FtFI
ras
Influenza («griep») soms wolf in schaapskleren
Het geheimzinnige cholesterol in ons lichaam
rDonbcr
bal
Wnen-
r bal
14,95
F»KE
E
weer
Tweede kerkenkonferentie
fleXa
BIEDING
1
van eysden by
Heuvelstraat 57 - Paletplein 16
7D011IHT5
GA MAAR KIJKEN
WAAR U WILT
>er 1978 pagina
DE TILBURGSE KOERIER
Donderdag 30 november 1978 pagina 37
Voor vatbare mensen niet zonder gevaar
inhoudende:
Horloges
De
W.l
Aanstekers.
Helpt vaccineren nu eigenlijk
-Tilburg
EN
EKEL
STRAAT 39
>rijs
veroor-
en
Geloven tot hoop
lukten
NIEUW
muurdecor
FILTER
«s
ar
Spaartegoed
ruim 90 miljard
gulden
Drogisterij
Parfumerie
enen
jten,
Inenten is het enige wat men
kan doen
Waarom zoveel
belangstelling
Bernard Loderstraat 37
tel. 673805, pal achter Vendet aan de Westermarkt
(naast rijwielhandel Noud van Loon)
aai
er
en
een
totale
aandec
ijk, dat de
in overeen-
rs van
indien
1 aan
ie, is veel n
ig onverzs
26,3 20,3
con-
BEHANG - VERF - (AUTO)LAK
Dona-Kniknie
Dt MAN VAN 't VAK
Nuurdhoekring 79 - 424556
Af-
id
15 kilo
)5
rmat
watt
k
in waarschuwer
eigenlijk
iheid te i
rs die
Iheden
n ieder
/etten/oliën
been
natuurlijk
samenstelli
komt met
stammen.
wèl noodzakelijl
Hing van het vaccin
et de circulerende virus-
vaccin-f
de juiste
men. In
W.H.O.-inf
van onze
winnende
10 Jaar Palet-
laleert de virustypen,
delen van de wereld
jorzaken en voorspelt
zo’n virus elders in de
demie zou kunnen te-
wachten. Door inenting kunnen de ri
sico’s wel degelijk worden vermin
derd.
,90
25 stuks
200 MANNEN kunnen
nog verwend worden
met een originele BRUT 33
geschenkdoos,
Aanhechting van influenzavirus aan celwand. Tien minuten na de infectie. (Ver
groting 200.000 X).
/an vet in 1975 in Ne
derland per hoofd van de bevol
king in gram per dag
eldt ten volle voor het voorkomen
enza, die niet zo onschuldig is
/aak denkt.
In feite tellen deze risico’s dubbel.
Want niet alleen kunnen complicaties
gemakkelij'
wordt ook---
verergerd.
C In
C de dó
per sali
gelegd
spaarverschil m
kwam hierdoor
gulden. In
spaarver
van dit jt
Niet voor
I want hun a
I kan snel
te hoe
weinig
aan
enz.
ook, persoon bij
olop- ter is de kar
6,0 4,6
30,623,6
3.3 2,5
26,3 20,3
U s\aa9'
beW
Iedereen weet, dat bij het bewaken van
de gezondheid héél dikwijls het be
proefde gezegde «voorkomen is beter
dan genezen van kracht is.
1 bus scheerzeep
1 büs haarcrème
1 flacon after shave
2 stukken toiletzeep
Niet voor gezonde, jonge mensen,
-u..n afweer tegen het griepvirus
snel worden opgebouwd, zodat
complicaties niet veel kans krijgen.
Maar als dit afweervermogen vermin
derd is, zoals bij vele groepen van
chronische zieke mensen en bejaarden
Dan krijgt de influenza inderdaad
meer kansen en zijn de risico’s groter.
Dat is de derde categorie van com
plicaties.
Ja, het 1
:pen mensen is de in- mogen van
ak geen onschuldige aangetoond
vts om over na te den- vaard. De W
Het gaat om mensen, die bijvoorbeeld
suikerziekte hebben, een hart- of long
aandoening, ademhalingsstoomis-
sen, een nierziekte of een verminderd
afweervermogen tegen infecties.
Dit alles zal muzikaal worden omlijst
door de Trip Trappers uit Oisterwijk.
