en voor deze
en alle andere merken slaagt U
beslist bij Autokoster BV
ms
ELK
OEK
91
Voor deze auto
DND
BS-
EST
IUW
TO!
Reisbericht van
«Tilburg e.o. helpt Polen» aflevering IV
rting
IK
K
-
Programma Tilburg
e.o. helpt Polen
Donderdag 19 november 1981 pagina 31
DE TILBURGSE KOERIER
□er 1981 pagina 30
Tel: 013-355545 (3 lijnen)
klap
Vertwijfeling
?ra-
ig ge-
Ghell butagas
Shell propagas
h.
F
an
>00 km-beurten en
VAN GDRP-BOLSIUS BV.
Hoge Steenweg 45, Loon-op-Zand
tel. (04166)2269-1522
Voltstraat 43 - Postbus 3075
Tilburg - Tel 013-435930J
lersel
il. 360856
en om
en, ge
naar ons t
ize voortrei
ie heren Van
bespreken,
20.3(
I burgi
V.
...bwj. 1981
...bwj. 1980
.bwj. 1979
afgehaald:
75-
135,—
lag.
10.00 dansmuziek
jazzband, m.m.v.
Dirven o.l.v. Piet
1.00 slui
moei
veel
uit
was
zijn»
iangroep
Brabantse
iurgs koor
m.m.v. Theo
sopraan,
vllecte door Dr. C.
zitter «Tilburg e.a.
meter, over ons
over de zustertjes
dale-15 en over Majc
de redaktie verlof n<
te schrijven,
J- -’--ïefm
I
Je I
/ech- I
i3s:- J
100-
75- -
75,—
164,—
91-
75,—
75,—
ligt nu nog het
Lublin, van
4- kac
sband,
ren o.l.v.
uting.
21.20-21.30
Alma
volksdansei
21.30-21.-
«Li Rena^
Vermeulen-
I einduitslag
Lafebc
helpt x
21.45 -
loten
verkoop
Barbara Kubi
22.00 - 22.10
i Lublin is een
loop. In de tijd
n Piasten-
iendschap
-heb-
„J.t zus
':htte
haar
1 Julin wer-
rd het huwe-
Julia en de
te mis
en
i de
Pawela,
ïelt Chopin)
asgroep Cr
'.sdansen
Stadsschouwburg, studio-zaal,
aanvang 20.30 uur, einde 01.00
uur:
30 - 20.40 openingswoord
burgemeester Letschert
20.40 - 20.55 Wooltown Jazz
band met zang van Panneke Dir
ven o.l.v. Piet Vriens
- 20.55 - 21.10 Barbara Kubicka,
mededeling collecte
21.10 - 21.20 prijsuitreiking te-
kenwedstrijd door de heer Ma-
zieKennuis scowski
üur elders 21.20 - 21.30 volksdr
taaltijd, en Alma Verhagen,
p naar volksdansen
ziering 21.30 - 21.45 Tilbi
was «L4 Renaissance» i
zou Vermeulen-Peek
aai was voor mij einduitslag colf
en dat heb ik I Lafeber, voorzi
;n ontstaan, ver- I helpt Polen».
die ik niet zou I 21.45 - 22.00 pauze - verkoop
den moest er dus I loten o.l.v. Pierre van Ostade -
t we niet zouden j verkoop grammofoonplaatje
ging verder over Barbara Kubicka
In Lublin vroeg 22.00 - 22.10 A. Dutkiewiecz.
>m operatie-hand-
al uw auto-
ant naar
and.
a rd
jhelstr. 23,
431117.
en Besterd-
i Koestraat,
plein.)
Op de dag dat bij U deze Tilburgse koerier in de bus glijdt, misschien wel
op hetzelfde moment dat U dit reisbericht leest, trekken er zo’n kleine
duizend collectanten door Tilburg om uw bedrage te vragen voor de zieke
Poolse kinderen. Vanaf 5 uur tot 8 wordt er op donderdag 19 november
een grote huis-aan-huis-collectie gehouden als klap op de vuurpijl. De
voornamelijk jeugdige collectanten bieden u een stickertje aan
steunen Polen»zij hebben een collectebus bij zich van onze Stichting en zij
hebben een vergunning van burgemeester en hoofdcommissaris van poli- assen wan
tje. Om half acht wordt al het geld geteld en de opbrengst wordt bekend- De bisschc
gemaakt in de grote «Polen-avond» op dezelfde avond in de Stads- aan tafel h
schouwburg. leidend gr
schoenen, scharen, operatie-instru-
menten, bloedtransfusie-apparatuur,
insuline, babyvoedsel. We beloofden
ter waarde van 12.000 dollar te zullen
sturen zo gauw we een gespecificeerde
opgave van hen zouden ontvangen.
