WETENSCHAP en TECHNIEK
HOEFSTR
HOEFNAGELS
PINKSTER
AANBIEDINGEN
1
Computer steunt de mens
bij research en ontwerp
IUE observeert
een supernova
Si
Cl
b
96,-
NIEUWSTE SNUFJES
99,50
96,-
113,-
125,-
549,-
350,-
129,-
139,-
SïjssKir
x..
Nieuwe
terminal-printer
278,-
Carry Floris, kampioen
District 4 van de Ned.
Handboogbond
Scherm geeft in sekonden nieuwe situaties weer
Donderdag 31 mei 1979 pagina 29
1979 pagina 28
DE TILBURGSE KOERIER
j in
kunt
3t de
teen
pannen
'Ml
2uwe
bevo
Stofzuigers
Droogtrommels
Centrifuges
dagavond in het
i de jazz-muziek
5 kg of 2,5 kg
I
Koelkasten
87’/2% water be
eft zodra de zon
6 leden
9 leden
10 leden
dans-
i.v. de
253
’iüspleinte Tilburg
GROTE SORTERING ONDERDELEN
EIGEN SERVICE-DIENST
TILBURG TEL. 433201
Donderdagavond
koopavond
Pelgrim
Thomas
Heuvel-
n we voor u
ini a.s.van
1 van de j
iministrat
VERKOOP-
CENTRUM
Nooit zo goedkoop ge
weest.
Dit geeft een idee van wat men via de computer
krijgt indien men bijvoorbeeld wil werken aan
van een zuigerstang van een auto het stuk tussen krukas en
zuiger.
NEFF, BLUE-AIR,
enz
Vaatwassers
ALTIJD EEN
RUIMDE KEU!
Diepvrieskasten
en -kisten
379,-
Najaar aanbiedingen grote
inkoop. Grote kortingen.
AEG.
^Miele
itje 98’/2% water
irdagavond in het
i de Rock Roll-
aat?
d geopend is v.a. 8
mds behalve dins-
sn-de-Moerdijkers
ieden-de-Moerdij-
reserve-Belgen
Afzuigkappen
4^
3-15.30 uur
5.30-
beslissers,
n van alle
pro-
i /op
:he loding
(chroom trommels)
(2800 toeren)
(veiligh.deksels)
(autm. rem.)
ot 15.00 uur
lenSelektie
ropseweg
ese astronomen
ippelijke satel-
>nal Ultraviolet
,‘i gebruikt voor
observeren van een supernova
op het scherm
de verbetering
ieuwste Zanussi kisten
laagste in stroomverbruik
0 liter voor 398,-??
Futurum SIB.- STS.-
en nog vele andere merken.
Ook circulatiekappen zonder
afvoer voor 219,-
Bauknecht.
Electrolux
sis
sis
ZANKER.
enz. enz; i
Zie ook onze speciale
Marynenaanbiedingen
Merken zoals
soepele werkwijze van IUE
sleutelfaktor die het mo-
deze onver-
lis
rkomt, k
ven met
>nd of
iken. U kunt
m afspraak,
r de heer
;ren mag
fdeling.
>rden in
winden
tder-
eerd A
Een groep Europee
heeft de wetenschap
liet IUE (Internation
Explorer) begin mei
het observeren V“ -
de explosieve eindstadia in het
leven van een ster.
indag t/m
nachtwerk!
juni a.s. een dar
jnd is m.m.v.
East-Wind?
:ht. Blue-Air,
5:
Sinds die tijd f
van de «Compute
een erg belangri'
gekend. Andet
zijn intussen op diver
gerealiseerd naargela
hoeften van de k
Ook de wascombinatie is bij ons
deze maand In een geweldige
aanbieding
ter
•dig
x onze
wij
ikleen.
binatie: wassen indegrote5kilo-
trommel en drogen met 2800
toeren in de aangebouwde cen
trifuge. Trommel, kuip, centrifu-
gekorf en binnenkant deksels:
alles roestvrij edelstaal I Ook ver
krijgbaar in kleur.
