S3
ar.
.49
TILBURG 1940-1945
L79l
.69
L
1
l
De Nederlandsche Unie
Tilburg
in de öorlo;
38
.33
Wervelwind
r
FJfC
jaren van verduistering
Brood en
Bezinning
V redesaktieweek
k
fi
a
Tilburg 1940-1945
toren 5
RUGDIJK
ïicjes
I
"Het dagelijksch Bestuur van de R. K. STAATSPARTIJ
adviseert haar leden
TOT AANSLUITING BIJ DE NEDERLANDSCHE UNIE!!!
w 1
Donderdag 3 mei 1984 - pagina 7
DE TILBURGSE KOERIER
mei 1984 - pagina 6
*- "S
door Paul V
Vervolg van biz. 1
VERSPREIDING
Zinvol of niet
VAN DEZE ARTIKELEN,
IN WELKEN VORM OOK,
DIENT DE NATIONALE
i
ZAAK
:hts
J. LINTHORST HOMAN J. E.DE QUAY Informatieblaadjes die in opdracht van de Nederlandse regering te Londen door de R.A.F. - de Britse Luchtmacht
- boven
L.EINTHOVEN
voor 549,-
Partijen verboden
Jammerlijk
n
prijs 15 cent
(collectie F. Janse).
TILBURG 1940-1945
3
maandag*:
ex. TILBURG 1940-1945
I Ondergetekende bestelt
I voor de intekenprijs f 39,90.
naam:
dinsdag:
adres:
woensdag:
donderdag:
vrijdag:
KO
zaterdag:
BEKLEDING
LLES SALREG KOM
Frans Janse
jaren van verduistering
Diverse soorten
kruidenplanten
Alle soorten
koolplanten
Sla - andijvie
Aardbeiplanten
Voor uw
moestuin
TILBURG 1940-1945 is een uitgave van
BOEKHANDEL GIANOTTEN
woonplaats:
handtekening:
iere eerste van
reentehuis
it er men-
een
par-
14167- 73558
aard ap
jk toe te
iewerking
rksestraat 21
923/34374
jrote maten
ïbak-
een
13).
ers,
leid
over
Gen.
Rugdijk 2, Tilburg
Tel. 013-557416
Politiek
tatie fo-
:ren-
ebak
een
zijn
rdagen i
irop we,
se overval
t 12 mei is
sbeweging
Y Ook
,gv overheidsmaatregel
nzijde voorbehouden, I
vanwege
heid alleen,
winning te
postcode:
datum:
I Komt de bestelling ophalen
Wenst toezending (met berekening van verzendkosten)
vanillesuiker los. Snij de vijgen
fijn en meng ze met de rozijn**
kwark. Verdeel het mengsel over
en gameer deze met wat gehakte 1
Verschijnt najaar 1984. 225 blz.ca. 700
foto’s, gebonden in linnenband.
De intekenprijs tot verschijnen is
slechts f 39,90
(na verschijnen f 48,50)
U kunt een exemplaar reserveren door de
bestelbon in te vullen en in een enveloppe
zonder postzegel te sturen naar Boekhandel
Gianotten, Antwoordno. 145, 5000 WB
Tilburg.
melk, sap van 3 si-
citroen, 2 eetlepels
i j SP’
do,
aak en is heerlijk
goedkope stank-
hele recept eens!
tot een g.
1, al roerend,
Groepjes, partijtjes met jammerlijke
en domme ideeën, die op het eerste ge
zicht voor sommige mensen een zekere
van
Donderdag 10 mei
- Nationale Werkonderbreking door
werkende, haanlozen, vrijwilig werken-
J—i, etc. Dit is landelijk, voor Tilburg
de werkonderbreking ingevuld met
aktie op het NS-plein en het Gak (info
36245"'
de melk in een hoge kom, doe er
__i de limonadesiroop bij en vervol-
up-drank. Serveer de drank in hoge
F ÜÉy I Pinkwr*». 4b de bloemen aft fait veM
Sk I er naar ttt nitfan wtf gflijk zj}n anv harten kretf*
v naartiad. omhoog, het fatrt naar hoee»
lil Ufe RADIOREDE VAN' H.M. DE KONINGIN OP 22 MEI l«M2
Vieren we de bevrijding, 39 jaar ge
leden dan zijn we vanzelf nog maar
een paar dagen verwijderd van de da
tum waarop we, 44 jaar geleden, door
de Duitse overval verrast werden: op
10 mei 1940.
