400,- KORTING BEMA NAAIMACHINES BEMA’S GRANDIOZE OPRUIMING tot Tilburgse vakverenigingen in beeld 1945-1980 I, I Ook in de stal blijft de koe een kuddedier Proef met internationale facsimile Piusstraat 124 Tel. 013-435565 DONDERS PERZENHAL U MOET HET NU ZELF WETEN LIQUIDATIE OPRUIMING ELK REDELIJK BOD jari 1981 pagina 6 DE TILBURGSE KOERIER Donderdag 15 januari "981 pagina 7 tf51 /an de Bossche KAB waar Ambtenaren DONDERDAG KOOPAVOND. Maandagmiddag geopend Spelregels i 9 uur!! Koeien kennen elkaar na maanden scheiding nog waar oeid i Udenhouts carnavalslied Gratis gehaald en gebracht. Spreekuur Het Groene Kruis Bern Loderstr. 37 - Achter Vendet aan de Westermarkt (Tilburg West) In ee ook ten. schil e Diocesane Bond van de KAB, later NKV: tief). de baas /ordt ere ide Nog slechts 2 weken Wij verkopen onze restanten oosterse tapijten thans tegen te stellen En de ni t worden verzonden, Mi, ontwerpen, over- uur i leidin inder wede show s fluiste ït dorp zijn, dere. Besnuffelen TT-- iger een kudde t rustigei :n wordt en flink mberteit in de rang- foor die tijd be- .1 een loopstal niet. Onderdanig- idrag komt daar dikwijls te laat aanvaller nog af te remmen. Bij :iaal lagere koeien breekt dan it en daardoor de Ka- (KAB) Vanaf stricts- FNV. seerde mge- s het «Tilburg in Beeld, 1945-1980» januari 1981 start PTTin de bestemming»" Ipost is een open t gebruikmaking loderne t indivi- linderd, iheid en ielig rts over w n wij daar. achterkpn i en in de stad werk- mnen tevens dage- r alle maat- inggevende ering meent >m een ting van Maar liefst 11 rice ver- zich, variërend j van telekommunikatietechniek en snelle pos in Amsterdam berichten aan te bieden die '■geleverd in Londer aal A4 - formaat In dit artikel geeft de stadsonder zoeker TON WAGEMAKERS enige schetsen van de rol van de georganiseerde werknemers in Tilburg tussen 1945 en 1980. De formule van deze rubriek is mede door hem ontwikkeld. Hij hoopt dat juist dit thema zal aanslaan. Te weinig krijgen de Tilburgers vol gens hem iets te zien van werkne- mersacties en vakbonden. aing die het mogelijk maakt riftelijke berichten snel over Dat gaat zo. Alles is reeds drastisch afgeprijsd. Vind u die prijs nog te hoog, dan doet u een bod. Bij vele kle den zijn wij bereid u zeer ver tegemoet te komen. We moeten er tenslotte vanaf. Als we nog hebben wat u zoekt, kan dit het KOOPJE VAN UW LEVEN worden. Wij hebben meer dan 100 door inruil verkre gen naaimachines v.a. f 50,met 1 jaar schriftelijke garantie. ién of :n van Tilburg en snode 1945-1980. 2. Voorzie uw foto van het meest belang- arbeiders rijke commentaar. Wanneer en waar is doen. Er de foto gemaakt? Wie of wat'staat erop Wie heeft de foto gemaakt Mocht u iets over de foto niet weten, dan kunnen wij daar, via plaatsing, mis schien wel achterkomen. ■kerbovenhoek van de in Beeld 1945-1980-, o uw naam en adres. aanvr deze 1 van e t terecl... 1 Bestaande kliënten x zaam personeel kur i lijks van 8.30 tot 9.30 I schappelijk werkers - 1 bereiken. Met deze verat «Het Groene Kruis» wederor stap te hebben gezet in de richtii betere bereikbaarheid en servi lening. spireerd door dit sukses maar ook /ij ze van grap plaatste S.K.U. maanden geleden een adverten- i het plaatselijke blad waarin zij i opriep om een kamavalsliedje voor 1981. waren verbluffend. :rs meldden individuele t meer dan 1947, met het herstel van de oude verhoudingen, verloor de EVC (ok in vakvereniging in Tilburg) snel weer invloed. In 1950 op te sturen. Ook