9
9
B
p
Êiadel
üSÉr
tw
Ql
1
KRIS KRAS DOOR NEDERLAND
Soorten, verwerking en verbruik
Wat er zo allemaal over melk te vertellen valt
lol
e
je
x3
Iwi fashion
mok w wees
a
1
aiB.
5
T
jF®!
Jw ff
Aki
FS
a
,■1
JbMI
■Ba
tl
I
s
polyethyleen voorzien. Hierdoor is lek- stapel geheel tbc-vrij. Bij het in ontvangst ren’ essentiële voedingsstoften, zoals dierlijk
juli 191 pagina 22
Donderdag 10 juli 1980 pagina 23
DE TILBURGSE KOERIER
vanzelf dat ook de laatsi
de melk en de dis- £oedin
Nederlandse koe
produktief
NIET TE
GELOVEN
p.m.
Parana Pine
p.m.
Vuren kraaldelen
p.m.
Alles A-kwaliteit
M//
ir
Ï12
10
15
22
19
F
28
pr
|3Ö"
ITT
41
i
S4
53
51
59
62
Zl
p
90
pr
31
1130
137
136
147
146
154
164
]16?
1161
[Ï75
173
IÏ78-
177
f76|
\P
IÏ95
CA//
VI
a
6\
nV
WELKE WENS VORMEN DE LETTERS UIT NAVOLGENDE VAKJES:
50
58 178136 18 138 40|
92
80
39
28 144 69
71 173
3Ï
35 125 47
89
41 111
96]
IÏ39 10
[24
90|
pÏ2
97 112
26|
25 163 7 9
53
4
3e prijs i
in ons ni
■psstrar 5
Westermarkt 16
Rosmolenplein 2: Ruime parkeergelegenheid.
iai
■i
Itall
Ifail
ai
kse
Deze
zijn:
Wij zijn met vakantie van
15 juli t/m 26 juli
s
is met een
t veror
an tij<
trnde <_r
emeik wor
2e en
emaakt
men op
nog ge- mogen
nemen
ai
ai
ÓS3'
46
31
192
1
'«fel
OPRUIMING
ALLES
MOET WEG
Aanvang 17-7
OPRUIMING
ALLES
MOET WEG
Aanvang 17-7
(kJ) per 100 g
(265)
(193)
(139)
(130)
Houthandel en verhuurbedrijf
DE MEEUW Y
Piusstraat 325-319 - Tilburg
jTel 013-430707 - b.gj. 424157 Q
-I39
45 B
i 3. de kunststofbeker.
ie vorm van kleine
n gewicht zijn
veven, stijgen
“»ervlakte.
/ooromen
gehomogeni-
i gevaarlijke stof-
penicilline wordt
urn beperkt.
ki
KL.
yordt de melk met een druk van 200
door een soort van zeef geperst,
letjes worden hierdoor nog fijner
uvik verdeeld. Bovendien wordt
enigszins gewijzigd.
.4'
irgse Koerier» voor de le,
dossing worden bekendgen
ingen van de oplossing dier
Ï5F
Van de boer
naar de fabriek
Veruit het grootste deel
Nederlandse koeien geproduct
wordt door de boeren rechtstre
fabriek geleverd. Slechts
I blijft op de boerderij achte
I gebruik of voor kaas en ook, zij 1
I geringe mate, voor boterbereidir
ij De Nederlandse melkveehouc....,
I uiterst modern gebeuren, waarin han
denarbeid grotendeels plaats heeft gemaakt
voor mechanisatie en, in toenemende ma-
teookautomatisering. De koeien wordenmet
een melkmachine gemolken en bij vrijwel
alle boeren in koeltanks opgeslagen bij een
temperatuur van 4°C. Als het melken in de
L wei geschiedt, wordt de melk daar vaak in
ij gaat men zover, dat de gehele in-
huuu van een opslagtank, vaak rond de
100.000 liter voor veevoer wordt t;
J :-j:en hierin melk voorkomt, die is
Het spreekt vanzelf dat ook de
- verking van d-X F_
tributie hiervan onder strenge controle
staan, zowel van de melkcontrolestations,
als van de eigen laboratoria van de melk
fabrieken en de Keuringsdiensten van Wa
ren.
