Advertentieblad
Nieuws
Baarle's
en
VAN WEEK
I
00K ONZE ZAAK
1
tot i WEEK
BIUARTSPORT
No. 50
Zaterdag 15 Dec. 1951
46 Jaargang
Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarle-Nassau - Tel. 231
een
1951
9 Dec.
2 Dec.
v. Zw.
4 wedstrijden.
een rechter in Friesland Fries te ver- en een gelukkige tegenstelling tot de ka-
staan, of desnoods een tolk te gebruiken 1 davereenheid van het kerkhof. Wij we-
Chaam (Keijzers)
Bavel
Baarle-N. (Hoefnagels)
Chaam (Hendriks)
Baarle-N. (Leemans)
Gilze
447
456
559
550
620
549
geteisterd
de vul-
3.77
3.45
2.87
2.68
2.61
2-67
Chaam (Keijzers)
Bavel
Baarle-N. (Hoefnagels)
Gilze
Chaam (Hendriks)
Baarle-N- (Leemans)
gem.
5.08
4.76
4.07
4.44
3.71
3.55
brt.
470
496
538
487
434
515
de Eco-
afloop
te
Stand biljartcompetitie na
KLASSE A
pnt.
2384
2361
2189
2158
1792
1825
KLASSE B
1682
1672
1603
1469
1617
1462
J
krachtig werkzaam zijn en dat met
tertijd de verschillen steedsgeringer zul
len worden. De erkenning van dit feit
houdt echter niet in, dat wij dit gelijk
schakel in gsproces dan maar zonder
meer zouden moeten accepteren of zelfs
aanmoedigen, Grote denkers hebben
unaniem aangetoond, dat de massa vor
ming een der ernstigste bedreigingen
vormt van de persoonlijkheid. Als dan
de gewestelijke eigenheid in deze strijd
tegen vervlakking en gelijkschakeling
een kostbare factor vormt, dan is het
duidelijk, dat de strijd der Friezen in ze
kere zin ook onze strijd is. Hij wordt hier
op geheel andere wijze en op geheel an
dere terrein gevoerd; daarvoor zijn er
de verschillen immers. Maar in wezen
gaat het toch om dezelfde zaak. Om de
menselijke persoon, die zijn eigen leven
leeft en niet het leven, zoals dat in ab
stractie gewenst geacht wordt door
onpersoonlijk ambtelijk apparaat.
als hef buiten zijn schuld niet anders zou ten drommelsgoed.dat de nivillerende
kunnen. Het is in de practijk zeer goed factoren in onze moderne wereld uiterst
mogelijk gebleken hiervoor een practi-
sche oplossing te vinden. In Wales bij
voorbeeld wordt het „Welsh", eveneens
een eigen taal, gewoon naast het Engels
gebruikt, ook in d c officiële wereld. Dit
geldt ook voor het Bretons en het Bas-
kisch in Frankrijk en het Gatalaans in
Spanje.
Dat de Friezen zich met hand en tand
verzetten tegen een ambtelijke gelijk
schakeling is ook van betekenis voor de
rest van Nederland. Niemand immers is
er mee gebaat, dat ons land op de duur
zou worden bevolkt met een soort van
standaard Nederlands. Zoal de toestand
nu is, bestaat het Nederlandse volk uit
volksdelen met een uitgesproken eigen
karakter. De Brabanders zijn anders dan
de Limburgers en deze weer anders dan
de Zeeuwen enz. Deze veelzijdigheid is
een rijkdöm. Zij verleent aan het Neder
landse volk tal van facetten, die tesa
men de schittering van de diamant vor
men. Het is een levenwekkend element
De Friese kwestie (eigenlijk is dit een
veel te groot woord voor deze zaak, die
in wezen helemaal geen „kwestie" be
hoeft te zijn) is dan deze week zelfs tot
de Tweede Kamer doorgedrongen, waar
ernstige en zelfs hartstochtelijke (Ger-
brandy!) pleidooien werden gehouden
voor de rechten der Friezen.
Een buitenstaander en die niet weet
waar het hier eigenlijk om gaat, vraagt
zich verbaasd af, of het nu wel nodig is
om aan het incident rond de Heeren-
veense kantonrechter zoveel ruchtbaar
heid te geven. Dit zou inderdaad niet no
dig zijn, als deze nietige en in wezen
onbelangrijke gebeurtenis de inzet was
van het spel. Deze inzet echter is veel
groter en gaat veel dieper. De Heeren-
veense gebeurtenis is er slechts de aan
leiding voor. Voor een goed begrip wete
men dan, dat de Friezen uitstekende Ne
derlanders zijn. Zij hebben het onder de
oorlog waarachtig wel overtuigend be
wezen en als er eens een enkeling door
slaat en kreten aanheft als „Friesland
vrij" etcetera, dan dient men die te be j
schouwen als uitlatingen van een enkele
heethoofd, zoals die overal te vinden zijn
en dan doorgaans het werk van de ern
stige mensen in aanzienlijke mate be
moeilijken. De verhalen, dat de Frie
zen zich los zouden willen maken van
de rest van Nederland is dan ook kwaad-
aard ge onzin, die zelfs achter de bitter
tafel misplaatst mag heten. Wat de Frie
zen vragen is enkel, dat men respect zal
hebben voor hun eigen, Friese wezen.
