9
995 Wp
^1150 o
30
van eysden bvX
)8
)8
)8
II95
II95
r
I
1795
■superstore het waren hu is n
18
15
18
8
410
tuk
|95
1
Al
Vrijwilligers
gevraagd...
j
baitels rad i o tv i
k Besterdnng 87, Tilburg, tel. 431489 „J
GEBRUIKT MOET
WÉL GOED ZIJN.
KruèjgtjeJ
«Tadashi, ga jij maar
avondlessen volgen»
famila extra
Artikelen met het extra vignet zijn vo^r de snelle
beslissers Ze spotten met alle gangbare pnjsnormen
^nmdat wi| ze zij het in beperkte
aantallen met spectaculaire
SUperSTOlG het warenhuis metde laagste prijzen-
Donderdag 9 augustus 1979 pagina 17
stus 1979 pagina 16 I
DE TILBURGSE KOERIER
Micro-elektronika verandert het leven van een werknemer
en echte service
T-
Hij
ploit
nieuw
Vraag gratis inlichtingen en brochure bij:
Doe het zelf voordeliger
e
Dimmer
-20r?5-
47^60-
-GSr-
és
Lengte 120 cm
Wr20
Lengte
300 cm
nieuw
GEO-INSEKTENVERDELGER
Elektrisch apparaatje dat rechtstreeks in het stopcontact past.
Heuvelstraat 57, Paletplein 16, Tilburg
U slaagt nergens beter.
Hij kijkt
staan la>
daarop 2
dunter
rug.
nzet p«
en voor
Prachtige kollektie INRUIL
KLEUREN-T.V.’S
o.a. Philips, Aristona, Grundig, Graetz, Erres
Datsun 120YcoupéT^^K
1977. 27.000 km., blauw.
Ford Escor^GL 1978,
2-deurs, goud metallic,
29 49.000 km., fl.10.950,-
Ford Fiësta 950 L 1977.
groen, 34.000 km, fl.8.750.-
en nog vele andere
scherp geprijsde
^A-1 occasions
Knegtel b.v. Spoorlaan 175 Tilburg
013-350045
donderdag koopavond
Schuimvinyl vocamousse
Diverse nieuwe dessins
Breedte 100 cm
per meter, v.a
Houten gordijnroeden
Compleet met ringen, 12 mm dik
afstandsteunen
en eindstops. ^99
Kleur eiken. WLCjl
Lengte 60cnri^^^<BKsJ^
Lengte 80 cm
^|Q95 |R|
Lengte 100 cm MU|Wg|
pelijke aanvaarding van deze nieuwe
techniek.
i en hard ge
dingen. soms
lange onderhan-
die manier wer-
iragen op dezelfde
de voordelen werd
Een tabletje wat in het apparaatje zit begint dan te verdampen en doodt
alle insekten (maar volkomen onschadelijk voor mens en dier, ook veilig
voor uw vogeltje en aquarium).
Goedgekeurd door het Ministerie van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne.
Prijs compleet met 20 tabletten
siechts f 1 9 5Q
(inbouw).
800 watt,
kleur wit
Brengt sfeer
in uw woning.
Granietpleister
ARTOFLEX.
Romantica stone, Zowel
voor binnen als buiten te
gebruiken. Emmer van
20 kg.
Pcrlmul'rt
putz
Invloed op dagelijks leven
De speler. Tadashi Toyosaki. wacht
op zijn coke. Zijn gedachten dwalen af
naar de scheepswerf waar hij werkt.
Hij verdient er goed. Japan heeft een
bloeiende scheepsbouw, dankzij
ver doorgevoerde automatiserii
Heeft, of moet
vrij onverwacht
loosheid bij de
directie wil zijn
matiseren. Op e
komst werd ui.o,
manier vuil en j
automaten zou I
vaart hij het andt
zijn werk nog v.
varing nodig. Str:
hoe een haast fei
werk doet.
