Over de Oostzee
het noorden van ons werelddeel
Lijmsnuivers
een kleverige
zaak
in
k
/L
-
^Iphïde
^Iphide
k
-
5
Gladiool
NB
..1
■VLOERTEGELS
5
De bosmier is altijd
bezig of onderweg
KMA
TEGELHAL
GOIRLE Industriestraat 6,
tel. 013-346147
LANING
OCCASIONS
LANING
Ringbaan Noord 177 -
Tilburg
Donderdag 11 augustus 1983 pagina 7
DE TILBURGSE KOERIER
tus 1983 pagina 6
STUDIO
STUDIO
STUDIO
STUDIO
V^£
stijl is niet ontstaan
van de met landgrer
Wereldwinkel
MAGAZIJNVERKOOP INRUILKOOPJES
Oct;
;n sk
Aebr
weg.
Die
Wij hebben weer in voorraad
ieus
per m2
J
ik
i
voor al uw autoschades
Menn van de week
“”i met ru[
tukken s
DE GROOTSTE COLLECTIE MANOU- EN
ROTAN-MEUBELEN VINDT U
BIJ TIVOLI-MEUBELEN.
kan er dl
worden
zenden 1
zwart
-ilver..
jw
i schitterende uitvin-
ze niet meer missen.
tilbur9.^S«>r426755
stapf>a9oorw«9 227
schuimig
pizza, ijs
r heeft
tanden
ebreid artikel waarin de
doeken wordt gedaan
en
udui-
p be-
ieder
het
«Montreal», 20 x 20
19,95
Bladluizenko-
'j de zorg en
;ren en planten
»eloosheid voort.
js de bosmieren
r het leegzuigen
stukken bos
jsmieren-
geen
altijd
Zolang
gedrevei
>4
iddag
blijkbaar an-
o 'neen zond
Aan de overkant van «c
moeder.
igeluk bij een ongeluk
«De schelmenstreken van Scapin»
HOGE KORTINGEN
T TOT 50%
GEVEN WIJ OP ONZE
EIKEN EN NOTEN
MEUBELEN EN KLEINMEUBELEN
EN OP ONZE GESCHENKARTIKELEN.
voeren
half pro
de Sont
binnen.
laag
na-patiënten
$enis als een
van Grasduinen staat een uitget
bosmierenmaatschappij uit de d
Een beet van een bosmier veroorzaakt een branderige pijn. Alleen reuma -
zullen er geen bezwaar tegen hebben, want mierezuur geldt al sinds heugen
geweldig middel tegen reumatiek. Foto: Grasduinen.
m namelijk een
waaraan de bos-
l is: 43 proccent
'verbruik van de
Karakteristiek voor de Oostzee zijn
de scherenkusten met de vele eilandjes
die ervoor liggen. Alleen al voor de
Zuidwest-kust van Finland liggen zo’n
20.000 eilanden en eilandjes waarvan
sommige zo klein zijn, dat er net een
vakantiehuisje op past.
assist"
O»
Een willekeurige dag in augustus in het bos: tienduizenden mieren die zich
over in de bosgrond uitgesleten paden van en naar het nest bewegen. Ze botsen op
tegenliggers, lopen onder en over elkaar heen, proberen slome soortgenoten in te
halen en vertonen dezelfde zenuwtrekken als menig Nederlandse automobilist in
een verkeersopstopping.
In het augustusnummer i
ingewikkelde maar efficiënte I
INGE I
„Er is vanavond weer niks op de teevee”.
Dan denk ik: druk de knop dan uit.
Toch een kleine moeite, niet? En je heb:
toch ook je eigen muziekske bij je. Of
niet? Er hoeft toch niet altijd voor ons
tdag- gedaan te worden. We kunnen zelf toch
in de ook iets doen, niet?
Vroeger ging dat blijkbaar veel gemak
kelijker. Toen konden de mensen zich-1
zelf bezighouden.
Met muziek, zang raadsels, spelen, ver
halen.
