I
en
UIT
Burgemeester Schram gaat jubileren
Baade’s Nieuws- en Advertentieblad
ZUID-FRANKRIJK
•3
1
OP8”
halfjaar aan het hoofd der gemeente Chaam.
i
nuchter
I
1
Twaalf en
steken, want op die dag zal het twaalf en
een half jaar geleden zijn, dat Burge
meester Schram, de zorg kreeg over
deze gemeente. Met ingang van 15 No
vember 1937 werd Burgemeester
Schram door Hare Majesteit benoemd en
aan de grens der gemeente door vele
officiële peiscnen en tal van vertegen
woordigers van diverse plaatselijke ver
enigingen afgehaald en onder feestklan
ken van de Harmonie naar het gemeente
huis, vergezeld door zijn echtgenote,
geleid. Ja, die dag had Chaam feest,
groot feest en het vierde dit feest zonder
uitzondering naar hartewens. Nog enige
daged en Chaam zal wederom feesten
ter gelegenheid van dit twaalf en een
halfjarig jubileum. Na zijn ambtsaan
vaarding is Burgemeester Schram voor
zijn gemeentenaren steeds de man op
de juiste plaats geweest. Zijn hart was
gevoelig voor het wel en wee van zijn
gemeente in het algemeen en voor elk
der gemeentenaren in het bijzonder.
Slechts ingewijden kunnen Burgemees
ter Schram naar waarde schatten en zij
die het voorrecht hebben met hem te
mogen samenwerken, weten dat aan het
hoofd van deze gemeente een Magistraat
staat met een zuiver inzicht, een kundig
man met stijlvol karakter, een Burger
vader, die goedig maar oprecht de teugels
in handen houdt. Gedurende de jaren is
Burgemeester Schram steeds de grote
15 Mei a.s. gaat Chaam de vlag uit- i promotor geweest van de alom bekende
Chaamse wielerwedstrijd ,,De Acht van
Chaam“. Duizenden wielersportenthou
siasten bezoeken dan zijn gemeente en
brengen zodoende de middenstand van
Chaam een mooi centje in het laadje. In
het Chaamse verenigingsleven is hij
eveneens een vooruitstrevende persona
liteit. Met aller te zijner beschikking
staande krachten stuwt hij deze vereni
gingen en is steeds hun beschermengel.
Gedurende een kort tijdsbestek heeft hij
eveneens bewerkstelligd dat Chaam een
wegennet heeft, dat iedereen bewonde
ring afdwingt. Het zou te ver voeren om
een verdere beschrijving te geven van
alle andere werken die onderzijn leiding
tot stand zijn gekomen, maar wij zijn er
van overtuigd, dat heel de gemeente met
plezier de gelegenheid zal aangrijpen om
op 15 Mei a.s. op de meest ondubbelzin
nige wijze uiting te geven aan hun dank
baarheid voor alles wat de Burgemeester
voor haar is geweest en gedaan heett.
In samenwerking tussen de gemeente
raad, de V.V.V. Chaam Vooruit", als
mede de overige standsorganisaties. en
plaatselijke verenigingen zal voor die
dag een feestprogramma worden samen
gesteld, hetwelk zal beginnen met het
opdragen van een plechtige H. Mis in de
R.K.. Parochiekerk van de H. Antonius
Abt te Ghaam. Eveneens zal er nog op
een nader te bepalen tijdstip gelegenheid
worden gegeven tot recipiëren.
als financiële welvaart, kan ik niet zeg
gen, daar iedere boer die een eind van de
markt zit, zijn producten met de auto
wegbrengt. De wegen lenen zich hier
voor bijzonder goed. Overal asphalt weg.
Voeg daarbij de bergen met prachtige
bomen begroeid, en ‘t is een ideaal voor
de toerist. Ja de natuurschoon is hier
prachtig, maar ja daar kan een jonge boer
niet van leven, die zoekt vruchtbare ak
kers en weiden om een bestaan er op te
vinden. Zijn hier die mogelijkheden in
F ankrijk ja, maar niet in die maten als
men in Holland zich dit wel voorstelt
door de boerenbond. Deskundigen op dit
gebied zeggen, het systeem deugd niet.
