a
De Koninklijke Nederlandse
Brigade „Prinses Irene”
IEK
oor
□rijs
EK
:en
t5.
cht
i
Donderdag 23 oktober 1969 - pagina
1969 - pagina 12
DETILBURGSE KOERIER
20922
rtering
De Brigade in Frankrijk.
tra Ie
el. 24020
Tlex5
Kleu renboetiek
Behang - Verf Lak
en
J
Antiek groen-oranje-paaaars
■FOON 24215
ZOU
105
■et 34
punt<
pgedrs
AR-TON
(Via de Mieuwlandatraat)
beter gekleed
met een hoed I
IEK
Kom en kies uit meer dan dui
zend hoeden.
'De Grote Baas' Kolonel A.C. de Ruy
ter van Steveninck.
troffen werden. Het was nu
dat Tilburg het doelwit zou
Geschut v.d. Brigade in Stelling bij Hil
varenbeek.
land te
et vrjje
tomen mobiel, kon
met
in Nor-
ler. Hier
is al.
lat de Bi
KONINKLIJK BESLUIT VAN 13
JULI 1945
r BEGRAFENISSEN
J ST.DIONYSIUS
Fv/kROOMSLEVEN
MODERNE AUTO'S
ZEER VERZORGDE UITVOERING
side
3est
:zen, waar
werd or
Ike gij
het con-
verloren
DONA-KNIKNIE
de man van 't vak
Noordhoekring 79
Tel. 24556
Besluit
el van de
jade op-
:ra-
t te
leinmeubelen
TILBURG
irs)
J
Jeinmeu beien
TILBURG
EN WENSEN
Jge-
>lan
de
met
diep
eder-
nen
schoiv
slagen
tuigen
fakkels lang
te branden,
mannen geen
overige
Duitse
machteloos
van het
riviertje,
den op
stellinge
de 4de
om
gevet
2de
leger i
estoten tot
zelfs de Net
troepen
>t de aanval
tussen
andere,
>ofd-
lsv*nt«w«g 1
Ul»mad«<trao<
1OLIEKE
EMING
JEN,
EEN-
BE-
MET
INDSE
(en, maar
_iar duren
i zou gaan. Het
en en wachten en
teken van overgaf
vuur had hen de
Bevrijde Tilburgers maken zich
meester van oorlogssouvenirs.
TILBURG'S OUDSTE KATHt
BEGRAFENIS ONDERN E
reeg de
Is batal-
en noor-
donder-
Brigade
wereld,
Nederlai
hoor gavei
de strijd i
TUINSTR. 65 - TEL. 23542 25783 33387
B.G.G EN 'SNACHTS: TELEFOON 33286
ROUWKAMERS Centrum: Tumstraat"65 - 't-Zand: Pr. Ahausstraat 2
van samenwerking, met
el dan ook, opge
'an was heel
■el was de Ley,
de zuidelijke
stille
een verrassinj
de I
zage
vanaf f 19,75 tot f 65,—
[Hoender vangers
llerenniodeadviseur
heuvelstraat 133 tilburj
parkeren voor de deur
Chemisch Reinigen
„Neerlandici"
Kervalwwag 174 - Tel. 21697
„Voor het betere werk"
Wij holen en bezorgen gratis
U beltwij komen
foor het
op de
i deze
jen voor
et bjj de
istaande
-. gewonden
aakt om de
ten. De be-
inval, de
24 okto-
Ihelmina-
de
Op de
jië en
ise mili-
voor onze
er hadden
'VERTROUWENDE OP GO1
ONBUIGZAME WIL EN
WINNING VAN ONZE
NOOTSCHAPPELIJKE
ZAL HET U GEGEVEN ZIJ1
MAAL ALS ZEGEVIEREI
F DAC EN NACHT j
F BEREIKBAAR j
12 doden en 39 g>
ie vijand betaalde
van 243 doden en
jrlog was voorbij,
taak volbracht. Op
zelden in Frankrijk, Belgis.
rland bleven 45 Nederlandse
er, die in de strijd v
het leven als offer
epen die
ireikten,
wacht staan, op
-—veer aan de
eten zij de
riviertje
werd verleend,
IE 1944,
BEERINGEN 1944,
IEDEL 1945,tevoe-
?er te melden.
i ze met elkaar de Ko-
ie, die op
ïton werd
l.a.v. kreeg
clmina, de
nas, een vaandel en
de naam van haar
>up.
