Over wel varen naar welzijnsland
te
ISis
Tolkenwinkel uitkomst voor
Nederlanders en buitenlanders
1
40 jaar volkstuintjes
in het Leypark
.R44C4E4
Si
Tilburg in fragmenten
1
i=3de gunste
:n
N
j
Ss
•\impodrë/~
ktober 1982 pagina 48
De
Keener
7
Oplage: 76.000 ex.
Projekt voorziet in behoefte
214
eg 9,
1150
Problemen
Basis
4256
i kleine parochiekerk. Een van de
Op afroep
1
Klanten
A
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
Tel. 42.60.41 - 42.60.42
Jules Verneweg 104.
Telefoon: 43.21.35
Koestraat 89, Tilburg
tn
>g3a,
Ooit uit
oorlogs-
nood
geboren
Donderdag 4 november 1982
26e Jaargang nr. 1286
subsidieerd
lende geld
leerd kunnen
igerenont-
Besterdplein 37 w Mode
XouAö&tóne
sers, maar toch h
enomen «cue»
Weekblad voor
het Hart van Brabant
58,
winkeliersvereniging
corporaties maken
kei.
73,
Bols en Kooi jmanbv
Doelenstraat 42. Hilvarenbeek
Telefoon 04255-2901s
BOKMA JONGE
JENEVER Liter
1545
Miele
onderdelen
HANDYMAN
Stadhuisplein 271, Tilburg
Tel. 013 - 436877
BOLS JONGE
JENEVER
Liter
GOBLET JONGE
JENEVER
Liter
HEUVEL
SCHIEDAMSE
JONGE
JENEVERuter
13»
In het Wijkcentrum Westend draait sinds maart van i
kei». Deze tolkenwinkel legt zich toe, zoals de naam
delinge
groepen b
primair o[
Turks en I
zwijsen, er.
»s aartsbissctT' 7
ok wijdde op 21
terskerk» kreeg i
met haar
uitenlandse
et optreden
veel te veel
cs bekwame
r maakt.
‘i, met uitzonderir
gebied en het
rechtbank.
Komt u gerust
dat liefs op meer
Uitgave: De Tilburgse Koerier bv
Dir. T. de Beer-Douwes
De grote
winkel li
dienst
het of
praten over
ip 20 decem-
in de ge-
>sclt, Hvuvv-I
Rooi Harte
t*rde aan de C
De tuinhuisjes in ’t Leypark zijn vaak miniatuur-paleisjes en de tuintjes zelfware lustho
ven. Hier zo’n voorbeeld van ’n bungalowtje lekker buiten de stad
kan men in Tilbt
al op ultrakor
tdien mc
TILBURG: Schouwburgring 99
(in de Nulplus)
Sluitingstermijn voor advertenties
^en redactie dinsdagavond 22.00 uur
o
grootse receptie i
de vereniging 40
>E TILBURGSE KOERI
Oprichter: J.H.G. de Beer
Bekenden
Bij de oprichting kreeg men al meteen de
medewerking van de rentmeester V.d.
Meys en van de rijkstuinbouwconsulent,
terwijl bekende mensen als frater Silvius,
het Sleutelcentrum
en
de
’"'te kracht van de Tilburgse tolken-
ju ligt in de snelheid warmee tolk-
sten kunnen worden verleend waar
officiële centrum in Eindhoven der
mate overbelast is dat wachttijden van
weken en soms zelfs maanden ontstaan,
enkele of dubbele beglazing (10 j. gar.)
eigen vakkundige montageteams
ook in kleur leverbaar
raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
ook blijkt te richten
wezig gat
guurlijk gesj:
zakelijke en
enthousia«*><
niet gehe
Ook hiei
r Sanitair en*
tegels van VS
gegarandeerd
177
r°a^
werkers aan 4e basis in de Tolkenwinkelv.l.n.r. Annelies de Klerk, Kemal Hepte-
miz en Lia van Poppel.
Voor baby
vindt u bij BABY-HOME
alles wat uw hartje begeert Een verant
woorde baby-uitzet, grappige modieuze
schoentjes, baby-kindermeubeltjes, de
nieuwste kinder-wandelwagens, bug
gy’s, kinderstoelen, boxen en naast
goedgekeurde autostoelen nu ook baby-
kinderspeeltjes.