had het hier nog 439 leden. Het is van belang om enig beeldmateriaal van de E VC afdTilburg te kunnen laten zien Oud-leden kijk eens de kasten na! Textielstaking 1947. De EVC is actief geweest bij stakingen in de textiel. Eind 1947 werd er gestaakt i.v.m. een nieuwe Collectieve Arbeidsovereen komst. Het betrof vooral Aabe. Op sen stakersvergadering voerden Van de Korput en Gallé (EVC-leden) het woord. Behalve een paar krantebe- richten is er niet veel bekend. Wie heeft van de staking pam ren mogen bijvoorbeeld i moet als het eigen kalf er niet is. Als i sje in in de beslotenheid van de eige opgroeit, is het als volwass minder agressief. Een kalf c contact heeft met vreemde soortge noten leert beter vechten en het zal een hogere positie in de rangorde we ten te bemachtigen. Opfok jn vaste groepen heeft dus een kalmerend ef fect. van werk- s textiel (en werkzaam idaar de nbehar- tiging niet langer over te laten aan on dernemers en politici. Een ander voorbeeld: op 8 juli 1977 een Open Dag bij Swabo. De organi sators: de Ondernemingsraad, een ini- tiatiegroep en vrijwilligers van Swabo, het plaatselijk bestuur van NKV, de NKV-distriktsbestuurder en "nkele mensen van KWJ. Ik heb van ;ze bijzondere Open Dag diverse o’s gezien. Kunnen ex-Swabo-me- dewerkers en andere betrokkenen fo to’s opsturen over de Open Dag en De Stichting Gezinszorg «Het Groene Kam Kruis», gevestigd aan het Korvelplein karnt I 214 heeft haar spreekuurtijden laten dag v vervallen. Daarvoor in de plaats staat zich i I er in het vervolg een maatschappelijk op werker klaar van 8.30 - 11.00 uur en optr van 15.00 tot 17.30 uur. Voor nieuwe werv /ragen om hulp kunt u gedurende Toet tijden telefonisch of door middel een persoonlijk bezoek bij hem cht. snog tot eind 1981. jns de proef het aantal bestemmingen worden andere bijeenkomsten? Tilburg in Beeld 1945-1980 kan ze niet missen. Verkoop van alle merken NAAIMACHINES o.a. Anker, Elna, Husqvarna, Lewenstein, Pfaff, Singer, Necchi, Adler, Bernina, Mel son, Kohler en Toyota. In december heeft een belangrijke fu sie plaatsgevonden in de Nederlandse vakbeweging nl. tussen de Industrie bonden van het NKV en NVV. Deze Industriebonden waren samenvoegin gen van o.a. metaal- en textielbonden Je kunt zeggen: de vroegere textiel bonden St.-Lambertus en De Eendracht zijn nu één geworden. La ten de leden van deze bonden eens eendrachtig binnen het FNV samen werken om hun geschiedenis te laten zien door foto’s op te sturen. De In dustriebond FNV afd. Tilburg kent 4000 leden, de aangesloten bonden van FNV in Tilburg totaal 12.000! Zij moeten toch in staat zijn, nu ze de kans krijgen, om uitgebreide foto-infor- matie te geven. Duw De letters DUW staan voor (Rijks-) Dienst tot Uitvoering van Werken, oftewel de werkverschaffing. Ook in Tilburg kende men in de jaren vijftig c werkverschaffingsprojecten. Onder de naam J. van T' „1 sten hierover een sociale roman ge- pulbiceerd. Het verhaalt het verzet van Tilburgse DUW-arbeiders tegen de wijze van leiding geven op het pro- J ject De Vier Winden Het loopt uit op ?orden’ D‘[ een staking. Er is geen enkele foto van Koeien grazen in de weide wel bij el- lend gewicht is gewoon nummer één kaar, maar ook weer niet te dicht op de baas over nummer twee en die weer elkaar. Als de ene koe de andere te over nummer drie, enzovoort. Maa. dicht nadert, zal een van beide het veld een kudde waarin veel leden samen ruimen. Wie van de twee, dat hangt af zijn opgegroeid is de