De Kerstkabouters I IL I i I R* a PE1ÏME T1BJTKI a il r 2 i 2 s f IG: -30 I* RH2 SPROOKJESACHTIG EN - JANSSENS j^WEEKBLAD VOOR HET HART VAN BRABANT 1 i g i f GEBR. NEFKENS N.V. PERZISCHE TAPIJTEN iber 1972 - pagina 2 Verschijnt in geheel Tilburg-Goirle-Dongen-Loon op Zand-Udenhout-Berkel-Enschot-Moergestel en Hilvarenbeek w w. w. W Grootste KUNST-, ANTIEK en CURIOSAMARKT van het Zuiden STADSSCHOUWBURG TILBURG er 10,- Koc er nou nergens geen kabouters (Foto Van Aarle) r? vroeg ?n var L l/RIJPAG-22-12-1972 --- van 10 tot 21 uuJt. ZATERDAG -- 23-12-1972 van 10 tot 21 uuJi. ROSSINI iURG BESTERDRING - HOEK VELDHOVENRING 2 VOOR TEL. AFSPRAKEN 013-431532 s I I Donderdag 21 december 1972 16e jaargang - no. 795 Mogen uiZj a, onze. nte.tMe. 1 4 4 4 1 1 4 4 4 I I 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 nu dit toen ik uit met kerst- leide daar een beetje Peter r echt ?en eens end. neer zal het wel instaan. letters gezienzei m. i Perzen bij Modehuis v. Gorp - v. Heluert Koestraat 89 edaan. in de iesge- er wat be- cwam nog maar UITGAVE: DETILBUFtGSE KOERIER B.V. DIR. J.H.G. DE BEER REDAKTIE EN ADMINISTRATIE: N.S. PLEIN 14-TILBURG TELEFOON 013-430783 POSTGIRO 1126745 repen niet veel laatste plan- f en hun aardappe eigen grond. klonk Marian maar ze luist en enkele, deze al- ;ien en Terwijl ze de drie jasmijm haar tuin kwam de elf heenpraten zon te letten. grote t hier een van de ond<zMtaande, dagen, Zn ■6(Jee7ivoZ£e auto-wtnk.e£ vefiwaehten? getrokken. Als ik hier kwam, kind aan huis. Naar toenmalige i waren het arme mensen, die tkenden in ae wereld en die rijkere boeren van het dor t de nek werden aangezier, z’n vader stroopte en daar had oorlog heel wat geld mee v*,< alsof tr dan hi plek is dan alles veranderd en t helemaal andere mensen. dat kabouters in paddestoe- zei Peter. zijn weer andere kabou- ’tegenheid heb, komen', zei hij, iedankte. Toen t cht, ronden dat Janssens, v Overtuig U sktie PM tel. teruglopen? "-gedacht had. Dat tand. 'Dan zult u een kop thee vooraanstaand in exclusieve oude kleurstellingen! J van onze speciale kerstetalage, wij tonen U een geweldige kollektie bijzondere tapijten. Geef een waardevol geschenk met de a.s. Kerstdager Koop vertrouwd en prijsbewust bijzondere en goede I het verhaal van de derdaad een echte 'eertijd kreeg ze een ilsof ze begon in te vas ingetrokken ten Eigenlijk had ze idee gehad, dat ze een pionnier hert, en van deze tbare uithoek iets bij de moderne En ngekeerde van de paashaas dus’, geoloog. De kinderen stonden als we goed zingen’, bedacht tntje. zijn het kerstkabouters’, besliste H.uv.l.traat M M Uw Suède- en Nappakledlng ülie Joonis, die hier woonde, eigenlijk maar keuterboeren. Ik hun zoon Staf op school - mijn ouders waren arbeiders in de stad - en ik heb hele zomers met hem door de bossen was ik begrippen niets betel door de r“ ook met trgstreken. dacht ik de ren met het De man schudde het hoofd. ’Nee’, zei hij. 'Daar kan ik natuurlijk makkelijk genoeg achter komen op het gemeente huis. Maar ik heb geen moment kunnen veronderstellen, dat ze er niet meer zouden wonen. Als er nu iets in de wereld was, destijds, acht jaar geleden, dat eruit zag of het nooit zou verande ren dan was het dit huisje en dan waren het deze mensen. Ik vraag me af, wat er toch mee gebeurd kan zijn. Ik kwam hier naar toe, alsof ik naar huis liep, en ineens blijkt dan het huis weg te zijn. En op die pl er wonen Daar zit ik toch wel tegenaan te kijken. ik eens een persoonlijke vraag oeg Marian. 