WEINREB
Baarle's Nieuws- en Advertentieblad
X °v
Distributie Nieuws
e-
(Wordt vervolgd)
tenminste, in de steek: internpolitieke
g.oepsredenen heet dat. De enige instan
ties, die zich tot nog toe daadwerkelijk
ingespannen hebben om een einde aan
zijn lot te maken en zijn gezin van de
morele en maatschappelijke ondergang
te redden, zijn enkele Amerikaanse
genootschappen geweest, o.a. de Liga
v y de rechten van de mens te New
WFk. Wellicht herinnert men zich, dat
een waarnemer door deze Liga naar het
eerste proces Weinreb gezonden is. De
dagbladen hebben dat vermeld zonder
deze merkwaardige geste van een inter
nationaal genootschap nader te onder
zoeken: of is het gewoon, dat men dit
blijk van wantrouwen in de politieke
rechtspleging van ons vaderland als van
zelfsprekend vermeldt?
|43e
12 Juli wijk A 161-240 wijk A241-enhog<
19JuliB-H. 1-80
26JuliB.-H 160 en hoger
2 Aug. B 81-160
17 Aug.Cl-C 80
DOL
Toen de oorlog uitbrak woonde in'Den
Haag een ongeveer 35-jarige Jood Fre-
deryk Weinreb genaamd. Hij was gebo
ren in de buurt van Lemberg in Polen,
doch reeds als kind naar Nederland ge
komen en men kan niet anders zeggen,
dan dat een hij oer-Nederlanse opvoeding
genoten heeft, in patriotisme niet onder
doende voor geboren en getogen vader
landers. Hoewel uit zeer behoeftig milli-
eu en practisch zonder verwanten op
groeiend, kon hij de HBS in ‘s Graven-
hage afmaken, waarna hij economie
studeerde aan de Handelshogesc.hool te
Rotterdam. Als student viel hij op door
bijzondere bekwaamheid, was reeds lang
voor zijn doctoraal-examen verbonden
aan het Nederlands Economisch Insti
tuut (waar hij o.a. werkte onder leiding
van de huidige min. Lieftinck) en redi
geerde als student zelfs ‘n rubriek in‘t
bekende weekblad Economisch Statisti
sche Berichten. Reeds jong was hij een
expert op ‘t terrein van conjunetuurdiag
nose en mathematiche statistiek. Kortom
was er geen oorlog gekomen en hadden
de Jodenbepalingen hem niet spoedig uit
zijn werkkring geworpen, dan zou hij
zonder enige twijfel een vooraanstaand
Nederlands econoom geworden.
Weinreb was buitendien een zeer
religieus mens, die door hardnekkige
eigen studie, hij kwam uit een ongelovig
gezin, tot grote Bijbelkennis was geko
men. Een der grootste Joodse voorman
nen dezer eeuw, Dr. Nathan Birnbaum,
die in 1938 uit Duitsland gevlucht was,
beschreef hem als een genie, dat niet
alleen aan het joodse volk nog grote
diensten zou kunnen bewijzen. Getuige
Uit de kilogrammen documenten,
welke de affaire Weinreb reeds heeft
opgeleverd, beschrijven we hier in kortste
samenvatting wat zich sedert 1941 heeft
afqespeeld. De lotgevallen van Weinreb
die vaak op een werkelijk wonder
lijken, en daarom ongeloofelijk schijnen
moeten we daarbij wegens plaatsge
brek vrijwel buiten beschouwing laten.
In 1941 werden honderden joden uit
den Haag en omgeving opgeroepen voor
arbeidsdienst, zoals dat toen heette.
Weinreb begon voor enkele van zijn be
dreigde kennissen vaise doktersattesten
en recepten uit te schrijven. Hij werd
hiertoe gedreven uit religieuze hulpvaar
diggeid (een groot aantal getuigen heeft
van hem verklaard, hoezeer hij het ver
stond, krachtens zijn vroomheid en
Godsvertrouwen deze mensen levens
moed te geven) en uit de idee, dat elke
methode om tijd te winnen geoorloofd
was. In die dagen wist immers nog nie
mand, welke verschrikkingen de' gede
porteerden in Polen wachtten, en hoe
lang de oorlog nog duren zou. Van de
vervalste doktersbewijsjes tot het schep
pen van een valse intekenlijst om naar
het neutrale buitenland te kunnen emi
greren was de volgende stap. Honderden
Joden kwamen bij hem in de veronder
stelling dat hij krachtens zijn vroegere
internationale relatieseen methode
kende om legaal naar het onbezette
Frankrijk, en vandaal naar Zwitserland
of Portugal te ontkomen. Hij liet voor het
plaatsen op deze lijst betalen, meestal
Mtfinge bedragen tussen 100 en 1000
gulden die iedereen graag ervoor over
had. Bovendien nam hij onvermogende
gratis op, en besteedde hij resterende
gelden om tal van onderduikers te finan
eieren. Hij had daartoe een compleet
schaduw bureau gecreeerd. Dat zijn
financiële manipulaties geenszins op
eigenbelang gericht waren (in zijn ge
vaarlijke positie zou dat eigenbelang
hem weinig gebaat hebben) staat, ook
uit tal van getuigenverklaringen, vast.
