groot stuk sociaal-hygiënische historie
Eén eeuw Kruisverenigingen betekent
Tivoli
Boetiek
Boetiek Kajoe
KLEINMEUBELBOETIEK
Eerst strijd tegen epidemieën
KADO- EN CURIOSA BOETIEK
BOETIEK KLASSIEK
It kJJ
[WlERSl
l^|pNH©©FF]
boetiek
r kacjqe n
llll TIVOllSTR lil TILBURG H
j'
Lidmaatschap in Brabant veel lager dan landelijk
iovember 1975 pagina 10;
Donderdag 27 november 1975 pagina 11
DE TILBURGSE KOERIER
voering, keuze uit 50
Voor Uw diepvries.
va./12,50
dellen
brandt
ƒ7,95
s openhaard
ƒ3,75
en
I
(Foto Van Aa^le)
Heuvelatraat 50 Tilburg
van
Voltaires leder
Extra lage prijzen
Eiken TV-tafel
Mimisets eiken
Lectuurbak
Kameelzadel leder
159,
Massief eiken stoof
kunstnijverheid
sieraden
kanton porselein
Indiakleding
waterpijpen
kimono’s
hoeden riemen
SPORTCENTRUM
SPORTCENTRUM
parfums
wierrook
ƒ2,95
ƒ4,75
onze exclusieve orient boetiek tegenover
ons, Tivolistraat nr 112
Ontdek de vele winkeltjes in ons volstrekt
unieke 500 m2 woonwarenhuis
49,75
76,50
;n be-
Jac.
Voetbankjes
Steenvorm
6 vaks massief
Noten servieskast
90 cm 599,—
stof 499,—
649,—
199,—
24,95
17,95
19,95
99,—
89,—
29,50
16,95
Eiken
TV-kast
CURIOSA KOPER—TIN PORSELEIN BEELDJES KERAMIEK OVERPOTTEN
LIMOGES PORSELEIN VERLICHTING PERSJES LETTERBAKKEN STEENVOR-
MEN LETTERBAKMATERIAAL REPRODUKTIES WANDVERSIERINGEN EN 1001
KADO-ARTIKELEN. DUIZENDEN MINIATUREN KOPER TIN PORSELEIN DIERFI
GUREN EN WEERBEELDJES.
HONDERDEN STUKS KLEINMEUBELS
DEKENKISTEN MIMISETS VITRINEKASTJES WIJ
TAFELS BOERENSALONTAFELS BUIKKASTJES
THEETAFELS LECTUURBAKKEN DRESBOY’S KA
STOKKEN STAANDE KAPSTOKKEN SECRETAIRES
BARTONNEN FLESSENREKKEN TV- TAFELS T.'
MEUBELS HOEKKASTEN, EIGENLIJK VEEL TE VEEL OM
OP TE NOEMEN.
DE GROOTSTE SORTERING
TRAININGSPAKKEN
GROTERE MATEN
met 2 biezen
2 kleuren
Tivolistraat 51 TILBURG
(voorheen Bosscheweg) (tegenover garage Lepelaers)
zond leven
ten, veilig..
:ken,
jing,
l.ting aan
Lejaarden;
lengymnastiek, beter bewe-
jotste or-
5 gezond-
fdelingen
Tukse Afchaan jassen
en sportcoats O O
20.0 stuks voorraad v.a.“O(“
naar PKU
innigheid
niet
Relingen;
itslagen ziekenhuis-
igsartikelen;
ligelingen en
ireaus en
wijkver-
.o v.at gen
merkwas
i kan zijn om
jaar) en ongeve
sen mee als leiders
pouffes - kameel-
zadels
orgar
aral van
kten) en
'tuigjes
_’s aan,
“bouwd
iis- en
tegen difte-
polio, rode
irs gehouden er
de actie Zwem-
C.O.V.,diede
de stand op.
actuspotjes nu ƒ7,50
nu 20,00
Tinnen fruitschaal
Staande olielamp (electr.) 39,—
69,—
59,—
99,-
SIERADEN SNUWERK 1
II STEENGOED IN OOSTERSE KLEDING
v.aj 37,50
>ok op maat te maken
v.a^55,00
e uit 20 modellen in
SCho..;Nh^i_ Nodeschoenen
bijdetijds-fijneprijs
^<Bu2rvEsLE^^c
Bij ons slaagt U altijd, wij hebben maar liefst 10 verschil
lende vleespakketten voor Uw die’ - ‘l~ x_x-x
50 kg. vers goedgekeurd Hol
kalfsvlees.
Belt U ons of kom eens langs.
