelf ont
wikkeld worden.
Bij deze li
deelnemers zr
sponsoren door familie, «ncuucu u «.sinus
sen. Ook kunnen de deelnemers donateurs
werven door bijv, een weddenschap aan te
gaan met de thuisblijvers over de afgelegde
kilometers. Het verkregen bedra J‘
overgedragen aan Greenpeace c
o.a. voor het actieschip «De Sirius» ge
bruikt.
Greenpeace Modelbotenshow
landelijke fietstocht laten de Schitterende op schaal nagebouwde
zich per afgelegde kilometer modelboten zijn zondag 3 juni van
oor familie, vrienden of kennis- 12.00 tot 16.00 uur te zien op het meer
- van het recreatiepark.
chap aan te Modelbotenclub «Titanic» uit Den
Je afgelegde goscb showt een groot aantal radio-
dJV£id van heel
Sinus» ee- Uein (40 cm) tot en met het giganti
sche vliegdekschip dat maar liefst een
lengte van 266 cm heeft.
In totaal 22 pronkstukken waaron-
a» en «z.ure ^er s^ePers’ loodsboten, reddingsboten
van Eeuwig- en 6611 aantal lyPes vissersboten zijn
Dimitri van op deze middag te bewonderen.
Zondag
Het grote feest barst op zondagmid
dag los om 12.00 uur. Het volksfeest
staat dit jaar in het teken van de markt
in al zijn facetten.
Wat is er J-j-»-
ten te zien: marl r
kers; diverse kunstenaars o.a. de
Werckwinkel uit Hilvarenbeek die ter
plekke tekeningen en andere kunst
werken vervaardigen en diverse am
bachtslieden.
Behalve de «echte marktmensen»
treffen we er ook dit jaar de kinder-
markt aan waar de Biestse jeugd aller
lei leuke spulletjes voor een klein prijs
aanbieden. Natuurlijk zal ook de tradi
tionele rommelmarkt niet ontbreken.
Behalve de markt zijn er nog vele in
teressante dingen te beleven zoals: een
door stoeterij Soetens gegeven demon
stratie met echte Friese paarden.
iurende de hele week zal er een
(foto)-tentoonstelling te bezichtigen
zijn;
- ook is er de hele week een informa
tiestand aanwezig
Woensdagmiddag 6 juni
tot 16.00 uur wordt er voor kinderen
van 9-12 jaar een diaserie getoond.
Daarna is er, afhankelijk van het weer,
een binnen- of buitenprogramma.
Woensdagavond is er vanaf 20.00
uur een thema-avond rondom de cen-
trum-partij. Na een inleiding zal er een
TV-programma van de Centrumpartij
Directeur Swagemakers bij de duivelmolen,
waar de ruwe wol wordt losgemaakt.
Wegverbetering
De heer Mustert denkt aan
paar andere maatregelen die c
gelegenheid kunnen bevorderen,
wegverbindingen met
Den Bosch zouden kunne
verbeterd. Bij de weg naar
Vorige week kon u in de Koerier
het tweede deel lezen van het verle
den, het heden en de toekomst van
de Tilburgse industrie. Deze week
ziet u voor u het derde en laatste
deel.
Ook deze aflevering is van de
hand van onze medewerker Peter
Bruijns.
getoond en bespr
volgt een discussi
verbieden van c
Transtil
De overheid probeert er vanalles
aan te doen om meer werkgelegenheid
te creëren. Indutil is al een paar keer
genoemd. Het bedrijf houdt zich bezig
met promotie en acquisitie, bedrijfbe-
geleiding, verkoop van industrieterrei
nen en een enkele keer met projectont
wikkeling. In het buitenland wordt
Tilburg vooral geprezen voor de moge
lijkheden op het gebied van transport
en distributie. Met medewerking van
Indutil werken elf vervoersbedrijven
nu samen onder de naam ’Transtil’.
Het Japanse Fuji is een fabriek aan
het bouwen op industrieterrein De
Vossenberg. De gemeente hoopt dat
het fotobedrijf andere ondernemingen
zal aantrekken. Daarbij heeft Indutil
uiteraard veel gemak
rings Premie Regeling
betaalt liefst 25 pr
teringskosten van
in Tilburg vestigt.