Brigade
mandie nat
ontvingen
Brigade
de 6c
Dit waren profetische woorder
het zou nog meer dan drie jaa
vóór het in vervulling
waren jaren van oefener
van wachten en oefenen.
In die tijd ontwikkelde de Brigade zich
tot een goed functionerend apparaat,
bestaande uit een Hoofdkwartier
(H.Q.-109) waarin waren ondergebracht
wu geven
ZILVERZEGELS J
Filialen Breekhov
Van All
8 mei 1945 marcheerde de
eerste geallieerde eenheid
binnen, waar haar een onver-
zelkom werd bereid door een
die niets anders
i een grenzeloze
op de meest
voorop, zoals
Brigade-commar
ber de over‘”r,‘
kanaal force
ege ochtend
re tijd werd
;n in te winnen
ïllingen achter de
i'echtsterrein is een
r inlichtingen als
georganiseerd nam de Konink-
Nederlandse Brigade PRINSES
veldtocht op het
pa, waar zij werd
imery’s 21 th Army
maat voor
necht, met
onte was.
Een auto.-
irt om uw
jndroog te
stvrij edel-
ven langs,
n 1
Medio oktober kreeg de Brigac.
dracht om deel te nemen aan de opei
ties om de corridor door Brabant uit
breiden. Zo stonden onze mannen weer
in de voorste lijn, toen het er om ging,
het nog door de Duitsers bezette deel
van Noord-Brabant te bevrijden.
Er had zich een front gevormd van
Best, langs de zuidelijke oever van het
Een klassieke Borsalino of een
medische Franse Flêchet, een
sportieve tweed-hoed, een Holly-
wood of een Wegener, er is een
hoed die bij U staat.
besloot zich zo
het kon systems
aan de andere,
lopende riviertje
in de alger
De Brigade
durend op d(
niet meer in
lijk georgar
richten. Ne
van de 6tl
Wij WILHELMINA,
bij de gratie Gods, Koningin der
Nederlanden, Prinses van Oranje-
Nassau, enz., enz.;
Overwegende, dat de Koninklijke
Nederlandse Brigade ’PRINSES
IRENE’ gedurende de veldtocht
1944-1945 bijzonder heeft uitge
munt door de haar opgedragen
taken steeds met beleid, gepaard
gaande aan grooten moed, zelfop
offering en trouw te volbrengen;
Overwegende voorts, dat de be
langrijke gevechten welke door
voornoemde Brigade zijn geleverd,
hebben plaats gehad te St.-Come,
Pont Audemer, Beeringen, Tilburg
en Hedel;
Hebben goedgevonden en verstaan:
I. te bepalen, dat het vaandel van
de Koninklijke Nederlandse Bri
gade ’Prinses Irene’ zal worden
versierd met het ordeteken, vastge
steld voor den Ridder van de
vierde klas der Militaire Willems
orde;
II. aan genoemde Brigade toestem
ming te verlenen in haar vaandel de
namen te voeren van de plaatsen:
ST.-COME 1944, PONT
AUDEMER 1944, BEERINGEN
1944, TILBURG 1944 en HEDEL
1945.
Toen in de meidagen van 1940 de
Duitse legers ons goede vaderland over
rompelden en wij na een moedige te
genstand, de wapens moesten strekken,
gelukte het een aantal militairen om uit
de handen van de vijand te blijven en
naar Engeland over te steken.
Ook waren er Nederlanders in Canada,
de Verenigde Staten, Zuid-Amerika,
Afrika en overige vrije gebieden in de
die aan de oproep van de
landse Regering in Engeland ge-
sn en zich kwamen melden om
voort te zetten en daarvoor
alles in de steek lieten.
Verschillende Nederlanders probeerden
soms met uiterst primitieve middelen
en hun leven riskerend, Nederland te
ontsnappen en het vrije Engela
bereiken om zich daar bij het
Nederlandse lege
Later vormden
ninkljjke Nederlandse Brigade
11 januari 1941 in Conglet
opgericht. Op 27 augustus d.t
zij van H.M. Koningin Wilhelmina
Moeder des Vaderlands, een vaar
een naam. En wel Gv uaau, .au
tweede kleinkind: PRINSES IRENE.
Haar toespraak welke zij toen tot deze
militairen zei, besloot zij met de woor
den:
gedurende de volgende dagen
in de omgeving van Beeringen
gevechten worden geleverd, met de
hardnekkig verdedigende Duitse
roepen.
