3
t
s
Bartels audio-video
I
-J:w
t
«Alle Lieve Heren, nee, wij zijn
niet slechter dan de burger»
mirabelle
HUREN of KOPEN
Second Image in Lieve Hemel
©oiiber:
bruidsboetiek
SPECIAALZAAK VOOR Hi - Fi,
KLEUREN - T.V. en VIDEO
i
SPEELFILMS VOOR UW
VIDEO-RECORDER (ALLE SYSTEMEN)
bal
magazijnverkoopl
oosterse
tapijten
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 28 februari 1980 pagina 7
bruari 1980 pagina 6
k
twa-
zijn
Rinus Boon
Abominabel
Buiten
discri-
Misdadigers
Woonerf
>Wcoj
Vier letters
zaterdag 1 maart a.s.
Kom kijken.
HEUVEL 3, TILBURG
Keuze uit
vechtfilms
westernfilms
Deze kunt U
voor enkele dagen
ames-
i grijs,
en
Besterdring 87-80
Tilburg
013-431489
Dan kunnen wij u
overtuigen
's maandags gesloten
en
rsteun-
>entje
i&ÖÖ'
.30
lijk.
waj
bet
uste
?ren
erenschoen
Voor een gezellige avond hebben wij een nieuwe kollektie
imet
:wo-
I t/m
tinp
een
?ele-
weer
an de
ge-
ïle»
zo
int
jrne
nboot in
in en
wart
79^0-
k
begint omstreeks 21.;
r iedereen toegankelijl
tekenfilms
lachfilms
erotische films sportfilms
Maar een bezoek aan de Pater
Geurtjensweg leert dat niet alle woon-
Vanuit één van de woonwagens een beeld van het woonerf aan de Pater Geurtjensweg waar 40 woonwagengezinnen een
plaatsje hebben. (Foto: Paul le Blanc)
Bernard
Loderstraat 37
tel. 673805, pal achter
Vendet aan de
Westermarkt
Rinus Boon met zijn vrouw in hun wooncaravan aan de Pater Geurtjensweg 81«Wij zijn echt niet slechter geworden».
(Foto: Paul le Blanc)
internationale kollektie
eigen atelier, dus uw
eigen kreatie kan ook
verwezenlijkt worden
ook alle accessoires
agenbewoners hetzelfde zijn. En wat
etreft het Tilburgse woonwagen-
cetrumdat funktioneert de laatste ja-
ren uitstekend. Alleen is het er overvol.
En aan anderen wordt gevraagdWie is
er bereid enkele van deze mensen in de
gemeenschap op te nemen
3 lederen
sjes-
tapper
graag
goed weer lekker buiten kunnen
selen», zegt Rinus, als we hem een
met de fotograaf komen
lij is dan ergens buiten wat
timmeren. «Wat mij zo kwaad
i, dat er in de stad en ook in de
it nog steeds zo minderwaardig
r het kamp gesproken wordt. Als
het kamp hebben bedoelen
daar iedereen mee, maar we zijn
smaal aparte gezinnen, die in een
?n wagen wonen met c~
snummer». En je verschie._
o"tming van gevallen van
door hem en ook
woonwagen-
-
speel- en avonturenfilms
oorlogsfilms
griezelfilms
muziekfilms
aan particulieren
ver beneden de winkelprijs. I
Voorjaren terug was het politieke be
leid erop gericht om de woonw
mensen uit de samenleving op
AUTOSCHADEBEDRIJF BV.
voor totaal schade-herstel
In juli 1977 was het KAMP aan de
Pater Geurtjensweg volledig gererio-
Met het grootste gemak wordt het
woord KAMP in de mond genomen.
En erger: worden er konsekwenties
verbonden aan het wonen aan de Pater
Geurtjensweg. Zo is er onlangs
iemand uit de stad getrouwd met een
meisje van het woonwagencentrum.
Toen de baas van de jongen dat ter ore
kwam, is de jongen die als kabellegger
voor een grondwerkersbedrijf in
dienst was, op staande voet ontslagen.
Twee anderen zijn door de uitoefening
van hun beroep afhankelijk van kon
takten met de Tilburgse bevolking,
minder soepel verlo
te bekendheid van hun
Je burgers van niets,
tan de hand en verloopt
naar ieders tevredenheid. Uit-
or.deriitgen natuurlijk daargelaten
/aar niet? Dan zijn er woor
^woners, die bij i
’""’"chappijen worden
een jaar geleden
binatie van cour
rock. Het repertoii
algemeen uit eigen
namlijk van de
Hurk zijn, alhoe1
groepsleden hierin
aandeel hebben.