-K TEL. 32.01.57, Lovense Kanaaldijk 135
(achter het slachthuis in de voormalige TKT fabriek).
met ranken kasten - zilver
en - 2 zitsbankjes - ex-
ie noton- en wortelnoton
ntafels. fauteuils en vol-
(een ziekte
._.d kan leiden
tijdig ontdekt vereniginger
waarvan zij i
j He karakter
lom maar eens
e Internationale
jels in het
n, Engeland,
k heel bijzonder
enen vloeren
ils met moeilijk
s Kugkovo en
niet te
U bedoelt. De
isteen) komen
i kleur en vorm.
kollektie
et rustieke
n zeer aparte
n een smaak-
ollektiemet een
thuisliggende zieken;
voorlichting aan thuisliggende zie
ken en hun huisgenoten;
voorbereiding op de bevalling door
cursussen en huisbezoek;
’«'angerschapsgymnastiek;
mrg;
van verpleginj
ding van zuL
consultatiebui
ïzoek van de
etterbakmateriaal
v.a 0,50
ALLES UIT DE ORIENT
Chinese
dag boekjes 2,95
>st niets. En...
ur. Een team
eeft graag hun
Jw woning,
sen waarover
ens
J gaat
□uding
en apparaten,
arende
waarde voor
vandaag,
ichines, zelf-
ornuizen,
mschoots de
In oktober werd in Goirle onder veel belangstelling de Najaarsbeui
dezer dagen werd de opbrengst overhandigd aan St.-Elizabeth voor i
bad voor minder-validen. Óp de foto: de heer Vaes voorzitter van N.K.
najaarsbeurs organiseerde, en de heer Mallens maakten samen c
resultaat: 12.500,wel wat beter dan verleden jaar!
zwano-._
kraamzor
uitleen va
begeleidii
kleuters op
door huisbea
pleegster;
inenting van kinderen
rie, kinkhoest, tetanus,
hond en mazelen;
gehoor- en gezi
zuigelingen en I
eventuele afwijl
ren;
onderzoek
die tot zwakzii
wanneer hij i
wordt) bij zuigt
nazorg aan ont
patiënten;
eop- revalidatie;
;nte- bestrijding van geslachtsziekten,
kanker, reuma, astma, tbc, hart- en
vaatziekten;
voedingsvoorlichting door diëtis
ten;
voorlichting op het gebied van ge-
J ven, voorkoming van ziek-
ligheid in huis, verzorging
van zieken, enz.;
verpleging, verzorging van
voorlichting aan zelfstandig wo
nende bejaarden;
bejaardengymnastiek, beter bewe
gen.
DE MEESTERSLAGER, DE VERS
GROOTHANDEL VOOR IEDEREEN...
Maak nu in
de sinterklaas-tijd
eens een uurtje vrij voor
geheel vrijblijvend bezoek aan onze
permanente expositie woon- en kado-tips
-k
DE MEESTERSLAGER B.V. je
•k
iepvries van 4 kg. tot en met k
jllands rund-, varkens-, en
■k
•k
■k
•k
VLEES
Grootste organisatie
De kruisvereniging is de groot
ganisatie op het gebied van de g-
heidszorg in ons land, met afde
tot in het kleinste gehucht.
Maar zij is ook de goedkoopste...!
Voor enkele tientjes per jaar neemt de
kruisvereniging een heel gezin een vol
jaar in zorg. En als dat nodig is, komt
de wijkverpleegster desnoods elke dag
aan huis voor de verpleging verzor
ging van een zieke. In de loop der jaren
veranderde de naam en er kwamen
nieuwe kruisverenigingen bij.
Momenteel is er in Brabant één pro
vinciale kruisorganisatie, namelijk
«de Provinciale Noordbrabantse
Kruisvereniging» te Tilburg. Deze fu-
Wijnrekken 8 flessen
Queen Annen TV-tafel
met lade
Zware massief
eiken mimiset
Boeren salontafels
eiken
De gezamenlijke Nederlandse Kruisvereniginger
staan dit jaar een eeuw. In 1875 opperde dr.
Penn, geneeskundig inspecteur in Noord-Holland de
gedachte, dat er verenigingen moesten komen ter be
strijding van epidemische ziekten, want die waren er
in die tijd nogal wat cholera, typhus, dyssenterie, en
vooral de volksvijand No 1, de tuberculose. In Hilver
sum werd de eerste Kruisvereniging opgericht onder
de naam het «Witte Kruis», en in hetzelfde jaar kwa
men er ook nog tien andere, in andere provincies
onder de naam het «Groene Kruis». In Brabant
duurde het nogal een tijd vooraleer ook hier de ge
dachte baan brak, in 1903 kreeg Breda een «Groene
Kruis - vereniging». De eerste katholieke kruisvereni
ging ontstond in 1916 te Oudenbosch, die, ter onder
scheiding de naam het «Wit - Gele Kruis» kreeg. In
1929 werden de twee diocesane federaties van «Wit -
Gele Kruisverenigingen» samengesmolten tot de Pro-
En in die
eenlopendste zaken aan: de bouw van
badhuizen om de hygiëne te bevorderen
(praktisch niemand had toen nog een
douche of badkamer), men organi
seerde het ziekentransport (voor».
patiënten met besmettelijke ziekten)
schafte daarvoor speciale rijtu.
maar ook al spoedig ziekenauto’s
er werden desinfectie - ovens geboi
om kleding en huisraad van typhus
cholerapatiënten te ontsmetten.
