TILBURG 1940-1945
in
ifl
Bouw deel Tivoli
komt in zicht
Frans Janse over Tilburg in de bezettingsjaren
ling
jaren van verduistering
ar
IJZEN!!
oenen
IJS
niburg
Tilburg 1940-1945
ng
>t
Hovel anders»
aanstaande zaterdag
--
>i 1984-pagina 18
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 24 mei 1984 - pagina 19
Op terrein bij Cash and Carry
king
Slikken maar
king
etvergunningde
verlenen onder
hinder voor de
is de korte pro-
sn
en van:
te Tilbui
linge toelichting
irg, 24 mei 1984.
hvd
lg
TILBURG 1940-1945
ex. TILBURG 1940-1945
Ondergetekende bestelt
voor de intekenprijs f 39,90.
e spe-
ii te
naam:
adres:
j postcode:
woonplaats:
handtekening:
datum:
Komt de bestelling ophalen
Wenst toezending (met berekening van verzendkosten)
KO
Frans Janse
jaren van verduistering
i paar
ischoenen
Een Officier
van de
inlichtingendienst
als
geschiedschrijver
Verschijnt najaar 1984. 225 blz., ca. 700
foto’s, gebonden in linnenband.
De intekenprijs tot verschijnen is
slechts f 39,90
(na verschijnen f 48,50)
U kunt een exemplaar reserveren door de
bestelbon in te vullen en in een enveloppe
zonder postzegel te sturen naar Boekhandel
Gianotten, Antwoordno. 145, 5000 WB
Tilburg.
TILBURG 1940-1945 is een uitgave van
BOEKHANDEL GIANOTTEN
De auteur Frans Janse.
«Foto Fer Traugott».
s op
de
'torn
Igens
n en
irect
drie
GM.
de
lat-
de
iarin
De
ver-
aag blijft
Ik hoor
itelligente
mieteren en
t anderen
voor
derwet voor het
i van een groot-
derwaren, gele-
igen.
op het
voeding, 1
iruii, oloemen, hu
do-artikelen, mode
artikelen, er
ciale aanbi
wachten.
nee», zegt
zeker een klankbord en
ut zou mij ook geen
maar ik zie overal zo tegen
t er nu nog op mij te wach-
4ajes-
laad van
Binnen-
>pige voorziening
r van de Afdeling
Raad van State,
it voordat op dat
sdiend naaraan-
ining;
sdelijkerwijs niet
engen tegen het
ng-
de persoonlijke
Dolgelukkige mensen na de bevrij-
ding bij de Heikense Kerk met nu
overbodige Duitse verkeersborden.
srgunning inge-
prichten c.q. in
ia, gelegen aan
doende stukken
ot 26 juni 1984.
ie Wet algemene
en maand na af
hoor
duzie
de r
Rijnders kan
op het terrein van de
Het heeft een aantal jar“
matige PGGM-terrein in r,v*-
ningen komen in de vierhoek Tiviolistraat,
Prof. Dondersstraat. De
nemer hoopt dit najaar
taan Hare Me
aan de Raad
bestuur, E..»
Ifix" te Tilburg
de Hinderwet
lebben van een
de Tongerlose
<el 20, 21 of 22,
3t c, van de Wet
ie bezwaren heb-
inghebbendedie
toe niet in staat is
1984, dit magische jaar, is ook het jaar waarin wordt herdacht dat Tilburg 40
jaar geleden bevrijd werd van de Duitse onderdrukking. Bij gelegenheid van Til-
burgs bevrijdingsdag, in oktober van dit jaar, zal er een schitterend boek verschij
nen, dat, verlucht met honderden foto’s uit de oorlogsjaren, een beeld zal geven
-in die benamyjje tjjd.
jaren geduurd, maar nu komt de bebouwing van het voor
in Tilburg in zicht. Volgens de plannen zullen er 229 wo-
■.icrhoek Tiviolistraat, St.-Josephstraat, Lanciersstraat en
>e gemeenteraad moet er zich nog over uitspreken. Een aan-
te kunnen starten met de bouw van de eerste 94 huizen.
hopen dat het aans'J*
niet hetzelfde weer i
i van de week, dat zou niet
de winkeliers en voor de
l .et staat dan ook wel vast dat «Til-
ro 1940-1945» een boek zal worden
eigenlijk niemand die in het eigen
leden geïnteresseerd is mag missen.
