WAAR
EXCELLO
Een woord tot hen, die niet willen bouwen.
WEEKBLAD VOOR BAARLE-NASSAU-
HERTOG EN OMSTREKEN
UITG. ELECTRI5CHE DRUKKERIJ
DE JONG BAARLE-NASSAU
ZATERDAG 17 JANUARI 1942
37e Jaargang
Be Kopermeststof
„MI JNHARDTJES"
E
B B en Griep
s
HOOFDREDACTEUR: EM1EL Dl JONG, BAARLE-NASSAU, TEL. 231.
leeren iets ken-
zelf gekweekte
door den Boerenleider van den
Ned, Landstand, E. J. Roskam.
zijn wij verplicht tegenover de eer van
den Landstand en van ons boerendom.
Als wij ons verzetten tegen de slimmig
heden, waardoor men de laatste jaren ons
boerendom heeft geknecht en onderdrukt
dan dulden wij niet, dat onze standgenoo-
vooi welks wed ar o pst.3 nd wü o;-■s leven
bebbuii i:.g z-ji. P.L.)
leveringen
Nu de Landstand zich doorzet, is het instellingen, nu niet medearbeider, aan
noodig, dat men zich rekenschap geeft
van het doel en de taak van deze organi
satie. Voor velen schijnt het moeilijk te
zijn de taak van den Landstand te ver
staan. Dat komt niet, omdat die taak zoo
ingewikkeld is, maar dat komt, omdat het
zoo eenvoudig is. Door het intellectualis
me en door allerlei juridische spitsvon
digheden zijn wij afgewend te denken in
eenvoudige begrippen. Vandaar, dat velen
die de Verordening van den Landstand
lezen een giu'uie bril öpieuen en daïi be
ginnen te speuren naar alles wat daar niet
instaat.
Zoodra dezulken dan ontdekken, dat er
nog een terrein overblijit, dat niet ge
noemd wordt, dan trekken zij de conclu
sie...., zie zoo, daar heeft de Landstand
gelukkig niets mee te doen”. Nog erger
wordt het, wanneer dezulken dan weige-
reu aan den opbouw van den Landstand
mede te werken, zich terugtrekken of
„vluchten” naar een daarin niet genoem
de instelling, in de hoop, dat zij dan veilig
zijn. Onze tijd is te ernstig, dan dat goede
krachten zich door allerlei slimmigheden
mogen onttrekken aan de taak, waartoe
zij krachtens traditie geroepen zijn.
Na aan de hand van de tekst der Land-
standverordening de taak van dit instituut
nader te hebben besproken, hetgeen een
voudig gesteld hierop neerkomt, dat ons
boerendom zijn eigen recht zal verdedi
gen en zijn eigen taak zal behartigen en
van politieke en andere grootmachten,
die buiten het boerendom staande
ons willen overheerschen, vervolgt de
Boerenleider:
Veel terreinen zijn er, waar nog nieuwe
verordeningen voor te maken zijn, maar
men kan rustig zijn: zij komen en snel
ook.
Het is noodig deze dingen te zeggen,
want de laatste weken zijn er velen, die
weigeren mede te arbeiden aan den op
bouw van den Landstand, maar die in
iedereen over spreekt
iedereen naar vraagt
ieder kopergebrek in
gras* en bouwland door
wordt opgekeven of
voorkomens
11
verdrijft U snel en zeker met
Verhooging agrarische productie in Europa.
,,De utopiën van heden zijn de werkelijk
heid van morgen.”
Een nieuw Europa is in wording Bijna
niemand durft heden nog aan dit feit te twij
felen, want duidelijk reeds teekent zich het
wordende nieuws in algemeene trekken in
de feitelijke gebeurtenissen van onze dagen
af, aldus lezen wij in een buitengewoon be
langwekkende beschouwing in de Interna
tionale Agrar-Rundschau. En de schrijver
vervolgt:
Voor den eersten keer in de vele duizen
den jaren oude geschiedenis van ons conti
nent voelen de Europeesche volkeren zich
niet slechts als nationale formaties, maar als
leden van een groote volkerengemeenschap
met gemeenschappelijke plichten en opgaven.
De blik boort zich in het donkere van de
toekomst; verbeeldingskracht en verstand
zien de groote opgaven, waarvoor wij zullen
komen te staan, en die moeten worden be
dwongen. Zich reeds nu daarmede bezig te
houden is geen overbodig iets, maar een
noodzakelijkheid, want voor iedere, ook voor
de Europeesche daad, is geestelijke voorbe
reiding noodig.
