Honderd jaar missionarissen van het H. Hart
ia
O
:és op 12, 13 en 14 november
Eerste nederlandstalige insea-c
[•inn
7
379
99-
m
Zondag 14 november
39/
149
Alle voorstellingen/programma’s voor iedereen toegankelijk
-
Vrijdag 12 november
Zaterdag 13 november
aw.
It - ar
Donderdag 11 november 1982 pagina 17
NT
-1344
1
.plant-
molen rechtsaf
jk
20.15 uur officiële opening
neten en gelegd
11.30 uur
1.
ZATERDAGAVOND:
VRIJDAGAVOND:de grootste luxe na de kleurenteevee: 10,-; 7,50,-CJP.
ZATERDAGMORGEN Paul van Kemenade/De nieuwe snaar:
7,50,-
ZONDAGMORGEN: Vaalbleek/Franklin Aalders:
04160-36945
le
.AF
7,50,-
7,50,-
Party-centrum heuvelpoort souterrain
Atelier (theater) ’t Heks
Lannerstraat 1 - Tilburg-Noord
Bouw van het
nieuwe Missiehuis
23.00 uur Sammy America in
samenwerking met Ton Lebbink
en Kees van Kalmthout
Performing poets en new wave
muziek
13.00 tiur talkshow met bekenden uit de
wereld van de kunstzinnige
vorming onder leiding van
Belgische presentator Reijnebeau
14.00 uur Franklin Aalders
performance
Akademie voor beeldende vorming
Cobbenhagenlaan 205 - Tilburg
t 21 november 1982,
j de voorraad strekt.)
t met een r
rs. 400 cm
Tentoonstelling rietveldakademie
(permanent) afgestudeerden 1982
Sita Falkena, Pita Dubbelman,
Frans Willebrands, Irene Rhemrev
zilverer
Op zon
19.45 uur electro instrumentaal
ensemble
grafische partituren
21.00 uur le cirque du trottoir
hét ideale straatspectakel uit
België
18.30 uur start eksposities/info/video/film
kaartverkoop
19/15 uur Ernst Bonis solo
elektronische muziek
roep «Ak
in Lulu
k
e kashim
eerwollen tap
tting. ideaal i
kinderkino
16.00 uur ontvangstborrel/infobalie insea
16.30 uur «als je even tijd hebt»
17.00 uur presentatie kinderkino
Een grote klc
en boerderij,
een klooster
ipijt met
ineen
ce; maar kashim is
ir plaats in een strak
rtje.
taarde
dig zendt.
tkrijk
ioodsteek
s leek te
hoge pool
i breed.
11.00 uur start eksposities/info/video/film
kaartverkoop
gemeentereinigingsorkest
Vaalbleek
Workshop
14.00 tot 1
feer
provincie opgeschrikt
/an de moord in Bai-
14.00 uur film: een dag uit je leven
14.30 uur het werkentrio
jazzmuziek
16.00 uur Toin Horvers
bewegingssculptuur
17.00 uur film: ’n tekening van trui
Karei Smeink
iel
garderobemeubel;
laden en spiegel,
luurd.
