Kaas, de gele motor
werk,
idingt
A
Biotechnologie: de
wetenschap van de toekomst
UKEN
1AKERS
I
De beste oude Goudse komt uit Tilburg
III
598
429
998,
898
278
iel op?)
1.698,
1.998,
39,-
39,-
49,-
49,-
79,-
79,-
79,-
79,-
0 HOLLAND 0
598,
118,
198,
PtEb'lwni
I
Bewaakte fietsenstalling
slaat aan!
,J I
1983 pagina 22
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 1 december 1983 pagina 23
NIIEUW
VIDEOBANDEN EN CASSETTES bij UNI-SALES EXTRA LAAG geprijsd
Videobanden VHS
Geluidsbanden
SCOTCH VHS
TDK LX 35 - 90
19.50
3 stuks
Maxell UD 35 - 90
19.50
E 180 1 xE 120
Maxell UD 35-180
59.00
75,-
Basf LP 35 2 stuks
25.00
van 69,—
NU
Philips DP 35
Triple action
35.00
van 99
NU
eler,
rboxe
Videobanden Betamax
Space battle
NU
van 99-
Nu
Space Hawk
Cassettes
van 99-
NU
Maxell
Safes
Horse racing
van 129,—
NU
TDK
1
3
10
Tennis
10
1
3
van 129,—
NU
Videobanden VCC
11.-
Boksen
van 129,—
NU
Grundig VVC 480
14,—
Utopia
Mu blj Unl-Salas
van 129,—
NU
enz.
59.00
169
Marantz VCC 360
119.-
45.00
Agfa VCC 360
39.35
115-
f»;
Voortbestaan voorlopig nog onzeker
doek
GOUDA
Vrijwilligerswerk
/larijnen
1-7000
(oopavond
toeveel-
Theo van Drunen
Het snijden van de blokken kaas die in een kaasvat worden gelegd.
takke
enetic
De melkopslagtanks en de aanvoenvagens.
13.00 uur
Wij komen vrijblijvend voor prijsopgave
Ook 's avonds
y
Tel. 013/423423 na kantoor 013/331759
1
25.-
25
ir ervaring
i techn. dienst
le voorlichting
STADHUISPLEIN 340 - 341
TILBURG.
20-
20-
24.-
19.-
22.-
33-
47
53.-
65-
65-
76.-
59.-
68-
V0LVET48+
.peen voorrijdkosten
Gratis thuis bezorgd
Gratis aangesloten
Eigen service-dienst
Financiering mogelijk
Rechtstreeks bij de fabriek
Enorm voordelig
28,—
44, —
45. -
59,—
59
62,—
68,-
dikke
al
ets weleens de i
Nederland bijna
een
der
met
om
TDK E 180
Maxell E 180
AGFA E 180
Fuji E 180
Sharp E 180
Panasonic E 120
1
25,00
25.00
25,00
24,00
24.00
21.50
D 60
D 90
AD 60
AD 90
SA 60
SA 90
SA 60 X
3,95
4.95
5,50
6.95
6.95
7,95
7.95
3.95
5.50
Sony L 750
Agfa L 750
instal-
elpt u
met
3
73
73.-
3
73,-
73
21-
22.-
71,—
65,—
61,—
elkasten
machine
Etna
nogal
tempera
's meest
r op
ijft de vraa^
stallen
i willen
ten met
Rolscreen Nederland b.v. Boogschutterstr. 10, Tilburg
Industrieterrein Oost (zijstraat Jules Verneweg)
Showroom dag. geopend 's Zaterdags tot
In mei 1983 publ
pelijk en technisch
verslag waarin een somber beeld
biotechnologie in Europa.
concurrent van de V.S. zijn _r
nologie. Het beschikt over een ster
Vrijetijdskleding
1
10
235-
235,—
72,-. 235-
235-
215-
195,-
UL 60
UL90
UD 60 5,95
UD90 6.95
XLI60 6.95
XLI90 8.95
XLII60 6.95
XLII90 7,95
iKAl
impact Disc
k bi) Unl-Salas extra laag geprijsd van
kaasfabriek ging negen
in start op het Lovense
toen hypermo-
:drijf vormde een voortzetting
leine en vaak onrendabele zui-
ibriekjes uit Dongen, Riel, Hilva-
>eek en Udenhout. De kaasfabriek
Jules Verneweg verwerkt zo’n
witte motor per jaar.
