ns IH 1 Voorhistorische dieren werden snel uitgeroeid I ;s IS i 1 I I :s Geef ze allemaal nog maar Bs tarwe een rondje van wat? Pils, pils, pils, dat smaakt met carnaval f- bv. Van gerst tot bier: het brouwproces IrIJf 'est sde o’s JF IS Belangrijke toename autovakanties Pils of bier, het is een heel verschil palen immers het wortgehalte en het alcoholpercentóge, alsmede de bitter heid. Donderdag 7 februari 1980 pagina 25 )E TILBURGSE KOERIER jruari 1980 pagina 24 In enorme kuipen vindt het gistingsproces plaats. Gerst, mout, suiker, eiwitten, wort, 1976 3-430022 tot 5 uur De brouwketel van de bierbrouwerij van de Abdij Koningshoeven. - tel. 550039 gebruikte Aktuele studies over katastrofe die de dinosauriërs fataal werd Levensgrote vaten waar het bier rijpt. itobedrijf Plan Waal ing toegeataan en crant tria» Smit werkt bij onderzoek 4 voor mende dec. lie AAT85 inruil belang- (-80%). edrijf ar bij ecies usver i gis- WELKE KANS OP NIEUWE SOORTGELIJKE RAMP? te worden ge- voldoet aan ieën werd g id en in wat GOIRLE el rechts) nog telk nog mis- B.V. 1978 1978 1977 1978 1978 1977 1978 1977 1976 Nederland kent nauwelijks nog «hoppig pils» Ls het misschien leuk te weten wat u drinkt. I gerstenat van gerst inderdaad tot dat natje m in uw glas. Vijf iguai brontosaurus, worden; met een Ie die aan een su omdat I reptieler langzaam bewegende planteneter. vakantievervoermiddel. Dit konstateert de dorp, met j“1-2r_, gebied. er is er al miers dron- let ging dan ist bier. i drie hoofdsoorten te onder en egiste bieren. Hieronder valt Niet voor niets wordt het bier ook wel mnat genoemd. Gerst is de be- jkste grondstof van bier. Soms tarwe (zoals bij de Geus). Als je gerst vochtig houdt, gaat het kiemen, er komt een worteltje aan. Binnen een gerstenkorrel wordt dan zetmeel om gezet in suiker. Als je de gerst daarna weer verwarmt dan krijg je dus gerst dat bestaat uit een deel suiker en een deel zetmeel. Het heet dan geen gerst meer maar mout. Die mout wordt ge schroot, geplet, fijn gemaakt. Bij de Trappisten doen ze dat nog met water dat van zo’n 160 meter diep komt. Mout en water gaan de beslagmolen in. iebewijs en en eigen n F andere typen van dinosauriërs: van links naar rechts: de inodon, een planteneter van bij de tien meter lengte; de aurus, ook een planteneter die tot 35 ton zwaar kon de brachiosaurus, het grootste landdier dat er ooit leefde, lengte van 25 meter en een gewicht tot 50 ton; de oviraptor een struisvogel doet denken en die men «eiersteler» noemt hij zich waarschijnlijk voedde met eieren van andere ende stegosauruseen zwaar gepantserde dinosauriëreen 1976 1978 1978 1976 1976 1976 1978 1977 1977 1974 1976 1976 1979 losauriërs-kvi ineengekromf van deze dieren we. Die kerkhoven zoude middelpunt lektonische vonden hebben. In hetzelfde t’jJ delsfstofkundige V. Yeliseyev u» van een andere werkhypotese, die overigens niet strijdig is met de vorige uitleg! Vele van deze dic.c... zouden volgens hem ge storven zijn bij gebrek aan cal- cium. Op een bepaald tijdstip zou ben gevor Gezond Pils en bier is een heel verschil. Ook pils en pils is dus een heel verschil. Zo blijkt uit de geschiedenis. Maar laat het er niet voor staan. Rijk aan calo rieën, vitamines B, eiwitten, suiker- mineralen en zetmeel. En het drinkt lekker snel weg. 200 aut aat t 104 Mini Clubman AF II 1de bedt servering voor i 1980 bedrc middeld aar