Radio en teevee zijn
dingen. We kunnen z
Maar ze kunnen ook de luiheid in de
hand werken.
En onze eigen creativiteit laten verdam-
Finse Golf, gedurende de wintermaan
den, scheepvaart onmogelijk. Nu wor
den zelfs in de strengste winters de
vaargeulen open gehouden. Voor dit
doel heeft Finland een respectabel
ijsbrekers beschikbaar van de
zwaarste klasse. Ook moderne ferry-
schepen zijn zo uitgerust, dat zij door
het zwaarste pakijs kunnen varen.
om geen bar- Door
de mogelijk- Finnjet 1
ryscl
het 1
Bloemen
J en Planten
Ook handel met Holland
Bij de opkomst van de Hanzesteden,
eelde het eiland Gotland een centra-
rol in de internationale handel. In
de havenplaats Visby kwamen alle mo
gelijk transacties tot stand tussen
kooplieden uit vele landen. Voor Fin-
Maar hun verdiensten op het gebied
van insektenverdelging zijn zo mas
saal, dat hun escapades met de blad
luizen nooit kunnen opwegen tegen de
nuttige vernietiging, die het bos voor
zijn ondergang behoedt.
hij ge-
bloem,
iriekse ko-
em in die
neemt de
plaats in Ne-
,,/A heb het muziekske bij me99
Verschillende
exportprodukten
In de eerste tijd dat er handel plaats
vond, leverde Finland vooral land-
bouwprodukten en allerlei pelzen. In
het begin van de 17de eeuw werd teer
het belangrijkste exportprodukt, later
in die eeuw opgevolgd door hout.
De handel in hout bracht de Finse
Scheepvaart in de 18de eeuw tot grote
bloei. In de vorige eeuw maakte de ex
port van bewerkt hout en allerlei hout-
produkten een enorme groei door. Het
kennelijk aangeboren gevoel voor
vormgeving dat de Finnen bezitten,
heeft hun houten produkten zoals
meubelen, een wereldnaam bezorgd.
js-autoriteiten in Noord-
and drongen erop aan dit
publiciteit te brengen,
resultaat dat de pers ruim-
idacht schonk aan dit pro-
r de rederijen Silja Line en
njet Line worden het hele jaar fer-
:hepen ingezet. Silja Line vaart van
Zweedse Stockholm naar Aland,
Turku en Helsinki met een vloot mo
derne zeereuzen. Finnjet Line onder
houdt de verbinding tussen het Noord-
duitse Travemünde en Helsinki met de
snelste ferry ter wereld, de Finnjet. De
snelste manier om de Oostzee te «ne
men is natuurlijk per Finnair, die een
zeer frequente lijndienst tussen Schip
hol en Helsinki onderhoudt.
’n Vader startklaar op de fiets.
Op zondagmorgen.
’n Kleuter achterop in het mandje.
„Samen uit. Ja gezellig”.
Maar de kleuter denkt er t
ders over. Die geeft me even
concert weg. -
staat de i
staat het allemaal te bestuderen.
„Hou doe” roept ze. Veel plezier”.
„Ja”, roept de man. „Ik heb het mu
ziekske bij me”. Het „muziekske” be
vestigt dat door nog een paar registers
open te trekken. „Als ‘t te bar wordt”,
roept de moeder nog „dan tik je „in”
maar op „uit”.
„In” op „uit” tikken. En onze eigen creativiteit laten verdam-
Bij de teevee kun je dat ook. Daar heb je pen.
ook twee knoppen. Hoe vaak hoor je de En zou het waar zijn wat iemand zei:
mensen niet klagen: „Die teevee”. „Zelf harmonica spelen is een hogere
Waardeloze programma’s”. bezigheid dan luisteren naar Bach”.
