OP DE
E3
Mlllllis
HH
BRriFWg'lglF
r»
Nederlands enige houtskool-
branderij staat in Nieuw-Millingen
A
P
□Is]
UIT IN EIGEN LAND
«den
Fraaie
feestverlichting
in de Koestraat
f795
Harrie Broeken opent fraaie
showroom aan Hasseltstraat
ft
,en
Konfektie
Eschcnbach
-blaze «.pakjes
Montreal
bouwt
onder
de
grond
w Si
Ft
SESKE’I
Alle artikelen
overzichtelijk
tentoongesteld
ir 1968 - pagina 26
Donderdag 28 november 1968 - pagina 27
DE TILBURGSE KOERIER
ADAM-herenmodes
1001
Panty-kousen
sn
PRETTIG TE KRIJGEN
Prijs 6,95
„Universa P 1500”
Lederwaren
69,50
FF"
CAMERAHUIS MULDER
1 LINTRI LINGERIE
I<>]
>n
ter
G
Hier
kilon
-EIN 55
IURG
De Hoge Veluwe
irds
Ijes
Wonderorgel
Wie
es
en
EN
STEL
i
EKT
LBURG
MARTIN HUYBREGTS
I
Wit, marine, bruin en groen
zijn de mode-kleuren
EERSTE TILBURGSE
BEGRAFENISONDERNEMING
eken wel ge-
iieningsafde-
en voor gas-,
Alles onder één dak
JACOBS-VAN WEES
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Speciale
Sinterklaas-Aan bieding
WOLLEN PULL-POLO’S
27,50
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
f 22,50
ED TAPIJT
f69,50
i
i
GESCHENKEN
PRETTIG te GEVEN
S< .U S ..Hflla ontwerp A. D. Copier
non, „r
bijkomt
Daar
en nacht
gat ir,
weer
zich heen
grijpen
rijn zelfs
i in de
gaan
;nden
-glAZERf
WIK
station, (05760-12249) geeft graag alle
verdere gegevens.
HET NIEUWE CENTRUM
cVnVrum}
VELDHOVENRING 140
TILBURG - Tel. 24738
-r i
Contrast aan de
Dorchester Boulevard
in Montreal: rechts
een kathedraal,
gebouwd tussen 1870
en 1894, links de
modernste
wolkenkrabbers.
uitgebouwd complex om
vu uren doorheen t -
s nieuwe ontdekkir
zal wat gekc
misschien.Tja,
tien.
winkeliersvereniging De Koestraat
it met de kerstdagen met een grote
rtie. De plannen hiervoor zijn in voor-
ïreiding.
olie-, koler
voor kleim
trekking 1.
dergelijke
Overat"...
in dh-
SPEE SCHOENEN
bergt meer her-
één in steen is
ibeeld van De
Boerenoorlog,
igeving die
aan Zuid-
Speciale
aanbieding
Electronenflitser
van Duits fabrikaat
met NC accu
gulden vorm
bekroonde
vormgeving
in porselein
laar
s bevalt
'plannen
■onds stadsge-
lectare! Moet
waarachtig
Ites en een
om vol-
i het Ros*-
ichting te
Fa. H. DIELEMANS ZN
Jan Aartestraat 104 Tel. 22893
Gelegenheid tot opbaren in onze
Rouwkamer:
Jan Aartestraat 102.
Desgewenst verlenen wij bemiddeling
tot een verzekering bij de Alg. Ned.
Begrafenis Verz. Mij. te Enschede.
Voor folders en prezen
c. van belkom
Voor de
St.-Nicolaas
Parfums, Eau de Cologne.
Zeep in geschenkdozen,
Toiletartikelen en
Bijouterieën enz.