Woningtoezicht
ders van Tilburg,
i milieuhygiëne,
iienst Bouw- en
Iburg (postcode
ide periodes ter
de termijn waar-
d, elke werkdag
e woensdag van
llburg, voor een
mvattende ver-
1 de Hinderwet,
otorvoertuigen,
25 winkels
Zo’n 25 winkels telt het winkelcen
trum «de Hovel». Nagenoeg alle zaken
zullen op die dag uw aandacht probe
ren te vangen. Wat kunt u verwachten?
Van alles op het gebied van kleding
mode, voeding, lederwaren, groent.,
fruit, bloemen, huishoudelijke en ka-
do-artikelen, modestoffen, speelgoed-
enz., enz. Verschillende spe-
ibiedingen liggen op u te
t is te
zaterdag r
het begin
leuk zijn voor
klanten.
Geboren en
getogen
,„ers is niet.erg Frans Janse is geboren en getogen in
"tuele uitbrei- Tilburg. Maar na zijn middelbare
litzicht uit hun schooltijd, zo’n kleine veertig jaar gele-
Een aanbouw den is hij zijn omzwervingen in ’s ko-
nings wapenrok begonnen, waarbij hij
zijn vuurdoop als zoveel leeftijdsgeno
ten ontving in Indonesië, dat hetzelfde
wilde wat Nederland kort tevoren met
succes had nagestreefd: bevrijding van
de vreemde bezetter.
deelt de zorgen van de
ze kan nog geen offi-
geven. Secretaris C. van
:egt dat de ontwikkelingen
i maiige PGGM-terrein op
Je vergadering in juni
muilen komen.
Het bouwplan van aannemer Al-
phons Coolen b.v. dat bij de gemeente
is ingediend, bevat drie soorten wonin
gen. Eén derde hiervan, 76 huizen, is
bestemd als eengezinswoning, 86 wo
ningen krijgen een portiek en 67 nieu
we onderkomens worden in de vorm
van galerijwoningen gebouwd. Die
laatste zijn voor bejaarden en komen
op de hoek van de Lanciersstraat en de
St.-Josephstraat. Met een aantal ande
re huizen staan ze boven aan de lijst
van de aannemer om als eerste te bou
wen.
noemde datum
telijk worden in-
fgaande overigens
an dat het samen-
1940-1945» een
Integendeel. Ja-
kapitein Janse
en grote delen
'ferd aan het
iige gegevens:
erhalen en be
en maar
nrekken
Jtrokke-
Op de motor bij de Schotten: be
vrijdingsdag op de Markt in Til
burg.
984 deontwerp-
andere ter zake
behoeve van:
een nieuwe, de
rergunhing als
erwet voor haar
nacks, gelegen
e beroepstermijn
roep is ingesteld
m de Wet op de
aan tot schorsing
treffen van een
len van zijn boek,
ct materiaal, heeft
irlijk veel nut gehad
rbeelding sprekende
een officier van de Ne-
Landmacht-inlichtingen-
geallieerde bui-
ele deuren moei-
r een gewone ster-
t of historicus, onver-
sn blijven.
«Hovel ander
het zelf gaan
dag naar buit
cialt
Dat klopt, deze bucolisch klinkende
plaats ligt temidden van het brons
groen eikehout, in de buurt van het
'ilimburgse Brussum waar in het
plex van een voormalige kolen-
..et NAVO-hoofdkwartier voor
1-Europa (AFCENT) is geves-
1 bij AFCENT werkte Frans
__nse tot voor kort. Als kapitein van
de Inlichtingendienst, die hij juist deze
maand met pensioen heeft verlaten.
maanden geleden geko
Het pensioenfonds
GezondL-
Vanaf de ladenkast in de apotheek schappelijk
steken drie gapers de tong uit naar de verhuurder
zwijgende en navelstarende klanten. Het
geluid van de verplichte riks op de toon
bank is de enige, opvallende onderbre-
- - mjj zjch Op.
omdraait en
van een groet
beiden di-
maar buiten komt
:ing zo vlot op
binnenwippen
Voorziet in behoefte
In de vier jaar dat het winkelcen
trum «de Hovel» bestaat, is er duide-
bewezen dat het uitstekend voor-
in een behoefte. In de toekomst zal
centrum nog uitgebreid gaan wor-
i. Hoe het ook zij: slecht weer of
ie winkeliers van
lovel» in Goir
de zaterdag k
publiek te ont
bent!