ing van 3,93 «"«evec nze shrwrcom is I Overigens is Spanje niet het enige gebied waar het iridium in deze hoge koncentratie is aange toond. De Amerikaanse hoogle raar W. Alvarez van de univer- siteit van Californië, heeft f zelfde in Italië gevonden en ook Denemarken vonden geologen iridium-rijke bodemlagen uit het begin van het tertiaire. over de teorietsto zonsverdt dood dierlijke plat oppervlakte v twee feiten, dwijnen x mder de plotsel De in van :rtiair. Am- Smit r on- ^eptember van Am- oopt te prorno- in de geolo zouden onder een gebrek var ^uwstoffen aan hun beender gestelzijijgaanlijdenengeleide.,,. onder hun eigen gewicht zijn g“!,r «doorzakken». Op dit oger zouden zij logischerwijze x zijn gaan zoeken, waarin zij h grootste deel van hun leve zouden hebben doorgebracht. In m zij immers minder door hun gewicht en :ldige omvang. Velen zouden ïkomen zijn in het water .misschien wel als gevolg van 1 iktrische schokken) en hun u venderen zouden door het stromend water van rivieren en stromen 'zijn meegevoerd. Daar waar de stroming het zwakst was of niet bestond zouden zich deze «dinosauriërs-kerkhoven» heb- jrmd. Elke koe is een dier, maar elk dier is no; geen koe. Ook niet met carnaval. Ene™ pilsje is een bier maar elk bier is n*“ geen pils. Dat zal met carnaval mis schien minder te merken zijn. Bier is de algemene naam. Bier sinds de oudheid. De Babvlor ken 7.000 v. Chr. al bier' H< meestal om een spontaan gegis Er zijn scheider laaggeg het allerberoemdste biersoort, het Pil- sener bier ook wel pils. Daarover di- rekt meer. Tot de laaggegiste bieren behoren verder het Münchener bier, de Dortmunder, de Lager en ook het Bock- of Doppelbockbier hooggegiste bieren. Bekendste daarvan zijn voor ons de Trappist, de klooster- of abdijbieren, het bruine bier en de Stoutsoorten tot de spontaan gistende bieren be horen de Gueuze Lambiek, het Bel gisch witbier en de Zuidduitse en Ber liner witbieren. dus is een van de vele biersoorten, der enige twijfel de beroemdste stijl van de wereld. Het oer-pils komt het Tsjecho-Slowakije. In 1842 ontwikkeld in Pilsen (Pilzen). Er wer den als eisen aan gesteld dat er een minimale hoeveelheid grondstoffen in verwerkt werd. Die grondstoffen be- i gaat daarbij uit van het proef :k van skeletten die in Bij t .en van de wereld worden een i "often, sommige merk- Cara1 g goed bewaard. CATASTROFE MET EEN METEORIET Ongeveer 65 miljoen jaar gele den sloeg ergens op onze aarde een meteoriet van 10 tot 15 kilo meter doorsnee met een gigan- zou volgens hem dezelfde kon- Vorobiov, zou door een sekwenties hebben als 65 miljoen selinge toeneming in de wei jaar geleden, alleen met dat ver- van de aardkor schil dat de mensheid het waar schijnlijk wel zal overleven, be halve natuurlijk de mensen die in het getroffen gebied wonen. zo ste|( smjt ge| .....is op een botsing bests in de 70 miljoen jaar... RUSSISCHE TEORIE OVER ELEKTROKUTERING Na de Amerikanen en de Ne derlanders. hebben ook de jet-Russische geleerden ,:“3?n verdedigd m.b.t. d( dwijning van de dinosauriërs de aardbol. Deze reuzen uit o voorgeschiedenis werden het slachtoffer van elektriciteit, zo stellen ten minsten een aantal Russische natuurkundigen, die ge- hun bevindingen publiceerden in icha- efe krant «Sotsialisticheskaya In- (Socialistische Indus- dieren, zot Bitterheid En over de bitterheid is wel een inte ressant verhaal