\U1ÜSCHADEBEDRIJF
’ETER SOONS b.v.
rryvi rozenstraat so
J J TILBURG
TEL. 431147
Al in het grijze verleden was de Oostzee een belangrijke schakel in de verbin
ding tussen de landen, die aan deze zee en de Botnische en Finse Golf zijn gele
gen. Via de Oostzee zwermden later de Vikingen uit naar verre kusten, om bela
den met geroofde schatten weer terug te keren. In de vroege middeleeuwen werd
de Oostzee al druk bevaren door koopvaardijschepen, die de Hanzesteden tot gro-
te welvaart brachten. Ook in onze tijd is de Oostzee van groot economisch belang aantal
voor het transport van allerlei produkten en goederen. Daarnaast wordt er jaarlijks
een grote stroom toeristen met moderne ferryschepen vervoerd.
Openingstijden: ma. 13.30-18.00
di.t.m. do. 9-12.30 13.30-18 u.
vrijd. 9-12.30 -13.30-21.00 u.
za. 9.30-16.00 u.
Ook het adres voor al uw sanitair. Alle prijzen incl. B.T.W.
Jonge zee
De Oostzee, zoals wij die in zijn hui
dige vorm kennen, is nog niet zo oud.
Pas rond plm. 4000 v. Chr. ontstond
een kustlijn, die in grote lijnen over
eenkomst met de kaart uit onze atlas.
bodem van een koeke-
srin de sneetjes brood t“
„„dat de bodem geheti
J~ plakken kaas hierop
vervolgens de in plakjes gesneden to
maat en de in zeer dunne ringen gesne
den uit. Dek het geh<
kaas. Laat de panpis
op de pan op een k
veer 20 minuten gaai
desgewenst voor uw
peterselie over.
Panpizza met champignons
Boter, 4 sneetjes bruinbrood, zonder
korst, 100 g belegen Goudse kaas, in
plakken, 50 g champignons, oregano,
seasonall, 50 g grof geraspte jong bele
gen Goudse kaas.
Beboter de bodem van een koeke-
pan en leg hierin de sneetjes brood te
gen elkaar aan, zodat de bodem heel
bedekt is. Leg de plakken kaas hierop
en vervolgens de gewassen en in plak
jes gesneden champignons. Strooi er
wat oregano en seasonall over en dek
het geheel af met geraspte kaas. Laat
de panpizza met een deksel op de pan
op een klein vuur in ongeveer 20 minu
ten gaar worden.
1 en ge
schilderd te hebben, is de Wereldwin
kel sinds 1 augustus weer heropend!
De Wereldwinkel verkoopt levens
middelen en nijverheidsprodukten, op
.—.-commerciële basis, uit de landen
van de Derde Wereld. Verder is er lite
ratuur en verdere informatie over de
Derde Wereldproblematiek.
Tot eind augustus is er een uitge
breide, rijk geïllustreerde tentoonstel
ling over het Batikproces te zien (zie
foto). Tevens zijn er Batikdoeken uit
Sri Lanka, Indonesië en India te koop.
De Wereldwinkel is gevestigd op de
Korvelseweg 127.
ieel Na enige weken getimmerd
de schilderd te hebben, is de Wen
Zondag: gepocheerde eieren met ri
sotto én kaassaus, sla, poire belle Hélè-
ne; maandag: kippesoep, stamppot,
rauwe andijvie met blokje kaas; dins
dag: gebraden saucijsjes, bloemkool,
aardappelen, griesmeelvla met prui
mencompote; woensdag: bloemkool
soep met geraspte oude kaas, cotelet,
zomerbietjes, aardappelpuree; donder
dag: gehakt, spitskool, aardappelen,
kwark met bramen; vrijdag: tongfilets,
remouladesaus, doperwtjes, frites,
ige, citroenvla; zaterdag: pan-
jskoffie.
De Coördinatie van toneelvereni
gingen in de Zuidoostelijke Kempen te
I iiv ksgestel, mobiliseert zoals de defti
ge naam reeds doet vermoeden, jaar
lijks ten behoeve van haar toneelvoor
stellingen in het openluchttheater te
Lin ksgestel de beste toneelspeelters en
-spelers van diverse toneelvereniging
uit de hele Brabantse Kempen en uu
Noord-België.