Bij het eindpunt recreatiepark Beekse
Bergen vindt een manifestatie plaats met als
thema's «Bescherm Antarctica» en «Zure
Regen». Ook treden de fanfare v
durende Bijstand, Totem en Lmuui «au
Tooren op.
i f°metNmaxTTtT d W°rdt 'rt” sPdT goede mens van Sezuan»
deze film zijn walvissen op ware grootte te 1
Ideeënbank
Een maand geleden nam de gemeen
te twee maatregelen om kleine bedrij
ven te steunen en beginnende onderne
mers aan te moedigen. Indutil geeft in
noverende bedrijven met minder dan
twintig werknemers een garantie tot
ƒ50.000,-. De tweede maatregel
blijvende werkgelegenheid te creër
is het instellen van een regionale
ideeënbank.
Sinds 1980 opereert in Tilburg het
Buro Kleinschalig Werk (BKW). Dit
bureau helpt haanlozen die een eigen
bedrijf willen beginnen. Het BKW is
dan ook nauw betrokken bij de twee
bovengenoemde maatregelen.
Nu leverbaar tegen
ongelooflijk lage prijzen!
aluminium 5 poots onderstel. |i|
uitgevoerd met goedgekeurde gaslift.
stoffering 100% dralon.
volledig verstelbare
rugleuning.
armleggers
leverbaar tegen
meerprijs.
richt van Tilburg bepaald door de kleding-, leer-, schoen-
rie. Dertig jaar geleden verdienden nog meer dan 12.500
1. Nu zijn het er minder dan 1.000. Veel ex-textiel-
..burg is als wolstad in enkele jaren tijd een snelle en
C. Mustert, directeur van het ETTN, is somber over de
klap op te vangen: «De afbraak van de textiel heeft Tilburg
arbeiders opgeleverd».
Onderwijsstad
De maatregelen hebben zeker enig
effect gehad. Dr. G. Mustert: «Veel
werkgelegenheid verschoof naar de
dienstverlening, met grote vestigingen
van banken en verzekeringsmaat
schappijen. Maar Tilburg is vooral een
onderwijsstad geworden met de Hoge
school en de Leergangen».
Op het ogenblik biedt de dienstver
lening het meeste werk, met ongeveer
30 procent. In de industrie werkt onge
veer een kwart van de beroepsbevol
king.
De heer E.F. Janssens, directeur van
Indutil B.V., is blij dat Tilburg geen
overheersende industrietak meer kent:
«Er zijn nu nog maar twee bedrijven
«Verschillende machi
nes zijn met micro-
electronica uitgerust».
Verleiden
Aan het eind van de jaren vijftig zag
ook het gemeentebestuur in, dat er
nieuwe bedrijven en nieuwe arbeids
plaatsen moesten komen. Op de eerste
plaats moest er iets veranderen aan het
mago van de stad. Tilburg moest aan-
rekkelijk worden voor het bedrijfsle
ven om zich hier te gaan vestigen. Er
moesten gunstige vestigingsvoorwaar
den en goede verkeersverbindingen ko
men. Een nieuwe schouwburg zou het
culturele klimaat verbeteren. Onder de
bezielende leiding van burgemeester
Becht werd Indutil B.V. opgericht om
industrieën, dienstverlenende bedrij
ven en andere instellingen te verleiden
om zich in Tilburg te vestigen. Er wer
den nieuwe industrieterreinen aange
legd. De binnenstad werd gedeeltelijk
gesloopt om plaats te maken voor bre
de wegen en futuristische gebouwen
die de stad een dynamisch aanzien
moesten geven. Verder werd veel
moeite gedaan om nieuwe onderwijsin
stellingen aan te trekken en bestaande
uit te breiden.
Zwaardere machines
Vroeger dan veel andere bedrijven Duitsland
zag de directie van Mommers Co In ballingschap
aan de Goirkestraat in dat er grote in- ^°5?ts.te werken
vesteringen noodzakelijk waren om het Gal^ei Mo|eder c
oude produktiesysteem te vervangen. sisfKnjtkrmg
De gebroeders Weitjens wilden de
fabriek al vóór de Tweede Wereldoor
log verhuizen. De hoogbouw in het
oude Mommers-complex bleek op den
duur niet bestand tegen de steeds
zwaardere machines. Na de oorlog ver
huisde het bedrijf naar de Kraaiven-
straat.
