DE
KOERIER
25,
'n Mooie blijvende
herinnering aan
SPARIDANS-LCJOS
Actum Tilliburgis vraagt
gekoördineerde selektie van
industriële monumenten
t9,-
9,95
»9,-
ia
Sociaal Raadsman Tilburg moet
zich in 1978 definitief waarmaken
ul
5 mei 1978 pagina 32
WEEKBLAD VOOR HET HART VAN BRABANT
Verschijnt in geheel Tilburg - Goirle - Riel - Loon op Zand - Udenhout - Berkel Enschot - Oisterwijk - Moergestel en Hilvarenbeek.
lang niet overal ingang heeft gevonden.
10
indoenlijk, plantsoenachtig
wilgen en berken, is visueel
Jaarverslag geeft geen stijging van aanvragen
PROTESTANTSE
BEGRAFENISONI
een
het
Juni, tel-
fabriek
Jules Verneweg 5 tel. 426041 - 426042
INTERIEURVERZORGING
GROOTSTE
ANTIEKBEURS VAN
NOORD-BRABANT
Misschien
stijgt de loop
met nieuwe
huisvesting
-Het
arbeidersleven
tussen
de
twee
oorlogen
mag
niet
vergeten
worden
Donderdag 1 juni 1978
22e jaargang nr. 1068
Wijziging van de
spreekuren en verhuizing
van het buro
Ook zonder recept.
Gratis oogonderzoek.
i DERNEMING
TIJDELIJK
Tel. 42.55.25 b.g.g. 433370
Gijzen - Optiek
Koestraat 138, Tilburg
Tel. 425197
BEGRAFENISONDERNEMING
DENISSEN
Tel. 42.55.25 b.g.g. 433370
LET OP HET JUISTE ADRES
WILHELMINAPARK 127
CENTRUM VOOR BETER WONEN
meelstraat 31-33-35 paterstraat 39 tel. 013-421513/433860 tllburg
Lift aanwezig Eigen parkeergelegenheid
20 KORTING
OP UW
MONTUUR
(Tot max. van f 20,-)
UITGAVE DE TILBURGSE KOERIER B V. Oplage 70.010 ex.
DIR. J.H. G. DE BEER
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE N.S. PLEIN 14 - TILBURG
TELEFOON 013-430783 - POSTGIRO 1126745
t ver
ben ten
r wij de
lejaren
APIJT
Helpt onthouden «Het was geen idylische tijd!»
Rechtstreekse verkoop af
worden op maat gemaakt
dubbele dichting tegen tocht
vragen geen onderhoud
Renoveer en isoleer voor eens en altijd
Dit is een dwingende taak bij ons kon-
serveren van het recente verleden, en
die taak kan terdege strijdig zijn met
ons streven om monumenten uit dit re
cente verleden te restaureren tot t
aantrekkelijk stadsbeeld, waarmee
eschiedenis vervalsen, en het o
onmogelijk maken aan te toner
;r sinds die tijd aan ontzag!.,.,
■itgang is gemaakt.
ING «ONTWIKKELING” I
loannes van°OiI
rgadering van 6 mei 1977. I
agelijks van 9.00 - 12.00 uur, I
e^uld^s gevolg van ontslag- I
1 vereniging. I
slijk voor de leden, die des-
p (aandeel) moeten kunnen
Het Bestuur II
leek raadsman een roi speien, maar ook oeieiasoverweg
het tot de organisatie van het welzijnsterrein op rijks-
c*jrek met de wethou- Van belang zijn in dit verband de woorden van de vor
„e begeleidingskom- Me(jer van C.R.M., waarin hij zich voorstander toom
;re proefperiode van 2 jaar. De gemeente sing van de sektor maatschappelijke dienstverlening in twee werksoorten,
ird, zodat de definitieve evaluatie verscho- nl. algemeen maatschappelijk werk en informatie en advies. Ieder van
deze twee funkties zou een «eigen gezicht» moeten hebben.
A.S. MOEDERS
Uw en Ons belang!
Prijs -Service-Kwaliteit
BABY-HOME
Alleen: Willemsstr. 88,
Tilburg
in de sporthal te Haaren
(3 km van Oisterwijk)
op zaterdag 3 en zondag 4 Ji
kens van 13.00 - 17.00 uur.
monu-
eristiek
beeld
in ver-
ïnheid
Wand- of
vloerkleedje
in kleur
WfRELOKAMPIO1NSCHAPPEN]
ARGENTINIË
weten te handhaven. Zulke monumenten
worden door onze overheid ontzien en er
wordt veel geld besteed om ze te restaureren
en in stand te houden. Niemand zal tegen
spreken, dat zulke resten uit het verleden in
een modern stadsbeeld, dat vaak grootscha
lig is opgebouwd, bijzonder sierlijk en aan
trekkelijk kunnen zijn, en doorgaans geven
zij ook aanleiding om mensen, die daarvoor
belangstelling hebben, te laten konverseren
over stijlvormen en invloeden.
