Margraten
Baarle's Nieuws- en Advertentieblad
Een verrassing
voor elke vrouwen- en meisjeshand,
vooral in herfst en winter, is een
tube Hamea Gelei (Mijnhardt)pr. 75 ct.
i
U.S
MILITARY
CEMETRY
MARGRATEN
HOLLAND
Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken.
De voorouders van Vincent van Gogh
Zaterdag 30 October 1948
43e Jaargang
Nummer 43
het bur-
Wethouders
I
Politie te
voert omhoog we
dood
Christus
I
liggen
E'iB
de
aan
ten
en
EVANGELIE VAN DE ZONDAC
Feest van het Koningschap
•■van onze Heer Jezus Christus.
In die tijd zeide Pilatus tot Jezus: Zijt Gij de
Koning der Joden? Jezus antwoordde: Zegt gij
dit uit uzelf, of hebben anderen u dit van Mij ge
zegd? Pilatus antwoordde: Ben ik soms een Jood
Uw volk en de opperpriesters hebben U aan mij
uitgeleverd. Wat hebt Ge gedaan? Jezus ant
woordde: Mijn koninkrijk is niet van deze wereld
Indien mijn koninkrijk van deze wereld ware,
zou mijn dienstmanschap zich te weer gesteld
hebben, opdat Ik niet aan de Jodenwerd overge
leverd; nu echter is mijn koninkrijk niet van hier
Pilatus dan zeide Hem: Gij zijt dan toch Koning
der Joden? Jezus antwoordde: Gij zegt het, dat
Ik Koning ben. Ik ben daartoe geboren en daar
toe in de wereld gekomen, om te getuigen voor
de waarheid. Al wie uit de waarheid is luistert
naar mijn stem.
COLLECTE.
Inwoners van Chaam,
Een dezer dagen zult U
momenteel
aan de orde
men getracht heeft om aan
menselijk leed een min-
-
Dit is de enige aanduiding
waar 1
van het landschap aan
duizend stramme schildwachten van
dood symbolen van afgestorvenheid
het leven, maar tevens van hoopvol geloof
aan de uiteindelijke verheerlijking in Chris
tus
onze kinderen. Want daar ligt Margraten.
„Hun lijken liggen als zaden in ’t zand
hoop op de oogst O hoe naamloos groot
moet deze oogst niet zijn! De oogst van
^^.ntigduizend!... De oogst van Margraten...
^FMaar een onzichtbare dreiging hangt
boven de wereld.
Een strijd werd gestreden, maar niet vól-
s treden.
Een heldenepos werd opgevoerd, maar
niet begrepen.
Donkere wolken omnevelen de toekomst
drijven boven de wereld, boven Europa,
boven het vergeten oogstveld Margraten met
zijn twintigduizend aanduidingen van de
dood een beeld van naamloos leed in de
troosteloze verlatenheid van de regendag...
P. E.
Verschijnt iedere Zaterdag. Prijs 12.50 pet half jaar. Advertentie prijs 4 cent per m. m.
Redacteur: J. C. Rovers ChaamUitgave: Wed. T. de Jong-Baumers, Baarle-Nassau,
Wie in het Zuidoosten van Limburg
deze zomer een tocht maakte door de
gebieden, waar in het laatste oorlogs
jaar zo fel is gestreden, ontmoet daar
een enorm kerkhof. Duizenden en dui
zenden Engelsen, Amerikanen, Cana
dezen en andere soldaten liggen daar
begraven in de bodem van het kleine
land, dat zij de lang- en vurig-verwachte
bevrijding brachten. Onafzienbaar en
indrukwekkend rijen zich de witte krui
sen op dit oorlogskerkhof aaneen
Daarboven weldra de grijze en door
grauwe regenflarden omsluierde Hol
landse lucht: Margraten.
Allerzielen en de gehele maand No
vember zijn aan de gelovige zielen toe
gewijd. Laten wij dan vooral de
vrienden van ons vaderland, die in de
gevaarlijke strijd voor onze bevrijding
sneuvelden de reddende hand van onze
gebeden en goede werken toesteken.
