0
4
1
Hheuvelpcort
rénWJ
s
IN DE NIEUWE CITROEN BX WORDT EEN
PROEFRIT EEN ONTDEKKINGSREIS.
rvw
Franse auto’s
techniek voorop
Ml
I
ente
(riWE
B.v.
Tilburg
Frankrijk,
een impressive
De
Franse film
in beeld
Tilburg
CITROEN*
Bio-Schoon-
heidscentrum
Heuvelpoort
iKEN-
IDS
Uw officiële Citroën-agent voor totaal Citroën-rijden
r Bertens
y^Z;l Van der Boom, Goirkestraat 25, Tel. 013-364011.
Donderdag 3 maart 1983 j. ’agina 23
DE TILBURGSE KOERIER
irt 1983 pagina 22
Tevens gevestigc
rui
•.i
Coupe de
ie
n Braak.
van Claude Miller met in de hoofdrollen Michel Ser-
HEUVELPOORT
1
z>i lette dat
jonlijkheid
e met
ikoop van
leeft ”acte de
sdit Franse
de Franse cinema
terèn, moet de in-
verder
vanuit
ien iets min-
In het j
geheel Gall
vrijdag 4
g 8 maart.
»n
•raak!
3
In Cinema Heuvelpoort 5, op zaterdag-,
zondag- en woensdagmiddag aanvang
15.00 uur.
Kinderfilm
Asterix Le Gaulois
HEUVEI^OOFT
iLif-
inseng,
néva-
herapie) van Carole Franck,
nen hebben alle te maken met
idsbehandelingen.
gekarakterio.
«Nouvelle 1
representant
rning wrr
de Chat
men met
Louis M;
Franja er
Geminiweg 39 - Tilburg - Telefoon: 013-423030
Tevens gevestigd: Europaweg 15 Oosterhout en: Provincialeweg 102 Oostemd.
lispelend, vra-
eruit. Waarom
nota bene, ik ril
de al voelbare
Kortgeleden heeft Heuvelpoort er
een aanwinst bijgekregen. Voor alles
op het gebied van cosmetica, huid- en
haarverzorging is Bio-schoonheidscen-
trum Heuvelpoort «le demier cri».
Tijdens de franse dagen heeft het
Schoonheidscentrum een aantal inte
ressante aanbiedingen en demonstra
ties voor u.
Demonstraties
Op donderdag 3 maart om 19.30 uur
en vrijdag 4 maart om 15.00 uur wordt
in het Schoonheidscentrum voorlich
ting gegeven en informatie door
iemand van het franse huis Carole
Franck Paris over huid- en schoon-
heidsverzorging.
Enkele termen die zullen vallen
ting Phytobiologique au Gir
Masque Maya, de methode Réjuné
tion (celtherapie) van Carole Frar
Deze terme
schoonheid
Voor alle huidtypes heeft Carole
Franck de meest geavanceerde midde
len in huis en Bio-Schoonheidscen-
trum volgt die ontwikkelingen op de
voet. U bent daar dus verzekerd van
het beste van het beste. Op zaterdag 5
maart heeft Bio-Schoonheidscentrum
vanaf 12 uur gratis make-up adviezen
van de
jrsprong bleef
lar, want tot aan de
orlog bleef de Franse
jstrie toonaangevend in
1 ook buiten de gren-
werd voorgeschr
De Franse film kent een rijke ge
schiedenis die in tijd teruggaat tot het
jaar 1895. Het was de Franse fotofa-
brikant Louis Lumière die op 28 de
cember van dat jaar in het Grand Café
te Parijs de eerste openbare filmvoor
stelling in Europa organiseerde. Uit
die beginjaren van de Franse film da
teren ook de nieuwe van Georges Me
lies en Charles Pathé. De firma Pathé
veroverde tussen 1903 en 1909 het ab
solute filmmonopolie in zowel Europa
als de Verenigde Staten. Het succes
was voornamelijk te danken aan de
massaproduktie van korte, goedekope
vervolgfilms. Nadat Société Gaumont
in 1910 de leidende positie van Pathé
had overgenomen, bereikte de interna
tionale overheersing van de Franse
film in 1914 naar het hoogtepunt toen
90% van alle films die over de hele we
reld vertoond werden uit Frankrijk af
komstig waren. Met het uitbreken van
de Eerste Wereldoorlog en het steeds
populairder worden van de Ameri
kaanse films verloor Frankrijk al snel
zijn leidende positie op de internatio
nale filmmarkt. Pas rond 1927, bleek
de Franse filmindustrie zich met de
opkomst van de geluidfilm enigszins
van haar teruggang te herstellen.