Ja, Inclusief, bij BABY-HOME
een vakkundige en vriéndelijke
begeleiding.
st vrijblijvend kijken naar al
meer dan 450 m’ bedrijfs-
BABY-HOME
Alleen Willem 1l-straat 88-90
TILBURG
Fijne lamswolle, maar ook
ruige patentsteektruien
In allerlei combineerkleuren
op jeans en pantalons
59,-/129,-
Het kantoor van de tolkenwinkel vormt
de vaste basis van het project en bestaat
uit een coördinatrice, Lia van Poppel,
een Marokkaanse en een Turkse bemid
delaar, Achmed Kaïdi en Kemal Hepte-
miz, en een sekretaresse, Milka Djaoen.
Zij zijn allemaal werkloze vrijwilligers en
hun team wordt momenteel aangevuld
met een stagiaire, Annelies de Klerk.
Redactie - advertentie-afdeling
en administratie:
N.S. Plein 14
5014 DA Tilburg
Tel. 013/430783 - 430898
Op intiatief van de toenmalige burge
meester van de Mortel, die kort daarop
door de bezetter werd afgezet en geïnter
neerd, kwam het op 16 april 1942 tot de
oprichting van de volkstuinvereniging
het Leypark. Doel van de vereniging was
met name, de leden op hun lapjes grond
buiten de stad zoveel mogelijk hun eigen
rechtstreekse verkoop af fabriek
worden op maat gemaakt
dubbele dichting tegen tocht
vragen geen onderhoud
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
Verschijnt in geheel Tilburg
Goirle - Riel - Loon op Zand
Udenhout - Berkel Enschot
Oisterwijk - Moergestel en
Hilvarenbeek
en de taken van de Stichting Maatschap
pelijke Hulp aan Jongeren, het Coördi-
natieplatform Begeleid Wonen, het Insti
tuut voor Maatschappelijk Werk, het Ad-
viesburo van de Stichting Jeugd en Gezin
en het FIOM, zal vanaf 1985 de subsidies
aan die instellingen in totaal
250.000,- worden teruggebracht.
Wijk- en buurtgericht
sociaal cultureel werk
Voor het SCOT, SSK en SBWT zou sub-
Op 14 november zal Sinterklaas zijn intocht doen in Tilburg. Hij zal met zijn
boot en Pieten in de Piushaven aankomen. Mogelijk is hij dan de boot der
gemeente Tilburg tegengekomen, die probeert in het snel stromende en woest
kolkende water van de bezuinigingszeeën een vaste koers te vinden op reis
naar het land van het welzijnswerk. Die koers wordt mede bepaald door de
inspraak van de welzijnsinstellingen, door het algemeen beleidsplan en doqr
de gevolgen van de bezuinigingen, voor zover die nog niet op het welzijnster
rein hebben doorgewerkt. Men zou dus kunnen spreken over een herziening
of bijstelling van de koers.
Tilburg in fragmenten is een serie van Tilburgse Koerier in samenwerkir
Peters van de gemeentelijke Archiefdienst. Gedurende enige tijd zullen eri
Koerier wekelijks foto's verschijnen waarop een gedeelte van een gebouw of straatsit
staat afgebeeld uit het na-oorlogse stadsbeeld. Aan u, lezer, is vervolgens de opdracht uit
te maken waar de afgebeelde fragmenten bijhoren.
Onder de inzenders van de juiste oplossing wordt wekelijks een prijs verloot, die ter be
schikking wordt gesteld door Boekhandel Gianotten. De prijs bestaat uit één van de drie
door boekhandel Gianotten uitgegeven fotoboeken over Tilburg, te weten «Tilburg in
Beeld 1865-1945», «Tilburg van boven» en «Ge waart maar arbeider». Uw oplossing
moet u uiterlijk op dinsdag 9 november, 18.00 uur deponeren bij de burelen van de Til
burgse Koerier. Op de enveloppe dient u duidelijk te vermelden «Tilburg in fragmenten».