te vertellen. De bitter heid, gemeten in zoveel graden Ebu, wordt bepaald door de hoeveelheid hop. Als eis aan het originele pils werd gesteld dat het aantal graden bitterheid minimaal 30, maximaal 45 moest zijn. Om een lang verhaal -kort te maken. Nederland heeft vergêten dat er nog bier is, zelfs dat er nog echte pils kan zijn. Wij zijn steeds meer van zoet gaan houden, hoe zoeter hoe aantrek kelijker. Het pils dat wij nu drinken, is minder bitter dan het eigenlijk zou moeten zijn. Er zit dan ook veel min der hop in dan van het echte pils vroeger geëist werd. Vroeger mini maal 30" en maximaal 45°. Nu is het gemiddelde rond de 22". Die reclame van Skol, het hoppigste pils, er klopt geen spat van. Dat nieuwe laagje nu, werd volgens Smit 65 miljoen jaar geleden na de me teorietinslag gevormd. Smit weet dat vrij zeker omdat genaamde neutronen-ak- jnde dat in uai meuwt laagje een koncentra tie iridium (een soort platina) zit die 500 maal hoger is dan nor maal. Dat iridium is volgens Smit afkomstig van het verpulverde en aardbol verspreide me- tof. De jaren gedurende duistering betekende de voor het plantaardige en “'anktonleven aan de v.a^v van de oceaan. Deze het plosteling ver- van plahktonresten en ;linge abnormale verho ging van iridium in de daarboven- gelegen bodemlagen, moeten Drs. Smits teorie ondersteunen. IDEALE VINDPLAATS Het Spaanse onderzoekgebied meet 50 bij 150 kilometer en is al in 1958 als «koncessiegebied» toegewezen aan de universiteit van Amsterdam. Het bijzondere --i_,ns <jmjt er vo|. iden van ;evormd. jaar gele- et gebied uit de oceaan gekomen en werd het it heeft de bodemlaagjes honderd jaar uit- ‘Jj in feite n «blade ren». In totaal nam hij sinds 1975 ongeveer 500 bodemmonsters. Omdat de lagen nog exakt in vol gorde liggen als toen ze miljoenen jaren geleden werden gevormd, kon Smit vrij nauwkeurig vast stellen tot welke tijd iedere laag behoort. Heel duidelijk is volgens hem te zien waar het krijt ophoudt (na de inslag) en het tertiair be gint. Door het koken in de wortketel wordt het wort tevens gesteriliseerd. Ver volgens gaat het wort de gistkelders in. Er wordt gist toegevoegd: dat zet suikers om in koolzuur en alcoholWe kennen hoge gisting (bovengistend): gist eiwit blijven boven op de vloei stof; lage of ondergisting waarbij het gist en de eiwitten op de bodem zak ken en spontane gisting waar de vloei stof in aanraking komt met gistdeeltjes die zich spontaan in de zuurstof lucht) bevinden. Soms, zoals bij de Trappisten is er ook nog sprake van een nagisting en zelfs van een hergis- ting in de fles. Zoals gezegdbij het gisten worden de suikers dus omgezet in koolzuur en alcohol. Hoe beter de grondstoffen, hoe beter het beslag, hoe meer suikers. En hoe beter of ho ger de gisting, hoe krachtiger de al cohol. Er is dan al sprake van bier, dat dan nog een tijd moet rijpen in de leg- kelders. Het bier is dan nog wat troebel, wordt nog eens gefiltreerd, waarna het in fusten of in flessenvul- machines over kan stromen. Het bierproces in grove lijn van gerst naar gerstenat. Onder een bepaalde (per brouwerij geheime) temperatuur wordt een vloei stof gebrouwd waarin suikers en de aanwezige eiwitten. In de klaringskuip wordt de vloeistof gefilterd, waarbij de zemelen of tewel de afval voor vee voer dienen. De zwak gefilterde vloei stof met de opgeloste suikers, het heet nu wort, gaat