1
Buitenlandse vrouwen:
ook in Tilburg dubbel
de klos
Hoogvenne vecht voor verbetering
r
Tilburg in fragmenten
RG
6.95
^HANDYMAN
SHOW
|jrair*|
Deïïffl
Koerier
Oplage: 75.250 ex.
27 mei 1982 pagina 30
Ver land
die
Islam-cultuur
ruik-
Zie onze advertentie op pag. 2 6
13
yi
ïrgesc
eval
BABY-HOME
mbix
Groot belang
Enquête
Koppeling
gen-
rote
Problemen in de buurt
Open plekken
lat:
v.a.
Leren van het verleden
BEHANG
«Het Centrum voor Buitenlandse Vrouwen in de Noordstraat»
Donderdag 3 juni 1982
26e jaargang nr. 1266
Specialist
in
wandbekleding
Koerier wet
it situatie sts
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Testt
{vrijdag 4 en zat
Xo-U» 21
ent van deze week zal naar v
maar aan deslag, veel'succes
13 HajdAan. pajaA. gürui tan*. C den f ImdaA gadmncA
DE TILBURGSE KOERIER
OprichterJ.H.G. de Beer
J. VAN LOON-OTTEN
Hasseltstraat 178
GARAGE DENISSEN BV
Burg. Jansenstraat 52-56
Tilburg
N NIEUWE AUTOHUREN?
BELSBudgetS 013 433113
OBAM Tilburg bv Spoorlaan 175
Donderdag
3
Juni
Vrijdag
4
Juni
Uit faillissement
‘ARTIJ KEUKEN VINYL
100% wasbaar
Alléén kleine patronen
Zaterdag
5
Juni
Dat
nen.
vanuit l
komen
trouwen
land te v.
den buitt
in Tilbur
Alle onderdelen voor uw'
Holland
■S L-MI Electro
,WW Tel 01 3P'-43^77 'bU,g 4
.kJi
- y-** y*
Kürta. b>cV>ry|-.steaat-2(
1 lagen
én van
in uit-
Komt u gerust
liefs op meer dan
tdagen:
iterdag S juni 1982
«Wij blijven»
over een
zijn meerde
lurtnivo
ken kan
illige druk-
tad van dit
toog: zeven
>^1 ’s och-
avonduren
Paletplein 12
5044JB TILBURG
Tel. 013-684619
met Ronald Peeters van het Tilburgse gemeentearchief wil de
haar lezers weer eens beproeven op hun kennis van de stad.
zuilen er in de Tilbur
r—I rx john nillesen binnenhuisarchilektuur
LJ V rootven 35 04243-2252
5Oó6 at moergestel
fflOÓSOffi ®CQ3G)
moderne meubelen
verlichting, gordijnen
vloerbedekking
Behang
wit - struktuur
tot 13 juni
Rol van ruim 10 meter 6.95
Behangmarkt
Smldspad 64
Uitgave De Tilburgse Koerier bv
Dir. T. de Beer-Douwes
>estaat, sinds februari
m. Het heet, heel sim-
im voor buitenlandse vrou-
gevestigd aan de Noord-
plekkv
afdeling
gemeente
tvraag, voor 100
Alleen Willem ll-straat 88-90
TILBURG
i probleem
iere nivo’s
bijvoorbeeld.
;n aantal heel
Voor baby
vindt u bi| BABY-HOME
alles wat uw hartje begeert Een verant
woorde baby-uitzet, grappige modieuze
Schoentjes baby-kindermeubeltjes, de
nieuwste kmder-wandelwagens, buggy's,
^kinderstoelenboxen en naast goedgekeur
de autostoelen nu ook babykinderspeeltjes
Ja, Inkluslef, bij BABY-HOME
een vakkundige en vriendelijke
begeleiding
t vrijblijvend kijken naar al dat
- n 450 m3 bedrijfsruimte.
de Jong- 'V-
van Dijk
Behang-
Verf
We hadden het net
op een nivo. Er zijl
denkbaar. Het buurt)
Op buurtnivo spelen eer
Inleveren - een woord en een begrip waar wij de laatste jaren uiten treuren mee worden geconfronteerd. We
kannen het niet meer horen, want inleveren moeten we allemaal. Maar omdat er in onze maatschappij nu een
maal mensen zijn, die, zoals het eens zo fraai is gezegd, meer gelijk zijn dan de anderen, zo zijn er ook groepen
in de samenleving die meer moeten inleveren als anderen.