Het optreden t
uur, en is voor
;rs van
olwas-
voners van het
huis»-nummer,
idividueel aange-
s en elektriciteit.
werd in overleg
reglement opge-
bijv. de ver-
keersvoorschriften op het woonerf, de
bijbouw van vogel- en hondehokken
en wat dies meer zij. Alles met de be
doeling om het goede te behouden. En
een bezoek aan de Pater Geurtjensweg
maakt een en ander onvertogen duide-
s ge- lijk. Het woord KAMP kan geschrapt
zich worden. Aan een keurige woonstraat
staan nu 40 woonwagens of woonca-
ravans met allemaal een klein tuintje
erbij, en een schuurtje voor het Sani
tair. Natuurlijk blijft het verschil tus
sen de houten muur van de woonwa
gen en de stenen muur van het burger-
woonhuis bestaan.
inwagenbewoner J~
1 de maatschappi
itstond het I-- IL,
i, hij rotzooit alleen maar
p of ergerze roven onze
stelen de was, het zijn
als we het over hen
alleen nog maar
De familie Boon is maar wat blij met de
renovatie van het centrum. «Wij heb-
j,We“ t? ben het hier prima naar onze zin. Ik
k a zoudaarwillenwonen,“SiRinus
Boon, duidend op de burger-woon-
a“n r jjUjzen ik moet naar buiten kunnen.
Ik loop wel dertig keer in en uit. Dat zit
nog altijd in het bloed». Hun dochter
knikt driftig ja. «Als pa ons straf wilde
geven werden we niet geslagen. We
moesten binnen blijven al vielen de
kraaien dood uit de bomen. Erger kon
hij ons niet pakken». De woonwagen
van haar en haar man en de baby staat
naast die van de ouders Zo lopen Navraag bij de politie maakt meteen
bij elkaar in en uit. «Ik moet bij duidelijk dat de ochtendkrant er ge-
weer lekker buiten kunnen knut- makshal ve naast zat. Het ging hier niet
;s» zegt Selen? ,Zegt RlnUJS’ ?1S we een om een bewoner van de Pater
Al ruim tweede keer met de fotograaf komen Geurtjensweg maar «gewoon» een
en bii de bez°ekeP- H1J,s dan ergens buiten wat inwoner uit de stad. Overigens laat de
J aan het timmeren. «Wat mij zo kwaad politie weten dat er de laatste jaren nog
maakt is, dat er in de stad en ook in de nauwelijks klachten worden gehoord
krant nog steeds zo minderwaardig over de woonwagenbewoners. Rinus
over het kamp gesproken wordt. Als Boon lachendWe zijn er slechter
ze het over het kamp hebben bedoelen op geworden. Ik ging pas nog naar de
ze daar iedereen mee, maar we zijn stad en toen ik terugkwam bij de auto
allemaal aparte gezinnen, die in een hadden ze mijn pinken (richtingaan-
eigen wagen wonen met een eigen wijzers, red.) eraf gehaald. Wij zijn
huisnummer». En je verschiet als je de niet slechter dan de burger!» Alle
opsomming van gevallen van discri- Lieve Heren, nee
minatie hoort, die door hem en ook w
een ander gezin van het woonwagen- weg
kamp worden verteld.
veerd. In overleg met de bewoner1
de zestig wagens kwam er een vol
sen woonerf. Alle bewc
erf kregen een apart «hi
Elke bewoner werd indiv
slagen voor water, gas e.
Door de mensen zelf w<=
j-*- een r
i van bi
over naar een kom-
intry-rock en funk-
oire bestaat over het
a nummers die voor
hand van Theo van den
-'hoewel de andere
luviiii een behoorlijk
Zondagavond 2 maart treedt in tref
centrum Lieve Hemel de uit Geldrop
afkomstige formatie Second Image op.
Second Image bestaat uit Theo van
den Hurk: zang, gitaar; Mieke
Boelens: zang; Leo Dinnissen: slag
werk; Anjo «Znai» van den Hurk:
basgitaar en Piet Ruissen op keyboards.
Oorspronkelijk maakte de groep
volksmuziek, maar stapte ongeveer
Van oudsher heeft zich in de sa
menleving een groep bewoners on
derscheiden van de restwoonwa
genbewoners. Ze hielden er een vol
strekt eigen levensstijl op na. Dat
uitte zich het meest duidelijk in de
woonvormgemakkelijk ver
plaatsbare Pipo-woonwagens
waarmee stad en land kon worden
afgereisd. In ploegjes werd langs de
wegen getrokken om her en der een
boterham te verdienen. Als scha
renslijper, stoelenmatter, ker
misklant met klein vermaak,
marskramer, seizoensarbeider op
het land, orgelman, klerenventer.