)p 7 sej
brug bjj
goed en zo kwaad als
latisch terug te trekken
evenwijdig aan de Ome
jes Dives, Tourques enz.,
ïmene richting van de Seine,
ie bleef de Duitsers voort-
de hielen zitten, zodat zij er
m konden slagen een behoor-
iniseerde verdedigingslijn in te
Jog steeds onder commando
_th Airborne Division trok de
Brigade door Troarn en Pont l’Eveque
en nam op 27 augustus met een verras
sende slag Pont Audemer en bereikte
zonder verdere moeite de Seine t.w.v.
Rouaan, waar enkele dagen van betrek
kelijke rust werd genoten, want onze
patrouilles bleven doorgaan en boekten
de Seine aardige
jOD, ONZE
DE OVER-
BONDGE-
WAPENI
TIJN,
_ïNDE
VRIJDERS VAN NEDERLAND,
DIT VAANDEL DE NEDERLAh
BODEM TE BETREDEN.’
vooral toen we gingen aanvallen in
noordelijke richting, de richting van
Nederland. Na de snelle actie der geal
lieerde luchtlandingstroepen in Neder
land op 17 september, waar ook ver
schillende Nederlanders bjj betrokken
waren o.a. C.A. v.d. Gender (een Til-
burger), Hellendoom, Barneveld en nog
verschillende anderen, rukte het tweede
Britse leger opnieuw op en bezette
Eindhoven en ging van daar snel door
naar Grave en Nijmegen. In de nacht
van 20 op 21 september 1944 trok de
Brigade over de Nederlandse grens ten
zuiden van Valkenswaard, ook in de
richting van Grave, dat 's middags werd
bereikt. Onze taken waren het bewaken
van de Maasbruggen, de stad Grave zelf
en nog enkele 'kwetsbare punten’ ter
wijl ons bovendien werd opgedragen, in
het land van Maas en Waal intensief te
patrouilleren. Hoewel hier de activi
teiten nooit een hoogtepunt bereikten
heeft de Brigade ook aan deze tjjd een
groot aantal aangename en onaan
gename herinneringen.
Wilhelminakanaal tot Oirschot en van
daar in zuidelijke richting naar Hilva-
renbeek. Op dit deel van het front,,
bijna onder de rook van Tilburg, kwam
de Brigade weer in actie. De opdracht
was, de zuidelijke oever van het Wilhel
minakanaal van Best tot Oirschot te
bezetten ter bescherming van het vlieg
veld Eindhoven. Het was aanvankelijk
kalm op dit front-gebied. Maar de rust
was maar van korte duur.
11 oktober werden door de Engel
troepen de Duitse stellingen rond Be
doorbroken en weldra stormden ze in
de richting van Oirschot. De Brigade
werd ook in deze aanval betrokken. De
Duitsers dachten, dat de Engelsen van
uit het oosten zouden aanvallen en
Iden daar al hun aandacht op ge-
„vht. Door deze afleidingsmanoeuvres
kon men de Duitse troepen onverwacht
vanuit het zuiden aangrijpen. Na een
korte voorbereiding gleden weldra de
eerste aanvalsbootjes te water en even
later hadden de eerste troepen reeds
vaste voet op Oirschots gebied. Met
Bij de bevrijding van Tilburg herinneren veel Tilburgers zich de naam
van het roemrijke Nederlandse Corps ’Prinses Irene.’ De naam van deze
Brigade is onverbrekelijk verbonden aan Tilburg, omdat de voorberei
dingen voor de bevrijding door de Brigade gedaan werden.
In onze editie van deze week en volgende week besteden wij uitgebreid
aandacht aan de Prinses Irene Brigade. Het levensverhaal van de
Brigade tekenden wij op uit de mond van een Tilburgs lid van de
Brigade.
Ruim 2 maanden later, op 13 juli 1945,
werd de Brigade ontbonden. Op de
binnenplaats van de Julianakazerne te
's Gravenhage werd een afscheidsparade
gehouden. Nadat de Prins der Nederlan
den, Z.K.H. Prins Bernhard, de Brigade
als eenheid voor het laatst had geïn
specteerd hield hij een toespraak, waar
bij hij eraan herinnerde, dat vele ge
allieerde commandanten hun lof uit
spraken over het optreden van de
Brigade en het een eer vonden dit
onderdeel onder hun bevel te hebben
gehad. Z.K.H. verklaarde daarbij:
'Gelukkig zullen de tradities well
in de maanden van strijd op
tinent hebt verworven niet
gaan. Uit de Brigade zal onder meer de
kern voor het Garde Regiment PRIN
SES IRENE ontstaan, een regiment, dat
om uw vaandel zal worden gevormd en
op uw tradities zal voortbouwen.’