Er werden bakers opgeleid, jont
moeders kregen voorlichting over c
verzorging van hun zuigelingen
kindersterfte was in die tijd ongelou
lijk hoog) en ze leerden daarbij dat
put- of slootwater niet ongekookt kv
gebruiken voor het verdunnen van
melk voor baby. De kruisverenif-
ijverden voor de aanleg van eer
ring en waar dat niet kon organiseerde
men een tonnetjesdienst (wekelijks
kwam een paardenwagen de volle ton
netjes ophalen; in Amsterdam noemde
men die kar de «Boldootwagen»), er
werden sanatoria voor tbc - patiënten
gesticht en overal bij boerderijen
stonden ligtentjes waar tbc - patiënten
een rustkuur ondergingen.
Alle gezondheidszorg
Alles wat met gezondheidszorg te ma
ken had kreeg in die beginjaren de
aandacht van de aktieve bestuurders
van kruisverenigingen.
Er werd in opdracht var. ^z.z zzz
--- -- door architecten een model -
vinciale Noordbrabantse Bond, die in 1974 tot een
fuzie werd.
Achter deze jaartallen gaat een enorme ontwikkeling
schuil, niet op het gebied van de organisatie alleen
maar ook op het gebied van de volksgezondheid. Over
heel het land werken bij de kruisverenigingen zo’n
15.000 mensen in vaste dienst, 85 van de bevolking
is erbij aangesloten (in Brabant is dat gemiddelde veel
lager; daar is het percentage merkwaardig genoeg
maar 66 wat toch niet alleen kan zijn om die paar
tientjes contributie per jaar) en ongeveer eenderde
van alle huisartsen werken mee als leiders van consul
tatiebureaus.
Toen de kruisverenigingen begonnen was het nog heel
gewoon, dat 1/5 van alle baby’s binnen het jaar na de
geboorte stierf. In de steden lagen nog mesthopen op
straat, waarin varkens rondwoelden. Waterleiding en
riolering waren op veel plaatsen onbekende zaken.
beginjaren pakte men de uit- moerassen en stinksloten gedempt die
endste zaken aan: de bouw van een bron van besmetting vormden,
zen om de hygiëne te bevorderen men stichtte een verpleegstersoplei-
isch niemand had toen nog een ding (nog steeds hebben alle verpleeg
sters een wit kruisje op hun diploma-
speldter herinnering aan die eerste of
leiding), men ijverde voor gemeernv-
verordeningen die het leggen van mest
hopen op de straten en het houden
van varkens in de kom van de ge
meente verboden, in diverse plaatsen
was de komst van de drinkwaterlei-
nge ding te danken aan akties van de
de kruisvereniging, de eerste wijkver-
i (de pleegsters werden aangesteld, die
loof- thuisliggende zieken gingen verplegen
at je en de familieleden instrueerden hoe de
kon zieke verzorgd moest worden...
En anno 1975
van de taken die de
kruisvereniging tóen verrichtte, zijn
nu natuurlijk overbodig geworden.
Maar het kruiswerk heeft er altijd naar
gestreefd antwoord te geven op de no
den van het moment. En de noden van
nu zijn wel anders dan die van 1875,
maar zeker niet minder! De tbc is ver
vangen door kanker en hart- en vaat
ziekten, de aandacht voor stinksloten
en open riolen (hoewel nog steeds hier
en daar aanwezig) veranderde in aan
dacht voor het uitgebreider gebied van
de milieuhygiëne.
Het takenpakket van de kruisvereni
ging van nu is bepaald niet minder uit-
- -van de kruisver- gebreid dan een eeuw geleden. Kijkt u
1 eniging door architecten een model - maar:
J arbeidswoning ontworpen, er werden verpleging en verzorging
commi
jizet van beschi
oede.
uvl zijn er bij de provinciale,
inisatie ca 650 mensen in
st: medici, para - medici, ver-
verzorgenden, admi-
nieve medewerkers.
rovinciale fusie heeft een stimule-
invloed gehad op de fusiebereid-
■.is j. -laatseijjke kruisverenigin-
iii uv loop van 1974 vonden 11
tetanus, polio, rode fusies plaats, waarbij 15 verenigingen
en; opgingen in een zustervereniging. Op 1
dchtsonderzoek bij januari jl. bedroeg het aantal plaatse-
kleuters, teneinde lijkt kruisverenigingen in onze provin-
jkingen op te spo- cie 183.
DOOR EIGEN IMPORT EXTRA LAGE
PRIJZEN ITALIAANSE KERAMIEK
OVERPOTTEN KANNEN DIERFI
GUREN ENZ.
sie komt de efficiency, de besluitvor-
ming, de communicatie en een doel-
matiger inzet van beschikbare krach-
«nten goede.
Momenteel
kruisorgar
loondienst
pleegkundigen,
nistratieve medi
De proi
rende ii
heid bij de pk
gen. In de lo
fusies plaat
opgingen in
mart jl. bedi
lijk
cie
Zij hebben samen 594 verpleegkundi
gen en 36 wijkziekenverzorgenden in
dienst. Voor hun werk beschikken deze
en over 292 wijkgebouwen,
j er 230 in eigendom hebben.
sen
REGENKLEDING
NYLON KINDERJACKS He
IN 8 KLEUREN 1*1,95