structuur veel in- van de rangorde die ze in de kudde gewikkelder. innemen. De laagste in rangorde moet Het is dan niet onmogelijk dat wijken en de andere laat dat zonodig baaskoe toch niet alle koeien de bc merken door te dreigen of te stoten, is, maar ook zelf gedomineerd wo Op haar beurt kan deze koe weer door door ten minste één dier uit de lager een hogere verdreven worden. Er rangen. De rangorde in de kudd heerst een systeem van sociale domi- wordt dan vastgesteld door het aantal nantie in de kudde waarbij het ene dier ondergeschikten per koe. bij voorbaat wijkt voor het ander als er Een’ een conflict dreigt te ontstaan. In het ook i weiland is daar ruimte genoeg voor, maar in een loopstal niet. Onderdanig- heidsgedrag komt daar L om de aanvaller nog af t de sociaal lagere koeie gemakkelijk paniek uit kunnen stressverschijnselen optre den. Om de onrust in te perken en lichame lijke beschadiging te voorkomen is in de praktijk het onthoornen van koeien in de loopstal bijna vaste regel gewor den. Daardoor wordt het gedrag van het aangevallen dier beïnvloed, het zal minder gauw wijken voor agress' ranghogeren. Het onthoornen uwn geen invloed op de plaats in de rang orde. Als je een oudere koe haar hoorns ontneemt, hoeft ze haar plaats niet op te geven. niet drinken ‘'seen kalf vigen groep ssen koe dat veel Als ambtenaar bij de gemeente Tilburg is mijn vader vele jaren trouw en actief lid geweest van de Algemene Rooms - Katholieke Ambtenarenvereniging (ARKA). Met trots vertelde hij altijd dat de afd. Tilburg tot de grootste van het land behoorde. De namen van de voortreffelijke bestuurders Hilgers en Poort zijn bij mij thuis vaak genoemd. Over de rechtspositie van de amb tenaren werd met deskundigheid ge- Tpvtipl waakt. ARKA-leden stuur foto’s op lexuei van jubilea, bestuursfoto’s, vergade-' Met gelatenheid vonden in de jaren ringen of gezellige bijeenkomsten, zestig sluitingen in de textiel plaats. Behalve de ARKA moet ook de Al- «Prato» kreeg de schuld. Over ge- gemene Bond van Ambtenaren deeltelijk falen van management werd (ABVA) genoemd worden. Mede door nauwelijks gesproken. Het kwam pas de uitbouw van de Katholieke Hoge- in discussie bij sluiting van Van school is er een actieve ABVA-afde- Spaendonck. Het is dan juni 1970. In ling ontstaan. Het vorige jaar zijn door een protestdemonstratie worden hen diverse acites ondernomen en I. Iedereen kan fotomateriaal insturen, spandoeken gedragen met teksten als x/astgelegd op foto’s. Laat ze zien. Als de foto’s maar op de één of andere «Er klopt geen spaan var 1 manier een beeld geven van Tilburg en «Leve de Welvt zijn bevolking in de periode 1945-1980. straat». Er durfde Vóórzie uw foto van het meest belang- arbeiders van Van Sp< e commentaar. Wanneer en waa ris doen! Er zijn foto s g- laakt Wie of wat 'staat demonstratie, ook van andere eenkomsten rond de sluiting bij 5 Spaendonck. Kom ermee voor de en geef ze een plaats 2 De vakbonden net als de wc stonden vaak machteloos i verlies van arbeidsplaatsen, ren zeventig hield men p« komsten tegen deze gang Als voorbeeld noem ik hit discussie, in de zome "«"^niseerd door Lomitee) Werkende iet het NKV tegen afbr gelegenheid in Tilburg it de bouw). Hannie bij Swabo en lid va Het hoofdkantoor van de Bossche St.