Vanwege de automatisering hebben de anderingen
Japanse vakbonden in het «lenteof- lijk maakt,
fensief» (de jaarlijkse loononderhan
delingen). de werktijdverkorting op
het programma gezet.
Een kortere werkweek betek:~*-
Tadashi meer vrije tijd. Meer tijd voor
videospelletjes in de uitgaanswijk
Sinjuku. waar de grondprijzen de
hoogste ter wereld zijn, of voor sr*1
letjes thuis. Thuis... Zijn vrouw i
niet zo voor dat hij af en toe e
naar de spelletjeshallen gaat
beter een cursus gaan volger
val wordt
gepaard
ie nieuwe Over
1n. Dat vaak
Textielbehang
Rol van
850 x 53 cm.
Diverse dessins
v.a-27^0-
waar
J-panh
ïepsbouw. dankzij de
•erde automatisering,
et hij zeggen: had. Want
:ht is er een grote werk-
_e Japanse werven. De
"n werk ook gaan auto-
)p een personeelsbijeen-
ritgelegd dat men op deze
gevaarlijk werk door
laten doen. Zelf er-
iers. Nu heeft hij voor
vakmanschap en er-
traks mag hij toezien
feilloze automaat zijn
Profielstijlen STYLE RUSTIQUE
Voor honderd en één
leuke woonideeën.
Afmeting 40 x 40 x 190
mm. Keuze uit diverse
soorten en maten, v.a
werd er lang
>r betere regel
e ook in lang
Op cl-,
ïdrapp"
komt met deze
aanraking bij zijn
maar wellicht ook op zijn
wil gaan studeren kan de
micro-elektronika hem van dienst zijn.
Zijn huisarts gebruikt wellicht een di
gitale bloeddrukmeter. In het zieken
huis heeft men een nieuwe röntgen-
tomograaf in bestelling, warmee men
met behulp van een computer
nauwkeuriger dan ooit afzonderlijke
weefsels en gezwellen binnen het
menselijk lichaam kan fotograferen.
De vraag naar deze nieuwe en dure
apparatuur is zo groot dat er een
wachtlijst voor bestaat.
Men verwacht dat de micro-elek
tronika ons leven op veel gebieden en
in korte t ;j--
sument mer
lijks
machientjes, digital
deospelletjes. Hierir
microprocessors gebr
ontvangers en versterk
en bandrecorders zorgt de
snelle ontwikkeling van de
ihicro-elektronika voor steeds
luistergenot. Deze toepassin)
consumentenartikelen hebt
een niet-rechtstreeks effec
als smeermiddel voor de
Werkgelegenheid
Over de werkgelegenheid hoort men
»cK»k twee nogal tegenover elkaar
staande meningen. Vakbondsmensen
vrezen vaak dat
tijd zal veranderen. Als con-
merken we het al in ons dage-
gebruik van zakreken-1
itjes. digitale horloges en vi-
in worden (digitale)
-bruikt. In radio-
irkers, in cassette-
eveneens
ie analoge
*ds beter
,.,ingen in
?ben ook
ïct: ze dienen
e maatschap-
Voor nadere informatie kunt u terecht
bij de Vrijwilligerscentrale. Spoorlaan
320, geopend van maandag t/m vfijdag
van 9.00-17.00 uur.
PRIJSWIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN vf/
Tamila
I Wlb
Invloed op onderwijs
De micro-elektronika zal zeker ook
zijn invloed uitoefenen op het onder
wijs. De elektronische industrie zal
anders opgeleide mensen nodig heb
ben. mensen met een behoorlijke
training in de logica. De mensen zelf
krijgen te maken met veel meer elek-
tronika. Straks beschikken wellicht
veel gezinnen over een kleine eigen
huiscomputer (in de Verenigde Staten
niet veel duurder dan een kleuren-tv
hier) of maken gebruik van een ter
minal (toetsenbord met beeldscherm
of schrijfmachine) op een post
kantoor. Tenslotte brengt de nieuwe
techniek een snelle verandering in veel
beroepen. Mensen moeten erop -zijn
voorbereid dat ze wellicht enkele ke
ren in hun leven een nieuw beroep
Onderstaand volgen een aantal moge
lijkheden om in Tilburg vrijwilligers
werk te doen:
Buurthuis Theresia» vraagt voor
langere tijd: 4 mannelijke en 4
vrouwelijke vrijwilligers vanaf 18 jaar
die een avond per week taalles willen-
geven aan buitenlandse mannen en
vrouwen.