Dat noemen we de echte minima: bijstandsmoeders en volledige
mumloon of iets meer zijn daar de spr
niemand verbazen, heel veel buitenlani
Vergis u
wijbWen
Weekblad voor
het Hart van Brabant
Verschijnt in geheel Tilburg
Goirle - Riel - Loon op Zand
Udenhout - Berkel Enschot
Oisterwijk - Moergestel en
Hilvarenbeek
gaat afgesloten worden met
tiek forum waarin speciale
gevraagd gaat worden voor
van de koppeling. Hopelijk
en politici net zo aktief
varen tijdens de verkie-
e voor de gemeente-
igen en in grote getale
Hopelijk ook zal de eerste
w van ’82 een lange veelbelo-
>mer voor de wijk Hoogvenne
in Nederland
ingen van ons
mis land van
nder meer dat
Jederland aan
proberen te
leren wij hier in het
st lezen en schrijven
wjn taal ook Nederlands,
straks een cursus kunnen
speciaal
i>v> m uv. centrum en in het
itrum aan de Beelaerts van
istraat beroepsopleidingen ge-
typiste, kapster en
moment - en mis-
later nog meer
een Nederlandse
iting niet te missen is
igrijk om snel Neder-
De wijk Hoogvenne gaat binnenkort flink aan de bel trekken. In de week van 14 tot 20 juni zullen er aller
lei aktiviteiten georganiseerd worden. Die aktiviteiten hebben alle tot doel de problematiek waarmee
Hoogvenne te maken heeft onder de aandacht te brengen van de Tilburgse bevolking en ook vooral onder
de aandacht van de gemeente.
Het zal de lezer duidelijk zijn dat be
bouwing van deze terreinen een ingrij
pende verandering in de buurt teweeg
zal brengen. Een argument erbij om de
stadsvernieuwing te koppelen aan het
bestemmingsplan.
Redactie - advertentie-afdeling
en administratie
N.S. Plein 14
5014 DA Tilburg
Tel. 013-430783 - 430898
Sluitingstermijn voor advertenties en
redactie dinsdagavond 22.00 uur.
,a 95 ct
gezinnen die moeten rondkomen van het mini-
prekendste voorbeelden van. En bij die laatste categorie treffen we, het zal
mdse werknemers met hun gezinnen aan.
Piushaven
Eindelijk komt er meer duidelijk
heid over de Piushaven. Najaren
lange spekulaties, plannen en
dromen ziet het er nu toch echt
naar uit dat de Piushaven haar
definitieve bestemming gaat krij
gen. Geen jachthaven, geen botel,
geen visvijver, geen roeivijver.
Nee, de zuidelijke arm van het
kanaal gaat gedempt worden en
er zullen daar ter plekke wonin
gen verrijzen. De afdeling voor
lichting van de gemeente Tilburg
heeft dit, bij navraag, voor 100
beaamd.
Wanneer het een en ander gerea
liseerd gaat worden, is nog niet
bekend. Hiermee is dus een eind
gekomen aan onduidelijkheid. Of
iedereen zo gelukkig met deze
plannen zal zijn, is de vraag, hoe
wel woningbouw natuurlijk een
goede zaak is. Wat niet duidelijk
is wat voor woningen het zullen
worden, huur of koop en voor
welke portemonnee. Hopelijk
kunnen we u op korte termijn
meer informatie verschaffen.
land in de Noordstraat bedoeld als
trum voor buitenlandse
i alle; nationaliteiten. Een
waarin alle soorten akti-
ats dienen te grijpen, zowel
ieve als de sociaal-culturele.
ruist er dan ook van de
iet is er zo druk dat de
slechts met moeite
der vertrekke
geen toevallige
ezettingsgraau
ngewoon hoo*
zijn er zo^l
als in de ave
ten gaande.