'Was u verliefd de meisjes, die hier in huis einig van terug', zei hij. ketel. Hebt u die hier RINGBAAN OOST 134 TILBURG - TEL. 013 -432036 W Wgf w 9% w w. PINSPAG: Tiveede k&utdag - 26-12-'72 van 14 tot 18 uua. 2e KERSTDAG van 11.00-18.00 uur af entje. slikte en toen oeger, toen ik nog woonden hier ka- een huisje, dat uit f nog half rok echte die in het bos jaagden tonijnen en die een geit telken, en ook een paar telk daarvan verkoch- Zelf dronken ze aaiden ze zomaar 'Als ik gelegenheid heb, zal ik graag eens langs komen’, zei hij, toen hij voor de thee bedankte. Toen ging hij weg. 'Was hij óók een kabouter? vroeg Marleentje, toen Marian weer in de kamer kwam. Marian schudde haar hoofd en liep weer naar de keuken. Werkelijk, dacht ze bij zichzelf: het waren kabouters, het waren geen mensen. Hoe is het moge lijk, dat in een tijd van vijftien jaar een bevolkingsgroep van tienduizenden vol maakt legende is geworden. Wat is er met de wereld toch gebeurd? En in de kamer speelden de kinderen kabouter. 'Jij moet de boterhammen met pindakaas uit de grond halen dan zal ik de geit melken’, bedisselde Peter. 'Want zo deden ze dat vroeger. 'Misschien rijden ze wel aan de kerst boom, Marleer 'Dan zi Peter. F 4LC f\l_nu I LJAAU van I I.VW- IU.UU UUI is onze kollectie hadden kabouters niet. Ze werden dan ook nogal eens ziek en dan moesten ze bij de mensen naar het ziekenhuis om dood te gaan. Maar dat deden ze niet graag. 'Ik dacl- len woouu 'Ja, maar ters. 'En zijn meer? 'Misschien v achterin de daar nog 'Dan zal de hei gaan wane 'Zo, nou moet ik moet weer terug n 'Blijft u met de kt Marian, terwijl 'Ja, ik denk he het hotel en vol wel eens op zoel die vroeger 'Naar die kc’. seerde Peter. 'Ja, dat bedoel ik: naar die kabouters', zei de man. 'U kunt gerust met de kerstdagen ee langs komen’, zei Marian uitnodiger 'Mijn man interesseert zich veel mi dan ik voor die oude dingen. Hij i best aardig vinden te horen, hoe het hier vroeger was. Misschien weet u nog wel iets in de grond te vinden. ’Die broodspaan is ook van Memke Joonis’, wees hij naar een platte plank die tegen de muur hing. ’Wat was dat'? vroeg Marian. ’We hebben het alleen opgehangen omdat het zo’n leuk stuk hout was. Waar het voor diende wisten we niet. 'Er moet eigenlijk een steel aan zitten legde hij uit. 'Die plank gebruikten ze om het hete brood uit de bakoven te halen, opzij van het huis. 'A ch zo zei Marian. Onze cirkelfoto van deze week werd opgenomen tijden de wedstrijd van T.A.C. op laatstleden zondag. De om cirkelde figuur kan zich aan ons bureau vervoegen voor de volgende prijzen: een waardebon van f. 10,- van De Koerier, een waardebon van f. 10,- van Broer de Laat, een waardebon van f. 10,- van Chemisch Reinigen Gerrit de Beer, en waardebon van het Finse Sauna Insti tuut, een waardebon van f. 7,50 voor vlees en vleeswaren van Slagerij Arno de Kort, Sumatrastraat, een waardebon van winkeliersvereniging Den Besterd, een waardebon van f. 10,- van de Lederwarenspecialist, Koopvaardij- straat, een waardebon van f. 5,- van Gijzen Optiek, een waardebon van f. 5,- van Doe-Het-Zelf-Workshop Reinevaart, een waardebon van f. 10,- van Kapsalon Henri de Beer, Piusplein, een waarde bon van f. 5,- van *t Gutske, Waterhoe- fstraat, een waardebon van f. 10,- van het handwerkwinkeltje JOLLEKE, An- toniusstraat en een waardebon voor een literfles Talisman Sherry van Wijn en Gedistilleerdhandel Van Bilsen, Korvel- seweg. De winnares van verleden week, mevr. Straatman uit de Roossinistraat heeft haar prijzen reeds ontvangen. Heuvelstraat wel, heel ver weg, helemaal e 'hei. Het kan zijn, dat er wonen. ik eens goed kijken, als we op tdelen. weg’, zei de man. ’Ik naar het dorp. kerstdagen daar’ l ze hem uitliet. iet wel. Ik logeer daar in ilgende week zal ik dan op zoek gaan naar de mensen, rer hier gewoond hebben. kabouters, bedoelt u’? preci- pardoes stil en keken hem met i ogen aan. 