AFRIKA VRAAGT UW AANDACHT
Baarle's Nieuws- en Advertentieblad
FATIMA
Hoe de neger leeft
AMPO
Srwif en wrijf
Aardappelmoeheid
bedreigt onze aardappelcultuur
Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken.
bij dé
De Burgemeester
Alléén indirecte bestrijding mogelijk,
Bestaan aardappeltelers wordt bedreigd.
eten gaan zorgen. Het avond eten is de
nogal een flinke maaltijd zijn, daar de
Reeds na één jaar misoogst.
Beroep op verantwoordelijkheidsgevoel.
L. Heer, want een eigen groententuin
houden ze er niet op na. Gelukkig, is Afri-
groenten gegeten, en
en L
is dat het smakelijk is. Vooral een soort
munt uit door goede smaak en kan ge-
Uw verkoudheid van neus,
keel of borst weg met
BAARLE-NASSAU
Bekendmaking
Hiermede betuig ik mede namens mijn echt
genote harteiijk dank aan allen die per
soonlijk dan wel schriftelijk ons hun nieuw
jaarswens boden.
Wederkerig wensen wij U een zalig, geluk
kig en voorspoedig 1951 voor U zelf, Uw ge
zin en Uw zaken.
een smakelijke groenten verschaffen.
Aardappelmoeheid is veel erger dan de
andere tot nu toe bekende aardappelziekten:
door het voortdurend veroorzaken van mis
oogst bedreigt ze het bestaan van vele aard
appeltelers. Voor Nederland komt daar nog
het grote gevaar voor exportbelemmeringen
bij, daar geen enkel: land gesteld is op land
bouwproducten, die met de aanhangende
grond de ziekte kunnen overbrengen.
De ziekte wordt veroorzaakt, doordat on
geveer ^2 mm grote larven van het z.g.
aardappelaaltje de jonge aardappelwortels
binnendringen en deze vernietigen of bui
ten werking stellen. Afhankelijk van het aan
tal van deze aaltjes kan het gewas meer of
minder in zijn groei worden geremd of zelfs
geheel ten gronde gaan.
Aardappelmoeheid is momenteel de ge
vaarlijkste en meest hardnekkige plaag van
de aardappelteelt. De ziekte werd voor het
eerst in Duitsland ontdekt, n.l. in 1913 bij
Rostock. Sindsdien werd zij achtereenvol
gens geconstateerd in Engeland, Zweden,
Denemarken en op een eiland voor de kust
van New-York. In Nederland werd de aan
tasting voor het eerst in 19*11 geconstateerd.
De ernst van deze aardappelziekte blijkt
wel uit het feit, dat zij door het voortdurend
veroorzaken van misgewassen in veel buiten
landse aardappeldistricten de intensieve teelt
van aardappelen onmogelijk heeft gemaakt.
Vóór het optreden van deze ziekte kon men
zonder bezwaar om het andere jaar of zelfs
elk jaar aardappelen verbouwen op hetzelfde
perceel. Thans is dit in bepaalde landen nog
slechts ééns in de vier of vijf jaren mogelijk
en ook dan nog is de opbrengst minder dan
normaal en treden nog herhaaldelijk misge
wassen op.
Voor aan de maaltijd begonnen wordt
zal elke neger zijn handen wassen, en na
afloop evenzo, en hiermede kunnen wij
nog wel wat van hen leren, ik geloof al
thans niet dat zulks in het beschaafde
Europa altijd geschied. De neger houdt
hier stipt aan en zelfs de kinderen lopen
nogal gauw een berisping of oorvijg op
als ze het durven nalaten.