Normaal f 27,90
Onze Sint-prijs
Zo lang de voorraad strekt
Inenten kan
veel narigheid
voorkomen
Influenza is wereldnieuws. Is het heb
ben van influenza dan zoiets bijzonders
Ja en nee. Een gezond mens kan griep
krijgen, een of twee weken ziek zijn,
Dat geldt te;
van influem
■als men va
mode-,
len.
Boter
Margarine
Halvarine
Eetbare ve
Vlees (m. t
incl. spek)
Consumptiemerlk
sumptie-
melkprodi
Noten
ikten Room, melkpoeder, koffiemelk
fiemelk 3,8 2,9
Eieren 3,0 2,3
Broodgraan 2,2 1.7
Vis 0,8 0,6
Diversen 3.5 2,6
De
er vanzelf- dig
rspreken.
is echter
i die
chro-
f die zich W.H.O
ie leeftijd aan alk
Vraag het aan uw dokter
De enige, die u kan zeggen of inenting
tegen influenza voor u wenselijk of zelfs
noodzakelijk is, is uw huisarts. Hij kan
u ook zeggen, of de vaccinatie voor re
kening van het ziekenfonds kan worden
uitgevoerd.
een virus-
rilijk te gene-
Jaren geleden heeft de schrijver
sindsdien door veel mensen klal
wat het betekende. Dat woord was «ej
Soms lijkt het alsof cholesterol ook zo’
het, vaak in waarschuwende zin («Denk or
cholesterol eigenlijk Welke plaats neemt
onze gezondheid te maken Bestaat het wel echt
Om met dat laatste te beginnen cholesterol bestaat wel degelijk. Het hoort zelfs in
ons lichaam thuis, net ais ons hart, onze longen en onze nieren. Het vormt een
onderdeel van de zo belangrijke cel-omhulsels, en het is één van de basisprodukten
van het isolatiemateriaal dat zich om dikke zenu wvezels bevindt. Inde huid kan het
onder invloed van zonlicht worden omgezet in vitamine D3. Ook glazuren, van
belang bij de spijsvertering, kunnen via omzettingen uit cholesterol ontstaan. En
tenslotte dient cholesterol voor de vorming van hormonen, namelijk geslachts
hormonen en bijnif—--
Dat is nogal wat, vc
ingeduid met de formule C27H460 wat overiger
27 koolstofatomen, 46 waterstofatomen en één
om dat
:lkaar te
gesprek te Een gemeenschap
;ren. Vandaar
mferentie: een
eting van gelo-
Voor grote groep*3
fluenza dan ook
ziekte m, maar iets
ken en er met de dokter over te praten.
En misschien hoeft het dan ook niet bij
praten te blijven, want men hoeft, ook
al bestaan er geen geneesmiddelen
tegen griep, niet machteloos af te
Atherosclerose
gsbureau voor Van geheel andere aard is de vraag,
niet meer dan welke samenleving er bestaat tussen
genoemde
i op de com-
iza gepaard
knelpunten in onze (plaatselijke) sa
menleving (bijv, gastarbeiders, wer
keloosheid, verslaving)?» «Wat doen
we ermee, kunnen we er iets aan doen
wat heeft osn geloof daarmee te
tere druppeltjes, micellen ge
worden opgenomen in de
iten van de darm en vervolgens
in het bloed uitgestort. Het bloed ver
voert ze naar de lever. De lever is de
centrale plaats in de cholesterol-
stofwisseling. Behalve opslag en af
braak vindt er ook opbouw van cho
lesterol en afgifte hiervan naar het
bloed plaats.
oop plaatselijk Dagelijkse hoeveelheid
te komen. De
De W.H.O. sign,
die in bepaalde
epidemiën veroc
op welk tijdstip 2
wereld een epidt
weegbrengen.
10.1 7,8
7.1 5,5
6.9 5,3
gepakt, en dat het vetgebruik over de
hele linie beperkt moet worden.
Bij een normaal cholesterolgehalte is
gebruik van een grote hoeveelheid li-
nolzuur onnodig. Wie weinig vet con
sumeert, ook al is dit vet verzadigd,
bereikt hetzelfde resultaat. Een har
monische levenswijze, met voldoende
lichaamsbeweging, ontspanning, niet
roken en een balans tussen werk en
rust gepaard aan een matige vet-
consumptie, is veel rationeler dan een
meervoudig onverzadigde vetzuren
dieet.