-Annaplein 21. (Gemeentearchie overwicl vult op G kudde. I concurrent, maar ze reageren hem. Een goede omgang met het vee is een vereiste voor de boer. In de mcJ~ veehouderij is zijn contact met i»ul duele dieren echter sterk vermirJ- waardoor de zorg voor gezond!.v.u welzijn van de koeien dan ook nadc wordt beïnvloed. de uiterste „den van het 'ij kunnen ons voor mogelijk Een koe is een kuddedier, dat kan iedereen zien. In een groot weiland grazen de koeien vaak bij elkaar in de buurt. Op het vrije veld gedraagt een koe in een kudde zich zoals haar voorouder de oeros dat zou doen, zich streng houdend aan de sociale rangorde binnen de groep. Maar wat gebeurt er als de boer ’s winters de koeien op stal zet, wat blijft er dan over van het groepsgedrag? Vroeger speelde dat geen rol, want de koeien werden keurig op een rijtje vastge%et en dus eigenlijk individueel gehuisvest. Maar toen 25 jaar geleden loopstailen ingevoerd werden betekende dat groepshuisvesting en en handhaving van het kuddeverband tijdens de stalperiode. En dat gaf dar problemen. Mede daardoor is bij de vakgroep Veehouderij aan de Landbouwhogeschool ruim tien jaar geleden het onderzoek naar het sociale gedrag van runderen op gang gekomen. Op 13 januari 1981 start PTT*in de regio Amsterdam een proef met Intelpost naar de bestemmingen Londen en Toronto. Intelpost is een openbare internationale dienstverleni om met gebruikmaking van facsimile - apparatuur schri grote afstanden te vervoeren. Door de koppeling van telekommunikatietechniek en snelle postale distributie wordt het mogelijk in Amsterdam berichten aan te bieden die op de dag van verzending worden afgeleverd in Londen of Toronto. Alle vormen van schriftelijke informatie tot maximaal A4 - formaat kunnen via Intelpost worden verzonden, zoals bijvoorbeeld geschreven en getypte brieven, grafieken, ontwerpen, over zichten, illustraties, enz. De Intelpostberichten kunnen op zes postkantoren in de Amsterdamse regio worden aangeboden, vanwaar ze onmiddellijk vervoerd worden naar het Intel- ver- postcentrum in het postkantoor Oosterdokskade. Van daaruit worden de berich- koe ten via facsimile - apparatuur overgebracht naar de Intelpostcentra in Londen en Toronto. Het origineel wordt teruggestuurd aan de afzender, terwijl de overge brachte kopie per ekspres bij de buitenlandse geadresseerde wordt afgeleverd. Uiteraard kunnen vanuit Londen en Toronto op dezelfde wijze berichten naar Amsterdam worden gestuurd. De Intelpostproef duurt vooralsr Naar verwachting zal nog tijder uitgebreid. Vorig jaar organiseerde de Stichting Karnaval Udenhout S.K.U. tijdens de lavalsdagen een daverende mid- voor haar bejaarde inwoners. Op i is dat niets bijzonders zij het dat die middag uitsluitend artiesten traden van eigen bodemIn een 'i'ervelende show die er zijn mocht, reeds fluisterde men in Uden hout dat het dorp barst van de talen ten. Geïnsj bij wija enige tie in mensen te maken De reakties hierop liefst 11 deelnemer® zich, variërend van een in kandidaat tot een groep met elkaar óm vast te stellen wie de oude bekenden zijn. En de nieuwe mc natuurlijk vechten om een plaatsje de rangorde te veroveren. Voor ’n boer is dit ’n belangrijke we tenschap. Hij kan een nieuwe koe het best ’s nachts binnen brengen. Omdat dan alle koeien liggen, is de situatie voor de nieuwe minder verontrustend 1 ze kan de hele stal overzien. Als in later de confrontatie met de kudde volgt, kent ze tenminste de stal en de eventuele vluchtwegen al. n k Jonge dieren worden in de puberteitooer als ze ruim een jaar zijn in de rang- Een koe weegt 600 kg en is dus zo sterk orde opgenomen. Voor die tijd be- als een oeros. Daar kan de boer met