In het voorbijgaan nog het «natuurmonu
ment» vermeldend, ’n aantrekkelijk buiten
gebied, dat we willen handhaven zoals het
daar ligt, hebben we in onze tijd het nos
talgisch monument: dingen, die niet direkt
zó oud zijn, die ook niet van belang zijn van
wege fraaie of interessante architektuur,
maar die ouderen zich nog herinneren, en die
wij ervaren als de laatste resten van
kleinschalige bouw. Ook die worden tegen
woordig beschermd, een streven, dat eigen
lijk nog maar goed tien jaar oud is en dat nog
jaren was namelijk
I, dat de r
-ende duideli
de Kasteelhoeve
huis kwam het voor,
op de verkeerde dag'
de deur gesloten voi
Na 1 november kan
beuren,
het buro van 9-1
centrale ligg
j en het
bovendien
te vinden.
Nog net vóór Kerstmis vond de ver-
Andere monumenten, die naar de mening
van onze generatie meer aandacht verdienen,
zijn de historische monumenten, speciaal op
stedebouwkundig gebied, waarbij we dan
grote eerbied tonen voor dingen, die hoewel
héél oud zich toch tot in onze tijd hebben
«Wat hebben we te verstaan onder monu
ment?»
Dit is een vraag, die elke generatie zich op
nieuw heeft te stellen, en die ook in elke gene
ratie op een andere manier wordt
beantwoord. Sommige monumenten zijn met
opzet gebouwde herinneringstekens naar
aanleiding van grote daden in het recente
verleden; deze plegen door opvolgende gene
raties, die vaak weinig ingenomen zijn met
gebeurtenissen, die het voorgeslacht als
«grote daden verkoos te kenschetsen, nogal
eens te worden afgebroken. In deze tijd heb
ben wij voor dergelijke monumenten weinig
belangstelling; we vinden in de afgelopen
vijfentwintig jaar weinig dat volgens ons her
dacht moet worden.
huizing plaats naar het Stadhuisplein
360, waar tevens het Inspraakteam
voor de stadsverenieuwing, de Cen
trale Post Woningverbetering en de
gemeentelijk bedrijfsmaatschappük
werker zijn gehuisvest.
Dat het paleis-raadhuis, met zijn mo
numentale uiterlijk, geen ideale huis-
spreekuur ge- vesting was voor het instituut sociaal
raadsman, was reeds meerdere malen
betoogd, zowel door de raadsman zelf
en de begeleidingskommissie als door
kolk
Toet
de
’n Harde tijd
Mensen hebben de neiging snel te
geten en het verleden te verfraaien
koste van het heden. Wanneer
«monumenten» uit de industriële
van tussen de oorlogen gaan ver
eeuwigen, mogen wij er wel tegen Wa
ken, dat we ze niet in onze nostalgi
sche neiging vertederen. Het was een
harde tijd toen, veel harder dan die van
‘“~«nwoordig en het is vooral voor de
ageren van belang, dat we hen niet
J" kans geven in het tegenoverge-
cvlde te vervallen en te verzuchten:
«Vroeger, toen hadden de mensen het
maar makkelijk!»
in wijJ:
dringenc
selektie
jekte
behouder
houd in c
is met ar
gemeet
rende groef
voor een ox
teger
jongt
de I
«gekoördineerd»gaan stek
het behoud van indus-
zullen wij er verstandig
xrgen, dat in onze tijd het
oe de mensen toen leef-
gaat. Meer nog dan
iwen tevoren de am-
industrie na 1900 opge-
mensen, die er werk-
let hun dagelijks leven
veel de ges
:eker zelf oi
wat er
voorui
Aantal en vorm
van de kontakten
Het aantal kontakter
verder toegenomen,
bezoekers bedr
deld 95 per maar,u.
