I
1
lifl
I
I
jevel
s
IID
BOVAG
fardel
BOUWVARIA
10
IJ
i v22^ks
KNAUW
f
89,
109,
79,
74,
e"9 Qgggjg®]
--1 staalradiaalbanden
Nationale
Molendag
n-
JES
CJ
240,-
T 137
:l 10 U.
V00RJAARSKNALUR!_ voormars! voorjams
KNAUW
!-A
rkestr.)
VOORMARS
““^,ra‘ fSSllW
VOORMARS
KNAUW
VOORMARS
KNAUW
VOORMARS
KNAUW
ings
ECT
SCHRIJF
MACHINES
VOORMARS
KNAUW
VOORMARS
KNAUW
rolgordijnen
KE BV
voormars
=MONRO^__—e i
Donderdag 29 april pagina 25
rdag 29 april pagina 24
DETILBURGSE KOERIER
ENS
rantie
gas)
vorder
Remmen
Banden
Schokdempers
Nu v.a.
Nu v.a.
Nu
OOK ALLE ANDERE WERELDMERKEN
MEI van
Mazda 323
259,
Geldig tot 26 mei
voor wanden en pla
fonds. de échte Rigii
x 183 cm. voor 35 -
in. 2 glasbreukmel-
Prijzen inclusief BTW -
monteren en balanceren
Originele fabrieksuitlaten
met 12 maanden garantie
hor-
deur
Voor doe het zelvers -
speciale netto prijzen!
maakt autorijden goedkoper
Ringbaan Noord 193 A
Tel. 013-426207
TILBURG
Opel Ascona
Manta 1600
voor diverse autotypes
reeds vanaf 59 -
AUIJD EXTRA
VOORDEEL!
geschikt
rmaat.
EXTRA BREDE
sportbanden voor
meer grip
Opel, BMW, Ford
Toyota
185/70 SR 13
VW Golf 111
Datsun 12(
BLOUSES
TRUIEN
VESTEN
SPENCERS
gebreide
MANTELS
tot maat 54.
>km-
alllc
letallic
99,-
129,-
159,-
169,-
190,-
r.
-wijk
I
LBURG
31478
omlijsting. Op de Nationale
jzichtigen.
wandplaat
bouwvaria op z'n bei
origineel Lauan hoi
122x244 cm. per p...
UNIROYAL
MiCHEUN li'i' coooff'tAn Continental Éirelli
uit voorraad leverbaar tegen scherpe prijzen
kernproblemen Wij lossen ze op
Klaar terwijl U wacht
Snelle service
Lage prijzen
10.000 km garantie
mogelijk n..
malen en o
Belangstel
aan alle
s (zowel wind- als
bezoek brengen.
l/D georganis--’"1
eveneens
id de fiet
wind uit
den, ver
is jaren-
ipen
die
t lot
(■A duoblokin
wit met kunst-
Stof condens-
Ml^vrij reservoir! dat
!it,«ed.ge.n2W.-M
De standardmolen van Moergestel in een winterse
Molendag is ook deze molen te bei
1100 OAR
’OY-Toyota 30 KL U O -
- oranje
metallic
- bruin metallic
(Incl. s
nel. gas)
MOkm-r
Geldig tot 26mei
MjP^vliegen
eninsekten
blijven mooi buiten!
:hopplaat voorkomt
beschadiging.
voor elke deurr
kompleet 59,-
J buitendeur
afmAtinn ojj «j j
I
KNAUW i
schaarbek
stevig schaarhek van
perfect hout, afmeting
250x60 cm. pak beet
siX voor 17,50
i best!
.out,
r plaat
RÜ95'
Datsun, Honda
Leo v. lersel
Besterdplein 3,
Tilburg
Tel. 426584
Wie het woord molen hoort, kan zich daarbij 1
geest halen. Hij kan denken aan de klassieke
vroeger in geen enkele stad of dorp ontbraken, e
er graan mee te malen, voor menselijke dan wel dierli
ter aangedreven molens, die op de beken en riviertje
hun raderen lieten draaien, horen goed beschouwd tc
Heel anders zien er de kleinere windmotoren of de moderne energieof
uit, die met hun propellerbladen of windschoepen van -
wat hun uiterlijk als ook wat hun constructie betreft, ir
wetse molens verschillen. De eerste categorie molens nu, v
a.s. voor de tiende achtereenvolgende keer in de schijn»
wordt door de vereniging «De Hollandse Molen», dit _'J
twintig beijvert voor de instandhouding van onze molens, weer de Nationale Mo
lendag georganiseerd.