Hierna werd het Koninklijke
voorgelezen, waarbij het vaandel
Brigade werd onderscheiden met de
Militaire Willems Orde der 4e klasse,
terwijl toestemming werd verleend, de
namen ST. COME 1944, PONT
AUDEMER 1944, I
TILBURG 1944, Hl
ren.
waar enkele c
rust werd gen<
patrouilles bleven door
aan de overzijde van
successen.
Intussen was het 2de Britse
enorme snelheid doorges
in België. Het naderde z
landse grens al.
Vandaar, dat de Brigade op 3 septem
ber 1944 orders kreeg om zich te
verplaatsen in de richting van Brussel en
wel zo spoedig mogelijk. Verschillende
sprongen werden aangegeven, om geen
opstoppingen op de wegen, die vol
militaire colonnes stonden, te veroor
zaken. In twee en een halve dag werd
deze kolossale mars voltooid. De Bri
gade was in Brussel geconcentreerd. In
de Belgische hoofdstad werd men geest
driftig verwelkomd en bijna bedolven
onder bloemen en confetti. Ook in
Leuven viel een hartelijke ontvangst ten
deel. Hier kregen we orders om onmid
dellijk door te trekken in de richting
van het Albertkanaal bij Beeringen,
waar de Brigade onder de beroemde
Guards Amoured Division de strijd zou
voortzetten. Toen kwam het grote con
trast, dat je in een oorlog kunt meema
ken. Tussen Leuven en Diest hadden
zes Duitse tanks een hinderlaag gelegd
en opende volkomen onverwacht het
zvuur op onze colonnes. Rechts en links
vlogen wagens in brand, een munitie-
lorry ging de lucht in, kortom, binnen hadd
enkele' seconden was men weer uit het richt
feestelijke Brussel en Leuven gerukt en
terecht gekomen in de harde realiteit
van het gevecht. Het düurde enkele
uren vóór met de vijand was afgere
kend. Onze artillerie en de Engelse
tanks maakten korte metten met de
vijand. En binnen anderhalf uur kon de
Brigade weer doortrekken. Het kostte
ons verschillende doden en gewonden.
heid waarmee de veteranen van Nor
mandie vochten om (onze stad) TIL
BURG te bevrijden.
DE COMMANDANT VAN DE 15 DE
SCHOTSE DIVISIE, LUIT.-GENE-
RAAL SIR COLLIN BARBER, ZEI OP
ONOMWONDEN WIJZE, DAT DE
DANKBAARHEID VAN DE T1LBUR-
GENAREN VOOR HUN BEVRIJDING
DIENDE UIT TE GAAN NAAR HET
PERSONEEL VAN DE KONINK
LIJKE NEDERLANDSE BRIGADE
'PRINSES IRENE’ DIE ONDER DE
GROOTSE LEIDING VAN HAAR
COMMANDANT DE KOLONEL A. C.
DE RUYTER VAN STEVENINCK, ZO
TAAI GEVOCHTEN EN ZULKE GRO
TE OFFERS VOOR DEZE STAD
HEEFT GEBOEKT.
Sedertdien bestaat er dan ook een hech
te band tussen Tilburg en de Brigade.
Dat het monument ter nagedachtenis
aan de gesneuvelden van de Brigade in
TILBURG werd opgericht, is dus heel
begrijpelijk.
De opdracht van de Brigade werd de
verovering van Gilze-Rjjens vliegveld.
Om daarna te worden ingezet bij de
verdere bevrijding van Brabant ten zui
den van de Maas (Waspik, Besoyen,
Keizersveer).
In de winter van 1944-1945 betrokken
zij de wacht aan het wisselfront van
Walcheren en Noord-Beveland en Zuid-
Beveland. Hoewel de tjjd die de Brigade
hier doorbracht niet tot de opwinden-
ste van de oorlog behoort, zijn er toch
wel enige bijzondere voorvallen het ver
melden waard. Een respectabel aantal
tweemanst orpedo’s werd vernietigd of
buitgemaakt Op 25 november 1944
werd een hevig gevecht geleverd met
een op Noord-Beveland gelande vjjande-
Ujke patrouille die in haar geheel on
schadelijk werd gemaakt. Op de eerste
januari 1945 werden diverse vjjande-
Ijjke vliegtuigen neergeschoten. Dit was
een typische laatste stuiptrekking van
de Luftwaffe.