)ok dit jaar heeft regisseuse Marian
Maas haar handen vol met het t
klaarstomen van het door Wout 1
li.rs uit Eersel bewerkte stuk
schelmenstreken van Scapin».
en en kleuren is
liolen kopen van
bijna zwart is,
it en daartussen
iten rood, roze,
>aars en blauw.
Jjn er ook tweekleurige
»cC
wil hij dat de commissie I
gezondheid en de commissie
ué zaken van het Europees 4
verslag uitbrengen van I
de sociale, fysieke en mentale gevolgen I
van het lijmsnuiven.
1 sneet
boter, 1
Tegen vijf uur worden in de échte piz- flookpeper, i
zeria’s de houtvuren aangestoken. Na 'jes, 1 plak b<
het kneden van het deeg wordt dit met gehakte peten
de hand tot een platte lap geslagen. Besmeer he
waarna de vulling erop wordt aange
bracht: kaas, ham, olijven of champig
nons en ansjovis. Het pizza-deeg is een
brooddeeg, maar tegenwoordig wordt
ook vaak een piedeeg gebruikt dat voor
de Hollandse huisvrouw wat eenvoudi
ger is te maken. De pizza kan een hele
maaltijd zijn; onderstaande recepten
van diverse pizza’s zijn daar een voor
beeld van.
I let stuk is geschreven door Molière
om het hof van Louis de veertiende te
vermaken. In 1671 werd het voor het
eerst opgevoerd in het Palais Royal»
en daarna nog 18 keer tijdens het leven
van deze Franse schrijver, die niet lang schijnwerper
daarna stierf. Met veel succes is dit Luyksgestels
stuk nog zo’n 1.200 keer tussen 1680
en 1950 opgevoerd.
Tijdens de afwezigheid van zijn va
der Argante trouwt Octaviaan in het
geheim een arm meisje
afkomst, Hyacinthe. Léander, zoon
'"“□nte, is verliefd -J-
:e, die in haar kinderjaren
door zigeuners en slechts
tan worden door een hoog
mte.
Deze stijl is niet ontstaan door in
vloeden van de met landgrenzen ver
bonden landen, maar werd beïnvloed
door culturen, waarmee eeuwenlang
met scheepvaartverkeer, contact werd
gehouden. Daarom wordt Helsinki
ook de «Dochter van de Oostzee» ge
noemd.
STUDIO Al
aeV Goirkestraat 81, Tilburg
TeL 435638
Een Europees Parlementslid heeft
de Commissie gevraagd een onderzoek
in te stellen naar het lijmsnuiven onder
de Europese jeugd. Aanleid1-
was de recente dood van
lijmsm
rijk.
De Britse socialist Roland Boyes
verklaarde dat het afgelopen jaar 45
mensen in Groot-Brittannië de dood
vonden als gevolg van lijmsnuiven. Bo
vendien nemen steeds meer werkloze
jongeren hun toevlucht tot deze prak
tijk.
Onderwijs
oost Engelai
vraagstuk in de
Dit had tot i
schoots aan<
«Dochter van de Oostzee»
De Oostzee is niet alleen op materk
gebied van belang geweest voor i
aangrenzende landen. Wat bijvoorbeid
voor het Middenlandse-Zeegebied
geldt, gaat ook op voor het Oostzeege-
bied. Het verkeer bracht niet alleen niet-c
goederen, maar ook nieuwe ideeën en
allerlei kunstuitingen mee, die het le
ven op een andere wijze rijkdom ge
ven. Godsdienst, bouwstijl, muziek, li
teratuur, enz., lieten zich niet door de
zee tegenhouden, maar werden er juist
gemakkelijker door verspreid. Wie de
haven Helsinki binnenvaart, ziet een
stad met een geheel eigen stijl, die toch
iets te betekenen heeft.
land vormde de zee daaror
rière, maar schiep juist c-
heid om met, voor die tijd, verre lan
den handel te drijven.