De winnaar krijgt bericht van de Tilburgse Koerier. Over de uitslag wordt geen corres
pondentie gevoerd. Ook nadere inlichtingen over de afgebeelde stadszichten blijven van
harte welkom, maar wilf u ons die dan schriftelijk geven? Wij wensen u ook deze keer
veel genoegen en succes met het thuisbrengen van onderstaand Tilburgs fragment. De
winnaar van vorige week is de heer J. Schoenmakers, Hart van Brabantlaan 816. 5038 JD
Tilburg. Hij heeft van ons bericht ontvangen.
Buitenlanders komen vooral naar de tol
kenwinkel toe als ze taalproblemen heb
ben met ambtelijke of vergelijkbare in
stanties zoals de Gemeentelijke Sociale
Dienst, het Gewestelijk Arbeidsbureau
en het GAK. Hier speelt de tolkenwinkel
een belangrijke rol, omdat zij n
op de draagkracht van de buitc
klanten gebaseerde tarieven het
van malafide, onbetrouwbare, v«
geld vragende en nauwelijks
«tolken» steeds onmogelijker i
Betreffende het Centrujn voor Buiten
landse Vrouwen, biedt 1983 een weinig
zekere aanblik. Het lijkt erop dat voor o
1984 men zal kunnen rekenen op een ge- van het open jongerencentrum Posjet ge-
meentesubsidie, dit jaar staat echter nog
niet vast. Voor het komend jaar zal beke
ken worden door de gemeente of aanvul
lende gemeentesubsidies naast minder
wordende rijkssubsidies, noodzakelijk
zijn.
De subsidie van het Gerlach-instituut
wordt in twee fasen beëindigd. Dit ge
beurt omdat B W van oordeel is dat
ving met Ronald
rin de Tilburgse
ituatie
Al is de plaats van de tolkenwinkel niet
voor iedereen even gemakkelijk te vinden
- in genoemd wijkcentrum, naast de
voormalige Rex-bioscoop en achter de
kerk van de Ringbaan West - toch heeft
de «bemensing» van het betrekkelijk
nieuwe projekt over gebrek aan belang
stelling nog geen klagen gehad. Afgelo
pen vrijdag bracht ook burgemeester Let-
schert een bezoek aan deze voor Tilburg
unieke voorziening.
De enige officiële dealer
voor'Tilburg e.o. voor
Alfa Romeo-personenwagens.
De mensen om wie het centrum draait
zijn de tolken, allemaal free-lancers, die
op afroep beschikbaar zijn. De meesten
van deze tolken hebben de toetsing door
staan door een centrale commissie in
Utrecht, dezelfde toetsen waaraan de me
dewerkers van het officiële, geheel van
rijkswege gesubsidieerde tolkencentrum
voor de 3 zuidelijke provincies dat geves
tigd is in Eindhoven moeten voldoen. In
principe is men inzetbaar voor alle soor
ten tolkendiensten, met uitzonderine van
die op medisch ge
tolkwerk voor de r
A.s. zaterdag herdenkt Volkstuinvereniging 't Leypark met een
leden en genodigden en aansluitende feestelijkheden het feit dat
geleden werd opgericht.
Veertig jaar geleden: 1942, midden in de oorlog. Een van de neveneffecten van de Duit
se bezetting was een allengs verslechterende voedselsituatie, vooral in de steden, dus
ook in het toen ruim 100.000 inwoners tellende Tilburg.
voedsel - groente en aardappelen - te la
ten verbouwen.
De «klanten» van de
aan Nederlandse kant vooral de diverse
gemeentelijke instanties en ook veel be
drijven die buitenlandse werknemers in
dienst hebben en op de een of andere
manier met communicatieproblemen
worden geconfronteerd. Maar ook bijv.
-igen en woningbouw-
i gebruik van de win-
BOUWMATERIALEN
VAN DE VENNE VAN DER SLUIS NV
Tilburg Prinsenhoeven 20 5017 GC
Telefoon 013-431051 431052
9 vestigingen in Nederland
sidievermindering eerst samenhangen
met de integratie van de drie instellingen
tot een stedelijke instelling. Nu hebben B
W besloten de bezuinigingen voor
1983 per instelling aan te geven. Vanaf
1984 kan dan een grote bezuiniging door
integratie gerealiseerd worden.