Ir. S
oorlog
èerste t
stort. Nu
over de hele we
landen
Gemeenschap».
Tolmuren
«Sommige mensen», aldus C. Swa
gemakers, «wijten de ondergang van ‘‘2T?
de textiel aan de oprichting van de ^ns
EEG. Maar juist door het openstellen cAri
van de grenzen kunnen we onze wol-
lenstoffen makkelijker naar het buiten
land transporteren. Door de afbraak
van de tolmuren kregen we natuurlijk t
concurrentie van de landen met lage CMrhTnnhliaV
lonen. Nederland betaalt zowat de
ii u ij klaag met, wees met verstoord Wi
hoogste textieUonen ter wereld. Het hetdk is
enige dat we kunnen doen is zorgen d kj moest
dat ons produkt beter ts. We moeten bekoreP dewP J droevi
zorgen voor pnma kwaliteit, op tijd le- eind beschorenOntgoocheld staan wij
veren en voord betrouwbaar zijn. En m versl Gordijn
dan nog mret de pnjs kunnen concur- en
reren tegen Zuid-Franknjk en Korea». K 6
Verlies
De textielindustrie heeft de afgelo
pen jaren in heel Europa slecht ge
draaid. Vooral in West-Duitsland en
Engeland moest die bedrijfstak sterk
inkrimpen. Alleen Italië heeft zich al
tijd gehandhaafd. Daar worden, vol
gens Ir. Swagemakers, nog duizenden
weefmachines gebruikt.
In de afgelopen jaren heeft
mers Co een licht verlies
maar dit jaar wordt weer eer
winst verwacht. Er zijn veel ore
nieuwe collectie wollenstoffen voor
seizoen 1985 is pas uit en nu al zijn
ontwerpers bezig voor de winter van
1986. «Die modestoffen geven een
groot risico», zegt Ir. Swagemakers.
«Je moet ieder half jaar weer bewijzen ting'
dat je het goed hebt gedaan»gen
(Peter BRUUNS) GC
In de mei/juni-aflevering van «Al
licht», die zojuist uitgekomen is, staan
weer enkele boeiende artikelen. U
kunt lezen over een energiewinkel in
Maastricht, over isolatiepUcht in Bre-
over de opwerking van radio-actief
zal, over het dumpen van radio-ctief
afval in zee, over Kalkar en over ener
giebedrijven en zure regen.
«Allicht» is een uitgave van de
stichting Allicht, een stichting die zich
inzet voor een democratisch, mens- en
milieuvriendelijk energiebeleid. Inlich-
igen over abonnementen kunt u krij-
:n bij de redactie, postbus 8107, 5004
C in Tilburg, tel. 35.15.35.
«Het is heel beroerd. Mensen die
i' hoge functies in de wollenstoffenfa-
brieken hadden, zie je nu aankloppen
bij het Nederlandse Textielmuseum
om de bezoekers rond te mogen leiden.
Dat werk willen ze dolgraag hebben.
'Ze zijn met die machines opgegroeid.
1 Nu heb ben ze al jaren een uitkering».
Dr. G. Mustert, directeur van het Eco-
nomisch-Technologisch Instituut voor
Noord-Brabant (ETIN), is al zijn hele
loopbaan nauw betrokken bij de ver
zameling van de woltraditie. Het
ETIN verricht onderzoek voor de
overheid en het bedrijfsleven en geeft
adviezen en voorlichting op sociaal-
economisch en maatschappelijk ter-
1 rein. Het instituut is ingesteld door de
Provincie en de Kamers van Koophan
del in Noord-Brabant.
