Baade's Nieuws
Advertentieblad
en
OPA
s
WEEK
I
s
VAN WEEK
I RERUM NOVARUM
tot
Denk er eens over na
Ingezonden stuk van een Chaamse emigrant in Canada
Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarle-Nassau - Tel. 231
No. 20
SproetenSPRUTOL
BAARLE NASSAU
6 Mei
13 Mei 1951
V. Zw.
Brandweerwedstrijden
Heden, Zaterdag, vinden dan de langver
wachte brandweerwedstrijdenin onze gemeen
te plaats. Het aantal corpsen is enigzins ge
slonken, aangezien de Inspectie van de Volks
gezondheid het beter oordeelde aan brandwe
ren uit enkele Brabantse plaatsen (o.mTilbu rg
te adviseren niet aan de wedstrijden deel te
nemen. Toch zullen nog een 70-tal Corpsen
acte de presence geven, een aantal dat. op een
Nederlandse Brandweerwedstrijd nog nim
mer bij elkaar gezien.
Laten de inwoners de brandweermensen
met open armen ontvangen.
zo vrolijk mogelijk aan-
van de Nederlandse
r
rn i
3”
De vorige maal heb ik beweerd, dat, hoe
wel ons staatsrecht alleen „gemeenten” kent,
er in wezen toch steden en dorpen zijn. Dat
daarmede bij het treffen van overheidsmaat
regelen niet altijd rekening wordt gehouden,
blijkt b.v. uit de regeling „Financiële Ver
houding tussen rijk en gemeenten”. Deze
regeling beoogt een billijke geldelijke bijdrage
van het rijk aan de gemeenten voor de aan
deze laatste door het rijk opgelegde lasten
(uitvoering van diverse wetten) en voor de
beperking van het belastinggebied der ge
meenten door de rijkswetgeving. Dat nu bij
deze regeling wel rekening wordt gehouden
met het zielental maar niet met de opper
vlakte van de gemeenten, moet m.i. onjuist
worden geacht. Immers, over het algemeen,
hebben de plattelandsgemeenten een veel
groter wegennet, veel meer lengte water
lopen, een veel grotere spreiding op het ge
bied van onderwijs enz. Dat alles brengt voor
deze plattelandsgemeenten relatief hogere
kosten mede dan voor de steden.
Billijk ware het dan ook geweest, dat hier-
mede rekening zou zijn gehouden. Ook hier
dus: platteland let op Uw zaak.
Plattelander,
Gebeurtenissen van zeer verschillende aard
trokken deze- week onze aandacht, zowel in
binnen- als buitenland.
Binnenland:
Als eerste belangrijke en verheugend feit
zeer speciaal voor het Zuiden kunnen wij
memoreren dé beslissing van de regering, om
in Eindhoven een technische hogeschool te
gaan stichten. Dit besluit werd genomen, kort
nadat de 2e Commissie-Holst haar rapport
openbaar had gemaakt en waarin de nood
zakelijkheid tot stichting van een tweede
technische, hogeschool werd aangetoond.
Deze hogeschool zal plaats moeten bieden
aan 400 a 500 studenten. Het aantal studie-
richtingen zal worden beperkt tot drie n.l.
werktuigbouwkunde, electrotechniek en
scheikunde. Aan de zeer intens gevoerde
pennestrijd is hierdoor een eind gekomen;
aan een groot verlangen van dé Zuidelijke
provinciën is hierdoor voldaan. Bravo rege
ring! Bravo Minister 'Rutten!
Generaal Eisenhouwer bezocht deze week
ons land. Hij is naar zijn hoofdkwartier te
Parijs kunnen terugkeren met de wetenschap,
dat Nederland zijn aandeel wel zal leveren
aan de verdediging, van het westen. De
Minister van Oorlog en Marine heeft n.l. een
dat een dèfensie-apparaat zal worden opge
bouwd, dat tegen het einde van 1954 er als
defensie-nota doen verschijnen, waaruit blijkt
volgt zal uitzien:
a. De Zéesfrijdkrachten: 1 vliegkampschip,
2 kruisers, 12' onderzeèbootjagers, 6 escor-
teurs, 4 onderzeeboten, 48 mijnenvegers en
een aantal kleinere eenheden, circa 100 vlieg
tuigen en de vorming van een aantal mari-
nierseenheden, alsmede de defensieve bewa
pening van de Nederlandse Koopvaardijvloot
en de oefening van het personeel voor zijn
oorlogstaak.
b. De Landstrijdkrachten:
5 infanterie-devisies, een aantal territoriale
troepen, waaronder luchtdoelartillerie, als
mede een aantal eenheden Nationale Re
serve.