Alle combinaties direct leverbaar
met 3 /aar garantie.
Wij zijn een
speciaalzaak.
Dus:
goede voorlichting
24 uur service
Alleen kwaliteit
Grote sortering
Laagste prijzen
van deze me-
seerd is op de
konventionele
>ria op de grond
Indesit
aan ceni
;o-fabriekei
twee genoer
iken een ruim gebruik
1 de «Com-
Alles steunt
ien van een
van voor
218,- 149,-??
Si-i
n wij koffie
varme
geringe
et bedrijf
thee, soep,
Watt disco-instal-
jtomaten verzorgd
door Buring auto-
Ook nog enkele zeer licht
beschadigde afzuigkappen
en circulatie kappen
129,-en 179,-
WASAUTOMATEN
WIJ HEBBEN VOOR U DE
NIEUWSTE MODELLEN MIELE,
ZANUSSI, ZANKER. BLUE-AIR.
ELECTROLUX, CANDY, MARY-
NEN, ZOPPAS, A.E.G., PHILIPS.
RONDO, MEER NIET.
Wasautomaten
398,-
geves
un aan
:kingen
van de lief
diepzee.
Totaal originele dokumentatie
zal hierdoor geleverd worden
over de natuur van het me
chanisme dat aan de basis ligt van
de omvorming van chemische
energie in lichtgevende energie.
Naast dit projekt is de Belgian
Foundation for Bioluminescence
voornemens een reeks andere
wetenschappelijke opzoekingen
te lanceren in betrekking met de
ekologie van de zeeën en de
aquakultuur, nieuwe bron van
voeding voor de bevolking.
n maken,
dat net zijn
Doolwagen
mag daar
ie heen en
oplichting,
f langs de
0-20.00 uur
sn 10.00 -
ONDANKS DE LAAGSTE PRIJS TOCH 24 UREN
SERVICEDIENST. GRATIS BEZORGEN PLAAT
SEN. 3 JAAR GARANTIE. TECHNISCHE APPARA
TEN KOOP JE BIJ DE VAKHANDEL.
Licht-energie van
biologische oorsprong
Een groep Belgische indus
triëlen en universitairen hebben
de «Belgian Foundation for
Bioluminescence» gesticht.
Het is hun wens nieuwe wegen
in het wetenschappelijk onder
zoek te ontwikkelen die op lange
termijn leiden naar de uitbating
van licht-energie van biologische
oorsprong.
De universiteit van Louvain-la-
Neuve, waar de zetel van de ver
eniging zonder winstoogmerken
werd gevestigd, verleende haar
steun aan de ondernomen op
zoekingen naar het mechanisme
jhtgevende vissen in de
Ignis,
voor:
Wij hebben ook de
nieuwste Zanussi kisten
voo.
De h
220
pro-
t be
paalde kwalen. Ze zouden dus de
mogelijkheid bieden deze ziekten
te onderkennen tijdens een ge
neeskundig routineonderzoek en
zodoende een kostbare aanwij-
zing opleveren voor het stellen
van een diagnose.
Data General Corporation an
nonceerden een nieuwe terminal-
iter die in twee versies geleverd
i worden en een snelheid van
180 tekens per sekonde heeft. De
nieuwe printer, Dasher (TM) TP2
genaamd, drukt in een uitvoering
zonder toetsenbord alleen ontvan-
gevens af (RO Receive
in de versie met toetsen-
SR Keyboard Send/
eive) kan er informatie
mden en ontvangen wor-
Op grond van het reële gedrag van
een pop geplaatst in een voertuig bij
een botsingsproef kan men op com
puter zoals de tekening aanduidt
een matematisch model uitwerken
waarbij men de resultaten kan ver
algemenen voor diverse situaties.
aan een snelle i
computer aansj
kaal, hetzij
munikatie in
gen gegev
Only); in
bord (KSR
Send/Receh
mee verzon,
den.