Masai
De
duidt
wie in van h
Zoals reeds opgemerkt: een gezond,
jong mens mag over de risico’s van een
tijd(je) ziek-zijn en de maatschap
pelijke problemen tijdens een griep
epidemie denken zoals hijzelf wil. En
wie twijfels heeft, kan -
sprekend met zijn dokter over t
Dat praten met de huisarts i:
wèl erg belangrijk voor mensen
weten of vermoeden, dat ze een cl
nische aandoening hebben of die
in verband met hun gevorderde leeftijd
afvragen, of inenting voor hen aanbe-
velenswaardig is.
1 uw bor-
kompleet
edan-kus-
Uit een voorlopige berekening van het
Centraal Bureau voorde Statistiek 1)
■-'"kt dat per ultimo september 1978
spaartegoed bij de diverse
groepen van spaarinstellingen de 90
UC uiiisian- miljard gulden heeft overschreden. Bij
/asten als bij de landbouwkredietinstellingen is
1 buitenaf» hiervan 38 miljard gulden of ruim 42%
de lever Af- ondergebracht. Het spaartegoed aan
gehouden bij de handelsbanken be
droeg 21 miljard gulden of 24% van het
totale spaartegoed. Bij de algemene
spaarbanken en de Rijkspostspaar-
bank bedroeg het spaartegoed ultimo
september resp. 17 en 14 miljard gul
den. Uitgedrukt in procenten van het
spaartegoed berekende dit een
jel van resp. 19 en 15%.
medicijnen.
Het is ook mogelijk, dat de aandoening
en beschadiging van de luchtwegen de
weg vrij maakt voor ziektever
wekkende bacteriën. Dit is de tweede
categorie van complicaties. Men heeft
dan een dubbele infectie. Berucht in
dit opzicht is de mogelijke besmetting
van een grieppatiënt met stafylokok-
ken (door steenpuisten o.d. van hem
zelf, van gezinsleden of kennissen).
Dit is eeti bacteriesoort, die met an
tibiotica zeer moeilijk te bestrijden is.
Zijn dit nu vreesaanjagende dingen
nan, onze ion;
cel-omhulsels,
>m dikke ze"'
luc/i omgezet
innen via omzetting
voor de vorming van I
ierschorshormonen.
/oor een stof die in het bekende chemische spijkerschrift wordt
sns niets anders betekent dan dat
1 zuurstofatoom in zitten.
Soms wordt de vraag gesteld, of men
van de inenting zelf «griep» kan krij
gen. Dat is onmogelijk want het vaccin
is gebaseerd op gedode entstof. Het is
250 a 300 mg cholesterol per dag met
onze voeding op te nemen.
Taalkundig stamt cholesterol uit het Opname door de darmwand
Maar lang niet al het cholesterol dat
we binnenkrijgen passeert de cellen
van de darmwand. Ten eerste is gal
noodzakelijk, zoals hierboven reeds
genoemd. Verder hangt het ervan af
hoe goed cholesterol als onderdeel van
de zeer fijne micellen kan worden op
genomen. Hierbij blijkt het vet in de
voeding van belang te zijn. Zowel de
snelheid als de mate van opname door
de darmwand kunnen door het
voedingsvet worden beïnvloed.
Een belangrijke regelmechanisme, dat
geheel «automatisch» verloopt, is het
5. volgende als de hoeveelheid choles-
terol in de voeding toeneemt,
A fractie die daarvan door de dt
momen af. Via
thermostaat»
Daarbij wordt aan de medici ook me
degedeeld, welke categorieën per
sonen (met bepaalde chronische aan
doeningen) in iiet bijzonder in aan
merking komen voor inenting.
zaakt dooreen influenzavirus, aangrij
pend op de luchtwegen, gepaard
gaande met flinke koorts en algemene
malaise.
Die algemene malaise (onwelzijn) kan
zich op verschillende manieren uiten:
hoofdpijn, gewrichtspijn, grote ver
moeidheid, al dan niet in kombinatie.