Op dinsdag 10 april 1945 kree
Brigade het bevel om een Engels
jon af te lossen in de sector ten
den van 's Hertogenbosch. Op
dag 12 april 1945 zette de
als geheel zich in beweging naar de
opgegeven sector. Het ging er nu om
bruggehoofden te vormen op de rechter
Maasoever. Deze actie zou deel uit
maken van de verovering van de Bom-
melerwaard. In de nacht van 22 op 23
april 1945 staken enkele gevechtsgroe
pen van de Brigade de Maas over. En
voordat de vijand van zijn verrassing
was bekomen was HEDEL door de
Irene-mannen bezet. In de hierop vol
gende dagen kreeg de Brigade het weer
hard te verduren. Van alle kanten
kwamen er aanvallen van een overmach-
tige vijand. Maar de Brigade verdedigde
met grote moed haar stellingen, vaak in
een bloedig gevecht van man tegen
man. Maar ze hield stand. Het brugge-
hoofd is geen enkel ogenblik in gevaar
geweest.
In de namiddag van 27 april kwam er
bevel van de legerleiding terug te trek
ken over de Maas. Onze verliezen waren
hoog, 12 doden en 39 gewonden. Maar
ook de vijand betaalde zijn tol in de
vorm van 243 doden en gewonden. Dit
was de laatste actie van de Brigade. Op
5 mei ontvingen de unit-commanders
het volgende bericht van de Brigade
Commandant, de kolonel A. C. de Ruy
ter van Steveninck: 'Dit is mijn laatste
bevel. Om 8.00 uur vanochtend wordt
het vuren gestaakt.’
De 2e wereldooi
Brigade had haar I
slagvelden in
Nederl
tairen achter
bevrijding h
gebracht.
Op dinsdag
Brigade als
Den Haag
getelijk wc
uitgehongerde burgerij, i
aan te bieden had dan
dankbaarheid, waaraan zij
spontane wijze uiting gaf.
Maar ook
moesten i
felle
zich
troej
Op 7 september nam de Brigade de
brug bij Beeringen over het Albertka
naal en het terrein daar onmiddellijk
omheen. Hier zijn ook nog de volgende
dagen verbitterde gevechten geleverd,
l. -viiassing. De voorste troef
Ley zonder slag of stoot ber
jen twee Duitsers op
en neer lopend met het gewe
schouder. Even later bemerkl
voorste troepen die door het
ploeterden om de vjjand aan te vallen.
Zij sloegen alarm en in een ogenblik
barstte het vuur van de Duitse mitrail
leurs los. Tussen kanaal en hoofdweg
drongen de voorste troepen o.l.v. hun
commanderend officier de vijandelijke
stellingen binnen. Het spervuur van de
Duitse mitrailleurs, vaak van nog geen
vijftig meter afstand, was dodelijk. De
commanderend officier was de eerste
zwaargewonde van dit offensief en zijn
dappere mannen verging het ook al niet
beter. Van de eerste dertig die de Duit
se stellingen binnendrongen, waren er
na enkele minuten nog maar enigen
ongedeerd. En dit handjevol werd nog
door de Duitse mortieren uiteen ge
dreven. De ^nval aan de andere kant
van de weg vermocht de kans ook niet
te doen keren. De gevechtswagens die
hier werden ingezet, bleken niet be
rekend te zijn op de drassige bodem
langs de Ley. Enige van deze gevechts
wagens bleven steken in het drassige
weiland. Maar de aanval ging verder tot
aan de Ley, onder bescherming van een
mistgordijn. De Duitsers bleven op hun
hoede. Zodra de voorste troepen vaste
voet aan de overzijde van het riviertje
zetten, werden ze opgewacht door het
moordend vuur van de Duitse mitrail
leurs. De artillerie werd nu in de strijd
gebracht om de Duitsers het vuren te
beletten. De artillerieofficier die met
de voorste troepen meeging om het
vuren af te leiden, had een bovenmense
lijk zware taak. Temidden van salvo’s
zat hjj tot aan zjjn hals in het water van
een diepe^ sloot, waarbij hij zich met
een hand aan de tak van een over
hangende struik drijvende hield. Uit
deze voor hem benarde positie gaf hü
over de radio zjjn vuurbevelen door. De
Duitsers die zich in een nabijgelegen
gebouw hadden verschanst, schenen
echter onkwetsbaar te zijn voor het
artillerievuur.