Andere quasi lijsten zoals de Weissman
Kallmeyer en andere Sperren eisten
tienduizenden guldens betaling, om van
juwelen en andere kostbare goederen te
zwijgen. Men weet dat door het Sperre
systeem een tijdlang duizenden Joden
'^itergehouden zijn, bijv, in speciale
barakken van Westerbork, en later via
Theresienstadt of Bergen Belsen zijn
gered, o.m. door uitwisseling naar de
geallieerden. Bovendien kregen vele
Joden, op de Weinreb Sperre geplaatst,
van Weinreb zelf het duidelijke advies
om onder te duiken inplaats van op de
imaginaire trein te wachten die hun de
vrijheid zou bezorgen. Weinreb verschaf
te daartoe langs een omweg tal van
onderduikadressen, hetgeen in de eerste
jaren van de oorlog een verschrikkelijk
moeilijke, vernederende en slopende
taak was.
EVANGELIE VAN DE ZONDAC
In dien tijd zeido Jezus tot zijn leerlingen deze
gelijkenis: Er was zeker rijk man, die een rent
meester had. En deze werd bij hem beschuldigd,
dat hij zijn goederen verkwistte. En hij ontbood
hem en zeide hem: Wat hoor ik daar van u?
Geef rekenschap van uw rentmeesterschap,
want gij kunt geen rentmeester blijven. Maar de
rentmeester zeide bij zichzelf: Wat zal ik doen?
Spitten kan ik niet, te bedelen schaam ik mij. Ik
weet wat ik doen zal, opdat ze mij, als ik uit het
rentmeesterschap ontzet ben, in hun huizen op
nemen. En hij ontbood een voor een de schulde
naars van zijn heer, en hij zeide tot de eerste:
Hoeveel zijt gij mijn heer schuldig? Deze zeide:
Hond-erd vaten olie. En hij zeide hem: Neem uw
schuldbrief, en ga vlug zitten, en schrijf: Vijftig
Weer tot een anderen zeide hij: Maar gij, hoe
veel zijt ge schuldig? Deze zeide: Honderd mud
tarwe. Hij zeide hem: Neem uw papieren en
schrijf: tachtig. En den Heer prees de bedriege-
lijke rentmeester omdat hij voorzichtig gehan
deld had. Want de kinderen dezer wereld in hun
geslacht zijn voorzichtiger dan de kinderen van
het licht. Ook Ik zeg u: Maakt uzelf vrienden
door den bedriegelijke mammon, opdat ze, bij
uw verscheiden u opnemen in de eeuwige tenten
Welnu, het feit ligt er dat deze Dr. F.