De aandoening van de luchtwegen kan.
beter worden en weer aan de slag gaan, begrijpelijkerwijze gepaard gaan met
Wt zijn er min of meer aan gewend, hoesten, keelpijn en pijn op de borst.
rmen De arts komt vooral in het «seizoen»
deze verschijnselen tegen. Maar hij
blijft altijd attent op mogelijke andere
ziekten, die ook gepaard kunnen gaan
jen virussen, met é/n of ^eer van de
symptomen. En ook let hij
b* plicaties, die met influem
- .- Az,atlsche kunnen gaan.
Russische griep) kan ontleend
:n dat influenza zich van lands- Griep niet onderschatten
en niets aantrekt. Griep is voor een gezond mens niet
>ch de hele wereldbevolking gevaarlijk. Tenminste als er geen
an griep te lijden. En de meeste complicaties optreden. Maar zelfs dan
iffers vallen in gebieden die ge- kan ieder weldenkend mens zich af-
bevol- vragen, wat het doormaken van een
slechte influenza-infectie voor hem of haar
idheids- betekent. Dat komt neer op een week
ziek-zijn, met koorts, pijn en afmat-
flijke ting. Daarna is men meestal 1 a 2 we-
sieve ken nog erg moe en slap, zodat het 2
1/2 a 3 weken kan duren voordat men
weer aan het werk kan.
Men kan hierover een individuele
mening hebben, maar er zit ook nog
een maatschappelijke kant aan. Ieder
een weet, dat tijdens een griepepide
mie zeer veel mensen tegelijk uitge
schakeld worden. Wat dit betekent
voor «dienstverlenende» openbare
organisaties, zoals: artsen, ziekenhui
zen, openbaar vervoer en andere or
ganisaties die voor het goed functione
ren van de samenleving essentiet
zijn, is in zulke perioden voorpagint
krantenieuws.
er Simon Carmiggelt eens een woord gelanceerd dat
ikkeloos werd gebruikt zonder dat ze zich afvroegen
epibreren» en het betekende niets.
>'n woord is. Iedereen kent het en gebruikt
>m je cholesterolgehalte Maar wat is
t het in onze voeding Wat heeft het met
Feestelijk besluit van de <10 Jaar
Paletplein »-aktie
Als besluit van de feesten «10 Jaar
Paletplein» zal zaterdag vanaf 14.00
uur Sinterklaas met zijn zwarte
knechten aanwezig zijn om de prijzen
bekend te maken.
Sint zal beginnen met de winnaars
de slagzinwedstrijd en dezen, in
aanwezig, hun prijzen persoonlijk te
overhandigen.
Daarna zal hij met behulp
wijkagent de h. Verbeel de
kaarten van de aktie «lf
-fabrikanten kunnen dan tij-
ste entstoffen hierop afstem-
Nederland is ook een
ifluenza-centrum.
Je hebt kerken in alle soorten en maten.
Overal kom je mensen tegen die wel
geloven. Ieder op zijn eigen wijs. De één
—en in Tilburg is dat veruit de groot
groep heeft een Rooms geloof,
andere een Dopers, of I'
Gereformeerd. Zo heet dat dan ten
minste. Maar het zijn allemaal mensen
die geloven. Binnen de kerk één van
de vele of erbuiten.
Wat is dat geloof? Wat hebben we er
aan? Waar hopen, vertrouwen we op?
Wat doen we er mee in de praktijk van
ons dagelijks leven?
Het zou een goede zaak zijn
eens van elkaar te horen, om el
ontmoeten, niet elkaar in j
komen, elkaar te inspirer
die tweede kerkenkonfi
georganiseerde ontmoete
vigen.
Tweede in 1973-74 is er ook zoiets al
geweest. Waren het toen vooral de
vertegenwoordigers van de verschil
lende kerken, op landelijk niveau -
nu is het de bedoeling dat gelovigen uit
allerlei kerken maar ook van daar
buiten. met elkaar in kontakt komen.
«Wat bezielt ons?». Waartoe kunnen
weelkaarinspireren? Waarliggende
*2 EaS aandoening wel te*en influenza
helpt. Het beschermend ver-
van influenza-vaccinatie is
en internationaal aan
vaard. De W.H.O. geeft een bescher-
mingsgraad aan van 70-90
het sterftecijfer haalt dat van de man
nen in.