Marokkaanse en Turkse vrouwen hier
in Tilburg verschrikkelijk belangrijk
om uit hun isolement te komen, om
vrouwen te kunnen ontmoeten die hun
eigen taal spreken zodat ze met hen er
varingen kunnen uitwisselen en bij el
kaar begrip en troost kunnen vinden in
hun leven ver van het beschermde mi
lieu in hun moederland.
Bezoek onze
Opmerkelijke Van Dal-prijzen
In samenwerking
Tilburgse Koerier
Gedurende enige tijd zullen er in de Tilburgse Koerier wekelijks foto’s verschijnen
waarop een gedeelte van een gebouw of straat situatie staat afgebeeld uit het na
oorlogse stadsbeeld. Vaak, maar niet altijd, zal het daarbij gaan om niet meer be
staande situaties.
Aan u, lezer, is vervolgens de opdracht, uit te maken waar de afgebeelde fragmen
ten bij behoren.
Onder de inzenders van de juiste oplossing wordt wekelijks een prijs verloot, die
ter beschikking wordt gesteld door Boekhandel Gianotten. De prijs bestaat uit één
van de drie door Boekhandel Gianotten uitgegeven fotoboeken over Tilburg, te
weten Tilburg in Beeld 1865-1945, Tilburg van Boven en Ge waart mar Arbeider.
Uw oplossing kunt u inzenden aan de redactie van de Tilburgse Koerier, en wel
uiterlijk tot dinsdag 8 juni om 18.00 uur. Op de enveloppe dient u duidelijk te ver
melden «Tilburg in Fragmenten». De winnaar krijgt bericht van de Tilburgse
Koerier. Over de uitslag wordt geen correspondentie gevoerd.
De eerste foto was gemakkelijk te herkennen, althans dit blijkt uit de talloze goe
de inzendingen die ons bereikten. Uit de velen, die wisten te melden dat hier was
afgebeeld het wachthuisje voor het busstation annex tijdschriftenkiosk, die jaren
lang op de Heuvel stond, kwam als prijswinnaar naar voren: H.G.M. Kampfraath,
Bosscheweg 31, 5015 AA Tilburg. Deze heeft van ons bericht ontvangen.
Het fragment van deze week zal naar wij vrezen iets moeilijker thuis te brengen
zijn: gaat u maar aan de slag, veel'succes
pand wV
projectencenti
vrouwen van
centrum ook i
viteiten plaat
de edukatiev
Het gonst en bruis*
bezigheden en he.
toevallige bezoeker s
een zitplaats in een c
veroveren: dit is g"
ke dag, nee, de bezet
centrum is buitenga
dagen per week
tens, ’s middags
allerlei aktiviteite
Handgeknoopte BERBERS
KARPETTEN
PERZEN
Ook natuurzijden kleden
Salonkleden
Tafelkleden
Halkleden
VLOERBEKLEDING
Keuze uit duizenden stuks
4000 m2 SHOWROOM
k Énschotsestraat 238. Nabij N.S. Plain J
Tel. 421904 b.g.g. 320439, Tilburg
Immers, ook in zo’n ver land als Ne
derland kom je niet gemakkelijk met
elkaar in contact, als je in je eigen land
afkomstig bent uit streken, die honder
den kilometers van elkaar verwijderd
liggen. En hier, in de Noordstraat 111,
bestaat een sfeer die de bezoeksters op
hun gemak stelt, ze laat merken dat ze
met hun problemen en leergierigheid
daar welkom zijn, zodat ze binnen de
kortste keren van bezoeksters gebruik-
sters van het centrum worden.