de wortketel in. Daar wordt hop toegevoegd. De hophars geeft de pittige, enigszins bittere ka rakteristieke smaak aan het bier. Te vens hebben de hopharsen een con serverende werking; zij vergroten de houdbaarheid van het bier. Soms wor den er ook kruiden aan het bier toege voegd, naar geheim recept, terwille van de specifieke smaak. ie beurs hoeft l autovakantie igen met deze wens. irig jaar. Het gemiddelde bedrag van een Vrij Uit reservering voor de zomervakan tie van 1980 bedraagt circa f 1200; bij een gemiddeld aantal personen per re servering van 3,93 komt dit dus per persoon op ongeveer f 300. De gemid delde vrijblijfsduur is 2,05 weken. De populairste bestemmingen zijn dit jaar, evenals in 1979, Frankrijk (20 Duitsland (17%), Oostenrijk (15%) en Spanje (13%). De belangrijkste groei wordt gekon- stateerd in de boekingen voor reizen naar Frankrijk 28%). De belangrijkste daling in de belang- ondervindt Engeland (-80%). izvz-v daling wordt vooral geweten aan de aanzienlijke prijsstijgingen van on der meer akkommodatie in Engeland hojj^gist, koolzuur en alcohol In de afgelopen zeven weken regi- diep in de streerde Vrij Uit een spektakulaire tast. De groei van het aantal boeking 12,1% ten opzichte van vorig jau.. Deze toename valt enerzijds toe te schrijven aan de groeiende belangstel ling voor autovakanties in het al gemeen Vrij uit ontving dit jaar tot nu toe 8% meer reserveringsaanvragen dan vorig jaaranderzijds kunnen dit jaar meer aanvragen worden gehono reerd dankzij het in werking treden van een nieuw telefonisch bezet- tingsinformatie-systeem. Als belangrijke reden voor de groei ende populariteit van de autovakantie beschouwt Vrij Uit de huidige onze kere economische situatie. Omdat vele Nederlanders hun financiële moge- stelling lijkheden op langere termijn nog niet Deze da kunnen overzien geeft men meer dan vroeger de voorkeur aan een vakantie waarvoor niet direkt bij de reservering de laatste jaren. De Nederlandse toerist kiest in 1980 duidelijker dan ooit tevoren voor de auto als ;rvoermiddel. Dit konstateert de reisorganisatie Vrij Uit te Badhoeve- jaariijks meer dan 200.000 passagiers de grootste touroperator op dit Doe voor mij nog vijf pils»zei de man uit de houtza gerij, terwijl hij zijn enige twee resterende vingers de lucht instak. Een wat macaber grapje, ooit in de kroeg gehoord. Maar de man kreeg zijn vijf pils. -Gooit er voor mij nog drie pils in!» «Schept er voor ons nog zes op». «Trek nog maar een krat open en vat zelf ook nog iets». «Mag ik hier nog een rondje». -Drie kleintjes». «Wilt u nog eens opnemen?» En allemaal kregen ze wat ze besteld haddenhun pilsjes. Pils of bier voor het plezier. Met carnaval gaan de kroegdeuren extra wijd open. En extra lang. De kranen worden vyf dagen onop houdelijk opengezet. En wat er uitkomt? Een bonk gezelligheid. Pils, pils, pils. Althans dat denken we. Oh, niet dat het er minder om smaakt maar met pils zoals dat in het verleden geweest is, heeft het weinig te maken. Stop, wacht even, gooi de rest niet weg. Het enige wat we willen zeggen is, dat de gemiddelde Til- burger geen klap van pils weet. Neen, u hoeft het glas echt niet te laten staan. En wat dat spreekwoord be treft: -overdaad schaadt» of «te veel is nooit goed», wat ons betreft hoeft u er zich met carnaval niet aan te houden. Maar als u het er de komende tijd dan toch van neemt, En