De tafel is na de handwassing gauw
gedekt, een gevlochte mat wordt op de
grond uitgespreid en een dampende pot
met mais brei erop neergezet. Een twede
pot komt daar nog bij waarin de groenten
zich bevinden. Als in huis alleen nog
maar man en vrouw leven of zeer kleine
kinderen zijn wordt ergezamelijkgegeten
Zijn er al grotere kinderen dan eet Va
der met zijn jongens en Moeder met de
dochters apart,
Een andere gewoonte die onshier zeer
onaangenaam zou aandoen aan tafel,
maar bij de neger eenonderdeeluitmaakt
van de goede manieren is het flink hard
opboeren" na het eten. Bij ons is dat
ongemanierd, en de neger zegt dat het
netjes is, en het beste bewijs dat het eten
goed was en hij er daarom zo flink van
gegeten heeft. Dat is dus zijn hulde aan
de goede huisvrouw. Ieder op zijn manier
maar hier vind ik de Europeese gedachte
gang toch nog maar de beste.
Na de maaltijd begonnen word geza-
t men nog
even op bezoek naar de ouders of andere
dosis .neger mentaliteit" voor moet ken
nen wil men ze werkelijk genieten.
Na de dans of buurtpraatjes gaat een
ieder naar zijn eigen huis terug en be
geeft men zich teruste. Het bed wat de
verloren krachten moet helpen herstellen
bestaat uit vier houten poten die onder
ling met stevige ronde stokken zijn ver
bonden. Dit houten geraamte is overspan
nen met touwen en ziet er uitals een vis
net. Hierop wordt een gevlochten mat
uitgespreid, en het bed is gedekt. De
mensen slapen meestal met hun kleren
die ze overdag gedragen hebben en mor
gen ook weerzullen aan hebben, wat na
tuurlijk niet hygiënisch is. In de koudere
maanden wordt door een of andere neger
wel eens gebruik gemaakt van een deken
waarin hij zich wikkelt met hoofd en al
en zich dan op de mat nederlegt.
Zoals U ziet zijn de eisen van de neger
op het gebied van huiselijk leven niet erg
hoog, maar hun tevredenheid en vrolijk
heid wordt daar niet te minder om.
Br. Ananias - C. S. Sp.
Omdat het aaltje dus niet rechtstreeks kan
worden bestreden, wanneer het éénmaal iir
een gebied vaste voet heeft gekregen, moet
al het mogelijke gedaan worden, om het
indirect aan te vallen. Dit kan met succes
geschieden, door het aaltje op de reeds be
smette terreinen volledig uit te hongeren. Het
middel hiertoe ligt in de verbouw van ge
wassen, die niet kunnen worden aangetast.
Gezien het noodlottige karakter van de
ziekte zal men dit middel met kracht moeten
aangrijpen.
Een groot voordeel' bij de bestrijding van
de aardappelmoeheid' is, dat er, behalve
aardappel en tomaat, geen voor deze ziekte
vatbare gewassen en zelfs ook geen vatbare
inheemse onkruiden zijn. Het is dus mogelijk
de grond weer gezond te maken door de
verbouw van aardappelen en tomaten na te
laten.
De verschijnselen van deze gevreesde
ziekte beginnen als regel met enkele onschul
dig uitziende, slechtgroeiende plekjes in het
gewas. Reeds het volgende jaar kan het
aardappelgewas op zo’n perceel een volledig
misgewas zijn met een opbrengst, die soms
niet groter is dan de hoeveelheid pootgoed,
die is gebruikt. De financiële schade is dan
ook, vooral wanneer het om grote percelen
gaat, aanzienlijk.
Een ziek gewas bestaat uit kleine, armoe
dig ontwikkelde plantjes, die verhongeren en
verdrogen. De wortels zijn n.l. buiten wer
king gesteld door de aaltjesaantasting. In
De besmetting van gezonde grond door
verspreiding der aaltjes moet tot elke prijs
worden voorkomen, want na de geringste
besmetting- kan men er zeker van zijn, dat
de ziekte met elk nieuw aardappelgewas toe
neemt. Het is gebleken, dat deze toename
vrijwel ongedaan- kan worden gemaakt, in
dien int de. twee a> drie- volgende jaren geen
aardappelen worden- verbouwd. Op elk on
besmet terrein moet daarom- ter voorkoming
van de ziekte een vruchtwisseling met hoog
stens ééns in de drie jaren aardappelen, ge
handhaafd worden, hetgeen dan ook bij de
3
De drie uitverkoren kinderen, Lucia, 10
jaar, Jacinta, 7 jaar, en Frans, 9 jaar, moch
ten wel O. L. Vrouw zien en ’n zeer voor
name boodschap overbrengen aan de mens
heid, maar ze kregen ook te horen: „Ge zult
spoedig veel te lijden hebben, maar de gena
de van God zal jullie ondersteunen.”