Om elkaar en ook alle andere belang
stellenden, nu eens te laten zien, wat er
zoal in het Centrum voor Buitenlandse
Vrouwen wordt gedaan, wordt er op
zondag 13 juni a.s. van 13.00 tot 16.00
uur een tentoonstelling georganiseerd
in de Centrumschool, Korte Schijf-
straat 21Iedereen is welkom.
geldt dus allemaal voor de man-
Sinds velen van hen hun vrouw
Marokko of Turkije laten over-
i of «thuis» met een landgenote
:n om zich vervolgens in Neder-
vestigen wonen er ook duizen-
tenlandse vrouwen en meisjes
Tilburg. En in de islamitische cul
tuur, waaruit de Turken en Marokka
nen afkomstig zijn, is de plaats van
vrouwen en meisjes thuis, in de fami
liekring van haar echtgenoot.
Nu zijn de meeste Marokkaanse en
Turkse werknemers in Nederland oor
spronkelijk afkomstig van het enorm
uitgestrekte platteland in hun landen
van herkomst. En zoals overal het ge
val is, zijn ook in Turkije en Marokko
plattelandsbewoners wat conservatie
ver, wat behoudender dan stedelingen.
Zij houden dus, onder andere, ook wat
strikter vast aan allerlei godsdienstige
en maatschappelijke geboden, dan wij
in onze verstedelijkte samenleving ge
neigd zijn te doen en dit leidt bijvoor
beeld tot een rol voor de vrouwen, die
wij als «ondergeschikt» omschrijven
en die in elk geval een groot isolement
tot gevolg heeft. Immers, in haar ei ge
land, haar eigen dorp leeft c
en Marokkaanse vrouw temidov..
haar (schoon)familieleden: hier in Ne
derland mag ze van geluk spreken als
er in de buurt of in dezelfde stad een
vrouw woont die uit dezelfde streek af
komstig is; en of ze haar ooit zal ont
moeten hangt volledig van het toeval
af.
is daarom van eminent belang
deze buitenlandse vrouwen dat er
nds enkele jaren ook aan hun situatie
mdacht wordt besteed, zij het met
mdjesmaat, en dat ook voor hen 1
tmoetings- en educatieve centra
i gesticht, zij het in een laag
en zij het dat de geldstroom
51igt.
trg be
Dat wil men in de buurt Hoogvenne.
Men vindt het onnodig dezelfde weg te
gaan zoals St.-Anna die ging. Daarom
wil men proberen het bestemmings
plan te koppelen aan de stadsvernieu-
direkte problemen. We noemen er en
kele van. De verkeerssituatie is van een
zodanige aard dat het nogal wat bewo
ners doet klagen over overlast. Men
(en dat is zeker meer dan de helft)
vindt dat er wat moet veranderen in de
verkeerssituatie in Hoogvenne. Zo zegt
men dat er te hard wordt gereden, dat
er veel geparkeerd wordt door mensen
die helemaal niet in de buurt wonen,
dat kinderen niet op straat kunnen
spelen en eigenlijk nergens kunnen
spelen, dat er nogal wat bedrijven zijn
die overlast geven of die gevaarlijk in
een woonwijk zijn. Daarnaast zijn er in
de buurt verschillende kruisingen die
erg gevaarlijk zijn, mede ook omdat er
zo hard gereden wordt. Ook klagen
fietsers over het gevaar dat ze lopen als
ze tegen de autostroom in, toegestaan
hun weg zoeken. Dat levert nogal eens
penibele situaties op waarin een vlucht
op het trottoir uitkomst kan bieden.
Op het trottoir dat al niet zo breed is.
Ook het groen zou wel wat meer kleür
kunnen krijgen of anders gezegd; er
zou wel meer groen mogen komen.
Buitenlanders - arbeiders afkomstig
vanuit de landen rond de Middelland
se Zee, in Tilburg vooral Turken en
Marokkanen - zo’n 20 jaar geleden
hadden we hen hard nodig als onge
schoolde arbeidskrachten in onze met
volle orderportefeuilles draaiende fa
brieken. De eerste groepen Turken
werden in 1964 nog met veel feestelijk
gedoe afgehaald van het station.
