A dA lel 1 4, 9, 9, NUC^NÜT3 NUL™ Met de moed der wanhoop de boerenschuur 27?8 RUIME PARKEERGELEGENHEID 130.- 12? 6? 239 12? 17?5 j I SCHOUWBURGRING TILBURG 1 ■L Kinderfilm Filmhuis Enental KAASLAND beter completer A Staande klokken keuze uit meer dan 50 Video op het zoldertje t/m 9 mei Neon 5 BRESSON 50 ZJ95 Below Zero» 995 219 DROGISTERIJ PENNY |h“" 0 Moederdag aanbiedingen 6? ■J95 y49 Marguerite Duras Tekeningen van Antwan Klemann Stampkonsert met komponist Wim de Ruiter detilburgse koerier Donderdag 6 mei 1982 pagina 27 g 6 mei 1982 pagina 26 Vrijdag 7 mei. 20.30 uur r donderdag 13 mei. 20.30 uur Komponist het stampkc get vang rken! Ibanden everbaar af SCI 2 dozen per klant. Fluitketel inhoud 1 liter. Van Deze Schouwburgring 99 „Nul Plus” Tel. 013-422451. Heuvelstraat 75 „Shopcenter” Tel. 013-356098. ■‘Ml Q~slagerij se autotypes 59,- ten itie uitlijnen ren Caresse eau de toilette Flacon 30 ml Lymara eaudelette Flacon 75 ml Just Musk eau de toilette flacon 20 ml Fenjal badolie Flacon 250 ml Fenjal crème parfum Flacon 125 ml Fenjal toiletzeep In luxe doos Jd i hoge mate en daaraan De illegale kuituur van de gevangenen in het concentratiekamp Auschwitz Sigarenhandel Berry en Ine Oerlesestraat 171 Schouwburgring 99 Hollandse gatenkaas hele kilo het zelvers - letto prijzen! ensfen gaat, lem, het wa- ient het ge- •ewoners en omen rleg met de icht dient te kernenergie e gemeente Knoflookpaté 100 gram 45 Schouwburgring 99, Tilburg. JUWELIERS - HORLOGERS Alléén bij ons MASCOTTE VLOEI Per doos van 100 boekjes. Geen 25,-maar 17,95 voor 5,98. te week Zacht belegen goudse kaas hele kilo groep Nieuw- West sj -e Below Zero» in de 'tureel Centrum. Vers gebrande vlies pinda’s 500 gram 2? Boeren rauwkost salade 150 gram Verstelbare terras-iatten- stoel, wit „Tiiburgia”. Van 89,95 voor 69.95 Deze week 2 stuks ar 3rd 193 A 3-426207 ILBURG uur Kaas, brood, noten, vleeswaren Magere Leidse kaas 500 gram 5? e landen “eïnfor- onmen- het Ie- J ook n de noodzake^_jt konden worden gedaan tedroeg ongeveer 10 min 'wee keer per dag voor: ’s voordat men naar het werk gir avonds, na de kwellende appèls tu «nng Hi. He nachtrust inluidde. Schijnbaar was het gunstiger gesteld met de vrije tijd op de zondagen, wanneer veel commandanten niet op hun werk versche nen. Toch waren de gevangenen met ver- Schouwburgring 99a (ingang hoek Schoolstraat) Tilburg. Tel. 013-420047. en spannende si- :t afval bouwen de s na, een al uitge- 8.15-17.30 uur van 8.30 - 12.30 EERLI JK DE LAAGSTE EERUJK DE LAAGSTE EERLIJK DE LAAGSTE Tekeningen van gevangenen van het concentratiekamp Auschwitz 1940-1946 t./m. 6 juni Kultureel Sentrum Tilburg M Heuvelhof - Heuvelstraat een totaaldienstweigen en neon-sport. Het muzi zorgd door: Turbo, Bn i met elkaar te pentekenit produkten die een i een spontane stijl die niet r akademische wetten en Stevige soeppan, inhoud 9 liter. Kleur: bruin. Van 35,- voor KLEM AST MP&MZCtF, te/TTS#/ &P KJVAM&r&W W& Vïï&dp&n Zfftr w OtfZfMNK&t AS 'S&0EE. AMA/ZWVL 4AQAAAriE= Ni&T*oed af&ces Mime-theatergroe nieuwe produktie zaal van het Kultu tekeningen en foto’s de plaats ingenomen van de schilderijen. Ook het kleurgebruik werd teruggedrongen. In zijn pentekeningen spelen alleen nog maar de primaire kleuren rood, blauw en geel een rol. De fotografie gebruikt hij als hulpmiddel. Hij fotografeert graffiti, (punk)concerten en situaties die met de punk-leefstijl te maken hebben en gebruikt de komposities van de foto’s als basis voor zijn tekeningen. Zoals al duide lijk is geworden uit bovenstaande, laat Ant- wan Klemann zich inspireren door de punk