Op geregelde tijden ontmoetten ze
elkaar op doortrekplaatsen, ergens
aan de rand van een stad, vaak
langs de spoorweg of in de buurt
van een vuilnisbelt. In de winter viel
het zwaar om het kostje bij elkaar te
krijgen en verhieven ze zich tot de
bedelstaf om, als het voorjaar zich
aankondigde, met paard en wagen
verder te trekken. Handel en hand-
nijverheid, ook wel te omschrijven
als «handigheid» maakten onder
was voor hen tot iets dat ze niet
direkt waardevol leek. Ze hielden
er zo hun eigen waardes op naeen
grote saamhorigheid, een sterke
familieband, maar vooral buiten
leven in de natuur.
In Tilburg kwam dat kamp aan de Pa
ter Geurtjensweg, zo’n vijftien jaar
geleden. Een KAMP met nutsvoor
zieningen voor niks.
«Maar het was dan ook niks»
opbouwwerker Jan Plaggen.
zes jaar is hij full-time betrokken bij u»
woonomstandigheden van de bewo
ners aan de Pater Geurtjensweg. Sa
men met een maatschappelijk werk
ster, Truus Brink Spée en twee so-
ciaal-cultureel werksters, Lenny van
Kempen en Jacolien Bosman, die alle
drie part-time aan het woonwagen
centrum zijn verbonden.
«Tot voor drie jaar terug waren de
woonomstandigheden abominabel. Er
was geen water aan de wagen. Warm
water kon je krijgen via dubbeltjes en
dat moest je dan met een teil of een
emmer mee naar de wagen nemen. En
als zestig gezinnen dan de was
moesten doen. Elektriciteit kon je
slechts krijgen via een muntmeter.
Gas was er ook niet. Alles moest op
flessengas».
welke kontakten r
pen, naarmate de
komaf. Weten de
dan is er niets aan
alles naar ieders
zonderi
waar niet? Dan zijn er woonwagen
bewoners, die bij verzekerings
maatschappijen worden geweerd, als
ze het adres van het huidige woonwa
gencentrum opgeven. «Of een niet be
staand adres», zo zei een verzeke
ringsagent, die het tegenover de baas
woonwagenbewoner in het algemeen
niet welkom is. Het incident aan de
Meierijbaan is daar op dit moment een
duidelijk voorbeeld van.
MISDADIGERS
SCHIETEN
AGENTNEER
Jachtgeweer
ken en ze in kampen bij elkaar te zet
ten. In de loop der tijd ontstonden er
grote woonwagencentra. De moge
lijkheid om te trekken werd een halt
toegeroepen. Er werd een programma
opgesteld waarbij er allerlei sociale en
culturele voorzieningen zouden ko
men zoals zowiezo een schooltje, een met de gemeente e
clubhuis en andere sociaal-culturele steld ten aanzien
voorzieningen. Maar deze vorm van
welzijnswerk voor de min
derheidsgroep zette de woonwagen
bewoners in een nog sterker isole
ment. Er werd voor hen uitgemaakt
wat goed voor ze is. «Ik los het wel
op», zei de hulpverlener met als
volg dat de woonwagenbewoner 2
steeds machtelozer ging voelen.
Tegenover de burgermens nog kramp
achtiger wilde bewijzen waartoe hij
dan wel in staat bleek. Vanuit het
complex aan frustraties, gevoed door
het gemis aan eigen waarde,
openbaarde zich bij de woonwagen
bewoner een geldingsdrang die hij al
leen nog maar naar buiten kon bren
gen, niet door te praten, maar door «te
strijen».
De woor
vuilophaler van
inde stad onts*~
niet werken,
wat in de sloop r‘
kinderen, ze Su.
criminelen». En
hadden spraken we
die vier lettersKAMP.
Het beeld zoals hierboven geschetst is
al lang verleden tijd. Er valt als venter
of als woonwagenartiest nog nauwe
lijks een droge boterham te verdienen
en hoewel het beroep van autosloper
of handelaar in oud ijzer wel een tijd
lang uitzicht leek te bieden op een
1 goed inkomen, is het ook daar dat vele
I varkens de spoeling dun maken. Plus
I dalende prijzen, de seizoensinvloeden
en het is al gauw verklaard dat de ge
middelde woonwagenbewoner zich in
zijn levensstijl moest gaan aanpassen
aan de veranderde tijden. Een extra
moeilijkheid voor hem was dan wel dat
de samenleving bepaald geen hoge
dunk had van de wagenbewoner. Het
was toch een minder slag volk. Hun
i ongeregelde manier van leven, hun
ongeremde natuurlijkheid, hun zwer
versbestaan, maakten dat zij buiten de
gevestigde samenleving zijn komen te
staan.