De Nederlandsche Unie
Het antwoord heette: de Nederland
sche Unie: een massa-organisatie,
door de Duitsers toegestaan, waarin
alle Nederlanders ongeacht geloof of
klasse zich konden verenigen. Het ide
aal van de katholieken was bijna ver
wezenlijkt: niet meer de opbouw van
partijen als exponenten van tegenge
stelde belangen; socialisten namens de
arbeiders, liberalen namens de werkge
vers, enzovoort, maar een lichaam, een
corpus, waarin alle samenstellende de
len hun uiterste best deden om in goed
ketag^g0^ Melkmix
4 Ji melk, 4 eetlepels limonadesiroop, 2 dl.
up-drank.
Schenk c
al roerend
gens de up
1, spinazie, glazen
Karnemelkflip
2 eieren, sap en rasp van 1 sinaasappel, 4
eetlepels sinaasappellimonadesiroop, 1 pakje
vanillesuiker, Vi l. karnemelk.
Mix de eieren met het sinaasaf
sinaasappelrasp, de siroop en a,
ker tot een schuimige massa is i
Voeg daarna de karnemelk toe en
Doe de flip in hoge glazen en strooi er
wat sinaasappelrasp op.
Sunshine
125 g magere kwark, ‘/i l.
naasappelen, sap van 1
basterdsuiker.
Roer de kwark met de melk 1
massa. Meng er langzaam,
■■et sap van de vruchten door.
Roer de basterdsuiker door de drank.
Serveer de «sunshine» in hoge glazen en
geef er eventueel een lange lepel bij.
en cultureel
aan de plaatsing van 572 kruisraketten
in West-Europa. Om 12.00 uur wordt
verzameld op het Bart van Peltplein
(bij Julianapark). Om 12.15 uur wordt
in optocht, onder begeleiding van de
fanfare van de Eeuwigdurende Bij
stand naar het energiebedrijf gegaan
(info 552622).
- De HBO B<
om op deze dag z
tegen de knus
671399).
- Een gratis bus, georganiseerd door
de ABOP, vertrek 18.00 uur vanaf cen
traal station naar Woensdrecht waar
een «bijscholingscursus vredesonder-
wijs» wordt gegeven (info tel. 432966).
Zelfs wijlen onze Afrikaanse stamge
noot Paul Krüger werd erbij gehaald
om de Nederlandse jeugd ertoe over te
halen, dienst te nemen bij de S.S. (col
lectie F. Janse).
I ond roept studenten op
zelf iets te organiseren
,i uisraketten (info tel.
voor 6 t.m. Oriëntkwark
12 mei 1984 225 s kwark, 1 dl. room, 30 g suiker, 1
pakje vanillesuiker, 50 g vijgen, 50 g dadels,
Sportmensen kunnen een extra bruine 25 g rozijnen, gehakte noten.
boterham en drie of vier glazen melk per Roer de kwark met de room, suiker en
dag best gebruiken. Hun lichaam heeft be- vanillesuiker los. Snij de vijgen en de dadels
hoefte aan de B-vitaminen, die in graanpro- fijn en meng ze met de rozijnen door de
dukten en melk relatief veel aanwezig zijn. kwark. Verdeel het mengsel over vier glazen
Wie bovendien bij de maaltijd regelmatig en gameer deze met wat gehakte noten.
kwark gebruikt is verzekerd van eiwit, dat
voor een goede spierontwikkelz^
En degenen, die na eep sportieve prestatie
behoefte hebben aan een dorstlesser, moe
ten eens een melkdrank proberen.
groentesoep
varkensfricandeau,
aardappelen
oriëntkwark
gebakken lever met geb
ken uitjes en champignc
sla
spaghetti met tomaten-kaas-
saus
yoghurt met aardbeien
gebakken schol, peterselie-
roomsaus, aardappelpuree,
venkelsalade met manda
rijntjes
griesmeelvla met rozijnen
Hongaarse goulash, sla, rijst
citroenvla
gebakken kaasplak, stamp
pot, rauwe andijvie
rijstkoekjes
linzen, gegratineerde groen- de i
teschotel met kaas het
vers fruit met yoghurt
panpizza met icebergsla
tq
Nieuwe Orde
Dat denkraam omvatte een Nieuwe
Orde, die eigenlijk een Oude Orde was.
Die nieuwe orde wees het p-’----’-
systeem zoals dat met name -
te zeggen uitsluitend - in noordwest
Europa en daarbuiten in de Angelsak
sische wereld wortel had geschoten, af.