Risicofactor cholesterol
Wat is nu het verband met choles
terol Wel, in het rijtje van risicofac
toren wordt als één van die factoren
genoemd een te hoog gehalte aan cho
lesterol in het bloed. Het is van belang
te beseffen, dat een verhoogd choles
terolgehalte niet hetzelfde is als
atherosclerose, en dat atherosclerose
niet hetzelfde is als een coronaire
hartziekte. Anders gezegd er zijn
patiënten met een aandoening van de
kransslagaderen die een normaal of
zelfs verlaagd cholesterolgehalte heb
ben. Omgekeerd zijn er mensen met
een hoog cholesterolgehalte bij wie in
het geheel geen vaatafwijkingen wor
den waargenomen. Op grond echte
van de bestaande positieve statis
tische correlatie tussen
terolgehalte van het bloed in een groef
mensen en de sterfte aan hart- en vaat
ziekten in dezelfde groep, wordt vec
aandacht geschonken aan het choles- rugdringen
terolgehalte van het bloed. Let wel, suikerziekte
we hebben het overeen correlatie, niet
over een causaal verband. (Correla
tie verhouding van onderlinge af
hankelijkheid of beïnvloeding.
Causaal verband het verband van
oorzaak en gevolg).
Nog nooit heeft iemand het causale
verband tussen een hoog cholesterol
gehalte en coronairlijden kunnen zor8en voor
aantonen. De mogelijkheid is zelfs niet consumptie,
geheel uitgesloten, dat beide het ge- ru, va'
volg zijn van een geheel andere oor- 1
zaak, die mogelijk in de wand van de
kransslagaderen zelf is gelegen, en
waarbij de hoge cholesterolspiegel een
teken zou kunnen zijn van een ontre
gelde vetstofwisseling.
Ons vetgebruik
Wat het vetgebruik betreft hier is de
verwaaring compleet. De discussies
over verzadigde, onverzadigde en
meervoudig onverzadigde vetzuren
zijn in het vaarwater van de reclame
terechtgekomen, zodat het soms
alsof men slechts bepaalde produl
hoeft te nuttigen om van hart- en vaat
ziekten gevrijwaard te blijven. In we
tenschappelijke kringen neigt men
veeleer tot de overtuiging dat het de
overvoeding is die moet worden aan-
>roter verteringsoppervlak
ing hebben.
eibaar produkt van de le-
_j dit proces, en
wordt gestimuleerd
door een hoog vetgehalte in de
voeding.
Nog kleine
Na een inleidende ontmoetingsavond naamd,
komen daar achtereenvolgens aan de 'P _\at
orde: «over geloven gesproken»,
samen geloven», «ontmoeting met
mderen», «levensstijl».
De zesde bijeenkomst zou dan besteed
hll‘ kunnen worden aan «Kiezen voor
spiegelbezoeken» met welke an-
dersgeaarde groep(en) gaan we dit al
les bespreken, in de hoop
tot nadere herkenning te komen.
idee is dat echte eenheid van de Kerk
hervonden kan worden als plaatselijke
gemeentes en parochies en groepen
geëngageerde christenen met
leren om als één geloofsgemeenschap
rekenschap te geven van de hoop die
in haar is.
Nederlandse overheid volgt de
’.O.-adviezen en geeft die door
11e artsen.
X“—i ±zt cholesterol en de ziekte die men hard-
afvroegen nekkig «aderverkalking» blijft
noemen. De juiste benaming voor
deze aandoening is atherosclerose
een ernstige aandoening van de slaga-
derwand, waarbij gelige ophopingen
van vetachtige substanties in de bin-
nenbekleding van de bloedvatwanden
voorkomen. Het binnenoppervlak van
deze wanden is dan niet mooi glad
meer, maar hobbelig en ongelijk
vormig. Dit kan één van de oorzaken
zijn dat stolling in de vaten kan ont
staan ofwel trombose. Tenslotte kan
een vat geheel worden afgesloten zo
dat er geen bloed meer doorheen kan.
Als dat gebeurt in de coronairarteriën,
de kleine slagaderen die het hart van
bloed voorzien, kunnen de gevolgen
ernstig zijn een hartinfarct. Een
stukje van het hartspierweefsel sterft
daarbij af en doet niet meer mee aan
het wegpompen van het bloed.
