Tilburg overrompeld
G1AN0TTEN B.V
o
Holiday on Ice
WIM HORNMAN
:o
Het geslacht van Galen - deel drie: Het kwaad
r
BOEKHANDEL
II
Werkgroep Kalkar bestaat tien jaar
DEKBEDDEN
ROSARIO
r
Reductiebon
CORDOBA
7
^9*
idtu
Idedeur.
©koppelmans
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 6 oktober 1983 pagina 7
>ktober 1983 pagina 6
Tilbi
Maak kennis met hem!
heuvelpoort 359, tilburg
Menu van de week
Vervolg van blz. 1
V
1%
in
De toekomst
NAJ AARSAANBIEDING
Met het hele gezin goedkoop naar
1-pers. 140x200 cm 98,-
2-pers. 200x200 cm 129,-
st. annaplein 16. te). 430617
Centraal
Magazijn
Vincentius
signeert zijn 6 nieuwe
romans over Tilburg in onze
winkel in Heuvelpoort
zaterdagmiddag a.s. tusen 1 uur
en 5 uur.
Zes boeken,
geschreven
door oud- Tilburger
Wim Homman,
verschijnen tegelijk
In onze serie besprekingen van de boekenreeks, door Wim Homman geschreven over de Tilburgse textielfabrikan
tenfamilie van Galen, is vorige week deel II aan bod gekomen, dat de titel droeg «In vuur en vlam». Dit keer is het dus
de beurt aan het derde deel in de dubbel trilogie dat genaamd werd «Het kwaad».
Het kwaad - alweer het derde deel dus van de zes boeken, die overigens, al zou men wellicht door de besprekingen
die indruk kunnen krijgen - niet zijn voorzien van foto’s.
I
I
I
I
I
1
I
I
I
I
I
I
i huis i
tezame
banaan.
met
deel, samen
aan een gro-
VORSELAARS
specialist
getr
maj
buite
kind
De i
hieraar
nihil.
oeroe ueei, mei nei
tienduizendste le-
patriarch Jan aan een
en
jes meloen.
isdagkaasomelet met kerrie
saus, andijviesalade, rijst;
medewerkir
in is echter v
baby t
teruj
schijfjes
riker, ka-
'.alles
leger
krui-
cpoe-
e bo-
A tot de
j de melk
een zach-
deze deeglap
de schotel 45
;n op 200° C voor-
Tenslotte pleit de werkgroep Kalkar
al jaren voor een energieraad die be-
”auwlet-
jv werk-
len ont-
weinig
m bij de lokale en pro-
Jen. Er is zelfs sprake
ing bij de gemeente
it om informatie verza-
Het oude St.-Elisabethziekenhuis, waar veel belangrijke gebeurtenissen voor
«Het geslacht van Galen» zich afspelen.
(foto Gemeentearchief Tilburg)
Een Tilburgse textielfabriek gedurende de Duitse bezetting: ligge
K formstoffen voor de Duitsers?
Duitse militairen, in juni 1940 op het station van Tilburg: in opperbeste stemming
terug van het front in Frankrijk.
aan de Kloosterstraat/Oude Dijk: hier
I uitgebroed.
peterselie-
aardappe-
plaat
hem toej
jongensi
En zo eindigt
uitreiken van het
geruniform door p-
Duitse generaal en in aanwezigheid
van gans het gezin van Galen, toch
nog in majeur.
ing van de gemeente
volgens de werkgroep
U een gezinspakket te-
i voor de voorstellingen
oktober.
Programma
In het begin van het artikel hadden
we het over het programma ter gele
genheid van het tienjarig bestaan van
de werkgroep Kalkar.