Het nieuwe Europa wil leven, vrij en on
afhankelijk, vooral niet kommerlijk en juist
aan de uiterste grens van het draaglijke. Als
bakermat van de westersche cultuur en van
de moderne beschaving kan Europa aan
spraak maken op een levensstandaard, die
een nieuwen bloei waarborgt, zoodra de
wapens zullen zwijgen. Grondslag van dezen
levensstandaard zal altijd de voeding, de
voldoende verzorging met alle soorten voe
dingsstoffen zijn. Deze te verzekeren is de
taak van de Europeesche boeren en landbou
wers. De volbrenging van deze taak voor te
bereiden en te waarborgen, is een van de
I eerste plichten, waar wij ons met lust en
ten dergelijke slimmigheden toepassen, I liefde voor de zaak aan moeten wijden.
daardoor wordt de Landstand
I hangende
zullen overal groote nationale inspanningen
noodig zijn om aan boerendom en landbouw
binnen het kader van de afzonderlijke naties
want
geschaad.
Ik zeg dit niet uil wraakgevoelens, maar
wij er volkomen in berusten ais velen, die uil liefde en achting voor ons hoerendom,
De oplossing van de hiermede tezamen
1oD vraagstukken heeft blijkbaar twee
zijden, een nationale en een Europeesche. Er
-1
noodig zijn om aan boerendom en landbouw
binnen het kader van de afzonderlijke naties
de plaats te verschaffen, die beiden in het
In het bijzonder fraai uitgevoerde kerstnummer van „Boer
en Erf”, dat, naar wij van bevoegde zijde vernemen, spoe
dig gaat verdwijnen om plaats, te maken voor „De Land
stand”, orgaan van den- Nederiandschen Landstand, komt
een artikel voor van den Boerenleider E J. Roskam, dat
dermate belangwekkend is, dat wij het hieronder eenigszins
verkort weergeven.
den opbouw van den Landstand. Er zijn
er onder hen, die om principieele redenen
meenen dit', niet te kunnen doen. Geen
moeite zal ons te groot en geen zorg zal
ons te veel zijnTSm dezulken voor te lich
ten en door den opbouw van den Land
stand hopen wij te bewijzen, dat er een
taak en een roeping is voor lederen recht
geaarden boer. Dat geldt ook voor den
strengen Katholiek en voor den stoeten
Calvinist. Eet staat vuó ons vast, dat ook
dezen met bos zuiien da'in’eoa/betufen.
dien zij zich bezinnen óp den ondergrond
van hun eigen beginselen. Weer anderen
zijn er, die niet mede willen arbeiden,
omdat zij zich niet thuis voelen in dezen
opbouw en meenen, dat zij hun taak met
eer hebben vervuld in den tijd, die nu
voorbij is. Ook tot hen zullen wij ons blij
ven wenden en daar zij aansluiten aan
het historisch gegroeide, is er voor hen
een taak.
Een ding staat echter vast en laat men
dit nu niet misverstaan: indien zij niet
mede willen bouwen, dan moeten zij ook
hierin de eer van onzen stand en van ons
boerendom hoog houden. Zij moeten zich
I dan terugtrekken op hun eigen bedrijf en
als zij dat goed doen, dan zullen wij met
respect aan hen denken en ook hen eeren
in hun opvatting.
Maar als dezulken nu weigeren mede
te arbeidenden toch een baantje willen
hebben in een ander terrein van de voed
selvoorziening (grondkamer, cooperatie-
wezen, crisis-instellingen enz.) dan ver
gissen zij zich terdege. Laten dezulken
het eerste lid van art. 2 der verordening
van den Landstand lezen, dan zien zij,
dat het onze taak is om „te waken voor
de eer van de standgenooten”. Ook zij
zijn onze standgenooten en ook voor hun
eer zullen wij waken en daarom dulden
wij niet, dat men door slimmigheden zich
aan zijn taak onttrekt en vlucht in een
nevenorganisatie om vandaar uit onzen
hun naïviteit of hun politieke slimmigheid opbouw te becritiseeren.
meenen een leidende functie te kunnen Daarom zullen wij zorgen, dat die hee-
waarnemen in b.v. het cooperatiewezen, - ren daar de pas wordt afgesneden. Dat
de landbouwcrisisorganisatie, de crisis-
centraie of in de Grondkamer.