Activiteiten
Natuurlijk is er op «Hovel anders» lijk bewezen dat het u
ook aan de kinderen gedacht. Zij kun- ziet in een behoeftè. In de
nen kameelrijden door het centrum het centrum nog uitgebre
van Goirle. Er zullen ouderwetse sui- den. Hoe het ook zij: sl
kerspinnen te koop worden aangebo- niet, de winkeliers van winkelcentrum
den voor een ouderwets prijsje. Er zal «de Hovel» in Goirle staan aanstaan-
een fotowedstrijd worden georgani- de zaterdag klaar om het kijklustige
seerd, er kan «gereden» worden op een publiek te onthalen. Zorg dat u erbij
rodeostier en een promotieteam van --
Geen akkefietje
Laat uit het voorafg-
niet de indruk ontstaan
stellen van «Tilburg
akkefietje is geweest,
renlang heeft (nu ex-)
bijna al zjjn vrije tijd
van zijn nachtrust opgeoffe
bijeengaren van de nodige
niet alleen door het achterh
studeren van allerlei documenten
vooral ook door eindeloze gespK
te voeren met nog levende betn
nen.
Dit jaar is het 40 jaar geleden dat Tilburg bevrijd werd van de duitse bezetters.
Dat is een aanleiding om die trieste oorlogsjaren te gedenken. Er zijn intussen
voldoende jaren voorbijgegaan én er is zo’n schat van materiaal over die periode,
verzameld, dat een goed boek over die oorlogsjaren in Tilburg gemaakt kon
worden. TILBURG 1940-1945 JAREN VAN VERDUISTERING.
De auteur Frans Janse is Tilburger in hart en nieren. Zijn jeugdjaren bracht hij
door in Tilburg en hij heeft de oorlog als jongeman hier bewust meegemaakt. De
laatste 15 jaar van zijn 40 jarige loopbaan als beroepsmilitair was hij
inlichtingenofficier op het NATO-hoofdkwartier in Brunssum en in die funktie
had hij toegang tot nagenoeg alle bronnen. Deze waren o.a. talloze binnen- en
buitenlandse archieven, dagboekfragmenten, gesprekken met vele Tilburgers,
foto’s van particulieren etc. Het heeft jaren gekost om die enorme hoeveelheid
materiaal te verzamelen, te ordenen en vervolgens zo te selekteren dat het
komplete beeld overbleef dat de auteur in samenwerking met Ronald Peeters voor
ogen stond. Men kan dit boek rustig een levenswerk noemen.
TILBURG 1940-1945 laat zien hoe het leven in Tilburg was tijdens de
oorlogsjaren. Het is een aangrijpend relaas geworden.
Een greep uit de behandelde onderwerpen:
Het Zwarte Front, de mobilisatie, de luchtbescherming, de inval en de
vernielingen in mei 1940, de duitsers in Tilburg, de N.S.B., hongertochten,
distributie en gaarkeuken, overval op bevolkingsregister, de Prinses Irenebrigade,
Coba Pulskens, het verzet, executies, binnentrekkende bevrijders, inkwartiering
van de engelsen, afvoeren van krijgsgevangenen, de bevrijdingsfeesten en de
wederopbouw.
Dit boek is dikker geworden dan de vorige boeken in de serie Tilburg in Beeld
omdat de tekst zeer uitgebreid is én omdat er nog meer foto’s in staan, bijna 700
stuks. Nagenoeg alle foto’s hebben betrekking op Tilburg. Alle Tilburgers die de
oorlog bewust hebben meegemaakt zullen dan ook veel herkennen.
TILBURG 1940-1945 is een aangrijpend document dat de serie Tilburg in Beeld
kompleet maakt.
Levenswerk
Het plan, die droom zou uitgroeien
tot wat Frans Janse zijn levenswerk
noemt, het boek dat komend najaar
zal verschijnen: «Tilburg 1940-1945:
jaren van verduistering». Het wordt
een boek van ruim 250 pagina’s met
bijna 700 foto’s. Een boek, kortom, dat
zelf een rijk en voor iedere rechtgeaar
de Tilburger onmisbaar document ge
noemd mag worden.
Bij het samenstelle
..et opsporen van het mat
Frans Janse natuurF''
van zijn tot de vert
beroep: voor
derlandse
dienst zwaaien in de g
tenlanden natuurlijk vel
teloos open die voor
instaande veling, journalist of 1
is als in biddelijk gesloten
ers», hoezo? In elk geval anders dan anders. Zaterdag 26 mei kunt u
bezien in Goirle. Het winkelcentrum «Hovel» treedt namelijk op die nOg™
iten en dat zult u merken. De winkeliers zullen hun produkten en spe-
le aanbiedingen op een aantrekkelijke wijze aan het publiek presenteren. I
Premie-huur
Een woordvoerder van het bouwbe
drijf kan nog niet zeggen hoe duur de
woningen zullen zijn. Hij wil niet kwijt
welke instelling uiteindelijk de wonin
gen gaat beheren. Een aantal van de
huizen behoort tot de zogeheten socia
le woningbouw. De beheerder krijgt
een subsidie van het Rijk, in dit geval
rme-huurwomngen. j j- k a L’ó
6 van onze stad in die benauwde tijd.
