o
lïiïi
Rondje
Harten Troef
STEM
.MUSSERT,
W ijkverwarming of wijkverarming
een politieke zaak
Alternatief
bezuinigingsplan
welzijnsinstellingen
JGEN
DENISSEN
VnUHEID
Wie heeft
LDOOS
v
er nog
materiaal
In open brief
aan de raad
over
Tilburg
in de
oorlog
RAIN
NDEL
N
s
- -x y
PUNT
voor alle
onderdelen
en
gratis advies
^HANDYMAN
smber 1983 pagina 36
s@ Koerier
Oplage 78.330 ex.
UITNODIGING
a
huis regelen en als iemand wilde besparen dan
Levering uiteraard in 1984
juni
tijden dat
gaat, willen
leze coupon voor
de voorraad strekt.
np
plaat
deze
itiona
de voorraad strekt.
r
n Inlevering van
de voorraad strekt.
11
zie pagina
ije
zo-
>elt u
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
Tel. 42.60.42
Jules Verneweg 104.
IOOO,- Prijsvraag in Hcuvelpoort
Ia
ringbaan noord 95, tilburg
ALLÉÉN DOOR DE
LAATSTE NIEUWS
WELKOM BIJ
autohuis AUTONOVA
BOKOCAR
TILBURG B.V.
maar iedereen kon voortaan
ïboel mensen die de eindafre-
i helm, normaal
«ring van de
■aag
'aat-
ieel-
De nieuwe
Honda Civic 3-drs.
staat nu in onze showroom
Zie pagina 24.
De vor
Week
u tegc
ar slechts
and
van deze coupon
g 3 december vanaf
HONDA
AUTOMOBIELEN
Hart v. Brabant). 1800
tel. 013 - 681914
*N NIEUWE AUTOHUREN?
BELsBudgets 013433113
OBAM Tilburg bv Spoorlaan 175
I de voorraad strekt.
_n lijkt
i men
ie rep’
;t verwar
BEGRAFENISONDERNEMING
Wilhelminapark 127
Tel. 42.55.25 b.g.g. 43.33.70
jke be-
burger
J 'eslankt
itiekloze in
vers van de pers.
Dief van eigen
portemonnee
De
VÖ&l --
Donderdag 8 december 1983
27e jaargang nr. 1341
week ber
rgse Koerit.
in de oorlog». 1
van die reeks. Di
ding in de
/enfuncties
X Voor ik mijn kinderwagen kies
ga ik naar baby-home
voor een deskundig advies
Alleen Willem ll-straat 88-90
met 7 december 1983
>kt.
a n ein-
irgaande jaren de gemeente Tilburg al
men guldens op de uitgavenlijst had
Ie komende jaren nog
En nog lijkt het einde
italon
jenimevering
vanat 13 00 uur geopend
verschijnt In geheel Tilburg,
Golrle, Rlel, Loon op Zand, Udenhout,
Berkel Enschot, Olsterwljk,
Moergestel en Hllvarenbeek
Aluminium Kunststof
Ramen Deuren
Rolluiken
„BOHACO"
Besterdplein 4 - Tel. 366390
Bezuinigen. Het lijkt of er aan dit onzalig bedrijf geen
de komt. Nadat in voorgaande jaren de gemeente Tilbur
voor tientallen miljoenen guldens op d
moeten schrappen, blijken daar voor de
eens vele miljoenen méér af te moeten. E
t alleen welkom wanneer u materiaal aan het ge-
wanneer u documenten voor korté of langere tijd
vangt men u met open armen. En als u zegt «Ik wil het
men» dan kan het materiaal zo nodig binnen de kort-
zodat u het niet langer dan een stief kwartiertje hoeft
N, een wil* sditéwri|
Tilburg kent al jaren het begrip wijkvenvarming. Het principe van wijkverwarming is vrij eenvoudig. Een centraal ketelhuis stookt water warm en verdeelt dat over de
woningen die aangesloten zijn op het wijkverwarmingssysteem. Iedereen dezelfde warmte en niet regelbaar. In dat laatste is de afgelopen jaren verandering gekomen.