Overvolle zalen
Na dit gesprek brachten we een be
zoek aan het grootste ziekenhuis van
Lublin, het door ons geadopteerde
«Szpital Dia Dzieci, Ulicz Staszic II
het oudste kinderziekenhuis van Lu- «Tilburg
blin. Er wordt gedacht aan een nieuw heeft ons
gebouw, maar dat zal de eerste vijftig Dit verha;
jaar wel niet gerealiseerd worden. Er 1
was plaats voor 170 bedden, maar er
stonden er 400. Twintig kinderbedjes
op één zaal, eri 7 in een kamer, die
voor twee bedjes bestemd was. Ik heb
die kamer eens opgemeten: breedte
was 3 meter, de lengte 5, alzo 15 m2 te schrijven, maar
oppervlakte. Achter en naast elkaar de schreef mag gaan. Voor mij
stonden de bedjes, met een hele smalle belangrijk mijn reisaantekening
□rgang in het midden voor de artsen systematisch te ordenen en te
en verpleegsters. En hoe moet dat met uit mijn geu - J
het bezoek Hopeloos natuurl.,...
Slechts, éénmaal, naast de zondag,
mogen de stumperdjes bezoek kr
Om de doodeenvoudige reden i
geen .plaats is. De mensen moe'
kaar aflossen. Voor iedere oug
wel eens kinderen in het ziekenl
Dat we slechts 10.000 tot 12.000 dollar
weg te geven hebben en dat het
ziekenfonds zelfs de lijsten moet ma-
i van wat het zelf aan medicijnen,
trumenten, voeding en ontsmet
tingsmiddelen het hardst nodig denkt
te hebben.
En dan komt het verhaal van de do-
seermeter er staat in het Oncologisch
Instituut een tamelijk nieuw apparaat,
dat enkele jaren geleden is aangeschaft
voor 400.000 dollar (ongeveer één
miljoen gulden). Maar de doseerme-
ter, dat is de meter waarmee je precies
kan meten hoeveel een patiënt aan
straling moet krijgen, is al 25 jaar oud,
en werkt niet meer. Geld voor een
nieuw is er niet. Een nieuwe kost
18.000 dollar. Kunnen wij, rijke Ne
derlanders, nu niet daarvoor zorgen
Er worden iedere dag 200 patiënten
mee bestraald, en het gaat gewoon op
de tast. Dat betekent dat patiënten die
zwaar zijn aangetast wellicht te weinig stom
bestraald worden en dat patiënten die door
een lichte tumor hebben, wellicht te
veel krijgen. Dat kan toch niet Ook
iedere niet-medicus weet dat zoiets le
vensgevaarlijk is, verboden zou
moeten worden. Maar wat dan? En er
is maar één apparaat voor de gehele
streek van 2 tot 3 miljoen mensen
heeft gehad, moet het duidelijk zijn
wat een tragedie in deze woorden.ligt.
Iedereen smacht naar bezoek, het t
zoekuur is het hoogtepunt van de dt
En zeker voor kinderen. Maar Vader
en moeder mogen niet komen, want ze
kunnen niet komen. Ik weet dat dit
vacet niet behoort tot de opdracht Van
j e.o. helpt Polen», maar het
:s wel erg aangegrepen.
taal wordt te lang. Volgende
keer vertel ik U meer over ons bezoek
aan dit ziekenhuis, over de doseer-
over ons verblijf in Lublin,
s van de Ulicza Pow-
jdanek. Ik heb van
nog één reisbericht
ik hoop dat ik over
Voor mij is het
-.„..ingen nu
rdenen cn te redden
met uit mijn geheugen wat gered kan wor-
rlijk. den. Voor U, zo hoop ik, is het mis-
schien Interessant veel te weten te
crijgen. komen van een volk dat zo in nood is,
dat er dat ons zo na staat en waarvoor wij
□eten el- allen wat kunnen en moeten doen: giro
uder die 895, Goirle.
thuis Dr. C.V. Lafeber.
meestal hekken staan als afscheiding
en deze met ijzeren boven de grond
uitstekende punten worden gesloten,
scheurt er altijd wel iets los als je met
ii ue een *age’ en zwaarrbeladen personen-
1 'w>. auto een particuliere tuin binnenrijdt.