beweging en wat daar uit voortgekomen is zoals de kraakbeweging en de nieuwe mu ziek. Maar nog meer is de dagelijkse leefwe reld «alles wat ik om me heen zie en hoor» een bron van waaruit tekeningen ontstaan. Heel duidelijk komt dit naar voren in zijn achteloos gebruik van songteksten of zo maar woorden die hij ergens heeft gehoord. Bel: 634137 na: 1 uur. t,o I a I x 1 0> 0) a 1 -o i Diapress Houten stelten, verstelbaar hoogte 175 cm. Van 24,95 voor 19,98 Deze week SLAGERIJEN :HOUWBURGRING99TILBURG INDENULPLUSMARKT -J Ruim assortiment kamer planten en bloemen Fons de Laat Nul Plus ningen Antwan Klemann is werd in 1958 gebo- 'hoven. Dit is Klemann is De eerste illegale tv; zonder kommerciële doeleinden, meer poen voor pop, op bezoek bij ininntrtion^twm^eraar, belevenissen in takpanden op de Keizersgracht .r Het muziekgedeelte wordt ver zorgd door: Turbo, Brommerz, Filbert Gib bet; Ketch-up en de Ashtrays. (1979, 40 min.). «De plaats van de vreemdeling». Wat bete kent het om jood te zijn? Rudolf van den Berg, een Nederlandse jood, vroeg zich dit af. Hij verwachtte geen antwoord, maar ant woorden. In zijn film is een diskussie van zes mensen in Amsterdam rond een ietwat feestelijk gedekte tafel. Het eigenlijke pro- Maar bleem van de dinerdiskussie blijkt het al of jtzooi niet vereenzelvigen van de begrippen jood en zionist. De vereenzelviging die zowel door anti-semieten als door zionisten wordt gebezigd. Makers: Rudolf van den Berg, Theo van de Sande, Jochgem van Dijk. 1979 (90 min.). I 1 AANBIEDINGEN DE AANBIEDINGEN r GELDEN VAN MEI imeld en reli- chillende ge- -en tri*, de hui- s uit de omgeving van het kamp bevolking of maakten deel uit lommen van de u>e in het museum werkzame g maakten olieverfschilderijen over dige thema’s, die Höss aan t zoekers van het kamp overhang o zijn eigen bezittingen toevoegde. èls» gehouden Terwijl Targosz rekening hield met de be es plaats. Dit langstellingssfeer van Höss, lukte het hem srkzaamheden stapje voor stapje van het museum een soort - Jat hij zich asiel voor de gevangen kun tenaars te ma- "'t ken, die hier een zekere bescherming geno- d ten en tevens de mogelijkheid hadden hun :- artistieke werk voort te zetten. Hier vond ook een beroemde sportman en deelnemer Aan het eind van dit filmseizoen wordt het programma van het Filmhuis in het Kultu reel Centrum afgesloten met films van Mar guerite Duras, een van de belangrijkste lite raire filmers. Bij eendere programma’s van het filmhuis heeft Marguerite Duras een be langrijke rol gespeeld. In 1977 bij het pro gramma over de Franse film, in 1979 samen een jonge Kunstenaar, hij wera in Mts getto- de regisseurs Alain Resnais en Alain Rob- r net dorp om te la- ren en woolU en werkt jn Eindhoven Dit is be-Grillet als vertegenwoordigers van de Ri- met moet vermelen zjjn eersle expositie Antwan Klemann is Gauche-groep en de literaire stroming veten dat wel autodidakt; iemand zonder specifieke oplei- van de Nouveau roman, en in 1981 samen r met aan. De djng aan een punstapajemle met de Belgische cineaste Chantal Akerman loop kan je nog Waarschijnlijk heeft het niets met elkaar te om de overeenkomstige stijlkenmerken aan ■Yntncif n* d maken, maar zijn ingekleurde pentekeningen ,e geven. ontosaurus is de onbetwisthaar produkten die een heel Dlt keer wordt het programma samenge- „o-n stijl hebben; een spontane stijl die niet steld in samenwerking met andere filmhui- gzrzmd wordt door akademische wetten en zen> de Franse ambassade en de universiteit verboden. van Utrecht. Hierdoor is het mogelijk om ook films te vertonen die in