Hier scheen de kans op succes in het
geheel niet meer te bestaan. Om een
bloedbad te voorkomen besloot de
Brigadecommandant A. de Ruyter van
Steveninck de aanval te stoppen.
Ordentelijk gingen de troepen terug op
hun uitgangsstellingen. Het was voor
het eerst, na de landing in Normandië,
dat ook zij teruggeslagen waren. En de
geschiedenis zou later bewijzen, dat dit
ook de enige keer was geweest. Na deze
tegenslag was er maar één ding moj
lijk, maar weer een nieuw aanvalspl
voorbereiden. Eij deze keer had i
Brigade meer geluk. Want door een
merkwaardig toeval vielen alle gegevens
over de stellingen rond TILBURG in
handen van de Brigade. Ergens langs de
weg stond een schuurtje, waarin reeds
enkele dagen een commandopost ge
vestigd was. In de hoek van dit schuur
tje lag een stapel stro, waarschijnlijk
bedoeld geweest voor het vee. Onder de
ogen van enkele verbaasde Brigade-
mannen begon deze hoop plotseling te
leven. Na enige ogenblikken verscheen
er een hoofd van een Duitser boven de
strohoop. Hij bleek de reddende engel
te zijn in de moeilijkheden, waarin de
Brigade zich bevond. Want in een van
zijn zakken had hij een kaart met alle
Duitse stellingen rond de stad.
Er kwam nog meer goed nieuws. Een
van de krijgsgevangenen die waren inge
rekend, vertelde dat zijn onderdeel in
de loop van de nacht zou terugtrekken.
Men kan begrijpen, dat het enthousias
me b(j de Brigade-mannen oplaaide
toen zij dit nieuws hoorden. Ze wilden
nog dezelfde nacht tot een aanval over
gaan. Maar de leiding besloot anders.
De 15th Schots zou de aanval inzetten
na een voorafgaande beschieting. En
weldra werd TILBURG binnengetrok-
Maar gelukkig zonder succes. Bij de
eerste schoten zwermden de stalen
monsters links en rechts van de hoofd
weg, draaiden hun lange kanonnen
tergend langzaam in de richting van de
vijand en openden het vuur. Door deze
lawine van vuur en staal werden de
Duitsers volkomen overrompeld en
even later hesen zij de witte vlag ten
ave. Deze lawine van
ie lust benomen om
verder te vechten. In het huis waar zij
uitkwamen konden geen waardevolle
gegevens worden buitgemaakt, alleen
was hun veldtelefoon nog intact. Even
later dreunden de tanks en pantservoer
tuigen weer in de richting van TIL
BURG.
Via het bruggetje over de Ley zou de
Brigade contact maken met de buiten
wijken van de stad. Precies aan de
andere kant van de beek stonden de
Duitse tankkanonnen opgesteld, met
hun lange dreigende lopen het terrein
afspeurend. Langzaam baanden de ge-
vechtsvoertuigen zich een weg in de
richting van de brug.
Terwijl de voorste pantservoertuigen
nog geen honderd meter van de beek
waren openden de Duitse tankkanon-
n plotseling het vuur. De eerste
loten waren goed raak. Met doffe
TOn drongen de granaten onze voer-
sn binnen, die weldra als laaiende
igs de weg in het terrein lagen
i. Maar er was bij de Brigade-
sprake van paniek. De
gevechtsvoertuigen die aan het
vuur ontsnapt waren, stonden
tegen de dodelijke granaten
vijandelijk vuur achter het
Zij zochten dekking en open-
hun beurt het vuur op de Duitse
migen. Intussen waren er tanks van
4de Britse Tank-Brigade onderweg
hulp te bieden. Een van de drie
schtsgroepen, ik meen dat het de
Unit was, ging naar voren om een
aanval tegen de vijand in te zetten. Na
een korte verkenning gingen ze door de
bossen tussen de hoofdweg en het
kanaal, want hier vonden zij een na
tuurlijke dekking, waardoor de Duitsers
niet konden zien, wat er zich af speelde.
Maar dit duurde maar even.
Een hel van vuur barstte los, toen de
eerste soldatêrFhet open drassige wei
land op nog geen 100 meter van het
riviertje bereikten. De salvo’s van de
mitrailleurs sloegen plotseling een diepe
bres in de voorste aanvalsgroep,, die
voetje .voor voetje voortging. Links en
rechts vielen doden en gewonden en de
gedunde voorste gelederen werden door
een spervuur verder uiteen gedreven.
