J :er KJE 3' koop UtRVAT 4,95 l,79 5,95 Tilburg in de öorlo; 1 1 4 Ï4 j uKQiïKUKIWW 25 Folklore leeft voort 1 1 l ROLLUIKEN Nulplus even uit de nood le! met Merktapijt Karpetten Smyrna tafelkleden /an is ©koppelmans MM L.. 7 ©koppelmans waktiel Donderdag 5 januari 1984 pagina 7 DE TILBURGSE KOERIER Driekoningen, driekoningen ersonen r* V ***31 Duitse militairen, zojuist in Tilburg gearriveerd, staan vrolijk lachend in de rij voor Kartoflelsuppe mit Schweinbraten. Vervolg van blz. 1 j >4] gealli Polei 18.30 uur Wt 1.30 uur Laar Wij komen vrijblijvend voor prijsopgave Ook 's avonds Tel. 013/423423 na kantoor 013/331759 Over de toekomst van een noodgebouw De De Werft st. annaplein 16, tel. 430617 st. annaplein 16. tel. 430617 Volop parkeergelegenheid genoegen nam met wat Souvenir des Montag- Rechtstreeks bij de fabriek Enorm voordelig Kas Rolscreen Nederland b.v. Boogschutterstr. 10, Tilburg Industrieterrein Oost (zijstraat Jules Verneweg) Showroom dag geopend 's Zaterdags tot 13.00 uur der. 1 brieks Pul be- so- >lein 16, tel. 430617 en geen probleem zo n f5487 EMRUM 96, Tilburg I?!3’36 j3!9- ingen voor gel- rvan 1. In Til- tief over verzameld werk van zijn len i Kivi ook enkele zelf- -"luisvest. Behal ve gewoon door. .Ai MOLENWIJK CJtANCTECHNIEK) $.00 uur emschuur iwe Nettorama Superstore i voor 35 mensen, vertel- tmeyer. plannen van de beide de gesviu. „mzingen. i herinnert drie konir Ichior 12 d st. annaplei Parkeren Ter"" dus Wt» 14.00 u. ren tere Theresis irlijk het drieko- straten trekken, Hart«Bfb«nÜaaa73nin>«iit.<M3-682358) gediplomeerd tandprotheticus ig 11 jan. a.s. ag 14 jan, a.s. Algemene mobilisatie 31 Augustus 1939. Zopas had de Ne- r.dse regering de algemene mobili- afgekondigd. Oftewel alle land-, en luchtstrijdkrachten in staat van iraatheid en op oorlogssterkte ge- nogelijke vijandelij- ichting dan ook het Theresia enig naar nu. Op 6 januari is het weer zover, ’s Middags al, tussen en 15.00 u. kunnen de kinde- ïrecht in de Theresiakerk in de siastraat in Tilburg. Er zal daar Eiland van rust Nederland als geheel leek in die da gen een eiland van zelfvoldane kalmte temidden van de woelingen der interna tionale politiek. Na de grote dep helft van de dertiger er Zeer katholiek Tilburg, een gemeer.t- 100.000 inwoners in 1939, ruim 96% rooms-katholiek. S I gezien was I saaie bedoer ard» j winkeliers het gebouw moeten verlaten en daarmee zouden er nogal wat sktie, de gemeente en de Centrale Opbouwbelangen BV is besloten om Ondertussen worden er plannen gemaakt en besproken. Lokaties Hieronder volgen nu de lokaties waar de kinderen kunnen zingen. Let wel op, er zitten vergeleken met vorig jaar, enkele veranderingen in. Nieuw zijn de Schans en het Laar en afgev zijn de Saloen en de Hazelaar, rietslaer is opnieuw begonnen. De kinderen die als besten uit de bus komen bij het straatzingen mogen op 15 januari ook naar de schouwburg, naar meneer Prikkebeen. De straatzan- :n de da- geitjes worden gejureerd door de wijk- jchtbaar- agenten uit Tilburg. een levende kerstgroep aanwezig zijn, en er zal een kerstverhaal verteld wor den dat aangepast is aan deze tijd. De muzikale omlijsting is van de Tüburg- se