h x d
van de props
voortplan tingsan
tndafoldertjes z
•"«•n om haar
■ember 1982 pagina 16 3
ak 6,—
Akademie voor beeldende vorming
Cobbenhagenlaan 205, Tilburg
10.00 uur start eksposities/info/video/film
kaartverkoop
10.30 uur Paul van Kemenade solo
improvisatiemuziek
11.00 uur de nieuwe snaar (België)
«fragmenten uit geïllustreerde muziek»
12.30 uur talkshow met bekenden uit de
wereld van de kunstzinnige
vorming onder leiding van
Ad’s Gravensande
r pa-
periode
niddelde
en 150
voltrokken eenieder voelde zich
e bouwen huis. Getuigen daarvan
u!-g van Tilburg afkomstig v
.ng komt ook wat meer het missiewerk in
■t tot 1908. De volgende vijftig jaren, door de paters en de broeders van
ïstempeld als «de F
ZATERDAGMIDDAG: Het werken trio t Heks):
Dansers collectief (Duvelhok):
Duvelhok
Werkcentrum voor beeldende vorming
St.-Josephstraat 133
16.30 uur openstelling werkplaatsen
17.00 uur danscollectief Tilburg
«puinhopen zien en zingen van
mooi weer»
Locaties aan het Wilhelminapark
14.00 uur en nu stichting voor kunst en nu
Wilhelminapark 53
voorbereiding «acties» van
Dien de Boer en Bert Wils
Sentrum studio 38
Wilhelminapark 38
Folding
Patternes/documentaties/
grafics
op locatie: Smidspad 76
mixed media project
future or not
atelier Huub de Koning,
Henk Vierveijzer, Peter van de Hurk en
het danserscollectief samen
gehuisvest op Kuiperstraat 1 a
een bezoek
«instant» kollektief
Smidspad 76
Dansimprovisatie door
Elsbeth Smulders, Annemarie Blom,
Nora van de Eeckhout en
Fieke Pennings
in samenwerking met Jan Doms
(objecten in verenbandstaal)
en met Ernst Bonis
(elektronische muziek)
e beste tapijtkeuze.
luiskamertapijt. een
neiden ondergrond,
k tot zijn recht komt,
itie. leverbaar in
:en. voorzien van
20.30 uur de grootste luxe na de kleurenteevee
sterker nog: vlees
22.15 uur talkshow met bekenden uit de
wereld van de kunstzinnige
vorming onder leiding van
Ad’s Gravenzande
Binnenstadprogrammacentrum
23.30 uur Paradoks Willem ll-straat 5
jazzsessie Ron Henk Steve
Witte Huis, Heuvelring 102,
The Exploding Profits
Cinema Tooten, Heuvel 13,
de werkende klasse gaat naar ’t
paradijs
Verkocht Magazijnstraat 2b
Video/
Du commerce, Stadhuispi. 368,
nog niet bekend
akademie voor beeldende vorming
Cobbenhagenlaan 205 - Tilburg
18.30 uur start eksposities/info/video
19.00 uur registratie deelnemers
kaartverkoop
19.30 uur souper (uitsluitend voor deelnemers)
munie voor te bereiden. Zi
mensen een stuiver opgehaald eno.
de pater van de propaganda of ze nog
wat «voortplantingsartikeltjes» (propa-
gandafoldertjes zouden wij/zeggen) kan
krijgen om haar werk nog beter te kun
nen doen!
Er komen briefjes in dichtvorm.
Uit Abbekerk:
Ik heb den rijken wel gevraagd;
doch velen hééft het niet behaagd
een steentje voor U te schenkeh.
Een paar slechts konden U bedenken.
Kom. ’k voeg er veertig centen bij,
en voel mij in mijn armoe blij
toch iets te doen voor ’t nieuw gebouw
2.40 Uw zelateur gehecht en trouw. J.B.
Uit Waalwijk:
mijn offer nog zo klein,
het ons dorp tot voorbeeld zijn.
kloostertuin, annex moestuin
waren onverbrekelijk met
verbonden
begin af aan
rg als de centr
«n de MSC. Het is ont
i de geschiedenis uitvoerig
gaan min of meer de methode
n het jaartallenboekje in de va-
«chiedenis.
iut officieel de Noordelijke
tgericht; de provinciaal (de
s nog een Fransman, Ramot) ze-
Pilburg. Daar zetelt ook de propa
ganda. de redacteur van de annalen, daar
s het noviciaat van de broeders gevestigd
Apostolische School. Mis
trekken van hieruit naar
missiegebieden van Papouasië,
all-eilan-
Geurtjens. Beide mensen van uitzonder
lijk formaat. De eerste wordt getekend
als «een sterke ziel in een ijzeren li
chaam», de ander als de vruchtbare, oor
spronkelijke briefschrijver, de onbetaal
bare opmerker en zedenschetser, die met
één slag de harten van zijn lezers in
palmt.
inderdaad had deze mens een o;
lijke goede stijl zoals men bij hi
van zijn brieven kan constatere
woordgebruik is nog altijd levendig
fris.