13 Juni staan de drie kinderen weer
eik in de Cova da Iria.
Aan de verschijning vraagt Lucia: „Wat
verlangt gij van mij”.
Weer luidt t antwoord: „Bid iedere dag
’t rozenhoedje”.
Dan klinkt er weer ’n vraag, die wij, grote
mensen vreemd vinden: „Neem ons nu maar
mee naar de hemel!”
„Jacinta en Frans zal ik spoedig komen
halen, maar jij (Lucia) moet nog hier blijven.
Jezus wil zich van jou bedienen om mij meer
te doen kennen en beminnen. Hij wil in de
wereld de devotie tot mijn Onbevlekt Hart
vestigen.”
Hoe staat t met onze devotie tot t Onbe
vlekt Hart van Maria?
BEHUIZING
Het grote probleem wat Holland te
genwoordig zo onhuiselijk maakt oestaa-t
gelukkig in Afrika niet, n. 1. de Woning-
nood1. De Neger is dan ook wat behuizing
betreft al heel gauw tevreden. Als een
jong echtpaar gaat trouwen, moet de toe
komstige Bruidegom zorgen dat het huis
klaar staat voor de dag van trouwen is
aangebroken. Dit- kost hem overigens
niet veel hoofdbrekens, en nog veel min
der zorg om de benodigde gelden bijeen
te brengen. Hij gaat met zijn broers en
desnoods nog- enige andere bloedverwan
ten naar het bos en daar worden enige
dagen achtereen bomen gekapt en naar
huis gesleept. Deze bomen worden in de
grond gegraven en op de hoogte van de
verengde muren afgezaagd. Deze palen
worden dan van boven tot onder met
sterke vezels doorvlochten, zodat het ge
hele geraamte eruit ziet als grote vier-
kanten, die in‘n honderdtal kleine vier
kantjes zijn verdeeld. Ditgeraamte wordt
aan de buiten en meestal ook aan de bin
nenzijde met klei besmeerd en min of
meer gelijk afgestreken. Het dakwerk
wordt eveneens uit dunnere palen opge
trokken en doorvlochten, en tenslotte
met gras of palmbladeren bedekt. Aan
het interieur wordt overigens niet veel
zorg besteed. De vloeren blijven bestaan
zoals ze zijn dus gewone klei, die op zijn
gunstigst genomen een beetje wordt ge
lijk gemaakt. Soms worden de muren
aan de binnenzijde nog met wat kalk of
gekleurde aarde bestreken, en daarmede
Is de hele bouwerij afgelopen en kan het
nieuwe paar de nieuwe woning in ge
bruik gaan nemen Zijn aanstaande
bruid heeft al gezord voor het hele keu
ken gerief, meubels en tuin benodigdhe
den. Dit bestaat uit een 6 tal aardepotten
om te koken; enige manden en emmers,
een graanstamper en enige ijzere hakken
om het veld te bewerken. Hiermede zijn
haar inkopen ook alweer voorbij, daar
natuurlijk van tafels en stoelen, kasten,
gordijnen en vloerkleden geen sprake
is.
Ons paartje woont dus in de nieuwe
hutten gaat hun nieuwe leven tegemoet.
