LOON OP ZAND
4
vredig sluimerend bezijden de snelweg
HHBE
1.
Rr** -
-
-
Woensdag 3 maart 1982
Jubileumuitgave - 43
lag 3 maart 1982
HET ORANJEPLEIN
raad
In «Molenwijck» verrees de Service-
MOLENWIJCK
HET KASTEEL
dor
aan|
BEJAARDENCENTRA
«MM
DUINEN
EN BOSSEN
is een van
gemeente
groei van Kaatsheuvel na 1800, niet
meer veranderd.
0,-
O,-
10,-
)O,-
30,-
00,-
50,-
150,-
)00,-
950,-
Loon op
de drie
Loon op Zand.
j het noemen van
op Zand denken
en Drunense Dui-
dorp was en is ook nu nog het Oranjeplein.
oude, schaduwrijke bomen, de muziekkiosk en de
igen neemt bij de inwoners van Loon op Zand een
■p Zand. Hoewel ook Kaats-
in 1400 al bestaan moet heb-
e gemeente de
ind vastgelegd,
ondanks de sterke
SOPHIA EN
CONCORDIA
F. Fiévez
Burgemeester
van Loon op Zand
weg Loon op
eeft gereden zal
gang» altijd
spoedig thuis en samen met
de «echte» Loonsen vormen
zij een héchte gemeenschap.
Van oudsher is het vereni
gingsleven goed ontwikkeld
en bruist het hier van aktivi-
teiten op allerlei gebied. Het
sociaal-cultureel centrum
«de Hoorn» brengt veel
mensen bij elkaar. Van de
vele aktiviteiten, die hier
Voor het ontstaan van het kerkdorp
moet men in de geschiedenis terug
gaan tot de 12e eeuw. In de ge
schiedschrijving van die tijd komt
men dan de naam «Venloon» tegen.
Deze naam duidt op de aanwezig
heid van vennen en veengronden.
Later is deze naam veranderd in
Loon op
heuvel in
ben, werd voor de
naam Loon op Zar
Deze naam is,
Zand, het dorp,
kernen van de
flat voor ouderen en de basisschool
«De Blokkendoos».
Het sportleven in Loon op Zand
kwam geleidelijk aan het sportpark
De Klokkenberg tot stand. Meer in
gebruik is echter de naam «Uno
Animo». De voetbal- en handbal
vereniging die op dit complex hun
wedstrijden spelen, hebben daar
zonder twijfel aan bijgedragen. Ook
de tennis is hier ondergebracht.
Op weg naar de sportvelden pas
seert men in de Klokkenlaan de
landschappelijk fraai ingepaste
«Bijenthuin» van het gilde «St.-
Ambrosius».
In het centrum veranderde de laat
ste jaren het gedeelte bij het Oranje
plein.
De oude looierij van Verschuren is
reeds enige jaren verdwenen. De
verbouwing van een in de van Rijc-
kevorselstraat staande boerderij tot
Cultureel Centrum De Hoorn is een
goede greep geweest. Het gehele
verenigingsleven van Loon op Zand
en de bevolking hebben ervoor ge
zorgd, dat dit centrum niet meer is
weg te denken uit het dorp. In
sportzaal De Doelen komen vele
binnensporters aan hun trekken.
Na de aanleg van Rijksweg 62 zijn
Kerkstraat en Hoge Steenweg weer
enigszins teruggekeerd in de toe-
Bezoekers van Loon op Zand die het dorp
binnenkomen (of verlaten) via de Kasteellaan, zien,
verscholen tussen de vele bomen, een kasteeltje
staan. Voor de bewoners van Loon op Zand staat
het bekend als «Het Kasteel».
In de gids voor vrije tijd en vakantie van de Streek
V.V.V. Hart van Brabant staat het als volgt
igegeven. Omgracht herenhuis met bijgebouwen
op fundamenten van oud kasteel uit 1770. Het
kasteel is slechts toegankelijk na afspraak.
Tegenover het kasteel staat het «tuinhuisje», dat
thans gerestaureerd wordt. Het kasteel wordt nog
bewoond door mevrouw Ten Hom.
De Kasteellaan, vooral in de zomermaanden een
weg volledig ingepakt in het groen, vormde, vóór de
aanleg van de Rijksweg, de hoofdverbinding met
j Tilburg. Bij café De Financiën, aan deze weg
gelegen, werd in de Franse tijd tol geheven.
Loon op Zand en Molenwijck zijn twee
begrippen, die niet meer van elkaar zijn los
te maken, dit mag dan figuurlijk gesproken
zo zijn, ook letterlijk is de nieuwbouw van
Molenwijck hecht verbonden met de oude
jrpskern. Via de Ecliptica, de verzamelweg
van de wijk, komt men uit Molenwijck
vanzelf in het centrum terecht.
Met de bouw van woningen in Molenwijck is
begonnen in de jaren na 1970. Aanvankelijk
scheen de kern Loon op Zand voorbestemd
als woondorp. Daarbij werd gedacht aan een
opvangen van mensen uit de omgeving en de
Randstad. De groei van het dorp van ca.
3700 in 1970 naar 5400 in 1977 toont
duidelijk aan dat velen die weg vonden.
De provincie en de rijksoverheid hebben die
ontwikkeling een halt toegeroepen. Hoewel
de uitbouw van Molenwijck met Molenwijck
- Zuid planklaar was, is hieraan geen
uitvoering meer gegeven, de uitbreiding heeft
zich beperkt tot wat men zou kunnen
noemen het afbouwen van de wijk.
Basisschool De Blokkendoos staat wat men
zou kunnen zeggen in «Zuid».
Vaak zal men bij
de naam Loon ot
aan de Loonse en
nen.