1197: 54 meer. Het j
vooral omlaag getroï
dat de raadsman het grootste d,
juli met vakantie was en bij
aan een vervangerhet buro ge
Opvallend is verder, dat er wederom
een aanzienlijke toename was in het
aantal telefonische kontakten. Was
het percentage in 1975 nog 18,6% en in
1976 21,7%, tijdens het afgelopen ver
slagjaar legden 35% van de mensen
t een deze wijze hun problemen voor. 1
•e we ervaring van de raadsman is, dat de
ons- aard en zwaarte van de problemen die
onen, telefonisch voorgelegd worden, niet
’lijke afwijken van die, welke in de gesprek
ken op het buro aan de orde komen.
Bij 'n overlijden in uw familie,
zowel s nachts als overdag belt u
eerst ons, wij nemen al de zor
gen, betreffende de begrafenis of
eventueel crematie van u over.
Op de foto: Spinmachine voor wollen
garens (foto v.d. Bichelaer-Geldrop).
Met de redaktie van «Actum Tillibur
gis» kunnen belangstellenden zich in
verbinding stellen bij mej. Strocken,
Irenastraatd, Goirle. Tel. 013-341485.
Een juist beeld
Wanneer wij nu
streven naar F*
triële resten zul
aan doen te zor™
beeld van «hoe
den» niet verloren
een paar eeux
bachten, is de i
uc. bouwd door de rr
igen ten’ en die er met
i al- gedurig bij betrokken waren: v
»re. meer dan we nu nog weten, en zeke.
irtij vee*meer dan ons nu lief zou zijn. Het
ingt behoud van een paar «wevershuisjes»
de monumentale
ter erg gering: het vertelt
was, het suggereert, hoe
was, en hoe het had horen
KREMERS ALUMINIUM RAMEN EN DEUREN
enkele of dubbele beglazing (10 J. gar.)
eigen vakkundige montageteams
ook in kleur leverbaar
raadpleeg ons vrijblijvend bij u thuis
Er is nu een nieuwe vorm van r
ment in opkomst: het karakter
monument, dat een duidelijk
geeft van een voorbije tijd, die dat
wijst naar de opkomst of gezeter
van de ouderwetse industrie. In de afle-
van mei 1978 van «Actum Til-
tijdschrift
«Tilborch»,
Industrie en J
Duidelijke selektie
Het hier bedoelde nummer van de
heemkundekring verdient inderdaad
zijde kring de aandacht. Het is
gend nodig, dat er een duidelijke
kiie wordt gemaakt welke ob-
ten men op dit gebied verlangt te
sn, en waarom, en of dit be-
overeenstemming te breng
andere overwegingen van
:n belang. Op zichzelf oper
:pen zijn hierbij geen part
iverheid, die haast verlanj
afmeting 70 x 124 cm
de W.K. 78^^^
Gescheiden mensen
Voor wat betreft de burgerlijke staat
van de bezoekers is voor het eerst de
kategorie «gehuwd geweest» uitge- *,c*
splitst in twee groepen, namelijk Op I november 1977 werd het spree
diegenen die gescheiden zijn en de uur in de Kasteelhoeve, Hasseltstn
weduwen/weduwnaars. Het aantal ge- ^56,
scheiden mannen en vrouwen bleek had
aanzienlijk hoger dan het aantal we
duwen en weduwen en weduwnaars
die om raad kwamen vragen.
De alletjongsten (beneden 21 jaar) en
de alleroudsten (boven de 65) hebben
ook dit jaar verhoudingsgewijs minder
vaak een beroep gedaan op de
raadsman dan de overige leeftijds-
kategorieën. Het feit, dat voor deze
leeftijdsgroepen specifieke hulpverle
ningsinstanties bestaan, zal hier niet
vreemd aan zjjn.
Verreweg de meeste bezoekers komen
op eigen initiatief of op aanraden van
:n is in 1977 niet verwanten of kennissen naar het buro
momen. Het totaal aantal van de raadsman. Men mag hieruit
,vdroeg 1143, dus gemid- konkluderen, dat deze niet alleen in
aand. In 1976 waren er opzet maar ook in feite een
gemiddelde wordt «eerste-lijnsfunktie» vervult.
>kken door het feit, Toch komt het wel voor, dat be-
zoekers zijn verwezen door een an
dere instantie. In 1977 gebeurde dit 53
keer (f,6%). Het ging dan r-
problemen die zo ver verwijderd lager,
van het eigen werkterrein, dat men de
bezoeker zelf niet kon helpen en ook
niet wist tot wie hij zich kon wenden.