De nieuwe TP2 printers zullen
vooral gebruikers met behoeften
interaktie met een
«preken, hetzij lo-
j op afstand via kom-
in een netwerk.
Koelkasten
Duo-kasten
Dubbeldeurskasten
grote sortering kleur
Merken Zoals Philips. Ignis.
Frigidaire, Electrolux enz.:
2-deurs kast voor 398,-
2-deurskast
Uitslag van de hoogste 5 schutters per p
klasse. F.
Klasse I: Carry Floris. 1.399 p. (74 ro- Ringenprijz
zen); A. v.d. Corput. 1.399 p.; H. v.d. pers, distrü
Ouweland. 1.394 p.; A. Mutsaers s.r.. Carry
1.386 p.; Kees Floris, 1.365 p. 10 -
Klasse 2: C. Siewert, 1.324 p.; W. VrienJ“,~
Sars. 1.306 p.; A. Steyaert, 1.305 -
D. Lautenslager. 1.304 p.; C. v. kum
j.r.. 1.292 p.
Klasse 3: H. Hamels. 1.208 p.; C.
Vromans. 1.206p.;J. Tuerlings. 1.183
p.; C. Aerts. 1.181 p.; A. Oomen.
1.180 p.
Klasse4: J. Spaan, l.050p.;C.v. Kuik
s.r..ï.026p.: A. v.d. Ouweland. 1.023
Deze zeldzame verschijnselen uitzet en afkoelt.
-s in elke
xweg waar-
?t bekend is
idene voor-
i de meester
lijks zichtbaar omdat
gelegen sterrenbeelden liggen.
De European Space Agency zpi gelijkt
dat de onder observatie zijnde su- wachte gebeurtenis prompt
pemova op 19 april door een geobserveerd kon worden en
Amerikaanse amateur-astronoom toont de voord ?len v~
werd ontdekt en gelegen is in de tode aan. die gebaseet
«Messier Spiral Galaxy 100», on- werkwijze die in I
geveer 100 miljoen lichtjaren van optische observator
de aarde verwijderd. Het bestaan wordt gebruikt,
werd twee dagen later door dr.
Franco Ciatti van het «Asiago
Observatorium» bij Vicenza in
Italië bevestigd. Deze supernova
is de schitterendste die vanaf de
aarde sinds 1971 werd geobser- beva
veerd. Observaties met de IUE-
satelliet, die in januari van het vo
rig jaar werd gelanceerd, werden
onmiddellijk begonnen op het
eken, in het ook op papi
ika ontwik- Vroeger die
werk steeds weer tekei
den ingeschakeld zoda
realisatie van één
uizenden schetsen
/orden gemaakt.
Konstrukteurs
vliegtuigbc
ben reeds
naar een meer
lere en vooral
wijze. Men begon I
zeer uitgebreid e
ima te schr
ie kodenaam
een dag zeevissen
organiseerd voor
ersonen
aldus «Nedely
SCHADEI*
ZEEPROL,
Onderzoekers van
veen schappelijke en teel
'teel- universiteit vr
hart, de vastgestdd dm
werden gevoerd zeewater schc
voor planten en bomen inde kust
gebieden. Dat komt doordat het
«ZIEKTE tegenwoordige zeewater vervuild
ÏNIÈRE» 15 met afgewerkte olie en chemi-
artsen hebben een sche afvalstoffen. Deze worden in
fijne druppels door zeewinden
landinwaarts gevoerd. De ond
zoekers hadden gekonstatet
dat de bladeren van bomen in
kustgebieden bedekt zijn met een
laagje van deze stoffen, hetgeen
duidelijk groeibelemmerend
werkt.
VROEGTIJDIGE DIAGNOSE nont
Volgens vorsen/ van het fjatio- prjnt
naai Laboratorium te Argonne, in kan
de staat Illinois (VS) kan een jgp
nieuwe techniek om proteïnen
van bloed, urine en weefselstalen
te scheiden op langere termijn de
vroegtijdige medische diagnose
van talrijke ziekten o.m. kanker,
op een revolutionaire manier ver
beteren.