Een dergelijke houding is beneden de
eer van den zelfbewusten boer. Nooit
zullen wij in de persoonlijke vrijheden
van iemand ingrijpen, want de Landstand
is juist gekomen om het boerenrecht te
leiden in veilige banen. Dat geldt even
goed voor den boer als enkeling als voor
den boer als levenskring. Daarom zullen
wel hebben madegearbeid in leidende
fuliCiEs de vjc>“gcre issues c-i
i tijdperk van het liberalisme tot nadeel van
i het geheel hebben verloren. Maar reeds hier-
I bij moet tegelijkertijd tevens de Europeescse
I taak in het oog gevat worden: volledige en
I spoedige voorziening in de leemten, die ont-
I staan zijn door het uitvallen van overzeesche
en die wellicht ook in t vervolg
zullen ontstaan.
Europa kan de oplossing van dit vraag
stuk niet overlaten aan het toeval en mag
niet afwachten, tot bijvoorbeeld in het „vrije
spel van krachten” na veel tegenslagen en
dwalingen het doel is bereikt.
Europa moet in tegendeel de vraagstukken
van de gemeenschap gezamenlijk aanpakkci
en met gebalde kracht tot oplossing brengen I
Dit is de Europeesche kant van de taak: met
gemeenschappelijke krachtsinspanning al die
vraagstukken aan te pakken, waarvan der
oplossing een gezamenlijke inspanning tot
voorwaarde heeft.
Naast tweezijdige overeenkomsten in een
overgangstijd dient naar veelzijdige regelin
gen te worden gestreefd, die ver vooruit
ziend in de geheele landbouwproductie
I die mate van zekerheid in den opzet brengen.
door welke alleen een verhooging van het
agrarische prestatievermogen kan worden
gedragen.
Volkstuinen een wapen in den Productieslag.
Ergens aan den rand van de groote stad
liggen de volkstjiipen- We-zijn al sedert ia; cn
,.<>t. Ja."' ‘heel**.hoNcn
schuurtjes- W -~l!rfer -
•opbergen van het gereedschap, daaromheen
enkele roeden tuingrond met min of meer
geslaagde proeven van de tuinmanskunst
dergenen, die in het dagelijksche leven mis
schien tramconducteur zijn, of klerk ter se
cretarie of monteur. Zij gaan hier enkele
uren per week buiten het bestek van hu
dagelijksche stadsleven en
nen van de voldoening, die de
oogst den landman geeft.
Die volkstuinen vormen niet alleen een
gezochte ontspanning voor den kleinen amb
tenaar en den arbeider. Zij hebben ideëel en
practisch nut; zij zijn uitgegroeid tot een fac
tor van schier algemeen belang. En daarom
heeft de overheid den laatsten tijd voor het
volkstuinwezen een meer dan gewone be
langstelling.
Krachtigen steun van Overheidswege.
In de dagbladen is het eerste bericht ver
schenen over een te verwachten groote uit
breiding van het aantal volkstuinen. Hier
mede wordt een proces bespoedigd, dat al
sedert jaren aan den gang was. Na den vo-
rigen wereldoorlog kwamen de volkstuinen
in zwang, waarbij tweëerlei overweging
gold: men wilde een stedeling gelegenheid
geven, zich na den dagelijkscheri arbeid met
een gezonde bezigheid te verstrooien en
tevens de minder bedeelden tegemoetkomen
in de kosten van levensonderhoud door de
mogelijkheid te scheppen, zelfgeteelde groen
ten te oogsten.
De animo voor de volkstuinen groeide van
jaar tot jaar; vooral ook onder de school
jeugd word propaganda gemaakt, vereenigin
gen van volkstuinders van allerlei kleur en
schakeering ontstonden en de gemeentebestu
ren gaven in vele gevallen tal van faciliteiten
aan de volkstuinders, die in zekere gemeen
ten wel eens sterk overdreven werden met
name daar, waar maxistische gemeentebestu
ren deze en dergelijke spieringen uitwierpen
om den verkiezingskabeljauw te vangen.
Het is begrijpelijk, dat in dezen tijd, nu
de geheele Nederlandsche bodem ter be
schikking van de voedselvoorziening moet
L
'Eil
I
I
«i-
i
IEUWS EN
IE BLAD
Vraagt levering aan Uw hande-
laar af henenbcnd. f, 4,50 p$r
IPt? af U./ngtn, Breda. Oirschot
CwJV--'
r .Inlichtingen verstrekt'het J.v -
PROPAGANDABUREAU
KOPÊRSLAKKE^LOEM HAARLEM’
Postbus 210 -Tel.25204 - SÜt'
Koker 12 stuks 50ct. doosje 2stuKS luct.
K
c