Dat „Friese wezen" is geen mythe of
legende. Het is er. De Friezen hebben
hun eigen uitgesproken karaktertrekken,
die hen in het algemeen sch rp onder
scheidt van de rest van Nederland. En
daarbij - en dat is zeer belangrijk - de
Friezen hebben hun eigen taal. Het Fries
is geen dialect van het zogenaamde Al
gemeen Beschaafd Nederlands. Het is
een taal op zich, met een volstrekt eigen
woordenschat, een eigen klankenwereld
en een eigen spraakkunst. Nu is de taal
voor het behoud van het eigen wezen
een allervoornaamste voorwaarde De
bekende slagzin: „De taal is gans een
volk" die in de Vlaamse strijd een ge-
vleugeld woord geworden is, heeft een
diepe zin. Slaagt men erin een volk van
zijn eigen taal te beroven, dan kan men
veilig aannemen dat het met de eigen
persoonlijkheid, heteigen wezen van dit
volk spoedig zal zijn gedaan. Dat is ook
de reden waarom de Friezen zich met
hand en tand verzetten tegen alles, wat
een bedreiging vormt van hun taal. Wie
het Fries bedrijgt, tast immers de Frie
zen zelf aan. En het is een goed en on
aantastbaar recht van de Friezen, dat zij
willen blijven zoals zij zijn en waren. Zij
vragen niet meer, maar ook niet minder.
Zij vragen geen onafhankelijkheid. Zij
vragen wel, dat zij in hun eigen Fries
land de taal mogen spreken, die hun
moedertaal is. Als het een buitenlander
geoorloofd is de eedsformule in eigen
taal uit te spreken, als hij het recht heeft
zo nodig van een tolk gebruik te maken,
waarom zou dan een Nederlander niet
deze zelfde rechten hebben om zich van
zijn eigen moedertaal te bedienen? Geen
rechter van het Bossche gerechtshof zal
van een verdachte die het Brabants dia
lect spreekt, persé eisen dat deze Alge
meen Beschaafd" zal spreken. Zo dient
a
Nieuw-Guinea moet geen „koppeling der
problemen” zijn. Verder betoogde hij met
klem, dat een verhouding geconstrueerd
moet worden, welke voor beide partijen een
goede samenwerking mogelijk maakt. Ook
zijn begroting werd zonder hoofdelijke stem
ming goedgekeurd.
Nog is bij de Tweede Kamer ingediend
een ontwerp van wet tot het in overweging
nemen van een voorstel tot verandering in
de grondwet, strekkende tot wijziging en
aanvulling van de bepalingen betreffende
buitenlandse betrekkingen. Hierbij wordt aan
de Kroon opgedragen de ontwikkeling der
internationale rechtsorde te bevorderen, ter
wijl ook in de bepalingen omtrent het oorlog-
verklaren en het aangaan van overeenkom
sten enige wijziging wordt gebracht.
Wij begonnen met het vermelden van ver
rassingen en willen daarmede dit binnen
lands overzicht ook eindigen. Maar het wa
ren verrassingen van minder prettige aard.
Het was het grillige najaar, dat daar voor
zorgde. Hevige stormen woedden en hebben in de onmiddellijke nabijheid
aan
bezorgd. Verschillende loodsdiensten moes
ten worden gestaakt. Te Vlissingen sloegen
huizenhoge golven over de boulevard.
Raad van Europa.
Tijdens de bijeenkomst van de raadgeven
de vergadering hebben studenten, waar
onder ook Nederlanders op de publieke
tribune gepoogd een manifest voor te lezen,
dat was opgesteld door verschillende Euro
pese jeugdorganisaties. Daarin werd aan
gedrongen op onmiddellijke bijeenroeping
van een Europese constituerende vergade
ring om te komen tot een Europese Staten
bond. De betogers werden verwijderd. Van
zelfsprekend moeten we dit laatste goedkeu
ren, doch het deed ons toch goed, dat de
jeugd hier zo duidelijk blijk gaf op enthou
siaste wijze achter het idee van een Euro
pese beweging te staan. En dat zij vindt, dat
de gang daarheen wat traag is en dat er
teveel wordt gepraat, wensen we ook niet
tegen te spreken. Voor onze vertegenwoor
digers in de Raad geldt dit echter niet. Mej.
spreking ter conferentie van de Linie van Dr. Klompé immers had gaarne in stemming
gebracht een voorstel van de politieke com
missie inzake de algemene beginselen voor
in Europa te stichten gezagsorganen. Voor
zitter Spaak had hiertegen echter bezwaren
en de overige aanwezige commissieleden
verzetten zich daar niet tegen.