Parfumerie
„Charming”
Dezelfde
Dorchester
Boulevard van
de andere kant
gezien. Deze
weg met acht
rijbanen voert
langs de 42
verdiepingen
tellende Place
Vflle Marie
(kruisvonnig
gebouw rechts).
het dorp)
«.eitje” is tamelijk
dat was ook de
:1 lig en ouderwets
één van de plus-
jffietafel is er
wil proberen
in tevoren
was tot nu toe alleen in
sieren, maar sinds kort
i óók zijn wonderorgel:
café-restaurant „Napo-
i Rijsbergen en Zundert,
weg. Blauw licht bestraalt
dat post heeft gevat in een
n het établissement. Je
rerdraaiorgel kunnen
i. ’J yrei(erS en
n-op-ware-grootte,
TILBURG Winkelen in een gezellig
verlichte straat is bijzonder aantrekke
lijk. Vandaar dat in de St.-Nicolaas- en
Kersttijd het centrum van praktisch
iedere stad of dorp van een feestverlich
ting is voorzien.
„Napoleon”, met een veelbelovende
menulijst en heerlijke koffie, ligt aan de
drukke weg naar Antwerpen en in de
tamelijk onbekende driehoek Rijnbergen,
Zundert, Rucphen. Wie in dit gebied
een dagje gaat dwalen zou ook eens een
kijkje moeten gaan nemen in het, aan
het bos grenzende, zeer gezellige res
taurant ,,’t Oekeltje”, dat niet ver van
Rijsbergen ligt: borden met „camping”
„Deelense was”
werden vroeger
voor het scheren, o
Man” valt in dezel
een vennetje dat
moet zijn gewe
dag mevrouw B
In Tilburg is dat niet alleen het centrum
dodh treft men de fraaie lichtfiguren ook
in andere winkelstraten aan. Zo ook in
de Koestraat, waar de actieve winkeliers
vereniging dit jaar voor een bijzonder
fraaie en voor deze wijk geheel nieuwe
verlichting heeft gezorgd.
Deze verlichting in de Koestraat vergt
een groot bedrag uit de kas van de win
keliersvereniging Koestraat, die nu al 12
jaar werkt. Van de ruim 65 zaken zijn
30 winkeliers bij de vereniging aange
sloten. Het ligt in de bedoeling o
gend jaar ook het NS-plein en ht
molenplein van een feestverlic„
vóórzie
De wi
komt
actie,
ber
ST.-NICOLAAS
zorgt voor uw kleintje
Zeer mooie chroom
KINDERSTOELEN
„van Delft”
in diverse kleurer
met tafeltje
Speciale prils
ƒ49,95
VULTO
Telefoon 70292
Het fenomeen Ww
België te beluisteren
heeft Nederland
in het reuzen
leon" tussen
rechts van de
het gevaarte, c
van de wanden van
zou het een supe
noemen, met twaalf luidsprekers en een
aantal instrumenten-op-ware-grootte, die
op de borst van het apparaat zijn vast
gemaakt. Onzichtbare handen en mon
den zetten hen in beweging als een klant
om een nummertje vraagt. Dan wordt de
stilte binnen „Napoleon” krachtig ver
scheurd door een driftig trommelende
trom, breed uitdijende accordeons, har
telijke saxofoons en andere uit zichzelf
spelende instrumenten. Liederen als
„Jelle zal wel zien" schallen dan over
het dansvloertje, dat vaker vol dan leeg
is. Muziek noodt tot een dansje. Direc
teur Jos van der Bujjs vertelt, dat vooral
mensen die de tienerleeftijd al achter
zich hebben gelaten, graag naar het won
derorgel luisteren en dat het met de
weekeinden vaak zeer vol is. „Maar doo
weekeinden vaak zeer vol is. „Maar
door de week is hier natuurlijk plaats
genoeg"
chauffeur door de dreven reed. „Hoe
heet dat daar?”, vroeg zij. De chauffeur
had geen idee, moest (vond hij) toch
wat zeggen en zei daarop: „maar dat is
„De Ijzeren Man” toch, mevrouw.”