Open van 8.15 - 17.30 uur
Zaterdags van 8.30 - 12.30 uur
AMERSFOORT Wielewaalstraat 19 Tel 033-752043
AMSTERDAM NOORD Papaverweg 42 Tel 020-321592/326653
AMSTERDAM WEST De Wittenstraat 144 Tel 020-844105
AMSTERDAM ZUID Trompenburgstraat 6-18 Tel 020-421869/422204
ALKMAAR OVERDIE Phoemxstraat 35 Tel 072-113705/114017
ARNHEM: Schaapsdrift 91 Tel 085-610276/621467
LEIDEN: Zoeterwoudseweg 11 Tel 071 764623/768113
MAASTRICHT Heerderweg 148 Tel 043-624785/620545
TILBURG: Korvelseweg 227 Tel 013-433749/323346
KNALLER?
oorlog beleeften de molens noodge
dwongen een opleving, maar daarna
leek het voorgoed gedaan. De rosmo
lens in Brabant waren toen reeds alle
buiten bedrijf of helemaal verdwenen,
watermolens waren er nog een vijftien
tal en het aantal windmolens was te
ruggebracht tot een vijfde van wat er
eens stond.
JwGolt Slmca 1100,
Opel Kadett C1200N na 76 u ft o
Mazda 1300 1 «70,-
duo-l
Msɻblok
IBouwVkria belilangtafel
zeer solide uitvoering
met stalen onderstel,
afmetingen 200 x 60 cm.
pak aan voor geen 59,-
maar slechts 29,-
1
(incl. gas)
dakgoot
halfronde mastgoot voor
n scherpe prijs.
per meter slechts 2,75
nu uitzoeken! enorme
partij rolgordijnen
leuk bloemmotief.
Breed 120 cm.
Voor de halve prijs
nu slechts 25,-
tel 013
436033'
Wilhelmmapark 7 5041 EA Tilburg
Waarom een
Nationale Molendag?
Men streeft ernaar op 8 mei, in samen
werking met talloze molenaars en op
molengebied werkzame instanties, zo
veel mogelijk molens in Nederland te
laten malen en open te stellen voor pu
bliek. Belangstellenden kunnen op de
ze dag aan alle van een vlag voorziene
molens (zowel wind- als watermolens)
een bezoek brengen. De door de
ANWB georganiseerde Landelijke
Fietsdag, eveneens op 8 mei, schept de
gelegenheid de fiets en de molen, twee
dingen waardoor ons land ook in ver
afgelegen landen bekend is j
te kombineren. De doelstéllir
ze dag is, om mensen, door
het inwendige van een mol
kennismaken, te overtuige
nen gemalen meel is immers in één
doorgang fijngemalen en alle bestand
delen van het meel zijn van het begin
tot aan het eind van het maalproces in
het product aanwezig: er wordt ner
gens gezeefd of later weer toegevoegd,
daarom kan men hier met recht spre
ken van volkorenmeel. Door de t
van het steenmateriaal is de zemel bo
vendien aan de kleine kant, wat weer
gevolgen heeft voor de kleur en de ba-
kaard van het meel. Men krijgt, als de
bakker niet al te veel vreemde stoffen
toevoegt tenminste, een brood dat re
latief donker, vast en weinig volumi
neus is.
Op verschillende molens wordt dit
meel weer, of nog steeds, geprodu
ceerd. Oudere en sinds enkele j-
ook weer jonge vakmolenaars v^«*w-
nen er de kost mee. Daarnaast is er een
groeiende groep van molen-liefhebbers
die ook de molens die niet in het pro-
duktieproces zijn ingeschakeld regel
matig laat werken. Het noodzakelijke
onderhoud wordt zo eerder gepleegd
en verval wordt voorkomen.
Positieve geluiden dus, alhoewel er ook
in onze omgeving voorbeelden te over
spre- zijn van hoe moeilijk het is om ons
aard molenbezit ongehavend te bewaren. In
Hilvarenbeek heeft men plannen ge
had om dicht bij de molen hoge huizen
te bouwen, en nog zijn die plannen
niet van de baan. In Goirle is bij een
van de twee molens datzelfde kwaad
reeds geschied. In Oisterwijk nemen
hoge populieren de molen de
de zeilen en in Vesem is de mok
scholen tussen het groen, reeds
lang een zoekplaatje. Laten we hoj
e jaren dt vooral de gemeente-bestuurders,
verdie- de molens meestal in bezit en het
van hun omgeving in handen hebben,
zich zullen inzetten voor een goed be
heer. Dan kunnen we nog lang van
veel fraais op molengebied genieten.
Op zaterdag 8 mei a.s. is iedere belang
stellende welkom op een van de Ne
derlandse molens die dan zullen draai
en.
behang stunt
enorme restantpartij
kwaliteitsbehang. volle
rollen nu uitzoeken vanaf
Datsun 100A
78
Fiat 127
900 cc
Ford Fiesta 1100
Flat 128
Opel Kadett
1200N|77
Ford Escort 1100-1300
Ford Taunus 1300-1600
Compleet nieuwe uitlaat inclusief montage
klaar terwijl U wacht!
Wij zijn de specialisten
5^ alles tegen vooraf
afgesproken lage prijzen.
schoonheid en overvangbare waarde
van ons molenbezit.
Nog niet iedereen
het merendeel van
voortdurende z
particulieren binnen enkele jar™
ons landschap zou zijn verdwenen.
Het zijn immers kwetsbare bouwwer
ken die bij onvoldoende onderhoud
snel tot ruïnes zouden vervallen, voor
al nu sinds de Tweede Wereldoorlog
de meeste molens niet meer op econo
mische gronden in gebruik worden ge
steld.