^^2V2 jaar
rational'
Superieure kwaliteit en service
Afgestemd plan voor iedere beurs
Uitgevoerd in kunststof en
duurzaam edelhout
Keuze uit 60 verschillende
modellen
Verzorging van plaatsing en
complete aansluiting
Ter gelegenheid van 12% jaar
RATIONAL bij aankoop van ’n
keuken prachtige geschenken
VORSELAABS
Von Suppéstraat 35 (ingang: De Schans)
Tilburg. Tel. 013-551933
Bij uw bezoek kunt u vragen
naar J. Couwenberg
Rustig
Waar de titel het Kwaad op i
lijkt ons overduidelijk: nadat op 1
tember 1939 door Hitlers inval in
len de Tweede Wereldoorlc-
gebroken bleef het mi
trekkelijk rustig aan
front, of liever gezegd,
westgrenzen waar Euroj
beven wachtte op
het oorlogsgeweld.
slaat
sep-
i Po-
jvuriog was uit-
raandenlang be-
i het westelijk
aan Duitslands
^uropa met angst en
het losbarsten van
1-pers. 140x200 cm 79,-
In dit laatste pogen lijkt de onder
grondse groep, waar de van Galens
deel van uitmaken, te slagen doordat
ze een ideaal gelegen boerderij met
schikte bewoners aantreffen even
zuiden van Talburg.
De fabrikantensociëteit Phil harmonie» i
werd heel wat
De werkgroep Kalkar konstateert
dat de interesse voor alternatieve ener
gie de laatste jaren groeiende is, een
ontwikkeling die zij van harte toe
juicht. Ook de energiebesparing is een
onderwerp waarover iedereen al wel
eens gepraat heeft en veelal de daad bij
het woord heeft gevoegd. De werk
groep meent ook dat er geen derde
kerncentrale meer in Nederland ge
bouwd gaat worden en is daar zeker
niet rouwig om.
KAARTVERKOOP:
Pellikaanhal, Tilburg:
dagelijks, behalve zondag 16 okt., van 10.00 tot 17.30 uur en één
uur voor de aanvang avondvoorstelling,
en tevens bij V.V.V. Tilburg.
heeft Henk zijn huis uitgezet en hij
woont nu elders tezamen met de jour
naliste Truus van Brandelen, ook een
meisje uit de plaatselijke sjiek, dat zich
nogal pro-Duits opstelt, wellicht als re
actie op het blauwtje dat zij destijds
liep bij Henks broer Frans. Deze laat
ste, een econoom is op zijn beurt ge
trouwd met een arbeidersmeisje, doch
ter van een wever op papa’s fabriek.
Deze «mésalliance» is zoonlief aan
vankelijk niet in dank afgenomen door
de familie en vooral niet door moeder
Tineke van Galen. Nadat Irène echter
geestelijk gewond is teruggekeerd van
een logeerpartij in Rotterdam waar zij
het helse bombardement van de mei
dagen meemaakte, wordt ook zij door
heel de familie, uitgezonderd Henk,
opgenomen. Deze eensgezindheid zet
ook buiten het eigenlijke familieleven
door in de opzet van een ondergrondse
verzetsorganisatie.
I Een gezinspakket bestaat uit 4 toegangsbewijzen
I (2 volwassenen en 2 kinderen):
Op rang 18,- kost het basispakket i.p.v. 54,- nu 36,- (ƒ18,- korting).
Op rang 24,- kost het basispakket i.p.v. 72,- nu 48,- 24,- korting).
Op rang 30,- kost het basispakket i.p.v. 90,- nu 60,- 30,- korting),
leder extra kind betaalt echter maar 6,-, ongeacht de gekozen rang.
Voor zover plaatsen beschikbaar.
mand zou moeten worden door perso
nen uit allerlei groepen, verenigingen
en instanties die zich bewegen op het
terrein van de energie. Zo’n energie
raad zou een beleidsadviserende funk-
tie moeten hebben naar de gemeente
om zo te komen tot een verantwoord
energiebeleid; iets waaraan het volgens
de werkgroep nog steeds in Tilburg
ontbreekt.
2-pers. 200x200 cm 109,-
Buitenbeentje
Henk, een voortreffelijk textieltech-
nicus en daardoor dan ook onderdirec
teur in zijn vaders fabriek, is in alle op
zichten een buitenbeentje. Niet alleen
is hij volstrekt buiten staat om met de
mensen in de fabriek om te gaan, ook
zijn eigen familieleden weet hij keer op
keer zo tegen zich in te nemen dat hij
bij de aanvang van dit boekdeel drie,
geen van zijn ouders, broer en zusters
nog met hem omgaan. De patriarch
Initiatief
Het initiatief hiertoe is tegelijkertijd
genomen door de oude Jan van Galen
in samenspraak met o.m. vader Harrie
van Brandelen - en door de huisarts
Jan-Jaap, de toekomstige echtgenoot
van patriarchendochter Joke, die even
als Irène haar beroepsverleden in de
verpleging heeft.