De oud-papier actie, in de wandeling Opa
genoemd naar de beginletters van de samen
stellende woorden, is voor de economie van
ons uitgemergelde land van heel wat grotere
betekenis dan men op het eerste gezicht wel
zou denken. Men trekt wel eens een ver
veeld gezicht om al dat gezeur aan de deur
over oud papier, doch men wrijft zich ver
baasd de ogen uit, als men ziet hoe hier wer
kelijk heel veel kleintjes één geweldig grote
maken. Het ministerie van economische
zaken kon namelijk meedelen, dat dank zij
de grote belangstelling en medewerking van
de bevolking, de liefdadigheids instellingen,
de handel en de jeugdverenigingen alleen ai
over de maand Maart een hoeveelheid van
18.000 ton (18 millioen kilo) konden inza
melen. Dat is meer dan het dubbele van de
opbrengst in de maand Februari.
Rekent men de handelswaarde van dit
papier voor het gemak op een dubbeltje de
kilo, dan betekent dat dus, dat door deze
actie in één maand tijds liefst 1.800.000 aan
de vuilnishoop onttrokken werd. Nu is de
maand Maart een schoonmaak-maand. Dit
wil dus zeggen: meer afval. Zou men echter
per maand een gemiddelde van een millioen
kunnen halen, dan is dat per jaar nog altijd
een enorm bedrag, dat dan bovendien nog
verhoogd'kan worden met de opbrengst van
andere afvalmaterialen (koper, lood, alu
minium; zink, lompen). Hoeveel huizen kun
nen vöor dit geld niet worden gebouwd, hoe
veel fabrieken óphieüw geïnstalleerd, hoeveel
koeien t.b.c.-vrij gemaakt en hoeveel kunst
mest aangekocht. En, helaas, hoeveel gra
naten kunnen er voor gegoten worden
Geef ons dorp een
zicht door het uitsteken
en Belgische vlaggen.
A. s. Maandag viert ons Brandweercorps
het 30-jarig bestaan terwijl tevens 9 leden een
jubileum vieren. Om 12 uur wordt het Corps
op het gemeentehuis ontvangen terwijl van
half 1 tot half 2 gelegenheid bestaat om te fe
liciteren, eveneens ten gemeentehuize.
Daar wij hier in Canada ook ons Week
blad ontvangen en in verband daarmede ook
het een en ander nieuws van onze vroegere
omstreken te lezen krijgen, zullen wij ook
maar eens wat schrijven over Canada. Zeer
zeker zullen zich talrijke mensen in Neder
land de vraag steljen: „Hoe zou het geboer
in Canada zijn”? Daar wij nu allengs een
jaartje in Canada zijn en het Zuiden van
Ontario doorkruist hebben, is het thans niet
moeilijk hiervan het een en ander te vertellen.
Op de eerste plaats de godsdienst:
„In Canada zijn veel verschillende gods
diensten met daarnaast een groot aantal
kerken. Deze kerken zijn werkelijk niet ver
van elkander verwijderd. R.K. kerken zijn
er niet zoveel. Een man, die nogal het een
en ander van Canada en Amerika wist, ver
telde me onlangs, dat er in de States en Ca-
nad 40 verschillende soorten kerken zijn.
In Zuid-Ontario heeft doorgaans ieder
dorp een R.K. Kerk, terwijl in grotere dorpen
of steden dit aantal varieert tussen 2 en 5.