Zowel de gemeente Tilburg als de gemeentelijke energiebedrijven onderkenden het probleem van de niet-regelbare warmte en besloten werd daar wat aan te doen,
mede onder invloed van de in zwang zijnde energiebesparingen. Onder het motto «bezuinigen en persoonlijke verantwoordelijkheid» verschenen de «warmtekostenver-
deelmeters» op de radiatoren en de thermostaatknoppen werden geïntroduceerd. Natuurlijk moesten daar de aangeslotenen voor betalen, i
zelf de warmte in huis regelen en als iemand wilde besparen dan zou hij dat ook direkt in zijn portemonnee merken. Daarmee zijn een hele!
kening van de energiebedrijven in de brievenbus krijgen het niet eens.
Ook zouden ambtenaren die in
diensttijd van de gemeente bezoldigde
nevenfuncties vervullen de daarvoor
ontvangen vergoedingen in de gemeen
tekas terug dienen te storten. Gebeurt
dat dan nu niet? vraagt de argeloze
buitenstaander zich af.
iren.
stenverdeelmeters
sparing te maken.
maar wat iemand
verbruikt. Dit
tot individuele
iedereen die dit jaar nog een
nieuwe TOYOTA wil kopen, H
kom NU met ons praten. Ons M
voorstel zal U zeker verrassen!
Redactie-advertentie-afdelmo en administratie:
N.S. Plein 14-5014 DA Tilburg
Tel. 013 430783 -430898
Sluitingstermijn voor advertenties
en redactie dinsdagavond 22.00 uur.
Foto: Ton v.d. Nouweland
Vorige week woensdag, 30 december werd in de zalen van café Boerke Mutsaers
de Midden-Brabantse langspeelplaat «Rondje Harten Troef» ten doop gehouden
onder het toeziend oog van een flink aantal carnavalsprinsen uit Midden-Brabant.
Op de foto ziet u Prins Jan de Twidde van Tilburg, ook bekend als Jan Melis in
gesprek met presentator Pierre van Ostade, over deze unieke Midden-Brabantse
camavalsplaat; een initiatief van de stichting de Brackaliers.
De plaat is in de Tilburgse en regionale platenzaken te koop.
>rige opdrachten waren:
k 1Gianotten. De titel van «Een grappig geel boekje met een
luchtje eraan».
Week 2: Bakker Martin. De naam van «Een fleurig rond baksel».
Week 3: Con Verdonck. De naam van de pop uit «Een Javaans
poppenspel».
Week 4: Groenteman Dusee. Het aantal «Verschillende soorten fruit
iri de fruitschaal»
Slijtage en hogere huren
Een aantal wijkverwarmingssyste-
men in Tilburg is nu zo’n 15 jaar oud.
Na 15 jaar gebruik krijgt men te ma
ken met slijtage. Slijtage bij verwar-
mingssystemen gaat in de meeste ge
vallen gepaard met lekkende leidingen.
Autokosten ambtenaren
Zo stellen de S.B.W.T., S.S.K. en
S.C.O.T. voor, de autokostenvergoe-
Opdracht Week 5:
«Welk bekend merk herenmode siert de etalage van You Me».
Mul de naam van dat merk in op het prijsvraagformulier.
in het vakje «Week 5».
van de ellende niet in zicht. Dat het op de gemeentelij!
groting opvallend veel zaken die tot het welzijn van de h
heten bij te dragen zijn, welke worden afgebouwd, afgesl
of anderszins afgeknepen, is niet overal met kritieklozi
stemming aanvaard.
Tevens verzorgen wij de begrafenis
sen voor de protestantse begrafenis
onderneming.
Tel. 42.55.25, b.g.g. 43.33.70
Bij 'n overlijden in uw familie, zo
wel 's nachts als overdag, belt u
eerst ons, wij nemen al de zor
gen, betreffende de begrafenis of
eventueel crematie van u over
i waanzinnige ideeën ver-
onder de bevolking groter
■daden, puur gericht op de
Kollektieve verwarming was in de
60-er jaren geen probleem. De prijs
van het aardgas was zo’n 12-maal
goedkoper dan die nu is en over te ho
ge woonlasten maakte nauwelijks
iemand zich druk. We leefden irhmers
in de tijd van de groei, de hoogkon-
iktuur. Toen de kollektieve verwar
ming haar intrede deed, waren er ook
bijna geen politici die zich afvroegen
hoe dat allemaal moest als het -aardgas
voor de konsument duurder zou wor
den. «Regeren is vooruitzien» is het
gezegde maar zoals vaker bleek dat ge
zegde pas achteraf zijn waarde te krij
gen.