Welnu, als voorafschaduwing van de
verschrikkingen die komen gaan krijgt
Joke bericht van een kloosterzuster,
dat een joodse vrouw haar enkele da
gen oude dochtertje in ’t klooster heeft
achtergelaten in panische angst voor
haar toekomstig lot.
Tegelijk met de druiven rijpen de grote
oranje pompoenen, typische Ameri
kaanse vruchten. We zien ze ook wel in
Nederland, deze pompoenen. Een héle
pompoen is voor een gezin wel erg veel,
probeer daarom een part van uw groen
teman te kopen. Wanneer het vrucht
vlees verwerkt wordt tot een moes en
daarna als vulling in een pompoentaart
wordt gedaan hebt u een edit Ameri
kaans gebak. Geserveerd met gezoete,
geklopte room zal het in ons land ook
zeker gewaardeerd worden. Een ander
typisch Amerikaans gebak, maar dan
warm geserveerd, eveneens met geklop
te room is «Apple pandowdy».
De werkgroep houdt zich bezig met
de ontwikkelingen van Eurochemic in
Mol in België waar een aantal bedrij
ven zich bezig houden met allerlei vor
men van kernenergie. Daarnaast blijft
natuurlijk Kalkar in het brandpunt
van de belangstelling staan.
Maar ook op het gebied van energie
besparing is de werkgroep Kalkar ak-
tief.
Shocktoestand
Op de vertwijfelde vraag waar de
zuigeling onder dak gebracht moet
worden weet de jonge huisarts raad:
zijn toekomstige schoonzus Irène leeft
nog steeds in een shocktoestand tenge
volge van haar ervaringen in Rotter
dam. Bij wijze van therapie zou het
uitstekend voor haar zijn, een baby te
moeten verzorgen, terwijl haar terug
trokken manier van leven der laatste
landen de mogelijkheid opent om de
itenwereld te laten geloven, dat het
1 van Irène zelf is.
Uniformen
Het tegen de bezetter gekeerde stre
ven der van Galens is bepaald niet
zonder gevaar omdat ze van alle kan
ten op de vingers worden gekeken: ten
eerste is daar het Duitse leger dat na
lang studeren op de offerte der fabriek
van de patriarch een order voor het
vervaardigen van honderdduizend uni
formen gunt. Dit brengt natuurlijk een
vrijwel voortdurende aanwezigheid
van hoge Duitsers in de fabriek met
zich mee. Voeg daarbij die van onder
directeur Henk, de N.S.B.-er met zijn
S.D.-vriendjes en de politie-verrader
«Jansen» met hun ongezonde belang
stelling voor alles wat anti-nazi is en
men kan zich de spanningen voorstel
len waarin de helden van dit boekwerk
in dit derde deel constant verkeren.
Spanningen overigens ook bij de an
dere kant: Henk, de landverrader, val
len heel langzaam maar zeker de schel
len van de ogen door het luisteren naar
de gruwelverhalen van zijn Nazi-ken-
nissen, doordat zijn vriendin Truus bij
hem is weggelopen vanwege zijn blin
de fanatisme en «Deutschfreundlich-
keit» - maar zeker niet in de laatste
lts door een soort hersenspoeling,
egediend door een paar harde
uit het verzet.
indigt dit derde deel, met het
van
naar stadsverwarming hebben in Til
burg nooit plaatsgevonden, iets wat
volgens de werkgroep zeker had moe
ten gebeuren.
Op vrijdag 7 oktober wordt in de
Ambassade-bioscoop een extra film
voorstelling gegeven door de filmliga
met de film Krieg und Frieden».
I Tegen inlevering van.deze bon ontvangt I
I gen sterk gereduceerde toegangsprijzen
van 13.00 en 16.00 uur op zondag 23 okto
Zondag toast met paté
kipfilet met uiensaus, sla, aardap
pelen;
apple pandowdy met koffie.