Educatie
erk gebruiken. Dit voorlopig duur-
jck, die de bovenlijnse kudde van
Janssen tot zieleherder aangesteld
n pastorie een nieuwe kerk liet
efunctioneerd dan de noodkerk,
i onttrokken en sedertdien on-
,urg vertaalopdrachten
meestal op ultrakorte termijn volvoeren.
Buitendien mogen de Eindhovense tol
ken uitsluitend in aktie komen ten be
hoeve van officiële instanties, waar de
Tilburgers evenzeer voor particulieren
werken.
Maatschappelijke dienstverlening
In 1984 zou de subsidiëring voor de 24-
uurs bereikbaarheidsdienst beëindigd
worden. B W hebben nu besloten dat
de subsidiëring in 1984 in overleg met de
dienst nader wordt bezien. De Juridische
EHBO krijgt geen vermindering van sub
sidiëring te verwerken. De formatieplaats
die geschrapt zou gaan worden, blijft be
houden.
Na onderzoek van de personeelssituatie
srlijk wist men het gebied van
riging uit te breiden door heel lis-
ichts stukje bij beetje de prikkel-
ining vooruit te schuiven op
k terrein, zodat men buiten
dat men van de gemeente
voor de jaarlijkse somme van 1
per vierkante meter, nog een bijna
groot stuk «kraakte» en in bezit
subsidiëring niet in het gemeentelijk
leid past. B W is deze mening toege
daan omdat het Instituut zich niet richt
op achterstandsgroeperingen.
Jeugd- en jongerenwerk
Er zal voor Turkse en Marokkaanse jon
geren een ontmoetingsruimte komen, er
zal ook een jeugdserviceburo gaan ko
men. Daarnaast kan voor de herstructu
rering van het open jongerenwerk een
formatieplaats mogelijk worden ge
maakt. Tenslotte wordt de subsidiëring
Het is me wat met al die godvruchtige gebouwen in onze katholieke stad. En omdat er
in de tweede helft van de vorige eeuw een onstuitbare bouwwoede heerste in religieuze
kringen, zijn er in Tilburg tientallen kerken, kloosters e.d. te vinden die min of meer in
dezelfde stijl, die der neo-gotiek, zijn opgetrokken. Om maar niet te spreken van de in
middels uit het stadsbeeld verdwenen bouwwerken.
Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat het door ons vorige week afgebeelde fragment
enige verwarring heeft gezaaid in de harten der inzenders.
Een voor deze maand toepasselijke lijst van 11 ten onrechte vernoemde kerken en
kloosters kwam via zo’n 25 inzendingen op onze burelen terecht. Wij noemen ze even: de
kerken van de Noordhoek. Hasselt, Heike-Heuvel, Besterd, Koningshoeven en de kloos
ters van de Visitatie-Clarissen, Rooi Harten, Fraters-Gasthuisstraat en zoals altijd, het
Moederhuis der Zusters van Liefde aan de Oude Dijk.
Gelukkig bleek het aantal der goede inzendingen een veelvoud te zijn van dat der mis-
--blijken slechts drie stadsgenoten de door ons opzettelijk in het fragment
opgenomen «cue», hulp bij het raden, te hebben opgemerkt. We bedoelen het kleine stuk
je toren ongeveer in het midden van de foto. Wanneer u de volledige foto hierboven be
kijkt kunt u zien dat dit torentje deel uitmaakt van de nieuwe kerk in de Gasthuisstraat en
dan weet u meteen ook dat op de voorgrond de oude kerk in het eerste stadium van uit
wendige onttakeling verkeert.
De oude kerk van de Gasthuisstraat: deze werd in 1859 gebouwd naar een ontwerp van
de overbekende Tilburgse architect en «projectontwikkelaar» (de Koningwei: zijn ont
werp en aanvankelijk eigendom) Henri van Tulder. Zij was bestemd als «huiskapel» be
horende bij het moederhuis of hoofdklooster van de congregatie der fraters van Tilburg.