Dat politiek systeem omschrijven we
meestal als de burgerlijk-parlementaire
democratie: een product van de Fran
se Revolutie dat ten oosten van de
Rijn en ten zuiden van de Alpen eigen
lijk nooit van harte aanvaard was.
V olkssoevereiniteit
Maar ook in Nederland, gezapig de
mocratisch landje, was die parlemen
taire uitdrukking van de volkssoeverei
niteit in brede kring omstreden. Met
name bij de Katholieken, een derde
deel van de Nederlandse bevolking,
had de vertegenwoordigende democra
tie een slechte roep. Geen wonder,
want de kerk van Rome was en is op-
Zoals we al eerder schreven werden
meteen na de machtsovername door
de bezetter een aantal maatregelen ge
troffen waardoor het de Nederlanders
duidelijk werd dat er het een en ander
was veranderd. Zo werden ook de be
staande politieke partijen verboden:
zij pasten met hun ideeën niet in het
denkraam van de Nazi’s.
Emancipatie-streven
Het is algemeen beken:4 J" ,~J
van Katholiek Nederland het in on» .ouu.
heersende politieke systeem voor de oorlog
alleen omhelsden teneinde de emancipatie
van het katholieke volksdeel binnen de Ne
derlandse samenleving te bevorderen: door
dat de katholieken éénderde van de stem
men uitbrachten namen ze een stabiele po
sitie in het centrum van de politieke macht
in - geen enkel kabinet sinds de Eerste We
reldoorlog heeft het zonder katholieke mi
nisters kunnen redden. Zouden de katholie
ken niet deelnemen aan het parlementaire
systeem, dan zou hun politieke rol in het
traditioneel door protestanten geleide Ne
derland veel geringer zijn geweest.
gebouwd volgens het hiërarchische lei-
dersprincipe. Aan de top van de pyra-
mide staat de paus, die als plaatsbekle-
der van God-de-zoon op aarde in ge-
pohtieke loofszaken universele macht bezit.
Yanaf de top naar beneden ontlenen
alle kerkelijke functionarissen hun voorkeur verte
autoriteit aan de pontifex maximus, de tie waarbij eet
opperpriester - en dus niet aan het feit staat bestuur
dat ze, bijvoorbeeld, door de meerder- landse structuur
Dit jaar is het 40 jaar geleden dat Tilburg bevrijd werd van de duitse bezetters.
Dat is een aanleiding om die trieste oorlogsjaren te gedenken. Er zijn intussen
voldoende jaren voorbijgegaan én er is zo’n schat van materiaal over die periode
verzameld, dat een goed boek over die oorlogsjaren in Tilburg gemaakt kon
worden. TILBURG 1940-1945 JAREN VAN VERDUISTERING.
De auteur Frans Janse is Tilburger in hart en nieren. Zijn jeugdjaren bracht hij
door in Tilburg en hij heeft de oorlog als jongeman hier bewust meegemaakt. De
laatste 15 jaar van zijn 40 jarige loopbaan als beroepsmilitair was hij
inlichtingenofficier op het NATO-hoofdkwartier in Brunssum en in die funktie
had hij toegang tot nagenoeg alle bronnen. Deze waren o.a. talloze binnen- en
buitenlandse archieven, dagboekfragmenten, gesprekken met vele Tilburger
foto’s van particulieren etc. Het heeft jaren gekost om die enorme hoeveelhe
materiaal te verzamelen, te ordenen en vervolgens zo te selekteren dat het
komplete beeld overbleef dat de auteur in samenwerking met Ronald Peeters voor
ogen stond. Men kan dit boek rustig een levenswerk noemen.
TILBURG 1940-1945 laat zien hoe het leven in Tilburg was tijdens de
oorlogsjaren. Het is een aangrijpend relaas geworden.
Een greep uit de behandelde onderwerpen:
Het Zwarte Front, de mobilisatie, de luchtbescherming, de inval en de
vernielingen in mei 1940, de duitsers in Tilburg, de N.S.B.hongertochten,
distributie en gaarkeuken, overval op bevolkingsregister, de Prinses Irenebrigade,
Coba Pulskens, het verzet, executies, binnentrekkende bevrijders, inkwartiering
van de engelsen, afvoeren van krijgsgevangenen, de bevrijdingsfeesten en de
wederopbouw.