Regelmatig komt het voor, dat een pastoor
in 2 dorpen de H. Mis lezen moet en dus
twee parochies moet bedienen, zodat per
parochie slechts één Mis gelezen kan wor
den. Laatst hebben wij hier een Missie gehad,
die in verband met een tekort aan geestelijken
verkort werd tot vier dagen, aangezien het
overige gedeelte der week voor een andere
parochie benodigd was. Minder mooi is het
gesteld met de katholieke scholen. In ieder
dorp vindt men overal geen school; er wordt
dan aan de katholieke kinderen katechismus-
toen moet de encycliek het effect hebben ge
had van een donderslag bij heldere hemel. De
Paus keert zich hier rechtstreeks en in bewo
gen bewoordingen tegen de gevestigde me
ningen en toestanden, die, hoe ongelooflijk
het ons nu in de oren moge klinken, toen
door vele waarlijk rechtschapen katholieken
naar eer en geweten als gerechtvaardigd
werden beschouwd. Zeer lage lonen, kinder
arbeid, ontslag bij ziekte, 14-urige werkda
gen, kortom, een volkomen gemis aan sociale
zekerheden, werden als de gewoonste zaken
van de wereld beschouwd. Om van de hemel
tergende hygiënische en morele toestanden
in de bedrijven niet eens te spreken. Lang
heeft het geduurd, eer de woorden van de
Paus in daden werden omgezet, evenals het
jaren duurde, alvorens men de encycliek
„Quadragesimo Anno”, veertig.'jaar geleden4
uitgevaardigd met richtlijnen voor een nieuwe
maatschappij-structuur, in practifk ging bren
gen. En nu nog zijn er krachtige, tegenstre-
vende bewegingen merkbaar, om naar een
liberaal kapitalistische maatschappij-opvat-
ting terug te keren. Ook onder katholieken.
Waarschijnlijk in geen land ter wereld intus
sen, heeft men de woorden van. de Pausen
zo ver gerealiseerd als hier en len land als
Italië (hoe dichter bij Rome...) zijn wij mij
lenver vooruit. Men zal er voor moeten wa
ken, het veroverde te blijven bezitten en het
in de komende decennia nog verder uit te
bouwen. Dat is wel de beste wijze waarop
wij dit jubileum herdenken kunnen.
Vijftien Mei 1891 vaardigde de roemrijke
paus Leo XIII de encycliek „Rerum Nova-
rum” uit, handelende over de toestand van
de arbeiders. Nu, zestig jaar later kunnen wij
ons niet meer voorstellen, welk een gewel
dige deining het verschijnen van deze bran
dende zendbrief veroorzaakte. Als wij de
encycliek nu nog eens doorzien, lijkt het ons
alle maal zo vanzelfsprekend wat de Paus
hierin betoogt en vermaant en eist ook. Maar .strijding bijeen had verzameld. AVRO’s actie
tijdens de reis van Prins Bernhard naarZuid-
Amerika heeft 40.000 opgebracht en kon ter
behartiging van culturele doeleinden in het
Prins Bernhardfonds worden gestort.
En nu het buitenland:
Op 82-jarige leeftijd is te Brussel over
leden Graaf Henri Garton de Wiart, een
zeer bekende Belgische persoonlijkheid. Hij
was vurig royalist, meermalen Minister en
vertegenwoordigde België in het buitenland
De verkiezingen in Oostenrijk voor een
President hébben voor geen der candidaten
de vereiste meerderheid opgelevérd. De strijd
ging hoofdzakelijk tussen de socialistische
burgemeester van Wenen, de 78-jarige dr.
Theodor Koerner en de candidaat van de
Volkspartij, de 58-jarige dr. Heinrich Gleis-
jsner (Katholiek). Tussen deze twee zal nu
i een tweede stemming nodig zijn.
In Panama heeft zich weer eens een revo
lutie voltrokken. President Arias had bij de
creet de bestaande grondwet af geschaft en
er een oude voor in de plaats gesteld. Daar
tegen rees verzet van de zijde van de assem
blee. Arias en zijn volgelingen werden een
dag lang belegerd in het paleis. Hij moest
zich tenslotte overgeven en zijn paleis ver
wisselen voor de gevangeniscel.
De veiligheidsraad heeft bij Syrië en Israël
aangedrongen op een spoedige wapenstil
stand en terugtrekking der troepen uit de
gedemilitariseerde zone. Zoals een vorige
keer werd vermeld, waren deze landen slaags
geraakt bij het meer van Galilea.
De raadgevende vergadering van de Raad
van Europa kwam bijeen voor haar derde
zitting. Paul Henri Spaak werd met algemene
stemmen tot voorzitter herkozen. De voor
zitter van het ministerscomité, onze minister
mr. Stikker, hield hier een zeer belangrijke
inleiding.
In de situatie aan het front in Korea is in
deze week weinig verandering gekomen. De
legers van de Verenigde Naties zijn op be
perkte schaal tegenaanvallen begonnen en
hadden daarbij ook succes. Seoul bleef daar
door nog behouden.
R.K. zijn, zijn diep gelovig, terwijl hun eer
bied op zeer hoog peil ligt. Vele onzer kun
nen hieraan een puntje zuigen.