We weten het: in een speciale bijlage als deze moet alles wat er over Frank
rijk wordt geschreven lovend van aard en stijl zijn, en dat maakt de schrijver wel
eens wat kriegel. Niettemin, schrijvend over Franse automobielen, valt het zwaar
de superlatieven uit de kolommen te weren. Frankrijk is immers de moeder van de
automobiel. Niet bij wijze van ondergeschoven import-produkt, zoals de beroemde
cuisine frantjaise, die eigenlijk cugina italiana zou moeten heten, ofschoon ook in
het schetsboek van de Italiaan Michelangelo Buonarroti al ontwerpen voor mecha
nisch voortbewogen voertuigen en zelfs vliegtuigen figureren. En hoewel de aller
mooiste Franse auto's, de allermooiste auto's die er overhoofd ooit zijn gebouwd,
de naam dragen van de Italiaan Ettore Bugatti.
Geschiedenis
Wij zullen, terwille van de plaats-
limte, met zevenmijlslaarzen door de
Franse automobielgeschiedenis benen.
Een van de kenmerken van onze
masculine maatschappij is de gericht
heid op oorlogvoeren. Hieraan wordt
heel wat energie besteed en al sinds
mensenheugenis worden de eminentste
uitvindingen gedaan door militairen in
werkelijke dienst. Zo iemand was ook
de Franse artillerie-officier Nicholas-
Joseph Cugnot, die ruim tweehonderd
jaar geleden, in 1769 een stroomtractor
construeerde en er mee door de straten
van Parijs reed.
Het ook in die tijder
politieke bestaan van di
ministers was er de oorzaal
uitvinding niet verder
worden. De volgende eeuw gaf e
groot aantal experimenten te zien r
allerlei stoommobielen, wier prali
sche bruikbaarheid geen redenen
juichen gaf (al reden er in Engelan
tot voor kort nog stoom-vrachtauto’s
Toch was de ai
Grieks autos
bewegend)
van de vorige
woon popu.
Heren weg'
automobilis
voor de ho
hiervan, bar
Dion richtte
Paul Meys
bielclub o
France.
Na de Tweede
Wereldoorlog
De eerste grote Franse film van na
de Tweede Wereldoorlog was onge
twijfeld «Les Enfants du Paradis» van
Jean Cocteau (1945). In de jaren daar
opvolgend trad er een aantal filmregis
seurs op de voorgrond die zich in kwa
litatief opzicht duidelijk onderscheid
den van de rest, zonder dat er sprake
was van een karakteristieke stroming
of richting. Het werk van Robert Bres
son, Henri-Georges Clauzot (Quai des
Orfèvres), René Clement (La Bataille
du Rail), Jacques Tati (Jour de Fête),
André Cayatte (Nous sommes tous des
assassins) en Max Ophüls (La Ronde)
vormde vanuit artistiek oogpunt het
beste van wat de Franse film in de ja
ren '40 en '50 produceerde.