Er moet nu ernstig begonnen worden
met de aanleg van het veld, om het
graan te verbouwen. Heel in de vroegte,
als de zon nog niet op is gaan ze aan de
veld arbeid beginnen enstaken die weer
omstreeks 11 of 12 uur, daar ze dan de
zon toch wel wat te warm vinden om I
door te werken. Thuis gekomen gaan ze
in de dichtsbij zijnde rivier een goed bad
•nemen, en als dat klaar is zegt de man:
„Zie zo voor vandaag zit het *r weer op j
voor mij Niet zo vergaat het de vrouw,
die moet immers nog voor het avond i melijk nog wat gepraat of gaat
- 1 even c; L--
hooM maaltijd van de neger, en moet dus i familieleden die gewoonlijk maar enige
iuuj huizen verder wonen. Deze avond ge-
meeste behalve deze maaltijd geen ande- sprekken geschieden niet rondom^de ta
re kennen. De vrouw moet dus de mais
fijn stampen, wannen en koken. Voor ze
dit kan doen moet ze c„-
hout gaan halen om vuur te maken en
ken.Ondertussen moet ze ook nog wat j
groenten plukken uit de grote tuin van O.
fel, maar zittende buiten voorde hut.
Tijdens deze gesprekken wordt al het
echter in het bos lief en leed van de dag en de toekomende
i| dagen besproken. Is het volle maan of
waterbaan de“rMer gaan halen"om’te ko- enige dagen later, dan worden deze ge-
of het vertellen van verhalen en gaat men
niet naar bed tot soms diep in de nacht.
De verhalen die verteld worden zijn
ka rijk aan planten, waarvan.de bladeren werkelijk zeer interesant en gaan over
ccn smakelijke groenten verschaffen. 1 van de ouders op de kinderen, die ookal
Ik zelf heb verschillende van deze dikwijls samen zitten en onder elkaar
vele andere Paters vertellen wat ze in de vorige avonden van
Broeders met mij en onze bevinding I hun ouders hebben gehoord. Ik heb een
I held- verzam’elin'g v au deze-verhalen, lijkt
me niet erg geschikt, daar men er een
Ijsvermaak geeft ruwe huid (CSe t i'
PUROL WO
v It - a c h t g e n e e t
het loof kunnen daarbij verschillende ge-
breksverschijnselen optreden- die alle het
gevolg zijn van de slechte werking van het
wortelstelsel.
Het is nog niet mogelijk om de aardappel
moeheid op dezelfde wijze te bestrijden als,
andere; aardappelziekten.
Een' goed werkend chemisch of ander be
strijdingsmiddel is n.l. nog niet gevonden.
Ook ontbreken onvatbare rassen, zoals dat
bijv, bij de wratziekte het geval is.
rustvergelekea worden met onze hólland*
se spinazie.
j Tegen 6 uur in de avond komt de man
van zijn rondzwerven, jagen, vissen, of
buurten terug en heeft de vrouw haa’-
taak ook volbracht en wordt er stevig ge
geten.
De taak der vrouw is vrij zwaar, als U
bedenkt dat al deze beslommeringen
haar wachten nadat ze een uur of 6 al
heeft gewerkt op het veld, en gedaan
moeten worden op de heetste uren van
de dag. Hierbij komt ook nog dat een
emmertje water halen voor haar soms
betekent een half uur ver naar de rivier
lopen en terug met de volle emmer water
op het hoofd. Het gaat dus niet helemaal
op om te zeggen dat de neger te lui is om
te werken.
Ik zou het daarom lieverzo zeggen:
,,De neger werkt goed zover het zijn da
gelijks en noodzakelijk werk aangaat en
voor zijn eigen gebruik bestemd is.
Is dit afgelopen dan geeft hij er den
brui aan en doet niets meer tenzij hoogst
noodzakelijk om wat geld bij te verdie
nen wat hij van tijd tot tijd wel eens moet
doen."
Als U het hete klimaat en de weinige
behoeften van de neger daarbij over
weegt is het toch niet te verwonderen dat
hij het zo doet.
DE MAALTIJD
46 Jaargang
Zaterdag 6 Januari 1951
Nummer 1
Verschijnt iedere Zaterdag. Prijs f2.50 per half jaar. Advertentie prijs 4 cent per m. m
Redactie: E. F. de Jong en J. C. Rovers j Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarie-Nassau
■BM—WWilMI IIlllinwiwilIj* 'ir'll I illill l» i I "II ll"! nli iTiWrtWroXE
r, v Ir Ir n xroalr verva nff Pn Hnnt*