Vanuit de hemel zullen zij opnieuw onze
beschermers zijn.
De heer P. E. wijdt een eerbiedig en
dankbaar opstel aan al die onbekende
jongemannen, die uit verre landen geko
men zijn om hun leven te laten om ’t ons
te hergeven.
Het Hoofd van de
Plaatselijke Politie te Chaam,
A. SCHRAM.
Door het Heraldisch atelier Marten N.
Damstra te Groenekan (Utrecht) zijn uit het
bevolkingsregister van Chaam inlichtingen
gevraagd omtrent de naam van Gogh om
daaruit te kunnen opmaken of de voorouders
van Vincent van Gogh hier gewoond hebben.
Het gespeur in de oude registers van Chaam
heeft tot een opvallend resultaat geleid. Het
is namelijk gebleken, dat daar van 1862 tot
1866 een zekere Adrianus van Gogh heeft ge
woond, die getrouwd was met de Chaamse
Hendrina Dankaarts. Adrianus van Gogh was
geboortig uit den Haag (14 December 1803)
en was een gepensionneerd ambtenaar. Hij
had 6 kinderen 4 zoons en 2 dochters en is in
1866 met zijn gezin naar Ginneken (hettegen-
woordige Nieuw-Ginneken) verhuisd. Een
zoon is in Breda gaan wonen, een andere in
Loon op Zand. De laatste J.J A. van Gogh
zou nu de grootvader van de beroemde
schilder Vincent van Gogh kunnen zijn- Het
is zeker interessant dit te weten, omdat daar
uit eens te meer zou kunnen blijken, dat van
Gogh wel zeer eng met Brabant is verbonden
geweest
Ééns zal er misschien een boek geschreven
worden over Margraten, maar tevergeefs zal
ik in dit boek zoeken naar de naam: Norman
Taylor. Ik zal dit de auteur niet kwalijk
nemen in het épos der duizenden kan de
enkeling niet belicht worden.
Jouw persoon zal er niet in genoemd wor
den, Norman of eigenlijk toch wel... ja!
Je zult genoemd worden, tientallen keren,
iedere keer, als in dit boek een veldslag be
schreven wordt, of een stoutmoedige daad
belicht... maar niet je naam, want je bent
maar een enkeling in de massa je naam
las ik toevallig op zo’n kruis...
Ik kan me indenken, Norman, dat je je
vreemd zult voelen in dat boek je begrijpt
die heldenverering, waarmee men jou en je
makkers omgeeft, niet... Als iemand je ge
zegd zou hebben: „Norman Taylor, je bent
'n held!” och, dan zou je misschien ’ns
geglimlacht hebben. Je was waarschij^Bc ee,i
heel gewoon mens, misschien maar n jongen
zoals ik je soldatennummer was 10601655,
je hebt ook nog n ander nummer... 7, je
grafnummer. Je hebt ook gedroomd van het
mooie leven; je kwam van overzee met je
idealen en je lachende durf maar aan de
dood had je misschien niet gedacht, de dood
wel aan jou... zwijgend nam Margraten
je op... Nu sluimer je tussen zijn plantsoenen
vol bloeiende begonia’s en kun je voortdro
men over het leven, de toekomst en de nooit-
vervulde idealen, die in zijn schoot verborgen
waren...
Neen, ’n boek zal er wel nooit over je
geschreven worden, Norman Taylor. Maar
toch zou 'n boek over jou niet misplaatst
zijn want je bent één van de twintig
duizend... 't Uniform zal ook jou wel kranig
gestaan hebben jij zult ook wel 'ns gezon
gen hebben „It’s a long way to Tipperary”,
„You are my sunshine”, of „When we have
liberated Europe”...
Je had waarschijnlijk 'n meisje? Of was je
misschien al getrouwd? Kinderen? Droomde
i van je eigen „home”?
Norman Taylor, mens zoals alle mensen
zoals ik, hoe anders is alles toch gelopen!