hoe het is geworder plot- de aardbodem, als gevolg van selinge toeneming in de werking overstromingen en stortregens van de aardkorst, zowat 70 mil- inderdaad een groot gedeelte van joen jaren geleden de druk van ’t zijn kalkbestanddelen en zijn ka- elektrisch veld op aarde zo sterk lizouten Verloren hebben. De die- toegenomen zijn dat hele groepen ren zouden onder een gebrek van grazende of zich lavende dino- bouwstoffen aan hun beender- erust, de sauriërs door elektrische schok- gestelzijijgaanlijdenengeleidelijk taat eens ken getroffen en feitelijk «geëlek- onder hun eigen gewicht zijn gaan trokuteerd» werden. «doorzakken». Op dit ogenblik Deze veronderstelling ver- zouden zij logischerwijze water klaart bv. het bestaan van echte zijn gaan zoeken, waarin zij het «dinosauriërs-kerkhoven», waar grootste deel van hun leven le Sov- de ineengekrompen geraamten zouden hebbi 1 stel- van deze dieren werden ontdekt, water werder de ver- Die kerkhoven zouden zich in het gehandikapt -:».-s van middelpunt van elektrische en geweldig*" onze lektonische verschijnselen be- omgei (misse tijdschrift gaat de elek ge V. Yeliseyev uit beer In de wetenschappelijke kringen is er momenteel nogal veel sprake van studies in verband met voorhistorische dieren die op een bepaald ogenblik nogal vrij vlug van de aarde zijn verdwenen. Met diverse teorieën poogt men een verklaring te geven voor het mysterieuze uitsterven van soms grote diersoorten. De geleerden steunen daarbij op de gevolgtrekkingen uit de vondst van skeletten die uit dezelfde periode stammen. Het vergt voor ons allemaal wel wat verbeelding, omdat wij als leken in deze wetenschappelijke discipline moeilijk kunnen beseffen dat de ontwikkelingsgeschiedenis van het leven op aarde ai honderden miljoenen jaren oud is. Als voorbeeld is ons bygebleven dat indien we de hele ontwikkelingsgang van onze wereld zouden vergelijken met een periode op een uurwerk van 1 uur in de ochtend tot 24 uur (of nul uur) de malige oceaanleven, mens verschenen is enkele sekonden vóór middernacht. Het is dus wel |aagje nu, werd volgi degelijk zo dat gedurende honderden miljoenen jaren de aarde alleen bevolkt werd door de veie diersoorten soms zeer grote en andere met I Een van de kategorieen werd gevormd door de sauriërs (landdie- een zogenaamde neuti ren, reptielen die op land en in water leefden en vliegende reptielen), tiveringsanalyse aantoor Dinosauriër is een verzamelnaam voor diverse wezens die een kategorie nieuwe laagje een kc I uit sauriërs soorten vormden samen met de pterosauriërs meer verwant met de vogels en de overige sauriërs (kleine hagedisachtigen waaruit stilaan de hagedissen en de slangen zijn ontwikkeld). De dinosauriërs, waarover we het speciaal willen hebben, vormen een belangrijke schakel in de ontwikkel I Voor het eerst kwam er van I deze wezens sprake in de negen- verj I tiende eeuw toen fossiele skelet- wier I ten in bepaalde aardlagen werden gevonden. De eerste van deze Void I dieren zouden verschenen zijn in relde I de periode die men in de geologie ring het Trias noemt (230 tot 195 mil- perk I joen jaren geleden). Zij maakten I een ontwikkeling door gedurende het Jura-tijdvak (van 195 tot 135 I miljoen jaren geleden) en in het I Krijt (tot ongeveer 65 miljoen ja- I ren achter ons). I Sommige I sauriërs waren vaak monsterach- I tig van gedaante. De grootste I soort noemt men de brachio- I saurus die tot 25 meter lang was en 40 a 50 ton woog. Dit zijn de I grootste landdieren die ooit heb- I ben geleefd. I Eigenaardig genoeg blijken I vele van deze diersoorten in zeer I korte tijd te zijn gestorven. Di- I verse specialisten houden zich I thans bezig met studies die dit fe- I nomeen zouden moeten verkla- I ren. Men gaat d; I onderzoek van I vele delen van de I aangetrotfen. I waardig goed K> .acc. 7.25000’.' 