Wellicht heeft hij daarbij gedacht aan
het (kunstmatige) ven in Vught, dat óók
zo heet. De „Deelense Straal” tenslotte
wordt uitgebeeld door een haag van
bomen die in vroegere tijden een halt
moest toeroepen aan de om z:?*’
grijpende zandverstuivingen. Die n'
inmiddels allang niet meer en zijn
door een leger van vliegdennen i
verdrukking gekomen. De bomen
nu zo overheersen, dat ze bij duizer
zullen worden omgekapt.
Er zijn op „De Hoge Veluwe” honderd-
vijfendertig vogelsoorten geteld en dat is
meer dan zelfs ingewijden tot voor kort
hadden vermoed. Het grootwild wordt
in glanzende staat gehouden door extra
voer, dat ongeveer vijfentwintig procent
uitmaakt van wat ze dagelijks consu
meren.
en- en elektrische apparaten en
ine gereedschappen die alle be-
hebben op de aansluiting van
lijke apparaten.
Overzichtelijk gegroepeerd vindt men -
in diverse merken - wasmachines, afwas-
automaten, centrifuges, kookplaten. Alle
tentoongestelde haarden kunnen bran
dend worden gedemonstreerd. Zes ervan
branden permanent. Ook voor gevelver-
warming wordt de klant voorgelicht.
In de showroom treft men verder aan,
twee complete keukens, een badkamer,
douche-cel en diverse wastafels. Voor de
kinderen is er een speelhoekje, waar de
jeugd zidh kan vermaken terwijl de
ouders hun keus bepalen. Tenslotte ont
breken ook de gasfornuizen, koelkasten
en diepvriezers niet. Alle apparaten wor
den door de firma Harry Broeken ge
plaatst en aangesloten. Men beschikt over
een eigen-technische dienst.
Wat doet een stad die groeit en groeit
maar niet in oppervlakte wil of kan uit
breiden en waar de hoogbouw al een
top heeft bereikt? Zo’n stad bouwt onder
de grond verder. Science fiction?
Nee, reële werkelijkheid in Montreal, de
grootste stad van Canada. Onder die
stad bevindt zich nog een stad van meer
dan twaalf hectare groot. Een doolhof
van winkelpuien, brede promenades en
rondwegen. Met tien kantoorgebouwen,
drie grote hotels, twee spoorwegstations
en het nieuwe metro-traject.
van maar liefst 80 miljoen dollar! En
daar is vrijwel niets van te zien als u
door Montreal loopt. U ziet slechts het
topje van dit project (net als bij een ijs
berg). Maar ook dat „topje” mag er
zijn.Een prachtig, strak opgetrokken
kantoorgebouw in de vorm van een
kruis. Met z’n 42 verdiepingen is het
180 meter hoog. 180 meter! En enkel
de grond waarop het staat is al drie hec
tare groot.
Wat u niet ziet, is dat zich hieronder nog
vier verdiepingen bevinden met wegen,
promenades, twee verdiepingen met par
keerruimte en een verdieping met spoor
rails en metro-emplacement.
Place Ville Marie heet dit gigantische
project. De eerste plannen hiervoor wer
den in 1962 gerealiseerd. En in het be
gin had de onderaardse ruimte slechts
verbinding met het Centraal Station en
het Queen Elisabeth Hotel.
Maar later kwamen er ook verbindingen
met de grote Place Bonaventura, het in
drukwekkende handelscentrum, met de
Place du Canada, met het rijzige nieuwe
Chateau Champlain Hotel en met het
Windsor Hotel. Dus als u ondergronds
wilt blijven bent u niet gebonden aan de
Place Ville Marie. U kunt ook de onder
grondse nemen en gaan winkelen in de
Place Victoria of in het Alexis Nihon
Palace.
TILBURG De firma Harrie Broeken,
leverancier van haarden, kachels en huis
houdelijke artikelen, heeft vanaf donder
dagavond de beschikking over een bij
zonder ruime en moderne showroom-
verkoopruimte in de Hasseltstraat 234.
Men heeft hier een hal van ruim 200 m2
gebouwd, waarin alle artikelen overzich
telijk staan geëxposeerd en de cliënt een
ruime keus kan maken. Daarnaast blijft
de verkoopruimte aan de Hasseltstraat
112 gehandhaafd.