Tips voor het kopen
Melk is veel meer dan zo maar me
melk, halfvolle melk, magere
melk. Grondstof voor al die ve
circa 160 Nederlandse zuivel'
gecondenseerde melk, melkp
produkten, zoals lag- en koffieroom, yoghi
gerechten. Dit artikel gaat over c’
:ige damp;
174 kubieke
«noot; 180
jrond; 182 tover
>6 laagtij;
(afk.); 1!
De 3 gelukkige winnaars ontvangen van «De Tilbut
-"s resp. 25,-, 15,- of 10,-. Prijswinnaars en opl
ons nummer van donderdag 7 augustus. Inzendin
■■ja aai®
Jiiauinia
I
IJ
Standaardiseren
Na het pasteuriseren volgt het standaar
diseren. In centrifuges wordt de
voerde melk op het standaar
gebracht (volle melk bevat 3,^
halfvolle melk 1,5% vet).
Daarnaast wordt de volle melk gescheiden
in room en magere melk. De room wordt
gebruikt als slagroom (vetgehalte minimaal
35%) of koffieroom (vetgehalte 20%) en
voor de boterproduktie.
De afgeroomde melk vormt voorts de basis
voor de produktie van karnemelk en een
aantal andere magere melprodukten, zoals
magere yoghurt en drinkyoghurt en magere
vlasoorten.
De beste haaradviseurs werken er mee, omdat het werkelijk helpt.
Waarom melk moet
tZe- Mel is basisvoedse'
j-A niet door een
'Avervangen, er
plaats inneemt in
voeding. Dat gel<
e versterkte mate
2^
fgekeurd. In
fabriek alle --J...
om te voorko- de melk na drie dagen niet meer te ge-
ongeschikte brüiken zou zijn. Als hij er nog goed uitziet
'e markt ko- en goed ruikt is de melk uiteraard nog ge
schikt voor consumptie.
[86 143108 9?|30 11
De controle op de melk vuidige c»...,,
De produktie en distributie van melk en boerderij V -
zuivelprodukten zijn in ons lan^l omgeven zelden voor
met (een fijnmazig net van) controlémaat- zo’n geval neemt men op de
rdt de 'aange regelen. Daardoor is de kwaliteit van deze noodzakelijke maatregelen c
v^tgXi; Paukte n, ten aanzien van samenstelling, men, dat voor consumptie o
3,5 vet en srnaaK, geur en reinheid gewaarborgd. En melk of melkprodukten op de
de kans op besmetting doo^ ziektekiemen men.
6 cm 6 m 1,35
81/z cm nu 1,80
Melk, ook volle melk, is een energie-arm
produkt, zoals uit de volgende tabel blijkt:
Vetgehalte en de calorische (energetische)
c waarde van de vier melken
diee V0Ue melk
.ri» halfvolle melk
magere melk
geïsoleerde tankauto’s met een gemi
I inhoud van 15.000 liter. Daar laat men de ""JD-
I melk via een pijpleiding in kolossale, even- De Vei
eens gekoelde, buffertanks lopen. Van het De ver
I ogenblik af, dat de koe wordt gemolken waarjn
I komt de melk niet met de buitenlucht in gaande van de tc
I aanraking. De verwerking geschiedt in een volgende onders
I gesloten, gemechaniseerd en vrijwel geheel Glas: Gesterilise
1 geautomatiseerd systeem.
ons kantoor, N.S. Plein 14, binnen te zijn vóór dinsdag 5 augustus a.s. Gelieve in de
linkerbovenhoek van de enveloppe op briefkaart te vermelden: vakantiepuzzel en
vergeet vooral je naam en adres niet!. Veel plezier!
Grenen schrootjes
8 cm nu 1,10
6 cm nu 0,90
Pasteuriseren
Alle in Nederlandse zuivelfabrieken ver
werkte melk wordt eerst gepasteuriseerd.