2 vrijwilligers vanaf 18 jaar die willen
meehelpen en meedraaien en opzetten
van m.n. hobbyklubs voor de leeftij
den van: 4-6 jaar op donderdag van
16.00-17.45 uur. 6-8 jaar op dinsdag
van 18.00-20.00 uur. 6-9 jaar op don
derdag van 18.30-20.00 uur.
Stichting peuterspeelzaal «Rom
meldam» vraagt voor het schooljaar
1979-1980 (voor 5 halve dagen per
week) I a 2 vrijwilligers die wil(len)
meedoen aan de volgende aktiviteiten:
spelletjes, uitstapjes, verven, etc. en
verder het verzorgen van de voorraad
Langzaam nadert een vloot van 55 ruimteschepen 1
[szins schokkend en maken daarbij een vreemd
de begane grond schuift een raket!-J-
king zoekend or--
een onregelmatig patroon glijden er bommen uit de ruimteschepen omlaag,
vliegdekschip in de vorm van een vliegende schotel kruist soms hoog boven het
strijdtoneel.
De aardse verdediger slaagt er in verschillende schepen een voltreffer te bezorgen,
zelfde geluidloos vallende bommen ontwijken. De slag is heftig en enerverend. De
raketlanceerder wordt nu voor de tweede maal getroffen en is definitief uitgescha
keld. De aardse verdediger staat voor zyn gekleurde beeldscherm en stampvoet
van ergernis. Het zag er naar uit dat hij ditmaal succes zou hebben. Een kleine
aarzeling bij het bedienen van de knoppen deed hem zijn lanceerder verliezen. De
score is 2.350. Hij tat naar een nieuw muntstuk om dat in de gleuf van de
?lautomaat te laten glijden.
■•“kt even rond, naar de spelers aan de andere automaten. Een paar toestellen
langs de muur. Dat van hem is in een klein tafeltje ingebouwd. Hij kan t
••«p zijn asbak en zijn cola kwijt. Zijn blik kruist even die van de exploitant. nees
umen wisselen?» vraagt de exploitant met zijn ogen. «Cola» roept de speler
De beheerder ziet er vergenoegd uit. Sinds het installeren van de tafeltjes is de te|ef(
«4 per uur aanzienlijk gestegen. Hij beurt nu tegelijkertijd geld voor de spelers
voor de drankjes.
in de industrie en in
kan voor de we'
'ce voordelen I._„
ide doormicn'1-
automaat Vuu
werk overnemen.
>r kan een door een microcom
puter gestuurde schrijfmachine op
;rond van enkele instructies routine
even typen, als men geen gebruik
maken van voorgedrukte of geko
pieerde brieven. Dit betekent ook een
aanzienlijke stijging van de arbeids- markt. Dit i
•stal Produktivritcit. Deze produktiviteits- horloge-indi
'iaie st*jging maakt het mogelijk nieuwe ta- gevolg een halver
ken aan te vatten, aldus dr. W.F. genheid. In de di
tucrs. Japanse zi
“t snel een concurrent voor de
mdse gezondheidszorg vor-
komst van buitenlandse
’smaatschap-
ekent niet dat
alle personeel uit het buiten
dien meenemen. Ze zullen met
deels Nederlands personeel en
j._is Nec|erian£|se con_
uv.v.n^uuingen moeten wer-
Houten gordijnroeden,
uit grootmoederstijd
Leverbaar in diverse maten:
Lengte 150 cm Q Lengte Ok U H
V 9 250 cm w 9
Lengte 200 cm «Q Leng(e EQ
yU, 300 cm
Compleet met ringen,afstand
steunen en eindknoppen.