Klaus
Swagemakers: «Al kort na de van
g hebben we ons als een van de J
textielbedrijven op de export ge- fijn
leveren we onze produkten zijn
sic wereld, al gaat 70% naar slecht te
binnen de Europese ons
goedh
slecht
Vanaf het terras bij de grote feest
tent heeft men ook uitzicht op de «ker
mis» die dit jaar voor het eerst door
Bivoc georganiseerd gaat worden. De
muziek wordt verzorgd door het Beek
se orkest Tammezuur. De kinderen
kunnen leuke prijzen verdienen met
o.a. spijkerpoepen, sjoelbakken, bus-
sen gooien, etc.
Voor de ouderen zijn er de behan-
digheidsspelen zoals autobandwerpen,
worstkappen, schiettent, vogelpik, etc.
Het bekende Esbeekse toneelgezel
schap «In de kékert» zal een humoris
tisch wagenspel brengen in de open-
wat verderop geeft trampoline-
v.uu Baranie een demonstratie van de
capriolen op een
terrein van boerde-
schuur een interes
te zien van oude
van boeren maar
ien zoals slagers, bak-
Sommige van
gereedschappen zijn intussen zo
zeldzaam dat we een wedstrijd kunnen
organiseren met het raden van de
naam ervan.
Op het terrein bij de schuur is er
tenslotte nog een kleinveetentoonstel
ling met in het midden een levensgroot
varken waar je het gewicht van moet
raden. Ter afsluiting van de Volksfees
ten tenslotte, is er een gezellige avond
voor de jongeren vanaf 20.30 uur in de
feesttent met medewerking van Avro’s
Toppop Disco Show.
id hoog. Boom-effect
de vier
Zo optimistisch als men was bij het
aanleggen van de bruggen, is de heer
Mustert niet als hem gevraagd wordt
of de werkloosheid in Tilburg binnen
afzienbare tijd zal kunnen dalen: «1
1981 kon de schoolverlaters-generaGv
-te--
Donderdagavond’ vanaf 20.00 uur
wordt bekeken hoe je racisme en fas
cisme op school, in de straat, op het
werk, in de buurt, etcetera, kunt her
kennen. Hierna wordt besproken wat
je er in de buurt aan kunt doen, zowel
individueel als georganiseerd.
Vrijdagavond van 19.30 tot 21.30
uur zullefi jongeren van 11 -16 jaar zich
met deze problematiek bezig houden.
Deelnemers aan de landelijke fietstocht
hebben gratis toegang tot het recreatiepark
en natuurlijk kunnen bezoekers van recrea
tiepark Beekse Bergen deze manifestatie'
ook bezoeken.
Routebeschrijvingen
ten zijn verkrijgbaar
Mahlerstraat 71Tilburg.
VHS
VIDEORECORDER
Twee neven
Mommers Co is tot op de dag van
vandaag een familiebedrijf. De stichter
Christiaan Mommers liet,het bedrijf
na aan zijn zoon Marinus en diens
zoon Alphons. De laatste kreeg geen
kind en riep daarom zijn twee neven
Gerard en Jan Weitjens naar Tilburg.
De huidige commercieel directeur Ju
les Weitjens is een zoon van een van
hen. Technisch directeur Carel Swage-
makers is een nazaat van de eigenaars
van Swagemakers Ceasar NV, een fa
briek die in 1972 de poorten definitief
sloot.
Ir. Swagemakers: «Hier
het ook goed kan aflopen
drijf in handen is van één
zijn andere voorbeelden, zoals bij En-
neking, waar de families op het bedrijf
hebben geparasiteerd en alle vermogen
eruit hebben gehaald. De families
Mommers en Weitjens hebben altijd
een zuinig financieel beleid gevoerd.
De winsten werden niet verbrast, zoals
elders, maar in het bedrijf terugge
ploegd. Als gevolg daarvan kunnen we
nog steeds alles met eigen vermogen
doen».
Met de vertor
mens van Sezuan
(1898-1956),
Oisterwijkse
greep.
Brecht schreef dit parabelstuk in
ballingschap. In het jaar waarin de na
zi’s naar de macht grepen en zijn boe
ken verbrandden (1933) verliet Brecht
r'";*sland.
5 schreef hij
WV1A.&UHet 1
leiMoeder Courage
sische Krijtkring en De
van Sezuan.
Stuk voor stuk zijn het meesterwer
ken. De goede mens van Sezuan werd
geschreven tussen 1938 en 1942. Het
stuk gaat terug op een onderwerp van
vóór 1933 De ware liefde.