In dergelijke situaties kwam het 49
keer voor, dat funktionarissen van an-
iop dere instanties telefonisch overleg
De pleegden met de raadsman. Dit laatste
lijkt ons beter dan een verwijzing, om- de ce
dat het vaak mogelijk blijkt de betrok- huis
kene meteen voldoende te informeren
of goed te verwijzen, zonder de ekstra
stap van een bezoek aan de raadsman
te maken met het vaststellen van be- in
stemmingsplannen, daar heeft de re
daktie groot gelijk in. j
Maar er is een punt van overweging,
dat de redaktie niet expliciet vermeldt,
en dat toch wel aandacht verdient. AL
we wat verder teruggrijpen in de his
torie, dan zien we, hoe de oude am
bachten zich altijd weer in een nos
talgische belangstelling plegen te ver
heugen, iets wat in onze dagen zelfs
een hoogbloei vertoont. Toch ver
toont deze, op zich zeker toe te
juichen, kuituur van oude ambachten,
een belangrijk tekort. De beoefenaar
van zo’n oud ambacht laat wel zien
hoe vroeger dingen gemaakt werden,
maar hij laat niet zien hoe de mensen,
die die dingen vroeger maakten in feite
lééfden. Daar weten we dan ook heel
weinig van. Kronieken en historie
vermelden alleen de leefsituatie van
hoge figuren, die op de grote gang der
gebeurtenissen van invloed waren;
over het volksleven bestaan eigenlijk
voornamelijk folklorismen, die zeker
i vertekend beeld geven van zoals
werkelijk was.
Centralisatie
In een tijd waarin het belang van de
bereikbaarheid in de wijk alom erkend
wordt mag men zich afvragen,
waarom een eerste-lijnsfunktionaris
zich terugtrekt uit de wijk en alleen op
het stedelijk buro te bereiken is. De
reden is, dat per saldo door deze cen
tralisatie de bereikbaarheid van de
raadsman voor de gehele bevolking
verhoogd werd. Tijdens de voor
gaande jaren was namelijk gekon-
meestal om stateerd, dat de spreekuurtijden on-
srwijderd lagen voldoende duidelijk waren. Zowel op
■ein, dat men de de Kasteelhoeve als het paleis-raad-
2ti helpen en ook huis kwam het voor, dat bezoekers er
rich kon wenden, op de verkeerde dagen aanklopten en
zonden.
i dit niet meer ge-
omdat dagelijks de deur van
"-12 uur open staat. Door
ligging, vlak bij het stad-
winkelcentrum, is het buro
voor eenieder gemakkelijk
De cirkelfoto van deze week werd gemaakt tijdens het zonnige weer maandag in het Wandelbos. De
omcirkelde figuur kan aan ons buro de volgende prijzen komen afhalen: f 10,van de Tilburgse Koerier; een
waardebon van f S,van Gijzen optiek, Koestraat; een waardebon voor een slinger echte Tilburgse
boerenworst van P. v. Amelsfoort snacks, Lovense Kanaaldijk 135; waardebon voor een saunabad van Studio
Sylphide, Goirkestraat; vier broodjes Jantje van Broodje Jantje, N.S.-plein; waardebon voor een boeket of
plant t.w.v. f 7,50 van bloemensalon Flamingo, Hasseltstraat; waardebon voor een jaarabonnement van de
Openbare Bibliotheek, Koningsplein; waardebon voor een ijstaart voor 12 personen van diepvriescentrum
Ad Bertens, Ringbaan Oost; een kadobon van f 5,van boetiek den Uil, Antoniusstraat; een waardebon
voor een zonnebad van 30 minuten van Effi, IJzerstraat 5; f 10,van Vermaris hypotheken b.v., Auteurs-
laan 108;-een transistorradio van Uni Sales, Stadhuisplein en een waardebon van f 10,van winkeliersvere
niging Hasseltstraat. De winnares van verleden week, mevr. Adams, Dr. Nolenstraat 12, Tilburg, heeft haar
prijzen reeds in ontvangst genomen.
(Foto Frans van Aarle)
Dergelijke industriekompleksen,
zoals in Tilburg zeker het geval is, ge
legen middenin het oude stads
gedeelte, waar zij, omvangrijk als ze
zijn, in de weg zijn bij vernieuwingen
en aanpassingen aan moderne woon-
eisen. Als gemeentebesturen zulke
kompleksen verwerven, haasten zij
zich doorgaans de opstallen af te bre
ken en aan de terreinen een andere
bestemming te geven. Op die manier
verdwijnt zeer veel aan ouds, wat uit
het oogpunt van monumentenzorg bij
zonder waardevol zou zijn. De redak
tie van «Actum Tilliburgis» kon-
kludeert dan ook, dat haast gemaakt
moet worden met de inventarisatie
van monumenten van bedrijf en tech
niek. Hierbij moet meer koördinatie
worden betracht en meningsver
schillen dienen uit de weg te worden
geruimd. (Tot dusver werken tal van
geïnteresseerde groepen min of meer
langs elkaar heen).