muziekschool en de zangertjes van de Theresiakerk. Er worden tussen 2 en 3 uur veel kleurrijk verklede ko ninkjes in de Theresiakerk verwacht. Geschiedenis Wij duiken met u even de geschiede nis in van het driekoningenzingen. Het feest van driekoningen herinnert ons aan het bezoek dat de drie koningen, ispar, Baltasar en Melchior 12 dagen de geboorte van Jezus, hem brach ten. De 0+ Het personeel van de Nulplus heeft zich sterk gemaakt voor haar bedrijf en zich niet zomaar neergelegd bij een sluiting van de winkel. Zij hebben sterk aangedrongen op besprekingen tussen de belanghebbenden en in elk geval hebben ze een korte adempauze ten te bewerkstelligen. gemeente heeft de bedoeling het te slopen en er winkels, kantoren woonruimte te maken. Het straat beeld van de Schouwburgring zou dan doorgetrokken kunnen worden. De direktie van de Nulplus heeft nu plannen ontwikkeld om de helft van het noodgebouw te slopen. In het ge deelte wat blijft staan wordt een Net torama Superstore gevestigd (ook van Deze week nog zal de direktie van Envema BV vn de Nulplus aan de Schouwburgring bij de gemeente plannen indienen voor een Nettorama Superstore waarbij werkgelegenheid voor 35 werknemers gegarandeerd kan worden. De Nulplus is ge vestigd in een noodgebouw dat daar verrezen is in 1965 om de V D tijdelijk onderdak te bieden na een brand in haar eigen winkel in de Heuvelstraat. Eind 1983 zouden de Nulplus en de zelfstandige w arbeidsplaatsen verdwijnen. Na overleg tussen de direl in elk geval de maand januari gewoon door te draaien. derlandse satie a zee- er paraat! bracht om aan een m< ke inval uit welke ric hoofd te bieden. Enkele dagen later brak de Tweede irlog uit: Het Duitse Rijk, on- Hitler door de annexatie van en Tsjechië aangezwollen Jeutsches Reichwas Polen tallen om het binnen enkele veroveren. Hierop hadden ijk en Groot-Brittannië, gevolg aan hun verdragsverplichtingen len, op hun beurt Duitsland verklaard. jpressie in de eerste „er jaren was het land economisch gezien weer helemaal bovenop gekomen en zonder ingreep van buiten leek de verzuilde samenle ving nog tot in lengte van dagen van een bloeiend voortbestaan verzekerd te kunnen zijn. tgebroken maar In Brabant - en ook in Tilburg - was middelen bij de van verzuiling eigenlijk geen sprake, de ineenstorting van eenvoudig omdat alleen de katholieke 1 zuil hier prominent aanwezig was. Her vormden, gereformeerden, liberalen en sociaal-democraten kwamen hier slechts als splintergroepjes voor, even als nationaai-socialisten en communis ten. Envema BV zal binnenkort gepraat worden en het personeel van de Nul plus wacht ondertussen gespannen af. «De motivatie bij ons is nog steeds goed», aldus een werknemer van de Nulplus. In het standige ve de slijt Wereldoorlo der Adolf Oostenrijk tot «Groszdt binnengev, weken te Frankrijl gevend a jegens Poler de oorlog vei De oorlog was uitf werd, door gebrek aan i geallieerden, na de ineensio Polen voorlopig niet gevoerd. Schemeroorlog Ruim zeven maanden bleef het nog rustig totdat eind april, begin mei 1940 Duitsland zonder oorlogsverklaring Denemarken, Noorwegen, Nederland en België veroverde om vervolgens bliksemsnel ook Frankrijk uit