De stichter van deze congregatie was Mgr. Johannes Zwijsen. eens pastoor van het Heike
later de eerste bisschop van den Bosch en vervolgens aartsbisschop van Utrecht na het
herstel van de kerkelijke hiërarchie. Zwijsen zelf ook wijdde op 21 november 1861 het
bedehuis in, dat in de volksmond al snel de naam «paterskerk» kreeg toebedeeld.
Dit vanwege de paterstak van de fratersorde die de eerste decennia als top de «romp»
van religieuze fraters bekroonde en van welke monialen de overbekende Frans Siemer
(«de Siemer») zo ongeveer de laatste was.
In 1917 werd er van de Gasthuisstraat en omgeving een aparte parochie gevormd, die
gewijd werd aan de heilige Vincentius a Paolo.
Voorlopig mocht men de fraterskapel als parochieker
de bijna 40 jaar, want na de eerste pastoor A. van Dijc
1917 tot 1935 hoedde, werd in laatstgenoemd jaar Fr. Js
en deze wachtte nog tot 1955 voordat hij in de tuin van zijn
bouwen; een mooie, ruime kerk die heel wat korter heeft gefi
aangezien ze al in 1974 aan haar sacrale bestemming werd
danks een intussen uitgevoerde verbouwing, leegstaat.
De oude paterskerk was een voor Tilburgse begrippen I
bouwkundige wonderen vormde voor de gelovigen - die de buitenkant alleen aan de voor
zijde konden bezichtigen - de biechtstoelen. Gewoonlijk waren deze zielsopluchtende
meubelstukken een soort houten huisjes langs de zijwanden van de kerk, maar in de pa
terskerk leken ze maar een plank breed te zijn, ofschoon ze van binnen normale afmetin
gen bleken te bezitten. Dat het hier om aangebouwde stenen hokjes ging drong pas laat
langzaam tot de nog ongevormde hersenen der jeugdige gelovigen door.
De paterskerk is eind 1956 afgebroken om plaats te maken voor het nieuwe generalaat
der Fraters van Tilburg.
Donderkopjes
Hoezeer zich de Tilburgse tolkenwinkel
ui::u.-;-y-ïn op een duidelijk aan-
in de lokale markt, toch is, fi-
sproken ook boven dit nood-
n door de medewerkers met
isiasme gedragen projekt de hemel
heel wolkenloos.
ier komen aan de horizon de don
derkopjes van het geldgebrek opzetten.
Van bezuinigingen kunnen we in dit ge
val niet spreken, want ze hebben daar
aan de Poirterstraat nog nooit iets gekre
gen van de overheid de subsidieverle
ning verkeert nog in het aanvraagsta-
dium. Wel heeft het buro Kleinschalige
Werkprojekten en vooral Henk Stadhou
ders van dat buro veel gedaan om ge
meentelijke subsidie voor de Tolkenwin
kel in de wacht te slepen, maar voorlopig
zullen de mensen daar hun onkosten toch
uitsluitend moeten bestrijden uit een
klein percentage van de vertaaltarieven,
dat zij voor administratiekosten behou
den.
Het is dan ook te hopen, dat het recente
burgervaderlijk bezoek aan de tolkenwin
kel een klein maar o zo noodzakelijk
geldstroompje vanaf het Stadhuisplein
naar de Poirterstraat op gang zal bren
gen.
TILBURG: Schouwburgring 99
(in de Nulplus)
dit jaar de «Stichting Tolkenwin-
al zegt, op het verlenen van mon-
en schriftelijke vertaaldiensten voor Nederlanders en buitenlanders. Aangezien
i en Marokkanen met respektievelijk circa 2700 en 1400 personen de grootste
buitenlanders in Tilburg vormen, ligt het voor de hand dat de tolkenwinkel zich
>p hen richt. Men kan dus in de Porterstraat terecht voor vertalingen vanuit het
i het Marokkaans-Arabisch in het Nederlands en andersom.
Voortvarend
Ook op ander terrein bleek het bestuur
voortvarend te zijn, want alras bleek men
over forse hoeveelheden pootgoed te
kunnen beschikken zonder dat de daar
toe vereiste vergunningen waren uitge-
reikt.