Weinreb, die met zijn gezin heelhuids
door de massale Jodenmoord van deze
oorlog is, na de bevrijding, toen I^yvan
zijn onderduikplaats op de VeluwWhaar
Den Haag terugkeerde is gearresteerd,
door POD- en BS-lieden herhaaldelijk
zwaar is mishandeld met de dood
bedreigd, als aary oplichter en aarts
verrader aan de kaak gesteld, in de ge
vangenis is geworpen en daar nu nog zit
Het Bijzonder Gerechtshof te Den Haag
veroordeelde hem tot 3,5 jaar gevange
nisstraf. De aanklacht luidde: 1 Hij heeft
Joden aan de SD verraden. 2. Hij heeft
zich financieel bevoordeeld door Joden
op bedriegelijke gronden geld af te zetten
In hoger beroep werd door de advocaat-
fiscaal van de Bijzondere Raad van
Cassatie 6 jaar tegen hem geëist. Hij
wacht nog steeds op uitspraak. De peis
heeft zowel bij het eerste als het tweede
proces zonder een zweem van protest of
zelfstandig onderzoek aangenomen dat
hij een verrader was, wel niet zulk een
super verrader als aanvankelijk werd
gepropageerd, maar dan toch een ordi
naire profiteur. Hoewel er een berg
schriftelijke verklaringen en getuigennis
sen bij de hand was van Joden uit New
York, Suriname, Tel Aviv, Parijs, Gene
ve, Amsterdam, Londen, die mededelen
dat ze door interventie van Weinreb,
door zijn financiële of administratieve
en in iedergeval illigale hulp van depor
tatie gered waren; en hoewel vaststaat
dat honderden Joden ofwel naar hghbui
tenland hebben kunnen ontkomen, ofwel
in Westerbork zijn vastgehouden in
plaats van naar Polen te verdwijnen,
louter, door de vaak geniale intriges van
Weinreb, dit alles heeft niet kunnen
bewerkstelligen dat de man op vrije
voeten kwam, laat staan werd vrijgespro
ken. Wat nog merkwaardiger is: geen
enkel publiek orgaan in Nederland heeft
geprotesteerd tegen de behandeling van
deze prominente figuur. Er zijn geen
comité's geen oproepen, geen protesten
opgemerkt. Geen hooglerarencommissie
heeft zich bewogen gezien, in dit geval
op te komen voor de elementairste men
selijke rechten, zoals wel geschiedt in
Spaanse of Griekse aangelegenheden.
Ja zelfs officiële Joodse instanties iWN
derland hebben, met uitzondering van de
Opperrabbijn persoonlijk, hun handen
van deze besmette figuur teruggetrokken
Een deskundige waarnemer verklaart
dit vreemde verschijnsel, aldus'lees ik in
een stuk uit het dossier Weinreb, uit de
omstandigheid, dat Weinreb tegen de
concentratie van zovele Joden in Pale
stina ageerde en het Zionisme beschouw
de „als een soort van psychopathische
chauvinismestuip van door allerlei psy
chische oorzaken uit het evenwicht ge
hutste twintigste eeuwse Joden" Daarom
laat het officiële Nederlandse Jodendom
hem nu, wat de publieke zijde betreft
se geest waarderen". Zijn woning stond
open voor iedereen die hulp zocht of in
moeilijkheden verkeerde —hoeveel wa
ren er dat niet, reeds in 1940-41 en or-
telbaren hielp hij uit de nood, geestelijk
of materieel. Armen aten bij heme an ta
fel, en de atmosfeer in zijn huisde le
venswijs der huisgenoten, herinnerde
aan oud-testamentische figuren, zo ver
klaard een vertegenwoordiger van de
Freeland League, het Joods-Amerikaans
kolonisatiegenootschap. Dat hij ook in
internationale Joodse kringen zeer gezien
was, blijkt o.m. uit het feit, dat hij reeds
op 25-jarige leeftijd uitgenodigd werd om
in Karlsbad een voordracht te komen
houden over de beroepsomvorming van
Joodse emigranten.
Weekblad voor Baarle-Nassau-Hertog en Omstreken.
die hem en zijn gezin in het begin van
de oorlog vaak bezochten, noemden zijn
i huis „een middelpunt voor hen die jood-
Toen ik twee maanden geleden in deze
rubriek een verhaal over het Engeland-
Spiel afdrukte, voorzien van enkele re
gels oneerbiedig commentaar omtrent de
wijze, waarop mensen die voor vele an
deren het predicaat „held" verdienen,
met een kluitje in het riet gestuurd zijn
omniet te zeggen weggewerkttoen
konden we niet voorzien dat zo spoedig
een dergelijke lawine van persmedede
lingen, onthullingen, interviews en ander
nieuws over het E-Spiel over het argelo-»
ze vaderland zou worden uitgestort. Aan
de eindelijk! tot verontwaardiging
gebrachte publieke opinie is thans plech
tig beloofd, dat de twee polen van dit
Spiel (Schreieder en Giskes in Nederland
en een tak van onze Inlichtingendienst in
Londen) zich zullen verantwoorden voor
de Enquêtecommissie. Wachten we dus
nederig af.