Ook de mensen die niet katholiek zijn, zijn
heus wel van goede aard. De Canadezen
zijn opmerkzaam veel meer kameraadschap
pelijk dan wij Nederlanders. Er zijn hier in
Zuid Ontario ook 2 seminaries met nogal een
behoorlijk aantal studenten. Hoewel geen
katholieke, zijn er toch vele andere scholen,
waarin gewoonlijk een onderwijzer of onder-,
wijzeres in alle klassen les geeft. Aan iedere
school zijn gemiddeld 20 leerlingen verbon-,
den. Zes jaar is de leeftijd, waarop iemand
naar school gaat, terwijl hij tot zijn zestiende
jaar de school volgt. Hierna gaan nog vele
naar de z.g. hoge school met een tijdsduur
van 4 jaren.
Thans iets over het boeren.
Van zelfsprekend is er de vraag, hoe kom
ik in 1, 2 of 3 jaar aan een farm. Hierin is
een aanmerkelijk groot verschil. In Zuid-
Ontario wordt het land wel eens genoemd
het land van de 40 ha boerderijen, dit met
het grote aantal boerderijen van 40 ha in
deze streek. Er zijn er van zelfsprekend nog
vele grotere. Deze streek is bijzonder gunstig
voor de jonge boer. In deze streek kan men
veel telen o.a. tarwe, gerst, haver, rogge,
mais, suikerbieten, aardappelen, tabak, erw
ten, bonen. Voor groenbemesting wordt op
de lichtere gronden rogge ondergeploegd,
d.i.v. met de tabaksteelt, op de zwaardere
gronden ondergaat de rode klaver en alfalva
(soort lucerne) hetzelfde lot, hetgeen voor
les in de school gegeven. De Canadezen die hooi ook meest gebruikt wordt.
c. De Luchtstrijdkrachten:
21 squadrons gevechtsvliegtuigen (dag-
jagers, nachtjagers en tactische jachtvliegtui
gen), alsmede een aantal squadrons verken-
nings-, artillerie-, waarnemings- en tran
sportvliegtuigen en de aanleg van de nodige
operationele vliegvelden.
Zoals men weet, zijn de kosten van een
en ander geraamd op milliard gulden per
jaar.
Een andere belangrijke gebeurtenis en
ook ditmaal speciaal voor het Zuiden is
de aanneming van het wetsontwerp door de
Tweede Kamer, waarbij 2.500.000.wordt
beschikbaar gesteld (uit Marshall-schenkin-
gen) tot indijking van de Biesbosch en wa-
tervrijmaking van de boezemgebieden van de
Donge en van het oude Maasje. De motie-
Burger, waarover we een-vorige keer schre
ven, en die een spaak in het wiel trachtte te
steken, werd ingetrokken. Nu nog de Eerste
Kamer en dan maar snel aan de gang, want
hiermede zijn talrijke belangen gediend en
niet alleen regionaal maar ook nationaal.
Een voorval van minder prettige aard is
de pokken-epidemie in Noord-Brabant. Bleef
deze aanvankelijk nogal beperkt tot de oor
spronkelijke haard Tilburg in deze
week werden ook enkele gevallen geconsta
teerd buiten genoemde stad. De desbetref
fende instanties, met aan het hoofd de ge-
neeskundige-inspecteur van de volksgezond
heid, doen al het mogelijke deze afgrijselijke
ziekte onder de knie te krijgen.
Het laat zich dan ook wel aanzien, dat
deze epidemie van lichte en beperkte aard
zal zijn. Uit voorzorg wordt echter het Bra
bantse volk zoveel mogelijk heringeënt.
Het televisie-experiment in ons land is in
een nieuw stadium gekomen. De regering
heeft verklaard, dat dit experiment nog twee
jaar kan worden voortgezet, doch dat hierbij
op geen verdere subsidie van het rijk kan
worden gerekend. Een en ander was voor de
omroepverenigingen aanleiding hun deelne
ming in dit experiment voorlopig terug te
nemen. Het zou jammer zijn, wanneer Neder
land in dit opzicht achter zou raken. Moge
daarom spoedig een oplossing worden ge
vonden.
Nu we het toch over de aether hebben,
zij nog medegedeeld, dat twee onzer omroep
verenigingen deze week in de gelegenheid
waren de resultaten hunner acties voor twee
zeer belangrijke doelen te tonen. De
N.C.R.V. stortte 1 millioen gulden in het
Prinses Wilhelminafonds, dat zij door middel
van haar haak-in-actie voor de kankerbe-
ONS WEEKBLAD
7
46e Jaargang
Zaterdag 19 Mei 1951