In 1326 werd er al een overeen
komst tussen Finland en Tallin in Est
land gesloten, waarbij de handel werd
geregeld. Wat later kwam er ook een
handelsovereenkomst met Danzig, het
tegenwoordig Gdansk, tot stand.
Het heeft tot 1545 geduurd voordat
een Fins schip Holland aandeed. In
dat jaar liep de «Finska Barken» de
haven van Amsterdam binnen.
Pi^toas.0 persoon)
van het ritueel van het pizza bakken.
bosmier bestaat hieruit,
lonies varen dus wel bij
aandacht van de bosmierei
zich in weldadige zorge
Zo zijn uiteindelijk dus
verantwoordelijk voor
en verwoesten van hele st
door bladluizen.
Door ijsbrekers uit
isolement
Hoewel het klimaat in Scandinavië,
vergeleken met andere gebieden op de
zelfde breedtegraad elders ter wereld,
tamelijk mild is, vriest de Oostzee
’s winters meestal gedeeltelijk dicht.
g de handel per zeilschip werd
/en, was zeker in de Botnische en
bleem en dat er harder werd gewerkt
aan onderzoek om een onaangenaam
v snuiven onder middel te vinden dat aan de lijm kan
jpese jeugd. Aanleiding hiertoe worden toegevoegd waardoor het min
de recente dood van twee jonge der aantrekkelijk zou worden voor de
snuivers in het Verenigd Konink- lijmsnuiver.
De heer Boyes vindt dat de Europe
se Commissie dit onderzoek financieel
moet steunen. Daarnaast moet vastge
steld worden welke omvang dit pro
bleem in de Europese Gemeenschap
heeft aangenomen en welke oplossin
gen er zijn.
Tevens i
voor volksgea
voor sociale
Parlement een
de sociale, fysieke er
,_et lijmsnui
rug Van hun reis. Octaviaan en Léan
der, erg ongerust en slecht bij kas, roe
pen de hulp in van Scapino, de knecht
van Léander.
Scapino is de ziel van het stuk. Met
zijn duivelse vaart, krankzinnige ver-
^en zinsels, zijn vruchtbare verbeelding,
zijn listen vindt hij op alles een ant-
uit woord. Hij vult het toneel, zelfs als hij
er niet is. De handeling is van hem af-
rarian hankelÜk’ die houdt dan ook plotse-
tiidig 1*n8 °P’ a's h*j door een laatste truc
g van zijn meester vergeving krijgt voor
«De “J11 brutaliteiten en samenzweringen.
Dooj- zijn eenvoud en zijn ’comedia
del arte’-achtige opzet, wordt de fanta
sie geprikkeld. In een nieuwe eigentijd
se vertaling van Wout Engbers wil de
spelersgroep er een geestig, spranke
lend spektakel van maken.
Iedere avond treft U onder de
ers midden in het ongerepte
y csgestelse natuurtheater diverse
toneelspeelsters en -spelers aan. Zij
maken zich op voor de première op za
terdagavond 13 augustus om 20.30
uur. De volgende speeldata zijn: zon
van onbekende dag 14 augustus om 14.30 en 20.30
uur, zaterdag 27 augustus om 20.30
van Géronte, is verliefd geworden op uur, zondag 28 augustus om 14.30, za-
Zerbinette, die in haar kinderjaren is terdag 3 september aanvang 20.30 uur
ontvoerd door zigeuners en slechts en op zondag 4 september, de laatste
vrijgekocht kan worden door een hoog uitvoeringpm 14.30 uur.
bedrag aan losgeld. Voor de entreeprijs hoeft U niet
De twee vaders komen vervroegd te- thuis te blijven.
wemelt van nijverige werkers die sle
pen met rupsekoppen, dode vliegen en
stukken sprinkhaan. Hun gezwoeg
dient echter geen hoger doel. Er wordt
in de voorsteden geen koningin ge-
koester, er wordt eigenlijk alleen maar
gebunkerd bij het leven.