Dit prachtige natuurgebied van
ongeveer 2.500 ha bestaat uit bos
sen en duinen en beslaat bijna de
helft van het grondgebied van de
gemeente Loon op Zand.
In het gebied liggen meerdere
fiets-, wandel- en ruiterroutes. Op
een aantal plaatsen bij de invals
wegen liggen parkeerterreinen en
elders zijn pick-nick plaatsen aan
wezig. De laatste jaren wordt ge
probeerd het gebied autovrij te
maken. Bij de V.V.V.-bureaus in
'Kaatsheuvel en Tilburg zijn wan-
delkaarten van het gebied ver
krijgbaar. Aan de rand van het
bos- en duingebied liggen een
aantal kampeerboerderijen en
campings:
Wie eenmaal de w*
Zand - De Moer heef
zich deze «groene
blijven herinneren.
naam Loon op Zand is en I
wordt nog steeds muzikaal uitge- I
dragen door twee Loonse Muziek- I
gezelschappen. Beide muziekvere- I
nigingen: «Concordia», en «Sop- I
hia», hebben in de afgelopen ja- I
ren een grote reputaite verworven. I
Deelname aan provinciale, lande- I
lijke en wereldconcoursen leverde I
bijna altijd ereplaatsen op.
Nauw verbonden met deze mu- I
ziekverenigingen is, hoe kan het I
bijna anders, de aanwezigheid van I
de muziekkiosk op het Oranje- I
plein in Loon op zand. Hoewel de I
laatste jaren wat minder vaak ge- I
bruikt, is in 1981 weer een mu- I
ziekuitvoering gegeven op de
kiosk en het herstelde Oranje- 1
plein. I
De foto van «Sophiabij de kiosk
dateert uit 1964 en is gemaakt bij I
gelegenheid van het 100-jarig be- I
staan van deze Koninklijke Mu-
ziekvereniging.
stand van dorpswegen.
In de Kloosterstraat, op de hoek
van de Kamperfoelielaan,. staat het
Medisch Centrum. Aan de Doelen,
heeft het Wit Gele Kruis een eigen
gebouw.
Mede hierdoor kreeg het dorp Loon
op Zand de afgelopen 25 jaar een
ander aanzien. Natuurlijk vonden
ook nog andere veranderingen
plaats. Of dit alles het dorp wezen
lijk veranderde? Wie nu door het
dorp wandelt, met de mensen praat
en het verenigingsleven volgt, kan
niet anders dan tot de conclusie ko
men: dit is nog steeds een natuurlijk
dorp.
Het aantal inwoners van het dorp
Loon op Zand was op 1 januari
1982 bijn 5.600. In 1957 bedroeg dit
ca. 3.250. In vijfentwintig jaar een
toename van 2.350 inwoners. Wat
veranderde er nu eigenlijk in Loon
op Zand in 25 jaar? Samenhangend
met de groei is daar de uitbreiding
van het dorp met de nieuwe woon
buurt «Molenwijck». Ook Land van
Kleef, de fraaie bungalowwijk,
voegde aan het dorp een geheel
nieuw element toe.
Aan het huisvesten van de ouderen is in de
afgelopen jaren nadrukkelijk aandacht
besteed. Aanvankelijk waren het de tehuizen
waarmee de bejaarden het moesten doen.
Daarin is een kentering gekomen. Men ging
inzien dat de oudere mens piet langer
geïsoleerd en van de rest van de gemeenschap
afgelosten moest leven.
Verspreid in het dorp werden kleine en
aangepaste woningen gebouwd.
«De Venloene» aan de van Rijckevorselstraat
in de oude dorpskern en de Serviceflat
«Molenwijck» aan de zuidkant van de wijk
met dezelfde naam zijn twee verzorgingscentra
voor bejaarde en oudere mensen. Het beeld
van de serviceflat is overheersend voor dit
gedeelte van het dorp.
De mooie toren van de uit de 15e eeuw
daterende kerk van St-Jans Onthoofding zorgt
er echter weer voor, dat het beeld van een dorp
in Brabant behouden blijft. De omvangrijke
restauratie van de laatste tientallen jaren komt
vooral ’s-avonds in het licht van de
schijnwerpers goed tot zijn recht.
Het centrale punt in het
Het plein met zijn c
omringende woning
eigen plaats in.
Nadat de westzijde van het plein, na de afbraak van looierij
Verschuren, een aantal jaren een open plek is geweest, is hier in 1981
een winkelcentrum met bovenwoningen gebouwd. Op het voorplein
van dit centrum staat een bloemen- en groentenkiosk.
Ook na deze uitbreiding en verandering heeft het Oranjeplein zijn
beslotenheid van dorpsplein behouden.
Loon op Zand is een vrien
delijk dorp, dat aan de
noordzijde begrensd wordt
door de Loonse en Drunense
Duinen en aan de andere
zijden is omgeven door
prachtige bossen en open vel
den.
Met zijn ouderdom is het
nog een levendig dorp van
nijvere en ondernemende
mensen en tevens moet men
erkennen, dat het een ge
moedelijk volk is. Ondanks
een forse groei van het aan
tal inwoners enige jaren ge
leden is het dorpskarakter
bewaard gebleven. De nieu
we inwoners voelden er zich
plaatsvinden, valt te denken
aan koffieconcerten, aan
tentoonstellingen en aan
ontmoetingen van uiteenlo
pende aard.
De Hoorn is een begrip in
Loon op Zand, voor jong en
oud, voor de «echte» Loon
sen en voor de nieuwe Loon
se inwoners.
Loon op Zand is een dorp,
waar het goed toeven is voor
de bezoeker en een prettig
wonen en verkeren voor de
eigen inwoner.
orting