Dit boek is dikker geworden dan de vorige boeken in de serie Tilburg in Beeld
omdat de tekst zeer uitgebreid is én omdat er nog meer foto’s in staan, bijna 700
stuks. Nagenoeg alle foto’s hebben betrekking op Tilburg. Alle Tilburgers die de
oorlog bewust hebben meegemaakt zullen dan ook veel herkennen.
TILBURG 1940-1945 is een aangrijpend document dat de serie Tilburg in Beeld?
kompleet maakt.
De week van 6 mei tot en met
door de Nederlandse vredest
uitgeroepen tot Vredesaktieweek.
in Tilburg zal er in die week van alles
te doen zijn. Een overzicht van het pro
gramma treft u hieronder aan.
Zondag 6 mei
- Sportmanifestatie in Woensdrecht
van 18.00 tot 22.00 uur onder het mot
to «sporten zolang het nog kan». Zo
wel individueel als in groepsverband
kan hieraan worden deelgenomen (in
formatie tel. 560384).
- Vredesmarathon ’s morgens tussen
vijf en zes op de Heuvel richting Bre
da, ook fietsen (info 552622).
- Provinciale CEcumenische dienst in
•k w»k U ofc t« klyvtn
URrouw tl «Hen stond,
xulltn wu veroirwvvn
D.» nu on< hart door Wondt
Aan’s vyandA rnacht e n
M»n dalkUtl voor^aL^oan.
5tro>k6 net di-oel txeujtv) Zl
Au I w»»r
e.n N tor een V
Dit soort opwekkende vlugschriften werden tijdens de bezetting op grote schaal
verspreid.
Uit deze tekst blijkt het duidelijk, hoe
vriendschappelijk de verhouding was
tussen de «oude» katholieke politiek
en de «nieuwe jongens» van de Neder
landse Unie, (collectie F. Janse).
Maandblad voor vrijheid, waarheid en recht
VKItSPWF.to'0<M>K Pt R. A.F.
voortvloeit uit de verhoudingen zoals overleg het algemeen belang optimaal
ze bij algemene, vrije parlementsver- te dienen: het corporatistische ideaal,
kiezingen zijn vastgelegd. zoals dat in de staatsordening van fas
cistisch geregeerde landen als Italië,
Spanje en Portugal, om er enkele te
noemen, werd nagestreefd.
end dat de leiders
id het in ons land Pro- en anti-Duits
Jammer voor de mensen achter de Neder
landsche Unie was natuurlijk, dat hun ide
aal niet meer in een onafhankelijk Neder
land kon worden verwezenlijkt. Want hoe
wel de Unie 'alle bereidheid vertoonde, aan
de verlangens en ideeën van de bezetters te
gemoet te komen, op den duur zou ze haar
eigen achterban niet meer van anti-Duitse
uitingen kunnen weerhouden en daardoor
haar ondergang bewerkstelligen.
(wordt vervolgd)
Snel antwoord
Maar nu was het parlementaire sys
teem weggevaagd, leek het (opge
schort, zeggen we nu); de nieuwe orde
van de Nazi’s ging uit van het leiders
beginsel, net als de oude orde van de
Roomse Kerk. De katholieken hadden
dan ook niet zoveel moeite met het
verbod op de politieke partijen en von
den al vrij snel, in juli 1940, een ant
woord op de eisen van de nieuwe tijd.
heid van een vastgesteld aantal gelovi
gen met hun macht en gezag zijn be
kleed. Het hoeft geen verwondering te
wekken dat aanhangers van zo’n auto
ritair geleid kerkgenootschap ook op
het terrein van de wereldse politiek een
tonen voor een construc-
een leider van bovenaf de
irt - en niet voor de Neder-
waarin de macht
voor 799,-
issen
voor 249,-
neer de sirene loeit (iedt
de maand) zal er bij het geme
duidelijk gemaakt worden dat
sen zijn die bang zijn voor een atoom
oorlog (info tel. 366324).
- Informatieavond om 20.00 uur
de Oost-West verhouding. Adres
de Kokstraat 4 (info 681311).
Dinsdag 8 mei
- Tijdens het spreekuur van de wet
houders zal een open brief over het
Tilburgs vredesbeleid worden aange
boden aan de burgemeester en wet
houder Timmermans. Stadhuis om
16.30 uur (info 359809).