Dit geschiedt in een zogenaamde «pas
teur», een apparaat, waarin de melk gedu- den beïnvloed. een
rende zeer korte tijd tot minimaal 72°C Kunststof: Kunststof als verpakkingsmate- stations in ons land onderzocht óp aanwe- winke
w*ordt verhit en vervolgens onmiddellijk riaal voor melk en melkprodukten is sterk zigheid van antibiotica^en pesticiden en op lijk;
wordt afgekoeld. Hierdoor worden alle, in opmars. De verpakkingen kunnen in drie de hoogte van het kiemgetal Het vet- en koop i
ziekteverwekkende kiemen en nagenoeg groepen worden ingedeeld: l. de kunst- eiwitgehalte wordt vastgestelji. evenals het winkelen
alle andere bacteriën in de melk gedood, stoffles; 2. de niet vormvaste kunststofver- soortelijk gewicht; dit laatste met het oog warme sei
Gepasteuriseerde melk hoeft dus niet voor pakking (sachets) en 3. de kunststofbeker. op het watergehalte van de melk, waarvoor Ie
het gebruikt te worden gekookt en is, mits strenge normen bestaan. ger in een warr
gekoeld bewaard, langer houdbaar dan Het komt tegenwoordig dankzij de veel- noodzakelijk is:
rauwe koemelk. Controle op Clt* melk vuidige controles van de melk vanaf de let op de uiterste verkoopdatum op de In de aanbevolen hoeveelheid voorziet
boerderij tot aan de consument hoogst verpakking. Mits in de koeling bewaard melk volwassenen ondermeer in 75% van
zelden voor dat melk Wordt afgekeurd. In moet de melk drie dagen na deze datum nog de behoefte aan calcium, 50% van de be-
zo’n geval neemt men op de fabriek alle goed zijn. Dit betekent overigens niet, dat hoefte aan vitamine B2 en 45% van de be-
noodzakelijke maatregelen om te voorko- de melk na drie dagen niet meer te ge- hoefte aan dierlijk eiwit. De calcium-fos-
- hmtVA»™.. for-verhouding belangrijk voor het ver-
van het lichaam om calcium op te
is in melk bijzonder, gunstig.
Verticaal: 1 sloot voor ontwatering; 2 omber spelen;
3 joodse voornaam; 4 boom; 5 land in Europa; 6
elementenklasse; 7 symbool voor argentum (zilver);
8 weefsel; 9 wiskundig getal; 10 deel v.e. kolenka
chel; 11 veerkracht; 12 voorzetsel; 13 soort schade;
14 wild zoogdier; 17 gelukkig nieuwjaar (afk.); 18
berouw; 20 peulvrucht; 21 bevroren water; 23
stad in Zweden; 25 vloeistof; 27 stad in Tunesië; 28
zijvlak; 29 eindstrijd; 32 Europeaan; 33 boom; 34 hij
die betaalt; 36 landbouwwerktuig; 37 dieregeluid; 41
voorzetsel; 42 treurspel; 43 verbond; 45 besparing;
47 VAKANTIEBEGRIP; 48 lidwoord; 49 vloei
stof; 51 boom; 53 soort struisvogel; 55 kostbaar
pelswerk; 56 katoensoort; 57 stad- in Frankrijk; 59
Ned. persbureau (afk.); 61 stoomschip (afk.); 62
buiten dienst (afk.); 63 fraai deel van Limburg; 66
zangwijs; 67 voegwoord; 69 wreedaard (fig.); 73
waterloop in Friesland; 75 deel van de dag; 76
kruiderij; 79 voorzetsel; 81 inwoner van zeker land;
82 insekt; 84 schermwapen; 86 uitroep; 88 Arabisch
opperhoofd; 89 zwemvogel; 90 pas verschenen; 92
drank; 94 bazige vrouw; 96 verouderde toneeldans;
97 telwoord; 99 rekenkundig vraagstuk; 100 Euro
peaan; 101 sporeplant; 103 fraai; 105 VAKANTIE
BEGRIP; 106 dwarshout aan een mast; 107 sier