'Deze meneer kwam vroeger heel dikwijls’, legde Marian uit, 'en hij weet precies, wie hier vroeger gewoond hebben. 'Wie dan vroeg Marleer De man dacht na. Hij ging hij verzitten. 'Vroe[ dikwijls hier kwam, bouters. Ze hadden een huisje, de grond was gegroeid en dat n in het zand zat. Ze waren oo> zandkabouters, op hazen en kc hadden om te mt koeien, maar de mt ten ze aan de mensen. 1 geitemelk. Hun eten hac uit de grond. 'Kant en klaar’? vroeg Peter. ’Ja, kant en klaar. Dat groe gewoon. Maar het was wel et vies hoor. Maar daar gingen ze niet van dood, want het waren kabouters, zie je, en die waren dat gewend. Ze hadden geen schoenen, maar ze liepen altijd op blote voeten, en soms, als het koud was op klompen. ’Wij lopen ’s zomers óók op blote voeten', vertrouwde Marleentje hem toe terwijl ze vleierig tegen hem aan ging zitten. 'Is het echt waar, mam’? vroeg I met groot-open ogen. 'Hebben hier vroeger kabouters gewoond? ’Zoiets’, zei Marian. 'Misschien niet helemaal kabouters, maar daar leken ze toch meer op dan op mensen. En het is nog niet eens zolang geleden. Ze wisselde een blik van verstandhouding met de geoloog en ging toen naar de keuken om het eten op te zetten. 'Waar sliepen de kabouters dan? ’In een kast’, zei de geoloog. Tn een kast met deuren, want anders was het 's winters te koud en ‘s nachts lieten ze de kachel uitgaan. Central verwarming toen ze nog alleen maar jaagden en visten. De vooruitgang is, veronderstel ik, niet tegen te houder* maar het is de vraag of er wel iemand iets mee op schiet. ’n Zwartkijker, concludeerde Marian, iemand, die alleen de sombere kant van het leven ziet. 'De vooruitgang brengt toch ook veel goeie dingen’, bracht ze in het midden. 'Weet u, wat ik zo vreemd vind’, ging hij verder. 'Toen tien, vijftien jaar geleden de boerengezinnen nog betrek kelijk algemeen woonden in huisjes zoals dit, werd hun van overheidswege met klem aangeraden om die dingen af te breken en er die lelijke gele bouwsels voor in de plaats te zetten, die je overal ziet staan. Wie in een krot als bleef wonen werd voor gek versleten. En nu is het allemaal weer omgedraaid: die zo veroordeelde krotten worden door mensen uit de stad voor veel geld opgekocht, en zoals blijkt, bijzonder bevredigend gerestaureerd. Als ze toen een beetje hadden nagedacht, zouden ze voor de boeren, die er toen nog in woonden hetzelfde hebben kunnen doen, als nu wordt gedaan voor de stadsmensen, die er maar al te blij mee zijn. Op het ogenblik blijkt de restaura tie van het oude meer vooruitgang te betekenen dan al die nieuwbouw, waar mee ze het landschap hebben verpest, en die nu voor veel geld achter boom- hagen moet worden verstopt.Hij schudde het hoofd en keek somber het raam uit over de weien heen, die wijd en ver zich uitstrekten langs de rand van het dennenbos. ’De famii waren eig zat met l naar te zeggen, de stationcar het tuin bij haar staan. 'Mijn zei hij. ’Vincent rode tegels geplu. twee deuren uit~' woonkamer. ’Du gen, zaten er al ’De muren zijn en natuurlijk hi grotere ramen in hebben we het grot het was. ’Ik ken er weini~ 'Alleen deze k^^ gevonden? 