Cash and Carry
Coolen b.v. heeft het terrein d
geleden gekocht van PGG1
pensioenfonds voor
iheid, Geestelijke en Maat
elijke Belangen in Zeist was d.
»v...udrder van het gebouw was
sinds 1968 Cash and Carry huist,
woordvoerder van Coolen b.v. i
o - -r- wacht dat de supermarkt zal moeten
king totdat een man naast mij zich op- wijken voor de woningbouw. De heer
eens mompelend naar mij omdraait en S. Groenewegen van de bedrijfsleiding
een dame bij de kassa iets van een groet van Cash and Carry in Rotterdam ziet
fluistert. Ik kan ze geen van beiden di- dat nog niet zo snel gebeuren. Hij be-
rect «thuisbrengen», maar buiten komt nadrukt dat dit deel van het plan nog
de hernieuwde kennismaking zo vlot op niet aan de orde is en hij legt uit hoe
gang dat wij bij de dame binnenwippen volgens hem de zaak in elkaar zit.
om er een flinke punt aan te kletsen. «De grond is niet van Coolen, maar
Conversatie aan de oppervlakte, want staat nog steeds op naam van
welk volwassen mens haalt het bij zo’n PGGM», zegt Groenewegen. Volgens
toevalligheid in zijn bol prompt allerlei hem is er een huurcontract tussen
zwarigheden aan te dragen? De verza- Cash and Carry en PGGM. De super-
meling medicijnen verraadt al meer dan markt heeft een huurovereenkomst
genoeg dus braaf slikken en proberen er van vijf jaar die stilzwijgend zou wor-
iets leuks van te maken. De man tegen- den verlengd. Het huidige contract
over mij doet althans zijn best, terwijl hij loopt tot en met 1985. De heer
nerveus met de doosjes en flesjes speelt. Groenewegen wil niet zomaar weg, hij
En passant schept hij wanorde in de zit al 16 jaar «prima» in een van de ge-
keurig op een rijtje liggende boodschap- bouwen van een voormalige textielfa-
penbriefjes voor slager, melk- en groen- briek. In Tilburg werken 35 mensen in
teman. het bedrijf.
«Gooi a.u.b. niet mijn administratie
in de war», verzoekt de dame, «ik heb
toch al een kop als een zeef». «Ik dacht
dat het een kaartspel was», grapt hij,
«..Jij kunt toch ook bridgen?»
Op die totaal onvoorziene vraag
ze even het antwoord schuldig,
de man denken: aardige, int
vrouw - zit hier maar te verpiei
te kniezen, terwijl er samen met
nog best iets van te maken is. Een mens
wordt oud als ie niet meer jong van hart
wil zijn. «Ja en nee», zegt ze eindelijk
Die man zoekt zeker een klankbord
luisterpost... dat zou mij ook
kwaaddoen,)
op en wie zit
ten?
«Dus ja», besluit de man, «we hebben
een hardstikke gezellig clubje, allemaal
van ons slag. We kaarten zonder mes
tafel, de ene week bij ’t Wit Paardje,
andere week bij Hoogardie... dan kc
ik je vrijdag halen».
Terwijl hij, instemming verwachtend,
nog even doorpraat, begint ze vreemde
grimassen te maken. Ze trekt langzaam
weg van wit naar blauw, staart mij aan
en vraagt stomverbaasd wat de zenuw
achtige doosjesfrunniker aan het doen is.
«Ik doe niks bizonders», weert de man
zich, «ik slik vast een kalmeringsta-
bietje, dat is alles, ik houd me aan de
daarvoor gestelde tijden». «Ja-ja,
maar», stottert ze, «dat zijn niet uw,
maar mijn pillen. Of is uw menstruatie- van c
cyclus soms ook al afgesloten en tobt u een I
nu met de overgang?» Terwijl de man parke
beduusd de etiketten en wikkels aan een aan het
nader onderzoek onderwerpt, begint de Vorige week vond een gesprek
dame te gieren van het lachen, met hoge plaats tussen de school en haar buren
uithalen, tot ze er bijna in stikt en de over de bezwaren. De buurtbewoners
tranen over haar gezicht lopen. Buiten hebben dertig vragen aangeboden,
klopt de melkman ongeduldig tegen het waarover de Muziekschool en de ge-
pak het toepasselijk papiertje meente zich zullen buigen. Volgens een
mee naar de voordeur. woordvoerster van de gemeente komt
het bouwplan binnen één maand ter
visie. Het wordt dan officieel beke~J
gemaakt en is voor iedereen i
Zij voegt er aan toe dat het ni
is dat in die tijd alle vragen van de
buurtbewoners zullen zijn beant
woord.