Kleur: donker eiken.
zet. Soms wt
staakt voor
sn die c
.ngen bereikt.
i de kosten gec
1lts als waar van i
vergroting geprofiteerd.
06 automatisering i
de dienstensector L
nemers aanzienlijke v<
n kan ben jn de jndustrie kan 1
PvrJUe elektronika gestuurde
n- Ue en gevaarlijk werk ov
tarvan kantoor kan een door een 1
lurde schrijfme
:nkele instructie
ti geen ge^.
irukte of g-
tekent ook
van de arbei
produktivite
'gelijk nieuwe ta
ken aan te vatten, aldus dr. W.F.
Duisenberg van de Rabobank.
moeten leren. Daarvoor hebben ze een
brede algemene ontwikkeling nodig
die het mogelijk maakt zich snel de
nieuwe beroepseisen eigen te maken.
Het gebruik van elektronische hulp-
apparatuur in de klas is al een beetje in
discussie gekomen door de komst van
de zakrekenmachine. Het is nog niet
duidelijk wat daarvan de blijvende ef
fecten zullen zijn. Komen straks de
leermachines uit de toekomstboeken
binnen de aanschafmogelijkheden van
de school? De leermachine zal de on
derwijzer niet overbodig maken, net
zo min al de schooltelevisie dat gedaan
heeft. Op het moment dat ze aan de
man worden gebracht schetsen de
verkopers graag enorme toepas
singsgebieden. De praktijk blijkt tel
kens veel bescheidener. De machine
met pedagogisch inzicht staat nog niet
op de tekentafel.
De micro-elektronika zal niet alleen
het werk en de school veranderen,
maar ook ons persoonlijk leven. Op
het moment dat «iedereen» voor heel
weinig geld informatie kan vergaren en
opslaan kan dat verregaande gevolgen
hebben. De privacy kan in het geding
komen dor misbruik van gegevens.
Dat misbruik kan plaatsvinden bij
banken, kredietbewakingsbureaus, in
de gezondheidszorg, bij de overheid,
bij particuliere detectivebureaus en
half-politionele organisaties als bewa
kingsdiensten enzovoorts. Naast op
zettelijk misbruik kan iemand ook
schade ondervinden van onopzettelijk
verkeerd gebruik of door slordig om
gaan met vertrouwelijke maar niet zo
"«ed beschermde informatie. Ten-
>tte kunnen fouten bij het inbrengen
van gegevens in een computer iemand
’-'"vend last bezorgen. Dit laatste kan
1 omdat organisaties «de com-
rr» graag als feilloos beschouwen
en omdat het te lastig is om een ge
maakte fout of opdracht ongedaan te
maken.