Waarom? Ja waarom? Dat vraagt je radeloos
meisje zich af, je schreiende vrouw, je arme
kinderen. Waarom? Waarom? Waarom juist
hij? Waarom niet n ander, die minder goed
was? Ja, maar hier liggen twintigduizend
„hij’s” en van ieder van deze twintigduizend
vragen de nabestaanden zich met bitterheid
af: „Waarom niet n ander?”
De oorlog.
De oorlog was niet nodig geweest! De
oorlog is mensonterend! De oorlog is ver
schrikkelijk! Oorlog moest niet meer mogelijk
zijn!
Och, dat zeggen zij... dat zeggen er zo
veel... dat zeggen we immers allemaal
ffk
Margraten... Donkere wolken drijven
boven de uitgestrekte velden, er staan koeien
in de wei er zijn boomgaarden vol appels
en peren, op de weg razen de ’auto s voor
bij... En dit is Margraten.
Aan de rand van het kerkhof ligH
korenveld. Als zinnebeelden van het W
staan daar rijen schoven van het goede
koren... Het leven gaat door en
zich volgens ondoorgronde wetten
reeds ingevolge de bepalingen van
gerlijk wetboek aan een kortere verjaring
onderworpen zijn.
Het vorenstaande is niet van toepassing op
vorderingen wegens rente en aflossing van
geldleningen en wegens pensioenen.
Belanghebbenden worden verzocht niet de
uiterste termijn af te wachten, maar de in
diening hunner vorderingen zoveel mogelijk
ONBEHEERD LATEN STAAN
VAN RIJWIELEN.
Nu de winter wederom aanbreekt zal het
voor gebruikers van rijwielen extra uitkijken
worden om hun eigen rijwiel door nalatigheid
te verliezen. In verband hiermede wordt
ieaereen er op attent gemaakt, dat het ver
boden is een rijwiel op twee wielen onbe
heerd op of aan de weg in stilstand te heb
ben, tenzij dit door middel van een deugdelijk
slot of op andere deugdelijke wijze voor
onmiddellijk gebruik ongeschikt is gemaakt.
VEEL VERANDERD!
Dat de jacht voor de echte sportliefhebber
sinds de vele ontginningen in de 20e eeuw
veel minder aantrekkelijk is geworden dan.
de jacht in de 19e eeuw rond 1857 bleek een
dezer dagen uit een bij toeval tussen oude
stukken op het gemeentehuis alhier gevonden
specifieke staat van schadelijk gedierte in de
loop van de maand Januari 1857. Bij verto
ning van dit gedierte aan de Burgemeester
werd nog een voor dié tijd buitengewoon
hoge vergoeding toegekend. Het was in die
tijd voor een jager volgens deze lijst schijn
baar geen kunst per dag een twintigtal vos
sen, havikken, etc. ten gemeentehuize te ver
tonen, terwijl de wildverscheidenheid aan
zienlijk groter was dan tegenwoordig. Tot
de groep schadelijk gedierte behoorden n.l.
de moervos, de rekelvos, marter, fluwijn,
bunzing, hermelijn, wezel, arend, de valk,
de havik, sperwer, de wouw’en buizerd. De
bedragen welke men bij vertoon doch behoud
van het dier door de eigenaar kreeg uitbe
taald varieerde van 1.50 t.m. 0.30. Zeer
attractief was het vooral te kunnen lezen, dat
een zekere jager (zijn naam is thans onlees
baar) op een maand 30 arenden neergeveld
had en hiermede een bedrag van 30.
verdiende. Groter ook als heden was het
aantal processen-verbaal dat die tijd op het
gebied der jacht gemaakt werd, zodat veel
wild en‘veel processen die tijd en momenteel
weinig wild en weinig processen
van de dag waren/zijn.
OPENSTELLING JACHT.