weer staat er geen concurrentie volgens een lichaamskracht niets tegen beginnen, aar in vast patroon: ze stoten nauwelijks Hij leidt zijn koeien dan ook door echt, ze duwen maar wat. De manier overwicht, niet door kracht. Hij ver- waarop ze opgroeien, namelijk zonder vult op die manier een sociale rol in de of met moeder, zal waarschijnlijk veel kudde. De koeien zien hem niet als invloed hebben op hun later gedrag als concurrent, maar ze reageren wel op koe. Dat wordt nu ook in proeven uit- - geprobeerd. Men kan een kalf echter niet zonder meer bij de moeder laten. Onze hoogproduktieve koe geeft na melijk te veel melk voor één kalf. Er moeten dus pleegkinderen bij. Geble ken is dat de moeder haar eigen kind sterk blijft herkennen. De pleegkinde- Hoe langer een kudde onveranderd blijft hoe rustiger de onderlinge houdingen worden. Een nieuwe brengt een flinke vergroting van de agressie te weeg. Koeien kennen el kaar namelijk goed. Ze blijven zich el kaar zelfs na enkele maanden scheiding herinneren. Maar komt er ver- een nieuwe in hun midden, dan wor- chil- den ze plotseling onzeker, besnuffelen 10 mensen. Verrast door dit sukses organiseerde S.K.U. hiervoor een wedstrijd om het beste liedje waarvan dan zelfs nog voor de karnaval een grammofoonplaatje wordt gemaakt. Die wedstrijd wordt gehouden in Café ’t Centrum en natuurlijk is de Raad van Elf en zijn prins daar dan ook. Zaterdag 17 januari om 20.00 uur start het spektakel en iedereen mag gratis komen kijken. Wat in andere dorpen toch maar moei lijk van de grond komt kan in Uden hout toch allemaal zomaar. Rangen en standen En men kan er zeker van zijn dat er niet zomaar wat geklungeld wordt ,In de koeienwereld is vaak sprake van maar dat er professioneel wordt ge- '"gewikkelde sociale verhoudingen, zongen en gemusiceerd. In ,ee" kudde ,suer *en de?aas' maar ook de andere hebben ondergeschik- Wij zijn benieuwd wie de winnaar ten. In een kudde met koeien van ver wordt! schillende leeftijden en van verscl Foto’s van 1973 Zomaar een jaar. Ook in 1973 zijn de Tilburgse werknemers en vakbewe ging actief. Op 6 januari wordt een sluitingsplan van de Metaalwaren- fabriek Tilburg bekendgemaakt. De vakbonden zijn woedend. De werk nemers, vpor het eerst in onze stad, bezetten de fabriek. Ik weet dat er van bezetting (o.a. in de kantine) foto’s &?j^.«4s„a«i,tsg.rbu een sociale roman ge- Texe"a Conf^e/‘el*ers’ et Per‘ »t verhaalt het verzet soneel en vakbondsbestuurders pos- ten om te voorkomen dat er goederen het pro- het tedrijf gehaald zouden worden Dit ter voorkoming van ver- arbeidsplaatsen. Er is min- n fotootje van het posten ge maakt. Het zijn slechts twee voorbeelden uit een jaar. Ik schat dat er in de jaren zeventig enige tientallen foto’s zijn gemaakt van dergelijke taferelen bij Tilbuigse werkplaatsen, ateliers, fa brieken en bedrijven. Een deel behoort in Tilburg in beeld 1945-1980 te ver schijnen. Het kan alleen als werkne mers, vakbondsmensen, amateurfo- tografen dergelijke foto’s opsturen... Duizenden Tilburgers zijn lid van Na een vakvereniging. Aan hen de vraag: breng uw v*' ’d’ beeld door foto’s op te sturen, op andere manieren zijn de werk nemers georganiseerd als: onder nemingsraadsleden, actiegroepen, werknemersgroepen per bedrijf. Algemene organisaties houden zich met werk in Tilburg bezig. Ook aan hen de vraag: laat uw activiteiten tussen 1945-1980 per foto zien aan de Tilburgse bevolking. Over g' :ment wer t kwam van 1 ijuni 1970. In protestdemonstratie worden doeken gedragen met teksten als klopt geen spaan van Spandon» en ze de Welvaart: 600 man op FJW ‘ien slechts een paar jaendonck mee te gemaakt van die ___ibij_ Van :ndonck. Kom ermee voor de dag eef ze een plaats in deze rubriek, akbonden net als de werknemers 3. Stuur uw materiaal met uw eigen naam stonden vaak machteloos tegen het en adres in naar Tilburgse Koerier, verlies van arbeidsplaatsen. In de ja- N.S.