Nederland nog her ’t heks; Oorspronkelijk werkte hij voornamelijk met geen distributie hebben gehad. Daarnaast t wandel- kleur en maakte hij schilderijen, maar sinds zal het instituut voor Franse taal en letter- itelier de een jaar of vier is het werken op kleiner for- kunde een tekst publiceren over haar literai- maat belangrijker geworden en hebben pen- re oeuvre. Woensdag 12 mei 14.00 in het kinderfilm- huis van het kultureel Centrum. Tomas is een jongetje dat van de natuur houdt. Ma; een heleboel mensen gooien zomaar rotz<jui weg. Dat kan je hier ook zien als je door een bos loopt of door een park of straat. e Tomas ontdekt met zijn vriendjes een klein hertje. Het dier is gewond omdat het op ge broken glas trapte. Ze besluiten iets te gaan doen tegen de vervuiling. Als ze zien dat een bewoner van het dorp vuil stort, verzamelen 6 mei t.m. 1 juni de kinderen het vuil weer in plastik zakken. Dit geeft natuurlijk leuke en spannende si tuaties. Van de rest van het afval bouwen de In de Ontmoetingsruimte van het Kultureel kinderen een brontosaurus na, een al uitge- Centrum worden pentekeningen van Antwan storven diersoort. Klemann tentoongesteld. Ai een jonge kunstenaar. Hij Ze trekken hiermee door het dorp om te la- ren Jen \oon[ en werkt Eindht ten zien dat je de natuur met moet vermelen zijn eerste ie Antwan p ,en vervullen De mensen weten dat wel aJulodidakl; ,/mand zonder ifieke lei, maar meestal denken ze daar met aan. De di aan een kunstakademie P film duurt 116 uur en na afloop kan je noe ,.,D tekenen, (een reuze brontosaur maKei voorwer- ren of iets anders doen. Brontosaurus is de zj- n de be- laatste film van dit schooljaar, die behalve j in het Kultureel Centrum ook in de wijkate- liers is te zien. Kijk de agenda in het Kultu- s L reel Magazientje er maar op na. Donderdag 13 mei 16.00 uur atelier vrijdag 14 mei 16.00 uur atelier ’t bos; maandag 17 mei 16.00 uur at schuur. Below Zero valt in drie delen uiteen. Het eerste beeld is dat van één akteur die met de povere middelen van één spotlight en één monosyllabische kreet drama maakt. De speler geeft zich maximaal bloot door heel alleen een tijdlang heel weinig te doen - maar tegelijk daagt hij het publiek uit om zich te laten boeien, niet door overdaad en door spektakel maar door één bijna scha mele scène. Het tweede deel geeft een uitbreiding te zien: de groep spelers wordt nu uitgebreid. Met geluid, beeld en beweging wordt een somber beeld gegeven van mensen die ver dwaasd zoeken naar elkaar, naar een zinvol contact, naar rust en licht. In het derde deel tenslotte breekt de opge bouwde spanning los in een stortvloed van teksten: de spelers steken elk een serie mo nologen af waarin elementen van zelfbe klag. zelfrechtvaardiging, wrok en soms een heel klein beetje hoop doorklinken. werk van een onbekend meester te bespre ken. Van hem is een houten sarcofaag met de maten 15 x 4 x 4 cm, die na de oorlog in het kamp gevonden werd. Op het deksel van een lichte houtsoort ligt de vermagerde ge stalte van een mens. Op een van de zijkan ten zijn sporen van krassen van een naald te zien, die waarschijnlijk de geboortedatum en de sterfdag van een gevangene aandui den. In de sarcofaag bevond zich een ge deeltelijk verbrand bot. Daarmee wilde ma ker waarschijnlijk getuigen van de dood van een bekende, een vriend of een familielid. Het is een subtiel eerbetoon voor het indivi duele, tragische gebeuren, een hulde op een plaats, waar het religieuze principe van waardig sterven met zwarte humor bespot werd. Tot slot volgt hier een veelzeggend citaat uit een bevel d.d. 8 juli 1943, waarin komman- dant Höss vaststelt, dat er door diverse SS- ers opdracht werd gegeven aan de gevange nen om «schilderijen of andere zogenaamde ^kunstvoorwerpen» te maken. In dit bevel zen we verder: «Geheel afgezien van het feu dat de gevangenen zich met nuttig werk be zig dienen te houden, stel ik vast dat de ge- vanomm r>r> onverantwoorde wijze het ma- L doeleinden gebruiken lat terwijl dit materiaal tegenwoordig zo ...