te scha kelen. De Nederlandse strijdkrachten ren dig gemobiliseerd voordat de oorlog echt uitbrak en hen binnen vier dagen oprolde. Wat voor land was Nederland in dat jaar 1939 - en wat voor rol speelde Til burg in dat land? Op vrijdag 6 januari is het weer zover: driekoningen en natuurli ningenzingen. Vele Tilburgse kinderen zullen dan weer door de straten treKKen, bij de huizen aanbellen en hun liedjes zingen. Daarnaast zijn er weer diverse loka ties waar de kinderen hun liederen ook ten gehoren kunnen brengen. «Driekoningenzingen blijft een folklore waarvoor de Streek VW Hart van Bra bant zich met hart en ziel ieder jaar weer wil inzetten», aldus Jos Wirken van de Streek VVV. «Zo wordt het hier nog onleefbaar- Kijk eens naar die leegstaande fa- kshallen, het parkeerterrein van ublieke Werken en dan nog een groot parkeerterrein erbij voor winkels of kantoren Wat groen en speelgelegen- heid voor kinderen daar is behoefte aan, wij wonen hier ook tenslotte», al dus een buurtbewoner. Envena BV) met een winkeloppervlak van 2000 m2. De Nettorama Supersto re wordt een winkel met een erg breed levensmiddelenaajbod. Op het gedeel te wat gesloopt wiordt, zo’n 2000 m2, gaat dan parkeergelegenheid gemaakt worden voor de klanten van de winkel. Volgens direkteur’Bastmeyer van En vema BV is die parkeergelegenheid hard nodig. In de nieuv zal er werk zijn de de heer Bastr Dit zijn de partijen. Met name over het plan van gebouw zijn winkeliers gehu lijter draaien deze De buurt Ook de buurt .wacht gespannen de ontwikkelingen rond de Nulplus af. De uitbreid’ hen een doo In de meidagen van 1940 werd ook de Noordstraat door een Duitse bom getroffen. In de krui denierswinkel van Vincent Stal pers wist men met enige improvi satie de verkoop weer snel op gang te brengen: via de achter deur. I I I volle sselen’ I I «De nieuwe avonturen van meneer Prikkebeen», van de speelgroep Fil- liassi te gaan zien. Natuurlijk zal er ook weer gezongen worden om de 15 Rabowisselbokaals. Lokaties in Tilburg Wijkcentrum Kasteelhoeve Hasseltstraat 256 Van 16.00 tot 19.00 uur Tel. 430618 Wijkcentrum Kievitslaer Reinevaartstraat 55 Van 15.30 tot 17.30 uur Tel. 673767 Verpleeghuis St.-Jozefzorg Gerard van Swieterstr. 5 Van 17.30-19.30 uur iestend parochiehuis Poirterstraat 4 A Van 16.00 tot 18.30 uur Tel. 683414 Pelgrimshoeve Pelgrimsweg 27 Van 17.00 tot 19.. Tel. 435974 Montfortkerk Correllistraat 231 Van 16.00 tot 18.00 uur Tel. 550510 Drie koningenkerk Wagnerplein Van 16.30 tot 18.30 uur Theresiakerk Theresiastraal Van 16.00 tot 18.00 uur Aula bejaardencentrum Anthonius van Padua Paus Adriaanstraat 60 Zoals vaker het geval is met kerkelij ke feesten schijnt ook het «Driekonin genfeest» al eerder, zeg maar voor het jaar 0, bestaan te hebben bij de Germanen. De bronnen zijn hier ech ter vaag over en nogal tegenstrijdig. Zo zouden tuari 1984 pagina 6 Wie krijgt de boon De zangertjes kunnen meedoen a! v een wedstrijd die mede wordt mogeli over en nogal tegenstrijdig. Zo gemaakt door de Rabobank en Inte de Germanen bang zijn ge- polis. Op 24 lokaties in en om Tilburg weest voor geesten die in de 12 nach- zal aan de kinderen die daar zingen ten tussen Kerstmis