Ook verderop werd het nog geprobeerd.
Maar ook hier liep de aanval vast.
Achter de voorste aanvalsgolf kwamen
de hospitaalsoldaten naar voren, het
open veld in om hun gewonde collega’s
uit de vuurlinie te halen. Dapper en
onversaagd brachten zij de gewonden
terug naar een veilige plaats. En als ik
hier aan die redders in de nood denk,
dan gaan mijn gedachten nog uit naar
Van Mechelen uit Sittard, C. v.d. Bosch
uit Eindhoven, P. Smits en A. Visser,
beiden uit Tilburg. Vooral deze laatste
heeft zich zo verdienstelijk gemaakt
met gevaar voor eigen leven, dat hij
door H.M. de Koningin werd onder
scheiden met de Bronzen Leeuw.
De artillerie scheen alleen nog in staat
te zijn de kansen te doen keren. Een
regen van granaten kwam neer op de
vijandelijke stellingén om een bres in
hun verdediging te schieten. Achter
deze vuurstoot waagden de mannen van
de Brigade een laatste kans om de
Duitse stellingen binnen te dringen.
Daar het artillerievuur zijn uitwerking
had gemist, vuurden weldra de Duitse
mitrailleurs weer met ongekende hevig
heid op de aanvallers. Tegen deze regen
van kogels kon de menselijke moed
alleen geen succes brengen. Vog
eerst sinds zij voet gezet hadden
bodem van Normandië hadden
mannen het hoofd moeten buige
de Duitsers. Maar men bleef niet
pakken neerzitten. Niettegens
hun gesneuvelden en vele ge
werd er weer een plan gemaan.
vijand onschadelijk te maken,
proefde stelregel eerst machines te laten
werken en dan de mensen inzetten
bood ook nu de meeste kans op succes.
De artillerie kreeg tot taak al haar vuur
te concentreren op de Duitse stellingen
langs de Ley om zo de weerstands-
nesten door een grote vuurlawine weg
te schieten. Daarna zouden 2 gevechts
groepen gelijktijdig aanvallen, de ene
tussen de weg en het kanaal, de andere
aan de overzijde van de weg. De tanks
kregen de opdracht de aanval te onder
steunen tot de infanterie over de Ley
zou zijn.
De aanval zou in de vroej
losbranden. De beschikbare
benut om inlichtingei
omtrent de Duitse stel
Ley. Want op het geve
commandant zonder
een schip zonder roer.
Patrouilles werden ’s nachts uitgezon
den om na te gaan waar het terrein
begaanbaar was voor tanks en hoe de
toestand was van de bruggetjes over de
Ley. De weergoden keerden ons tot
overmaat van ramp in de vroege
ochtend de rug toe. Een dicht mistgor
dijn pakte zich boven de Ley samen en
weldra overspoelden de mistbanken
ook de stellingen langs de beek. De
artillerie kon de vijandelijke stellingen
ook niet meer waarnemen. Een van de
sterkste troeven voor de aanval was
daarmede uit de handen. Er was echter
één lichtpunt: de Duitsers konden ook
niets meer waarnemen op het open
weiland langs de Ley. En dat was een
groot voordeel, want daarop waren alle
vroegere aanvallen vastgelopen.
Onder doodse stilte gingen de
’s morgens om 6.00 uur tot
over. Eerst de gevechtsgroep
hoofdweg en kanaal, daarna de
aan het zuidelijk gedeelte van de hot
weg.
Het eerste contact met de vjjand was
ken dat voor goed uit de Duitse greep
werd bevrijd.
De B.B.C. deelde dezelfde avond nog
mede, dat de stad na een zware strijd
genomen was. Dit was het bewjjs, welke
betekenis de geallieerde legerleiding aan
deze stad toekende. Voor de Brigade-
mannen zal TILBURG altijd een zeer
bijzondere klank hebben. In het vaan
del van de Brigade staat de naam TIL
BURG vermeld als een blijvend bewjjs
voor de moed en de opofferingsgezind-
de staf, R.A.P. (geneeskundige dienst),
I.W.D. (een werkplaats detachement
dat ernstige defecten aan verbinding en
transport moest repareren) en de Sig
nals, de verbindingsdienst.