Maandagspaghetti met gehaktsaus
en geraspte kaas;
yoghurt met rozijnen en gehakte
noten.
Dinsdag gebakken lever, appelmoes,
aardappelen;
kwark met stukje
Woensdag kaasom
sai
Pompoentaart
Vulling1/2 pompoen (geeft circa 1/2
liter pompoenemoes), 30 g boter, 1/2 1
melk, 175 g bruine suiker, 4 eieren, 1/2
theelepel gemalen foelie, 1/2 theelepel
kaneel, 1/2 theelepel nootmuskaat.
Voor het deeg120 g bloem, 1% thee
lepel bakpoeder, zout, 10 g suiker, 50 g
boter, 1/2 - 3/4 dl melk, suiker.
Maak het pompoenemoes, door de
vrucht te schillen en dit vruchtvlees -
in stukjes gesneden - 15 minuten te
koken. Wrijf het daarna door een zeef
en roer er de boter door. Meng er ten
slotte de melk, de suiker, losgeklopte
eieren en de kruiderij door.
Maak een kruimeldeeg. Zeef hiervoor
de bloem in een kom, samen met het
bakpoeder, zout en suiker. Snijd de
harde boter met twee messen erdoor
tot de massa er korrelig uitziet. Voeg
de melk erbij en kneed het geheel snel
- met een koele hand - tot een deeg.
Rol het uit. Bekleed er een beboterde
springvorm van een doorsnede van 24
cm mee en bak dit 5 minuten in een op
150° C voorverwarmde oven. Schep
daarna de pompoenepuree erin en
plaats de taart 30 minuten middenin
een op 200° C voorverwarmde oven.
Laat de taart afkoelen en strooi er sui
ker over.
Schemeroorlog
Dat kwam na een «schemeroorlog»
die ruim 7 maanden duurde: op 9 april
1940 viel Duitsland Denemarken en
Noorwegen binnen en enkele maanden
later was heel West Europa bezet. Tus
sen 10 en 14 mei was Nederland onder
de voet gelopen en daarmee dus ook
Tilburg oftewel Talburg, zoals Hom
man het stadsdecor voor zijn hexalogje
noemt - om te benadrukken dat we in
laatste instantie toch van doen hebben
met een verzonnen en geen waar ge
beurd verhaal.
Op donderdag 6 oktober is er om
19.30 u. een optreden op de Heuvel
van Wammus en Werktuig met het
straattoneelstuk «Tante Til’s energie-
show». Diezelfde avond is er in Kafee
Carré in de Jan van Beverwijkstraat 2a
een informatieavond over Kalkar en
de giroblauwaktie.
Apple pandowdy
Vulling6 moesappelen, 175 g bruine
basterdsuiker, 1 theelepel kaneel, 1/
2 dl stroop, 3/4 dl water, 25 g boter.
Deeg120 g bloem, 1% theelepel bak
poeder, zout, 10 g suiker, 50 g boter,
1/2-3/4 dl melk.
Snij de geschilde appelen in
en roer er de bruine basterdsui_.__,
neel, stroop en water door. Schep
in een grote ovenvaste schotel en le
blokjes boter op. Zeef - voor het 1
meldeeg - de bloem met het bakp
der, zout en suiker en sijd de harde
ter er met twee messen door, ,z'f
massa er korrelig uitziet. Voeg
erbij en kneed het geheel tot et
te deeg. Rol het uit, leg
op de appelen en plaats
minuten middenin eer
verwarmde oven.
Dien de apple pandowdy warm op en
serveer er koude room of slagroom bij.
Hang naar perfectie
Talburg is dus ook bezet door de
Duitsers en voorzien van alle infra
structuur die de teutonen met hun
hang naar perfectie in de bezette ge
bieden plachten aan te brengen.
Bij die infrastructuur hoorde de Si-
cherheitsdienst (SD) een soort geheime
inlichtingendienst die de bezetter aan
informatie over de onderworpen be
volking moest helpen.
Omdat de SD-ers in het algemeen
natuurlijk geen Nederlands kenden
hadden ze een netwerk van Neder
landse verraders nodig als tipgevers en
gidsen. Deze verraders werden voor
het overgrote deel aangevoerd uit de
rijen van de N.S.B., de Nationaal So
cialistische Beweging, een Nederlandse
pendant van de Duitse Nazi-partij.