-plein 14, Tilburg. ren zeventig hield men protestbijeen- Vermeld in de linkerbovenhoek van de komsten tegen deze gang van Zaken, envelop «Tilburg in Beeld 1945-1980». Als voorbeeld noem ik hier de forum- Zet ook op de foto uw naam en adres. discussie, in de zomer van 1974. 4. Na mogelijke bespreking in de krant georganiseerd door Katholieke (of wordt het materiaal zorgvuldig bewaard Komitee) Werkende Jongeren (KWJ) op het gemeentearchief. Er wordt van met het NKV tegen afbraak van werk- uitgegaan dat u het materiaal afstaat aan gelegenheid in Tilburg in de tvAl het gemeente-archief. Als u de foto’s de bouw). Hannie Verbunt, wcrl Sot’ van d^rsXakZ0' ?wabo en lid van KWJ, riep d ^nl icra^siuurd. U n» dm wel In la""r nv" schrijven en op de foto vermelden: C-- «Foto’s retour». 5. Vanzelfsprekend dragen wij d zorg voor het .goed behouder ingezonden materiaal. Wij kü niet aansprakelijk stellen voor verlies of beschadiging. 6. Gelieve zo weinig mogelijk telefonisch enke te reageren. Op schriftelijke reacties deze krijgt u zoveel mogelijk antwoord via de foto’ Tilburgse Koerier. Dit om organisatori- dewc sche redenen. Wij repareren alle merken naaimachines met vooraf prijsopgave en 3 mnd. schriftelijke garantie. EVC en Textielstaking 1947 Kort na de oorlog kwam de Eenheids Vak Centrale (EVC) tot bloei in het Zuiden. In Noord-Brabant was Til burg procentueel het sterkst ver tegenwoordigd. Ik vermoed, rond 1945-1946, ongeveer duizend leden. Links Piet Vriens. In 1947 onder viel, (gemeentea KAB Het robuuste gebouw van d* tholieke Arbeiders Beweging v. staat er nog: St.-Annaplein 21. 5 31 januari zetelt hier het dist kantoor Noord-Brabant van de f Het merendeel van de georganise werknemers in Tilburg is altijd aange sloten geweest bij KAB of zoals het vanaf 1963 heette: Nederlands Ka tholiek Vakverbond (NKV). Vele Til burgers hebben daarin een belangrijke rol gespeeld. Helaas bezit het ge meentearchief nauwelijks foto’s van de katholieke arbeidersbeweging in Tilburg van na 1945. Dat kan toch niet in de meest katholieke stad ter wereld van weleer. Stuur foto’s van jubilea, bestuursleden, vakbondskantoren, bijeenkomsten en gebeurtenissen op met een korte toelichting (namen en jaartal). op te veld een igt af zijn c gewi Het g bat i. is, maar door ten rangen. ordt dr _..Jerges c~n kudde heeft naast een «baaskoe» nog een «leider», die kan bepalen wanneer de kudde naar een ander graasgebied vertrekt. Dat is meestal een van de oudere dieren; jongere die ren kunnen van haar leren hoe zij de veldomstandigheden tegemoet treedt. Behalve een «leider» en een «baaskoe» zijn er ook «sociale lik kers» in de kudde. Het elkaar likken is belangrijk voor de verzorging van die delen van de vacht waar de koe zelf niet bij kan. Door likken worden de dieren ook vriende lijker en wordt agressie bedwongen. Alle dieren likken, maar voor som- ssievan mige schijnt dit een speciale taak te n heeft zijn, ze likken veel meer dan de an- tten of 1 I

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1981 | | pagina 7