geleverd
ite he:
cassette-deck,
<en van 30 watt,
449,‘ URANTZ
impact Disc CD 73
■MM-
jong belegen, belegen, extra belegen,
oude, of overjarige kaas maken, een
voudig door de kaas langer te bewa
ren. De jonge kaas moet daarvoor op
een nogal vochtige plaats liggen, bij
temperatuur van 13° C. Een kel-
is meestal wel een geschikte plek.
1 te hij ouder wordt krijgt de kaas steed?
n meer karakter, wordt pikanter en geu
riger. De oude kaas (tenminste tien
maanden) brokkelt bij het snijden ge
makkelijk af en is dus eenvoudig te
raspen.
Het zal de Tilburger zijn opgevallen,
dat er sinds een paar maanden achter
V D, aan het Pieter Vreedeplein, een
bewaakte fietsenstalling is. Sinds de
opening, begin september, draait de
stalling goed, vooral op topdagen. De
nieuwe bewaakte fietsenstalling moet
echter als een proefprojekt worden ge
zien. Dat betekent, dat het nog niet ze
ker is of de stalling zal blijven.
Nederlanders krijg»"
koppen» naar hun hoofd
ton kaas -
exportprodukten. En in eig»1
beren we per «kaaskop» a>
voorbeeld de Westduitser»
Goudse kaas is de bekenu»»
De beste overjarige
kaaskeuring, die een tijdje
kaasfabriek van DMV Cam[
de jaar de gouden medaille in de wacht voor haar overjarige Goudse 48+ kaas.
Krachtige stimulans
Geschat wordt dat zo’n 40% van de
industriële produktie van een geïndus
trialiseerd land van biologische aard is.
Biotechnologie kan daarom als een
krachtige stimulans fungeren voor so-
cio-economische ontwikkeling, inno
vatie en vernieuwing. Vooral de chemi
sche sector heeft behoefte aan nieuwe
impulsen. Biotechnologie speelt ook
een belangrijke rol in de gezondheids
zorg (nieuwe vaccins, nieuwe metho
den om stoffen op giftigheid te testen),
in de landbouw en in de industrie.
Voorts kan de biotechnologie ontwik
kelingslanden helpen hun elementaire
vraagstukken (voedsel, hygiëne, ener
gie en milieu) op te lossen.
Achterstand
Europa heeft echter met een enorme
achterstand te kampen. Het beschikt
niet over de financiële middelen om de
Amerikaanse en Japanse concurrentie
het hoofd te bieden. Moderne bjotech-
nologie staat niet op zichzelf, maar is
nauw verbonden met andere takken
van wetenschap (biochemie, genetica,
micro-biologie, fysiologie). De Lid
staten moeten volgens de Europese
Commissie dan ook samenwerking be
vorderen en een gemeenschappelijk
beleid gaan uitstippelen.
de Japanse regering heeft biotechnologie hoog op de lijst
van prioriteiten geplaatst. Exploitatie van de onderzoeks
resultaten is in Europa nauwelijks ontwikkeld. Op indus
trieel niveau neemt Europa een passieve houding aan ter
wijl het zich wat betreft wetgeving en nationaal beleid
zeer neutraal opsteit».
>p de donderdagen en zater- fe
i staat de stalling meestal zo jj
De kaas moet dan ook regelmatig
een doek worden opgepoetst
schimmelvorming te vermijden. Zo
kan men nog lang genieten van deze
gele motor.
Te klein
De bewaakte fietsenstalling viel in
de smaak. De mensen bleken er graag
65 cent voor over te hebben om hun
fiets veilig te parkeren. En ook de
bromfietsers hadden er een gulden
voor over om hun kostbare vervoer
middel bewaakt te stellen. Sukses dus!