3.850, - 2.750,- 3.250,- 2.850, - 2.850,- 0,- incl. Bovag ■cona 18-1977-1976-1975-1974 ■den 1978-1977-1975-1974 ikord carav. 1976 ikord 20S 1978 ikord 1700 1975-1973 1973-1974 1977 1976 1976 1975 1974 1976 Mochten er elders op de aardbo dem nog dergelijke gave bodem lagen gevonden worden dan wil Smit graag onderzoeken of zijn sc Spaanse bevindingen ook daar sc opgeld doen. Op het ogenblik probeert hij erachter te komen waar de meteoriet is ingeslagen. Maar, De kans dat hij die plaats vindt kans o acht hij zelf overigens erg klein. Berekeningen hebben uitgewe zen dat bij de klap net zoveel energie vrijkwam als de zon in één ngê- Jaar produceert. De hitte was zo -^e. intens dat de oppervlakte van het 1¥V1. oceaanwater over de hele wereld lingen het- negen graden warmer werd. De dwijni 3kjn krater moet volgens Smit 170 tot 200 kilometer doorsnee zijn en zo’n vier kilometer diep. De kans bestaat volgens Smit nog iedere dag dat de aarde door een reuzemeteoriet wordt troffen. Zwervende hemellic. men met doorsneden tot acht ki- dustr lometer kruisen regelmatig de trie). sauriërs .langen speciaal :eling. tische klap te pletter. De kolos rpulverde door de inslag en erp 36.000 kubieke kilometer van zijn eigen stof de lucht in. ’'^Idoende voor een totale, we- .^.domspannende zonsverduiste- •■“g van vier tot vijfjaar in welke periode veel leven op aardeor meer de dinosauriërs stierf, inslag luidde tevens het begir ’n nieuw tijdperk in. het ter Dit is de konklusie die de sterdamse geoloog Drs. J. heeft getrokken na vijf jaar lige soorten van de dino- derzoek, waarop hij in septem waren vaak monsterach- aan de universiteit sterdam tevens hoop'. r- veren tot doctor in de geologie, ervan is volgens Smit dat er v Volgens Smit is het allang bekend ledig gave bodemlagen te vine dat een enorme katastrofe in die zijn die zich in een periode x periode verantwoordelijk moet 200miljoenjaarhebbengex zijn geweest voor ingrijpende Ongeveer 20 miljoen jat veranderingen op aarde. Maar bij den is het gebied uit de het zoeken naar wat er nu precies omhoog g< is gebeurd, is men tot dusver land. Smit nooit verder gekomen dan gis- in periodes van honderd j< singen. eengerafeld, waardoor hij Smit zal de teorie in zijn door de pre-historie kon sfschrift met bewijzen staven, ren». In totaal nam hij sin; bodemkundig onderzoek in gebied blak bij het Spaanse ^.aravaca (150 kilometer ten westen van Alicante) ontdekte hij dat grondlagen uit het einde van het krijt wemelen van de plank- tonresten. Het gebied is namelijk een oude oceaanbodem. Een laagje hoger echter is het volledig gedaan met de resten van ’t toen gedaante. I oemt men c. urus die tot 25 me"' 40 a 50 ton woog. mddieren di nauw samen Dit is de Tarbosaurus, één van de vleesetende dinosauriërs. Het moet een geducht roofdier geweest zijn met zijn twaalf meter lengte.

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1980 | | pagina 25