De «Iso-Dalt» techniek is een
uitvloeisel van de op ruime schaal
gebruikte centrifugetechniek,
maar verbetert hem door de
scheiding van genetische
teïnen mogelijk te maken
grond van hun elektrische lac
en hun molekulegewicht.
Radiatorkachel
Bijverwarming zon
der stof maken.
Kachels met olie ge
vuld; van 1.000 tot
2.000 W.; verrijdbaar.
Met garantie.
ingesv
isatie
duizenden
worden gemt
trukteurs zoals
louwer Lockheed het
s heel vroeg uitgekeke
;r praktische,
1 goedkopere i
i bij die firm
en inj:
irijven, bekeu
aam CADAM.
van doofheid, zo meldt het blad
«Nedelya».
De behandeling van prof. Vla-
dimir Palsjoen bestaat uit het
)r het sti- verwijderen van overtollig vocht
dat in een kleine vlieszak nabij de
hersenen zit.
De «Ziekte van Menière» komt
tot uiting door gehoorstoornissen
en een zekere mate van
heid. De Franse geleerc
Menière wa
pijn ver- schijnselen
iten gedu- 1850. Tot dusver i
kan de middel tegen de
en aldus «Nedelya».
m hon- SCHADELIJKE
het ZEEPRODUKTEN
van de Onderzoekers van de weten-
zrdween schappelijke en technologische
volledig zelfs na ernstige heel- universiteit van Marseille hebben
kundige ingrepen op het hart, de vastgesteld dat met de wind mee- f
longen en de maag en werden gevoerd zeewater schadelijk is jk
geen verwikkelingen of nevenef-
fekten vastgesteld.
TEGEN «T
VAN MET
Russische
behandeling uitgedacht tegen de
«ziekte van Menière», een vorm
IUE is een gezamenlijk projekt
van ESA. NASA en de weten
schappelijke onderzoekingsraad
van het Verenigd Koninkrijk. Het
bevat een teleskoop met een
opening van 45 cm diameter en
spektograaf. De satelliet wordt 8
uur per dag vanaf ESA’s Vil-
lafranca-station gekontroleerd.
Miele, Ignis, Philips.
Marijnen enz.
Met garantie en
plaatsen
Niet zonder reden wordt vooropgest
toekomst een steeds ruimere rol zal spelen
beroepsleven en zelfs in ons dagelijks
kelt zich vooral meer in de richting
mens.
In de loop van de jaren werd de computer al voortdurend belang-
rijker in het administratief beheer; hij trok een aanzienlijke hoeveelheid
sleurwerk naar zich toe. Maar ook wetenschapsmensen kregen mach
tige assistenten in die machines die lange berekeningen in een oogwenk
voor mekaar brachten. De vorsers en de planners konden veel ef
ficiënter werken en met veel minder vermoeienis. Zo kregen zij volop de
kans zich te koncentreren op het eigenlijke denkwerk, op het louter
kreatieve.
jwd en aan een centrum van de _..c
Ifa-Romeo-fabrieken nabij Mi- programr
i. Deze twee genoemde in- onder de
trieën maken een ruim gebruik
de techniek van de «Com- Normaal zou een enkel mens
;r Aided Design»Alles steunt daaraan honderd jaar hebben ge-
op de mogelijkheden van een Yerkt "aar dat werd nataar'*Jk
waaraan een grafisch door Ploegwerk opgelost Lock-
gekoppeld. Op dit heedenlBMwerkenvoordever-
i men met behulp van dere ontwikkeling intens samen
een toetsenbord en een lichtpen Sinds die tijd heeft de techniek
de machine waarmede men kommando’s op van de «Computer Aided Design»
•heugen helpt het scherm zelf aanbrengt, schet- ee" erf be angnjke ontwikkeling
P sen oproepen en zeer snel wijzi- g?kend- Andere,. Programma s
gen. Details naderbij brengen en z'Jn l"tusse,n °P d,vfrrse P>aat?en
ze van diverse zijden bekijken, gerealiseerd naargelang de be-
Figuren worden samengesteld uit hoeften van de konstrukteurs.