De nieuwe showroom is eens zo groot
als het pand Hasselstraat 112. Bovendien
is hier aan de straatzijde ook nog een
kleine blikvanger. Achter dit pand richt
te de heer Broeken een aantrekkelijke
verkoopruimte in, die ongetwijfeld bij
’t publiek zal aanslaan. Men wil immers
rustig een keus kunnen maken uit een
groot assortiment.
Daarvoor heeft de heer Broeken wel ge
zorgd. Nieuw is de zelfbedi
ling voor installatiematerialei
De tijd wist langzaam maar zeker de
herinnering uit. In het immense natuur
park „De Hoge Veluwe” weet misschien
nog die ene oude man, dat hier lang ge
leden de Gele Rijders nog hun (hoogst
militante) oefeningen hielden. Op de
Wolfsheuvel. Af en toe komt hij er nog
wel eens kijken. Een stille figuur.
En de huisjes zijn verdwenen. Vroeger
stonden er onder meer een stuk of wat in
Hoog-Buurlo, maar bijna niets herinnert
er meer aan. Hoogstens een paar linde
bomen. Weg herinneringen. Weinigen
zullen nu nog weten, dat de repen na
tuursteen die als een troosteloze ruïne
in het natuurpark liggen, het begin had
den moeten worden van het Kröller-
Müller Museum. Maar de crisistijd
kwam en het feest ging niet door. Dat
zou pas veel later komen, nadat een
stichting het meer dan vijfduizend hec
taren grote landgoed had geërfd van
mevr. Kröller-Müller. Het museum (vol
werkstukken van bekende kunstenaars)
werd iets verderop gebouwd.
Van duizenden bloot geschaafde paaltjes maak je een meiler en tien of elf
meilers maken tezamen de laatste houtskoolbranderij uit die Nederland rijk is.
In Nieuw-Millingen. De meUers zijn elk vijfentwintig meter lang, vijf meter
breed en drie meter hoog: lelijke lange rupsen die (zolang er nog geen zand en
hei op ligt) onbeschaamd afsteken tegen het keurig in groen gestoken bos rond
om. Hun levensduur is kort. Een meiler is voorbestemd om houtskool te
worden en dat gebeurt in pakweg drie weken. Smeulend vuur dat vooral niet
mag gaan branden want daar komt as en geen kool van staat hier borg
voor.
Beekman’s houtskoolbranderij is een bizar stukje romantiek. Wie naar de
sombere met rokende pijpen uitgeruste gevaarten toe stapt, ruikt ze al in de
verte: het is de geur die kachels plegen te verspreiden als de pijp op de schoor
steen verstopt zit, maar hier in het bos sta je daar coulanter tegenover. Sterker
nog: dat nare kachelgeurtje heeft op die open plek in de stilte een zekere
charme, die het vooral goed doet op een wat natte sojnbere dag, wanneer de
houtskoolbranderij er zelfs een tikkeltje spookachtig bij ligt. Maar dat komt
natuurlijk ook wel een beetje door al die bomen en bossen in de verte.
i te dwalen en om
ingen te doen,
ïkost hebben”, denkt u
het lieve sommetje
„De Hoge Veluwe", een begrip in ons
land, veel te grillig en te gevarieerd om
met één of een paar bezoeken af te doen,
laat in deze maanden een van zijn mooi
ste kanten zien: kleur en nog eens kleur.
Wie erin duikt zal ontdekken, dat het
verkenningsterrein bovendien zó groot
is, dat er van burengerucht geen sprake
hoeft te zijn. Niet ver van de auto-
paden liggen beginpunten voor uren on
gestoord en zeer eenzaam avonturieren.
De ingangen van het park bevinden zich
bij Otterlo, Hoenderloo, Schaarsbergen
en (de hoofdingang) tussen Otterlo en
Hoenderloo. De entreeprijs bedraagt
1,25 niet veel waarbij boven
dien de toegangsprijs van het Museum
Kröller-Müller is inbegrepen.