Atherosclerose is geen nieuwe ziekte.
In de slagaderen van Egyptische
mummies werden bovengenoemde
afwijkingen reeds aangetroffen. Nog
nooit heeft de ziekte echter zoveel
slachtoffers gemaakt als juist in deze
eeuw, en het is logisch dat men overal
ter wereld al jarenlang de oorzaak
probeert te vinden.
Risicofactoren
In ieder geval is duidelijk geworden
dat er sprake is van méér dan één oor
zaak voor het ontstaan van hart- en
vaatziekten. Men heeft een lijst sa-
neemt de mengesteld van factoren die bekend
fractie die daarvan door de darmwand staan als risicofactoren te hoge
wordt opgenomen af. Via deze inge- bloeddruk, veel roken, een te hoog
bouwde «thermostaat» wordt de cholesterolgehalte van het bloed, een
hoeveelheid cholesterol die opgeno- te hoog gewicht, suikerziekte, te
men wordt door de darmwand gere- weinig lichaamsbeweging, een teveel
guleerd (helaas werkt deze regulering aan geestelijke spanningen («stress»)
niet bij iedereen even goed).. Som- enz. Hoe meer deze factoren in één
mige onderzoekers nemen dan ook, persoon bij elkaar komen, des te gro-
dat ook bij een hoge cholesterolop- ter is de kans op een catastrofe. Als
name nooit meer dan 300 milligram per niet te beïnvloeden factoren moeten
dag vanuit de darm wordt geresor- daar eigenlijk nog bij gerekend wor-
zoals dat heet, en dat alles wat den leeftijd, erfelijke aanleg en ge-
mwi wordt opgenomen, onmiddellijk slacht. Vrouwen zijn tot op mid-
weer wordt uitgescheiden. delbare leeftijd dank zij hun oestro-
Er zijn echter ook onderzoekers die gene hormonen vrij effectief be-
menen dat veel grotere hoeveelheden schermd tegen de gevolgen van
ïchtstreeks van ons voedsel kunnen worden geresorbeerd. In ieder atherosclerose.
en ten dele van de geval kan de geresorbeerde hoeveel- Na de menopauze is er wat de «vat-
uit vetten. Nadat deze heid cholesterol van persoon tot per- baarheid» voor deze aandoening be-
maag op temperatuur zijn soon sterk verschillen. De darmlengte treft helaas sprake van emancipatie
>racht en tot een brij gemaakt, wor- speelt hierbij een rol, mogelijk ook
1 ze onder invloed van bestand- passagesnelheid. Het laatste woora
en uit de gal in duizenden kleine hierover nog niet gesproken,
druppeltjes verdeeld, zodat de vet-
splitsende enzymen in de dunne darm Lever centraal
een veel groter verteringsoppervlak In de lever, de grote chemische fabriek
ter beschikking hebben. Van ons lichaam, wordt cholesterol
vloeibaar produkt van de le- opgebouwd, bewaard, afgebroken en
aan het bloed afgegeven, al naar ge
lang de behoefte. Ook in andere weef
sels, zoals het slijmvlies van de dunne - -
darm, de huid, de bijnierschors en de ,jkt dat
testikels vindt opbouw van cholesterol "et totale
plaats. Deze opbouw wordt zoveel
mogelijk aangepast aan de omstan
digheden. Zowel tijdens va
cholesteroltoevoer «van
vermindert de syntese in de lever. Af
sluiting van galgangen of afwezighek
van galzuren, zoals dat bij sommigi
aandoeningen voorkomt, doet d.
syntese juist toenemen.'
Afbraak van cholesterol
Bij de afbraak van cholesterol is de
omzetting in galzuren een belangrijke
stap. Uit proeven met cavia’s heeft
men de conclusie getrokken dat vol
doende concentraties van vitame C ln de maand september werd er bij
hierbij noodzakelijk zijn. Vitamine C de diverse spaarinstellingen tezamen
is ook betrokken bij de omzetting van per saldo 427 miljoen gulden meer in-
cholesterol in hormonen van de bij- gelegd dan opgevraagd. Het totale
nierschors. Tevens id gebleken dat tij- spaarverschil in het derde kwartaal
J-ns lichamelijke activiteit deze om- kwam hierdoor op bijna 1,9 miljard
ingen van cholesterol verhoogd gulden. In vergelijking met het totale
its kunnen vinden, vergeleken met spaarverschil in het tweede kwartaal
tstperioden. Wat de betekenis is van van dit jaar, toen er voor ruim 2,7 mil-
I deze mechanismen is voor een groot jard gulden meer werd ingelegd dan
deel nog onopgehelderd. opgevraagd, betekende dit een daling
van ca. 850 miljoen gulden. Een der
gelijke daling is overigens in over
eenstemming met het seizoenpatroon
van de laatste jaren.