plant; 109 bloeiwijze; 113 op deze wijze; 114 stad in
Hongarije; 115 uitroep; 116 benzinesoort; 118 soort
broodbelegsel; 119 sportevenement (afk.); 121
televisie (afk.); 122 fijngewreven aardappelen; 123
vogel; 126 bepaald onderricht; 128 brandverf; 129
land in Azië; 131 afscheidsgroet; 133 op dit mo
ment; 135 laatstleden (afk.); 136 vat; 138 doorschij
nend weefsel; 139 gierigaard; 140 vadsig; 141 heide-
meertje; 142 regiment infanterie (afk.); 143 nummer
(afk.); 147 bedrijvigheid; 149 kilowatt (afk.); 150
uitroep; 152 voorzetsel; 153 Amsterdams peil
(afk 156 VAKANTIEBEGRIP; 161 oostnoordoost
(afk.); 162 sint (afk.); 164 verdikking van de opper
huid; 166 kwestie; 168 toejuiching; 170 boosheid;
171 vettige damp; 172 oosterlengte (afk.); 173 land
in Azië; 174 kubieke meter; 175 per adres (afk.);
179 muzieknoot; 180 soort schop; 181 sterk ijzer
houdende grond; 182 tovergodin; 183 tweetal; 184
van ons; 186 laagtij; 187 shilling (afk.); 189 onder
■leiding van (afk.); 190 en omstreken (afk.l; 1
rivier in Frankrijk; 195 persoonlijk vnw.; 197 d<
aanvolgend (afk.); 199 Imperial Chemical Industries
(afk.); 200 VAKANTIEBEGRIP; 201 voornaamste
(in samenstellingen); 202 voorzetsel; 203 voor
heen (afk.); 208 van geringe dichtheid; 211 staart
ster; 214 Japanse munt; 215 voegwoord
II: viseren
Het vet in de melk heeft de
bolletjes. Omdat zij lichter van
dan de vloeistof waarin zij zwe
zij na verloop van tijd naar de opper
Om dit zogenaamde opromen te vo<
kan consumptiemelk worden j
seerd.
Hierbij wordt c
atmosfeer d
De vetbolletje:
door de melk
de eiwitstructuur enigszi..„
Steriliseren
Melk, ook gepasteuriseerde melk, is een
bederfelijk produkt, dat in de koeling moet
I Van alle melkfabrieken is de belangrijkste worden bewaard. Wil men de melk langer
I wel de koe zelf. Nederland telt op dit ogen- houdbaar maken, dan moet men hem steri-
blik zo’n 2.3 miljoen koeien, die per jaar liseren, dat wil zeggen dat alle kiemen, die
1 ruim 11 miljard liter melk van een gemid- erin voorkomen worden gedood. Dit ge-
deld zeer hoge kwaliteit leveren. Dat is beurt door de melk stromend gedurende
veel: de Nederlandse koe is een van de korte tijd tot 140°C te verhitten en hem in
produktiefste melkleveranciers ter wereld. nauwmondse flessen te verpakken, die met
een kroonkurk worden afgesloten. Vervol
gens worden deze flessen nagesteriliseerd.
Steriele melk in deze flessen is in on
geopende toestand ook buiten de koeling
vrijwel onbeperkt houdbaar. Zodra de fles
geopend is moet gesteriliseerde melk als
dagmelk worden behandeld. Het effect van
het steriliseren is, dat bij het verhitten een
deel van de melksuiker caramelliseert,
waardoor de melk een iets gelige kleur
krijgt en de smaak wordt beïnvloed.
UHT- of H-melk
Ook deze melk is in ongeopende verpak
king buiten de koeling aanzienlijk langer
houdbaar dan gepasteuriseerde melk, na
melijk tenminste drie meianden. UHT wil
zeggen: Ultra High Temperature, de melk
wordt snel en gedurende korte tijd bij circa
140°C verhit door er stoom door te voeren
en vervolgens gekoeld en onmiddellijk,
hierna verpakt.