”*J Gelukkig was er niets vitaals geraakt,
-n Z*J we* verloren olie noch benzine en de
•'oli- assen waren nog recht.
ui;>ovhop verwachtte ons reeds en
aan tafel hadden we met hem een in
leidend gesprek. De maaltijd was ook
hier weer allereenvoudigst, zoals ook
de bisschop zelf alle eenvoud was. Er
werd geen vlees geserveerd, want in de
eerste plaats is dat er niet, maar ook
als het er wel zou zijn (blikjes vlees-
conserven hadden we uiteindelijk zelf
bij ons), dan nog zou het niet gegeten
worden omdat de vleesloze vrijdagen
awse bé- in Polen nog in volle gestrengheid
van het heuvelachtige ge- worden nageleefd. Bisschop Bloeslaw
iet midden van de oude markt Pylak, die vast van plan is nog eens
prachtige raadhuis, dat naar Nederland te komen, vertelde
een gerechtshof was. Er is ook ons ook over het doseerapparaat
café dat «Duivelspoot» heet, waarop ik dadelijk zal terugkomen.
weer zo’n schitterend Duidelijk was wel dat de bestraling
srbonden, dat ik U niet van patiënten in Lublin een groot pro
bleem was. Onmiddellijk na de lunch
had de bisschop voor ons een kort be
leefdheidsbezoek georganiseerd aan
de overkant, waar met grote spandoe
ken «Solidarnösc» huisde. Vooral de
heer Van Niekerk, die weer uitermate
iteresseerd was in deze contacten
de pers zou weer rijk aan allerlei
speldjes het gebouw verlaten. We
hadden een «kort maar intensief on
derhoud daar met Jarosz Karpinski.
Hij schildert de zeer slechte ekonomi-
sche situatie van het land. Angst voor
een Russische inval heeft hij niet. De
vraag is echter, hoe ver de Polen met
n de hun vrijheid kunnen gaan.
Men Schild van de Polen
De
het
waaruit de invallen van Pruisen, Tar
taren, Russen en Litauwers werden
bestreden. De stad is rijk aan monu
menten, schitterende doorkijkjes, een
prachtige stare miastro, (oude markt),
niet zo indrukwekkend als in War
schau, wat kleiner en onregelmatiger,
nog gevolg van de middeleeuwse be-
5 ten bouwing van het heuvelachtige ge
bied. In het midden van de oude markt
pronkt het prachtige raadhuis, dat
vroeger een gerechtshof was. Er is ook
nog een café dat «Duivelspoot» heet.
Daaraan is ook weer zo’n schitter
Pools verhaal verbonden, datU
onthouden. Een rijke en zeer
o-erige boer bezat vele landerijen rond
Lublin. Tussen al zijn land lag een heel
klein stukje dat aan een arme weduwe
toe be hoorde. Hij nam het brutaalweg
in bezit en toen de weduwe bij de
rechters (op de oude markt dus) geïnt
klaagde, kocht de rijke boer de rechter met i
om. Het gerechtshof sprak dan ook het
wo- vonnis uit dat de rijke boer het, land
)len mocht houden. De arme vrouw die zo-
onrecht niet verwacht had, riep
«Als het oordeel door de duivel
geveld, zóu het beter geweest
zijn»
En inderdaad ’s nachts, toen
stad Lublin sliep, kwamen de duiv
in zwarte koetsen aanrijden en velucn ---
een nieuw oordeel, en dat was gunstig De kans is groot dat Solidariteit door
voor de weduwe. De president van de het volk op de duur zal beschouwd
duivelse rechters bezegelde het oor- worden als een «schild» van de partij,
deel doordat hij zijn poot op het papier Hij bedoelde daarmee, dat als Solida-
legde op de tafel. Die poot brandde op
de rechtertafel een duivelsspoor in.