Masai in Oost-Afrika hebben
delijk aantoonbare vervettingen
hun slagaderen, maar toch komen
hartinfarcten er nauwelijks voor. Mis
ter schien omdat ze tot op hoge leeftijd
is- zware lichamelijke activiteit verricli-
het choles- ten Voor ons, welvarende Neder-
roep landers, blijft minder vet eten het be-
/aat- ste alternatief. Dit kan een zeer be-
wordt veel langrijke bijdrage leveren aan het te
rugdringen van hart- en vaatziekten,
suikerziekten, nieraandoeningen,
reumatische klachten en galstenen.
De cijfers
Uit de statistieken over 1975 blijkt dat
margarine de grootste vetlcverancier
is (23,6 gevolgd door eetbare vet
ten en oliën (20,3 en vlees, incl.
spek) (20,3 Deze drie tesamen
zorgen voor 64,2 van onze vet-
Voordeliger slaagt U nergens.
Magazijnverkoop OOSTERSE TAPIJTEN aan
particulieren ver BENEDEN DE WIN
KELPRIJS.
Voor St.-Nicolaas nog vele SPECIALE AAN
BIEDINGEN. Sommige zelfs voor de HELFT
van de normale prijs.
Kom geheel vrijblijvend even kijken.
U kunt voor de deur parkeren.
Koopavonden geopend.
(Normaal zijn wij ’s maandags gesloten. A.s.
maandag vanwege St.-Nicolaas van 1 tot 9 uur
geopend).
Grieks stereos betekent vast,
cholè betekent gal. Cholesterol is
belangrijke vertegenwoordiger van de
zogenaamde sterolen een groep
nauw aan elkaar verwante verbin
dingen die in alle plantaardige en
- - :el dierlijke cellen voorkomen. In som-
zulke perioden voorpagina- mige opzichten lijken ze op vetten. De
meeste deskundigen zijn het erover
eens dat de hoeveelheid cholesterol in
het bloed beïnvloed kan worden door
de hoeveelheid en de aard van de vet
ten in het voedsel. Doordat choles-
- e terol mogelijk een rol speelt bij het
nog geen in- longontsteking. Als de luchtwegen ingewikkelde proces van atheros-
rt het wel vaak door het influenzavirus zijn aangetast, clerose (foute naam aderverkalking)
zijn ze erg kwetsbaar voor verdere in- staat het al jaren|ang in het centrum
;p» ge- vasies van ziekteverwekkende or- van de belangstelling. Laten we eerst
ïilijkte gamsmen. Het influenzaviruszelt Kan, eens kijken hoe cholesterol in ons
behalve de luchtwegen, ook de longen bloed komt, en wat er daarna mee ge
gaan aantasten. beurt.
Men spreekt dan van een virus- c,
influenza pneunomie. En die is moeilijk te gene- ^lotwisseling vetten
zen, want tegen virussen bestaan geen Vetten die we met ons voedsel bin
nenkrijgen, worden tijdens de stofwis
seling geleidelijk afgebroken tot kool
zuur, water en energie. Hierbij vor
men zich ook andere afbraakproduk- beerd,
ten waaruit opnieuw vetten, maar ook méér v.
andere produkten, onder meer cho
lesterol, kunnen worden gevormd.