In 1904 wordt de
door het‘bericht va
ning, in de missie van Nieuw-Pommeren;
slachtoffers zijn pater Rutten en de broe
ders Schellekens en Plasschaert, met nog
enkele anderen. v
In 1907 vierde men met enige I
en jubilé van het verblijf ir
tndag 7 juli werd een gr..
De Paters en Broeders van de Rooi Harten gedenken op zaterdag 13 en
zondag 14 november het feit dat 100 jaar geleden zij huisvesting in Til
burg vonden. De Paters en Broeders, de Missionarii Sancti Cordi, maken
van deze gedenkdagen van het Missiehuis aan de Bredaseweg 204 wijd
open voor iedereen die belangstelling heeft.
Op beide dagen, zaterdag van 14.00 tot 20.00 u.-J-
18.00 u kunt u g—
die samengeste™
de dagen diaseries
nen. Die serie is g<
in de Phillipijnen.
beelden. De andc.
worden door Theo te Wierik
De kapel
den.
Op zondagmiddag zal de Philij
je volk) optredens verzorgen
kunt u leuke kunstvoorwerpje
lijke prijzen en als u nog z:~ v
Rosenhart vooru gereed.
Veel plezier en kijkgenot.
experimentele kleding wordt van
18.00 uur verzorgd door Ludo Locke-
14 november het feit dat 1""
>nden. De Paters en Broeders, de
leze gedenkdagen van het Missiek
.vivvu M.e belangstellinghe
»'*n, zaterdag van 14.00 tot 20.00 u. en zondag van 14.00 tot
u genieten van een flinke tentoonstelling in woord en beeld
teld is door de Paters en de Broerders. Ook zullen er op bei-
series vertoond worden. Eén serie zal gaan over de Phillipij-
gemaakt dóór Jan Rosenhart wiens broer Pater MSC is
:n. Jan zal ook het kommentaar verzorgen bij de licht-
indere serie zal gaan over de MSC en bekommentarieerd
MSC. Beide series durën zo’n 15 minuten,
van het missiehuis staat die dagen ook open voor geïnteresseer-
.ilippijnse dansgroep «Alay sa Bayan» (Dien
i onder leiding van Lulu v.d.Meer. Tenslotte
jes uit de missielanden kopen tegen schappe-
zin hebt om ut te laten portretteren dan zit Dini
1 DAK in uw auto'®' k"rg?f
- 5 jaar garantie De Tij-® U
asthuisring 49, Tilburg: PaP' e
Zokwar
burg eer
wndat
Zij heeft bij 70 ningske van de weduwe.... Een enkele
taald en vraagt keer stoot men op een grote gift; ƒ5",
van een dorpspastoor, 200.- van X.
Maar'alles bijeen had deze bedelactie na
ruim een jaar nog geen 8.000. opge
bracht... Neen, holderdebolder is het niet
gegaan, al lezen we ook in het volgend
Ik kom holderdebolder
Uit Nieuwer Amstel polder
Met vijftig cent ter ere
Van het huis des Heeren.
C.F. Zelatrice
Uitbreiding in en
buiten Nederland
Van het begin af aan gold het Missiehuis
in Tilburg als de centrale Noordelijke af
deling van de MSC. Het is onbegonnen
werk nu de geschiedenis uitvoerig te ver
tellen; We gaan
volgen van uci
derlandse geschi
In 1894 wordt
provincie opg
eerste is
telt in Ti!
ga
is
en bovenal de Aj
sionarissen vertn
de missiegebieden van Pap
Nieuw-Pommeren en de Marshal
den. In l""z ~J- --
aangebouwd en tegelijk d
lengd. Dat zelfde jaar krijgt pater Linc-
kens van de Duitse regering veslof een
huis in Westfalen te beginnen; in septem-
ber 1897 wordt het gróte huis in Hiltrup
Er werd gewerkt in een formidabel tem
po, met twee ploegen, tot laat in de
avond onder grote elektrische booglam
pen. In vier maanden tijd had men het
gebouw onder de kap: het was 68 meter
lang, 15 meter diep en 22 meter hoog.