Daarnaast stond het gebrek aan ont
wikkeling door gemis aan onderwijs
nu niet direkt garant voor een juist
vervullen van de maatschappelijke
verplichtingen. En zo werd de groep
van woonwagenbewoners door de tijd
heen tot een zorggroep in de samen
leving.
Kernprobleem van een door de over
heid uit te stippelen woonwagenbeleid
werdop welke wijze kunnen wij de
voorwaarden scheppen voor een
menswaardig meedraaien van woon
wagenbewoners in de samenleving, nu
zij door de veranderde omstandighe
den gedwongen zijn om binnen die
j samenleving een bestaan op te
bouwen Door de overheid is daar in
I de loop der jaren nogal verschillend
over gedacht.
nog wel geheim wilde houden, «of de
premie gaat voor jullie, als woorn
genbewoners, fors omhoog». Dan 2_u__
er voorbeelden van bedrijven, die
geen goederen leveren aan woonwa
genbewoners om bekende redenver
hoogd risico van geen betaling. En r
het grootste gemak worden alle be\
ners aan de Pater Geurtjensweg 31
105 aan elkaar gelijk gesteld: kar
mensen. Heel bont maakte het
groot landelijk ochtendblad, veel gel
zen, dat zonder navraag maar w*
eens een keer alle bewoners aan
Pater Geurtjensweg voor «uit de g
vangenis ontsnapte, zwaar criminel
misdadigers uitmaakte. «Want», z
zegt Rinus Boon, «als ze in de krat
iiintje praten over ’kamp’ hebben ze het over
sani- ons allemaal. En aan mij komen men
sen vragen of ik eens sappig wil ver
tellen wie het van ons gedaan heeft»
Toch is de situatie aan de Pater
Geurtjensweg voor lang niet alle be
woners even gemakkelijk als voor de
familie Boon. «Wij willen hier wel
weg», zeggen andere bewoners.
«Natuurlijk zijn we blij dat het woon
wagencentrum zo netjes is opgeknapt.
Maar alles bij elkaar opgeteld valt het
ons toch te zwaar om met veertig ge
zinnen hier te staan. Het gedwongen
samenwonen, zo dicht op elkaar, en
dan met al die vooroordelen uit de
burgerbevolking. We vechten al jaren
om met een kleinere groep ergens in
Tilburg een plaats te krijgen».
En bij de wens van deze bewoners
komen we terecht bij de overheid, die
in de zeventigerjaren de opvatting was
toegedaan dat een groot woonwagen
centrum voor 40 wagens een integratie
van de woonwagenbewoners met de
andere bevolking in de weg zou staan.
Vandaar het streven naar kleinere j
woonwagenconcentraties, ergens op
een beschut plekje in dorp of stadVan
daaruit kunnen de bewoners dan ge
makkelijker deelnemen aan het maat
schappelijk proces. Dat gebeurt nu
ook al vanuit de Pater Geurtjensweg.
Kinderen gaan naar een gewone
school in de stad. Met name de huis
houdschool Ancilla Domini aan het
Textielplein heeft al langer ervaringen
met woonwagenkinderen en dat gaat
tot ieders tevredenheid.
Jan Plaggen«Sommige kinderen gaan
naar de basisschool of naar het voort
gezet onderwijs. Anderen gaan inci
denteel naar bingo-avonden of naar
sportclubs in de stad. De vrouwen
gaan voor zuigelingenzorg eveneens
de stad in. Heel stil merken we dat de
afstand langzaam maar zeker over
brugd wordt. Natuurlijk hebben ze
onzekere gevoelens ten aanzien van de
stad en voelen ze vijandigheid. De
stadsmensen zijn bang voor de bewo
ners, de bewoners voelen dat, en pro
beren vanuit die situatie zichzelf te
bewijzen. Het wordt vaak een stirijd
van «Wie is de sterkste?» en dat lijdt
wel eens tot botsingen. Ook binnen het
woonwagencentrum
In de toekomst zullen er ook buiten
Tilburg kleinere standplaatsen komen
voor woonwagenbewoners. Aan de
Capelsestraat in Kaatsheuvel komen 8
standplaatsen. In Hilvarenbeek ko
men volgens het draaiboek in juli 4
staanplaatsen. Goirle krijgt zeker me
dio ’80 aan de Hemeltjes 7 staanplaat
sen. Raamsdonk krijgt 5 plaatsen. Ook
Moergestel zal een plaatsje vrij
moeten maken voor 4 staanplaatsen.
Evenals Udenhout en nog een tiental
dorpen meer. De overheid heeft im
mers beslist dat de kleinere woonwa
gencentra er moeten komen, teneinde
de leefbaarheid voor de woonwagen
bewoners te verbeteren.
Uit de procedures die er op de verschil
lende dorpen lopen blijkt al, dat de