1 van de door de ^arneme*k
produceerde melk Karnemelk is met een reincultuur (dat wil
‘natreeks aan de zeggen: n>et verontreinigd door andere
een klein deel bacteriën), van melkzuurbacteriën gedu-
ter. Voor eigen rende 14 dagen bij een temperatuur van
':i het in zeer 30°C, aangezuurde magere melk met een
iding vetgehalte vhn 0,4%. In sommige fabrieken
Jderij’ is een ^rdt hij vermengd met de karnemelk die
waarin han- de .boterproduktie vnj komt Deze
leeft eemaakt laatste 1S aanzienlijk minder stabiel en ho
mogeen en bovendien veel bederfehjker
dan karnemelk bereid met aangezuurde
magere melk. Dit en het feit, dat de vraag
zozeer is gestegen, dat het bijprodukt van
noe de boterproduktie hierin onmogelijk zou
■i wei gesemeat. worot <le melk daar vaak in kunne;n voorzien, heeft ertoe geleid dt
‘nhulptankjeopgevangenenvandaarnaarde vnJwe' alle m Nederland verkochte kar-
grote tank op de boerderij overgebracht. "emelk aangezuurde magere melk is
I Het transport naar de fabriek geschiedt in Overigens is m enkele delen van het land
1 geïsoleerde tankauto’s met een gemiddelde nog steeds «ouderwetse» karnemelk ver-
inhoud van 15.000 liter. Daar laat men de kriJgbaar.
^pakking van melk
ïrscheidenheid van verpakkingen,
i melk verkrijgbaar is, is groot. Uit-
van de toegepaste materialen is het
rscheid te maken:
Glas: Gesteriliseerde melk wordt meestal
in nauwmondse flessen met een kroonkurk
Horizontaal: 1 kleefstof;4 vogelprodukt;6 knaagdier;
9 bouwwerk; 14 vermoeden; 15 boomloot 16
hoefijzers van paarden; 18 voorzetsel; 19 niet fraai;
22 uitroep; 24 Italiaanse vulkaan; 26 beroep; 28
middel tegen de mot; 30 biljartstok; 31 persoonlijk
vnw.; 32 veerkrachtige stof; 33 inclusief; 35 proper;
37 tenen mand; 38 meisjesnaam; 39 plaats in Dren
the; 40 onvergelijkelijk; 42 letter v.h. Griekse alfa
bet; 44 uitroep; 46 procent (afk.); 48 muzieknoot;
50 snel; 51 senior (afk.); 52 bloem; 54 uitroep; 55
appel kruintje; 56 tweetal; 57 hoewel; 58 dag; 60 en
dergelijke (afk.); 61 oude naam voor Thailand; 62
oogopslag; 64 kwetsuur; 65 herrie; 68 VAKANTIE
BEGRIP; 70 stad in België; 71 toevalligheid; 72 in
elkaar; 74 muzieknoot; 75 lichaamsdeel; 77 tel
woord; 78 plukje; 80 in het voorste dee| van iets; 82
walkant; 83 stad in Egypte; 84 soort overjas; 85
primitief wapen; 87 het gewicht vaststellen; 91 eerst
volgende (afk.); 93 rivier in Engeland; 94 horizon; 95
officiële naam voor Ierland; 98 dwaas; 99 muziek
noot; 101 vogel; 102 strijdig met het gezond ver
stand: 104 bijwoord; 105 drassig land; 108 hemelli
chaam; 110datis (afk.); 111 de oudere (afk. Latijn);
112 vogel; 113 zoon (afk.); 114 gedaas; 115 ver
brandingsrest; 117 grote som geld; 120 godin; 123
Japans spel; 124 smalle weg; 125 hemelsblauwe
kleur; 127 kaart v.h. kaartspel; 130 stad in Marokko;
132 lichamelijk lijden; 134 meterton (afk.); 135
VAKANTIEBEGRIP; 137 gebed; 139 toespijs; 141
bosgewas; 144 zangstem; 145 in oprichting (afk.);
146 despoot; 148 vlaktemaat; 149 mannelijk beroep;
151 scheepsruimte; 154 cent (afk.); 155sans atout
(zonder troef) (afk.); 157 grasvlakte; 158 familielid;
159 rivier in Italië; 160 luitenant (afk.); 161 plaats in
N.-Brabant; 163 symbool voor neon; 165 muziek
noot; 167 klein deeltje; 169 garnituur; 171 soort
paard; 175 weefsel; 176 westerlengte (afk.); 177
franco (afk.); 178 motorvoertuig zonder laadvermo
gen; 180 rustbank; 183 tot dat; 185 zoogdier; 187
VAKANTIEBEGRIP; 188 naar binnen toe verrotten;
191 zeilvaartuig (afk.); 193 vrouwenverblijf; 194
ondernemingsraad (afk.); 195 roofdiertje; 196
boksterm (afk.); 198 over, langs; 200 bewaarplaats
voor vis; 204 VAKANTIEBEGRIP; 205 wol van de
angorageit; 206 muzieknoot 207 vloerkleed; 209
boom; 210 godsdienst (afk.); 212 tegenover (afk.);
213 eminentie (afk.); 214 schijf; 216 voedsel.