In zijn biografie over Brecht zegt
us Völker over «De goede mens
Sezuan» o.a. het volgende «Het
i moet aanschouwelijk maken hoe
het is om goed en vriendelijk te
en hoeveel inspanning het kost om
zijn. De slechte wereld dwingt
tot onmenselijk gedrag, want
goedheid brengt geen rendement, maar
□>v«.ats gevaar met zich mee voor de
mensen. Het blijft noodzakelijk om het
goede meisje Shen Te in de slechte,
neef Shui Ta te veranderen in een we-
1 waarin alleen «harde, naakte
ist» telt in de relaties tussen men
sen. Het geld verhindert een natuurlij
ke ontplooiing van liefde en produkti-
viteit.
Met de volgende woorden beklem- I
toont der -1 -J
van dit t__
klaag niet,
weten het
Het sprookje
'koren, bleel
moet er dan wel een stuk van de Dru-
.“U" nense duinen af, maar eer. alt
hebben we niet»aldus dr. G. f
Ook de verbreding en ver
in het Wilhelminakanaal zou
..vul een uitkómst zijn. Nu k
geen grote vrachtschepen door. Er zijn
wel plannen om het kanaal vanuit
Oosterhout tot de sluis bij de Dongen-
seweg te verbreden. Dan zou alleen in
dustrieterrein De Vossenberg worden
ontsloten^ Indutil en ETIN zouden de
verbreding en verdieping liever door
voeren tot en met industrieterrein Lo
ven. Mustert: «Bij de aanleg van de
bruggen is al rekening gehouden met
een breder kanaal».
Christiaan Mommers begon in 1861
met de bruidsschat van zijn vrouw een
klein fabriekje waar hij een nieuwe stof
maakte: buckskins. De onderneming
werd een succes en de fabriek aan de
Goirkestraat werd in de loop der jaren
stevig uitgebreid. Zo ontstond tegen
het einde van de negentiende eeuw het
Mommers-complex. Tot 1955 heeft
Mommers Co het bedrijf draaiende
gehouden aan de Goirkestraat. Toen
verhuisde de fabriek naar industrieter
rein Kraaiven. In een gedeelte van het
oude complex wordt nu het Neder
lands Textielmuseum ingericht.
Mommers Co heeft ongeveer 150
werknemers en een omzet van 20 mil
joen guldens per jaar. Het bedrijf le
vert onder andere stoffen voor nieuwe
PTT-uniformen en voor Engelse mo
dehuizen.
>ning van «De goede
n» van Bertold Brecht
doen de Verenigde
Spelers in 1984 een grote
Zere plek
In 1955 publiceerde het ETIN al een
rapport waarin werd gewaarschuwd
voor een ’industriële monocultuur’. Er
waren te veel mensen afhankelijk van
de textiel. Wanneer daar iets mis zou
gaan, zou dat een economische ramp
voor de stad betekenen. Tevens groei
de de beroepsbevolking te snel om in
de toekomst mensen nog een baan in
die eenzijdige industrie aan te kunnen
bieden.
«Het rapport bleek de vinger precies
op"de zere plek te leggen. De aanbeve
lingen die werden gedaan, werden ech
ter te laat opgevolgd, of hielpen niet
meer. Feit is, dat het aantal arbeids
plaatsen in de industrie tussen 1960 en
1982 halveerde: van 25.000 naar
12.500.
Op vrijdag 1 juni arriveert de kara
vaan in Tilburg. Om 10 uur ’s och
tends vertrekt zij vanaf het Willem II-
stadion in een demonstratieve optocht
naar het NS:plein.
Daar zal vanaf 13.00 uur een grote
manifestatie gehouden worden.
Ook hierbij Egt het accent op de al
ternatieven voor het regèringsbeleid.
Het wordt
met velerle
Het podiumprograi
een forumtheater (theater waar
bUek actief bij betrokken x,«,.
muziekgroep JAAP met Nederl
Hge muziek en--
Daarnaast
een crisismarkt e
markt. Op de crisis
uitkeringsgerechtigd..