„eilijk te verkrijgen is... Hierbij verbied ik strengste dit clandestiene werk en ik zal ZZ zonder aanzien des persoons en ongeacht zijn rang voor bestraffing melden bij de Reichsfuhrer, wanneer men in het vervolg nog zulke onzinnige kitsch laat ma ken of ertoe opdracht geeft». Dit bevel werd echter nooit opgevolgd, zelfs niet door dege ne die het uitgevaardigd had. We weten immers dat de kampcommandant persoonlijk, evenals andere SS-officieren, zulke kunstvoorwerpen door de gevangenen liet maken en een plaats gaf in zijn woning. Het predikaat «kitsch» voor deze vc~ pen stelt alleen maar de smaak van d langrijkste nazi-persoonlijkheden, alsmede de Reichsführer en andere hoogwaar- heidsbekleders, in een kwaad daglicht, it de commandant overhandigde hen ve- J en andere kunstvoorwerpen produktie van de gevangenen als ge- „.xen, om bij hen in de gratie te komen. aan de Olympische Spelen, Bronislaw Czech, zijn toevlucht. De kunstenaars, die in andere commando’s werkten, konden el kaar in de «vrije tijd» in het museum ont- en zodoende contact met elkaar on- Luuuuen. Dank zij de solidaire houding vangenen op onverantwoor a Targosz en dank zij het feit, dat hij het teriaal voor nutteloze doele abisme van de kampleiding bevredigde, en dat terwijl dit materiaal ió iici leven voor heelwat gevangenen in moeilijk te verkrijgen is... B nakkelijkt. De gevangen ten strengste e amateurs, produceer- iedere SS-erz mpect voor de commandolei- ongeacht zijp uv oJ. Deze produktie speel- om te overleven een belang- —jrol. De kunstenaars ondervonden na- uuvu uw. ui> ntelijk niet alleen de waardering van hun Ie gevangenen. medegevangenen, die zij beschermden en ie gevangenen extra te eten gaven, maar ook van man- j over onschul- schappen van de bewakingsdienst, die er belangrijke be- ze'X voordeel bij hadden, doordat ze voor landigde of aan zichzelf kunstvoorwer t Wim de Ruiter staat centraal in .r konsert dat in de theaterzaal van het Kultureel Centrum plaatsvindt. Aan het pro gramma wordt verder meegewerkt door Har- rie Starreveld (fluit), René Eckhardt (piano), Henk Batenburg (akteur), Jaap Egmond (beeldend kunstenaar) en Arthur de Leeuw (lichttechniek). Wim de Ruiter werd op 11 augustus 1943 in Heemstede geboren. Hij studeerde orgel bij Piet Kee aan het Muzieklyseum in Amster dam. In 1968 deed hij examen solospel met onderscheiding. Aan het Amsterdams Con servatorium studeerde hij compositie bij Ton de Leeuw, welke studie in 1974 werd afgesloten met de prijs voor compositie. Sinds 1974 is Wim de Ruiter docent 20e eeuwse muziek aan het Sweelinck Conserva torium in Amsterdam. In 1972 ontving hij 'de eerste prijs in het organisten-compositie concours van Zwolle met Music for Organ. Verschillende werken werden tijdens Gau- deamus Muziekweken in première gebracht, o.a. Hoplopoia voor koor en orkest in 1973, en Re voor groot orkest, dat in 1975 een derde prijs toegekend kreeg. Tevens vonden uitvoeringen van zijn werk plaats in het Holland Festival 1977 en in de Biennale van Zagreb 1979. met voetei i in het kamp waren, w '"^'“keur van de SS-men- lerr über Leben und leefden c=J vanaf de eerst. an hun naam