HAARMODE
HENK VAN MIERLO
Westermarkt 20, Tilburg. Tel. 671803
VOOR PROBLEEMLOOS VAKANTIEHAAR
=ek’mX=.k5 K™- Md is basisvoed8Ch Di, teteke„,. dl, to.
verschillende melken is de rauwe koemelk. Die koemelk wordt in ten. zoals yoghurt en vla. zijn de glazen zodoende tot een minimum beperkt. luu.uw uier voor veevoer worotoe- niet door een ander proljukt kan worden
elfabrieken tot een lange reeks produkten verwerkt: kaas, boter, flessen m betekenis afgenomen. Toch komt Die controle begint al bij de veestapel, die em in !en term me voor om ie is vervangen. en dat het een belangrijke
spoeder en natuurRjk ook consumptiemelk en consumptiemelk- glasverpakking in verschillende delen van bijvoorbeeld een keer per jaar op tbc wordt af gekeurd. Het spreekt vanzelf dat ook de plaats jnneemt in een goede en volwaardige
oom, yoghurt, drinkyoghurt, pap, vla en vele andere lekkere het land nog steeds voor. onderzocht en die verplicht jaarlijks tegen verdere verwerking van de melk en de dis- voeding. Dat geldt voor iedereen, maar in
d, m.lk «5*53 hè',J "d^S'.SS. «wT,*. d dr™jk»nSe.ZS.! “S
kage uitgesloten en kan de smaak van de nemen van de melk op de boerderij wordt Tips VOOT het kopen eiwit, calcium en vitaminen in ruime
melk door het karton noch door de geur van door de chauffeur van de tankwagen een hawaron van molk hoeveelheden en in een goede onderlinge °‘40%
produkten in de nabijheid van het pak wor- monster genomen. Dit monster wordt door eu UtWdieil Vdll llieiK verhouding in zitten. De Voedingsraad en
den beïnvloed. een van de acht neutrale' melkcontrole- houd de afstand tussen de koeling in de het Vnorlichtinoshnrpaii voor d*> Voerlina
Kunststof: Kunststof als verpakkingsmate- stations in ons land onderzocht op aanwe- winkel en de koelkast thuis zo kort moge- hebben dan ook bepaalde dagelijks
riaal voor melk en melkprodukten is sterk zigheid van antibiotica^en pesticiden en op lijk; hoeveelheden voor melk aanbevolen. De?
in opmars. De verpakkingen kunnen in drie de hoogte van het kiemgetal. Het vet- en koop melk en zuivelprodukten bij het aanbevolen dagelijkse hoeveelheden z
groepen worden ingedeeld: 1. de kunst- eiwitgehalte wordt vastgestelji, evenals het winkelen pas op het laatst in, zeker in het kinderen 4 t/m 6 jaar 500 ml; kinderen 7 t/ni
toffies; 2. de niet vormvaste kunststofver- soortelijk gewicht; dit laatste met het oog warme seizoen; 8jaar650ml; kinderen9 t/m 14jaar750ml;
pakking (sachets) en 3. de kunststofbeker. op het watergehalte van de melk, waarvoor laat melk- en zuivelprodukten niet lan- adolescenteti750ml;zwangere vrouwen750
- -arme auto staan dan strikt ml; volwassenen 500 ml.