«Nouvelle Vague»
In 1959-1960 beleefde
film een totale omwentelii
eriseerd zou won
Vague». De t
iten van deze nieuv
waren: Francois Truffau'
l.abrol en Jean-Luc Godt
met minderbekende regis'
falie, Jacques Demy
m Agnès Varda t _r
jaar 50 voor Christus wordt
allië door de Romeinen bezet
en veldheren zoals Vercingetorix moe
ten zich onderwerpen aan de grote
Caesar. Een klein dorpje weet echter
de Romeinen te weerstaan. In dit dorp
je wonen onze helden Asterix en Obe
lix, Asterix is de kleine krijgsman en
Obelix de bevrijder van Menhir, dan
zijn er ook nog Panoramix de druïde,
Abraracourcix de aanvoerder en Assu-
rancetourix, de dichter met de stem
waarvoor de wilde zwijnen vluchten.
en men biedt u een gratis maquillage
(make-up) met cosmetica aan van het
franse huis Carole Franck Paris. Te
vens introduceert Bio-Schoonheids
centrum een nieuw parfum- en geuri-
dee van Jean Pacome in vijf nuances,
Eau Secrète, Flore, Casoreva, Astrag-
han en Psychose. Als u besluit ’n fla
con te kopen dan krijgt u gratis een
klein boekje met dertig geurstrips
waarmee u allerlei leuke dingen kunt
doen.
Nee, laten we eerlijk blijven: de eer
ste mechanische wagen van bruikbare
grootte werd gebouwd door een Frans
man, evenzo de eerste vierwielige ben-
zine-motorwagen zonder de kenmer
ken van een paardenwagen.
In Frankrijk vond de auto
vorm, hier stond ook de wieg
auto-industrie. Deze voor-
nog lang merkbaar
Tweede Wereldoorl
automobielindus
de wereld, terwijl ook buiten de gren
zen de automode werd voorgeschreven
door Franse carrosserie-bouwers.
De oorlog bracht voor Frankrijk
ook in dit opzicht, en in negatieve zin,
de grote ommekeer die ertoe heeft ge
leid dat er van de tientallen destijds
bloeiende beroemde merken op dit
ogenblik nog slechts twee auto-con-
cerns over zijn: het staatsbedrijf Re
nault en de familie-vennootschap Peu
geot, waartoe behalve dit merk ook Ci
troën en Talbot behoren.
Impressionisten en
avant-gardisten
van 1910 tot 1930 waren het vooral
de trouwe impressionisten en avant-
gardisten die met hun films de nodige
indruk maakten. Onder hen bevonden
Haarverzorging
Gedurende deze franse dagen geeft
de afdeling haarverzorging ook acte de
présence. Óp vrijdag 4 maart kunt u
uw kapsel voor het bedrag van 65,-
in een schitterende Coupe Soleil om
laten toveren. U dient daarvoor wel
heel snel een afspraak te maken. Deze
aanbieding geldt ook voor dinsdag 8
maart. Dus zorg dat u er snel bij bent,
het beeld van de Franse cinema in de
jaren zestig. Maar zij niet alleen. Ook
de vertegenwoordigers van de zoge
naamde intellectualistische school
(Eric Röhmer, Jean Eustache Jacques
Rivette) droegen hun steentje bij. Ver
der hadden de ontwikkelingen in mei
1968 tot gevolg dat een aantal regis
seurs, waaronder Costa Gavras, Chris
Marker, René Allio, Yves Boisset en
Marin Karmitz zich met name ging
toeleggen op het maken van politieke
films. Een vierde en laatste stroming in
de Franse film van de jaren 60 en 70
was de zogenaamde «Rive Gauche».
Tot deze stroming behoorde het werk
van regisseurs als Alain Resnais, Alain
Robbe-Grillet, Marguerite Duras e.a.
Commercieel
Om het beeld van
enigszins te complete
deling in vier hoofdstromingen
aangevuld worden met films die
artistiek oogpunt misschien iets
der waren maar vanuit commercieel
oogpunt juist meer geld opbrachten.
Het betreft met name de films van
Jean-Pierre Melville (Cercle rouge, le
Samouraï), Claude Sautet (Les choses
de la vie), Claude Lelouch (Un homme
et une femme en recentelijk Les uns et
les au tres), Roger Vadim, Bertrand
Blier (Les Valseuses) en Jacques Tati.
Franse films die het altijd goed hebben
gedaan en het nog steeds goed doen
zijn die waarin bekende acteurs of ac
trices verschijnen. Namen als Jean-
Paul Belmondo, Alain Delon, Catheri
ne Deneuve, Simone Signoret, Yves
Montand, Gérard Depardieu en Mi
chel Piccoli staan meestal garant voor
goede recettes.