en driekoningen een koek gegeven worden. In enkele rondwaarden. Het driekoningenfeest koeken, nou ja, wat meer dan enkele, I wordt daarom ook wel Zwölften of zal een boon zitten. Degenen die zo ’n Twelfthnight of Dertiendag genoemd, boon aantreffen in hun koek mogen op s De Germanen sloegen in die nachten 15 >uari naar de Stadsschouwburg B dan met zwepen om de geesten op de om daar naar het kindertoneelstuk: B vlucht te jagen. Aangezien dat ’s «De niet 2» nachts gebeurde was er verlichting no- dig waarvoor lantaarns en fakkels ge il bruikt werden. De stap naar de ver lichte sterren en de lampionnen die kinderen nu met zich mee dragen is dan niet moeilijk meer te maken. De Germanen beschouwden de tijd van driekoningen ook als het aanbre ken van de tijd van de vruchtbaarheid, crisis voorbij de langste nacht was voorbij en de da- gen wenjen weer langer. Vruchtbaar- heidsfeesten werden altijd aan een god of godin van de vruchtbaarheid opge dragen. Om zo ’n god of godin gunstig te stemmen werden dan allerlei zaken geofferd of aangeboden. De geschen ken van de drie koningen, goud, wie- Zoiets kost natuurlijk geld. De drieko- ninkjes die mee willen doen om het werk van de pater te ondersteunen worden daartoe in de gelegenheid ge steld. Als zij dat willen kunnen zij het opgehaalde geld of een deel daarvan afstaan voor het goede doel. Verplicht is het niet. leente met bijna 1939, was voor wa- ruim 96% rooms-katholiek. Sociaal, re- dus meer dan acht maanden volle- ligieus en cultureel gezien was het zo- J 1 doende maar een saaie bedoening in onze stad. Alleen het woord van de ka tholieke geestelijkheid werd er ge hoord, men las slechts katholieke kran ten, luisterde naar de Katholieke Radio Omroep (AVRO, VARA, NCRV en VPRO zette je gewoon af: naar die al lemaal even goddeloze kletsmajoors hoorde een katholiek niet te luisteren) en men was lid van katholieke sport- en gezelligheidsverenigingen. Geen hoogvlieger In economisch opzicht was Tilburg nooit een hoogvlieger geweest. Als ty pische industriestad, gedomineerd door de per traditie slecht betalende textiel nijverheid werd de stad grotendeels be woond door laag geschoold en karig be taald industrieproletariaat. Want al was de grote - en floreerde de textielindustrie rede lijk, de almachtige fabrikanten hielden hun arbeiders zeer kort terwijl de paro- chiegeestelijkheid en de «werkgevers- vriendelijke» textielarbeidersvakbond Sint Lambertus een werkelijke emanci- eo patie van de wevers, spinners, twemers, ken van de drie koningen, goud, wie- dradenmakers en duvelaars nog steeds rook en mirre doen ons daar in deze hadden weten te verhinderen. tijd weer aan denken. Goede doel In Moergestel en in Diessen zing* de driekoninkjes al enkele jaren Vu, een projekt in de derde wereld. De g‘ delijke opbrengst of een deel daarvs gaat dan naar een goed doel, burg wordt dit jaar dat initiati genomen. Het geld wat wordt, is bestemd voor het pater Theo Raaijmakers die sinds 1977 in India in Secunderabad werkt. Hij vangt daar ’s avonds kinderen op die meestal de nacht buiten doorbrengen. Pater Theo Raaijmakers geeft ze een bed om in te slapen, geeft ze te eten en als ze ziek zijn