Wij waren van plan vorige week dit
deel te publiceren van de «Paters van
de Rooi Harten». Helaas waren we
door plaatsgebrek gedwongen die afle
vering uit te stellen. Maar wat in het
vat zit verzuurd niet, is een oud gezeg
de. Hier dan het tweede deel.
betokken. Bij die -gelegenheid wordt de
’rote gift; ƒ50- Duitse provincie (de huizen van Salzburg
en Hiltrup omvattend) afgescheiden van
de Noordelijk? provincie. Deze houdt
Tilburg en Borgerhout óver. Maar een
provincie dient volgens kerkelijk recht
minstens drie huizen te bezitten...
Geen nood. Men krijgt van Mgr. v.d.
Wetering, aartsbisschop van Utrecht,
verlof zich in Arnhem te vestigen. Men
koopt twee villa’s aan de Velperweg,
waarvan het bruikbaarste gedeelte de
vroegere paardenstal blijkt te zijn. De
ene doet dienst als noviciaat, de andere
als philosophicum. De naam «villa hippi-
ca» ligt voor de hand.
De theologanten worden van Borgerhout
overgebracht naar Leuven, in het huis
«De Drij Koppen», dat al Spoedig de bij
naam «Miekiek» verwerft. Het schijnt
een nogal ongezonde behuizing geweest
te zijn. Er wordt in de jaren 1902-1903
een flink nieuw huis in Heverlee aan de
Ruelensvest gebouwd, dat op 19 oktober
1903 betrokken wordt.
Eigen missiegebieden
Ondertussen heeft de Noordelijke pro
vincie, die tot dan toe haar missionaris
sen naar Franse en Duitse gebieden uit
zond, een eigen missieterrein toegewezen
gekregen: de Apostolische Prefectuur
van Nederlands Nïeuw-Guinea. Dit ont-
1896 wordt de neogotische kapel zaglijk groot gebied omvatte het gehele
ïbouwd en tegelijk de voorgevel ver- toenmalige eiland Nederlands-Nieuw-
I. Dat zelfde jaar krijgt pater Line- Guinea en het gehele gebied van de Mo-
'an de Duitse regering veslof een lukken.
De twee eerste paters die er heen gaan,
zijn de paters Dr. M. Neyens en H.
Het werd dringend nodig, dat men in Til-
naar een nieuwe behuizing ging om-
De oude lakenfabriek, hoe ook op-
-1— en verbouwd, bleek ondoelmatig.
„,„„am men tot het grootse plan in Til-
!t""> een geheel nieuw missiehuis té bou-
wa, Jat aan de werkelijke behoeften zou
voldoen. Een lap grond, die toendertijd
I aan de buitenkant van de stad gelegen
'i ras en eigendom was van een zekere heer
r- Smulders uit dé Gasthuisstraat, werd in
1889 aangekocht en architect Hubert de
r Beer ontving de opdracht plannen voor
ie Mieuwbouw te gaan maken. Begin
1 augustus 1889 volgde de aanbesteding er
op 46 augustus ging de eerste spa
grond in. De aannemers waren de
L. van Rooy en Weijers. Wat er toen
I volgde, grensde aan het wonderbaarlijke.
vanaf 19.15 uur: Ernst Bonis, e.i. ensemble, le cirque du trottoir, Sammy America
c.s.: 15,-; 10,-CJP
vanaf 23.00 uur: Sammy America i.s.m. Ton Lebbink/Kees van Kalmthout:
7,50,-
10,-; 7,50,-CJP
Voorverkoop gebouw van de stichting musische vorming Tilburg, Willem ll-straat 29 a en b, tel. 430408 b.g.g. 420400, vragen
naar Margriet Schoenmakers. Kassa akademiegebouw (’t Heks, duvelhok op zaterdagmiddag) geopend voor elke voorstelling.