al Het systeem had I achting en vemie maatschappij. De geterroriseerde gevangene kerij ontdel moest de «Übermensch» in de persoon van paard, die elke SS-er onderdanig zijn. Het zogenaamde maakt. De ras van de «Übermensch» matigde zich het hebber, raa uuouadige recht aan de «Untermensch» te gen<- - Tderen. Het werk in de industrieën en -1. _e omgeving ontstonden, op u------>even gedurende bij- uur, dat in de waarste zin van het I uitputtend...» moest zijn (de chef van >S-administratiekantoor Oswald Pohl ampkommandant) bracht de ge in een zodanige psychische toe- gedachten aan psychische be- - lie dreigden te worden. ije tijd echte voedsel genuttigd samen kelijke hygiënische be- richt v ien gedaan. Deze «vrije *e kur eveer 10 minuten en werk s morgens ging en ’s i en voor de Herinneringen van vroegere gevangenen en wetenschappelijke studies hebben in vele de buitenwereld vrij nauwkeurig over de misdadige geschiedenis van de fascistische et tratiekampen, die eigenlijk vernietigingskampen zouden moeten worden genoemd, geil meerd. De naam «vernietigingskamp» is hier beter van toepassing in verband met de oni selijke omstandigheden van het kampleven; het uitputtende werk, de honger, de straffe' kwellingen, het steeds weer selecteren, waarvan het resultaat het einde betekende van hv ven van vele gevangenen: de weg naar de gaskamers. De omvang van deze misdaden werd in talrijke processen tegen SS-mensen bewezen; deze processen werden in Polen landen, zoals de Bondsrepubliek Duitsland, gevoerd. De concentratiekampen hadden, behalve de De tekeningen, schilderijen en sculpturen functie de als vijanden of als onbruikbaar ontstonden hoofdzakelijk in de komman- beschouwde mensen te vernietigen, ook tot do’s, waar men zich met dé meubelmakerij doel de psychische ineenstorting van de ge- bezig hield of met het vervaardigen van vangenen te bewerkstelligen door iedere glas, in de bankwerkerij of in de zogenaam- menselijke waarde met voeten te treden. Zo- de «museumkamer», die door kampchef dra de gevangenen in het kamp waren, hing Höss ingericht was. Evenals het uit gevan- hun leven van de willekeur van de SS-men- genen bestaande kamporkest, dat de SS-ers sen af. Zij waren «Herr über Leben und er op na hielden, waren ook de gevangenen Tod». De gevangenen leefden onder voort- in de schilderswerkplaats steeds in overtre- durende terreur en vanaf de eerste dag had- ding van de door de SS aan hen gestelde re den ze in plaats van hun naam alleen nog gels en vervulden zo in het culturele leven maar een nummer. Het systeem had het ge- van de gevangenen een belangrijke functie, munt op de verkrachting en vernietiging De schilderswerkplaats, of het «museum», van eeuwenoude verworvenheden van een ontstond in januari 1941. Tijdens een be- menselijke samenleving in de geciviliseerde zoek aan de werkplaats van de meubelma- maatschappij. De geterroriseerde gevangene kerij ontdekte Höss een tekening van een moest de «Übermensch» in de persoon van paard, die door een gevangene was ge- elke SS-er onderdanig zijn. Het zogenaamde maakt. De commandant, een paardenlief- ras van de «Übermensch» matigde zich het hebber, raakte onverwachts met de gevan- misdadige recht aan de «Untermensch» te gene - het was de Pool Franciszek Targosz vernederen. Het werk in de industrieën en - in gesprek. Hierop terugblikkende bericht mijnen, die in de omgeving ontstonden, op Targosz: «Nadat aan Höss de potloodschet- de velden en de steengroeven gedurende bij- sen «paardengroepen» waren voorgelegd, na 12 uur, dat in de waarste zin van het vormde een timide geformuleerde