Een der topmannen van de N.S.B.
in Tilburg nu was Henk van Galen,
oudste zoon van de patriarch, Jan van
Galen, textielfabrikant en een machtig
man in de stad.
De stand van zaken
De werkgroep Kalkar heeft zich ont
wikkeld tot een energiebeweging die
nog steeds gedragen wordt door voor
namelijk vrijwilligers, maar die zich op
een breed terrein beweegt.
De ontwikkelingen in verband met
de stadsverwarming worden nam
tend in het oog gehouden en de w
groep heeft alternatieve planne
wikkeld die echter maar
weerklank vinden bij de lokale en j
vinciale overheden. Er is zelfs spr
van tegenwerking bij de gemet
wanneer het gaat om informatie verza
melen.
Zaterdag a.s. staat, zoals elk jaar,
een aantal vrijwilligers in de Vee-
marktstraat klaar om uw tweede-
handsgoederen in ontvangst te nemen.
Deze goederen zijn bestemd om de
in ndodverkerende stadsgenoten en de
bevolking van de ontwikkelingslanden
aan kleding, dekens enz. te helpen.
Al 28 jaar heeft het centraal maga
zijn met uw goederen een groot aantal
mensen kunnen helpen.
Er is veel nodig, breng daarom za
terdag 8 oktober a.s. uw goederen naar
het magazijn. U kunt er terecht van 9
tot 16 uur. Het adres is Veemarktstraat
37 (achter de kerk van de Heuvel). U
bent er van harte welkom!
Op zaterdag 8 oktober is er van
10.00 u. tot 18.00 u. een energiemarkt
op de binnenplaats van het Carrége-
bouw en van 13.00 u. tot 17.00 u. zal
op diezelfde dag het spel zonder ato
men gespeeld worden. Rond 20.30 u.
zal dan een afsluitend feest gehouden
worden met medewerking van het koor
SoLIEDair en de groep NEGA. Dat
afsluitend feest vindt plaats bij het
Carré.
Onderduikadressen
Wanneer dit probleem voorlopig is
opgelost doet zich het volgende na
tuurlijk voor: vraag naar permanente
onderduikadressen voor joden en naar
veilige doorgangsadressen voor geal
lieerde piloten die, na met hun vlieg
tuig te zijn neergeschoten, weer moe
ten proberen via een omweg door half
Europa terug te keren naar Engeland.
stoofpeertjes met vanillevla.
Donderdag bloemkoolsoep;
gebakken vissticks met p
roomsaus, worteltjes, a
len.
Vrijdagkaasrgoüt met spitskool,
aardappelen;
chocoladevla met plakjes
Zaterdagwitte-bonenschotel
rookworst en geraspte kaas;
fruit.
Aktiviteiten
De werkgroep begon in 1973 met
het informatie verschaffen over de
bouw van de snelle-kweekreaktor in
Kalkar. In 1974 nam zij
met vele sympathisanten, i
te demonstratie in Kalkar.
Het jaar 1975 was landelijk het jaar
tegen de kernenergie en de werkgroep
Kalkar organiseerde samen met de ka
tholieke Hogeschool in Tilburg een an-
ti-kemenergie-week op de Hogeschool.
In die week kwamen ook alternatieven
voor energievoorziening aan de orde
en de werkgroep verbreedde zich en
werd meer een energiebeweging. Die
energiebeweging ging het beleid van de
gemeente volgen en van de gemeente
lijke energiebedrijven, ze gaf voorlich
ting op scholen en benaderde een
breed publiek. Ook richtte de werk
groep zich op de kerncentrales in Bor-
sele en Dodewaard en ijverde vanaf
toen voor sluiting van die beide kern
centrales.
In 1977/1978 kwam de stadsverwar
ming meer en meer aan de orde. De
werkgroep toonde zich voorstander
van stadsverwarming, maar was en is
de mening toegedaan dat een klein
schalige aanpak daarvan nagestreefd
moet worden en niet zoals nu gebeurt
een grootschalige in handen van de
PNEM. Kritische onderzoekingen
-i