In elk gevaï, in het zuiden liggen de groot
ste mogelijkheden voor een bedrijf te vin
den. Deelpacht, boerderijen te huur bit
ter weinig. Er zou voor vele Brabanders
hier plaats zijn, als men voldoende geld gebleken dat
mee mocht nemen om te kopen. Er zijn
zeker 10 boerderijen te koop tegen 1 te
huur.de koopprijs gaat hier rond f500
of 50000 fr. per HA. maar zolang de
deviezen zo schaars zijn blijft dat de
grote moeilijkheid. Maar van de andere
kant is‘t ook weer zo dat het veel beter
is om eerst als knecht of deelboerte gaan
staan, dan leert men dat alles en voor
komt veie moeilijkheden en nadelen, dat
ondervind ik zelf. Nu ja bevalt het een
jonge man hier niet dan gaat hij terug,
en is er nog niets gebeurd, leder land
heeft zijn voor en nadelen op -zedelijk
economisch gebied of wat men nog
noemen wil. Als ‘t maar was zoals mij
deze winter een jonge vriend opmerkte,
en goed, maar er zijn
geen knappe meisjes onder France. Ik
kan hem geen beter antwoordt geven dan
neem een Hollandse dan hebt ge volgens
uw oog zeker de schoonste, andere zijn
een tegenovergestelde mening toegedaan
Ik wil hier alleen maar dit mee zeggen,
iemand die naar het buitenland vertrekt
krijgt grotere problemen op te lossen.
Geachte lezers, ik heb in enige artikels
uiteengezet de belevenissen uit mijn
omgeving zoals ik ‘t bezie na een verblijf
van pl. m. 1 jaar in Frankrijk,
Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken.
1 a 3 kinde
ren. En enkele 5 of 6. Maar van 8 of 10
nog geen ontmoet, tenzij buitenlanders,
zoals Polen, Spanjaarden en Italianen,
deze laatste komen hier veel voor, doch
allen als deelpachter, en voor te werken
behoeven buitenlanders voor Fransen
niet ouder te doen. Maar de bewering
dat de Franse boer lui is durf ik nu niet
direct te zeggen; hij is trager in het Ge
loof dan in‘t weik. Aan de Godsdienst
doet de Fransman niet veel. De grote
massa gaat Zondag niet ter kerke. In on
ze omgeving houdt men nog wel alge
meen zijn Pasen, maar dan heeft men ‘t
er weer voor een jaar opzitten. Zij die er
nog wat meer aan doen komen nog eens
op de grote feestdagen. Vrouwvolk gaat
natuurlijk meer.
Maar‘t verschil bij Holland is zeer
groot. Er zijn nog Franse gezinnen die
trouw iedere Zondag naar de kerk gaan,
maar het getal is t lein. Ik heb respect
voor die jonge mannen die zich aan geen
menselijk opzicht storen en toch gaan.
Ook voor de priesters is het hier een moei
lijke taak, vooral daar men 3 soms 4 pa
rochies moet bedienen. Nu moet men dit
ook weer niet met Holland vergelijken
daar deze dorpen veel kleiner zijn. Garlin
wordt als stad beschouwd en heeft 1100
inwoners. De gewone dorpen 150 tot 300
in woners, dus daar bij vergeleken zou
Castelré al een flink dorp zijn.
In ‘t departement de Gers, vlak bij ons
verblijven 28 Hollandse geestelijken. Ik
heb er reeds verschillende bezocht, en
geleverd aan de Staat, die ook zorgt voor l moet toegeven da’zij het op allerlei ge-
zaad en planten. De opbrengst varieert I bied heel wat minder hebben dan in Ne-
tussen 2000 en 5000 gulden per Ha. derland, vooral als men nuchter soms
kwaliteit. Dit is 2 a 3 uren ver met de fiets tegen de ber
gen op moet.
De steun waar bij ze soms bij u om
aankloppen, is goed besteed. Frankrijk
naar gelang de kgs. en
een gewas wat qoed opbrengt maar veel
werkt vraagt.
Wat de onkruid bestrijding aangaat
wordt niet zo veel gedaan ais in Holland, i is goed kathotiek geweest want kerken
Pas op uw vee bij het Bespuiten
van de boomgaard
Nu de bloei van de vruchtbomen weer ten
einde loopt en de vruchtzetting plaats
gevonden heeft, is de tijd weer daar dat de
bomen met de bekende Bordeauxse pap be
spoten moeten worden, dit teneinde het op
treden van de, vooral voor appels en peren
zo schadelijke en daarbij zeer veelvuldig voor
komende ziekten, schurft en het moniliarot,
tegen te gaan.