probeert hij voor medi camenten en verpleging te zorgen. Wanneer we ons ten doel stellen een vrij summier, journalistiek overzicht te schetsen van het lot der Tilburgers en hun stad gedurende de jaren van de Tweede Wereldoorlog, zullen we toch ook, zij het zeer kort, moeten aangeven hoe de samenleving er hier bijna 45 jaar geleden uitzag. Metaalindustrie Naast de textielindustrie was ook de metaalindustrie voor Tilburg van be lang, waarbij vooral de hoofdwerkplaats van de Nederlandse Spoorwegen met zijn «rooie» arbeiders een zeer aparte plaats innam. De hoofdwerkplaats, waar juist in 1939 de voor Europa zo ultramoderne diesel-elektrische trein stellen werden geproduceerd, die naar men zegt nu nog steeds in Roemenië rondrijden... Cultuur Het culturele leven van Tilburg perkte zich in 1939 tot hetgeen de ciëteiten van fabrikanten, intellectuelen en middenstanders aan concerten en toneeluitvoeringen wisten te organise ren. Wie geen Philharmonie. nards en Harmonie te bieden hadden, diende uit te wijken naar Amsterdam, Den Haag of naar Antwerpen. Onderwijs Voor zo’n betrekkelijk grote stad be zat Tilburg weinig onderwijsvoorzie ningen: naast een aantal ULO-scholen en de «ambachtsschool» waren er een katholiek lyceum voor jongens en voor meisjes benevens een Rijks-H.B.S. Aan tertiair onderwijs bezat 1 ilburg de R.K. Handelshogeschool en de Hogere Textielschool, beide niet in de laatste plaats bedoeld om de textielindustrie van leidinggevend personeel te voor zien. In een zo arme en naar maatschap pelijke klasse zo eenzijdig samengestel de stad kon men nauwelijks een uitge breide en bloeiende middenstand ver wachten. Tilburg werd, zoals gezegd, op alle gebieden beheerst door de tex tielfabrikanten. Van 17.00 tot 18.30 uur Boerderij Vissers Berglandweg 40 Van 16.00 tot 18.00 uur ,Tel. 360888 Passage van het winkelcentrum in de Blaak Van 16.30 tot Tel. 632332 Aula verzorgingstehuis De Kievitshorst Beneluxlaan 101 Van 16.30 tot 18.30 uur Tel. 673910 Basisschool «De Bijstere» (voormalig terrein Besterdse kerk) Daltondreef 8 Van 16.30 tot 18.30 uur Tel. 423772 Wijkcentrum de Schans De Schans 123 Van 17.00 tot.19.00 uur Tel. 553800 Aula verzorgingscentrum Het I Gen. Winkelmanstraat 175 Van 16.30 tot 18.00 uur Tel. 633225 Regio Midden-Brabant Lokatie Diessen Gemeenschapshuis Rijkseweg 1 Vanaf 18.30 uur kinderen t/m. 3de klas Vanaf 19.15 uur kindewren vanaf 4de klas en ouder Oisterwijk De Weyenberg Gemullenhoekenweg Vanaf 16.00 uur Hilvarenbeek Hal gemeentehuis Vrijthof 10 Van 16.00 tot 18.00 uur Ixxvn op Zand Ontmoetingscentrum De Hoorn Van Rijkcevorselstraat 5 Van 16.30 tot 18.00 uur Tel. 04166-2168 Goirle De Heemschuur Van 15.00 tot 16.30 uur alsook De Schakel - Verpleegtehuis St.-Elizabeth - De Deel Sporthal De Haspel Van 17.30 tot 18.0 Finale in de Heen Moergestel Den Bogaard St.-Jansplein/Moergestel/04243-1665 Vanaf 16.00 uur Kaatsheuvel Ontmoetingscentrui Vanaf 18.00 uur Haaren Den Domp Kerkstraat 26 Tel. 04117-2048 Vanaf 17.00 uur Udenhout Café De Sport Kreitenmolenstr. 77 14.00-16.00 uur nu de lokat innen zingen. 1 ;ken met v~ in. Nic :val- het iM]

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1984 | | pagina 7