'Ja, die lag in de schuur bij een ontzettende berg rommel, die we heb ben opgestookt. Maar het is een kope ren ketel en hij bleek nog helemaal heel. Nu L open ’Het is fraai verbouwd’, prees de bezoe ker, terwijl hij rondkeek in het met rode tegels geplaveide halletje, dat met itgaf op de keuken en de Die balken, die daar lig htlegde Marian uit. t van binnen verdubbeld tebben we er nieuwe en gebracht. Maar verder otendeels gelaten zoals staat bij u, op de ladenkast, die glazen stolp, die u ergens in de schuur hebt gevonden. Dat lievevrouwebeeldje met kunstbloemen stond bij Memke Joonis op de kast en toen werd het door iedereen uitgemaakt als een blijk van achterlijkheid, van bijgeloof, al vond Memke het toch een heel bezit, want het was nog van haar grootmoeder geweest. Maar op zekere dag werd het ding, als zijnde ouderwets dan toch maar naar de schuur gedaan en daar heeft het zo’n vijfentwintig jaar onder het stof gezeten. Nu hebt u het eruit gehaald en het heeft weer, net dis toen een ereplaats in huis. Als u het zou verkopen, krijgt u er makkelijk honderd gulden voor. Voor hen zou dat, toen ze het opruimden een kapitaal hebben betekend. Ja, naar onze begrippen waren ze erg arm, maar ze hadden één ding, dat alle vooruitgang de mensen niet heeft kunnen geven: ze waren vrij en ze hadden met geen mens iets te maken als ze daar niets voor voelden. En zo waren er duizenden, toen. Waar zijn ze allemaal naar toe? Marian kon zich niet weerhouden on rustig te worden bij hi geoloog. Hij was inde pessimist. En tegelijke soort schuldgevoel, ah zien, dat ze ergens was ingetrol koste van anderen. altijd zo’n beetje het op een bescheiden manier was, samen met Albe vroeger zo onbewoonl had gemaakt, dat l wereld in de pas liep. Én tenslotte: ze hadden toch gewoon betaald voor dit stukje grond en voor de ruïne, die erop stond. Ze waren nog maar pas begon nen met afbetalen van de hypotheek, maar het was toch hun eigendom. 'U bekijkt de zaken wel erg triestig', zei ze. 'Wilt u nog thee? Ze vroeg het met een metaalachtige toon, die te kennen gaf, dat hij beter maar weer kon weggaan. Maar daar was dan nog die liefdesge schiedenis. ’Dus u wilt eigenlijk te weten komen, waar dat gezin Joonis gebleven is? De man wandelde traag over het pad van ronde keien naar de bosrand. De winterse middagzon hing laag in de lucht en het water in de sloten stond strak in de vrieskou. Hij droeg een kort jasje en laarzen en hij liep of hij eigenlijk niet wist, wat hij met zijn tijd moest beginnen en daarom maar de omgeving van het dorp bekeek. Al te geïnteresseerd was hij niet, want hij liep kennelijk in gedachten en lette weinig op wat om hem heen gebeurde. Er gebeurde dan ook niet veel; het winter se land lag dicht, het vee was binnen en de straaljagers, die hoog in het heldere blauw hun witte condensstrepen trok ken, verdienden werkelijk aandacht. Marian zette de Ic ten in de opengespitte grond; ze hoop te, dat het begin van vorst, dat die dag ineens was ingezet, de wortels niet zou hebben bevroren en haar niet zou straffen voor haar nalatigheid: ze had die planten al wel een week eerder moeten zetten. Ze zag de man aanko men en vroeg zich af of hij van plan was om in het donker in het bos te gaan lopen. Het leek haar onwaarschijnlijk. Maar als hij niet het bos inliep, moest hij bij haar zijn, want haar huis was het laatste van de weg. Terwijl ze de grond aandrukte rond de drie jasmijnstruiken, die de hoek van zouden moeten afsluiten, man dichterbij en keek bevreemd naar haar bezigheid. Hij bleef stilstaan, maar het was of hij aarzelde haar aan te spreken. Toen schraapte hij zijn keel en vroeg: 'Bent u hier bekend? 