Voor de bewakers is het toch tame
lijk vervelend, dat definitieve beslissin-
de lange baan worden gescho-
t is ook begrijpelijk, want twee
van hen werken bij de bewaakte fiet
senstalling als vrijwilligers. Zij hebben
weliswaar een uitkering, maar zij ho
pen er uiteraard op, dat. ze spoedig een
vaste baan als fietsenbewaker kunnen
Dhr. Van de Bogaard hier-
vwi«Zo denk ik er ook over. Ik hoop
als voorzitter van de Stichting dat de
fietsenstalling suksesvol zal
blijken. Op de eerste plaats natuurlijk
voor de klanten. Zo’n stalling bevor
dert het gebruik van de fiets en dat is
een goede zaak. Maar minstens zo be
langrijk is, dat er misschien weer een
paar mensen aan werk geholpen kun
nen worden. Daarom hoopt de Stich
ting ook op uitbreiding. Maar we mo
gen niet te hard van stapel lopen».
Verwarrende voorschriften
Doordat de Gemeenschap niet over
voldoende middelen beschikt om
Europese bedrijven te steunen bij hun
onderzoek en de industriële exploitatie
van de resultaten hiervan zag het
Europese bedrijfsleven zich min of
meer gedwongen overeenkomsten aan
te gaan met Amerikaanse en Japanse
bedrijven. De Europese biotechnologie
zit bovendien gevangen in een korset
van verwarrende voorschriften en
reglementen. Als de Lid-Staten geza
menlijk actie willen ondernemen, is
het daarom noodzakelijk de Europese
voorschriften en bepalingen voor het
Europese bedrijfsleven op het vlak van
industrieel eigendom te harmoniseren.
INTELLIVISION
T.V. -spelcomputer
Compleet met cassette astro smash
Aanbiedingsprijs van 498,-
nu298r -
Uni-Sales heeft een groot assortiment
intellivision cassettes
reeds vanaf 39,-
Keuze uit 25 modellen, b. v.
Sharp Shot
Kostendeling
De informatie-infrastructuur van de
Europese Laboratoria zou verbeterd
moeten worden (databanken, advise
rende technische patentbureaus, multi-
diciplinaire vorming, enz.). Nationaal
onderzoek is te beperkt en betekent
een versnippering van middelen en
kennis. Het communautaire program
ma wil vooral gebruik maken van de
omvang van de Europese markt. In de
toekomst zouden particuliere of open
bare laboratoria de kosten voor onder
zoek kunnen delen en gezamenlijk
kunnen werken aan demonstratie-pro-
jecten. Dit zijn projecten die de over-
gang van het experimentele stadium
naar dat van een. volledige exploitatie
op commerciële basis vergemakkelij
ken.
jgen in het buitenland niet voor niets weleens de term «kaas-
lioofd geslingerd. Vorig jaar is in Nederland bijna 500 miljoen
gemaakt. De «Kase aus Holland» is en blijft één van onze beroemdste
odukten. En in eigen land weten we er ook goed raad mee. In totaal veror-
per «kaaskop» al gauw zo’n dertien kg per jaar. Daarmee laten we bij-
I de Westduitsers, de Oostenrijkers en de Amerikanen ver achter ons.
mdste Nederlandse kaassoort en wordt het meest gemaakt,
ige Goudse wordt in Tilburg gemaakt. Dat bleek bij de jaarlijkse
geleden in Groningen werd gehouden. De Tilburgse
ipina b.v. sleepte daar voor het derde achtereenvolgen-
En vooral 0[
dagen. Dan staat de stalling n.™
vol, dat er fietsen en bromfietsen moe
ten worden geweigerd. Volgens het
personeel - dat bestaat uit drie man
nen - is de stalling dan ook te klein.
Dhr. H. Haas, beheerder van de
stalling: «Wij denken, dat de stalling I®
zal moeten worden uitgebreid. Maar |'|J
de ambtelijke molen draait langzaam
en bovendien is dit een proefprojekt.
Men wil het waarschijnlijk allemaal
nog eens afwachten».
Dhr. L. Gelens, bewaker, voegt daar
aan toe: «Het is zo druk, dat we graag
een aparte in- en uitgang zouden heb
ben. Nu moet alles langs één poort. VCr\»
Maar een tweede poort is niet gemak-
kelijk te verwezenlijken. Als het straks van’ hpn
flink koud gaat worden, dan willen wij
toch graag beschut zitten. Dus dan zou
er ook een tweede keetje bij moeten
komen».