Thans vraag ik met niet geringer ver
wachting de aandacht der getrouwe le
zers van deze romantische uithoek voor
een affaire, die op zichzelf niet minder
fantastisch is dan het E-Spiel, nog min
der bekend in Nederland, en als dat
mogelijk is een nog stuitender bewijs
voor de grenzenloze verwording van som
mige organen der politieke justitie in ons
zo humanistisch-liberale vaderland. Het
gaat hier slechts om een man, die sedert
drie jaar onschuldig in een Scheveniugse
cel zit alwaar hij lange tijd behandeld is
als een bijzonder kwaadaardig soort oor
logsmisdadiger. Boven dit verhaal had
eigenlijk moeten staan: „De Nederlandse
Dreijfuss-affaire van 1948. Doch om dit
opschrift te doorgronden, moet men eerst
de gegevens vernemen. Ik vraag excuus,
dat ik deze feiten, gebouwd op zovele
miserabele tragedies en mensendrama's
en een sterk verhaal onder de aandacht
(en hopelijk in de verontwaardeging) van
vele lezers breng doch deze publici
teit is naar mijn gevoel de beste dienst,
welke ik aan het mij volkomen onbeken
de slachtoffer bewijzen kan.
SCHEERZEEP AAN KAPPERS.
Herenkappers kunnen aanvragen indienen ter
verkrijging van toewijzingen scheerzeep voor de
8ste t.m. 11e periode 1948.
De aanvraagformulieren MD 243-41 kunnen
op de plaatselijke distributiekantoren worden
ingeleverd in de week van 19 t.m. 24 Juli
Het Bewijs van Inschrijving 1948“, afgegeven
door de Centrale Ambachts-administratie bij de
Vakgroep Kappersbedrijven, moet worden over
gelegd.
Herenkappers, die bedoeld bewijs niet kunnen
overleggen, komen niet voor scheerzeep in aan-
merking.
BAARLE-NASSAU
Periodieke uitreiking van Bonkaarten.
Voor deze uitreiking moeten worden over
gelegd de stamkaarten en de inwisselingsbon
808. De uitreiking voor a.s. moeders vindt
plaats tegen overlegging van de aan hen ver
strekte controlekaarten CM. CA of CB.
9,30 12 uur 1 4 uur
(er
B.-H. 81-160
B 1 - B 80
B 161 en hoger
C 81 en hoger
DE NIEUWE BONNEN
Jaargang
Zaterdag 10 JULI 1948
Nummer 28
enz.
nog
Engeland treft de voorbereidingen om een ganse
serie verouderde wetten in te trekken, die hoewel
niet meer in gebruik de Engelsen formeel voor het
grootste deel tot permanente wetsovertreders maakt.
Verouderde wetten kunnen iemand in staat van be
schuldiging stellen voor daden, die iedereen doet
en soms gebeurt dit inderdaad. Nu heeft het Hogerhuis
een wetsontwerp in behandeling genomen, dat al deze
verouderde wetten wil intrekken. Zo zijn er
steeds wetten van kracht uit. den jare 1235.
Britse vrouwen bijvoorbeeld, hadden zich wel twee
maal moeten bedenken voor mee te doen aan de lange-
rokkeri-mode. Want is daar niet een wet van 1779
nog steeds van kracht, die zegt: „Het is vrouwen
verboden een man .tot een huwelijk te verleiden door
het gebruik van parfums, verf, cosmetica, was, kunst
tanden, pruiken, schoenen met hoge hakken, ijzeren
geraamten of ongevulde heupen. Bij overtreding van
deze wet kan het huwelijk ongeldig verklaard worden!
Volgens een oude Schotse wet van 1745 is het voor
een vrouw verboden te verbergen dat zij in blijde
verwachting is. De laatste jaren is deze wet weer toe
gepast om de politie te Edinburgh wettelijke basis te
Verschijnt iedere Zaterdag. Prijs 12.50 per half jaar. Advertentie prijs 4 cent per m. m.
Redacteur: J. C. Rovers Chaam Uitgave: Wed. T. de Jong-Baumers, Baarle-Nassau.
nr iww BgEanasMBBBfeaeraBiaaBBMi----- 1
Geldig tot en met 24 Juli.
BONNEN VOOR BROOD.
007—2 Brood 800 gram brood (geldig t.m. 17 Juli).
008—2 Brood 200 gram brood (geldig t.m. 17 Juli).
009 Brood 400 gram brood (geldig t.m. 17 Juli).
ALLE BONKAARTEN 808.
014 Algemeen 750 gram suiker, boterhamstrooisel,
of 1500 gram jam, stroop enz.
of 750 gram versnaperingen.
015 Algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen gebak.
TABAKS- EN VERSNAPERINGENKAARTEN
QA.QB.QC 808.
73, 74, 77 Tabak 2 rantsoenen sigaretten of kerftabak.
Vernietigd kunnen worden de bonnen: 452, 454, 455,
954, 955 melk, 460,. 461, 462, 467, 964, 966, 967
reserve, 973, 975, 979, 390, 420, 450, 890, 920, 950
van de bonkaarten 806.