Vervolgens drie onafhankelijke ge
vechtsgroepen (Units 110, 111 en 112),
een aanvullingseenheid (113), Artillerie
(114), gevechtsvoertuigen (115), de Bri-
gade-trein (118) welke belast was met
de aanvoer van levensmiddelen, muni
tie, benzine, olie etc. en tot slot een
detachement Militaire Politie (119).
Ik sprak over drie onafhankelijke ge
vechtsgroepen, d.w.z., ieder bestaande
uit sterke infantrie gedeelten en onder
delen met z.g. steunende wapens, zoals
zware mitrailleurs, mortieren en anti-
tankgeschut.
De naam onafhankelijke geeft aan, dat
ELKE gevechtsgroep een afgerond ge
heel was, dat door bezit van eigen
hulpmiddelen en door zijn eigen organi
satie in staat was om zelfstandig op te
treden.
Een batterij (6 stuks) veldartillerie (z.g.
25-pounders) met een vergrote batterij-
staf die als één afdeling kon optreden,
waardoor weer een onafhankelijke actie
werd vergemakkelijkt.
De Brigade was volkomen mobiel,
dus zeer snel worden verplaatst
eigen middelen.
Toen het duidelijk werd, dat het niet
lang meer zou duren, dat de invasie een
feit zou worden, verbleef de Brigade
aan de Engelse kust met een bijzondere
taak, de bewaking van de havenstad
Harwich. In Nordfolk werden manoe-
vres gehouden met de Belgische Briga
de.
Aldus
lijke Nederlandse Bi
IRENE deel aan de
vasteland van Europs
ingedeeld bij Montgon
Group.
De Brigade werd ontscheept i
ibij Courseulles-sur-Me
de meeste mannen van de
de vuurdoop. Zij moesten n.l.
5de Britse Luchtlandingsdivisie nabjj
het kasteel St.-Come aflossen. De ge
allieerde en vijandeljjke lijnen lagen hier
slechts 150 meter van elkaar. Beide
waren zo intensief mogeljjk versterkt.
Een rustig plekje was het hier niet.
Integendeel, deze hoek had de naam
van ’hell-fire-corner’ gekregen en na
tuurlijk niet omdat het er zo gezellig en
knusjes was.
Op 14 augustus betreurde de Brigade
haar eerste gesneuvelde: de wacht
meester P.W.H. Lammers die in de
avonduren tijdens een artillerie-duel
door scherven dodelijk werd gewond.
Toen de grote omtrekkende beweging
begon, duurde het niet lang of de vjjand
bij iedere aam
indant, die op 2
srgang over het Will
ceerde en Oirschot bezette.
De verrassing, het machtigste wapen in
de krijgskunst, had ook hier weer een
snelle en beslissende overwinning ge
bracht.
Maar verder dan Oirschot kwam de
aanval voorlopig niet. Het oorlogsge
weld klopte bijna aan de poorten van
onze stad. Maar de bevrijding zou niet
vanuit het oosten maar vanuit het
zuiden komen. De Brigade werd inge-
deeld bij de 4de Britse Tankbrigade en
nam deel aan de aanval op Tilburg.
Terwijl de laatste krijgsgevangenen uit
Oirschot weggevoerd werden kreeg de
Brigade opdracht direkt in de richting
van Hilvarenbeek te vertrekken, waar
de laatste voorbereidingen voor een
aanval geti
duidelijk, t
worden.
In het holst van de nacht van 24 ok
tober kwam dan het bericht, dat bij het
aanbreken van de dag vanuit HIL
VARENBEEK naar TILBURG
worden opgerukt.
De Brigade kreeg hier versterking van
de Engelse tanks. Veel tijd voor een
voorbereiding van een aanval was hier
niet. Dit vormde ook geen ernstig be
letsel voor een goede samenwerking,
want de veteranen van NORMANDIE
hadden in de voorafgaande maanden
rijke ervaring
welk onderdeel dan ook, opgedaan.
Het aanvalsplan was heel eenvoudig.
Het eerste doel was de Ley, ’de water
linie' aan de zuidelijke rand van
TILBURG. In de stille morgen, toen
HILVARENBEEK nog in doodse stilte
gehuld was, stormden de tanks en pant
serwagens langs de hoofdweg het dorp
uit. Zij werden op korte afstand ge
volgd door de artillerie en gevechtseen
heden van de Brigade. Bij de Westrik
werd het eerste contact gemaakt met de
vjjand. Enige Duitsers die zich in een
boerderij langs de weg verschanst had
den, probeerden de aanvallers de weg te
versperren. Zij openden het vuur op de
aanstormende tanks en pantserwagens.