'Nee', zei Marian. 'We wonen hier pas drie maanden en we komen uit Lim burg. ’Dus u kent de mensen niet van wie dit boerderijtje vroeger geweest is? ’Nee, we hebben het gekocht via een makelaar. Maar driekwart jaar geleden was het wel nog een boerderijtje. ’Ik zoek een familie Joonis', zei de man. 'Die woonde hier vroeger. En ik had niet gehoord, dat ze er niet meer waren. heten Versters’, zei Marian, als om ken, dat de man dus mis het zo ook te begrijpen, stelde zich niet voor en keerde om, alsof hij te kennen wilde it hij weer wilde weggaan. Tk ’eis van het lagen er houtblokken in voor de n haard. Terwijl Marian haar gast rondleidde, was ze toch wel trots op haar interieur. De ramen waren gezellig laag en vingen de laatste stralen van de zon op, waardoor de kamer een warm en goudkleurig licht ving. 'Gaat u maar zitten zei ze uitnodigend. 'Ik zal even de thee opschenken. Toen viel haar ineens in, wat die man van de ketel had gezegd. Hoe wist hij dat? 'Kende u die ketel dan’? vroeg ze over haar schou der? 'Ja, dat was de voerketel voor de varkens. Hij stond in de bijkeuken op een gemetseld onderstel, en het was Thura’s taak om de beesten te voeren. We hebben er ooit haar naam in gekrast. Dat zal er nog i 'We hebben wel eens le Marian. ’Maar we konden er niets van maken. Thor, ofThur... 'Thura', zei hij. ’De liefdesgeschiedenis. Hij zucht' 'Dus u geweest vroeg was ingeschonker, hij zijt hield. 'Acht jaar in verschillende bei Toen ik ernaar toe ging, wereld een plezier te doe ontdekken van koperlagen in de grond en nu ik terugkom wordt me van alle kanten voorgehouden, dat ik eraan meewerk de Brazilianen te bestelen. Hij grinnikte kort. 'Daar is ook wel iets van aan. Er zijn al kopermijnen in bedrijf, die ik mee geëxploreerd heb. Er wordt van alles gedaan om de indianen aan te werven als mijnwerkers, maar ze laten ze wonen in hutten, die veel erger zijn, dan waar ze vroeger in huisden, ’Wij duidelijk te maker was. Hij scheen hc want hij st zich half c geven, dat hij weer wilde we‘ geloof, dat dit stuk het enige dorp, dat niet veranderd is. 'Is het lang geleden, dat u hier bent geweest? vroeg Marian, om toch maar iets te vragen. Ze was er eigenlijk niet nieuwsgierig naar. Bovendien had ze het druk. Over een uurtje zouden de twee kinderen uit school komen en dan moest ze gaan koken. 'Ja, zei hij traag, ik ben... eh... lang weggeweest. Wel een jaar of acht. In het buitenland. In Brazilië. Ik ben geoloog en heb aan grondonderzoek gei Maar ik kwam vroeger wel hier i buurt.’ Hij grinnikte. ’Een liefde schiedenis’, voegde hij er wat schaamd aan toe. Tk kwam nog n eens kijken. Hij leek wel veertig, meende Marian, en hij zag er uit als een vrijgeze' ’Moet u weer helemaal t vroeg ze, eer ze erover gec lag nogal voor de hand, misschien eerst wel willen. Daar scheen hij wel oren hebben. Zonder een woord te ze stapte hij langs pad op, en kwam naam is Jacobs Jacobs.’ ’Marian Versters’, prevelde Marian, die meteen al spijt had, nu ze zo’n vreemde vent binnengevraagd had. Maar nu kon ze niet meer terug en maakte er dus maar het beste van. Ze ging voor hem uit naar de deur en vertelde ondertus sen: 'We hebben dit hoefje verleden jaar gekocht en in het voorjaar zijn we met verbouwen begonnen. We hebben er heel veel zelf aan gedaan. Van de zomer hebben we geslapen in de oude schuur, maar we zijn toch nog voor de winter klaargekomen, gelukkig. zei i itte. bent acht jaar in Brazilië Marian, toen de thee ngeschonken. Het viel haar op, dat ijn kopje links en onhandig vast- Marian voelde iets van medelijden in zich opkomen voor de reiziger, maar ze wist toch ook niet, wat ze eraan doen moest. Naar het gemeentehuis, dat was natuurlijk de oplossing. Een paar tele foontjes en ze zouden erachter zijn, waar het huishouden gebleven was. Met hoge stemmen en gestommel van laarzen kwamen de kinderen binnen. 'We hebben kerststukjes gemaakt op school’, kondigde Marleentje aan en stak trots haar werkstuk voor zich uit: een met veel kleurig papier beplakt tableau, waarop met enige goede wil Chinezen en negers en andere vreemde naties te herkennen vielen, die harkeri ge handen naar elkaar uitstaken. In grote hoofdletters prijkte het woord VREDE op het papier. 'Wat prachtig en mooi! bewonderde Marian plichtma tig, terwijl Marleentje op de grond haar laarzen uitwerkte en riep: 'Waar heb je nou mijn pantoffels weer gelaten? Peter liet, wat bedaarder zijn kunststuk zien: een bos met dieren die wagentjes voorttrokken in de richting van een ster. 'Wat zit er op die wagentjes? vroeg Marian. 'Vuilnis! legde Peter uit. 'De dieren ruimen alle rommel op, die de mensen in de natuur laten slingeren. Dat doen ze i>oor kerstmis om alles netjes schoon te maken. 'Het om> zei de 'Mag stellen vrot op een van a woonden? 'Er woonde maar een meisje. Thura heette ze, zoals ik al zei. En daar was ik wel verliefd op, in die tijd. Toen ik wegging, was ze nog niet getrouwd maar ik had toen toch niet in mijn hoofd om... Nou ja, toen ik in Brazilië was, werd ze voor mij de verpersoonlij king van alles wat blijvend is in het leven. Ik had veel over haar gedacht. Het is heel dwaas: ik dacht, Amerika terugkwam, dat ik mis dan hier zou zijn en het allemaal weer zou vinden zoals vroeger. Ik had beter moeten weten. irp dan tzien. Staf d hij in de irlog heel wat geld mee verdiend, maar het was ook weer zo opgegaan. Ze hadden twee koeien, als ik me goed herinner, een paar varkens en kippen, en daar deden ze het mee. De ouders van Memke Joonis hadden dit huisje middenin het zand van de hei neergezet en er telkens wat aan verbouwd, zodat het tenslotte min of meer hetzelfde aanzicht had, als al die keuterboerde- rijtjes. Het leek wel of het voorzichtig uit de grond was gegroeid en het was overal omgeven van bomen en struiken, alsof het zich liefst maar verstopte voor de ogen van de voorbijgangers. Maar ik kan me niet anders herinneren of er was altijd plaats, er was altijd rust, De dagelijkse bedoening moest natuurlijk worden bijgehouden, maar verder werk ten ze zo'n beetje als ze zin hadden. Gekocht werd er weinig, want ze hadden dikwijls helemaal geen geld. Maar te eten hadden ze altijd. Memke Joonis bakte twee keer in de week brood en daar aten ze spekvet bij met zout. Ze hadden wat groente en fruit in de hof en hun aardappels haalden ze uit hun eigc~ z- Het klonk Marian erg armoedig tn de oren, maar ze luisterde ondanks zich zelf toch met aandacht. Ze had nooit geweten, waar ze eigenlijk woonde en wat er vroeger was geweest. Interessant toch wel! Hij bleef voor zichzel der eigenlijk op haar t 'Het is eigenlijk onrechtvaardig. Daar

Kranten Regionaal Archief Tilburg

Weekblad De Tilburgse Koerier | 1972 | | pagina 1