Buitenland.
Uit Joego-Slavië kwam het bericht, dat
Mgr. Stepinac, Aartsbisschop van Zagreb,
en in 1946 veroordeeld tot 16 jaar dwang
arbeid door Maarschalk Tito, voorwaarde
lijk is vrijgelaten. Moge dit het begin bete-
kenen van het einde van de godsdienstver
volging, waaraan dit land reeds zolang
heeft blootgestaan.
De Philippijnen worden zwaar
door plotselinge uitbarstingen van
kaan Hibok Hibok. Reeds vijf dorpen zijn
volkomen vernietigd en de inwoners dit
loopt in de duizenden zijn omgekomen.
Te Pan Moen Djon (Korea) schijnt men
toch weer enige vooruitgang geboekt te heb
ben. Men is het nu eens geworden over drie
van de acht grondbeginselen voor toezicht
op de naleving van een bestand. De ge
vechten gaan inmiddels nog door een reden
voor pessimisme is zeer zeker nog aanwezig.
De West-Duitse kanselier Dr. Adenauer,
bracht deze week een bezoek aan Londen
voor bespreking met de Britse regering. Het
was 20 jaar geleden, dat een Duits regerings
hoofd voet op Engelse bodem zette. Bij zijn
terugkeer verklaarde Adenauer tevreden te
zijn over dit bezoek.
Meldden we de vorige week het sluiten
van een overeenkomst tussen Engeland en
Egypte, de praktijk van deze week was
daarmede wel in schrille tegenstelling. Bij
en in Suez en te Cairo hadden grote botsin
gen plaats en vielen aan beide zijden ver
schillende doden en gewonden. In Egypte
moest de noodtoestand worden afgekondigd
en haar regering overweegt zelfs het afbre
ken der betrekkingen met Engeland, omdat
de Britten, ondanks oppositie van de Egyp
tische regering een weg hebben aangelegd
naar de zuiveringsinstallaties te Suez en
daarvoor 75 lemen hutten hebben afgebro
ken. De verwachtte ontspanning maakte dus
plaats voor grotere spanning.
De ontwapeningsbesprekingen tussen de
„grote vier”, waarover in het vorig over
zicht reeds werd gesproken, zijn metterdaad
van de Assem-
de scheepvaart weer veel moeilijkheden blée der Verenigde Naties te Parijs begon
nen. Maar al spoedig bleek, dat de kloof
tussen Oost en West in deze breed en diep
is. Voor overbrugging zal nog heel wat
nodig zijn.
Binnenland:
Deze St. Nicolaasweek deed haar naam
eer aan. Verrassingen van allerlei aard wa
ren te beleven. Op de eerste plaats natuur
lijk in heel veel gezinnen de traditionele
pakjesavond, doch ook in andere vorm. Zo
werd geheel onverwacht bekend gemaakt de
benoeming van Prof. Dr. L. J. M. Beel tot
Minister van Binnenlandse Zaken. Vrij alge
meen werd immers aangenomen, dat Minis
ter Teurlings deze portefeuille wel tot de
verkiezingen van de volgende zomer ad in
terim zou blijven waarnemen. Op zijn aan
dringen werd echter een meer definitieve
voorziening in de vacature Maarseveen wen
selijk geacht. Prof. Beel verklaarde, dat het
zijn bedoeling was, de hoogleeraarambten
aan de Nijmegense Universiteit en
nomische Hogeschool te Tilburg na
van de huidige regeringsperiode weer
hervatten.
Voor surprises zorgden ook de actie „Baas
boven baas” en de „Staatsloterij De eerste
door het bekendmaken van de einduitslag
van de enerverende verkiezingsstrijd, welke
het ten behoeve van Katholiek Thuisfront
had georganiseerd. Deze actie, welke ruim
ƒ377.000,— had opgebracht, maakte ten
slotte enkele deelnemers gelukkig met een
vrij behoorlijke geldprijs. Een groot gedeelte
van Nederland was hiervan getuige, wijl de
verloting op attractieve wijze plaats vond
via de radio. De Staatsloterij deed haar duit
in het zakje door de 100.000,uit te delen.
In deze week is het, dat velen een prikje
geven in hun dichtader. Zelfs de voorzitter
van de Tweede Kamer had het te pakken,
want op een gegeven ogenblik leidde hij de
besprekingen in met een 10regelig vers.
Veel parlementair nieuws kwam er echter
niet uit voort, ofschoon drie rijksbegrotingen
t.w. Justitie, Financiën en Unie- aangelegen
heden en Overzeese rijksdelen aan de orde
kwamen. Bij deze laatste begroting meende
Minister Peters te moeten opmerken, dat
Nederland geen behoefte heeft aan wijziging
der Unie. De regering zal niet wijken voor
bedreigingen voegde hij er aan toe. De be-
ONS WEEKBLAD
C' i
a-