Voor concurrenten is
hier geen plaats
In de ingewikkelde maar 1»“
ciënte bosmierenmaatschappij is
concurrentie geen plaats. Rode
mieren zijn een grootmacht, die onder
tal van schadelijke bosverwoest
geweldige opruiming houdt.
Staatsbosbeheer heeft de macht en
invloed van de bosmierenkolonies on
derkend en de afgelopen jaren nesten
uitgezet. Op het eerste gezicht klinkt
dat mooi, maar er kleeft een groot be
zwaar aan.
De bosmier laat namelijk één vraat
zuchtig beestje rustig zijn gang gaan.
Sterker nog, het diertje wordt vertroe
teld en beschermd. Dat is de bladluis,
die een sleutelrol vervult in het leven
van de bosmier.
Bladluizen scheiden namel
kleverige zoetstof af, i
mier totaal verslaafd
van het totale voedselve
De bosmier pakt het bouwen van
een woning groots aan. De mieren
hoop is een gigantische koepel, die met
eindeloos geduld door duizenden mie-
renkaken is opgeworpen. Een gemid
deld nest is ongeveer 40 cm hoog r-
heeft een bevolking van honderddt
zend exemplaren. Een mierenhoop b
staatuit verschillende lagen met ieJ
een eigen doel. De onderste laag,
aardnest.
Na het voorjaar trekt de koningin
zich terug, in de koude seizoenen op
gevolgd door alle onderdanen. Hqewel
de temperatuur in ons land vreemde
kuren kan vertonen, is een bosmieren
burcht daar volledig op ingesteld.
Het bouwwerk regelt zijn eigen tem
peratuur, deels door zonnewarmte
deels door de warmte die mieren Zv..
met hun gezwoeg veroorzaken. Het
lus best een hete bedoening
i als met met z’n honderddui-
icnuen bent.
Zoals iedere zichzelf respecterende
wereldstad, heeft de mierenhoop be
halve een centrum ook een aantal
voorsteden. Kleine nestjes, waarin het
Een stoere Hollandse snijbloem, die
zo’n driehonderd jaar vóór Christus al
werd beschreven.
In oude documenten wordt
noemd als een purperkleurige
m groeiend als onkruid in de Grie
renvelden. Men noemde hem
tijd korenlelie. Naast de tulp ne
gladiool een belangrijke plaa*
derland in.
Zo’n dikke tweehonded hectare wor
den er in ons land gekweekt en het pu
bliek kent hem als een populaire snij
bloem.
De keuze in vormen
enorm. Men kan gladk
diep donkerrood, dat i
tot aan het puurste wit
nog een scala van tint
oranje, geel, paai
Daarnaast zijl
gladiolen.
In huis houden gladiolen het t
lijk lang uit, zeker als de uitgebloeide
bloemen steeds worden verwijderd,
waardoor de overige exemplaren tot
bloei kunnen komen.
Ook in een bloemstuk laat de gla
diool zich gewillig schikken.
Pizza (met gistdeeg)
Gistdeeg: 250 g bloem, 3 g zout, 15 g
tame- gist, 1 theelepel suiker, V/i dl water,
iloeide Vulling: 6 tomaten, 200 g jong belegen
kaas, knoflookzout, oregano, 8 ansjo
visfilets, 6 gevulde olijven, olijfolie.
Maak een gistdeeg van de hierboven korst
genoemde ingrediënten. Rol en trek
het tot een ragdunne ronde lap uit.
Leg deze op een natgemaakt bakblik
en zet de randen van de lap iets om
hoog. Leg de in plakken gesneden to
maten erop en daarop de in plakken
gesneden kaas. Bestrooi de tomaten
met wat knoflookzout en oregano. Leg
er ruitsgewijs de in de lengte gehal
veerde ansjovisfilets op met hiertussen
de in plakjes gesneden olijven; spren-
gel er wat olijfolie over en bak de pizza
onderin een op 225°C voorverwarmde
oven in ongeveer 20 minuten gaar.
eetje geroosterd witte brood, 5 g
1 tomaat, peper, oregano, kno-
2 ansjovisfilets, zilverui-
belegen Goudse kaas, fijn-
jrselie.
uvti net brood met boter. Snijd
de tomaat in plakjes en beleg er het
brood mee. Strooi wat peper, oregano
en knoflookpoeder over de tomaat.