Algemeen werd altijd aangenomen dat het
kopervitriool en de kalk, waaruit de bespui-
tingsvloeistof is samengesteld, niet alleen
voor de vruchtbomen zelf onschadelijk zijn,
maar ook voor het vee dat in de boomgaard
graast geen gevaar opleveren. Tenminste
wanneer er geen loodarsenaat in zit.
Sinds korte tijd is men echter ten opzichte
van de onschadelijkheid van Bordeauxse pap
voor de in de boomgaard weidende dieren tot
andere gedachten gekomen. Het is namelijk
er wel degelijk vergiftigingsge-
vallen door kunnen voorkomen en misschien
in grotere mate dan men oppervlakkig be
schouwd, wel zou menen. Door de vaagheid
van de verschijnselen en vooral ook door het
feit, dat het lang kan duren alvorens de ver
giftiging zich openbaart, zullen ze echter niet
zo gemakkelijk onderkend worden.
Toch verdient het aanbeveling eens extra
aandacht te vestigen op de gevaren, die er
van de zijde van de sinds lang zo onschuldig
gewaande Bordeauxse pap kunnen dreigen,
opdat onze veehouders voor schade, die bij
kennis van zaken gemakkelijk voorkomen kan
worden, bewaard blijven.
Het is namelijk gebleken dat het koper,
wanneer het door de dieren met het voedsel
opgenomen wordt, het lichaam maar zeer
langzaam verlaat en er in opgezameld wordt.
Op de duur wordt deze hoeveelheid koper
dan te groot, met als gevolg dat er langza
merhand ziekteverschijnselen gaan optreden.
Vergiftigingsverschijnselen.
Zo zijn er bijvoorbeeld bij schapen, dieren
welke nog al vaak in de boomgaard gehouden
worden, zeer typische verschijnselen van ko-
pervergiftiging geconstateerd. De dieren wer
den na verloop van tijd suf en wilden niet
meer grazen. Naast deze op zich zelf nog
niet zo heel veel zeggende verschijnselen, daar
ze bij tal van andere ziekten eveneens kunnen
voorkomen, werden nog andere meer karak
teristieke afwijkingen waargenomen.
De oren gingen namelijk sterk opzwellen,
terwijl de punten gingen oprollen. De huid
(Vervolg op pagina 2)
staan er genoeg, maar priesters ontbre
ken op vele plaatsen. Voor degenen voor
wie de studies in Holland te zwaar zijn,
kunnen hier terecht en vinden er een
groot arbeidsterrein. Nu is ‘t overal op
godsdienstig gebied niet ‘t zelfde gesteld.
Men zegt dat ‘t in Normandie r n Bretagne
veel beter is. Maar zo slecht als men wel
eens beweerd, is Frankrijk toch ook
weer nie t, althans niet openlijk. Is er
feest of bal, dan wordt er wel gedanst ‘t is hier schoon
maar het gaat er heel serrieus naar toe,
er is trouwens ook weinig andere ont.
spanning. Aan rugby wordt hier in ‘t zui
den ook nogal gedaan maar alleen op de
grotere plaatsen.
Voor-jonge mannen is hier werkelijk
weinig vertier. Bioscoop en danszaal
vind men alleen in de steden. Voor velen
biedt de markt de enige ontspanning,
die dan ook door jong en oud druk wordt
1 bezocht tot ver uit de omtrek per fiets en
i per auto. Of die auto mag gezien worden
Kalkstikstof wordt door de meeste boe- i
ten niet gezaaid, ofschoon hier veel her- j
tik voorkomt, maar weinig de blauwe
korenbloem.
De aardappelkever die is hier veel er
ger. Men moet om de 2 a 3 weken spui
ten of er blijft geen blad aan de stengel
Ik heb er zien staan die geheel kaal wa
ren. Als ras wordt hier ‘,t meest bintje ge
vraagd Bij de graan gewassen volstaat
men met eens door te eggen, maar daar
blijft het ook bij, vooral daar men moei
lijk aan arbeiders kan komen, wordt niet
meer dan het noodzakelijkste gedaan.