F gerepareerde produkten
aangeboden en geruild.
J j i op de manifestatie een
diaserie, een fototentoonsteUing e
videoprogramma te zien over de
g tie van uitkeringsgerechtigden.
J Vanaf 20.00 uur is er een aanslui- |n de week van maandag 4 junj tot en met vrjjdag 8 juni staat het buurthuis Bin-
tend programma georganiseerd in het nenstad, Langestraat 13 in Tilburg, in het teken van het opkomend racisme en fas-
IIBaanlozencentrum aan de Voltstraat
18. Allereerst zal daar de film «Bedrij- 1
vigheid» vertoond worden. Deze film, - gedt
die gemaakt is in opdracht van het Bu (foto)-
ro Kleinschalig Werk, geeft een beeld
I van alles wat er komt kijken bij het op-
H zetten en runnen van een kleinschalig
g bedrijf.
I? Rond 21.30 uur volgt een talk-show
rondom uitkeringen, acties en alterna
tief werk. De avond wordt afgesloten
met een optreden van de Tilburgse PP
(puur plezier) band.
Alle activiteiten op deze dag zijn
gratis loegankehjk, dus ook betaalbaar
voor uitkeringsgerechtigden.
Ejk modegevoeUg. Je moet er snel bij
zijn».
«Mommers Co heeft gelukkig op
tijd meegedaan met de innovatie.
Sinds mijn komst in ’69 is hier het hele
machinepark gemoderniseerd», aldus
de heer Swagemakers. «Verscheidene
machines zijn met micro-electronica
uitgerust. We zijn er ook altijd in ge
slaagd goede vakmensen aan te trek
ken. Ondanks alle technische ontwik
kelingen blijft het maken van strijkga-
ren iets ambachtelijks».
Bouw
Toch is het de vraag of de voormali
ge textielarbeiders iets aan die nieuwe
arbeidsplaatsen hebben gehad. Het In-,
stituut voor Ontwikkelingsvraagstuk
ken publiceerde vijf jaar geleden een
onderzoek naar de werkloosheids'
fers in Tilburg: «Veel mensen uit
textiel zijn in de bouw gaan werken.
Maar na 1970 zakte de bouwmarkt in
en werden ze weer werkloos. Mis-
schien hebben ex-textielarbeiders in
andere bedrijven werk gevonden. Ze
kerheid is daarover niet te krijgen.
WaarschijnHjk vormen de ex-textielar-
beiders verreweg de grootste groep on
der de werklozen».
Dr. G. Mustert van het ETIN is blij
met de grote verscheidenheid aan be
drijven in Tilburg. Het risico van een
zwakke bedrijfstak weegt dan niet zo
zwaar. Toch is er geen reden om vol
komen tevreden te zijn. De werkloos
heid is immers nog schrikbarend K
Officieel is gemiddeld één op dv
vrouwen en één op de vijf mannen
werkloos. Tesamen gaat het om bijna
15.000 personen.
In eigen hand
Sinds 1969 is Ir. Carel Swagemakers
technisch directeur bij Mommers
Co, naast commercieel directeur
J. Weitjens.
Ir. Swagemakers: «Mommers Co
j o r heeft de teloorgang van de Tilburgse
en voor het regèringsbeleid. textiel om een aantal redenen over-
it een bruisende manifestatie leefd Het bedrijf is bijvoorbeeld verti-
lei activiteiten. caa] georganiseerd. Dat betekent dat
bie^jt 0 a we ajjes zek doen zoa]s bet verven
/aar het pu- spinnen, weven en veredelen. Dat is
wordt), de een groot voordeel. Veel textielfabrie-
rlandsta- ken ^ju kapot gegaan omdat ze afhan-
n een cabaretprogramma. kelijk waren van andere spinnerijen,
zijn er de gehele middag We hebben het altijd in eigen hand ge-
-" ■L en een informatie- houden, want dan kun je sneUer leve-
t ismarkt worden door ren. Dat is belangrijk, want we maken
igsgerechtigden vervaardigde of vooral strijkgaren wollenstoffen voor
eerde produkten ter verkoop bovenkleding. Dat produkt is natuur-
aangeboden en
Verder zijn