de gegevens yap een zeer kom-
“'“ks programma in het geheugen nele
„-.l-.L.jrd en dat kan ingezet
worden voor weergave van teke
nen op het scherm waarop één
miljoen punten zijn voorzien die
kunnen dienen voor weergave.
NIEUWE
MOGELIJKHEDEN
De mogelijkheden voor si
mulatie- en konkretisering uit de
verbeelding zijn verbazing
wekkend. Eventuele gewenste
wijzigingen aan de schets van een
toestel, een stuk of onderdeel van
een machine zijn een kwestie Van
Bij Handboogschieten
6idT’oSrpob",",l8,,': A
Rinoonpr^jzen van de laatste wedstrijd
tsaers s.r..
>5 p. 10 - 10 - 10; A. 1. Corput;
324 p.; W. Vriendenkr.. 9 - 9 - 9 - 9 - 9 (n.l.); H.
1.305 p.; v.d. Sande. Gaudium int.. 8 - 8 - 8 - 8 -
v.Kuik 8,^ynen.KDoe.en^8-7-7
(n.l.); Fr. v. Vlugt. Gaudium int.. 5 - 5 -
5 - 59; G. v. Loosdregt. Vriendschap.
4 - 4 - 9 - 4 - 4; A. v. Laarhoven.
E.M.M..7-3-8-3-3;Th.,d.Groot.
St.-Sebastiaan. 4.- 2 - 4 - I - 2; R.
Pijlman. Vriendschap. 4 - I - 6 - I - 9.
Een van de belangrijkse uit- boui
breidingen van de mogelijkheden Alfa
voor toepassing van de infor- laan,
matika is de «Computer Aided dustr
Design» geworden (het van
computerondersteunde ontwer- putei
pen). Het gaat om een waarlijk
zeer verfijnde techniek waarbij de computer
mens in zijn zoeken naar nieuwe scherm is
konstrukties en de verbetering scherm kan
hiervan terzijde wordt gestaan
door de computer:
met haar enorme get.r.
de mens bij zijn ontwerpen en
zoeken.
Deze techniek werd ons ver
duidelijkt door demonstraties in
het IBM-researchcentrum te La
Gaude nabij Nice in Zuid-Frank- P<eks progr
rijk, bij een bezoek aan SNIAS te gestockeer.
Marseille waar door de Franse word
nationale maatschappij «Aero- ningc
spatiale» helikopters worden ge-
POST-OPERATIEVE
PUNSTILLING
In de Sovjetunie is een metode
ontwikkeld om post-operatieve
pijn weg te nemen door .si
muleren van de zenuwbanen met
elektriciteit.
Op de huid van de patiënt wor
den elektroden aangebracht
waardoor een zwakke stroom ge
stuurd wordt vanuit een mini-ge-
nerator die een patiënt aan de
pols kan dragen. De
dwijnt na 15 tot 20 minut
rende 3 tot 4 uur. Daarna ki„<
procedure herhaald worden
De metode werd op eer,
derdtal mensen toegepast en
resultaat wettigt de hoop
deskundigen: de pijn ver
zelfs na erns
ingrepen op
langen en de maag
gee
fekt
National
Philips
Nog een aanbieding:
Electrolux stofz.
Dit is voor de snelle b.
Obk alle stbfzakken
merken in voorraad.
De nieuwste modellen.
Miele. Bauknecht 648,-
Zanker 759,Indesit.
Philips. i Electrolux.
Bosch. Ook voor in
bouw.. extra laag ge
prijsd. v.a. 549,-
Uit voorraad leverbaar.