Impasse
Heel wat regisseurs die in de jaren
’60 en ’70 met filmen begonnen, vor
men nu de pijlers van de Franse film
industrie. Mensen als Truffaut, Cha
brol, de Broca, Molinaro, Röhmer le
veren met de regelmaat van de klok
films af zonder dat er sprake is van
Grand Prix
In de jaren die daarop volgden,
groeide de Franse auto-industrie in di
versiteit maar ook naar kwaliteit en
produktie uit tot de belangrijkste ter
wereld, waarbij een grote stimulans
uitging van de in 1906 ingesu.uv
Grand Prix de l’Automobile Club de
France. Belangrijke automerken, die al
in de vorige eeuw ontstonden, waren
o.a. Panhard, tot 1965 bouwer van
vooruitststrevende automobielen, zo
wel technisch als qua uiterlijk, Peu
geot, het bedrijf dat al sinds de Franse
revolutie «in de grootmetaal zat» en
tot nu toe de langste adem heeft ge
toond. Als grootste bedrijf van Frank
rijk en in rangorde derde grootste pro
ducent ter wereld (na General Motors
en Ford en vóór Toyota) heeft Peugeot
een buitengewoon respectabele traditie
van «wonderen op wielen». Een ander
oudje is Renault, die tot 1902 de
Dion-motoren gebruikte en daarna
overging op eigen binnenwerk. Louis
Renault, de bekendste van de drie ge
broeders en na 1909 de enig overgeble
vene van hen, verwierf o.a. bekendheid
nieuwe, frisse, briljante ideeën. In te
genstelling tot bijv, de Nedelandse
film van de laatste jaren, verkeert de
Franse film momenteel in een duidelij
ke impasse. Hoewel men films maakt
die goed zijn opgenomen en goed zijn
geschreven en waarin bovendien goed
wordt geacteerd, blijven hét meestal
films die niets nieuws toevoegen aan
hetgeen men al tientallen malen eerder
heeft gezien. Slechts een enkeling zoals
Alain Comeau, Laurent Heinemann,
Maurice Pialat, Juliet Bertho, Bertrand
Tavernier en Claude Miller lukt het af
en toe boven de grijze middelmaat uit
te komen. Desondanks valt het zonder
meer te betreuren dat Cinema Heuvel
poort in het kader van een Frans
weekend in haar filmkeuze niet verder
is kunnen komen dan het vertonen van
Asterix le Gaulois». Het kiezen van
één of meerdere recente filmproduk-
ties zou de Franse filmcultuur die in
feite teruggaat tot het ontstaan van de
filmgeschiedenis, meer eer hebben
aangedaan. Wat te denken van bij
voorbeeld Garde vue, de schitteren
de, nieuwe film van Claude Miller of
Coup de Torchon, de laatste film van
Bertrand Tavernier met Philippe Noi
ret in de hoofdrol.
Regelmatig valt mijn oog nog op <ie
zuidkust van Frankrijk als ik de weei r-
kaart van het KNMI op de teevee zie
Vanuit mijn stoel, met een warme ka
chel naast me en een kop koffie in
mijn hand vergelijk ik dan de Neder
landse temperaturen met die van zui
delijk 'Frankrijk. Eerlijk gezegd doet
het me soms genoegen als het daar ook
slecht weer is, zo in deze wintertijd.
Maar nu zie ik me er weer zitten, in
een stralende zon, genietend van een
koel, helder glas bier, na een lange
warme dag. Een vage geur van knof-
look en Gaulloises sluipt door de
lucht, de terrasjes zijn nog niet vol.
Een Franse hond snuffelt langs me
heen en ik denk aan mijn hond, in Ne
derland, in een kennel. Ik vervloek het
menselijk onvermogen om greep te
hebben op opwellende gedachten.
iMerde, ik vraag niet om de gedachte
a.an mijn hond, ik wil genieten, ont-
sp annen, de Fransen Frans zien zijn;
ik wil wat binnendringen in een ander
volik met andere gewoontes en een an
der leefpatroon, een volk met een an
dere geschiedenis. De gedachte aan
mijn hond maakt me echter tot wat ik
ben: i -en buitenstaander, een buiten-
lander.