De micro-elektronika krijgt veel aan
dacht in de publiciteit, meer dan an
dere nieuwe ontwikkelingen. Het ver
schil met die andere ontwikkelingen
zit hem in de snelheid waarmee het
vakgebied vordert en de verwachte
maatschappelijke gevolgen. Men weet
steeds betere en grotere «chips» te
maken vooreen steeds lagere prijs. En
in die «prijs» zit de reden voorde plot
selinge golf van publiciteit in de
geïndustrialiseerde landen. De nieuwe
techniek komt nu zo snel binnen het
bereik van veel toepassingsgebieden
dat de ontwikkelingen stormachtig
maj verlopen. We moeten zorgen dat we
ons daarbij niet omver laten blazen en
korting hebben kunnen inkopen
voor y
JAN HEIJNSSTRAAT TILBURG
WINKELCENTRUM „DE MUNT "WEERT
WINKELCENTRUM,,DE BEVER" BEVERWIJK
66 cm beeld
Electronisch
met garantie VANAf “T 1
financiering mogelijk
werpers. Maar krijgt‘een typiste in
Amsterdam zonder meer werk als
systeemontwerper in Nijmegen? Om
dat te bereiken zijn nog wel enkele
maatregelen nodig, bijvoorbeeld van
de overheid. Op een congres van
vrouwelijke academici, onlangs in de
Britse stad Bath gehouden, werd de
werk- veronderstelling geuit dat de automa-
heb- tisering vooral veel laaggewaardeerde
iiicro- vrouwenbanen overbodig zou maken
t vuil en nieuwe, hooggewaardeerde man-
1. Op nenbanen zou scheppen.
Betekent dat dat wij de invoering van c
de micro-elektronika bij het werk s|ot)
moeten tegengaan? Zeker niet. Als wij van
deze nieuwe arbeidsbesparende tech- b|ijvër
nieken niet invoeren doet een ander zo^,e|
land het wel en concurreert ons uit de puter>>
irkt. Dit is de Franse en Zwitserse
uorioge-industrie overkomen, met als
gevolg een halvering van de werkgele
genheid. In de dienstensector ligt dat
iets anders. Japanse ziekenhuizen
zullen net snel een concurrent
Nederlandse gezondheidszor
men. En de komst van buite
banken en verzekerings
pijen naar Nederland betel
ze ook -
id zullen meenemen.
itendeels Nederland
Ier grotendeels
currentieverhoudin
ken.
Het Nederlandse bedrijfsleven zal wel
up to date moeten blijven en zich de
nieuwe technieken moeten eigen mo-
ken. Daarbij wordt tot nu toe voor
gedacht aan het toepassen-van de mi-
cro-schakelingen in bestaande pro-
dukten. De bijbehorende technologie
kunnen we dan kant en klaar in de
Verenigde Staten of Japan kopen.
Hiervoor is overigens wel een zekere
kennis nodig: om te weten welke mi
croprocessor men nodig heeft of om er
een te laten ontwerpen.
de aarde. Ze verplaatsen zich
I pompend elektronisch geluid,
ond schuift een raketlanceerder aarzelend heen en weer, soms
>nder een van de daar geplaatste bunkers. Geluidloos en volgens Ook in ’t dagelijks leven
len er bommen uit de ruimteschepen omlaag._Een Naast deze consumententoepassingen
zijn er tal van gebruiksmogelijkheden
in professionele apparatuur. We
noemden al het begruik in de gezond
heidszorg. Een andere dagelijkse toe
passing vindt men in de nieuwe tele
fooncentrales, die steeds kleiner en
betrouwbaarder worden. Abonnees
met een drukknoptelefoontoestel zijn
bijvoorbeeld op zo'n elektronische
centrale aangesloten. De mogelijk
heden zijn nog veel groter. In de Ver
enigde Staten krijgen sommige abon-
:s hun telefoonrekening al verge- herder
J van een opsomming van al hun de]inge
telefoongesprekken met datum, tijd. den
duur en degene met wie ze hebben ge- -i^
sproken. Dit betekent een vergroting eeDn
van het dienstbetoon, maar
een inbreuk van de privacy betekenen.
De staat kan op die manier gemakke
lijk iemands contacten nagaan. Dii
leiden tot ongeoorloofde druk op
burgers die nogal ver kan gaan.
Duitse Bondsrepubliek levert daarvan
allerlei gewen- voorbeelden.
rijgen, bijvoor- De toepassing van de nieuwe technie- JLon
Met behulp ken kan tot een aanzienlijke arbeids-
bijgeleverd besparing leiden en daarmee tot een wj| f
spellen verlaging van de produktiekosten of
iks kun een vergroting van de winst. Een Dieei
snelle toename van de werkloosheid
leidt echter elders tot kosten, mees
in de samenleving: hogere soek
“dat er een andere toe- Pr^mies en extra uitgaven om de medi-
deur staat dan twintig en soc,ale ko®ten ïan werkloos-
Jit dit verzonnen maar he,d ?P vangen In zo n gev
J blijkt dat de micro- een deel van de kosten die - - -
aanzienlijk aantal ver- 1 de '"voering van de nieuwe Over de werkgelegen!