De buurtraad
bewoners, maar
ciële reactie gA"
Roosmalen zegt dat
completeer ik, «en rond het voormalige
verspreide, langduri- de eerstvolgende
aan de orde zullen k<
K.Eiband
een radio- en T.V.-omroep zal werven
de activiteiten ontplooien. Ook zult u
kunnen genieten van de muzikale
klanken van het looporkest «de Baron
nen».
ng, Het
ite, zaterds
Wij als bezetters
Alleen ging het in ons geval om de
Duitse bezetter, terwijl in Indonesië
juist wijzelf, de Nederlanders, de be-
el bekend- zet‘end* macht vormden Hoe dan
in te zien ook’ gedurende de *ange militaire car-
niet zeker "ère’ die Frans Janse vervolgens zou
An vun Aa doorlopen, bleef zijn hart toch altijd
bij zijn geliefde Tilburg vertoeven.
Langzaam begon in zijn geest een oude
droom gestalte te krijgen: een boek
schrijven over Tilburg in de oorlogsja
ren een periode die hij juist als op
groeiende jongeling zo scherp-bewust
had meebeleefd
Muziekschool
Vanaf 30 maart van dit jaar geldt
voor een deel van het terrein een voor-
bereidingsbesluit. Deze be:
de gemeenteraad houdt in
staande bestemming van
gemakkelijker en sneller
kan worden. Het voormalige P
terrein wordt gebruikt voor «hai
nijverheid» zoals de gemeen
noemt. Om er te kunnen b
moest de bestemming buiten werking
gezet worden. Dat is gebeurd voor het
oosten van de Lanciersstraat en het AFCENT
noorden van de St.-Josephstraat, daar Dat klopt, deze
waar het eerste wordt gebouwd. Het plaats ligt temidd
voorbereidingsbesluit geldt ook voor groen
het terrein van de muziekschool aan de Zuidli
Tivolistraat. complex
De school heeft al vijftien jaar plan- mijn het
nen om uit te breiden. Het gebouw is Centraal-
van 1923 en volgens directrice C. Rijn- dgd- En
ders van de Muziekschool zitten ze erg Janse
verlegen om de ruimte. Volgens me
vrouw Rijnders kan de uitbreiding he
lemaal op het terrein van de school
plaatsvinden.
Niet enthousiast
Een aantal buurtbewoners
enthousiast over de eventuv.v unuivi-
ding. Ze zijn bang het uitzicht uit hun
achtertuin te verliezen. Een aanbouw
de Muziekschool betekent volg
buurtbewoner minder groen
keeroverlast. Zijn tuin grenst dir
schoolterrein.
irige week vond
ts tussen de schc*'
e bezwaren. Lv
raam. Ik j
en loop er i
«Hé meneer Eibandl?»
«Een melk, een karnemelk en een
kuipje boter.
Maar hij blijft verbaasd langs me
heen kijken. De lachsalvo binnen is uit
gegroeid tot een elektronisch concert van
een tweemansorkest.
«De verwachting luidt dan ook»,
piept de zuivelman, «dat wij zwaar weer
tegemoet gaan met fluittonen in de hoge
re regionen».
«Ja, Pelleboer», completeer ik, «en
met hopelijk eerlijk
ge lachbuien!»
ig van een aan
dient te worden
doch te worden
jrmelde dienst.
aanvraag en an-
n ter inzage bij
ot 26 juni 1984.
sn een maand na
igebracht.
ocht worden de
maken.
:ht (tel. 363000),
moemde datum
cht, waarbij dan
een gedachten
bevoegd gezag,
en.
sbracht als hier-
oenden die aan-
liet in staat zijn
de beschikking
van de achtergronden daarvan. Maar
aan de andere kant is de auteur veel te
veel rasechte Tilburger om niet het
volle pond te geven aan wat de burge
rij had door te staan tijdens de bezet
tingsjaren.
Het staa
burg 1
dat ei;
verle
aan