De beide heren en hun collega krijgen.
P. Smulders hebben reeds handteke- OVer: «2
ningen verzameld om eventueel aan te
kunnen tonen dat het publiek gesteld bewaakte
is op de stalling.
een steviger korst.
Na het pekelbad wordt de kaas ge
droogd en geplastifieerd. Hij krijgt een
j dun, poreus laagje dat ervoor zorgt dat
een begin gaat maken de kaas niet gaat schimmelen. In het
ie en verpakking van pakhuis en later in het opslagbedrijf,
gaat de kaas nu rijpen waarbij hij re-
jrdt tot nog toe alleen gelmatig volautomatisch wordt ge
laakt. Goudse kaas is keerd. Na tenminste vier weken kan de
it dat het vetgehalte jonge Goudse kaas naar de winkels,
de droge stof v.d. Om belegen of oud te worden moet de
»t. De smaak van jonge kaas gewoon langer rijpen.
is vol en romig. Naarma- Men kan ook zelf van jonge kaas,
R atócK ifiMisrEsai
;ss<<«in£» W.-®» SUCKS AFtiSfïöf
k s rnAMSfwuceiUK we’ aaw
AAS SE (jswims OfïTMN
K JW6 a WH MASEWKEM I3C» KIHIES CF SifFSTAl
S SUITE» CE ÜEW3S13E»'
HET BESTUUR VAN OE STICHTING
BEWAAKTE FIETSENSTALLING
Diefstal
Fietsendiefstal is een overbekend
verschijnsel in ons landje van tweewie-
lers. Erg veel mensen zijn er ooit al
eens peroonlijk de dupe van geworden.
En iedereen kan zich indenken hoe
vervelend het is, als je ongemotoriseer
de vervoermiddel wordt ontvreemd.
We hebben door de jaren heen dan
ook naar allerlei oplossingen gezocht.
De fiets-sloten zijn steeds groter en
sterker geworden en er zijn tal van ver
zekeringen af te sluiten tegen diefstal.
Maar desondanks slaan de fietsendie-
ren keer op keer hun slag.
Bewaakt
Eén van de meest afdoende middelen
tegen fietsendiefstal is echter een be
waakte fietsenstalling. Het BKW, Bu-
ro Kleinschalig Werk, in Tilburg
kwam enige tijd geleden op het idee
om zo’n stalling in Tilburg te begin
nen. Er werd overlegd met de
Gemeente en Publieke Werken voerde
toen de eerste - voorlopige - plannen
Dat wil zeggen, dat een deel van
openbare fietsenstalling aan het
ter Vreedeplein omheind werd en
dat er personeel werd aangetrokken
om de fietsen te bewaken en om uiter
aard een kleine vergoeding te innen.
Modern
Had een boer voor de oorlog gemid
deld acht koeien, nu telt een gemid
deld bedrijf er ruim vijftig. Dat is een
belangrijk gevolg van de 15 jaar gele
den doorgevoerde moderniseringen op
advies van landbouwvoorlichters. De
stallen zijn uiterst modem geworden
en het melken gaat volautomatisch,
dat heeft allemaal een belangrijke in
vloed op de kwaliteit en de hoeveel
heid van de melk en de kaas.
In 1947 waren er in Zuid-Nederland in de
zo’n 120 bedrijfjes die zich voorname- wordt
lijk met de bereiding van boter bezig vette gede
hielden. Die hadden zich verenigd in gehaald, d
een tweetal kleine coöperatieve zuivel- drijf i
verenigingen. Die kleine bedrijven
werkten echter niet efficiënt genoeg en
daarom gingen ze steeds hechter sa
menwerken. Dat leidde tenslotte in
1979 tot één onderneming, DMV-
Campina b.v.
Centrale rol voor E.G.