Een voorbeeld uit de praktijk
Een jaar geleden zijn in een flatge-
bouw dat aangesloten is op wijkver
warming, op de radiatoren «warmte-
kostenverdeelmeters» geplaatst eb zijn
er thermostaatknoppen aangebracht.
Een echtpaar in die flat heeft de moge
lijkheid om hun warmte in huis zelf te
regelen met beide hajiden aangegrepen
en is zuinig omgesprongen met de
warmte. Zuiniger dan voorgaande ja
ren, toen er niets te regelen viel. Bij de
eindafrekening bleek dat het echtpaar
iets minder verstookt had dan dat aan
voorschotten betaald was aan de ener
giebedrijven. Het echtpaar zou welge
teld 100,98 te/ligkrijgen omdat dat
teveel betaald was.
Zou, dat wil niet zeggen dat het ook
zo is gegaan. Op de eindafrekening
wordt nog een aantal posten vermeld
waarop het echtpaar niet gerekend
had. Voor ongemeten verbruik wordt
inklusief BTW 75,17 in rekening ge
bracht, de administratiekosten bedra
gen met BTW 13,23. Voor service
kosten moet 160,68 (inklusief BTW)
betaald worden en voor warmtemeting
nog eens 47,26, weer inklusief BTW.
Daarmee wordt het bedrag dat het
echtpaar terug zou krijgen teniet ge-
daan en moet het daarentegen 195,36
bijbetalen.
De kous is nog niet af.
Het echtpaar betaalde maandelijks
een voorschot van 120,-. Het nieuwe
voorschot zal 69,- per maand hoger
komen te liggen en dus komt het echt
paar uit op een nieuw voorschot van
189,- per maand
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir. T de Beer-Douwes
Oprichter: J.H.G. de Beer
aatknoppen maken het
enieder zijn warmte in
bepaalde bovengrens indi-
i regelen. Men kan dus
daarmee ook bespare:
De «warmtekost—
hebben niets met besp”
Zij registreren alleen r.i«
in een jaar aan warmte
geeft de mogelijkheid t
bemeting en afrekening.
Voor alle duidelijkheid men kan
door de thermostaatknoppen verstan
dig te gebruiken besparen op de stook
kosten. Die stookkosten worden bere
kend aan de hand van de «warmtekos-
tenverdeelmeters».
Verwarmd water stroomt in de grond
maar moet toch betaald worden. Zijn
degenen die dat betalen de aangeslote
nen op die verwarmingssystemen
Daarbij komt dat mensen die aange
sloten zijn opwijkverwarmingssyste-
men huur moeten betalen over de ther
mostaatknoppen en over de\«warmte-
kostenverdeelmeters». Boverfdien kan
het zo zijn dat wanneer er thermo
staatknoppen geplaatst zijn in een wo
ning die aangesloten is op een wijkver
warmingssysteem die woning in een
hoger puntensysteem terecht komt.
Het gevolg is dan dat de eigenaar van
die woning een hogere huur mag gaan
berekenen. Over besparing gesproken
Simpel
Het besparen van energie en verla
ging Van woonlasten zou heel wat een
voudiger bereikt kunnen worden door
iedereen die dat wil een eigen gas- of
oliegestookte CV-ketel aan te bieden.
Door een eigen CV-ketel per woning
kan iedereen veel meer aan energie be
sparen dan wanneer men te maken
heeft met kollektieve systemen.
In tijden dat het konjunktureel
slecht gaat, willen mensen meer greep
krijgen op hun woonlasten, een kollek-
tief verwarmingssysteem past niet in
dat denken. Bewoners willen immers
zelf beslissen hoeveel zij uitgeven aan
bijvoorbeeld verwarmingskosten. Dat
zelfstandig beslissen kan wel met een
eigengestookte CV-ketel.