Gameer het sneetje met de Ansjovisfi
lets en zilveruitjes. Leg er een vlecht-
werkje van reepjes kaas over, maar zo
dat de filets nog te zien zijn.
Zet het ongeveer 10 minuten boven
in een op 250°C voorverwarmde oven
of even over de grill, zodat de kaas
gaat uitsmelten en goudbruin van
kleur wordt. Strooi er wat fijngehakte
peterselie over.
Panpizza
Boter, 4 sneetjes bruinbrood, zonder
korst, 100 g belegen Goudse kaas, in
plakken, 1 tomaat, ‘A ui, 50 g grof ge
raspte jong belegen Goudse kaas, pe
terselie.
Beboter de --
pan en leg hierin de sneetjes brood te
gen elkaar aan, zodat de bodem geheel
bedekt is. Leg de plakken kaas hierop,
ïlgens de in plakjes gesneden to
en de in zeer dunne ringen gesne-
jeheel af met geraspte
ipizza met een deksel
1 klein vuur in onge-
gaar worden. Strooi er
r het serveren gehakte
Saab 900 Turbo, zwart1983
Saab 900 Turbo, zilver 1982
Saab 900 GLS, blauw1981
Saab 99 GL, groen1981
Saab 96 L, bruin1976
Lancia 1600 GT, groen1983
Lancia P.112, zilver1980
Lancia 1600, wit1979
Volvo 244 GL, zilver1980
Volvo 244 L, rood1978
Donderdag koopavond
Ook ’s zaterdags Is de
werkplaats geopend
Automobielbedrijf
Telefoon 013/434440
De bosmier staat constant
in een file
In de gecompliceerde bosnu
maatschappij bestaan er echter
spitsuren, het mieren verkeer zit
in de knoop en de bosmier staat dus
constant in een file. Dat is niet zo ver
wonderlijk als men weet hoe belangrijk
de koningin voor een mierengemeen
schap is. Aan haar welzijn wordt con
stante zorg en aandacht besteed om
het voortbestaan van de bosmier veilig
te stellen. Ze wordt op duizenden han
den gedragen.
r de Oostzee zijn
de vele eilandjes
leen
iland hg
Handjes
i, dat
zeer effi-
)ij is voor
Ie bos-
onde.
stertjes
Op kleine schaal is er sinds die tijd
toch nog heel wat veranderd. Door het
wegvallen van de druk van de geweldi
ge ijskap die het land in de laatste ijs
tijd bedekte, is Scandinavië gaan rij
zen. Dit proces gaat nog steeds door
en loopt op van enkele decimeters in
Zuid-Finland, tot een meter stijging
per eeuw in het noorden van de Botni
sche Golf. Als gevolg hiervan zijn er
talloze nieuwe eilandjes ontstaan en
zijn sommige plaatsen in de loop der
eeuwen verder van de zee komen te lig
gen.
Brak water
De enorme hoeveelheden smeltwa
ter, die na de ijstijd vrij kwamen en het
feit dat de Oostzee maar door kleine
openingen met de Noordzee is verbon
den, zijn er de oorzaak van dat het wa
ter brak is geworden. Ook nu nog
wordt de Oostzee gevoed door de vele
rivieren, die regen- en smeltwater aan-
v^eren en komt er maar twee en een
f "rocent zout water per jaar door
en de Grote en Kleine Belt nar
Het zoutgehalte is daardoor
erg laag, vooral in de Botnische en
Finse Golf, waardoor een bonte men
geling van zoet- en zoutwatervissen is
ontstaan.