Gelukkig neemt de laatste tijd de
vraag naar op molens gemalen volko-
geworden, renmeel weer toe, zodat ook
ing van de- nieuwe lichting korenmolenaars
r ze ook met molen de kost kan verdienen. E
>len te laten dien is elke molen een van r;'
igen van de beschermd monument, zodat
witte
grondverf
voorjaarsknaller!
originele ceta bever verf,
groot blik 750 cc nü geen
10,50 maar 6,-
Een nieuwe kans
De laatste jaren is er echter weer een
herleving te bespeuren, die alleen maar
toeneemt en niet te stuiten lijkt. Dat is
voornamelijk te danken aan de her
nieuwde belangstelling van het publiek
voor molens in het algemeen en voor
het daar vervaardigde proeukt, volko
renmeel, in het bijzonder. Tussen ste
nen gemalen volkorenmeel verschilt
namelijk in nogal wat opzichten van
het conventionele, uit de grote bloem-
fabrieken afkomstig meel; tussen ste-
zes meérkleurige tinten,
voor 'n exclusieve wand,
grote bus, voor 5 m2 nü
37,50
niet zo gauw meer zal voorkomen.
Maar dat alles neemt niet weg dat ook
heden ten dagen nog gemiddeld zo’n
twee of drie molens per jaar verloren
gaan, tengevolge van slecht onder
houd, brand of stormschade. We spre
ken dan nog niet eens van de ontelbare
gevallen waarin de molen niet letterlijk
e wordt afgebroken, maar waarin de
op zaterdag 8 mei hoge nieuwbouw dan wel bomengroei
zodanig wordt aangetast, dat meer van
een sta-in-de-weg met een nostalgisch
De door wa. “e”“u “X
dia I dSd"°lS Nede,l”nd
goed beschouwd tot dezelfde voorbeeld de hoge subsidies blijven die
metaal of kunststof zowel rijk’ Provincie en gemeente in restau-
ivolgende keer in de schijnwerpers geplaatst. Dan g P6
e Hollandse Molen», die zich steeds vanaf de jaren Historie
instandhouding van onze molens, weer de Nationale Mo- \ye moeten erg ver t-
de oorsprong van de mok
halen. Veel is er
kend. We weten
reeds in de acht:
werden gebou™
Met nieuwe
schokdempers
voelt U dat uw auto beter
rijdt, wij testen ze in
5 minuten.
Alle topmerken leverbaar
en Duitsland bereikte de windmolen
ons land, en rond 1300 was hij hier al
gemeen. Een verbetering van dit oud
ste type windmolen vond enkele eeu
wen daarna plaats, toen men op grote
schaal ronde, met riet gedekte of
(vooral in onze streken) in baksteen
opgetrokken molens ging toepassen.
Maar het principe van de aandrijving
door de wind en de overbrenging bin
nenin werd niet meer gewijzigd.
Lange tijd, tot aan 1850 ongeveer, ble
ven ros-, water- en windmolens naast
elkaar in gebruik. Toen kwam de te
ruggang. Eerst van de rosmolens, om
dat de productie die zij haalden te laag
was. Daarna van de watermolens, die
afhankelijk waren van een hoge water
stand en daarom meestal aan het win
terseizoen gebonden. Tenslotte moes
ten ook de windmolens het ontgelden.
In Brabant waren het de snelle op
komst van de motorische maalderijen,
de vereniging van boeren in boeren
bonden en later de vraag naar de ande
re producten (bijv, mengvoeders), die
het muldersambacht vrijwel deden uit
sterven. Tijdens de Tweede Wereld
tijd
jn vol
weer een
tars op de
-. Boven-
rijkswege
lat sloop
terug in de tijd om
le molens te achter
eigenlijk niet over be-
i dat watermolens hier
beseft immers, dat reeds in de achtste eeuw na Christus
_i de molens zonder werden gebouwd, maar het is waar-
uv zorg van de overheid en schijnlijk dat ze veel ouder zijn en
n binnen enkele jaren uit door de Romeinen in ons land werden
hap zou zijn verdwenen, geïntroduceerd. Tot aan 1180 ongeveer
uners kwetsbare bouwwer- moesten onze voorouders zich daar-
bij onvoldoende onderhoud mee, en met rosmolens zien te redden,
ruïnes zouden vervallen, voor- Toen vond er ergens in Noordwest-
Frankrijk of Vlaanderen een geweldige
ontdekking plaats: men ontdekte dat
men ook een molen kon aandrijven
door een verticaal draaibaar opper
vlak, de wieken, loodrecht op de rich
ting van de wind te plaatsen; dat werd
Europa’s eerste windmolen, de houten
standaardmolen die we ook nu nog
kennen (zie foto). Vanuit dat oor-
sprongsgebied verbreidde de windmo
len zich naar alle richtingen. Via België
mv Tweuiv »T
;ste molens niet meei
gronden in gebruik
fjJ^carbo-
R^jlineum
kwaliteits
bescherming!
voor schuur,
schutting etc. etc.
rote 5 literbus, bruin,
geen 21,25 maar 15,-
gre