Een andere manier van kijken tegen
het wijkverwarmingssysteem lijkt aan
gebroken te zijn, zeker nu men in de
tijd komt dat er ingrijpende reparaties
en vervangingen van het verwarmings
systeem aan komen die betaald zullen
moeten worden door de gebruikers
van die verwarmingssystemende
aangeslotenen.
Politiek
Hoe het ook zijhet lijkt tijd te wor
den dat de Tilburgse politiek zich in
tensiever met deze problematiek gaat
bezighouden en zich meer koncen-
treert op de gevolgen van wijkverwar
ming voor mensen die erop aangeslo
ten zijn. Het wordt ook tijd dat er een
reële voorlichting over systeemverwar-
ming gegeven wordt waarbij niet on
vermeld mag blijven dat er voor
«warmtekostenverdeelmeters» en ther
mostaatknoppen huur betaald moet
worden. Evenmin zijn argumenten van
een slappe winter vorig jaar (en een
strenge dan dit jaar?) zinnig te
om een verhogir-
staven. Tenslott
sant zijn eens na te gaan
warmd water er verloren j
er lekken zijn in de koliek t
mingssystemen, d
daarvan opgebrac
en natuurlijk hoe hoog die zijn.
Dat de gemeente Tilburg steeds
minder te bieden heeft voor steeds
meer geld, is sommigen in het verkeer
de keelgat geschoten. Met name omdat
vooral de. kansarme groepen in onze
samenleving - mensen met een mimi-
numloon of een uitkering, ouden van
dagen - de dupe zijn van het ineen
schrompelende beeld dat het aanbod
aan welzijnsvoorzieningen aan de ene
kant geeft - van opgeheven buurthuis
via minder vaak geopende bibliotheek
tot weggehaalde groenvoorziening -.
Terwijl de andere kant van de medaille
snel stijgende tarieven laat zien voor
de overgebleven voorzieningen, op het
gebied van welzijn, maar ook op dat
van de eerste levensbehoeften, denk R
t jaar?) zinnig te noemen maar eens aan de uitzonderlijk snel ge- nader
>ing van een voorschot te stegen energierekeningen.
>tte zou het ook interes-
jn eens na te gaan hoeveel ver-
I water er verloren gaat doordat
:n zijn in de kollektieve verwar-
ystemen, door wie de kosten
icht moeten worden
Kan de onkostenvergoeding van de
wethouders niet wat minder; moeten
de onderhoudskosten voor stadhuis en
paleis-raadhuis werkelijk zo hoog zijn,
etc.
Kortom, de welzijnsinstellingen
hebben hier voor de gemeente een
koekje van eigen deeg gebakken. Al
leen ontbreekt hen de macht om haar
het ook te laten opeten: de macht over
de geldkraan. Die heeft in laatste in
stantie dé gemeenteraad van Tilburg
en zij vergadert deze week en ook de
volgende verder. Over de begroting en
over de bezuinigingen. En over het
eventueel snijden in niet alleen ander
mans vlees.
Vorige week berichtten wij u op deze plaats over het voornemen, komend jaar in
de Tilburgse Koerier een geïllustreerde artikelenreeks te publiceren onder de titel
«Tilburg in de oorlog». Wij vroegen u toen om uw medewerking bij het tot stand
komen van die reeks. Die medewerking kan bestaan uit het schenken of uitlenen
van materiaal dat betrekking heeft op Tilburg (en ook Goirle, Riel, Hilvarenbeek,
Oisterwijk, Moergestel, Udenhout, Berkel-Enschot en Loon op Zand) in de jaren
1939-1945.
En bij «materiaal uit de oorlog» denken we bepaald niet alleen aan foto’s met
soldaten - van welke nationaliteit ook - of van in puin gebombardeerde huizen. Na
tuurlijk, dat zijn de meest spectaculaire uiterlijke manifestaties van de oorlog. Maar
in Tilburg ging tijdens de jaren van oorlog en bezetting toch voornamelijk het leven
van alledag door dat was niet alleen in het belang van de bezetter, maar op de korte
termijn zeker ook in het belang van de bevolking.