Alléz’, besluit ik, ik stap op mijn
fiets (ee n Peugeot, jawel!). Ik trap op
mijn gen nak richting camping. Onder
weg koop ik wat stokbrood, beleg, to
maten en een fles vin de table; mijn
avondeten. Die camping: nou niet zo’n
geschikte p 'laats om de Fransen te le
ren kennen. Integendeel, ik leer de Ne
derlanders s -teeds beter kennen en ik
moet daaraan toevoegen: tot mijn
P /n Frankrijl k heb ik niet zo’n behoef
te aan die d< verdringende stem van
Pelleboer, aan al die opgewondenheid
over een regent luitje, aan mensen die
zonodig in de va kantie meteen na aan
komst, God bete 're het, de auto gaan
staan wassen. Ik i heb kortom, als ik in
Frankrijk ben nie 't zo’n behoefte aan
Nederlanders, excu \sez-moi.
Twee dagen ben ik daar nu op die
camping. Ik ken de naaste buren van
naam, Nederlandse namen, de Tele
graaf hoef ik ’s ochtt 'nds niet te lezen
want ik kan meeluiste ren als Jan tegen
Riet vertelt wat er gist eren allemaal in
Nederland gebeurd is Ook van de
ANWB-oproepen via d< alarmcentrale
hoek ik me niet op de ho ogte te stellen,
mijn buren doen dat vooi mij.
Ik slaap die nacht in ot o de klanken
van «en we gaan nog nie n aar huis», ’s
Ochtends óm 7.00 u. bel i k n iet mijn
fietsbel de camping adieu e n p «edaleer
het binnenland in. De route, s d( eparte-
mentales liggen er verlaten b'ij -n het
Rhóne-dal zorgt ervoor dat ikr7-waar
bepakt en beladen, niet teveel hc >ef te
klimmen met mijn fiets. Het wordt een
dag vol zon.
Die dag, die speciale dag flitst in
een tel door mijn hoofd, zittend vc ior
de teevee, kijkend naar het weerov er-
zicht. Bewolking, regen, lagedrukg ge
bied; Zuid-Frankrijk, Nice, onb e-
wolkt, 15 graden Celcius.
In een land met meer zon, hoger e
temperaturen, daar moet je een ande. r
mens zijn bedenk ik. Ook de taal
maakt je anders, het ritme verandert
je, dat kan niet ahders.
Mijn hond staat kwi
gend voor me. Hij wil erui
juist nu door de regen
van de gedachte en
vochtigheid.
Viens alors», sputter ik nog na.
Buiten in de regen, lopend langs het
kanaal, in het donker, verlang ik naar
mijn warme bed. Meer nog dan naar
de Franse zon. Voor deze ene keer
neem ik een p-las echte Franse cognac
mee naar bed, prosit la France, je re-
toume.
de Franse
ling die later
irden als de
belangrijkste
nieuwe stro-
aut, Clau-
odard. Sa-
jisseurs als
'emy, Georges Garde a vue, de nieuwe fdm i
bepaalden zij rault (l.) en Lino Ventura (r.).
met zijn Marne-taxi’s in 1914. In de
Tweede Wereldoorlog gedroeg hij zich
echter met minder vaderlandsliefde
hetgeen ertoe leidde dat zijn bedrijf na
de oorlog werd genationaliseerd, waar
mee het meteen het grootste bedrijf
van het land werd en bleef tot aan de
samensmelting van de overgebleven
concurrentie in het Peugeot-concem.
De Dion noemden wij als construc
teur. Hij maakte onder meer naam met
een achteras-constructie, die nu, ne
gentig jaar later, in moderne auto’s
nog steeds als aanbelenswaardige
eigenschap wordt geprezen.
Tweede leven
Een sinds kort, na het vertrek van
Chrysler uit de Europese auto-indus
trie, weer tot leven gewekt merk is het
bij Peugeot ondergebrachte Talbot,
waaraan ook nog de namen verbonden
zijn van Fiat, Ford de France, Simca,
Lago en Darracq.