ring belegd van de zelateurs en zelatri-
cen. die ten getale van een kleine drie
honderd waren opgekomen. De feestgave
bestond uit een priesterbeurs, ten bedra
ge van 5.000,-. Men had wél enige twij
fel gekoesterd, of die som wel bij elkaar
zou komen. Maar de twijfel bleek onge
grond. De som van ƒ5.000,- bleek ruim
opmerke- overschreden.
het lezen Er was in 1907 inderdaad wel reden tot
uren. Zijn feestvieren. De uitdrijving uit Franl
en (lie op het eerste gezicht de doi
voor de jonge MSC-congregatie
zijn, bleek achteraf de inzet van een veel
zijdige lentegroei, die zich onder meer
uitte in het aantal priesterwijdingen. Ter
wijl van 1884 tot en met 1897 achttien
Nederlandse msc-ers priester werden ge
wijd, liep in de jaren 1898 tot en met
luister het 1907 het aantal nemisten op tot zevenen
lijf in Tilburg, vijftig De lange zomer kwam in.de vol-
grote vergade- gende vijftig jaten.
Op 15 december 1889 wapperde de vlag
op het fiere gebouw. De afwerking van
het interieur vergde natuurlijk wat lange
re tijd, maar op 13 augustus 1890, nog
geen jaar na het begin van de werkzaam
heden, kon Deken de Beer het nieuwe
Missiehuis aan de Bredaseweg inzegenen.
Het toenmalige dagblad De Tijd wijekit
op 14 augustus een uitvoerig artikel aan
deze plechtigheid, nadat het tevoren al
een uitgebreide beschrijving van het
nieuwe gebouw gegeven had. Men had
nu een behoorlijk onderkomen voor
ters, broeders en studenten'. In de f
1890 tot 1907 bedroeg het gemi
aantal inwoners tussen de 120
personen.
Hoe men precies aan de financiële mid
delen is gekomen om dit groots gebouw
tot stand te brengen, zal wel nooit volle
dig uit de doeken komen. Wel is het ont
roerend in de oude annalen te lezen, hoe
de mensen jong en oud, in die tijd met
zijn armoedige en schrale inkomens heb
ben bijgedragen om althans een deel van
de bouwsom bij elkaar te brengen.
o... We vermelden er enkele.
ding en De inhoud van een kinderspaarpotje
iade de wordt omgeschud en er komt een kwartje
e heren uit. Een meisje van een jaar of tien in
Oisterwijk ontpopt zich als een ijverig
medewerkster (toen een .zelatrice ge
noemd); zij doet dit, volgens haar eigen
briefje, om zich beter op haar eerste com-
t Nijmegen:
Ben een weesje. Weleerwaarde,
dat sinds maanden cent voo^cent
U dit giftje reeds bespa
en ’t U thans hlijmoedi
Uit Tilburg:
Aan mijn klettrend weefgetouw
Kwam Uw nieuwe kloosterbouw
Mij gestadig voor den geest
O, was ik eens rijk geweest!
Door beraad en zuinigheid
Heb ik toch deez, kleinigheid
Van mijn karig weversloon
Uitgespaard voor uwe woon.
Men zou deze citaten met tientallen, ja
honderdtallen kunnen vermenigvuldigen.
Meestal zijn het kleine giften, het pen-.
ju deze aflevering komt de bouw van het nieuwe Missiehuis aan bod. Die bouw
werd in een razend tempo voltrokken eenieder voelde zich op zijn of haar wijze
betrokken met het nieuw te bouwen huis. Getuigen daarvan zijn enkele gedichtjes
die zelfs van ver uit de omgeving van Tilburg afkomstig waren.
In deze aflevering komt ook wat meer het missiewerk in het licht te staan. De afle
vering loopt -■JJ- -J- J-
lie MSC best
lange zomer» zullen niet uitgespit worden.
1882-1907
Al is
25 ce