Met ingang van 22 November 1948 zal de
jacht op grof wild, t.w. .reebokken en ree
geiten worden opengesteld om vervolgens op
27 November d.a.v. te worden gesloten.
De jacht op korhanen zal 15 November a.s.
oj^^gaan. Daar er nogal enige grof wild
exwlplaren geconstateerd zijn, is het niet
onmogelijk dat een of andere plaatselijke
jager het geluk zal mogen smaken een der
gelijk dier te kunnen neervellen.
CHAAM.
DISTRIBUTIENIEUWS.
Tot heden is er nog geen gelegenheid
opengesteld tot het aanvragen van werk
kleding. Zodra het tijdstip hiervoor is aan
gebroken zal hiervan tijdig melding worden
gemaakt in de krant. Dus, inwoners van
Chaam, is het ten overvloede aan het distri
butiekantoor de ambtenaar aldaar ste.eds
lastig te vallen, hoe het met de werkkleding
gesteld is. Wanneer de regeling bekend is,
zal iedereen hiervan in kennis gesteld
worden.
T.a.v. de bakkers is n.l. het volgende be
paald: Zij dienen ’s Maandags bij de inlevé-
rir^voor elf uur ten kantore te zijn, aange-
zicWzij anders niet meer geholpen zullen
worden en in den vervolge dan hun coupures
in Breda kunnen afhalen.
DE DISTRIBUTIEDIENST
CHAAM.
VERJARING VAN VORDERINGEN.
Burgemeester en Wéthouders der ge
meente Chaam brengen belanghebbenden in
herinnering, dat alle rechtsvorderingen ter
zake van geldschulden ten laste van het rijk,
een provincie, een gemeente of een water
schap, veenschap of veenpolder in elk geval
verjaren door verloop van 5 jaren na de
i 31ste December van het jaar, waarin de
j schuld opvorderbaar is geworden, tenzij zij
beweegt
en richt
lijnen. Het is sterker dan de dood staat
telkens weer op en baant zich een uitweg.
Tot aan de eerste kruisen reikt het leven,
dan houdt het op... Want dit is Margraten.
Er zijn grote steden; veel grote steden
meer dan Margraten kruisen telt. Licht-
reclame’s, luxe restaurants, bioscopen
goed geklede mensen in zacht wegglijdende
taxi’s.
Maar op de hoeken van de straten ver
kopen jonge vrouwen zich aan de harts
tochten van soldaten en jonge mannen
uit de gestalten van deze gevallen broeders
en zusters blikt de lijdensfiguur van
ons aan... En dit is Margraten.
Wij lopen langs de paden van Margraten
jongens van ongeveer gelijke leefjjid:
dezelfde verlangens en toekomstdromen^^
Eens zal het ideale meisje ons levenspad
kruisen, om onze zorgen te delen. Maar in
hetzelfde land, waar wij zullen bouwen aan
ons levensgeluk, rusten twintigduizend mak
kers, die dezelfde dromen gehad hebben...
Want hier ligt Margraten.
Er zal een tijd komen, dat onze kinderen
ons vragen gaan stellen over verwoeste lan
den en weggevaagde steden. En wij zullen
hun vertellen over de vreselijke oorlog, die
eens aan duizenden het offer van hun leven
vroeg. Maar onze woorden zullen te kort
schieten dan zullen wij een beeld uit onze
jeugd herinneren. En in Limburg zullen twin
tigduizend kruisen het antwoord geven aan
te bespoedigen. Met betrekking tot de dienst
19.... worden de vorderingen ten laste der
gemeente gaarne ingewacht ter gemeente
secretarie vóór 1 December a.s.
Chaam, 29 October 1948.
4 Burgemeester en
voornoemd:
De Burgemeester,
A. SCHRAM.
De Wethouder,
J. DE ROIJ.
BEKENDMAKING.
Het Hoofd van de Plaatselijke
Chaam maakt bekend, dat het bij vriezend
weer verboden is de weg te schrobben, water
op de weg te werpen, uit te storten of te doen
lopen.
Het bepaalde in het eerste lid geldt uit
sluitend t.a.v. de gemeente toebehorende
wegen, welke niet in beheer en onderhoud
bij de provincie zijn.