Auto’s waarover de bewonderaars
wel nooit uitgepraat zullen raken, zijn
de scheppingen van Ettore Bugatti.
Adembenemend van schoonheid, ma
ken ze de liefhebber sprakeloos van
bewondering, adoratie bijna niet al
leen voor de schitterende vormen die
de Bugatti’s van buiten vertoonden,
maar vooral toch ook van het inte
rieur: de lieflijke eenvoud van het
dashboard en de weergaloze techni
sche hoogstandjes die onder de motor
kap te zien waren.
Hoogtepunten
Een automerk dat in zijn bestaan
ook veel technischse hoogtepunten
heeft gepaard aan financiële diepte
punten, is Citroën, dat sedert een aan
tal jaren eveneens een zelfstandig
onderdeel vormt van het Peugeot-con-
cern. Van de technisch en uiterlijk
aantrekkelijke Citroën-modellen noe
men we de C6, Rosalie, van 1932 en
natuurlijk de baanbrekende 7A, ook
wel «Traction avant» (voorwielaan-
drijving) genoemd. Deze mooie auto,
zeer gewild als klassieker, werd met
enkele wijzigingen tot 1957 gemaakt.
Toen was zijn opvolger al ’n jaar op
de markt, de alweer revolutionaire ID/
DS, waarvan de produktie in 1975
werd gestaakt omdat de fabriek moest
worden afgebroken en kennelijk ner-
.ilans, gens anders meer kon worden her
stelde bouwd. Natuurlijk mogen we in deze
rij de Eend niet vergeten, het dappere
en nog steeds zeer populaire tweecylin-
dertje dat sinds 1948 in produktie is.
Ook de wat sjiekere modellen van nu,
de GS, de zeer fraaie CX en de splin
ternieuwe BX vallen op door hun
eigengereide vormgeving, de grote ma
te van comfort en de leuke technische
snufjes die erin zijn verwerkt.
Voor alle overgebleven Franse
auto’s geldt dat zij bijzonder goed
meekomen in de moordende afvalrace
met de concurrentie; dat is niet in de
laatste plaats te danken aan de op de
toekomst gerichte blik van de Franse
ingenieurs; niet voor niets kwamen op
de RAI vorige maand zowel Citroën,
Peugeot en Renault met een goed uit-
ge- gewerkt toekomstmodel op de kijk er
;ble- af: geen enkel land doet dat de Fran
sen na.
zich namen als Louis Delluc, Alberto
Cavalcanti, Jean Vigo, René Clair en
niet te vergeten Louis Bunuel.
Hoewel de opkomst van de geluids
film gepaard ging met de hernieuwde
bloei van de Franse filmindustrie,
kwamen de meeste grote filmondeme-
mingen rond 1935 toch weer in finan
ciële moeilijkheden door een steeds
verder dalend aantal bioscoopbezoe
kers. Daardoor kregen de zogenaamde
onafhankelijke filmers weer meer kans.
Regisseurs als Jacques Feyder (La
Kermesse Héroïque), Marcel Camé
(Quai des Brunnes) en Jean Renoir (La
Régie du Jeu) onwikkelde in de jaren
voor de Tweede Wereldoorlog een heel
eigen stijf van filmen die gekarakteri
seerd kon worden als «poëtisch realis
tisch» d.w.z. realistische verhalen met
een duidelijk pessimistische onder
toon.
'en wisselvallige
de geldgevende
ik van dat de
ontwikkeld kon
e eeuw gaf een
lenten te zien met
akti-
tot
'md
stoom-vrachtauto’s).
le automobiel (van het
zelf en Latijn möbilis
in de negentiger jaren
vorige eeuw al een buitenge-
'nulaire verschijning op alle ’s
vegen, én uiteraard vormde
'lisme een prettig tijdverdrijf
hogere klassen. Twee leden
uaron van Zuylen en graaf de
atten, samen met de journalist
yan in 1895 de eerste automo-
op, de Automobile Club de