Die tafel kan men nu nog in het
paleis (dat een museum géwordén is)
bezichtigen en het café draagt sinds
dien de naam «Duivelspoot». Het is er
ook duister, er zijn veel onderaardse
gangetjes en kamertjes en het interieur
is «duivels».
Op zo’n moment zou je door de grond
willen zakken van vertwijfeling. Je
zou zo dolgraag die mensen die vech
ten voor hun werk en hun patiënten
willen helpen, maar aan de andere
kant al ons werk was vooral gericht
op de doelgroep van de allerzwaksten
de kinderen en wel de zieke kinde
ren. Ik kan noch privé noch namens de
delegatie deze mensen helpen. Uiter
aard wilde ik het wel met de here-
Niekerk en Bronowski bespreken,
maar voor mij stond toch wel vast dat
ik niet kon afwijken van de uitgestip
pelde beleidslijn. Ik zei dat ook en de
teleurstelling was groot, «te snijden»
zegt men wel eens. Je voelde dat in de
atmosfeer van de kamer. Maar of we
dan niet eens konden komen kijken
Dat stond vrij Ik wist het niet meer.
We hadden weinig tijd. Eerst moesten
we nog door het hele kinderziekenhuis
heen; dan werden we om 61
verwacht voor een werk-maali.,-
om 7 uur zou ik met de bisschop
de universiteit gaan voor de vie
van de «dies natalis». Maar dat
allemaal niet zo- belangrijk. Ik
door te komen en dat was voor mij
het doorslaggevende, en dat heb ik
ook gezegd, hoop doen ontstaan, ver
wachtingen wekken, die ik niet zou I
kunnen waarmaken. Men moest er dus J
maar op rekenen dat
komen. Het gesprek
de benodigdheden,
men ons vooral or
Slotavond 19 november 1981
Presentatie Pierre v. Ostade
Poolse zanger met pianobege
leiding
22.10 - 22.20 M.
Poolse pianist (spec
22.20 - 22.35 dans,
covia: Poolse vólksuou
22.35 - 22
50 Tilburgs koor «Kon.
Liedertafel, Souvenir des Mon-
tagnards» m.m.v. Theo Ver
meulen-Peek, sopraan, Laurens
v.d. Werf, Ton Brokken, Henk
Verhijden
22.50 - 23.05 aanbieding-
bijdrage omliggende dorpen
23.05 - 23.20 Barbara Kubicka
23.20 - 23.35 Dansgroepen
Crakovia en Alma Verhage
23.35 - 24.00: trekking en prijs
uitreiking loterij o.l.v. Pierre v.
Ostade
24.00 - 00.10 dankwoord
Lafeber
00.10- 1(
Wooltown
Hanneke
Vriens,01.
riteit zal oproepen tot beëindiging van
de stakingen of tot het aanhalen van de
broeksriem, de vrije vakbond zal wor
den aangezien als een werktuig van de ken
regering en van de partij. Dat is inder- instr
daad hét probleem waar we voortdu
rend mee geconfronteerd worden .Een
beweging uit het volk kan worden ge
bruikt tegen het volk, vervreemdt van
het volk en zou moeten verdwijnen.
Het gevaar is, zeker met het oog op de
winter, groot dat het volk gaat morren
dat Solidariteit het volk verraadt. Een
ander probleem is dat het algemene
enthousiasme voor Solidarnösz gaat
tanen omdat men de economische si
tuatie zal toeschrijven, mede onder
invloed van de propaganda, aan de
vrije vakorganisatie «Vroeger had
den we genoeg te eten en geen vak
bond, nu hebben we een vakbond en
niets te eten»Toch wel erg onder de
indruk verlaten we het gebouw.
Om 4 uur is er in het bisschoppelijk
paleis een grote vergadering, waar
naast de Nederlandse delegatie aan
wezig zijn. Bisschop Pylak, de direc
teur van Caritas Ryszard Lys met wie
we in Lublin voortdurend te maken
zullen hebben. Een charmante, jonge
priester, ongelooflijk enthousiast,
voortvarend, die voor Caritas bergen
werk verzet. Dan is er namens de staat
een (hieuw geneeskundig inspekteur
Dr. Jerzy Karski, communist, ka
tholiek en Solidariteitslid. Dat kan al
lemaal in Polen. Karski is, zoals ik zei,
gloednieuw. Hij was eerst deze dag in
functie getreden en zijn eerste activi
teit was het bij wonen van ons gesprek.