De Gemeenschap wil een centrale
rol spelen: enerzijds de Europese in
dustrie de nodige landbouwgrondstof
fen leveren (zetméel uit graan) om te
kunnen concurreren en anderzijds er
voor zorgen dat bestaande ziekten
voorkomen en behandeld kunnen wor
den. Met behulp van de nieuwe geneti
sche technieken kunnen bijvoorbeeld
hormonen en vaccins geproduceerd en
nieuwe diagnostische methoden wor
den ontwikkeld.
(Eurofocus).
ibliceerde het bureau voor wetenschap-
:h beleid voor de Verenigde Staten een
geschetst werd van de
«Japan zal de meest geduchte
n op het gebied van de biotech-
ïrke onderzoeksbasis en
Conclusies die de Europese Com
missie alleen maar kan beamen. De in
spanningen van de Gemeenschap heb
ben inderdaad niet veel mogen baten:
de handelsbalansen vertonen tekorten,
Japan en de V.S. slepen meer octrooi
en in de wacht dan Europa en Europe
se wetenschapsmensen emigreren naar
de V.S. De achterstand van Europa
wordt duidelijk wanneer men zich rea
liseert dat de Lid-Staten elk een afzon
derlijk beleid voeren. Dubbel werk en
dubbele investeringen zijn niet bevor
derlijk voor een snelle ontwikkeling
van de biotechnologie.
Alle zuivel
Op dit ogenblik heeft de onderne
ming de grootste omzet van alle zuivel
bedrijven in het land. Op de lijst van
grote Nederlandse ondernemingen
neemt DMV Campina de 26ste plaats
in.
Bijna 8.800 melkveehouders in
Noord-Brabant, Limburg en Zeeland
zijn lid van de Coöperatieve Zuivelver-
eniging en daarmee eigenlijk mede-
eigenaars van de b.v. Hun meer dan
.400.000 koeien leveren jaarlijks zo’n
2.400.000.000 kg melk. Die melk wordt
in 17 bedrijven verwerkt tot vrijwel al
le zuivelprodukten die uit melk te ma
ken zijn, variërend van chocolade-ijs
tot kalvermelkpoeder.
Kaasbereiding
In gekoelde tankwagens wordt de
melk naar de fabriek aan de Jules Ver
neweg gebracht. Dezelfde dag nog
wordt de melk gethermiseerd, dat wil
zeggen gedurende 15 seconden op
temperatuur van 65° C. gehouden,
melk heeft dan nog steeds een ve
halte van bijna 4% en een eiwitgeh
van ongeveer 3,5%. Voor de kaasberei
ding mag er echter ten hoogste 35% vet
melk zitten. In een centrifuge
het vetgehalte verlaagd. Van het
deel te dat uit de melk wordt
de room, maakt een zuivelbe-
J in Zevenbergschenkhoek roombo
ter. De nu minder vette melk wordt na
een of twee dagen gepasteuriseerd: ge
durende 15 seconden wordt de vloei
stof verhit tot een temperatuur van
72°C. Na die pasteurisering gaat de
melk naar de kaasbakken. In de kaas
bakken, die elfduizend liter kunnen
verwerken, wordt in twee uur de
«wrongel» gemaakt.
Daartoe worden allereerst een paar
zeer essentiële bestanddelen toege
voegd: zuursel en stremsel. Door de
toevoeging van stremsel klonteren de
eiwitten samen met andere bestandde
len van de melk, zoals vet, mineralen
en vitaminen. Het zuursel versnelt die
stremming en zorgt ervoor dat de kaas
houdbaar blijft en zorgt voor smaak-
vorming en ogenvorming. Het strem
men duurt 21 minuten. Er ontstaat
dan een dikke massa. Grote messen in
de kaasbakken snijden door de massa
om de vaste, samengeklonterde be
standdelen (wrongel) te scheiden van
het vocht (wei).
Na ‘ongeveer 15 minuten snijden
wordt de wei afgetapt en voegt men
1MI mensen water toe om de wrongeldeeltjes te la-
yr s Tl\i E)e Tilburgse kaasfabriek ging negen ten krimpen en zo nog meer wei los te
I I I y I jaar geleden van start op het Lovense laten. De wrongel die uiteindelijk
L i industrieterrein. Het toen hypermo- overblijft wordt geperst en in grote
deme bedrijf vormde een voortzetting blokken gesneden, van zo’n tien kilo
van de kleine en vaak onrendabele zui- per stuk. De wrongelblokken worden
velfabriekjes uit Dongen, Riel, Hilva- vervolgens in netten gelegd, in ronde
renbeek en Udenhout. De kaasfabriek vaten gedaan en krijgen het kaasmerk.