Naast architektonische objekten ver
dienen bedrijfsarchieven de aandacht.
Tenslotte konkludeertde redaktie, dat
de belangstelling voor de industriële
archeologie op een nog veel te smalle
basis berust. Er zijn veel meer vrijwil-
I ligers nodig dan thans beschikbaar
zijn, en die kunnen er alleen komen,
als het grote publiek meer belangstel
ling voor de zaak krijgt. Hier hebben
f we dus het begrip «monument» in een
B ruimere betekenis dan zo maar een
H bouwwerk in het dagelijkse straat-
i beeld.
Op 1 februari 1977 was het twee jaar geleden, dat het instituut sociaal Het jaar 1978 zal dus bepalend zijn voor de toekomst van het buro. Hierbij
raadsman in Tilburg van start ging. De door C.R.M. en de gemeenteraad zullen niet alleen het aantal bezoekers en het funktioneren van de
vastgestelde eksperimentele periode kwam hiermee ten einde. Het bleek raadsman een rol spelen, maar ook beleidsoverwegingen met betrekking
echter niet mogelijk reeds een definitief standpunt in te nemen over het tot de organisatie van het welzijnsterrein op rijks- en gemeentelijk nivo.
voortzetten of opheffen van het instituut. Na een gesprek met de wethou- Van belang zijn in dit verband de woorden van de vorige staatssekretaris
der van samenlevingszaken, drs. A. Driessen, sprak de begeleidingskom- Meijer van C.R.M.waarin hij zich voorstander toonde van een opsplit-
missie zich uit voor een verdere proefperiode
verklaarde zich hiermee akkoor J, J-
ven is naar 1 februari 1979.
vering
liburgis tijdschrift van de heemkun
dekring «Tilborch», wordt onder het
motto «Industrie en Monument» opge
komen voor het selektief behoud van
industriekompleksen uit de periode van
tussen de twee wereldoorlogen, en uit
eraard ook nog van vóór die tijd, voor
zover daar nog iets van over is.
In het jaarverslag 1977 is een aantal
statistische gegevens bijeengebracht.
Het belangrijkste verschil met voor
gaande jaarverslagen is de nieuwe in
deling van onderwerpen waarover be
zoekers om raad vroegen. Deze indeling
is het resultaat van de besprekingen van
de landelijke registratiekommissie.
Door alle raadslieden wordt nu dezelfde
indeling gehanteerd, die meer dan de
vorige aansluit bij het juridisch taal
gebruik. Dat een groeiend aantal
raadslieden een juridische opleiding
heeft genoten, is hieraan niet vreemd.
sek-
iii uv xvast^viiiviCVC, Hasseltstraat
opgeheven. Gedurende lxh jaar
de raadsman hier elke maandag
en vrijdagochtend --
houden. Daarnaast was hjj gedurende raadsman, was reeds
dezelfde periode op dinsdag- en don- bet00gdzowel door de r
derdagochtend zonder afspraak te be- en de begeleidingskommi
reiken op zijn buro m het paleis-raad- kouega-instellingen.
huis. In plaats daarvan werd met in- Toen dan ook het getneentebestuur
gang van 1 november een dagelijks de mogelijkheid b8ood het buro
spreekuur ingevoerd van 9-12 uur op te vestigen in een oud herenhuis vlak
het centrale buro. bjj maar |os van bet stadbujS; werd de
kans met beide handen aangegrepen.
Het nieuwe buro ligt meer «in de loop»
en door het eenvoudiger uiterlijk mag
men bovendien verwachten, dat de
meeste mensen er gemakkelijker zullen
binnenstappen dan in het paleis-raad
huis. Bovendien kan het feit, dat men in
hetzelfde gebouw een aantal andere in
stellingen kan bezoeken, drempelver
lagend werken
s in 1977 niet
t totaal aantal
dus gemid-
1976 waren er
liddelde wordt
deel van
lij gebrek
gesloten
een aar
dekor van v
aantrekkelijk;
waarde is echtt
pliciet vermeldt, niet hoe het
:ht verdient.\Als het juist niét
te zijn.
oo-JPen
hoe de
weer i