Overigens moest hij daartoe omdat
wij op een ander tijdstip waren aange
komen dan gepland weggehaald
worden uit een vergadering van de
communistische partij, die hij prompt
verliet om met ons te spreken. Grap
pige bijzonderheid was dat MGR. Lys
hem daar ging halen en om niet al te
zeer te provoceren een grote das om
zijn priesterboord had geslagen.
Poolse toestanden zijn oneindig ge
nuanceerd
Aanwezig waren ook de kinderarts Dr.
Bromislaw Vicricdzic, die voortreffe
lijk Duits sprak en die ons later dóór
heel de kinderafdeling zou voeren.
Tenslotte waren er twee afgevaardig
den van Solidariteit, Dr. Dmitrow JA
CEK, directeur van het Oncologisch
Instituut (in Tilburg is dat het Dr. Ber
nard Verbeetenisinstituut ver-
Bleksander Woytowicz, fysicus, als
specialist aan datzelfde instituut ver
bonden.
Vooral de
kinderen helpen
Ik heb in dit gezelschap ook weer uit
eengezet dat we vooral de kinderen
willen helpen, hoe zeer het ons ook
spijt dat we niet meer kunnen doen.
Voor ik mijn dagboek opensla, zou ik
alle lezers en lezeressen van de
Koerier willen en durven vrager
de collectanten niet af te schepen
denkt de collecte royaal, toont uw
Europese solidariteit met zieke kinde-
jen van hetzelfde werelddeel. En
mocht U niet thuis zijn of een r
grotere gift willen storten: giro 895
name van «Tilburge.a. helpt Polen» te
Goirle, blijft altijd open staan.
Ons oorspronkelijk plan was ge
weest dat wij, na gedane arbeid in
1 Rzescow op donderdag 22 oktober, ’s
morgens om 8 uur al in Lublin zouden Pools
zijn. Maar door de vergissing die het mag
Centrale Secretariaat in Katowice bij gierig
de telex had gemaakt, waren we in
beide steden verlaat. Zodoende ver
lieten we eerst om 12 uur Rzescow' en
reden bij schitterend weer in een glan
zende auto de 140 kilometer naar Lu
blin.
Lublin ligt aan de rivier de Bystr-
zyca, heeft meer dan 300.000 inwe
ners, en is de grootste stad van PoKn
op de rechter-Weichseloever. Ik denk
dat deze stad ook de oudste van het
land is. In elk geval ligt Lublin heel
dicht bij de Russische grens. Veel we
gen komen hier samen en van hier uit
vonden en vinden de transporten
plaats naar het Oosten. Het is geen
wonder dat de spoorwegarbeiders
juist in deze stad het eerste gestaakt
rebben.
Prachtige legende
Over de oorsprong van
prachtige legende in omk
van Julius Caesar zou een
koning, Leszak III, de vrie
van de grote Romeinse veldheer h
ben verworven, die hem zelfs zijn
Julia tot vrouw gaf. Deze Julia stich
in Polen twee steden die naar h<
broer en zichzelf Juliusz en Julin wei-
den genoemd. Helaas werd het huwe- Naar de bisschop
lijk tussen de zuidelijke Julia en de Genoeg van Dublin, een stad waar ik
jx loordelijke Leszek een grote mis- overigens niet genoeg over zou kun-
lukking. Leszek huwde opnieuw, en nen schrijven. Terug naar de actuali-
wel met de beeldschone Luba. Om de teit, naar de zieken, naar ons bezoek,
lerinnering aan haar rivale voorgoed Om twee uur reed onze voortreffelijke
te doen verdwijnen, noemde de reisleider ons voor de deur van het
nieuwe heerseres de steden voortaan bisschoppelijk huis. Het kostte hem
Lubusz en Lublin. bijna een benzinetank. Zoals zo vaak
I Hoog boven de stad ligt nu nog het in Polen, zijn er grote verschillen in
ichtige paleis van Lublin, van hoogte tussen weg en tuin. Omdat er
te 1
r het
lelijk
wel -
ten in Lubl
Onmiddc
sschop vo
‘bezoek
t, waar
5sc» hui
;rk, die
was in i