Naarmate de bezetting langer duurde en de Duitsers hun
der in praktijk trachtten te brengen, werd ook het verzet
en van meer belang. Daarnaast nam het aantal sabotage)
militaire kracht van de bezetter, in omvang en hevigheid toe.
Wat wij u hiermee willen zeggen is, denkt u niet te snel dat uw materiaal van wei
nig waarde: ook verslagen van personeelsbijeenkomsten in bedrijven, foto’s van
schoolfeestjes, omslagen en andere verpakkingen van artikelen die in de oorlogsja
ren verhandeld werden, kiekjes van verenigingen, overzfchten van radioprogram
ma’s en natuurlijk kranten en ander Tilburgs drukwerk - vooral illegaal - uit de ja
ren van de Tweede Wereldoorlog is allemaal bijzonder welkom, evenals uiteraard
persoonlijke observaties, zoals dagboeken, brieven, gedichten, anoniem gepubli
ceerde sketches, etc.
Hoe gaan we dit organiseren? Zoals ook bij andere gelegenheden is gebeurd, pro
duceert de Tilburgse Koerier de reeks «Tilburg in Oorlog» in nauwe samenwerking
met de Gemeentelijke Archiefdienst. Deze dienst is ook de geschikste verzamel
plaats voor documentatie over Tilburg - in alle tijden, dus ook in oorlogstijd.
Wij verzoeken u daarom, wanneer u materiaal hebt, bij voorkeur contact op te
nemen met de heren G. Kobes of R. Peeters van de Gemeentelijke Archiefdienst.
Deze dienst zetelt in het Paleis Raadhuis en is te bereiken via de achteringang daar
van, vlakbij de bushalte naast het stadhuis.
Bruikleen en copiëren
Bij genoemde heren bent u niet
meentearchief wilt schenken. Ook v
in bruikleen wilt geven, ontvs
meteen weer mee naar huis nemer
ste keren gecopieerd worden, z&u«
te missen.
Natuurlijk kunt u uw materiaal of apart verhaal - ook kwijt aan de redactie van
de Tilburgse Koerier (afd. Tilburg in de oorlog). Wij zorgen er dan weer voor dat
alles keurig bij de archiefdienst terecht komt.
Als voorproefje op de nieuwe serie deze week nu eens geen foto’s maar 2 propa-
ganda-affiches van de N.S.B., de Nationaal Socialistische Beweging, die in Neder
land het getrouwst de denkbeelden weerspiegelde van de Duitse moederpartij. de
National Sozialistische Deutsche Arbeitspartei (N.S.D.A.P.), kortweg de nazi’s ge
noemd.
«Ik stem Mussert» staat er op de ene affiche. Het was dus een verkiezingsplak-
kaat, waarschijnlijk ontworpen voor de stembusstrijd bij gelegenheid van de kamer
verkiezingen waaraan de N.S.B. deelnam. Dat was dan voor het uitbreken van de
oorlog. In 1937 om precies te zijn: bij de kamerverkiezingen van dat jaar verwierf
de N.S.B. 4 zetels. (4,2% van de stemmen voor een Kamer met toen nog 100 leden).
De «Nedemazi’s» waren electoraal gezien toen al over hun hoogtepunt heen. Dat
beleefden zij namelijk bij de Statenverkiezingen van 1935 met bijna 8% van de
stemmen. Twee jaar later was die aanhang dus al gehalveerd om tot het uitbreken
van de'oorlog alleen nog maar verder achteruit te gaan.
Tijdens de bezetting echter kon de N.S.B. ondanks haar minimale aanhang toch
behoorlijk deelnemen aan de macht, natuurlijk dank zij de aanwezigheid van hun
Teutoonse «partijgenoten».
De vrijheid, waarover de tweede afgebeelde affiche spreekt, slaat op de vrijheid in
onderhorigheid aan de Duitsers, tijdens de bezetting.