Woensdag 9 mei
- Aktie 5,72 kassa. Deze aktie houdt
in dat een zo groot mogelijk aantal
mensen een gedeelte van hun maande
lijkse energienota aan de kassa van het
GEB betalen en de rest gewoon via de Wl
bank of giro betalen. Het doel is om de den,
regering er zo snel mogelijk toe te is de
brengen om af te zien de medewerking ^457) het NS"Plein
- Om 13.00 uur is er op de Hogeschool
Tilburg een forumdiscussie georgani
seerd met diverse sprekers (voor info
Polek, tel. 662007).
- Van 19.00 tot 20.00 uur zal er een
stiltekring worden gehouden op de
Heuvel (info 354923).
Vrijdag 11 mei
- Nachtwake in de Maranatha kerk
met tussendoor programma’s van o.a.
Chileense Vrouwen, Amnestie Interna
tional, Filippijnengroep en veel meer.
Vanaf 22.00 tot 10.00 uur de volgende
morgen zal er gewaakt worden met
liturgische viering erna, (info 354922
Zaterdag 12 mei
Provinciale afsluitingsmanifestatie van
de aktieweek in de Brabanthallen te
Den Bosch van 12.00 tot 17.00 uur. Er
wordt met bussen en fietsen naar Den
Bosch gegaan. De fietsen vertrekken
om 10.30 uur station en de bussen om
11.00 (info bussen 355956).
Programma onderdelen o.a. I
- r—j^ Kaffee, div. sprekers, presents
to’s, kunstwerken, affiches, scholieren-
ïsappelsap, de tekeningen en -gedichten, vredesgebak
de vanillesui- en uiteraard volop muziek. Er is een
ontstaan, crèche aanwezig, (info 359809).
1 mix deze jamsession for Peace in het Noor
derlicht, feestelijke muzikale afsluiting
van de vredesaktieweek in Tilburg.
Om 20.00 uur is de zaal geopend, de
optredens worden verzorgd door het
Debbie Poryus Kwartet en de Salsaya-
band. Tussendoor zullen er een aantal
sprekers zijn en er zal uiteraard vol
doende infomateriaal zijn. Maar het
allerbelangrijkste wordt de swingende
sfeer (info tel. 362881).
Bovenstaande telefoonnummers ge
durende de hele week.
Bevrijdingsdag - zoiets vieren, nog
39 jaar nadat die bezetting van bijna
vijf jaren is afgelopen; heeft dat nou
zin? Is,het, afgezien van die v—
nog nuttig of functioneel om zoiets
stand te houden? Daargelaten het ge
geven, dat ze in landen als België en.
Frankrijk niet alleen het vertrek van aantrekkelijkheid bezitten omdat ze
de Duitsers in de Tweede Wereldoor- gemakkelijk oplossingen zeggen te bie-
log, maar ook de wapenstilstand van den voor ingewikkelde problemen,
het einde van de Eerste Wereldoorlog, Groepjes en partijtjes die in Nederland
in november 66 jaar geleden, nog ook voorkomen en waarvan er
steeds herdenken lijkt het antwoord zelfs al is vertegenwoordigd in het 1
«ja» te moeten luiden: niet slechts lement en in een gemeenteraad,
vanwege de herwonnen nationale vrij-
heid alleen, met name ook om de over- Da,ar°m vo?.ral ^Jft hetvoorlopig
winning te vieren op een gevaarlijk, anv,01’ bevrijdingsdag te vieren; om
krankzinnig en «slecht» syïteem dat z°’ een keer per jaar stil te
o.a. gebaseerd was op theorieën over staan b,Y^atg“e waanzln
de ongelijkheid van mensen van ver- m de Pohtiek kan lelde": tot vernJetl-
schillend ras of nationaliteit en de bo- van ™enSen °m -Van hef’
ven alles uitgaande voortreffelijkheid “nspinsel - en om elk jaar opnieuw
van het eigen ras en volk. Theorieën, vastberaden tegen onszelf en tegen e -
die in een eigentijds jasje gestoken, kaar.te zegêen: da, noo,‘ meer’ °°k
ook vandaag de dag weer worden ver- met m 601 «gentijds jasje,
kóndigd door groepen en groepjes over
heel de wereld.
e tel. 5603
udesmarathor
-s op de I
i’ietsen (info 552622).
ivinciale CEcumenische
de St.-Jan te Den Bosch, o.a. voorge
gaan door Mgr. Ernst (info 551145).
Maandag 7 mei
- Sireneaktie, deze aktie wordt georga
niseerd door Vrouwen voor Vrede. Om
11.00 uur verzamelen Heuvelstraat 95
bij Mesco Exquis, om 12.00 uur wan-
room
IJO
BO
E