De deskundigen van het labo in
Argonne zijn er reeds in geslaagd
het bestaan van abnormale
hloedtypes, urine en weefsels te
ontdekken bij mensen die door
uiteenlopende soorten kanker en
een aantal andere ziekten waren
aangetast.
Deze soorten abnormale pro-
slaperig- teïnen stemmen overeen met he-
tnse geleerde Pierre
vas de eerste die de ver-
n ervan ontdekte rond
was geen heel-
ziekte bekend,
.rnnoesteld dat de computer in de sekonden. Men kan die figuren Een bekende autobouwer zoals
_r„ji in diverse technieken, in het ook op papier afgedrukt krijgen. Alfa Romeo heeft in diverse afde-
;‘:s bestaan. De informatika ontwik- Vroeger dienden voor dergelijk lingen van het bedrijf heelwat
ig van een technisch helper van de werk steeds weer tekenaars wor- computerapparatuur in gebruik.
,„4at voor Ook daar wordt gebruik gemaakt
i ontwerp van de «Computer Aided Design»
i moesten vooral wat betreft het onderzoek
inzake veiligheid. Het onderzoek
de op het vlak van de aktieve veilig-
1 u?b- heid beoogt een minimalisering
■v^xen van het ongevallenrisiko. De stu-
snel- die is gericht op de aktieve en op
werk- de passieve veiligheid. Wat de
-rmaeen aktieve veiligheid betreft streeft
ingewikkeld men naar betere eigenschappen
ven, bekend inzake wegligging, wendbaarheid
en remgedrag van een voertuig in
het bijzonder onder moeilijke om
standigheden.
Terwijl het reële gedrag van het
systeem bestuurder/wagen
proefondervindelijk wordt bestu
deerd aan de hand van de kon-
stataties op de testbaan, wordt
een matematisch model uitge
werkt waarmede de resultaten
van de proeven worden veral
gemeend en duidelijke kwantita
tieve wijzigingen kunnen worden
verstrekt over de normale gren
zen bij een bepaald voertuig.
Men kwam tot driedimensio- Ook wordt nagegaan hoe men
weergave: tekeningen die in op het vlak van de passieve
perspektief zicht op het scherm veiligheid bij ongevallen de per-
verschijnen die een zeer trouwe soonlijke schade tot een minimum
weergave zijn van wat rrjen zich kan beperken. Het gaat allemaal
voorstelt te gaan ontwikkelen, om gegevens die men krijgt op
Zoals we bij de helikop- grond van de realiteit die echter
terbouwers van SNIAS zagen langs de informatika om op di-
worden de ontwerpen (die al re- verse manier worden veral-
kening houden met de wetten van gemeend zonder tijdrovende en
de meetkunde, de mechanika slopende bezigheden. Het bete-
aerodynamika enz.) uitgetekend kent een reuzestap voor de den-
door een automatisch gestuurde kende kreatieve mens die veel
tekentafel om de mogelijkheden minder wordt afgeremd in zijn
van praktische realisatie in detail ontplooiing,
te kunnen nagaan.
ESA-spoorstation te Villafranca
bij Madrid, waardr. Nino Panagia
van het radioastronomie-labora-
torium van Bologna (Italië) de
analyse van de gegevens begon.
Voorlopige gegevens tonen
snelle veranderingen in de super
nova naarmate de verbroken ster
Tegelijkertijd
worden ongeveer eens in elke veroorzaakt de uitzetting zelf een
dertig jaar in ortze melkweg waar- wijziging van de spektrale ken-
genomen. Ofschoon het bekend is merken die eveneens in sterren
dat er elk jaar verscheidene voor- die materiaal uitstorten te zien
komen, zijn de meesten nauwe- zijn.
lijks zichtbaar omdat ze in veraf De
o-.egen sterrenbeelden liggen. was een sleutelfakto
De European Space Agency zpi gelijke maakte dat
ite gebt
-ïrveerd
ie voord
an, die c
ijze
teobs
llllllll