De bijbehorende tekst luidt dan ook verder «Alleen een nationaal-socialistisch
Nederland kan in het nieuwe Europa een vrij Nederland zijn. Werkt daarom met
ons samen in de N.S.B.» Die vrijheid dus. Dezelfde van «Arbeit macht frei».
dingen voor ambtenaren niet meer als
vaste toelage te verstrekken, maar af
hankelijk te stellen van het aantal kilo
meters dat moet worden afgelegd voor
een goed vervullen van de functie. Bo
vendien wordt voorgesteld de ambte
naren meer dan nu het geval is, ge
bruik te laten maken van de fiets in
its van de automobiel. Alleen al op
s uitgavenpost zou zo, volgens de
instellingen, jaarlijks een bedrag van
600.000,- kunnen worden bezuinigd.
Als reden voor deze stijging van,, om
precies te zijn 57,5 geven de ener
giebedrijven de volgende verklaring.
Citaat«De afgelopen winter was
zacht waardoor uw nieuwe voorschot
wat hoger is dan op basis yan de afre
kening mogelijk verwacht». Daarnaast
attenderen de energiebedrijven er op
dat de gasprijzen weer zullen gaan stij
gen, maar zij vermelden er bij dat ge
zien de huidige voorschotten en de te
verwachten besparingen, een relatief
geringe aanpassing wel voldoende zal
zijn.
Een geringe aanpassing van 57,5
Een ruime overschatting van het be
grip «gering», dat moge duidelijk zijn.
Besparen
Het is goed om nog even de vraag
op te pakken waarom de thermostaat
knoppen en de «warmtekostenverdeel
meters» geplaatst zijn.
De thermostaatknof
mogelijk dat eer
huis tot een l
.vidueel kan
Maaltijden
Een derde dankbare doelpost op de
gemeentebegroting vormt voor de al
ternatieve bezuinigerds de exploitatie
lasten. Waarorh, bijvoorbeeld moeten
aan ambtenren in het restaurant van
het stadhuis zo nodig maaltijden wor
den verstrekt tegen minder dan de
helft van de prijs die er in een gewoon
restaurant voor moet worden neerge
teld?
rechtstreekse verkoop af fabriek enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
worden op maat gemaakt eigen vakkundige montageteams
dubbele dichting tegen tocht ook in elke kleur leverbaar
vragen geen onderhoud raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
Nevenfuncties
Een andere aanbeveling in de open
brief betreft de nevenfuncties van
ambtenaren: laat, zo stelt men voor, de
tijd die gemeenteambtenaren bezig
zijn met bezoldigde nevenfuncties, in
mindering komen op hun 40-urige
werkweek. Zo kunnen bij de gemeente
extra arbeidsplaatsen ontstaan c.q.
ontslagen worden voorkomen.
Holland
Electro
£7 Tilburg
k Stadhuisplein 271
Tel. 013 436877
Tegenaanval
In hun eigen bestaan bedreigd door
de gemeentelijke plannen en natuurlijk
ook begaan met het lot van hun «klan
ten» zijn drie van de grootste welzijns
instellingen in Tilburg tot de tegenaan
val overgegaan.
Die instellingen zijn S.S.K.,
S.B.W.T. en S.C.O.T., die op last van
de gemeente binnenkort ten koste van
veel ontslagen moeten samensmelten
in één stichting. In het licht van alles
wat zij aan geld, voorzieningen en
menskracht dienen in te leveren zijn
deze instellingen aan het cijferen gesla
gen en hebben daarbij eens gekeken of
bij de gemeente het hemd wellicht iets
„_d-r dan de rok zou blijken te zijn.
En ja, als we de secretarie en de overi
ge gemeentelijke diensten voor het ge
mak zien als het hemd en de voor sub
sidie deels van gemeentegeld afhanke
lijke instellingen de rok noemen, dan
zit daar wat in.
Daarom stellen de genoemde drie
welzijnsinstellingen in een open brief
aan de gemeenteraad, die in deze we
ken de begroting voor 1984 behandelt,
alvast een aantal alternatieve bezuini
gingen voor. Bezuinigingen die groten
deels in het gemeentelijk apparaat zelf
zijn gevonden.
WAT WILT GU
OF KNECHTSCHAP^