vraag woord uitputtend...» moest zijn (de chef van aanleiding voor het idee van Höss een ver een SS-administratiekantoor Oswald Pohl zameling tekeningen en schilderijen aan te tot een kampkommandant) bracht de ge- leggen, die door de gevangenen gemaakt vangenen in een zodanige psychische toe- zou moeten worden; zo ontstond bij hem stand, dat de gedachten aan psychische be- het plan een verzameling van interessante hoeften tot een utopie dreigden te worden. voorwerpen aan te leggen». Höss gaf Tar in de zogenaamde «vrije tijd» vielen korte gosz de opdracht, een dergelijk commando pauzes, waarin het slechte voedsel genuttigd samen te stellen. Nadat er een ruimte inge- moeten en werd en de noodzakelijke hygiënische be- richt was, kreeg Targosz toestemming enke- derhouder hoeften konden worden gedaan. Deze «vrije 'e kunstenaars onder de gevangenen daar van 'r—--j tijd» bedroeg ongeveer 10 minuten en werk te verschaffen. In vitrines werden snobisme van de kampleic kwam twee keer per dag voor: ’s morgens munten, keramiek, metalen kunstvoorwer- werd het leven voor heelwa voordat men naar het werk ging en ’s pen en militaire onderscheidingen enz. ten- het kamp iets vergema avonds, na de kwellende appèls en voor de toongesteld. kunstenaars, ook de gong, die de nachtrust inluidde. Ook werden er gewaden verzameld en reli- den voor het meest v Schijnbaar was het gunstiger gesteld met de gieuze voorwerpen van verschillende ge- d>n& dus voor de SS. vrije tijd op de zondagen, wanneer veel zindten. De voorwerpen kwamen uit de hui- de in de strijd commandanten niet op hun werk versche- zen van de uit de omgeving van het kamp rok. kunstenaars nen. Toch waren de gevangenen met ver- verdreven bevolking of maakten deel uit melijk niet alleen de waarc schillende werkzaamheden binnen de blok- van de eigendommen van de gevangenen. medegevangenen, die zij bescherr ken bezig: opruimen, grondig schoonma- De in het museum werkzame gevangenen extra te eten gaven, maar ook v- ken, respectievelijk het egaliseren van het maakten olieverfschilderijen over onschul- schappen van de bewakingsdienst terrein binnen het kamp, sorteren van dige thema’s, die Höss aan belangrijke be- zelf voordeel bij hadden, doordat - bouwmateriaal, delven van grind voor de zoekers van het kamp overhandigde of aan zichzelf kunstvoorwerpen vergaarden, bouw van nieuwe blokken. Zondag werden zijn eigen bezittingen toevoegde. In de meubelmakerij, bij de afdeling waar sr ook zogenaamde «luis-appèls» gehouden Terwijl Targosz rekening hield met de be- ê*as gemaakt werd, en in de bankwerkerij of vonden er andere kontroles plaats. Dit langstellingssfeer van Höss, lukte het hem ontwikkelde zich de kunstnijverheid, die mechanisme van dagelijkse werkzaamheden stapje voor stapje van het museum een soort door het eigenbelang van de SS-ers uitge- van de betekende voor de gevangene dat hij zich asiel voor de gevangen kuntenaars te ma- buit werd, om hun woningen te versieren, digheic- geen moment kon ontspannen, hetgeen tot ken, die hier een zekere bescherming geno- Illegaal werden er hier ook enkele kleine want de comma een'totale uitputting leidde. Toch ontstond ten en tevens de mogelijkheid hadden hun voorwerpen voor de gevangenen gemaakt, le schilderijen e f een specifieke tegencultuur onder de ge- artistieke werk voort te zetten. Hier vond zoals houten sigarettenétuis en sigarette- uit de produktie angenen. ook een beroemde sportman en deelnemer PÜPjes- Het is de moeite waard, hier het schenken, om bi

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1982 | | pagina 27