En ook letter
de verenig1--
tig ’s nacht»
draadomheir
gemeentelijk
het gebied c
pachtte
hield/
Na de oorlog is het voedselwinningsas-
pect uit de volkstuinderij geleidelijk ver
dwenen en momenteel zijn de volkstui
nen in ’t Leypark evenals die van de 5
zusterverenigingen vooral een welkome
tijdsverdrijf voor jong en oud geworden.
Proficiat Leypark en ga zo voort!
frater Ulbert en meester Vinken zich van
meet af aan in bestuurlijke functies voor
de volkstuinders inzetten.
De geestdriftige deskundigen lieten er
geen gras over groeien en om de vereni-
gingsleden al meteen zoveel mogelijk
vakkennis bij te brengen startte men een
cursus van 3x2 uur over de beginselen
van het tuinieren voor de eigen voedsel
voorziening. Kosten van deze cursus in
totaal dertig cents per persoon!
stopt.
Kindercentra
De subsidiëring van
gaat een minder hoge prioriteit krijgen
een eigen bijdrage naar inkomen bij
peuterspeelzalen zal worden bevorderd.
T.a.v. de kinderdagverblijven, hebben B
W het voornemen een aantal formatie
plaatsen te gaan bekostigen.
Cultuur
Het Volkenkundig Museum zal niet hele
maal zonder geld blijven zitten. Die sub
sidie zal in fasen teruggebracht worden
tot 70.000,-. De subsidie van het Bra
bants Orkest zal bij het aflopen van de
gemeenschappelijke regeling per 1-9-
1986 heroverwogen worden, maar de
subsidie van het Schrift- en Schrijfmachi
nemuseum zal met ingang van 1983 stop
gezet worden.
Vrijkomende gelden
Vanwege de rijkssubsidie en een gedeel
telijke herstructurering van de opvang
centra in Tilburg, zal er de komende ja-
ren geld vrijkomen. Dat geld zal besteed
gaan worden voor verbetering van wijk
en buurtaccommodaties; voor organisa
tiekosten van het Internationaal Comité;
het kinderdagverblijf Krisj Krasj Kresj
zal daar geld van ontvangen; de peuter
speelzaal het Boemeltje en de peuter
speelzaal Reeshof evenzo. Het preventie-
en voorlichtingsproject drughulpverle
ning zal een flink bedrag gaan krijgen en
tenslotte zal er aan de herstructurering
van het jeugd- en jongerenwerk de nodi
ge gelden gegeven worden.
Omdat Posjet niet meer gesu
gaat worden, zal het vrijkomt
aan andere zaken gespende
gaan worden, zoals aan het jonj
moetingscentrum Qv.irijnstok en aan een
ontmoetingsruimte voor randgroepjonge
ren uit de Heikant. De personeelskosten
voor een jongerenwerker voor de rand
groepjongeren uit Noord zullen er mee
bekostigd kunnen worden, evenals de
personeelskosten voor een formatieplaats
voor de herstructurering van het jeugd-
en jongerenwerk in 1983. Ook de ont
moetingsruimte voor Turkse en Marok
kaanse jongeren zal hiervan bekostigd
kunnen worden.
De regio
Doordat Terra Nova, het Gerlach-insti
tuut, het begeleid wonen van de Mgr.
Ewijsenstichting, het Nivon en mogelijk
de kunstuitleen geen subsidie meer krij
gen, zullen de voornemens van B W
gevolgen hebben voor deelnemers uit de
regiogemeenten. Zij zullen hoogstwaar
schijnlijk meer moeten gaan betalen voor
deelname aan activiteiten die plaatsvin
den in Tilburg dan de Tilburgers zelf.
Hoe dit zal gaan gebeuren, hebben B
W nog niet helemaal duidelijk gemaakt.
Zij willen in elk geval geen subsidie meer
gaan geven aan niet-Tilburgers.
Op 10 november gaat de commissie van
Sociale en Culturele Zaken f
de voorstellen van B W. Op
ber zullen dan de voorstellen
meenteraad besproken gaan worden.
ralige
kort
geïnt
1942 tot
Bi