Overtreding of niet-nakoming dezer voor
schriften worden gestraft .met ten hoogste
vijftien gulden.
Het lijkt wel, of
dit triestig beeld van
der somber aspect te geven. Er zijn grote
perken aangelegd vol bloeiende begonia’s,
de paden zijn bestrooid met rood steengruis
en de witte kruisen steken fris af tegen de
groene grasvlakte. Maar door dit al is de
sfeer van de dood aan Margraten niet ont
nomen... De uitgestrektheid van dit veld en
de gewaarwording van de door bijna twintig
duizend kruisen gesymboliseerde dood, ver
oorzaken een vreemde beklemming er gaat
een naamloos iets uit van ieder graf, iets
onwezenlijks, iets dreigends... iets wat je niet
in woorden uit kunt drukken, maar dat je
plotseling naar je eigen leven doet grijpen
met allebei je handen! O leven! leven! Het
komt je ineens zo goed, zo kostbaar, zo mate
loos rijk voor... Je omklemt 't met je armen,
je werpt je er op met al je honger naar jeugd
en bestaan om het te omgrijpen en te be
schermen... tegen de onzichtbare dood,
die je zwijgend aanstaart uit twintigduizend
kruisen
In gedachten verzonken loop je langs de
paden het is of witte rijen je tegemoet
komen... ze liggen weer achter je, maar
nieuwe komen en verdwijnen weer... Je loopt
wat vlugger, vlugger! vlugger!! Zij ook!
’t Lijkt, alsof ze zich direct los zullen rukken
uit de aarde en op je aan zullen marcheren
maar ze zijn weer achter je. Nieuwe rijzen
op... sprakeloos... een stom verwijt om onze
zonde, die het leven is. Weer een rij
wachters aan de grenzen van het andere
leven... stille getuigen van zijn totale over
winning op een mensenbestaan van twintig-
...Van buiten af gezien maakt het kerkhof
van Margraten niet de indruk van een
begraafplaats. Weilanden en boomgaarden
scheiden de eigenlijke rustplaats van de
drukke verkeersweg. Vanaf deze weg zijn
geen kruisen te zien ze worden door de
golving van het landschap aan 't oog ont
trokken.
je misschien
j van de plaats
bijna twintigduizend doden liggen in
hun eeuwige rust... Een klein bord draagt
het opschrift: Gedenk hen; die voor onze
vrijheid vielen. Onder dit bord staan 'n paar
zinken emmers, gevuld met bloemen.
Een brede grintweg, met aan weerszijden
weilanden en boomgaarden, leidt naar het
eigenlijke kerkhof.
De weg is lang en
zijn moe, als we boven zijn en een eerste
blik over de begraafplaats kunnen laten gaan.
Margraten...
Ik krijg de indruk, of Margraten zijn
onderdelen tot nog toe voor ons verborgen
heeft gehouden, om zich ineens met de adem
benemende uitgestrektheid van zijn bijna
twintigduizend kruisen aan ons op te doen.
We staan stil, als getroffen door deze
brute verrassing - in één naamloos moment
ondergaan wij deze tastbare sfeer van dood
en stilte...
Een dezer dagen zult U zeer zeker een
huis-aan-huis-bezoek krijgen om in een bus
een kleine bijdrage te schenken ten bate van
de Oorlogsgravenstichting. Alweer, zult U
misschien zeggen, staan ze aan m n deur,
maar nooit brengen ze wat, het is steeds de
leuze: geven!, geven!. Ja, ditmaal.is het ook
geven, doch voor een bijzondere stichting,
n.l. d« „Oorlogsgravenstichting”. Het geld
hetwelk hiervoor opgehaald iXzordt komt ten
goede aan het Geallieerde Oorlogsgraf. U
kent de mensen die U bevrijdden van het on
dragelijke Duitse juk nog wel en hun leven
voor Uw bestwil geofferd heVbei), Denk nog