Generatie verder
Heel deze problematiek is in een
stroomversnelling terecht gekomen
door een uitgebreide enquête die in de
buurt gehouden is. In die enquête
heeft de buurt duidelijk haar wensen
naar voor gebracht ten aanzien van het
een en ander. Daarom ook mag gesteld
worden dat de resultaten daarvan ze
ker maatgevend genoemd mogen wor
den en het zeker niet verdienen voor
enkel, kennisgeving aangenomen te
worden.
De buurt gaat dus, zoals al gezegd, in
de week van 14 tot 20 juni de nodige
aandacht schenken aan hun proble
men.
De week
een politi
aandacht
het plan i
zullen de heren
zijn als ze wa.
zingskampagne
raadsverkiezing*
opkomen,
zomerdag
vende zon
inleiden.
den-Brabant, ontmoetingscentra voor
buitenlanders opgezet, waar zij elkaar
in een ontspannen sfeer na het werk en
in de weekeinden kunnen ontmoeten,
en waar allerlei culturele activiteiten,
hen aan hun eigen land herinneren,
kunnen plaatsvinden.
De buurt Hoogvenne kan verdeeld
worden in drie gebieden waarin de do
minantie van drie bedrijven in het oog
springt. We noemen het Swabo-ter-
rein, inmiddels gesloopt en al ingericht
met een klein parkeerterreintje en een
fietscrossbaan. Dan het terrein van-
Zoontjes waarop Strizo, een dochter
bedrijf van Zoontjes, is gevestigd en
tenslotte het terrein waarop de lege fa
briek van Heuvelmans staat. Alle drie
de terreinen zijn in het bestemmings
plan aangemerkt als woongebieden
met deze restrictie dat de gemeente het
terrein van Heuvelmans nog moet ko
pen.
Voor de uit Turkije en Marokko af
komstige mannen zijn er in deze, op
zichzelf zeer slechte, situatie toch nog
wel enkele lichtpunten: op hun werk
kunnen zij contact met elkaar onder
houden en voorts zijn er al sinds het
einde van de zestiger jaren door de di
verse stichtingen voor bijstand van
buitenlandse werknemers, ook in Mid-
Wat brengt deze Turkse en Marok
kaanse vrouwen en meisjes in zo grote
getalen (en er komen er steeds meer)
naar hun centrum in de Noordstraat?
Een van hen zegt het zo: «Steeds meer
realiseren wij ons dat wij it
blijven, dat er maar weinin
zullen teruggaan naar ons
herkomst. Dit betekent onde
wij onze kansen om in Ne
de slag te komen moeten
vergroten. Daarom
centrum, naast het
van onze eiger
zodat we
gaan volgen. Ook worden er
voor ons hier in het centrum e
streekcent
Bloklands
haar eigen organiseerdi Voor
de Turkse coupeuse op dit
rudden van schien komen er daar
bij. Ook om op
school de aansluiting
het heel erg belang
lands te leren».
Daarnaast en daarbuiten is het voor de
er r
wing. Deze twee projekten zouden dan
tegelijkertijd besproken en behandeld
kunnen worden door dezelfde projekt-
groepen zodat samenwerking en over
leg gewaarborgd zullen zijn. Dit komt
de projekten alleen maar ten goede en,
een ander voor de gemeente aantrek
kelijk voordeel, zal zijn dat de koppe
ling haar minder diep in de buidel zal
doen tasten. Het is immers goedkoper
twee projekten tegelijkertijd te behan
delen dan elk afzonderlijk. Er is goede
hoop dat dit laatste argument de ge
meente over de streep zal halen, naast
natuurlijk de inhoudelijke, om toch
maar de status «stadsvernieuwings-
wijk» aan Hoogvenne te verlenén.
Daarbij komt overigens dat de buurt
Hoogvenne al jaren op lijst staat van
stadsvernieuwingsgebieden. Het enige
waar de buurt dus om vraagt is om de
toekenning wat naar voor te schuiven,
met alle positieve gevolgen vandien.