De lonen zijn hier laag. Voor een knecht
met kost en inwoning 4000 francs per
maand. Voor een dagarbeider met kost
2 a 300 fr. U begrijpt dat daar niet veel
van overschiet. Als een werkman van
dat loon zou moeten leven (een 1500 fr.
per week met een gezin), komt hij veel
te kort. Dit is het loon dat bij een boer
wordt verdiend. De fabrieken betalen
Opnieuw onvingen wij een schrijven van j
Jan Josten uit UHcoten, die, zeals u weet
naar Frankrijk emigreerde. Dit is voorlo
pig zijn laatste artikel.
Is men zover dat men zijn oogst heeft
afgedorsen, dan wordt de tarwe vrij spoe
dig geleveid. ‘t Overigegraan wordt voor
voederdoeleinden gebruikt. Maar hier
doet de moeilijkheid zich voor om het
gemalen te krijgen. Windmolens staan
hier niet, evenmin als andere maalderij
en met motorkracht, men ziet hier wel
watermolens, maar deze malen enkel bij
voldoende water. Dit is gewoonlijk van
af December tot Mei. De overige maan
den moet men. het zonder stellen. Vele
boeren hebben dan ook een eigen maal-
molentje met motor 3 p k., waarmee men
een 100 kg. per uur i
hier nog tamelijk duur.
meer. Maar zonder kindertoeslag, die
hier vrij hoog is, zou ‘t toch ook nog
niet mee vallen. Men krijgt hier als men
2 kinderen heeft 3000 fr. per maand per
kind. Heeft men een groter gezin, b. v. 6
kinderen, den wordt dit een aardig som
metje van rond de 20.000 fr. per maand
of 5000 fr. per week. Bij meerdere kinde
ren wordt de toeslag per kind steeds
meer vanaf het derde kind.
Men betaald hier weinig of geen be
lasting. Verzekeringen zijn hier ook, zo
als ziekte, ongevallen, levensverzekerin
gen enz. De leerplicht is tot de 14 jaar
maalt. Deze zijn maar kosteloos. Het zijn meest openbare
scholen, met weinig kinderen. Want de
De akkerstoppel blijft hier veelal liggen. Franse gezinnen zijn klein 1
Knolgroen zaait men weinig of niet, eni-
ge aren hoogstens. De uitloop van het
graan wordt door ‘t vee afgegeten. Tegen
eind September is er de druivenoogst, ‘t
belangrijkste voor de Franse boer in het
zuiden. Om de bewerking en behande
ling uitvoerig te beschrijven zou te ver
voeren, maar in korte trekken komt het
hier op neer. In de winter snoeien en in
de zomer tot 4, 5 maal bespuiten. De
grond ploegen en schoonhouden. Dan
tegen October druiven knippen (de tros
sen) deze worden wat klein gestampt
en daarna geperst. Dit druivensap wordt
in grote kuipen gepompt, alwaar het eni
ge tijd gist en verder ter zuivering in an
dere vaten wordt overgebracht. Men
heeft rode en witte wijn, maar onder deze
zijn verschillende soorten, men kan zeg
gen, iedere streek heeft zijn eigen wijn
soort. Over het a'gemeen wordt de wijn
op de boederij bereid. Wat men voor
eigen gebruik niet nodig heeft wordt ver
kocht, maar dat is doorgaans nier zoveel,
want de Fransman drinkt dagelijks wijn
soms wel 2 a 3 L. per dag en meer. Als
je als Hollander mee zou moeten doen,
liep men de eerste tijd zeker meer dron
ken dan nuchter rond. Maar al met al, om
goede wijn te maken moet men vakman
zijn.
Verder oogsi men hier tegen Novem
ber de tabak, ieder heeft hier zo*n stuk
van 20 a 30 are staan. Deze «orden te
gen die tijd afgehakt en in de schuur te
drogen opgehangen. Rond Febr. wordt
EE
Nummer 18
Zaterdag 6 MEI 1950
45t Jaargang
i
I
m. m.
Uitgave: Drukkerij de Jong, Baarle-Nassau
Verschijnt iedere Zaterdag. Prijs f2.50 per half jaar. Advertentie prijs 4 cent per
Redactie: E. F. de Jong en J. C. Rovers
-■ 1 1