Speciaalzaak voor
Bont en Reparaties
Noordskaal 65 Telefoon 26794
blijk
voor
desii
dit al
niet:
buss
Zo i
gronds
in het
en Sherbrooks
kunt wandelen.
Voorlopig dan, want binnen afzienbare
tijd zullen nog wel grotere afstanden on
dergronds mqgelijk zijn.
U hoeft dus niet te schrikken als u nog
eens leest, dat het grootste deel van Mon
real onder de aarde is verdwenen.
Dit allemaal bevolkt door zo’n 150.000
mensen.
Wat die daar doen onder de grond?
Werken veelal. Maar ook winkelen in de
240 winkels. Eten in de 36 restaurants
of drinken in de verschillende bars. Ze
gaan er naar de dokter of doen bank
zaken; amuseren zich in de discotheek,
in de bioscoop of in de schouwburg. Ze
kunnen er naar een Turks bad of zo
maar wat rond slenteren.
En denkt u alstublieft niet aan iets som
bers. Integendeel. Het ondergronds
leven in Montreal is vol licht, kleurrijk
en feestelijk. Groot zijn de etalages van
de boutieks en deftige zaken. De kapper
kapt er naar de laatste Parijse mode. En
de kruidenier glimlacht u goedendag. De
kleermakers hebben er hun fijnste stof
fen uitgestald en de antiquairs hebben
hun koper extra mooi gepoetst.
Vrijwel alles is daar onder de grond te
koop. Van antiquiteiten en boeken tot
gewoon ’n pond suiker en een reep cho
colade.
Een prachtig
uren en uren
steeds
„Dat i
Altijd welkom
De kolenbranders van Marinus en Jacob
van de Brink vertellen bezoekers (die
altijd welkom zijn) graag alle bijzonder
heden. Ze zullen nooit vergeten met
klem te waarschuwen tegen het gevaar
dat de waaghals loopt, die zonodig een
meiler moet beklimmen. „Er vallen soms
gaten in de holligheid, noemen we dat,
en wanneer zoiets gebeurt is het niet zo
best. Dan kom je tot je middel in het
vuur te zitten. Een boel narigheid, ja
zeker."
Dat vuur zit vlak aan de oppervlakte.
Als Jacob van de Brink met een schop
in een van de meilers rommelt, komt er
al gauw een vlammetje te voorschijn, dat
gejaagd door de wind in een oog
wenk een groot vuur wordt. Gauw maar
weer zand erover.
I „Lucht", vertelt directeur L. van Ma-
„mag er alleen maar mondjesmaat
:omen. Dat is onze grootste zorg,
irom wordt er bij de meilers ook dag
nacht gewaakt. Zou er plotseling een
invallen dan moet het onmiddellijk
-.r worden dichtgemaakt."
Jacob van de Brink is de man van de
anekdotes: „kort na de oorlog zag je hier
vaak een man rondlopen”, zegt hij, „die
koolteer verzamelde dat bij het verko-
lingsproces vrijkomt. Kijk, daar ligt het.
Zijn verloofde gebruikte het spul om er
haar benen mee bruin te verven.
Beekman’s houtskoolbranderij is gemak
kelijk te vinden. Ze ligt vlak bij de E 8,
tussen Amersfoort en Apeldoorn.
deze weg afrijdt komt zo’n zes kilometer
na Nieuw-Millingen en zes kilometer
vóór Apeldoorn bij een ANWB-bord
met daarop Uddel, Elspeet en Nunspeet.
De weg linksaf (Aardhuisweg) stuit na
ongeveer een halve kilometer op het met
een geel bord aangegeven wildraster.
Zo’n honderd meter ervoor voert een
zandweg, links, naar de smeulende mei
lers in het bos. Wat dat bos betreft: daar
mee zijn in deze met veel natuur uitge
ruste omgeving honderden hectaren be
dekt. De VW van Apeldoorn, bij het
„De Hoge Veluwe” herberg
inneringen, waarvan er
uitgehouwen: het stand!