Je samenleving moge- techniek afgewenteld op anderen. Dat vaak twee nogal teÉ
duidelijkheid: ,s misschien lange tijd vanzelf- staande meningen. Va
een verzamel sprekend geweest, nu is er op dat punt vrezen vaak dat de automatisering op
waar veel onder valt. Men kan een Entering aan de gang. Die nieuwe grote schaal ook tot werkloosheid op
„vl aantreffen in de beste audio-in- opvattingen zijn zichtbaar geworden grote schaal zal le.den. Technici zien
Het zit ook in het digitale m de grafische industrie. De mvoenng vooral de nieuwe werkgelegenheid die
....loge dat zo goedkoop is dat banken van nieuwe technieken m de geschapen wor^t door de nieuwe
het gebruiken om er klanten mee te krantenbednjven maakt veel ge- automatisenngsbednjfstak. Het kan
werven schoolde typografen en andere tech- allebei waar zijn, en ook nog tegehj-
spel- Tadashi Toyosaki komt met deze nici overbodig Zij accepteerden ech- kertijd: bijvoorbeeld veel werkloze
is er nieuwe techniek in aanraking bij zijn ter n1^ overal dat zij met drie of zes typistes en lassers en een vraag naar
een avond ontspanning, maar wellicht ook op zijn maanden salaris op straat werden ge- programmeurs en systeemont-
at. Hij kan werk. Als hij
en. zorgen
na afloop met de brokken zitten.
Daarom ook heeft de regering in de
cember de «Adviesgroep maatschap
pelijke gevolgen micro-elektronika»
ingesteld. In de wandeling spreekt
men over de Commissie Rathenau,
naar de voorzitter. Deze commissie
komt in het najaar met een rapport;
adviezen aan de regering over wat te
doen.
Daarvoor en daarna moet ieder anden
zich er ook maar mee bezig houden,
want de gevolgen zullen voor iedereen
merkbaar zijn. Het is niet nodig om
daarvan nog een klein voorbeeld te ge
ven, maar het geval is te aardig om hier
weg te laten: Een man en een vrouw
gaan op zaterdag samen winkelen,
ieder naar een andere supermarkt. Met
een zakrekenmachientje rekenen ze de
prijs per liter of kilo uit. Vervolgens
roepen ze elkaar op via de Citizen’s
Band Radio burgerradio») en verge
lijken ze de prijzen. Ze kopen dan daar
waar het het goedkoopste is. Zowel het
rekenmachientje als de burgerradio
zijn vruchten van de micro-elek
tronika. Deze manier van winkelen zal
goed gaan totdat ze niet meer boven het
gemurmel van al de andere klanten met
burgerradio’s uit kunnen komen.
dat hij bij blijft, vindt ze. Als zijn be
roep helemaal zou verdwijnen staat hij
tenminste niet met lege handen. Hun
huis is net aangesloten op een experi
menteel informatieprojekt, waarbij
men via de leidingen van de kabeltele
visie op het tv-scherm 8” -
ste informatie kan krijgen.
beeld over avondstudies. Me*
van een handleiding en
toetsenbord kun je je vragen sj
aan de centrale computer. Strak
je misschien nog lessen volgen op deze
manier.
Andere toekomst
Het is duidelijk dat e
komst voor de deur
jaar geleden. Uil
reële voorbeeld
elektronika een aanzienlijk aant
leringen in de samenleving
lijk maakt. Voor alle
micro-elektronika is c
begrip
het aai.,..
:kent voor stallages.
:r tijd voor horloge da