---aan de Jules Verneweg verwerkt zo’n Daarna wordt de kaas geperst. Na het
150 miljoen kg witte motor per jaar. persen krijgt de kaas twee uur de tijd
Die melk wordt geleverd door de voor een verzuringsproces. Vervolgens
zwart- en roodbonte herkauwers in een wordt hij vier of vijf dagen in de pekel
gebied dat zich uitstrekt van Ooster- gedompeld. Het zout dat dan in de kas
X R|m|| hout tot Eindhoven. Voor het hele kan trekken komt de smaak en de
k kaasverwerkingsproces; de aanvoer, de houdbaarheid ten goede en zorgt voor
produktie en de opslag en verpakking, -;"~-
zijn zo’n 50 mensen in dienst.
Mogelijk stijgt het aantal werkne-
mers noS a^s het bedrijf naast de
Qoudse kaas een begin gaat maken
met produktie en verpakking
^Edammer kaas.
In Tilburg wor
fGouse kaas gemaal
volvet, wat betekent
Ltenminste 48% in
I kaas bedraagt
Goudse kaas ii
Stichting
Een en ander is echter nog niet zo
makkelijk te verwezenlijken. Dhr. Van
de Boogaard, voorzitter van de Stich
ting Bewaakte Fietsenstalling, vertelt
ons daar meer over: «De stalling moet
worden beschouwd als een proefpro
jekt. Dat wil zeggen, dat we eerst de
resultaten eens af willen wachten. Het Toekomst
bestuur heeft daarom gezorgd voor fa
ciliteiten, waarmee we voorlopig rede- Het ‘s al met a' dus nog de vraag of
lijk uit de voeten zouden moeten kun- de bewaakte fietsenstalling toekomst
nen. En dat het op donderdagen en za- heeft- Het 1S te hopen van wel. Niet al-
terdagen storm loopt, zegt nog niet dat leen voor de drie werkwillige mannen,
het hele projekt rendabel is. We heb- maar °ok voor de 300 klanten per dag.
ben een mooie herfst gehad, dus de En dat de stalling hard nodig is, blijkt
mensen komen makkelijker op de fiets wel uit het feit, dat er buiten de hek-
naar de stad. Maar het blijft de vraag ken van de bewaakte fietsenstalling
hoeveel mensen hun fiets stallen als noë steeds wordt gestolen. Onlangs
het slecht weer is. Daarom willen wij Waren er weer twee fietsen verdwe-
zeker tot het voorjaar wachten met de- nen...
finitieve beslissingen».
Kaas maken en kaas verkopen zit de
Nederlanders in het bloed. Dat is geen
wonder, want een groot deel van de
bodem van de «lage landen bij de zee»
is uitstekend geschikt om er koeien op
te houden. Al lang geleden kwamen de
boeren erachter dat de melk die niet
meteen werd opgedronken het beste in
de vorm van kaas kon worden be
waard. Kaas is geconserveerde melk.
De boeren bepaalden iedere dag
welk deel van de melk er over bleef om
kaas van te maken en die melk ver
dween in de kaastobbe. Tweemaal per
dag werd gemolken en tweemaal per
dag zette de boerin zich aan de kaasbe- Op hct mcrl(Miliin aangw,.en
reiding. Iedere week reed de boer dan
naar de dichtstblj Zijnde markt om de .de producenten en het control
kaas te verkopen. Pas aan het eind van „Adc niUm v» kx».
de vorige eeuw werden er de zoge
naamde dagkaasfabriekjes opgericht
waar men Edammer kaas ging maken.
Met uitzondering van een fabriek in
Wouw is de kaasindustrie in deze
streek pas in de laatste dertig jaar op
gekomen.
I
-
Het inpekelen van de kaas.
uit
de
Pi<
;en
De
ge-
ilte