Wet, groot man uit de
hier opgesteld in een omgevi
zeker in de herfst sterk i
Afrika doet denken.
Zuid-Afrika in „De Hoge Veluwe”. En
dat is dan weer een heel ander aspect
van deze enorme brok natuur, waar het
verleden zeer beminnelijk is opgenomen
in een tijdloos nu, waar bezoekers al
gauw lak hebben aan de dag van morgen
en waar niet één land maar ettelijke
landen zijn vertegenwoordigd. De Wet
staat in Afrika, de Franse Berg lijkt hal
verwege een oerwoud en een vriendelijke
steppe te staan en krentebomen sugge
reren, dat Amerika óók al wat van doen
heeft met dit stukje Nederland.
De onbekende kanten van de Hoge
Veluwe blijken ook verder verrassend
groot te zijn:
- Niet meer dan vijfentwintig procent
var al die hectaren is bos en niet
minder dan vijfhonderd stuks groot
wild lopen er in rond: herten, moe
flons (langharige schapen), wilde
zwijnen en noem maar op.
- Eén van de vossen in het natuurpark
helpt de wetenschap een handje. Het
dier draagt een halsband met een ra-
diozendertje eraan, zodat precies kan
worden nagegaan, hoever het zich van
zijn hol begeeft.
- Op de plattegrond van „De Hoge
Veluwe”, die bij alle ingangen te koop
is, komen namen voor die duidelijk
abracadabra zijn.
is er een van. Hier
de schapen, een dag
gewassen. „De Ijzeren
telfde categorie. Het is
zeer lang naamloos
veest, tot op een goede
Kröller-Müller met haar
(de eerste straat midden in
wijzen de weg. ,,’t Oekelt:
nieuw maar doet en d«
bedoeling zeer gezellig
aan. Het haardvuur is év„
punten, de Brabantse kof
nóg één. Wie die eens
wordt wel verzocht even var
te reserveren: 01606-6010.
Ook vlak bij Rijsbergen liggen de bossen
van het landgoed „De Pannenhoef". De
weg erheen begint in het dorp bij het
bord „Esso”. Hier rechtsaf slaan s.v.p.
en na enkele kilometers weer rechtsaf
de Pannenhoefsebaan op, die verder
overgaat in een zandweg. Even daar
buiten komen de bossen en de duidelijk
aangegeven wandelpaden aan de beurt.
U ziet, zelfs als het regent in Montreal
kunt u er zonder regenjas uit. Net zolang
als u wilt. Want enkel in de Place Vic
toria zijn op twee verdiepingen al zeven
tig winkels.
Het Alexis Nihon Plaza bestaat uit een
aantal van elkaar gescheiden platforms.
Boven het Atwater Metro Station. U
komt er door een fraaie winkelgalerij.
Op gelijke hoogte met het station zijn al
32 winkels. Daarboven (begane grond)
twintig winkels en nog eens twintig op
de eerste verdieping. De bovenste ver
diepingen hebben ruimte om 1350 auto’s
te parkeren. Telt u eens op hoeveel win
kels dat alleen onder de grond al zijn!
Maar goed, u bent moe van winkelen en
winkels. U wilt graag wat uitrusten in
een lieflijk plantsoentje. Dus gaat u naar
de binnenplaats van het Alexis Nihon
Palace terug.
Het lijkt wel een echt park. Met bomen
en bosjes, begroeiingen en bloemen. Vol
op daglicht daar, toch heeft u er niets
met het weer te maken.
Maar Montreal is nog lang niet kis
met „ingraven”. Ondergronds
’jkbaar best. Want er zijn al 'f
/oor een centraal ondergrorJ
leelte. Oppervlakte: 25 hec
allemaal te voet? Wis en i
:t: er komen 3 metro-halt
sstation.
wordt het dus mogelijk dat u onder-
i helemaal naar de Place Victoria
oosten en naar de St. Catherine
Streets in het noorden
DOKTER