Verdubbeling
Het probleem wordt er niet kleiner op:
in Tilburg bijvoorbeeld heeft een kort
geleden uitgevoerd onderzoek van de
gemeentelijke afdeling onderzoek en
statistiek uitgewezen dat het aantal
Turken en Marokkanen tot het jaar
1990 zal verdubbelen: dit soort cijfers
leidt in allerlei kringen tot paniek, niet
alleen in Nederland, waar over dit on
derwerp o.a. een omstreden artikelen
serie van de politicus Imkamp (D ’66)
in de N.R.C. verscheen, maar ook in
West-Duitsland, waar het de schrijver
Grass tot een satire inspireerde.
Zijn de hiervoor genoemde elementen:
ongeschoolde arbeid, dus lage lonen en
een hoge gemiddelde gezinsgrootte al
voldoende om een situatie van verpau
pering in de hand te werken - de taal
barrière en de van de hier gebruikelijke
afwijkende zeden en gewoonten der
buitenlanders plaatsen dezen nog eens
in een extra-nadrukkelijk isolement
ten opzichte van hun buurtgenoten,
ook weer meestal in buurten waar de
goedkoopste, dus de slechtste, wonin
gen staan.
Ontmoetingscentra
Inmiddels zijn we een generatie verder
en is de economische bloei van het
westen in haar tegendeel verkeerd. De
buitenlandse werknemers en hun. ge
zinsleden worden in de meeste plaat
sen maar met moeite getolereerd:
overal hoor je allerlei kreten, zoals «de
I Turken en Marokkanen hebben hier
een bruin leven van onze belastings-
centen» en «laat ze naar hun eigen
m land teruggaan, dan pikken ze hier
tenminste geen banen in». Voor het
gemak en onze gemoedsrust vergeten
we dan maar dat deze buitenlanders
jarenlang mede onze hoogconjunctuur
s in stand hebben gehouden en ook ja-
s renlang hun sociale premies hebben
betaald, net als alle werknemers in dit
land.
Het
voor
sinds
aan.
mor
ontr
worden
tempo en zij nv.
vrijwel droogligt.
Ook in Tilburg be1
1981 zo’n centrum,
pel Centrui
wen» en is
straat 111.
Het verschil met de aktiviteitencentra
voor buitenlandse mannen valt al met
een in het oog: terwijl in principe
Turkse en Marokkaanse mannen, mits
ze met voldoende grote groep in een
bepaalde gemeente gevestigd zijn, per
nationaliteit voor een eigen centrum in
aanmerking komen, is dit, vrij kleine
Wat nu zijn de problemen
Allereerst speelt er op een nivo het
probleem van de stadsvernieuwing en
het bestemmingsplan. Kort gezegd
draait het hierbij om het plan van de
buurt en het buro stadsvernieuwing
om die twee aspekten (de stadsver
nieuwing en het bestemmingsplan) aan
elkaar te koppelen. Alleen een ingewij
de zal nu duidelijk zijn wat er met het
bovenstaande bedoeld wordt. Daarom
een korte uitleg.
Een bestemmingsplan is globaal te be
schouwen als een indeling die aangeeft
of er in een gebied en waar in dat ge
bied gewoond gaat worden. Ook doet
zo’n plan uitspraken over werkfunkties
van een buurt, net zoals het iets zegt
over wel of niet bebouwen en hoe. Het
geeft dus een vrij ruwe indeling van
het gebied met de daarbij toebedachte
funkties.
Stadsvernieuwing (en geen stadsver
nieling zoals hier en daar te lezen is) is
bedoeld om een bestaande buurt aan
te passen aan de eisen van deze tijd.
Dit betekent vaak verbeteringen aan
brengen in huizen tot en met renovatie
toe. Hier zijn diverse subsidieregelin
gen voor in het leven geroepen. Ook
straten worden opgeknapt, kortom een
buurt wordt verfraaid.
Het is tot nu toe te doen gebruikelijk
geweest dat eerst een bestemmingsplan
besproken, behandeld en uitgevoerd
werd en dat daarna de stadsvernieu
wing dezelfde weg ging. Meestal
tussen deze twee projekten zeeër
tijd en oceanen van verschil in
gangspunten. Dit heeft al heel wat er
gernis en wat dies meer zij opgeleverd,
kijk bijvoorbeeld maar naar de wijk
St.-Anna.