Het cholesterol in ons lichaam is dus
ten dele rechtstreeks van ons voedsel
afkomstig en ten dele van de
o/. opopbouw uit vetten. Nadat deze
riste we ermee, kunnen we er iets aan doen vetten in de maag op temperatuur zijn
de wat heeft osn geloof daarmee te gebracht en tot een brij gemaakt, wor-
Hervormd, of maken?» den ze onder invloed van besta
t dat dan ten- Voor deze tweede kerkenkonferentie delen uit de gal in duizenden kk
liemaal mensen js een brochure verschenen «Ge- druppeltjes verdeeld, zodat de vet-
roepen tot hoop» (op initiatief van de
landelijke Raad van Kerken uitgege
ven door de centrale voor vor
mingswerk, De Horst 5, Driebergen. Gal- een vloeibaar prod
tel. 03438 - 2010, giro 42618, bestel- ver, is noodzakelijk bij
nummer AK 244, prijs f3,—de galproduktie wordt
plein» trekken en de namen van de
gelukkigen bekend maken, met als
laatste de winnaar van de hoofdprijs
de 2CV Special.
Ook zal op deze zaterdag vanaf 11 uur
weer een barbecue branden waarop
diverse lekkere hapjes bereid zullen
worden, welke verkocht zullen wor
den.
cholesterol
wisciijNc De dagelijkse hoeveelheid cholesterol
groepen d'e 'emand rechtstreeks opneemt in
:t elkaar zÖn voeding is natuurlijk sterk afhan-
ienschap kelijk van de voedingsgewoonten. Die
opname is niet alleen tussen mensen
onderling zeer uiteenlopendmaar kan
ook bij dezelfde persoon van dag tot
dag sterk verschillen. De opname van
cholesterol in de voeding door vol- dens
rgroepinhet wassen personen varieert in onze zettii
idige aktivi- Westerse samenleving tussen 200 en plaat
800 milligram. Het lichaam kan uit rus
verschillende bronnen ongeveer 2000 al
milligram cholesterol per dag op
bouwen.
In ons land wordt door de Voedings
raad en het Voorlichtings’
W.R. van Wieren, de Voeding aanbevolen n
Om dit hier ter plaatse ook van de
grond te krijgen heeft de piaatselijke
Raad van Kerken een stuurgroep in het
leven geroepen die de nodi„.
teiten moet ontplooien en initiatieven
bundelen. Wie er ook in mee wil doen of
nadere informatie wil doet er goed aan
zich te wenden tot zr. T. Vroom, Ring
baan West 177, tel. 676566 (overdag,
niet op maandag).
We zijn er min of meer aan gewe
Maar een kijkje achter de scheri
leert anders.
Niet alleen «Nederlands»
Aan de namen van de zo langzamer
hand wel bekend geworden virussen,
die griepepidemieën hebben
zaakt, (Hongkong griep,
griep, Russische griep) kan ontleend
worden dat influenza zich van lands
grenzen niets aantrekt.
Praktisch de hele -,J1“
heeft van
slachtoffers vallen in geb.v^..
kenmerkt zijn door grote
kingsdichtheid of door
voedings- of algemene gezonc
toestand.
Influenza is een zéér besmettel
ziekte en met het moderne, intensi
internationale verkeer verspreidt een
epidemie zich snel van het ene we
relddeel naar het andere en van land
tot land.
Deze feiten, gevoegd bij het merk-
waardige gedrag van de influenzavi-
russen (ze veranderen voortdurend
van type en eigenschappen) en de pro
blematiek rondom de bereiding van
vaccins voor inenting, hebben de
W.H.O. (Wereld Gezondheids Or
ganisatie) ertoe gebracht, grote aan
dacht te besteden aan deze «laatste
van de grote wereld-infectieziekten».
Een «griepje», griep en in
fluenza De medische risico’s
Er heerst nog altijd spraakverwarring Terug naar de medische risico’s van
over het begrip «griep». Wie flink ver- griep: er zijn in hoofdzaak 3 catego-
kouden is, zich hangerig voelt en zelfs rieën van complicaties. De eerste is de
iets koortsig is, heeft nog geen in- longontsteking. Als de luchtwegen jnge
fluenza. Maar men noemt het wel vaak door het influenzavirus zijn aangetast, c|er
«griep»En omdat de échte influenza zijn ze erg kwetsbaar voor verdere in-
ook al sinds jaar en dag «griep» ge- vasies van ziekteverwekkende or-
noemd wordt, is de grens moeilijk te ganismen. Het influenzavirus zèifk
trekken en de verwarring al gauw een
Medisch-wetenschappelijk is de defi
nitie van «echte griep» ofwel in
niet ingewikkeld: een infectie,